Verhoging loongrens nog
niet goedgekeurd
Luistergeld voor meer dan
één radiotoestel vervalt
Koninklijke groeit voort
en is optimistisch
Roolvink heeft
ernstig bezwaar
tegen uitstel
Bezoek uit buitenland
bracht 330 miljoen op
Raceboot - juist terug van
Veronica - aangehouden
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
7
VRIJDAG 20 MEI 1960
BIJ CM. EN A.R.:
Tegen onbevoegden
voor ulo geen
overwegend bezwaar
(Van onze parlementsredactie)
Tegen de tijdelijke aanstelling van wet
telijk niet-bevocgde leerkrachten op ulo
scholen hebben de christelijk-historische
en anti-revolutionaire fracties in dc
Tweede Kamer geen overwegende be
zwaren. Dit is gistermiddag gebleken,
toen in dc Kamer een begin werd ge
maakt met de openbare behandeling van
het wetsontwerp dat beoogt het les ge
ven door onbevoegde ulo-onderwijzers
tot 1 januari 1964 mogelijk te maken.
De heer J. de Ruiter (c.h.) zei dat hij
zich tegen het wetsontwerp niet zou ver
zetten, omdat het hier gaat om het over
bruggen van een noodtoestand en om
aanstelling voor de duur van één jaar.
Zijn bezwaren richtten zich vooral tegen
het inschakelen van personen die niet
alleen de nodige bevoegdheid voor een
bepaald vak missen, maar ook pedagogi
sche en didactische kennis ontberen. Hij
informeerde of een onbevoegd ulo-onder
wijzer die blijk geeft zijn werk niet aan
te kunnen en bijvoorbeeld geen orde in
de klas te kunnen houden, per se een
jaar zal moeten worden gehandhaafd.
Voorts bepleitte dc c.h. afgevaardigde
meer uitstel of vrijstelling van dienst
plicht voor onderwijzers.
De heer G. A. Kieft (a.r.) vroeg of niet
eerder maatregelen voor het ulo hadden
kunnen worden getroffen^ Men heeft liet
voortrollen van de geboortegolf toch
kunnen zien aankomen? Intussen wilde de
a.r. spreker gaarne erkennen dat de thans
voorgestelde maatregelen voor korte tijd
noodzakelijk zijn. Het verheugde hem dat
het aantrekken van onbevoegden wordt
omringd met zo deugdelijk mogelijke
waarborgen. Dat minister Cals overweegt
gemaakte overuren extra te honoreren,
kon de heer Kieft zeer waarderen. Hij
vroeg of die regeling spoedig en met te
rugwerkende lcraoht kan worden tot
stand gebracht. Ook verzooht hij om een
duidelijke positieve toezegging dat ver
lenging van het noodwetje na 1 januari
1964 niet nodig zal zijn.
De Kamer zal de behandeling dinsdag
a.s. voortzetten.
Tweede Kamer schorst beraadslagingen
De olie-industrie moet in het
energietekort voorzien
DE VERKOPEN van de Koninklijke Shell-groep zijn volgens de voor
lopige gegevens in hoeveelheid gedurende het eerste kwartaal onge
veer vijf procent hoger geweest dan een jaar tevoren en het netto-resultaat
zal waarschijnlijk een soortgelijke stijging te zien geven, aldus deelde de
president-directeur heden mede op de jaarvergadering van de Koninklijke
Nederlandsche Petroleummij. te 's-Gravenhage.
Voor het overige kon lilj geen bijzon
derheden geven, aangezien de samenstel
ling van geconsolideerde financiële
overzichten van de werkzaamheden in
bijna elk land ter wereld zeer ingewik
keld en tijdrovend is. Men moet dus
wachten op het overzicht over het eerste
kwartaal, dat niet vóór 31 mei wordt
bekend gemaakt
De verhoging van het slotdividenrl
zal tengevolge hebben, dat het verscbil
tussen interim- en slotdivldend groter
wordt. Daarom is men voornemens het
jaardividend reeds t>U vaststelling van
het Interim-dividend over 1960 gelijk
matiger over belde uitkeringen te ver-
Deze tijd van ruim olie-aanbod brengt
moeilijkheden, die lastiger zijn op te los
sen dan gewoonlijk het geval is. Het
groepsbestuur staat voor de taak een
zorgvuldige schatting te maken van de
verhouding tussen het huidige overschot
en de vooruitzichten voor de komende
tien tot vijftien jaar, waarbij men moet
rekenen met een aanzienlijk hogere
vraag en de thans bekende oliereserves.
