Maarschalk Pilsudsky
Hei overlijden van
Radio
programma
'ur;
„Er bestaat een harde en onwrikbare waarheid voor ons soldaten. Wij hebben
allen een gemeenschappelijke broeder, die over onze krijgsmansdiensten beveelt.
Het is de Dood, die met zijn zeis diegenen neermaait, naar wie Gods vinger
wijst. Zulke diensten verricht niemand anders dan alleen wij soldaten. Zo was het,
toen wij eens het zwakke en sidderende Polen op onze brede schouders namen,
om het na strijd en overwinning sterk en levenskrachtig aan onze medeburgers
terug te geven
Dagorder van Pilsudski aan het leger,
12 mei 1926
„De buitenlandse vijand moet men overwinnenhet eigen volk moet
overtuigd worden*
Pilsudski (1926)
Dat borreltje
De laatste van vier medische
televisiedocumentaires van de AVRO,
welke wij gisteravond op het scherm
kregen, was gewijd aan alcohol en
alcoholisme. Dr. J. Katerbijgestaan
door hoofdinspecteur Kuiper van de
Amsterdamse politie, liet nogmaals
de bekende waarschuwingen horen
tegenover overmatig drankgebruik
en de ernstige gevolgen daarvan.
De hoofdinspecteur schetste de
gevaren van alcohol bij snelverkeer.
Al blijven waarschuwingen als deze
altijd van groot nut. toch hadden
we het gesprokene graag meer in
dringend gehad. Des te beter echter
kwamen de uitermate knappe en
veelzeggende tekenfilms die de tek
sten illustreerden, tot recht. Dat was
prachtig werk
Israëlisch radio-orkest
groot enthousiasme
Dolf i
De Nederlandse dirigent Dolf Dolf van der Linden -vertelde nog
r j j' j een paar aardige bijzonderheden, bijv.
van der Linden, die op Ultnodi- over de taalmoeilijkheden. Niet alle
ging van de Israëlische Radio Om- Immigranten kunnen zich van Duit» of
Bijzonder interessant en ongemeen roep in Tel Aviv bezig is een aar^met^amTen''en voeten'
ook de film over experimenten radio-orkest samen te stellen, dat lachend. „Verstaan doen w
katten. Menige dg aUure mn het Nederlandse tóch!"
zal haar hart Ook moest hij even wennen aan de
het lot Metropole-orkest heeft, lS best gemoedelijke mentaliteit die hij soms
werd en tevreden over de gang van zaken, aantreft. Zo bleek op een ochtend piot-
met alcohol bij
poesenliefhebster
hebben vastgehouden ovt
van de kat die alcoholist
toen zelfs een muis uit de weg
ijverige arbeid.
deze film ons veel interessants tiolledig en de musici van zeker
over de beïnvloeding van het reactie- 12 nationaliteiten tonen groot
vermogen door gevaarlijk alcohol- enthousiasme.
dan praten
zei hij
elkaar
misbruik.
fiP 12 MEI 1935, op de dag af negen jaar na zijn'staatsgreep in 1926,
stierf in zijn sobere paleis Belvedere, waarvan hij slechts een deel
bewoonde, Jozef Pilsudski, de aristocraat van geboorte, de revolu
tionair van inborst, de socialist die dictator werd van het herrezen
Polen, en dat alles uit brandende vaderlandsliefde, want twintig jaar
lang was Polen Pilsudski, omdat voor Pilsudski Polen alles was!
In maart 1935 had Eden hem nog tenrijk tegenover elkaar in het veld
bezocht, maar toen Laval op 10 mei stonden, was de keuze moeilijk. On-
te Warschau aankwam, moest hij danks het feit dat het Poolse volk gro- spran ny.
vernemen dat het de zieke maarschalk te sympathie voor Frankrijk had, ving
niet mogelijk was hem te ontvangen, Pilsudski aan te kiezen vóór de zijde
ineen onder de druk van kwel
lingen, waaraan Landdag en Senaat
schuldig waren".
Op 12 mei 1926 volbracht hij een
staatsgreep, rukte opnieuw aan het
hoofd van zijn troepen op naar War
schau, verjoeg de regering, en nam het
bewind opnieuw In handen.
President van Polen wilde hij echter
niet opnieuw worden. Tot het parlement
buitenlandse zaken, over de ont- 1914
vangst van Layal, maar zijn dagen wa
ren geteld.
