Jlicuwe frihsrlje (üourant Indonesië roept zelfs de Navo te hulp'' „LINTJESREGEN" vandaag weer mild Bloedige onlusten in Turkije het Geruchten over Suezkanaal Djakarta's plan ontdekt? HONEST JOHN-RAKETTEN IN DÉFILÉ OP 5 MEI Doodstraf voor Pope Norman Hartnell wil zekerheid DE BESTE BROMFIETS VRIJDAG 29 APRIL 1960 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie, Redactie, Abonnementen» en Advertentie-afdeling Tel 31441 ABONNEMENTEN 7,50 per kwartaal; 2^5 per maand; 0.59 per week ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter. Familieberichten ƒ0,18 per millimeter Eenenveertigste jaargang no. 11857 Directie: F. DIEMEB Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantvusticfi is gfjeblmen thgn facrt ia tegbenspocr Djakarta ontbiedt Nederlandse zaakgelastigde TVE INDONESISCHE regering heeft gisteren de Nederlandse zaakge- lastigde, de heer W. A. Frowein, op het ministerie van buitenlandse zaken ontboden, waar het hoofd van de afdeling Europese zaken hem om opheldering vroeg over de Nederlandse plannen tot versterking van de verdediging op Nieuw-Guinea. De heer Frowein, die nog maar kortgeleden in Djakarta aankwam, ging met lege handen: hij had het communiqué uit Nederland nog niet ontvangen en wist dus niets meer dan de Indonesische autoriteiten. Infiltratie Nw-Guinea Guerilleros van de Zuid-Molukken in het midden van Ce ram zouden Indonesi sche infiltratieplannen tegen Nederlands Nieuw-Guinea hebben ontdekt. Bij aanval len op de Indonesische bruggehoofden zouden troepen van de republiek Zuid- Molukken onder aanvoering va Chr. Soumokil Indonesische legerdocu- menten hebben buitgemaakt, waaruit de ze plannen blijken; zij heeft deze plannen bekendgemaakt aan de Nederlandse gering en het gouvernement van Neder lands Nieuw-Guinea Met behulp van een in de nacht van 24 op 25 april buitgemaakte Indonesische zender is volgens de Tel. een boodschap uitgezonden, waarin melding wordt ge maakt van Indonesische troepenconcen traties op Ceram, Watoebela en de Kei en Aroë-eiulanden. Tegelijkertijd zijn uit Aketernaten en Soekaradje aan de noord kust van Ceram boodschapyers in prau wen naar Ned. Nieuw-Guinea overgesto ken om de buitgemaakte Indonesische ge- Sevens aan het Nederlands gezag te over handigen. Hieruit blijkt duidelijk dat de Indone sische commandant van de Molukken en de provincie „Irian" infiltratieplannen heeft tegen de driehoek Fak Fak-Kokas- Roembati bij Kaap Fatagar, waar enige weken geleden de infiltrant Ladangan door de Nederlandse politie werd gear resteerd. Deze streek wordt bewoond door een voornamelijk Islamitische Papoea-bevol king, waar Indonesische sympathieën voorkomen. De infiltranten moeten daar de bevolking bewegen „bescherming" van Indonesische troepen te vragen, waarna de Indonesische minister van buitenland se zaken de Verenigde Naties zou kunnen uitnodigen Nieuw-Guinea op de agenda te plaatsen. Volgens de radioboodschap worden honderden Zuid-Molukkers te werk ge steld aan Indonesische militaire bases op Geser, Goram, Watoebela, Key-en Aroë- eilanden. Daar worden tientallen voor in filtratie opgeleide Indonesiërs en Indone- sisoh-gezinde Papoea's geconcentreerd. Men heeft hierben het oog gericht op het Frederik Hendrik-eiland nabij Merauke, waar vele Indonesiërs wonen. Krachtige gordel tegen aanval De Nederlandse verbindingsambtenaar te Port Moresby, hoofdstad van Austra lisch Nieuw-Guinea, de lieer D. Pley, heeft verklaard, dat de verdedigingsmaat regelen in Nederlands Nieuw-Guinea vol doende afweer zullen bieden tegen alle dreigingen van een inval. Het vliegdeksohip Karei Doorman de twee begeleidende schepen zullen, de heer Pley, een hechte buitengordel vormen met de drie torpedoboot jagers die thans in de wateren van Nieuw-Guinea ^patrouilleren. Het bestuur te Port Moresby