Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | 4 mei 1960 | pagina 15

Klaagzangen bij het tweede
lustrum van de p.b.o.

Vrijwilligheid boven dwang:

Leidse kantonrechter strafte
vele verkeersovertreders

Geen gratie voor Lages c.s.
- althans nu niet

Fconomie en Financiën

Pion winst voor Tal in
afgebroken 19e partij

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

IS

WOENSDAG 4 MEI 1960

(Van onze parlementsredactie)

T^E Eerste Kamer, die gisteren de begroting van algemene zaken heeft
behandeld, is niet erg tevreden over de gang van zaken met de p.b.o.
Tien jaar is de wet op de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie nu reeds
van kracht en nog steeds wil het met de totstandkoming van bedrijfs-
lichamen niet vlotten. De Senaat heeft zich gistermiddag uitvoerig ver
diept in de oorzaken van deze opvallende traagheid. Daarbij kwam traditie
getrouw weer de vraag aan de orde, of de regering niet in sommige ge
vallen zelf het initiatief moet nemen tot stichting van een bedrijf?- of pro-
duktschap. De liberale prof. Witteveen beantwoordde deze vraag pertinent
ontkennend. Andere sprekers spraken zich op dit punt genuanceerder uit.
De minister van algemene zaken, minister-president De Quay, en staats
secretaris Schmelzer betoogden, dat het kabinet voor wat betreft de p.b.o
vertrouwen blijft stellen in de vrijwillige krachten in het bedrijfsleven.

rine, spijsvetten en oliën en een voor
de visconservenindustrie. Aanvragen zijn
voorts ingediend voor bedrijfsorganen
in de vlasindustrie en het bakkersbedrijf,
terwijl er ook een aanvraag voor de
boek- en diepdruksector in de maak
schijnt te zijn. De minister-president
moest de heer Vos (soc.) toegeven, dat
er in de metaal-, bouw-, bank- en ver
zekeringssector nog weinig vorderingen
met de p.b.o. zijn gemaakt, maar ook
ten aanzien hiervan blijft de regering
vertrouwen op de krachten der vrijwil
ligheid.

De vraag beantwoordend of de rege
ring wel voldoende gebruik maakt van
de S.E.R. als wettelijk college van advies

Dit sluit echter niet uit, aldus de
staatssecretaris, dat in uitzonderlijke ge
vallen de regering met een voorstel zou
kunnen komen om een p.b.o.-orgaan bij
de wet in te stellen, b.v. wanneer de
minderheid van de georganiseerde be-
drijfsgenoten zich geruime tijd tegen de
wensen van de meerderheid zou blijven
verzetten.

De socialist Van Wingerden voelde
niet voor een al te snelle hantering
het wettelijk dwangmiddel, maar ander
zijds achtte hij enige indirecte dwang
wel noodzakelijk. De regering zou

ondernemersovereenkomsten slechts

korte tijd kunnen goedkeuren. Wanneer
de geldigheidsduur van zo'n ove
komst verstreken is, zou de regering de
ondernemers op het matje kunnen roe
pen en hun vragen waarom zij deze een
zijdige vorm hebben gekozen en waarom
in de betrokken bedrijfstak nog zo w«-
nig voortgang met de p.b.o. is geboekt.

De K.V.P.-er Maenen zei, dat bij het
tienjarig bestaan van de p.b.o. geen fees
telijke herdenking of vlagvertoon, r
wel een klaaglied over de geringe
breiding van het aantal bedrijfsorganen
past. Zich verdiepend in de weerstanden
waarop de p.b.o. stuit, stelde hij
dat ook van de zijde van bepaalde de
partementen niet altijd de gewenste
dewerking wordt ondervonden. Met
dere sprekers vroeg hij zich af of de
gering wel steeds een juist en voldoende
gebruik maakt van de diensten va
S.E.R. als wettelijk college van advies.

Prof. Witteveen (lib.) meende, dat de
wenselijkheid van de p.b.o. te veel vanuit
politiek en juridisch en te weinig
uit economisch standpunt is bekeken. De
Rotterdamse hoogleraar zag het nut
p.b.o.-organen wel in, maar meende dat
er voor deze instellingen niet altijd reële
en verantwoorde taken zijn te vinden.

Dodelijke slag

Dc liberale woordvoerder geloofde,
dat de regering aan de toch al tanende
sympathie voor de p.b.o. een dodelijke
slag zou toebrengen, wanneer zij be
drijfsorganen by de wet zou gaan instel
len. De p.b.o. moet een natuurlijk groei
proces blijven; forceren kan alleen maar
schadelijk zijn. In tegenstelling tot de
heer Van Wingerden had prof. Witte
veen er ook ernstig bezwaar tegen, dat
men de ontwikkeling van de p.b.o. wil
stimuleren door aan de bedrijfsorganen
meer bevoegdheden te geven.

De heer Van Bruggen (c.h.) zag in de
p.b.o. een middel (geen doel) om tot een
meer verantwoorde maatschappij, d.w.z.
tot meer solidariteit tussen de bedrijfs-
genoten, te komen. Tegen deze nie
vorm van samenwerking bestaan echter
nog vele geestelijke weerstanden. Men
zal die geduldig moeten trachten te
winnen. Trainen is in dit opzicht beter
dan dwingen, zo vond de heer Van
Bruggen. Hij betreurde het, dat bepaal
de departementen zich afzijdig houden
van de p.b.o. en daarmee aan het bedrijfs
leven een slecht voorbeeld geven. Hier-
door worden immers onbedoeld zekere
ondernemers in hun afwijzende hou
ding ten opzichte van de p.b.o. gesterkt.