De beroemde Nederlandse specialist w
Karei Frederik Wenckebach (1864Duitsland
1940), eens hoogleraar te Groningen,
later te Straatsburg en Wenen, was
reeds op 19 april bij de sinds 1930 zie
ke Pilsudski ontboden, en constateerde
Grootvorst Nicolaas, dat Po-
de oorlog een autonoom ge
bied zou worden.
Op 5 november 1916 proclameerden
aitsland en Oostenrijk een vrij, onaf
hankelijk Polen, maar het was hun be
doeling slechts dat Polen zou optreden
als bondgenoot der Centralen. Het was
de grootheid van Pilsudski dat hij dit
kanker in lever en maag. Op vrijdag doorzag, en weigerde op deze basis
10 mei arriveerde Wenckebach op- met dë Centrale mogendheden
nieuw, per vliegtuig, maar de toestand te werken! Hij zette alles op één
was reeds hopeloos. Zondagmorgen 12 kaart en riskeerde het conflict met
"•i ontving de zieke het laatste olie- Duitsland, dat op dat moment de over-
i. i-.~-i.-~ "ydz-Smig- «innende mogendheid scheen, en het
Pilsudski 00k inderdaad was in Polen! In juli
en Jad- 1917 werd Pilsudski te Maagdenburg1
de sterfkamer, toen, als ge- door de Duitsers gevangen genomen!
1,1 Inmiddels had ook president Wilson,
in punt 13 van zijn vermaarde „veer-
tien punten", het herstel van de Pool- pilsudski
se staat geproclameerd, met als ge-
volg dat. toen de krijgskansen defini
tief keerden, generaal Pilsudski op 11
november 1918 staatshoofd van Polen
werd, een dag na zijn terugkeer uit
Het Poolse volk behoort tot de ge- Duitse gevangenschap. Zijn vriend, de
I martelde en verheerlijkte volkeren, die beroemde politicus en pianist Ignacy
„Met mijn candidatuur kunt gij
doen, zoals het u belieft. Ik schaam
mij niet, wanneer ik voor mijn ge
weten geen reden heb mij te scha
men. Het is mij onverschillig hoeveel
stemmen ik verkrijg, twee, honderd,
of tweehonderd. Ik oefen geen
dwang uit wat de keuze van mijn
persoon betreft. Kiest dengene,
dien gij hebben wilt, maar zoekt
candidaten, die tot geen enkele
partij behoren en die waardig zijn
een zo hoog ambt te bekleden.
Wanneer gij niet aldus handelt, zie
ik de toekomst voor u donker in,
en zie ik haar ook voor mij niet
rooskleurig, want ik zou liever
niet met de zweep regeren. Dat is
mij te zeer tegen gemaakt door de
staten, die ons eens veroverd
hebben".
volg van een inwendige bloeduitstorting,
die zondagavond om kwart voor negen
het einde kwam.
POLEN
Men koos zijn vriend Moscicki tot
president, die in 1933 in deze functie
herkozen werd. Op 23 april 1933 liet
*en Grondwetswijziging
ae maont van de president der repu
bliek vergroten, vooral omdat hij be
greep dat zijn einde naderde.
PILSUDSKI EN DUITSLAND
onderdruk- Jan Paderewski (18601941) vertegen-
zich verheffen woordigde Polen op het Congres van
Versailles, en regelde de contacten met
5 tientallen jaren
king kennen, dan weer
uit de diepte van tyrannie en verne
dering.
In de tweede helft van de tiende
eeuw had Polen zich tot een zelfstan-
dige staat ontwikkeld, en leefde tot het de Verenigde Staten,
einde van de achttiende eeuw onder president Wilson,
een eigen staatsregeling. Sindsdien
wierpen zich drie machtige rijken, Rus-
I land, Duitsland en Oostenrijk, op het
Poolse grondgebied,
Sindsdien bleef Pilsudski als inspec-
aiJiiies, en ïegeiue ue euniaeicii mei i.».,
vreemde mogendheden. Paderewski teur-generaal van het Poolse leger de
5 temeer daartoe in staat omdat dictator achter de schermen. Zowel de
hii srote svmpathie had verworvS in binnenlandse als de buitenlandse poli-
nij groie sympatme nau verworven 111 tjek vgn polen werden als met onzicht.
bare hand geleid vanuit Paleis Belve
dere. In die functie heeft hij ook ern-
Inmiddels ondernamen de Kussen
kfinrannn t non nrairantioira AAI-lnff fa.