heeft be kend gemaakt, dat de Indonesische am bassadeur in Australië, dr. A. Y. Helmi, die heden een rondtocht door Australisch Nieuw-Guinea zou beginnen, dit plan heeft uitgesteld tot 4 mei en dat zijn be- jzoek verkort is van tien tot vijf dagen. (Een reden wordt niet opgegeven. Dat heeft die autoriteiten er ove rigens niet van weerhouden, offi cieel te laten verklaren dat de Ne derlandse plannen „een zeer gevaar lijke toestand kan veroorzaken". Het was de woordvoerder van het de partement, de heer Boes Effendi, die meedeelde, dait indien de tekst van het communiqué van de Neder landse overheid juist werd weerge geven de plannen niet zullen bij dragen tot een goede sfeer rondom het vraagstuk Nieuw-Guinea. In tegendeel, aldus Effendi, zij zullen aanleiding geven tot een zeer ge vaarlijke toestand, in het bijzonder, wanneer zij gezien worden in het licht van de opzienbarende mede deling van de Nederlandse regering over haar voornemen, de Karei Doorman en andere oorlogsschepen naar West-Nieuw-Guinea te zenden. De woordvoerder van het ministerie noemde het communique „agressief' zei: Wat de Nederlandse regering ook moge denken van Nieuw-Guinea, het maakt deel uit van het grondgebied de republiek Indonesië. De berichten over het Indonesische verzoek aan de Verenigde Arabische Re- publiek, de Karei Doorman de doorgang door het Suezkanaal te weigeren, wer- den door de Indonesische ambassade te Londen bevestigd noch ontkent. Wel opperde een woordvoerder het Indonesische leger te Djakarta, ko lonel Sunario, de gedachte dat Neder land door het uitzenden van de Doorman in strijd met de NAVO-voorschriften handelen. Kolonel Sunario vindt het voor de NAVO raadzaam, Nederland te vertellen nu eindelijk eens o houden met „deze onzin". De „goede wil" van Indonesië, de heer Effendi uitvoerig over had ge sproken, werd gisteren in Djakarta de monstratief getoond met de officiële bekendmaking, dat het Nederlandse koopvaardijschepen niet verboden i Indonesische wateren te varen. He de Nederlandse schepen alleen verboden zijn goederen, toebehorende aan Indone sische onderdanen, te laden en te losse Goederen van buitenlanders mogen di nog van en naar Indonesië worden ge transporteerd. Indrukwekkende manifestatie JTET GROOTSE défilé van de Ne- derlandse strijdkrachten, dat ter ere van bevrijdingsdag op 5 mei in Ede zal Worden gehouden, zal een zeer uitgebreide verscheidenheid van Een krijgsraad van de Indonesi sche luchtmacht heeft heden te Dja karta de doodstraf uitgesproken over de Amerikaanse vlieger Allan Lawrence Pope wegens hulpverlening aan de Indonesische opstandelingen in 1958. De voorzitter van de krijgsraad r de Pope op alle punten van de aan klacht schuldig. Deze warenVervoer van wapenen ten behoeve van de op standelingen, doden van zeventien leden der Indonesische strijdkrachten en uit voering van bombardements- en beschie- tingsvluchten tijden de opstand tegen het bewind van Sukarno. Pope had toegegeven voor de opstan delingen te hebben gevlogen, doch ver klaarde slechts éénmaal aan een bombar dements- en besóhietingsvlucht te heb ben deelgenomen. Hij werd in 1958 bij Ambon neerge schoten. In de overwegingen betoogde de voor zitter, dat de misdrijven van de be klaagde bijzonder ernstig waren. Pope gaf geen enkel blijk van ont roering, toen het vonnis werd uitge sproken. Hij kan binnen een week ir beroep komen en als hij van beroep afziet, kan hij bij de president om gratie vragen. Het gerechtsgebouw werd bewaakt door parachutisten. Alle 400 plaatsen van de publieke tribune waren bezet, doch er waren grote drommea\ mensen mor het gebouw. Genève kan geen succes boeken Na zeven weken vergaderen gaat de ontwapeningsconferentie te Genève tot 7 juni op reces zonder enig resultaat ge boekt te hebben. Het zal zelfs nog moei