In een tijd van teveel aan olie en sche
pen moet 't nu beslissen over uitgaven
voor installaties, die het gunstigst aan de
toekomstige behoeften voldoen Slechts
op die wijze kan men ten volle profite
ren van de verwachte toeneming der
vraag in bijna alle landen van de vrije
wereld.
Die uitgaven voor de toekomst moeten
echter uit de huidige verkleinde winst
marges komen. Daarom is efficiency
nodig in alle fasen der werkzaamheden
en bewaking der kosten, zodat men de
volle waarde zal krijgen voor elke uit
gegeven gulden.
Een uitvoerige studie is achter de rug
bij de centrale kantoren in Den Haag en
Londen en in alle landen worden de or
ganisaties onderzocht en vereenvoudigd.
Tezamen met de technische verbeterin-
Jong
en redde moeder
en automobiliste
Nabij de Utrechtse aluminiumfabriek
in Utrecht is gisteren op de weg naar
de Meern de wagen van mevrouw T.
van Bemmel—-Hamoeen uit Nieuwersluis
ten gevolge van de regen geslipt, en in
het water terecht gekomen?
De op die weg rijdende fietser, de 47-
jarige mevrouw P. M. L. B. en haar
17-jarige zoon G. A. C. L. B., beiden uit
De Meern. werden door de slippende
auto mee het water in gesleurd. De
jongen zag kans zijn moeder en de auto
mobiliste weer op het droge te brengen.
Nederlands sehip
aan de grond
Het ruim 3.500 ton metende Neder
landse schip Solon (K.N.S.M.) is vanmor
gen. vroeg ten noorden van Norddeich
in aanvaring gekomen met het Japanse
schip Tenyo Maru 2. Het Nederlandse
schip, dat zinkende was, is aan de
grond gezet. De bemanning verkeert
niet in gevaar.
gen hoopt men door lagere kosten de
lage prijzen en vrachten goed te maken.
De wereld heeft steeds meer energie
nodig en daarin zal Je aardolie groten-
De financiële toestand is gezond. De
N.V. heeft een organisatie met wereld
wijde ervaring en verkoopt een steeds
meer gevraagd produkt. De groei van de
aardolie-industrie zal voortgaan en
weerwil van sommige zwartgalligen
de groep de toekomst met optimisme
tegemoet, aldus spreker.
Groothandelsprij zen
gedaald
Het algemeen indexcijfer voor d<
groothandelsprijzen is in maart met 2
punten gedaald tot 139 (basis 1943: 100),
aldus meldt het Centraal Bureau voor
de Statistiek. Voedingsmiddelen gingen
5 punten omlaag tot 119, grond- en hulp
stoffen 1 punt tot 166, afgewerkte pro-
dukten bleven onveranderd 140. Plant
aardige voedingsmiddelen stegen 2 pun
ten door prijsstijgingen van haver, aard
appelen, ingevoerde tarwe cn mais, dier
lijke voedingsmiddelen echter daalden
10 punten door prijsverlagingen
boter, kaas, melk en varkens, terwijl
eieren stegen. Bij grond- en hulpstoffen
werd de daling veroorzaakt door het
normale seizoen prijsverloop van steen
kolen. Bij afgewerkte produkten hielden
geringe prijsschommelingen elkaar in
evenwicht. Slechts bij vlees en vlees
waren, vetten en oliën waren de prijs
dalingen yan enige betekenis.
Wijsmuller bergt
Mongabarra
Het Zweedse vrachtschip Mongabarra,
dat gisteren ten noorden van Borkum
na een aanvaring met een Britse tank
boot is gestrand, kon in ondiep v
aan de grond gezet worden. Aan dc
IJmuidense sleepvaartmaatschappij N.V.
Bureau Wijsmuller is opgedragen op ba
sis van No cure, no pay, de Mongabarre
te bergen. De Simson en de Stentor zijn
reeds naar de strandingsplaats
trokken
De kapitein van de Mongabarra is met
tien man weer aan boord gegaan, daar
de machinekamer nog geen water maakt.
Men pompt de olie uit het schip om het
iets te lichten.
Chauffeursdienst
van de KNAC
De K.N.A.C. is begonnen met een nieu
we service voor automobilisten: de
Chauffeursdienst. De dienst werd vooral
opgezet om het aan automobilisten, wie
de rijbevoegdheid is ontzegd, gemakke
lijker te maken de verleiding te weer
staan van tóch achter het stuur te
gaan zitten.
Ook automobilisten, die om een of an
dere reden hun auto in het buitenland
achter moesten laten, die hun auto
vooruit willen sturen naar een bepaalde
plaats, of die op reis willen met een
i chauffeur-gids, kunnen een beroep doen
op de nieuwe dienst.