1 hernieuwde aanval
oknechtten de Poolse gebieden. Pilsudski pleegde
bevolking. Wel poogde het Poolse volk zet, en volbracht „het wonder van de
verzet te bieden, maar met hoe wei- Weichsel", ook wel genoemd ,,de twee-
nig werkelijk resultaat! de slag aan de Marne": hij joeg de
Beroemd is de Eerste Poolse Op- K"1~ nv.—
stand, van 29 novemt
I stond naar aanleiding
Polen, dat tsaar Nicolaas de Poolse de wereld sprak met bewondering
legers gebruiken zou om de Belgische deze militaire prestatie. Het
opstand te dempen, wijl prinses Anna gelegenheid van deze veldslaL
van Oranje, de echtgenote van de la- neraal Pilsudski de maarschalksstaf
tere Nederlandse monarch Willem II, verwierf. Sindsdien was hij de vader pranvrHW
Ier op zaterdag 18 mei i
wigkathedraal te Berlijn
mis bij voor Pilsudski.
Rusland liet bij deze gelegenheid je
gens Polen verzoenende woorden ho
ren. Radek de bekende redacteur van
..Izwestija", schreef:
„Pilsudski haatte Rusland, omdat hij
alleen het Tsaren-Rusland kende". En heel Polen herdacht hoe Pilsudski
de" steek gelaten "achtte', kóös'daaróp hij voegde er de thans wel diep tra- uit deze stad in 1914 tegen Rusland ten
deze veldslag dat ge- de andere zijde: op 26 januari 1934 gisch klinkende woorden aan toe: „Wij strijde was_getrokken, om zijn land te
Sowjets, met hulp van de Franse ge-
november ~1830, die ont- neraal Weygand het land uit, en ver- WMT« „an nniIT
-overde zelfs Kiew op de Russen. Heel JJ" wïieeiïè'
rip wprplri snrak mpt. hpwonrtprincr nvpr .P
bewegen tot een preventieve oorlog te
gen Duitsland. In maart, april en no
vember 1933 waren de spanningen tus-
Polen en Duitsland bijzonder groot.
eef aandringen op een
Pools-Franse aanval tegen Duitsland,
bij wijze van politionele actie. Maar de vermaarde
"rankrijk weigerde!
Pilsudski, die zich door Frankrijk in
zuster van de Tsaar was. Het des vaderlands van het verjongde Po-
1831
sloot hij, tot verontwaardiging
Frankrijk, een niet-aanvalsverdrag met
Duitsland.
Afkeer van de democratie, wantrou-
Russische provinci? werd. levensideaal bereikt had: de vestiging Frfnkrij^^ongelorf'in dê^zèk!
Jn "'J. hersteld Polen. die interna,ioI,ale conferenties
j Een hernieuwde revolutie tegen Rus
land, in 1846, mislukte evenzeer.
Van groot belang was de opstand
van 1863, maar ook deze poging tot
herrijzenis van Polen, werd bloedig on-
i derdrukt.
Uit de geest van wanhoop, wrok en
vernedering die deze mislukking naliet, tijdens zijn leven harde desillusies
ontstond het klimaat waarin Jozef Pil-
sudski werd opgevoed.
Op 5 december 1867 te Zulow bij Wil- taal bekend te maken.
na geboren uit de landadel, afstam
mend van Litause vorsten, laaide reeds
jong de haat op in zijn gemoed tegen
de Russische onderdrukking van de
gouverneur Murawjeff, die bij duizen-
den tegelijk de Polen naar Siberië ver-
I bannen liet.
Pilsudski zou medicijnen studeren
1 aan de Universiteit van Charkow, maar
werd van de Universiteit verwijderd,
omdat hij betrokken geraakte bij een
aanslag op de Tsaar. Toen hij in 1888
willen het Poolse volk onze hand rei
ken en zeggen dat niets van de zijde
der Sowjetunie Polen bedreigt".
Alleen Frankrijk, dat het bondge-
,au nootschap van Polen met Hitier moei
de zekerheid lijk kon vergeten, was gereserveerd,
STAATSGREEP
In mei 1926 sprak hij:
„In de herboren staat is geen
wedergeboorte van de volksziel
gevolgd. Toen ik uit Maagdenburg
terugkeerde en een machtspositie
bekleedde, zoals nog niemand
de door hem zo gehate en gevreesde
Adolf Hitler.