lijk worden een slotcommuniqué op te stellen, dat door alle delegaties aanvaard De Rus Zorin stelde voor te constate- ;n, dat een zekere toenadering tussen de opvattingen was te constateren. De wes telijke diplomaten achtten dit echter mis leidend en veel te optimistisch. Waarom geen televisie bij opsporing Mr. J. Meulink (a.r.), lid van de Twee de Kamer, heeft de minister van justitie gevraagd of het waar is dat hij afwij zend beschikt heeft op een verzoek van de burgemeester van Lichtenvoorde om toestemming te verlenen de Nederlandse televisie in te schakelen bij de opsporing van het vermiste jongetje Tonnie Krab benborg? Indien deze vraag bevestigend wordt beantwoord, is de minister dan be reid mee te delen, waarom deze toestem ming niet verleend is, zo vraagt hij. wapens en uniformen te zien geven Het défilé zal het belangrijkste wor den sinds de opbouw van de strijd krachten na 1945. In totaal zullen 4080 militairen deel nemen, van wie 3000 fe voet en 1000 in vliegtuigen en voertuigen. In het défilé, dat een lengte van vijf kilometer zal hebben en bijna twee uur zal duren, zal ook een afdeling voorkomen met Honest John raketten. Naast andere soorten veld- en lucht doelartillerie zullen zeven Chaffee-tank.- en achttien Ceraturion-tanks meerijden Adelborsten, mariniers en matrozen van de Koninklijke marine worden ge volgd door marechausseecadetten en in fanteriecompagn-ieën van de Koninklijke landmacht, gevolgd door vijf squadrone grondtroepen van de Koninklijke lucht macht en drie detachementen Marva. Milva en Luva. Verscheidene onderdelen zullen in ceremonieel tenue paraderen, waaronder de muziek- en tamboerkorp- De Koninklijke luchtmacht zendt 129 vliegtuigen Thunderstreaks, Thunder flasks, Hunters. F. 100 en F 86 k. De marine-luchtvaartdienst komt met vier entwintig vliegtuigen Neptunes, Avan- gers en Seahaiwks uit. Een „Honest John" wordt tij dens een demonstratie voor de pers gereedgemaakt voor de af vuring, waartoe het overigens gisteren niet kwam TT ARE MAJESTEIT de Ko- J-A ningdn hoopt morgen haar een-en-vijffri|gste verjaardag te vieren en heel het volk viert deze met haar mee. Koninginnedag 1960 luidt in feite een reeks feestelijk heden en plechtigheden in random do vijftiende verjaardag van Nederlandss bevrijding. Het ds goed en zinrijk, dat wij met Koninginnedag mogen beginnen. (Foto Max Koot) Prinsessetijd Do jongste dochter van keizer HimohSito vam Japan beeft een baantje gekregen als disc-jocloey bij een Japanse radio maatschappij. Nog nooit heeft een ldd vain de Japanse keizerlijke familie een gesalarieerde func tie bekleed in. de maatschappij. Maar de charmante, 21-jarige ex-prinses Soaga, die 'orige maand door haar huwelijk me- r.pouw T&kado Sjimazoe is geworden, zal alle werkdagen een piatenirubrtek van tien minuten ledden bij de Nippon Broad casting Co. De titel van haar rubriek -is „prinsesse tijd1". Veertien doden Bomaanslag in vliegtuig Veertien personen hebben gisteren de dood gevonden bij een vliegtuigramp in Venezuela. Slechts de piloot en één pas sagier werden gered. De regeringsvoor lichtingsdienst van Venezuela heeft be kend gemaakt, dat de ramp te wijten is een bomontploffing in het toestel. bekende en minder bekende landgenoten zijn vandaag naar traditie ter gelegenheid van de ver jaardag van H.M. de Koningin officieel erkend door hun benoeming in een der Nederlandse ridderorden. Zestig kolommen folio beslaat in de Buitengewone Staatscourant van 30 april de lijst van Koninklijke onderscheidin gen, sinds jaren vrijmoedig „lintjes regen" genoemd. In de raadhuizen van heel Nederland zijn vandaag de benoe mingen aan de betrokkenen bekendge maakt. De lange lijst, waarjiit wij elders in dit b'lad publiceren, begint met een dei hoogste onderscheidingen welke ons land kent. Vice-admiraal