De heer Elfferich (a.r.) meende, dat
aan vrijwilligheid bij de instelling van
bedrijfsorganen de voorkeur moet wor
den gegeven boven wettelijke dwang. Dit
laatste is echter niet onder alle omstan
digheden afkeurenswaardig (van onde
mocratisch kan men in dit verband be
slist niet spreken).). Een juiste, objectie
ve en deskundige voorlichting achtte de
heer Elfferich van grote betekenis voor
de p.b.o. Publicatie en openbaarheid
voorkomen voorts verambtelijking van
de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie.

De officier van justitie eiste f 100 boeti
subs. 10 dagen hechtenis en voorwaarde
lijke ontzegging van de rijbevoegdheid
6 maanden, met een proeftijd van 2
jaren. Daar verdachte nog steeds zijn fout
niet bleek te willen inzien, veroordeelde
de kantonrechter hem tot een geldboete
n f 100 subsidiair 20 dagen hechtenis
ontzegging van de rijbevoegdheid voor
drie maanden

Vervolgens stond een 27-jarige rij-in
structeur uit Leiden terecht, die een aan
rijding had veroorzaakt. Ondanks het-
verdachte, dat hij naar links
gegaan om de aanrijding te voorko-
eiste de officier een geldboete van
f 40 of 8 dagen heohtenis.

De kantonrechter veroordeelde hem
conform de eis. Een tweetal civiele vor
deringen tot een totaal-bedrag van f 175
werd door de kantonrechter afgewezen.

Voorzichtig

Minister-president De Quay onder
streepte nog eens, dat het beleid van
dit kabinet gericht is op uitbreiding en
ontplooiing van de p.b.o. De regering
streeft behalve naar lokale ook naar
functionele decentralisatie: ze wil graag
oude en nieuwe sociaal-economische ta
ken aan het bedrijfsleven overlaten. Een
en ander vergt tijd en inspanning. Hoe
wel prof. De Quay evenmin als zijn
staatssecretaris de mogelijkheid van in
stelling van bedryfsorganen bij de wet
wilde uitsluiten, meende hij toch dat
daarmee de grootste voorzichtigheid
moet worden betracht. Hij sloot zich aan
bij wat de heer Elfferich hierover had
gezegd.

Enige vooruitgang zit er overigens wel
in de p.b.o. Binnenkort is de oprichting
te verwachten van een bedrijfschap
voor de binnenlandse handel in marga-

Indon. ambassadeur:

„Wij slaan terug"

De Indonesische ambassadeur in Austra
lië, dr. A. Y. Helmi, heeft heden fte Port
Moresby in Australisch Nieuw-Guinea
verklaard, dat Indonesië „zal terugslaan
als het door agressie uit Nederlands
Nieuw-Guinea wordt uitgedaagd".

Helmi, die een reis van vijf dagen door
Australisch Nieuw-Guinea maakt, zeide,
dat zijn regering „zeer verrast" was
door de versterking van Nederlands
Nieuw-Guinea en zeide: ,.Het is een zeer
gevaarlijke toestand en zij spelen met
vuur. Als men wapens krijgt, moet men
verwachten deze te gebruiken. Indone
sië heeft aan de Australische regering de
verzekering gegeven, dat het vreedzaam
aanspraak op West-Irian zal maken. Wij
hebben gezegd, dat wij in West-Irian geen
geweld zullen gebruiken, doch als wij
uitgedaagd worden, zullen wij terugslaan,
zoals ons recht is krachtens het handvest
van de Verenigde Naties".

De Indonesische zaakgelastigde in Ne
derland. de heer Susanto Djojosugito, is
volgens een woordvoerder van de Indo
nesische vertegenwoordiging in Den Haag
naar Lissabon ontboeden door de Indone
sische minister van buitenlandse zaken,
Subandrio, die daar in het gevolg van
Sukarno vertoeft

De woordvoerder weigerde zich uit te
laten over de reden.

sociaal-economische kant aan de
voorleggen Ht kabinet is er zich ii
sen van bewust, dat in het belang
het te voeren beleid in ruime mate
gebruik moet worden gemaakt va:
S.E.R.-adviezen. Dergelijke adviezen
den dan ook altijd gevraagd als er kwes
ties van algemeen sociaal-economische
aard aan de orde zijn. Vertraging in het'
beleid zal echter door de adviesaanvrage
niet mogen ontstaan.

Bezitsvorming

Met het door het kabinet uitgestip
pelde bezitsvormingsbeleid dat bij
deze begrotingsbehandeling tevens
de orde was konden de woordvoerders
van K.V.P., V.VJ)., A.R. en CJI. zich
zeer wel verenigen. Ook met de door
staatssecretaris Schmelzer aangekondig
de concrete maatregelen (ojn. een alge-

gepremieerde spaarregeling) v
klaarden zij zich in principe akkoord.

De socialisten dr. De Rijk en ir.
hadden daarentegen kritiek zowel
het bezitsvormingsbeleid als op de u
erking daarvan.

Minister-president De Quay zei, dat het
huidige kabinet de bezitsvorming
als een ëssentieel element in het totale
regeringsbeleid. Er zal naar zijn mening
spaartraditie moeten groeien. Staats
secretaris Schmelzer karakteriseerde het
bezitvormingsbeleid als het „uitgooien

spiering om een kabeljauw
vangen". Hij erkende, dat er personen

kan bezwaarlijk elk probleem met

i wisselende groep.

Op de gisteren gehouden zitting van het kantongerecht werd weer een
groot aantal verkeersovertredingen behandeld. Bij de ernstige overtredin
gen aarzelden de officier van justitie en de kantonrechter niet om zo nodig
zware straffen op te leggen. Een 56-jarige aannemer uit Oud-Beijerland
stond terecht omdat hij had gereden met een personenauto over de Rijks
weg 4A te Zoeterwoude. Plotseling ging hij naar de linkerzijde van de
rijbaan, blijkbaar met de bedoeling te trachten op de andere rijbaan te
komen om in de tegenovergestelde richting terug te rijden. Hierdoor was
de bestuurder van een bestelauto gedwongen sterk te remmen en gedeel
telijk naast de rijbaan te rijden om een aanrijding te voorkomen.