Eerst Barthou, daarna Laval, poog-
1 de geallieerden
UITVAART
te bevestigen,
konden het
opnieuw deelnam
ring tegen de Tsaar, werd hij verban
nen naar West-Siberië, terwijl zijn
broer Bronislaw zijn verzet met de
dood moest bekopen. Jozef mocht ech
ter reeds in 1892 naar Polen terugke-
In 1894 richtte hij een krant op, de
„Robotnik" (de arbeider), waarvan hij
tegelijk redacteur, drukker en colpor
teur was. Met zijn vrouw dorst hij nau
welijks of niet samen te wonen, om
dat de Russische gendarmes hem over
al zochten. In 1900 werd hij inderdaad
gevangen, maar hij veinsde tijdens
zijn zware gevangenschap krankzinnig
heid. Na negen maanden werd hij op
die grond inderdaad vrijgelaten. Hij
spoedde zich naar het buitenland, om
aldaar zijn actie voort te zetten. Te
Londen leerde hij zijn vriend, de Ia-
tere Poolse staatspresident, de geleer
de natuurkundige Ignacy Moscicki
kennen.
Hoewel Pilsudski van adel was,
richtte zijn nationalisme zich op het
socialisme, omdat hij vooral van de
arbeidende klasse steun verwachtte
voor zijn revolutionaire ideaal; een
•rultziende blik, die later geheel door
Tijdens de Russisch-Japanse oorlog
spoedde hij zich naar Japan, in de
hoop aldaar wapens te krijgen voor
een opstand tegen Rusland, maar te
vergeefs. men zond hem zonder wape
nen heen. Inmiddels bekwaamde hij
DE WERELDOORLOG
Toen de Wereldoorlog uitbrak, ver
stond Pilsudski dat hij in feite tegen
drie Keizerrijken slag had te leveren,
maar waar Rusland, Duitsland en Oos-
ik aan de wedergeboorte
volk. En daar ik niet met de
zweep wilde regeren, droeg ik het
gezag over aan de door mij bijeen
geroepen constituerende Landdag,
Direct na zijn heengaan werd be
kend gemaakt dat het gebalsemde lijk
van Maarschalk Pilsudski zou begra-
land. ven worden te Krakau, in het Wawel-
slot, waar ook de Poolse koningen
rustten. Alleen zijn hart, had Pilsudski
bevolen, moest rusten in Wilna, aan
de voet van de stoffelijke resten van
zijn moeder. En zijn hersenen dienden
te worden afgestaan voor wetenschap
pelijk onderzoek.
i-rtna een f,7 ".TI"V" T~. De beide dochters van de maarschalk
bekend worden "V
kwam het kabinet-Slawek bijeen,
COMMENTAAR
i glaze
EÏ?ebilelïiCU%gd%" £"0= dcoTeen "hertAnvIÏ
het nalels Belvedere om de stichter als gJvolg van alle apaImingaI1.
laatste groet
welke ik niet had behoeven bijeen brengen. In zijn proclamatie tot het thans
fo rj-A 11. 1. .1. ./J 1 Pflftlsp vnllf cnralf cloetrneoolfeol Uoe
roepen. Het volk beleefde ech
ter géén wedergeboorte. Schurken
en schelmen zetten een hoge borst
op. Slechts op één gebied werd
het volk herboren: op het gebied
van de gewapende strijd, dat wil
zeggen, wat betreft persoonlijke
moed en offervaardigheid tegen
over de staat in tijden van oorlog.
Dank zij deze geestesgesteldheid
van het volk kon ik de strijd tot
een goed einde brengen. Op geen
enkel ander gebied heb ik iets van
een wedergeboorte kunnen ont
dekken. Ik vond slechts onophou
delijke particuliere en partijtwisten,
een zeldzame woekering van al
wat vuil en onrein is en een brutaal
schurkachtig overwicht van om
koopbare elementen.
Welig tierde de menselijke laag-
Poolse volk sprak staatspresident Mos
cicki:
,J)eze man, de grootste geest van
onze geschiedenis, putte uit het
verleden de kracht van zijn geest,
en door zijn bovenmenselijk pogen
baande hij de wegen van de toe
komstAls zijn nalatenschap
vermaakt hij het volk de eer en
de macht van de staat. Dit testa
ment, dat hij ons nog bij zijn leven
overhandigd heeft, moeten wij aan
vaarden, en hiermee moeten wij
ons belasten".
Tot zjjn opvolger als Inspecteur- ^ue.„v
generaal van het Poolse leger werd be- tificale Mis
noemd, zijn leerling, generaal Eduard
Rydz-Smigly, die, in de jaren die
volgden, de eigenlijke dictator van
Polen
De Engelse „Times" schreef
Polen. De democratische grote dode:
pilsudski
affuit met zes paarden, onder het ge
beier van de klokken van Warschau,
overgebracht naar de St. Janskathe
draal. Mevrouw Pilsudski en de fami
lieleden volgden de baar. Duizenden
stroomden toe in de kathedraal om de
Poolse held een laatste groet te bren
gen. De kist was gedekt door de Pool
se vlag, alsmede het zwaard en de
maarschalkspet van Pilsudski. De ge
hele nacht duurde het défilé; men schat
dat 300.000 Polen zijn stoffelijk over
schot voor het laatst zagen.