(Van onze parlementsredactie.)
TAE TWEEDE KAMER heeft gistermiddag nog geen beslissing kunnen
nemen over het wetsontwerp tot verhoging van de loongrenzen der
sociale verzekering (van 6900 tot 7450). Op voorstel van voorzitter
Kortenhorst werden de beraadslagingen over dit ontwerp geschorst om
staatssecretaris Roolvink en de vaste Kamercommissie voor sociale zaken
de gelegenheid te geven binnenskamers overleg te plegen over een door de
meerderheid der commissie ingediend amendement, waartegen de staats
secretaris ernstig bezwaar had gemaakt.
De bewindsman adviseerde de Kamer
om voor 1960 het wetsontwerp in de door
hem voorgestelde vorm te aanvaarden
,'oor 1961 eerst een beslissing te ne-
na de Sociaal-economische raad te
hebben gehoord. De beraadslagingen
kwamen op een dood punt toen bleek, dat
de Kamer dit advies niét zonder eer
wenste op te volgen.
In het wetsontwerp is een nieuw sys
teem voor het bepalen van de hoogte
van de loongrenzen geïntroduceerd.
Voorgesteld wordt de nieuwe grens van
7450 bij algemene maatregel van be
stuur te verhogen of te verlagen al naar
gelang het indexcijfer van de lonen en
het prijsindexcijfer van het levensonder
houd zijn gestegen of gedaald. Deze auto
matische aanpassing van de loongrens
heeft telkens met ingang van 1 januari
van elk jaar plaats en de „peildata" voor
het indexcijfer van de lonen en het prijs
indexcijfer van het levensonderhoud zijn
respectievelijk 31 juli en 15 augustus.
Het amendement van de vaste com
missie beoogt dit eenmalige automatisme
doorbreken. De commissie wil name
lijk de mogelijkheid openen om ook tus-
tijds de loongrenzen bij algemene
maatregel van bestuur te herzien wanneer
daarvoor een bijzondere aanleiding be
staat (b.v. schoksgewijze veranderingen
het loon- en prijspeil). Voor zo'n
tussentijdse herziening zou dan eerst het
advies van de S.E.R. moeten worden ge
raagd, voor de automatische aanpassing
per 1 januari niet. Een minderheid in
de commissie (de V.V.D.) wil de aanpas
sing op 1 januari voor een tussen
tijdse aanpassing voelt ze helemaal niets
niet bij algemene maatregel van be
stuur, maar bij de wet regelen, zodat de
beslissing aan de Staten-Generaal blijft.
Met het systeem van de aanpassing, zo
als dat door de regering op basis van
een S.E.R.-advies is voorgesteld, kon ech
ter iedereen wel akkoord gaan. Bij de
A.O.W. hanteert men reeds een derge
lijk systeem.
Compromis
Eén van de grote bezwaren
staatssecretaris tegen het amendement
was, dat het een afwijking inhoudt van
het moeizaam in de S.E.R. tot stand ge
komen compromis. De SE.R. heeft een
eenstemmig advies uitgebraoht en daar
op is het wetsontwerp gebaseerd. Het
amendement zou, wanneer het wordt
aanvaard, het compromis en daarmee
het ontwerp m het hart aantasten. Het
is voor ae regering eigenlijk niet wel
doenlijk, ja zelfs zeer gevaarlijk van 't
eenstemmig advies van het bedrijfsleven
af te wijken. Eén der uitgangspunten
van dit advies was, dat ten aanzien van
de loongrenzen de rust tenminste één
jaar gewaarborgd behoort te zijn. De
werkgevers moeten weten waar zij aan
toen zijn en voor dc werknemers is het
van het grootste belang, dat zij zeken
heid hebben omtrent hun al of niet ver
zekerd -zijn in de eerstkomende twaalf
maanden.
De staatssecretaris zette uiteen, dat
weinig kans is op schokkende loon-
prijsgebeurtenissen in de laatste ma;
den van een jaar. Algemene maatregelen
op loon- en prijsgebied hebben zich steeds
in de eerste 7 a 8 maanden van het j
voltrokken. Moeilijkheden met de loon
grenzen doen zich dus nu in de tweede
jaarhelft praktisch niet voor. Waarom
dan tussentijdse correctie van deze gren-
Ilet amendement wil de regering
bevoegdheid geven waarom ze niet heeft
gevraagd en waarmee ze zich ook niet
gelukkig voelt. De staatssecretaris achtte
het niet onmogelijk om nog met de vaste
commissie tot overeenstemming tc ko
men over dc vraag, of te zijner tijd
wijziging in het systeem moet woi
aangebracht. De principiële wijziging
die het amendement voorstelt, mag ech
ter niet bij algemene maatregel van be
stuur geschieden, maar bij de wet er
pas nadat de S.E.R. is gehoord.