Hoge snelheid

Een 20-jarlge wever uit Leiden reed
bromfiets met een snelheid van ongeveer
n over de Kalvermarkt te Leiden.
Toen hij een ter plaatse liggende brug
wilde opdraaien, was zijn snelheid te
hoog om behoorlijk rechts te kunnen rij-
n midden op de rijbaan kwam hij in
botsing met een auto. De bromfietsberij
der liep hierbij een hersenschudding op.
Bij zijn eis wilde de officier hiermede wel
rekening houden, maar voor het rijden
een te grote snelheid eiste hij een
boete van f 25 of 5 dagen en voor het on
voldoende reohts houden f 30 of 6 dagen
hechtenis. Tegen de autobestuurder werd
wegens onvoldoende rechts houden
boete geëist van f 25 of 5 dagen. De kan
tonrechter maakte van deze straffen vooi
de eerste verdachte f 30 subs. 0 dagen en
f 15 subs. 3 dagen hechtenis en voor de
tweede verdachte f 10 of 2 dagen hech
tenis.

Hierna verscheen een 38-Jange mon
teur voor de balie. Deze had zonder
in het bezit te zijn van een rijbewijs,
over een nat wegdek, per motorrijwiel
over de Breestraat te Leiden gereden
met een snelheid van naar schatting
70 kilometer per uur. Toen hij moest
nitwijken voor een wielrijder, slipte de
motor en onder een spoor van vonkeD
werd een wielrijder van de weg ge
veegd. Wonder boven wonder kwam
deze er zonder letsel af.

De officier eiste tegen de monteur, die
reeds eerder voor het rijden zonder
rijbewijs was veroordeeld, geldboeten

respectievelijk f 60, f 50 en f 70,
vervangen door 3 maal 10 dagen hech
tenis. De kantonrechter veroordeelde
hem tot drie maal f 50 boete subsidiair 3
maal 10 dagen hechtenis

Een 38-jarige Leidenaar was ten laste
gelegd, dat hij als bestuurder van een per
sonenauto, met een door getuigen geschat
te snelheid van 80 kilometer per
Sassenheim van de oprit op de Rijksweg
i was gekomen. Door deze handeling
moest de bestuurder van een andere aut<
sterk remmen om een botsing te voor
komen. De officier van justitie eiste een
geldboete van f 100 of 20 dagen hechtenis

a voorwaardelijke ontzegging
rijbevoegdheid voor 6 maanden, met een
proeftijd van 2 jaren.

Excuses

Toen de Leidenaar nogmaals de verkla
ringen van getuigen betreffende zijn snel
heid bestreed, voegde hij hieraan
„De heren zijn het goed eens". De
tonrechter tolereerde deze uitdrukking
niet. waarop hij deze woorden terugi

zijn verontschuldigingen aanbood Het
vonnis tegen hem luidde f 100 boete subs.
20 dagen hechtenis en een voorwaardelijke
ontzegging van de rijbevoegdheid
de tijd van 1 jaar. met een proeftijd
2 jaren.

Ter afwisseling van de verkeers
zaken stond op de rol een 62-jarige
watermolenaar uit Sassenheim. we
gens het vangen en vervoeren van
mollen in de gemeente Sassenheim.
zonder dat hij in het bezit was van
een vergunning. Namens de mole
naar trad als gemachtigde op de
voorzitter van het polderbestuur,

waar hij bezig was geweest. Deze
deelde mede. dat het de molenaar
niet bekend was, dat hij hiervoor
vergunning moest hebben. Hij ving
de mollen in opdracht van het pol
derbestuur. Daar het hier slechts een
formele overtreding betrof, was een
lage schikking opgelegd. Thans was
de eis 2 maal f 1 of 2 maal 1 dag
hechtenis. De kantonrechter ver
klaarde de molenaar schuldig zon
der oplegging van straf, met bevél
dat de gevangen mollen zullen wor
den vernietigd.

Een 24-jarige chauffeur uit Katwijk had
op de Prins Bernhardstraat te Katwijk
het linkerportier van zijn auto onvc
zichtig geopend. Een wielrijdster
tegen het geopende portier gereden
had hierdoor verwondingen opgelopen,

De officier van justitie vond het feit
ernstig en eiste tegen de niet-verschenen
chauffeur een boete van f 70 of 25 dagen
hechtenis. De kantonrechter veroordeelde
tot f 60 of 12 dagen hechtenis.

Tot burgemeester van Sprang Capelle
is met ingang van 16 mei benoemd de
heer M. van Prooijen, thans secretaris
van deze gemeente. De heer Van Prooijen
werd in 1918 geboren. Hij is Nederlands
hervormd en anti-revolutionair georiën-
teerd.

Misbruik vlag voor
reclame-doeleinden

(Van onze parlementsredactie)
Bij de begrotingsbehandeling van alge-
lene zaken heeft mr. dr. J. van Bruggeh
(c.h.) gistermiddag in de eerste Kame'
scherpe kritiek geleverd op misbruik var
de Nederlandse vlag voor reclame-doel
einden. Het komt volgens hem steeds
voor, dat de vlag gebruikt wordt
het aanprijzen van o.m. Hollandse
ve en sigaretten. Hoewel hij ietwat
huiverig stond tegenover strafsancties
meende de heer Van Bruggen toch, dat de
overheid een dergelijk misbruik krachtig
moet kunnen bestrijden.