De gehele donderdag werden stille
missen gelezen in de rooms-katholieke
kerken, en diensten gehouden in de
protestantse.
Vrijdagmorgen 17 mei ving de Pon-
ficale Mis van Requiem aan, opge
dragen door kardinaal Kakowski. in
aanwezigheid van alle Poolse autoritei-
de hoge buitenlandse gasten:
heid
vrijheden werden dermate
bruikt, dat men ten slotte de ganse
democratie zou gaan haten. Het
partijbelang ging boven alles. Het
aantal partijen werd zo groot, dat
niemand er meer iets van begreep.
Dit alles richtte zich tegen de
hoogste vertegenwoordigers van de
staat. Van deze representanten
waren er drie. Mij heeft men als
staatshoofd het leven vergald door
voortdurende vervolgingen, laster
praatjes en weerzinwekkende be
schuldigingen. Ik ben slechts niet
gevallen, omdat ik sterker ben Leiegram,
dan gij allen tesamen. De tweede schermer'
representant is vermoord, en de «.f» mnn
morele aanstichters van deze moord
bleven ongestraft. De derde zonk
weinig woorden en mogelijk van
beperkte ideeën, maar hij was
een man van de praktijk, en een
hardnekkig strijder in de dienst
van zijn land. Groot in militaire
en staatsmansgaven, verkoos hij
een plaats op de achtergrond, maar
zijn landgenoten zagen in alle
kritieke ogenblikken in de moderne
geschiedenis van Polen tot hem op
als hun leider".
uit Frankrijk de held van Verdun,
de maarschalk Pétain, en minister Laval
uit Duitsland generaal Goering, uit
an Tsjechoslowakije, de minister van de
fensie Bradatsj, voorts Engelse en
an zelfs Russische hoge officieren, en het
as gehele corps diplomatique van Polen,
en Vandaar vertrok de stoet naar het pa-
radeveld van Warschau „Mokotow".
Vier uur lang trok een schitterende
rouwstoet door de straten van War
schau in de warme meizon. Generaa!
Pétain moest na enige tijd vanwege de
bevrijden. Zo kw
Wawelslot. waar naast de Poolse ko
ningen, ook de grote nationale Poolse
dichter Juliusz Slowacki (1809—1849)
rustte, wiens lijk op bevel van Pilsud
ski in dit kasteel een laatste rustplaats
had ontvangen.
De prins-bisschop van Krakau, mgr.
Sapieha, droeg de laatste Requiemmis
op. Door het ganse Polen werd drie
minuten stilte in acht genomen, ter
ere van de gestorvene. Toen trad de
vriend van Pilsudski. president Ignacy
Moscicki (1867—1946) naar voren, en
sprak onder meer:
de vorstelijke schimmen
heeft zich een nieuwe deelgenoot
gevoegd van de eeuwige sluime
ring; zijn hoofd wordt niet getooid
door een kroon, zijn handen houden
geen scepter omklemd, nochtans
was hij koning van onze harten en
meesier van onze wil. Door zijn
arbeid, een halve eeuw lang, nam
hij bezit van het ene hart na het
andere, van ziel na ziel, totdat
hij heel Polen had omvat in een
mantel van purper, en volkomen
opgenomen in het koninkrijk van
zijn ziel.
Door de vlucht van zijn ge
dachten, de moed van zijn plannen,
de macht van zijn daden, heeft hij
de ketenen gebroken, de geboeide
handen bevrijd, en een zwaard ge
smeed voor de ontwapenden. Met
dit zwaard heeft hij grenzen be
paald en de vaandels van onze
strijders met roem beladen. Hij
heeft ons, die door slavernij waren
ontrecht, geleerd onze eer te ver
dedigen, hij heeft ons het vertrou
wen geschonken in onze kracht,
hij heeft dromen van roem op
onze aarde laten neerdalen, en in
overeenstemming gebracht met de
harde werkelijkheid. Hij heeft
Polen bevrijd, de grenzen en de
eerbied der andere volkeren terug
gegeven.
de St. Hed- formeerde zich opnieuw een stoet van
in Requiem- honderden geestelijken, de president
van de republiek met zijn ministers en
de parlementsleden en hun buitenland
se gasten, op weg naar het Wawelslot.