De voorzitter van de vaste commissie,
de K.V.P.-er dr. De Kort, bestreed de
argumenten van de staatssecretaris. Hij
bleef de voorkeur geven aan een algeme
ne maatregel van bestuur boven een
wetswijziging voor het opvangen van
tussentijdse veranderingen, tenzij de re
gering kan aantonen, dat zo'n wetswijzi
ging op tijd kan worden aangebracht,
hetgeen te betwijfelen valt. De socialitis-
sche mej. Lemaire sloot zich hierbij
Zij zag in het amendement geen aa
ting van de wet, maar een technische
verbetering, die slagvaardige beslissinger
mogelijk maakt. Staatssecretaris Rool
vink herhaalde zijn argument, dat mer
de grootste achting moet hebben vooi
een compromis van het bedrijfsleven er
dat, zo men op een essentieel punt van
het S.E.R.-advies afwijkt, het compromis
wordt aangetast. Aanvaardt de Kamer
het amendement, dan legt ze „dyn;
onder het wetsontwerp". Een dergelijke j
wijziging kan niet tot stand komen dan
nadat het bedrijfsleven erover heeft ge-
sproken. De bewindsman wilde niet het
„onaanvaardbaar" over het amendement
laten horen, maar wel adviseerde hij
de Kamer het wetsontwerp in zijn hui
dige vorm voor 1960 te aanvaarden om
dan verder te bezien na de S.E.R. te
hebben gehoord of voor 1961 de moge
lijkheid van tussentijdse correcties moet
worden geopend
Dc heer De Kort verweet hierop de
staatssecretaris, dat hij een „overtrok
ken" opvatting heeft van de taak van de
SE.R. en van de binding dezer instantie
aan de regering. Het amendement, zo zei
hij, is geen destructie van het SE.R.-ad-
vies maar slechts een complementering
daarvan. Nadat voorzitter Kortenhorst
had voorgesteld om de beraadslagingen
te schorsen teneinde commissie en
staatssecretaris gelegenheid te geven bin
nenskamers overleg tc plegen, snelde de
K.V.P.-fractieleider prof. Romme naar
het spreekgestoelte. Hij zei er ernstig be
zwaar tegen te moeten maken wanneer
tijdens de sohorsing de S.E.R. nog zou
worden ingeschakeld. Ook de V.V.D.-
leider prof. Oud voelde weinig voor over
leg met de SE.R. De zaak moet in de
commissie worden uitgevochten.
Voor 80 pet eens
Staatssecretaris Roolvink had geen en
kel bezwaar tegen nader overleg met
de vaste commissie. Uit zijn opmerkin
gen bleek wel, dat hij de schorsing be
paald niet wilde zien als een gelegen
heid om de S.E.R. te horen. Dat zou een
beslissing over het wetsontwerp nog
meer vertragen en cr is al zo lang mee
gewacht. Het overleg dient alleen om
nog met de commissie tot een compro
mis te komen. „Wij zijn," aldus de
staatssecretaris, „het voor 80 pet. met el
kaar eens. want de datum van 1 januari
als tijdstip voor de normale jaarlijkse
automatische aanpassing is niet aange-
ochten." Hij achtte dit voldoende om
het wetsontwerp nu te aanvaarden
de zaak voor 1961 opnieuw te bezien.
In zijn slotwoord zei de bewindsman
echter nog eens met nadruk ernstig be-
r te hebben tegen aanvaarding
de ingrijpende wijzigingen, die het a
dement in zijn huidige vorm voorstelt,
zonder eerst de S.E.R. te hebben ge-
Tijdens dit debat heeft de heer Van
Mastrigt (c.h.) als zijn oordeel uitgespi
ken. dat de loongrenzen in onze sociale
verzekeringswetgeving hun tijd hebben
gehad. Ze sluiten immers bepaalde groe
pen uit van de sociale verzekering
daarmee van de collectieve plicht
verantwoordelijkheid voog de gemeen
schap te dragen. Met het in het
ontwerp gevolgde compromis vai
S.E.R. was de C.N.V.-voorzitter niet ge
lukkig, maar hij wilde er zich bij
leggen. Met het automatisme in het
werp kon hij zich wel verenigen. Mocht
echter dit systeem niet blijken te w
ken. dan moet dc staatssecretaris kuni
ingrijpen en het amendement van
vaste commissie geeft hem daartoe de
bevoegdheid.