Minister-president De Quay was het
met de c.h. senator eens, dat er eerbied
moet zijn voor de vlag. Hij herinnerde er-
dat een Koninkrijkscommissie thans
bestudeert of een nadere (al dan niet wet
telijke) regeling van de status var. de
vlag nodig is. Hierbij wordt ook aandacht
geschonken aan de vraag of het aanbren-
'an reclame op de vlag moet worden
verboden. De minister-president meende
het resultaat van dit commissie-onderhoek
)eten afwachten.

SURINAME WIL EIGEN
INTERNATIONALE
POSITIE

Een officieel te Paramaribo uitge
geven communiqué verklaart: Het on
derhoud van de Surinaamse regerings
delegatie met de juridische afdelin
gen van het Internationale Monetaire
Fonds en de Wereldbank te Washing
ton heeft duidelijk aangetoond dat
de status van Suriname moet worden
gewijzigd ten einde Suriname gele
genheid te geven zelfstandig lid te
worden van deze organisaties.

Suriname zal een waardige plaats moe
ten innemen tussen de landen, die hun
eigen aangelegenheden zelfstandig rege
len. De financiële, monetaire en econo
mische positie van Suriname is ten slotte
en eigen aangelegenheid van het land
n kan het beste door Suriname worden
erbeterd.

Prins Bernhard heeft gisteren in zijn
functie van inspecteur-generaal van de
Koninklijke luchtmacht een bezoek ge
bracht aan de vliegbasis Twenthe. Hij
maakte er een alarmoefening mede.

Interkerkelijk Contact Israël:

De vergadering van het Interkerkelijk
Contact Israël (Hervormde Gerefon
de, Lutherse Doopsgezinde, Chr. Gere
formeerde, Remonstrantse kerken, Vrije
Evangelische Geaneente, de Evang. Broe
dergemeente en de Unie van Baptisten
gemeenten) heeft besloten „terzake var
mogelijke verdere gratiëring var
Lages, Aus der Fiinten, Kotalla er
Fischer" de minister van justitie te her
inneren aan de misdrijven die deze ge
vangenen gepleegd hebben.

De vergadering z-egit im de bnief die
de mdmiisfber gezonden de, onder meer:
betrokkenen hebben zich schuldig

aam een zeer udtoondetrlijk misdrijf,
dat sedent imtennatdanaail ais gemoeide be
stempeld word, omdat zij hum omvangrijk
aandeel hebben gehad o.m. aan de opzet
tot uitroeiing van de joodse bevolkings
groep en de verdedigers daarvan; omdat
het hier ging tegen het volk van Israël,
werd daardoor tegelijk de Bijbel, he.t kost
bare door God im Israël geschonken

het menselijk geslacht bestemde
geestelijk erfgoed, aangerand; het Ne
derlandse volk stelde er simds eei

er im, dat Joden zich im oms lamd
dam waar ook ter wereld thuis
mochten gevoelen, zodat ons volk door de
misdaad van betrokkenen in zijn ziel werd
geraakt, een beperking van de aam

Sergeant werd ridder

Hoge onderscheiding
voor moedige piloot

Op de vliegbasis Soesterberg heeft
gisteren commodore A. B. Wolff aan
sergeant-vlieger B. J. Drenth de konink
lijke onderscheiding van ridder in de
orde van Oranje Nassau met de zwaar
den verleend. Deze uitreiking geschied
de voor het front van de troepen, onder
commando van majoor W. H. de Geus.
In zijn toespraak memoreerde coi
dore Wolff de buitengewone verdiensten
van de gedecoreerde. Op 18 februari 1960
had hij met grote koelbloedigheid met een
straalvliegtuig dat door een mechanisch
defect nagenoeg onbestuurbaar was ge
worden van een hoogte van 11.000 meter
op de vliegbasis weten te landen. Het ge
volg hiervan was dat een diepgaand
derzoek naar het defect kon worden
gesteld en andere vliegtuigen daarop kon
den worden gecontroleerd.

Het ls 40 jaar geleden dat een derge
lijke onderscheiding aan een onderoffi
cier werd verleend. De toespraak werd
gedeeltelijk in het Engels herhaald ten
gerieve van het Amerikaanse detache
ment op de basis. Na de uitreiking volgde
er een défilé gevolgd door een fly-past
door een formatie van acht Amerikaanse
straaljagers en acht Nederlandse vlieg-

Biljettenomloop
op record

Verlaging daggeld
verwacht

De weekstaat der Nederlandsche Bank
van 2 mei laat grote verschuivingen zien.
o-a. de toeneming va* de bankbiljetten-
omloop met f 191 miljoen tot een record
van f 4576 min. tegen een vorig hoogte
punt van f 4524 min. op 28 december
1959. De financiering geschiedde hoofd
zakelijk ten koste van de banken, wier
saldo van f 674 min. tot f 508 min- daalde.

Op 28 april en 1 mei vendel ongeveer
f 140 min. vlottende schuld, doch dit be
drag kwam niet ten volle aan de markt
ten goede, aangezien f 51 min. door de,
Nederlandsche Bank was ingekocht, wier
portefeuille schatkistpapier daardoor tot
f 302 min. daalde. Bovendien moest de
staat op 1 mei ruim f 50 min. rente en
aflossing van gevestigde binnenlandse
schuld betalen en op 30 april ruim f 20
min aflossing aan Canada. Daartegen
over verwierf de schatkist f 59 min. en
f 69 min. uit de vorige week gehouden
inschrijving op schatkistpromessen. Ten
slotte is haar saldo van f 408 min. tot
I 286 min. gedaald.

Deviezen daalde met f 10 min.,
door de voorraad goud en deviezen tot
f 5205 min. daalde, waarvan onveranderd
f 4403, 2 min goud. Convertibele devie
zen verminderden van f 834,3 min. tot
f 830-7 min. en het dekkingspercentage
steeg van 93,38 tot 93,27. Gezien de be
talingen door de staat moet er f 10 min.
aan deviezen zijn binnengekomen ten
gunste van de banken.