Ononderbroken klonken geestelijke lie
deren; de klokken beierden, en iedere
weerklonk een kanonschot. En
Wij
dit uit een vraagge-
violiste vervangen
Op zijn verbaasde vraag hoe
deze vreemde man hier binnen
kwam, luidde het lakonieke ant
woord: „Mijn vrouw is ziek en nu
zal i/c haar maar vervangen".
,,Wel mijne heren en dames," zei de
- dan
voor mor if en
Hilversum I 402 m. NCRV: 8.00 Not
en weerber; 8.15 Gram; 8.30 Morgenwij
ding; 9 15 Orgelrecital; KRO: 9.30 Nws;
9.45 Gram: 9.55 Inleiding Hoogmis: 10.00
sprek met Dolf van "der"Lindenr''dat dirigent daarop, „zoudt
de NCRV gisterochtend in de Radio- «en maar niet 3llemaxiw ecMgeno-
krant uitzond. ten "w Plaats zenden? Dan kunnen
De dirigent was juist bezig met een we meteen met de plaatsvervanger»
repetitie, zodat we konden horen hoe repeteren......
er al homogeniteit komt in het orkest. Men lachte hartelijk om Tiet grapj
dat vooral over zeer knappe strijkers de repetitie ging, mét de plaatsver-
beschikt. En hoe zou dat anders kun- vanger, vrolijk door.
nen, want onder hen zijn geïmmigreer
de Hongaren, Bulgaren en Roemenen.
Het orkest repeteert in een zaal van
het medisch centrum, waar tot Dolfs
verbazing de vogels vrolijk rondvlie
gen en af en toe lustig met de muziek
mee kwinkeleren.
Hij vertelde voorts, nog niet veel van
het land te hebben gezien, want het
was en is nog: hard werken. Eventjes
in zes weken tijds een groot orkest in
elkaar te zetten en „in te spelen" laat
weinig gelegenheid tot ontspanning.
Van de musici heeft hij alle medewer
king: ze zijn altijd bereid, er nog een
uurtje aan te plakken als de werktijd Plechtige Hoogmis;
ls verstreken.
Om het benodigde aantal strijkers
bij elkaar te krijgen heeft de dirigent
geen uitzonderlijke moeite behoeven te
doen: de bevolking van Israël is zeer
muzikaal en er boden zich meer dan
voldoende strijkers van klasse aan.
Moeilijker was liet, 't blazers-ensemble
bij elkaar te krijgen, maar ook dat is fr'".
tenslotte toch gelukt. Naar e«
land. lc
En nu wordt er ijverig ge- kerken;
repeteerd. Dolf van der Linden
heeft ook Nederlandse muziek schappij
meegenomen en deze wordt graag bent to<
geaccepteerd. Van hun kant hebben criminell
Israëliërs hem specimen van hun 22.30 NwsT°22.40
landsmuziek aangeboden en die legieuze muz._m._
neemt hij mee om met het Metro
pole-orkest in te studeren: daar
zullen we na verloop van tijd dus
ander van te horen
krijgen via de Nederlandse micro- Sportspiegêi.
fnnnp en S.O.S.-ber; 13.07 De loesiana in ae we-
J reld, lezing; 13.17 Meded of gram; 13 20
Na zes weken hoopt de dirigent een B^kbesprekingV'l4*20 SKamerTnuz?"' IV00
redelijk samengesteld en ingespeeld Filmpraatje: 15.15 Hockevwedstr Neder-
muz: 16.30
18.55 BIJ
19.30 Ca-
AVRO: 20.00 Nws; 20.05 Muzikale
ie; 21.00 De kunstenmaker, hoorsp;
i.OO Gr»
14.20 Gram'; 14.55 Uit en toch thui
zing; 15.05 Plan
zing; 16.00 Spor
17.1!