In zijn antwoord zei de heer Roolvink,
dat het bedrijfsleven, gezien het gebrek
aan eenstemmigheid op dit punt,
niet rijp is voor het laten vervallen
de loongrenzen. Hij erkende overigens
dat likwidatie van de loongrenzen het
enige middel is om het zg. duiventil-ef
fect (het beurtelings uitgesloten worden
van en opgenomen in de kring der
zekerden) op te heffen.
Gevangenisstraf
geëist tegen
wachtmeesters
De officier van justitie bij de Amster
damse rechtbank heeft gisteren gevan
genisstraffen van zes respectievelijk viei
maanden geëist tegen de thans 46-jarige
en geschorste wachtmeesters van rijks
politie W. S. en J.- M. de V. Zij zouden
giften hebben aangenomen, wetende dat
deze hun gegeven werden teneinde hen
te bewegen in strijd met hun plicht te
handelen.
Beide verdachten behoorden tot het
vijftal wachtmeesters van de verkeers-
groep Amsterdam van de rijkspolitie,
dat in september 1959 werd gearresteerd
in verband met hét aannemen van giften
van het publiek. J. M. de V. werd
deze affaire reeds tot zes maanden v
oordeeld, doch van dit vonnis ging hij
in hoger beroep.
De raadslieden van beide verdachten
ir. H. B. Wieringa en mr. Th. Muller
Massis, bestreden de tenlastelegging.
f22.000 gestolen
uit brandkast
Uit een müursafe van de werkplaats
Presi'khaaf te Arnhem is -in de nacht
van woensdag op donderdag een bedrag
van circa ƒ22.000 ontvreemd, welk geld
bestemd was om betalingen te doen
het personeel.
Met een snijbrandér werd het deurtje
van de safe geopend, waarna het geld
voor het grijpen lag.
ANVV-JAARVERSLAG 1959 ONTHULT:
Het totaal aantal buitenlandse bezoekers, die in 1959 onze grenzen passeerden,
wordt in het jaarverslag van de Alg. Ned. Vereniging voor Vreemdelingenverkeer
op ruim dertig miljoen geschat. Dat is evenveel als in 1958, hetgeen volgens de
A.N.V.V, gunstig is, omdat door de stimulerende invloed van de Expo dat jaar toe
ristisch bezien extra gunstig was. Ongeveer twee miljoen buitenlandse bezoekers
waren logeergasten, van wie volgens het Centraal Bureau voor dc Statistiek 1.291.727
in hotels verbleven. Wat dit een half procent minder dan in 1958, het aantal over
nachtingen van 3.007.921 was vijf procent hoger, waaruit dus een stijging van de
gemiddelde verblijfsduur blijkt.
De Dui-tsers waren in de hotels weer
■de talrijkste gasten (32.3'/o van het totaal
aantal togeennachten van buitenlanders).
Zij werden gevolgd door de Engelsen
met 14.4°/o, de Amerikanen met 13.7'/#, de
Scandon-aviëns met 6-4°/o. de Belgen met
5.7'It, de Fransen met 5.4'/#, die geallieerde
militairen met 4-1 en de Zwitsers met
3.2V#.
Het waren ook de Duitsers, van w-ie
het C.B.S. dc grootste toeneming van het
aantal hotelovernachtingen ten opzichte
van 1958 registreerde, namelijk 154.120 of
18.8°/o. Het aan-tal overnachtingen van En
gelsen vermeerderde met 7.6°/». dat van
de Amerikanen met 5.5V#. van de Belgen
met 9-8%. van de Fransen met 0.6'/«. van
de Zwitsers met 16-1'/#. van de Scandina-
viërs met 5-3'/# en van de geallieerde mili
tairen met 16-8'/».
De deviezenopbrengst van het omvang-
OP SCHEVENINGSE STRAND
Douanebeambten van de dienst
voor invoerrechten en accijnzen heb
ben naar eerst thans bekend is
geworden dinsdagmiddag om
streeks vier uur op waarschuwing
van de politie een speedboot aange
houden die vanaf het Scheveningsp
strand naar de Veronica was geva
ren. De boot, die toen hij vertrok
twee mannen aan boord had. werd
ontdekt door een politieman van dp
post Noord op het strand ten noor
den van de boulevard.
Niet lang nadat het vaartuig was af
gevaren kwam het weer op het strand
terug met vijf mannen aan boord Dou
anebeambten, die inmiddels waren ge
waarschuwd stonden gereed om de man
nen te arresteren omdat zij op illegale
wijze naar buitenlands gebied waren ge
varen. Of er goederen waren meegenomen
kon niet worden geconstateerd.