De post andere ingezetenen steeg met
f 36 min. tot f 161 min. deels door bij.
schrijving van rente en aflossing van
staatsleningen, deels door opneming van
onderhandse leningen. Voorschotten na
men af van f 14,2 min. tot f 13,1 min.

De geldmarkt was door alle verschui
vingen zeer ruim en men verwacht elk
ogenblik verlaging van het daggeld van
tot lti%.

Dividend Internatio

De N.V. Internationale Creddet- en
Handelsvereeniging Rotterdam (Inter
natio) zal op 16 mei aan aandeelhouders
8 (vorig jaar 7) pet dividend voorstellen.

Hoger dividend
Ned .Kabel

De N.V. Nederlandsche Kabelfabrieken
te Delft zullen over 1959 18 (vorig j:
procent dividendvoorstellen, wi
reeds 6 pet als interim is uitgekeerd
f 241 (216) uitkering per winstbewijs In
het dividendbedrag is f 739.000 begrepen
uit de beperking van de commissarisser
tantièmes over 1958.

Avis geen dividend

De N.V. Verffabrieken Avis boekte
over 1959 (1958) f 137.176 (105.193) bruto-
bedrijfswinst, f 28.270 vrijgekomen reser
ve debiteuren en f 2095 exploitatie
woningen tegenover f 70.739 (62.900) af
schrijving, f 29.000 belastingreserve
ring en f 44.268 (41.761) winst, waarr-
verliessaldo verminderd wordt
1 120.375. Er wordt geen dividend
gesteld. De vraag naar ultramarijnblauw
was behoorlijk, doch wegens personeels-
gemrek moest men zeer lange levertij
den vragen en orders afwijzen. Bij kunst-
harsperspoeders was veel buitenlandse
concurrentie Voor 1960 zijn de verwach
tingen onzeker. Enige vordering werd ge
maakt met de nodige uitbreiding van h
Dfodu kt.ieprogramma

Stoomspinnerij Twenthe
heeft vertrouwen

De Stoomspinnerij Twenthe boekte ov
1959 (1958) f 6,7 (6,4) miljoen bruto e
ploitatiesaldo en na aftrek van lonen,
kosten, interest, enz. f 740.953 (580.627)
winst. Reeds voorgesteld is 10 (10, waar
van 5 in aandelen) pet dividend over
f 4 (3,78) min. kapitaal. De produktie be
reikte een nieuw record. Geïnvesteerd
werd f 887.284, afgeschreven f 741.026, in
het bedrijf gehouden f 105.867 Ook in 1960
zullen belangrijke bedragen nodig zijn. De
dochters droegen nog niet tot het resul
taat bij, doch zullen dit wellicht spoedig
doen. De prijsafbraak van 1958 is gedeel
telijk hersteld. De uitvoer handhaafde
zich met betere prijzen.

In 1960 gaat de verbetering voorl
resultaten en de orderstand geven
trouwen.

Hollantor ontwikkelt zich volgens
wachting, doch zal vooreerst niet divi
dend geven. Wegens de samenwerking
met Wisselinks Textielfabrieken en de
Textielmij. v/h Gebr. Driessen is het ka.
pitaal verhoogd met f 406.500, winstdelend
1960.

Brakkenen opgelegde straf moet naar onze
overtuiging nog steeds de verkeerde in
druk wekken, dat aan bovengenoemde
overwegingen niet het gewicht wordt
toegekend, dat aan deze behoort te wor
den gegeven.

Bovendien moet gevreesd worden, dat
een dergelijke beperioing in Duitsland de
helaas nog aanwezige geestverwanten van
het nationaal-socialisme iin hun activitei
ten zooi steunen en omgekeerd de geluk
kig ook aanwezige tegenkrachten zou ver
zwakken; nochtans zou, indien van een
volkomen verandering van inzicht bij be
trokkenen zal blijken, en dan te gelegener
tijd, beperking van straf in overweging
kunnen worden genomen", zo besluit het
I.CJ. de brief.

In Duitsland omgekomen. De 43-jarige
N. Kromhout uit Venlo, in dienst van een
groente vervoerbedrijf te Venlo, is giste
ren bij Mülheim bij een auto-ongeval om
het leven gekomen. Het slachtoffer was
gehuwd en vader van drie kinderen

Artiesten over
„schouder aan
schouder"

tèlèhïsïé

Als woordvoerder van de zes arties
ten, die oorspronkelijk zouden mede
werken aan het nationaal radio- en tv-
programma op 5 mei en de moeiliikhe-
den die ontstonden toen de producer
van dit programma. Karei Prior zich
terugtrok en deze artiesten zich solidair
met hem verklaarden, heeft Wim lbo
op een persconferentie nadere medede
lingen gedaan

(De betrokken artiesten zijn Corrv
Brokken. Hetty Blok. Mieke Verstraete,

C?ees de Lange, Johnny Kraaykamp en
Wim lbo zelf). Karei Prior kon niet Op de avond
aanwezig zijn, omdat, aldus Wim lbo, dioprogramma'
anders zijn positie in gevaar zou wor
den, gebracht.

Nadat de NRU en de NTS een com
muniqué over deze zaak hebben uitge
geven, terwijl was afgesproken, dat dit
in gezamenlijk overleg zou worden on
gesteld is, aldus lbo, van die zijde
woordbreuk gepleegd en achten wij ons
niet langer gebonden aan de zwijgplicht
die alle betrokkenen zich zo was ge
zamenlijk besloten zelf hadden op
gelegd.