H. H. L. Pröp- per is nl. benoemd tot Hr. Ms. adjudant ln buitengewone dienst Er zijn twee nieuwe commandeurs in de orde van Oranje-Nassau: A. A. Plant, onze consul-generaal in Beiroet mr. H. P. Linthorst Homan, commissi der Koningin in Friesland. Groter is het aantal ridders in de orde van de Ned. Leeuw: hebben we goed geteld, dan zijn het er 67, onder wie vele algemeen bekende Nederland <s, zoals jhr. mr. G. Witsen Elias, gewezen voor zitter van de commissie van onderzoek Inzake de censuurkwestie Ned. Nieuw- Guinea; de hoogleraren dr. H. W. Ob- bink te Utrecht, dr. J. H. Bavinck te Amsterdam en dr. J. P. Kruijt te Utrecht, alsook C. W. van Wingerden, oud-vi en thans secretaris van het N.V.V. Het aantal officieren in de orde van Oranje- Nassau en vooral dat van de ridders in die orde, loopt in de honderden. Dui zenden personen hebben ten slotte de medaille in goud, zilver of brons ont vangen, welke behoort tot de orde van Oranje-Nassau. Officier werden o.m. de predikanten Studenten protesteren tegen dictatuur TN ISTANBOEL, waar maandag de ministerraad van de NAVO bijeen zal ■*- zal komen en in Ankara zijn gisteren tussen studenten en poli tietroepen bloedige onlusten ontstaan, die de Turkse regering hebben genoodzaakt, de staat van beleg af te kondigen. Volgens niet bevestigde berichten zou den vier mensen zijn gedood en vijftien gewond. De bevelhebber tijdens de staat van beleg, generaal Odzileh, die o.m. gelastte dat tanks tegen de be togende studenten moesten Worden gebruikt, heeft gisteravond ontkend dat er bij de relletjes doden gevallen zijn. Vanmorgen kwamen in Ankara ongeveer 4000 studenten in botsing met de politie, waarbij minstens dertig personen gewond werden. dr. W. S. van Leeuwen te Rotterdam, P. Visser te Apeldoorn, dr. J. H. Stelma te Bloemendaal, mr. W. S. de Vries te Voorburg, dr. W. F. Golterman te Am sterdam en J. van Bruggen te Assen. Ridder O.-N. werden ds. Chr. W. J. Teeuwen te Diemen, dr. C. J. Goslinga te Vreeland, ds. L. Rijksen te Rotterdam en de reserve-majoor ds. R. J. van Pagée. Uit de brede sector van het culturele leven noemen wij dr. L. D. Brongerema en overste G. F. Venema, de leiders van de Nieuw-Guinea-expeditie (beiden offi cier); kunstenaars als Mary Dresselhuys, Hein Jordans, Léon Orthel, J. A. Ris pens, Gabriël Smit en Rinkc Tolman (allen ridder O.-N.); figuren uit weten schap en onderwijs als prof. dr. J. P. A. Mekkes, jhr. W. J. H. B. Sandberg, Chr. Kok te Baarn, dr. H. Smilde te Gronin gen, dr. G. J. ten Veldhuijs te Wasse naar en dr. H. C. Weiland te Utrecht (allen officier). Uit de sportwereld no teerden wij ex-wielrenner Gerrit Schulte, waterpolotrainer Frans Kuyper, M. Ouwerkerk (o ud-vic e-v oo nzit ter van het KNCGV) allen ridder O.-N. en J. van Eek uit Wassenaar, lid van de sport- commissie KNWU (gouden eremedaille). Zie pagina's 23 en 25 Zonnigekoude Koninginnedag (Van onze weerkundige medewerker) ~kOK Koninginnedag, de laatste dag van de grasmaand, zal morgen, wat de temperatuur betreft, enkele graden onder de maat blijven. Het hogedruk- centrum bij Schotland houdt een noorde lijke luchtstroom in stand, waarmee op grote hoogte in de atmosfeer koude lucht wordt aangevoerd met aan de grond middagtemperaluren van 9 a 10 graden. Wel gaat de luchtdruk iets stijgen en zul len ons morgen opklaringen bereiken, zodat de kans op buien klein blijft. Eerst begin mei mogen wij overdag wat .genamer voorjaarsweer verwachten, waarbij de temperatuur geleidelijk weer in haar normale doen komt. Opklaringen De Bilt verwacht tot mor- genavond: Opklaringen cn op de (HHSk meeste plaatsen droog weer. fHy Zwakke tot matige wind alt noordelijke richtingen. Van- nacht plaatselijk nachtvorst, morgen overdag over het al gemeen iets hogere temperaturen. (Opge maakt om 11.15 uur! I ZON