De douanebeambten deelden de man
nen mee dat de boot in beslag zou wor
den genomen, als zij geen borgsom kon
den storten, waarop een van de mannen
een cheque-boekje tevoorschijn haalde en
een cheque uitschreef De douane nam
hiermee echter geen genoegen: het geld
moest cash op tafel worden gelegd ook
al had men dan van de bank de verzeke
ring gekregen dat de cheque gedekt
Met behulp van een politiejeep kon het
geldbedrag even later toch aan de douane
beambten worden overgedragen. Hoewel
het nog maar enkele minuten voo
sluitingstijd van de bank was, reed de
jeep met razende vaart met de „piraten'
naar de stad, waar de bank gevestigd
was Het geld werd gegeven en de
nen kregen hun boot en de auto, waarop
de boot het strand was opgereden, terug.
Er wordt thans een onderzoek ingesteld.
Kromhout Motorenfabriek D. Goedkoop
Jr. N.V.: Dividendvoorstel 8 (vorig jaar
B)Vcvergadering 20 juni.
Entcomayer: Dividendvoorstel 7 (7)'/«.
MET INGANG VAN 1 JULI:
Radiozegels worden afgeschaft -
betaling eens per jaar
geldbeschikking 1960, waarbij
een eenvoudiger en meer efficiënte
wijze van inning van het luistergeld
Met luid handgeklap hebben
ruim twaalfhonderd, uit alle de
len van ons land in de Rotter
damse Rivièrahal samenge
stroomde U.V.V.-sters koningin
Juliana gisteren welkom ge
heten. De bijeenkomst werd ge
houden ter viering van het
derde lustrum van de Unie van
vrouwelijke vrijwilligsters en
door haar aanwezigheid heeft
onze vorstin blijk willen geven
van haar waardering voor het
werk van deze organisatie. Mi
nister van maatschappelijk werk,
mej. dr. M. A. M. Klompé, ver
tegenwoordigde de regering. Zij
was het die de morgenbijeen
komst besloot met een toespraak
over: „De waarde van vrijwillig
werken".
plus afschaffing van de betaling
voor meer d^ri één radiotoestel per
gezin wordt".voorgestaan, zal op 1
juli a.s. in werking treden.
Het luistergeld ad f 12 per jaar zal
dan niet meer door middel van ra-
het kijkgeld-bij vooruitbetaling wor
den gestort..
Televisiekijkers zijn al vertrouwd met
dit systeem van betaling: eenmaal per
jaar (in de maand waarin men eenmaal
hot toestel hééft aangeschaft) ontvangt
men een ponskaart met een girostrookje
waarop men liet'luistergeld kan over-
Een verandering.is. dat nu bij vooruit
betaling en ineens het verschuldigde be
drag ad f 12 moet worden voldaan. Wie
dus nu als het" zijn beurt is de met zegels
volgeplakte radiokéaqt inlevert, zal
meteen f 12 moeten betalen voor het ko
mende luisterjaar. Niet in. ieder gezin
zal het opbrengen van'dit geld gemak
kelijk gaan. maar na dé betaling kan men
dan toch weer'een heel jaar een gulden
per maand daarvoor wegleggen.
Een zeer groot, aantal steekproeven
heeft trouwens" aan.het licht gebracht, dat
slechts zeer weinig luisteraars werkelijk
één zegel per maand «.kopen: meestal wor
den bij inlevering, van de kaart 6 tot 12
zegels gekoeh'ti-enopgeplakt.
Belangrijk is-, overigens het in de be
schikking vervatte besluit dat een ge
zin slechts voor één radiotoestel luister
geld behoeft te «betalen. Een gezin wordt
dan gezien als een echtpaar of als
ouders mpt minderjarige kinderen Een
.meerderjarige inwonend kind dat een
eigen radiotoestel op zijn eigen kamer
heeft is daarvoor, evenals alleenstaan
den die inwonen (of op zichzelf wonen)
wel luistergeld verschuldigd.
Ook de autoradio (ook als deze niet vast
in de wagen zit) wordt met de verplich
ting tot betalen van luistergeld belast. Dit
toestèT bevindt zich nl. niet in.de woning.
Een draagbaar radiotoestelletjc echter
wordt als „tweede" en dus onbelastbaar
apparaat beschouwd, ook wanneer het
zich buitenshuis bevindt.