„Wij voelen ons verschrikkelijk bele
digd en onrechtvaardig behandeld", al
dus lbo, die vervolgens de gang van za
ken schetste. Toen Karei Prior de
teksten had voorgelegd werd hem mede
gedeeld, dat drie van de teksten moes
ten worden geschrapt. Dat is ons be
zwaar tegen deze vorm van tekstkeu
ring van bovenaf. Wat wij vragen is
medezeggenschap om onze opvattingen
te kunnen verdedigen Toen Prior zijn V^.
opdracht teruggaf, hadden wij het ge-

voel dat wij niet meer konden meewer
ken. De eis dat die drie liedjes moesten
vervallen is voor ons onredelijk en on
aanvaardbaar. Wij konden aanvaarding
niet in overeenstemming brengen met
ons artistiek gevoel.

Wim lbo deelde nog mede, dat een
compromisvoorstel is aangeboden,

i Met de NTS kunnen wij tussen 7.55
en 8.15 uur de plechtige dodenher
denking op de Waalsdorpervlakte bij
wonen. Dan is er pauze tussen 8.15
en 9 uur, als het televisiespel .Nacht
va<n gramschap", geschreven door
Armand Salacrou, begint.

vanavond

an 4 mei zijn de ra-

natuurlijk aangepast

bij de herdenking der gevallenen. In
het NCRV-prograrmma hoort u vanaf
7.30, evenals in het VARA-program-
ma, een nationale uitzending rondom
de klok van 8, die begint met een
herinnering aan de ramp van Putten
in 1944. Om 8 uur is er een 4-minuten-
uitzending van de Dam in de hoofd
stad en daarna voert het Kelin Ra
diokoor met begeleiding van het
Radio Kamerorkest het Requiem van
Lachman uit.

Het NCRV-programma wordt om 8.30
uur voortgezet met muziek door het
Hongaars harptrio en tussen 9 en 10
uur wordt de herdenkingssamenkomst
in de Martinikerk te Bolsward uitge
zonden. Om 11 uur begint een pro
gramma, gewijd aan de nagedachte
nis van de 120.000 gevkllen Joodse
landgenoten.

8.35 het hoorspel
bij Ronville" van Her
man Wigbold uit en de rest van het
avondprogramma is gewijd aan ern
stige muziek, commentaren en nieuws.

Programma voor morgen

nw 746 kc/s. I

01 Nws 7 10 Grac
,-ao Nws 815 Tulpenrall

(erstein als medeproducer, schrapping 8 25 Gram 9 Oo Meisjeskoor en Filhan

houdende a.nv.erding ven Tonnjr Schil-

9.35 Waterst 9 40 Nationaal Jei
Koor en orgel (In de pauze:

•rijheid. lezing) i01S Gevar progr 11 15

WERELDTITEL SCHAKEN

passages uit twee der niet i
rde liedjes, en het doen verva
het derde. Dit voor.»! ls besproken
:h niet aanvaard. gram 12 30 Land- en tulnbouwmeded 12.33
Promexiade-ork 12 50 Reportage Nationaal
lUgtiappèl 13 01 Nws 13 15 Vijftien Jaar
Omr

De negentiende partU van de tweekamp
tussen Botwinnik en uitdager Tal om de
wereldtitel schaken is gisteren in Moskou
gespeeld en op de 4le zet afgebroken.
Tal staat een pion voor.

Tal speelde mert wit en opende met
c2c4. Het feat, dat Tals voorsprong van
10%—'iVi met nog vijf partijen te spelen,
een groot deel van de spanning heeft weg
genomen, heeft echter niet tot verminde
ring van de belangstelling geleid.

Botwinnik week in deze partij snel van
de theorie af en koos een systeem dat
veel weg had von Hollandse verdediging.
In afwijking van de normale gang van
zaken besteedden beide spelers vrij veel
tijd aan de eerste tien zetten. Tal ge
bruikte hiervoor meestal niet meer dan
een kwartier. Gisteren echter hadden j
zowel Tal als Botwinnik na veertien zetr
ten reeds een uur bedenktijd gebruikt,
t aan de 20e zet werd de partij ge

karakteriseerd door een ingewikkelde
positionele strijd waarin beide spelers
gelijke kansen hadden. Tal oefende krach
tige druk uit op een zwakke pion op e«.
maar daartegenover had Botwinnik drei
gingen achter de hand via de open
f-lijn.

Tegen het einde van de zi ttaalg verkeer
de Botwinnik weer in tijdnood. Hij had
nog 20 minuten voor zestien zetten. Tal
was er inmiddels in geslaagd met een
sterk paard op e4 het initiatief aan Bot
winnik te ontnemen en een pion buit te
maken.

Wit: Tal Zwart: Botwinnik
Hollandse verdediging

Boek van onze
martelaren

(Vervolg van pagina 1)

leven. Samen met een nieuw geslacht,
dat hen niet meer gekend heeft, zoe
ken wij, met vallen en opstaan, onze
weg m de vrijheid en vrede, die zij
ons nalieten. Wij hebben de vrijheid
ieder ons eigen pad te kiezen, of
in respect voor elkanders wensen
de vreugde te ervaren van samen een
drachtig scheppend werkzaam te zijn.
Ieder onzer heeft de vrijheid, met zijn
leven te bewijzen, de boodschap van
hun dood te hebben verstaan", aldus
de Kondngiiin.

Trouwe wachten

„Wij, de gekozenen van het Nederlandse
volk, verzekeren U op dit plechtig ogen
blik", z» antwoordde dr. L. G. Kor ten-
horst", trouwe en piëteitsvolle wachters
te zullen zijn van de graftombe der be
kende soldaten, die hun leven lieten
de grote zaak van vrijheid, vrede en ge
rechtigheid".