18.00 Het gelat.
30 De kerk aan het werk: 18.40
i Evangelische kerk ln Neder-
ting; NCRV: 19.00 Nws uit de
19.05 Samenzang:; 19.30 De gellj-
21.35 Eer
itaking, hoorsp; 22.25 Boekbespr.
ondgebed; 22.55
postduivenber;
Geestelijk )e
d Jeugd: IKOR: 10.3
23.55—24.01
VARA: Nws en
evar progr; 9.45
8.30 Am
ïalistenfor
orkest met een klein repertoire achter land—Duitsland; 16.00
te kunnen laten. Deze luttele weken Sportjourn;
zijn uiteraard niet voldoende om al "ade
een ware orkesteenheid te formeren. J?,"®.
zoals het Metropole-orkest dat al 15 21.30 Surinaamse muz; 21.45 Cor
Jaar bestaat, vormt. Dat komt op den comnïa ca, stemmlsngsbeeld:
New
22.30 Nws en S.O.S.-ber: 22.45
rovisaties: 23.10 Sportuitsl: 23 15
calling; 23.20 Met de Franse
Kleine k, boeketje
en Scherzo
Televisie voor morgen
ken: 17.00—18.00 Leger
De actrice Enny Meunier 2al
vanavond in het NCRV-televisie-
programma haar veelzijdig talent
tonen als zij eventjes van de grote
paar de kleine k overstapt. Wü
mogen u alvast verklappen, dat u
zich best zult amuseren met haar 7-13 G'
lichtvoetig programmaatje, waarin
zij u versjes en liedjes van Annie
M. G. Schmidt laat horen. En dat in
een rubriek, die gewoonlijk aan de
spits van het televisiewerk staat.
NTS:
wedstr. Hongarije—Gr. Brlttannië te
„iest; VPRO: 20.00 Gesprek aan de
rhrijftafel: 20.10 Filmprogr; 20.35 Oude
NTS:
iploensch: Ballroom-
ancing te Berlijn; AVRO. KRO, VARA. en
PRO: Sportact.
RADIOPROGRAMMA VOOR MAANDAG
dag; 7.40 Gewijde 1
J Radiokrant: 8.35 Gram
ken; 9.30 Gra
Voor deze zaterdag in mei heeft
regisseur Will Hartingsveldt weer jg.oo Bijbel.
„een boeketje uit de tuin der kleine recital^
schone kunsten" geplukt en zijn keus il"1.5
viel ditmaal op vier jonge, begaafde het'
beoefenaarsters van de grote kunst. naar
Het zijn Willy Driessen uit Den Haag men!1
die opera-aria's zingt, Ottelien van Ministerie v'
Vreeswijk uit Amsterdam en Willy t1|n(5)ch£p?en:
Berendsen-Eysker uit Bilthoven die af! praatje;'
een fluitduet spelen en de violiste 19 50 Lichte
Cera van Praag uit Amsterdam.
Deze vier dames worden begeleid
door de pianist Johan Otten.
„Scherzo" heeft vanavond tot
thema „Stationsrestanten" en onder Gram:
de bekende medewerkers(sters) zien dingn,ióoo Gi
we natuurlijk weer Enny Mols-de
Leeuwe in vier creaties. We zouden
haar niet graag meer missen in dit
programma! Ans en Jaap Daniëls
zullen er zijn met liedjes, Bueno de
Mesquita en Roland Wagter jr. zullen
trachten u te laten lachen en dan
zijn er gasten: Nelly Roeters met
haar circus „Vingers" en de Franse
vocal-group de Hi-Fi's. twee bijzon
der goede nummers! Ook gastheer
Jelle de Vries ontvangt weer. Wie?
Dat blijft de verrassing.
recital; 12.25 Voc
Land- en tuinb meded: 12.33 Gram; 12.53
Zo leeft en werkt Suriname, praatje; 13.00
Nws; 13.15 Lichte muz; 13.45 Gram; 14.05
Schoolradio; 14.35 Gevar progr; 15.50 Gram;
rdenking; 18.30 Clavecimbel-
.50 Gram; 17.00 V d kleuters:
V d kind; 17.30 Gram; 17.40 Beurs-
17.45 Regeringsuitz: Nieuwe wegen ln
volksontwikkelingswerk. Impressies
aanleiding van een conferentie van de
van Europa, door mr. L B van Om-
chef afd Volksontwikkeling van het
19.30 Radiokrant
itig, hoorsp; 21.30 Kamerr
n; 22.15 Gra
22 40 Gram;
en S.O.S.-ber;
overdenking;
23.55—24.00 Nws.
Hilversum II. 298
AVRO: 7.00 Nws:
8.00 Nws; 8.15
vrouw: 9.10 De
Morgen wij-
9.15 Gram:
11.00 Idem; 11.45" V(
12.30 Land-
ilatteland:
lam mondorgels pel; 12.55 Rep vertrek Ha-
ïngvloot; 13.00 Nws: 13.15 Meded of gram:
i tn M»f-„~0ie.0rk. 13 S5 Beursber; 14.00
lezing; 15.05 Gram; 16.20 Idem; 17.0
17.15 Gram: 17.50 Mi
18.15 Pol lezing: 18 X
18.00 Nwt
1850 ^Openbaar kunst bezit!"