Voor zulk een apparaat, dat dus ook
buiten de woning wordt gebruikt, is
echter een zgn. „bijkaart" nodig, welke
men tegen betaling van een gulden op
vertoon van een geldige radiokaart (de
fër betaling ontvangen ponskaart) of
een bewijs van betaling van een lopend
abonnement op de Draadomroep aan
een postkantoor kan kopen. Deze kaart
moet men, evenals de betalingsbewijzen
voor de luistergelden, bij controle kun
nen tonen. De bijkaart moet elk jaar op
nieuw worden aangeschaft.
Samenwonende volwassen broers en/of
zusters, samenwonende vrouwen en an
dere semi-gezinsgemeenschappen kunnen
als „gezin" worden aangemerkt wat be
treft de betaling van luistergelden indien
daartoe uit maatschappelijk oogpunt ge-
aanleiding bestaat. Hierover beslist
de directeur-generaal van de PTT vol
gens ministeriële richtlijnen. Met andere
oorden: indien volwassen samenwc
en menen recht te hebben op ontheffing
an betaling voor een tweede toestel,
kunnen zij dit bij de Dienst inning luister
gelden, Zeestraat 5 te Den Haag,
vragen.
Kleine wijzigingen
Voorts zijn er nog enkele kleine v
gingen in de nieuwe Luistergeldbeschik-
Tén eerste zullen luisteraars van 65 jaar
en ouder wier financiële omstandlghedei
het betalen van luistergeld niet tqelaten,
voor langere lijd daarvan kunnen worden
vrijgesteld. Zij behoeven dat dus niet
meer elk jaar aan te vragen, maar kun
nen nu blijvende ontheffing aanvragen op
een formulier E. aan de postkantoren ver
krijgbaar.
De betalingsplicbt gaat nu niet meer
in op dc le uaiï de maand van aanschaf
fing van een toestel, maar in de maand
daaropvolgend. Moet een toestel v
geld worden dan kost dit niet i
f 0,75, maar f 2,50. De aanmaning tot
betaling van het luistergeld blijft niet
kosteloos, maar gaat f 1 kosten, i
als een duplicaat voor een verloren ge
raakte radiokaart. De luistervergunning
vervalt (en dit woord zal daarmee
dwijnen): de radiokaart komt ervoor in
dc plaats.
Automatische giro-afschrijvingen kun
nen gewoon blijven doorgaan.
Vanzelfsprekend worden radiohande-
rijke buitenlcundsc toeristenbezoek lever-
volgens de berekening van de ANVV
i recordbedrag op: de lug en waarde van
ƒ330 miljoen. Hot was voor het eerst in
de geschiedenis, dat buitenlandse gasten
Nederland in één jaar voor meer dan
ƒ300 miljoen voor tooristisohe doelein
den uitgaven. De 200 miljoen werd voor
het eenst in 1955 overschreden en de 100
miljoen voor het eerst in 1951.
Ook de ontwikkeling van het binnen
landse toerisme gaf de ANW reden tot
tevredenheid. Een door haar ingestelde
enquête leert, dat in vrijwel alle delen
liet land zowel het meerdaags als het
dsgbezoek van Nederlanders steeg. De
cijfers van liet CJ3.S. van dc logeemach-
ten van Nederlanders in de drie grote
steden gaven echter ongeveer dezelfde
aantallen aan als dn 1958.
Zowel het bezoek van buitenlandse als
..it van Nederlandse toeristen werd in
het algemeen gestimuleerd door het uit
zonderlijke mooie zomerweer. Vooral de
trek naar de kust was bijzonder groot
Dit had hier en daar enige terugslag op
het bezoek aan vakantiecentra in het bin
nenland tot gevolg.
Concurrentie
Geeft hot beeld van de ontwikkeling
an het toeristenbezoek aan ons land in
159 geen reden tot ontevredenheid, de
ANW is volgens haar jaarverslag van
mending, dat het nog gunstiger had kunnen
zijn als de door rijk en bedrijfsleven ge
geven subsidie ruimer was geweest. Het
budget, dat de ANW nu ter beschikking
stond, stelde haar niet in staat op be
vredigende wijze te voldoen aan de eisen,
die de voortdurend scherper wordende
concurrentie op de toeristische markt
stelt. Dat de andere favoriete Europese
vakantielanden met veel zwaarder toe
ristisch pnopagandageschuit kunnen wer
ken, blijkt wel uit het feit. dat het budget
van de Engelse en Italiaanse nationale
organisaties voor de bevordering van het
toerisme meer dan zeven keer zo groot,
van de Franse en Spaanse zusterorgani
saties meer dan zes keer. van de Zwit
serse vijf keer, van de Belgische meer
dan vier keer en van de Duitse, Griekse
en Ierse ongeveer drie keer zo groot is
als van de ANW.