Nadat het koor het eerste en de
weziigen gezamenlijk het zesde couplet
het Wilhelmus hadden gezangen be
gaf de Koninklijke familie zich naar he
Binnenhof, waar een erehaag van gewa
pende adelborsten en kadetten stond op
gesteld. Met de Koninklijke fa-milde Liepen
de zes dragers van de ere-Jijst, minister
president prof. dr. J. E. de Quay, mi
nister Cails, de voorzitters van de Eerste
Tweede Kamer en de voorzitter van
de commissie nationale herdenking, dr.
J. C. Hooykaas.

Plechtig was het ogenblik boen in de
al van het Tweede-gebouw de ka terns
op het door Aldo van Eyok ontworpen
it werden gelegd en langzaam de
vlag omhoog ging. terwijl in de Ridder
zaad het koor „Het lied der achttien do
den" zong. Een minuut lang was het daar
na doodstil. Totdat de kapel van
Johan Wdlllem Ftiso-regtiiment het Wil
helmus inzette.

Ook Nederland in een
ruimtevaartproject

Tien Europese landen zouden dinsdag
>p een besloten vergadering in Londen
in principe een plan hebben goedgekeurd
gezamenlijke rekening een satel
liet in een baan om de aarde te brengen.
Ruimtevaartdeskundigen uit Engeland,
Frankrijk, Nederland. België,
West-Duitsland. Italië. Zwitserland, Noor
wegen. Denemarken en Zweden zouden
aan de uitvoering van dit plan meewer
ken.

Een functionaris van de British Royal
society waar de bijeenkomst plaatsvond,
weigerde evenwel het bericht te bevesti-

1. c2c4 f7—f5 22. Lg2 X e4 b7—b5

2.Pgl—f3 Pg8—f6 23. b2-b3 c4xb3

3. g2g3 g7—g6 24.De2xb5 Te8—f8

4. Lflg2 Lf8g7 25. Db5xb3 Ta6b6

5. d2d4 d7d6 26. Db3—e3 Tb6xbl

6. Pblc3 e7e6 27. Le4xbl Lc8—b7
7.0—0 0—0 28. Lbl—a2 Lb7—dfi

8. Ddlc2 Pb8c6 29.La2xd5 e6xd6

9.Tfl—dl Dd8e7 30. Lf4xc7 a5-a4

10. Talbl a7—a5 31.Tdl—d3 Df6—f5
lil. a2a3 Pc6—d8 32. Lc7—e5 Lg7—hö

12. e2e4 f5x e4 33. De3—e2 Tf8—c8

13. Pc3xe4 Pf6xe4 34.Td3—13 Df5—h3

14. Dc2xe4 Pd8—f7 35. Le5—c7 Lh6—18

15. Lg2h3 De7—f6 36. De2—b5 Dh3—e6

16. Lel—d2 d6—d5 37. Lc7—e5 De6—c6

17. De4—e2 d5xc4 38. Db5—a5 Tc8—a8

18. Ld214 Pf7d6 39. Da5—d2 Ta8—c8

19. Pf3—g5 Tf8e8 40. Kgl—g2 Dc6—d7

20. Lh3—g2 Ta8a6 41. h2—h4 afgebr.

21. Pg5e4 Pd6xe4
Afgebroken stelling:

Wit (Tal): Kg2, Dd2, Tf3, Le5, pion-
nen a3, d4, f2, gö en h4.

Zwart (Botwinnik)Kg8, Dd7. Tc8,
Lf8. pionnen a4, d5, g6 en h7.

Veronica bedreigt
veiligheid op zee

„Dat lastige juffertje Veronica speelt
een heel gevaarlijk spel", aldus een com
mentaar van de plaatsvervangend di
recteur-generaal van de P.T.T., mr. J. J.
Klaasesz, op deze wilde zender voor de
Noordwij kse kust

„De uitzendingen van Veronica bedrei
gen de veiligheid op zee in zeer ernstige
mate. Reddingsdiensten, loodswezen,
kustradio's en lichtschependiensten van
Duitsland, Engeland en Nederland wor
den door Veronica gestoord. Deze zender
zal blijven storen op elke frequentie cn
zelfs bij zo zuiver mogelijke modulatie.
Er zijn mensen, die Veronica blijkbaar
wel grappig vinden, maar men zal wel
anders praten, als Veronica in geval van
een scheepsramp het reddingwerk zou
verhinderen," aldus de heer Klaasesz.

Vragen over t.v.-uitzending

De bloeiende perzik'

Het Tweede-Kamerlid Van Dis (sg)
heeft staatssecretaris Scholten de vol-
gende schriftelijk vragen gesteld:

Heeft de staatssecretaris er kennis
van genomen, dat op 20 maart 1960 door
de NCRV-televisie een uitzending heeft
plaatsgehad van het toneelstuk „De
bloeiende perzik"?

Is het waar, dat in deze uitzending
op ergerlijke, profane wijze God betrok
ken werd en dat het Bijbelse verhaal
Noach, diens gezin en de opdracht
tot het bouwen van de ark er tot een
fabel in werd verlaagd?

Is de staatssecretaris niet van oordeel,
dat dergelijke uitzendingen, waarin Gods
eer wordt aangerand en waardoor zeer
velen van ons volk in hun godsdienstige
gevoelens diep gekrenkt worden verbo
den behoren te worden'

Wil de staatssecretaris bevorderen dat
dergelijke, in wezen godlasterlijke tele
visie-uitzendingen niet meer zullen plaats-
hebben?

Wil de staatssecretaris mededelen of
aar zijn oordeel met bovengenoemde
uitzending artikel 147 of 147a van het
wetboek van strafrecht is overtreden?