^lezing;
'scoop: 22 3Ö""Nw ™W"
Lichte
Ï2« Luit-recltal; 19.30 Muzikall
19.45 V d jeugd; 20 00 Nws: 20.05 D«
Zijn daden ontstaken in heel hel
land vonken van edele eerzucht.
Millioeven van deze vonken
deden millioenen harten voor hem
ontvlammen. Tot hij zelf een helder
licht werd. en heel ons land een
laaiende vlam, in welks hart een
edel métaal ontstond van onschat
bare waarde, dat voortaan eeuwig ,.,ri>
de schatkamer van de morele pola, vond ook ditmaal
t(jd, nu Polen opnieuw onderworpen is
aan de Russische vijanden van Polen
en Pilsudski! 7,1) dulden ons aan dat
Wn énkel volk dot de vrijheid lief
heef, verreten mhg. d,t de n„m v.n ^"5®^^!;,'.'.:
Pilsudski de herinnering oproept
het recht van het Poolse volk 01
vrijheid te leven!!
grote vermoeienis plaats 1
karos, om aan de plechtigheid te kun
nen blijven deelnemen. Voor alle gas
ten was het een zeer inspannende
plechtigheid.
's Avonds ving de tocht per trein aan
naar Krakau: de kist op een open wa
de overledene de be- gon, met schijnwerpers belicht. Over-
te verspelen, en om aan de ziel hij altijd persoonlijk contact prefereer-
van hem, wien de zorg voor de de bóven diplomatieke nota's. We zijn
toekomst van Polen geen rust °.ver d'4 8®?prek tussen Laval en Goe-
Heeft gelaten, ie «éuu,i0e „rede te jft?ffÏÏSÏdSïf teS
gunnen dr Paul Schmidt. Het gesprek lijkt als
.1. «„.icM, twee druppel» water op het gesprek
deze woorden te herïifS lndat Hitler cnige weken ivoren te Ber-
deze woorden te herinneren, ln deze lijn had gevoerd met de Engelse mi.
nisters Simon en Eden.
Polen zou de komende jaren in mili
tair opzicht geleid worden door maar
schalk Rydz-Smigly, op diplomatiek ge
bied door de minister van buitenlandse
zaken Jozef Beek. Geboren te War
schau in 1894, werd deze laatste reeds
op 2 november 1932 minister van bui
tenlandse zaken in het kabinet-Prystor,
en was destijds de jongste minister
van buitenlandse zaken van Europa.
Onder hen zou Polen de strijd voor
een onafhankelijk volksbestaan verder
voeren, totdat in de septembermaand
van het jaar 1939, het schrikbeeld van
maarschalk Pilsudski in vervulling
f'1n«. toen Russische en Duitse troepen
riAnd.ih.il! ieza7?en t\ft Schele Poolse grondgebied
■r^n rnhfu* bezettcn- hetgeen de aanvang vormde
.r en minis- Russische tyrannie.
NA PILSUDSKI
Evenals bij de begrafenis van ko
ning Alexander van Yoego-Slavië te To-
pola, vond ook ditmaal een kort ge-
waarden van ons volk bewaard zal sprek plaats tussen maarschalk Pé-
blijven. tain en Goering. Maar
Hij heeft ons een grote erfenis n°2 meer belang was et
nagelaten. De verering, die wij f11? G«rl»t en.mint,-
■hem »e,.netden hij eijnjeven, ^erllleeld. 'Sa." h'i ÏSmeT""'
Frans-Russisch pact had afgeslo
ten tot grote verontrusting van Adolf
van zijn staat en zijn trouw-
Met het Poolse volk rouwt
ook het Duitse volk over de dood
den lande stonden de Poolse boe
ren gereed hun held een laatste groet
te brengen. Zaterdagmorgen i
deze grote patriot". Zelfs woonde Hit- arriveerde de stoet te Krakau, en daar
r groeien tot het
honderdvoudige.
Laat ons schildwachten zetten Hitier.
voor de drempels van onze huizen, Aan de Franse journalisten verklaar-
om niets van de onmetelijke schat, de Laval later dat het een zeer inte-
die wij van hem hebben ontvangen, ressant gesprek was geweest, en dat
i ook het jongste
komen!
Het is goed i.
verleden goed te kennen, cu onB
daarop te bezinnen, opdat wij we
ten welke verplichtingen Europa ln
het heden heeft, óók Jegens het
Poolse volk!