Het gebrek aan financiële middelen
weerhield de ANW er niet van om met
behulp ran haar kantoren in Brussel.
Keulen, Londen, New York, Parijs en
Stockholm cn van haar vertegenwoor
diger in Zürich een grote hoeveelheid
werk te verzetten. Hot totaal aantal door
de ANW verspreide drukwerken be
draagt 3566.653. Hiervan wanen 1.410.708
stuks ANW -uitgaven en 1.416.829 WV-
uitgaven.
Besparingen
De PTT meent met de vereenvoudiging
van de inningswerkzaamheden wanneer
deze volledig is doorgevoerd (uiteraard
zal het nog even duren eer alle lopende
luistervergunningen zijn ingeleverd!)
rond f 1,8 miljoen per jaar te kunnen be
sparen aan lonen, vergoedingen voor
werkzaamheden in de postkantoren aan
maak van kaarten en zegels e.d Deze
gelden komen ten goede aan de omroep
organisaties, die maar nauwelijks kun
nen rondkomen met wat zij nu ontvan
gen van dc luistergelden. De begroting
vóór dit jaar vertoont zelfs een tekort
van een half miljoen.
De overheid laat hierbij buiten be
schouwing het eigen bezit dat omroep
verenigingen verwerven uit lidmaat
schapsgelden e.d. De omroep ontvangt de
luistergelden voor technische voorzienin
gen en programma's.
Geschat wordt, dat het vervallen van
luistergelden voor meer dan cén toestel
per gezin daarentegen plm. f 600.000 in
komstenderving zal betekenen.
Bij de normale controle blijkt echter,
dat er zeer dikwijls gepoogd wordt, juist
met tweede toestellen, de betaling te ont
duiken.
In het afgelopen jaar hebben 100 con
troleurs tezamen maar liefst 24 000 radio
toestellen en 13.000 niet-aangegeven tele
visie-apparaten ontdekt1
Ten slotte nog dit: wie al door
automatische giro-overschrijving
voor een tweede toestel luistergeld
vooruitbetaald heeft, kan daarvan
restitutie vragen aan de Dienst Luis
tergelden te Den Haag.
Betaling van luistergelden via de
Draadomroep blijft, ter vereenvou
diging van administratie, gehand
haafd, Hiervoor ontvangt men dus
geen radiokaart, maar een evenzeer
geldig betalingsbewijs.
Pleidooi voor verouderde
kunstmatige ademhaling
rjOKTER F. FEENSTRA. me-
disch adviseur van de Caltex
petroleummaatschappij N.V. heeft
in de kantine van het nieuwe Cal-
tex-gebouw in Den Haag een Ca
nadese kleurenfilm „That they
may live" getoond aan medische
autoriteiten van de land- en zee
macht. van het Rode Kruis, de
B.B., dc GG en GD, de eerste hulp
bij ongelukken en andere belang
stellenden
In deze film wordt een warm plei
dooi gehouden voor de al eeuwen
oude, maar thans weer in gebruik
genomen methode van kunstmatige
ademhaling door middel van het met
de mond inblazen van lucht in het
slachtoffer.
De redder houdt het hoofd van
het slachtoffer achterover, trekt dc
kin naar voren, plaatst zijn mond
geheel over de mond van het slacht
offer, knijpt diens neus dicht en
blaast lucht in.. Dit inblazen herhaalt
hij om de vier seconden. De voordelen
van deze methode, die bij de Ame
rikaanse marine reeds wordt toege
past, zijn dat men haar uren kan
volhouden, toe kan passen op „moei
lijke" plaatsen, bijvoorbeeld in een
mast van een elektrische leiding of In
een kano, waar andere methoden niet
bruikbaar zijn en voorts dat men het
slachtoffer veel meer lucht inblaast
al is deze dan ook van iets geringer
zuurstofgehalte dan bij dc andere
methoden.
Er is een plastic buisje van een
aan moDd en keelholte aangepaste
vorm ontworpen, dat in de mond
van het slachtoffer moet worden ge
bracht, waardoor direct lichamelijk
contact tussen de redder cn het
slachtoffer niet nodig is.
Aan het slot van een korte discus
sie na afloop van de film, zei de heei
Feenstra dat zijns Inziens deze me
thode aan de bemanning op de tan
kers van de Caltex zal moeten woi-
den geleerd. Hij achtte het beter de
bemanning één bepaalde methode
dan meer methoden te leren en de
regels van deze mond-op-mond manier
zijn eenvoudig te leren en voorts
meende hij dat deze manier het ge
schiktste is omdat op tankers veel
„moeilijke" plaatsen voor de andere
methoden zijn.