Vliegend»
sseld door

njar 195»-

toespraak door HM de Koningin

16 00 Operatie Vliegende Hollander (verv)
16 50 Gram 17 00 Dit wonder bijzonder ge
denken. gevar progir

18 01 Nws 18 15 Metropole-ork 18 50 Toe
spraak 19 00 Hier Radio Oranje 19 30 Het
Geheim, voordracht 20 00 Nws 20 05 Bei
aardspel en Dolitiekapel 20 20 Amuse-
memsshow 2215 Grain 22 20 Tul pen-rally
22-30 Nwb 22 40 Feestkrant 23 00 Gram
23 45 Dagsluiting 23 55—24 Oo Nws

Hilversum II, 298 m 1007 kc/S. NATIO
NAAL PROGRAMMA: 7 01—9 35 zie Hil
versum I 9-35 Morgendienst 10 00 Noden
Jeugdork 10 1524 0o zie Hilversum I

Televlsleprogr. NTS NATIONAAL PRO-
GRAMA: 15 30±16 00 Wereldvluchtclin-
genJaar 1969—1960 16 50-18 00 Ditwonder
bijzonder gedenken, rep t

20 00heBovrtjdfng!
Ier ktm schouder,

Programma voor vrijdag
VRIJDAG 6 MEI 1960
lversum I, 402 m_ 746 kc/s- NCRV:
7.00 Nws 7 10 Gram 7,30 Een woord voor
dag 7 40 Gewijde muz 8 00 Nws 8 15
liokrant 8-35 Gram 9 00 V d zieken
Gram 9 35 Waterst 9 40 V d vrouw
5 Gram 10.30 Morgendienst 1100 Gram
5 Progr voor oudere luisteraars 12 00
sorecital 12 30 Land. en tudnbouw-
meded 12 33 Gram 12 53 Gram of act
13 0o Nws 13.15 Vijftien Ja:

praatje 13 20 Lichte t

I13 45 Gram 14 05

Schoolradio 14 25 Promenade-oric en solist
15 15 Voordracht 15 35 Vocaal ensemble cn
I':" i 16 30 Tenor, hoom en piano
17 00 Declamatie 17 20 Lichte muz 17-40
Beursber 17 45 Jazzmuz

18 Oo Fanfarekorps 18 20 Gevar progr
18.50 Regeringsuitz' Sociale actualiteiten,
door J C Visser, hoofd afd Voorlichting
van het Ministerie van Sociale Zaken cn
Vol kegezo rrdh ed 19 00 Nws en weerber
19 10 Op de man af. praatje 19 15 Gram
",9 30 Radiokrant 19 50 Avondrust hoor
spel 20 20 Fidelio opera In de pav

21 30—21 45):
SOS-ber 22 40
denking 23 00 Lar
onheid muzit
00 Nw6

3 53

n, 298 m. 1007 kc/s. VARA:

7 00 Nws 7 10 Gvmn 7 20 Gram 8 00 Nws
318 Gram 9 00 Gvmn v d vrouw 9 10
Gram 9 40 Schoolradio VPRO: 10 Oo Tij
delijk uitgeschakeld, lezing 10 05 Morgen
wijding VARA- 10 20 V d vrouw 11 00 V d
kleuters 11 15 Rep van dc huwelijkeplech
tigheid van prinses Margaret AVRO- 1200

huwelijk

'nnou

Lichte

13 55 Koersen 14 00 Kinderkoor 14 15 Boek-
bespr 14 35 Klavecimbel recital 15 00 Gc-

progr

tuedems (38) lezinf

6 V d Jeugd 17 55
Oo Nws 18 15 Pol lezing 16 25 Lichte
e 18 50 De puntje* op de 1. praatje 19 00
lk ind 19 10 Gram 19 15 Regeringsuitz:
id In zich tl Waarop ls de koers ge
richt' De Zilvervloot vervolgt zijn reis

19 30 De stad nu. gesprek 19 45 VPRO-
nrn 20 00 Nws 20 05 Boekbospr 2010
Filmnibr 20 20 Volksliederen 20 35 De mens
en zijn werk lezing 20 5o Regeringsuitz:
De Verenigde Nat'— je -*—

23 00 Soc

10 Muzikale discussie 23-55
NTS: Eurovisie: Rep van
i prinses Margaret en de
Armstrong Jones NTS:
hoogt«mmten van het
huwelijk van priores Margar»

24 00 I
Televtsl cprof

het huwelijk

t Jones 20 30—21 45

heer Anrtiot

t"»e bezetting (I). documentaire VARA:
21 45 Act 31 55 Quizprogr

Vrtjdag 6 me4 1960 van 18—20 uur: I.
Heinrich Marschner uit ..Hans Helling",
An jenem Tag. Josef Mcttcrnich bariton;
Rins Symphonic Orkest Berlijn olv Leo
pold Ludwig n Otto Ni cola-I uit .Die
lustigen Weiber von Windsor" O sü.«zer
Mond (Maankoor). Kooj en Symphoni

[pantomime. Philharmonisch Orkest
i Londen olv Anthony Collins TV Rl-
[chard Strauss .Der Rosertkavalior" (3e
ibedTijf) Uitvoerenden: Elisabeth Schwarz
kopf Anny F»lbermayer Teresa Stich
.Randall. Jjuba Welitaeh sopraan: Chrlsta
Ludwig, memo-sopraan: Kerriin Mevcr.
,alt: Gerhard Unger Erleh Mnjkut Paul
Kuen. Nieoial Gedda Karl Frledrich. te-
Ebethard Wflchter Harald PrBelhflf,

bariton: Otto Edclm

i Koor
i Kan

Frai

Blerbnch.
est Dlri-
V Vans Pfitz-

ner- Ouverturen

iSvmphonie O-kori

Lehmann VI Erich Korngold uit

«aeJcpfeif.
nlsch Orkect v:
von Dohnany!

Philharmoniscb Orkest
Eu gen Joohutn VTI Jaromir
..Schwanda der Dudel-