EN MAAN Zon op 5.13 uur, onder 20.02 uur; maan op 8.24 uur, onider De betogen begon gisteren toen studen- en van de juridische faculteit op 't ter- deuwivrrsLteit Ln Istanboel ii koor „Vrijheid, vrijheid" gingen roepen. De studenten zijn diep verbolgen over de schorsing van de leider van. de republikein- volkspartij, Izmet Ononu, en twaalf an dere leden van de opposiitiie in TuTkije, die kritiek hadden geleverd op een wei tot instelling van de perscensuur. „Premier Mend'eres. treed af", schreeuwden de studenten, die hun leu- krachrt bij zetten door het gooien van .en naar gealarmeerde politiemannen. Dezen losten eenst waarschuwingsschoten de luchit, wierpen traangasbommen sen de menigte, om vervolgens het ir op de ruim 800 studenten te ope- In allerijl werd door de politie srterkingen aangebracht. Het gelukte de troepen, met behulp van tanks, de wegen aar het politiehoofdkwartoer al te ;n en daardoor een mars naar het bu- saiu te verijdelen. Een bereden politieman die door kogel van een collega werd getroffen,. ran zijn paard en zou door de stu denten onder de voet zijn gelopen. Op last van de Turkse minister vat onderwijs is de universiteit voor drie da gen gesloten. Alle bijeenkomsten zijn ver boden en alle inrichtingen vam vermaak gesloten. Over de demonstraties mag nderts wonden gepubliceerd. Van negen 's avond tot vijf uur 's ochtends geldt een uitgaansverbod. Laat in de middag waren de studenten nog op straat. Zij droegen portretten van Artaitiurk, de „vader" van hot moderne Turkije en Turkse vlaggen. ImmMdiels had het leger ook strenge voorzorgsmaatrege len getroffen. Tanks bezetten de wegen naar de zetel van de provinciale rege ring van Istamboel. Nederlanders om huidskleur huis geweigerd Een Nederlander en zijn Indonesische echtgenote hebben op grond van de huidskleur van de vrouw van de eigena res geen toestemming gekregen om een Peoria (Illinois, V.S.) te be- huurflat trekken. T"YIT IS ZEKER: Norman Hartnell is een artiest van klasse in het wispelturige modevak, hij ontwerpt met benijdenswaardig succes de gar derobes voor de Britse society en hij verblikt noch verbloost als af en top jongedame van koninklijke bloe de hem opdraagt een vorstelijk bruidskleed te doen vervaardigen. Maar dit is ook zeker: Norman Hart nell heeft als de eerste de beste „man de straat" graag zoveel mogelijk ze kerheid. Terwijl het ganse Gemenebest zich afvraagt hoe de Britse prinses Mar garet wel gekleed zal gaan, als zij 6 mei Antony Armstrong Jones in de echt zal worden verbonden, zit de enige man die het precies zou kunnen vertellen, Nonnaa Hartnell, zich af te vragen: „Zou, Hoe durft hij, denken alle Britten, tuurlijk gaat het door. Natuurlijk gaat het door, zegt ook Norman Hartnell. Maar hij denktStel je nou eens voor per slot van rekening zijn brniden meer dan eens van idee veranderd. Bruide goms ook, om volledig te zijn. En als prinses Margaret dat ook van plan zou zijn, dan zou Norman Hartnell, de grote artiest, de man van de grote lijn, met liet kostbare bruidstoilet blij ven zitten. Daarom om helemaal zekei te zijn, nietwaar? liet Haa-tnell dis creet uitzoeken of hij zich tegen afstel van het huwelijk zou bunnen verzeke ren, zo van: De heer Norman Hartnell ontvangt de som van J 20X100 indaeri Hare Koninklijke Hoogiheid prinses Mar garet de heer Antony Armstrong Jones „laat schieten". Het kon: Robert Crawford and Com pany (een firma van Lloyd's) vroeg een premie van ƒ200 en maakte de polis dn orde. Toen het echter op tekenen aan kwam, gaf de koninklijke kleermaker niet thuis. Hij was van gedachte ver anderd en vond blijkbaar dat het toch wel niet zo'n vaart zou Lopen met het huwelijk van prinses Margaret. De assuradeuren Crawford fronsten de wenkbrauwen en vroegen zich af wat er aan de hand kon zijn. Wij zijn de heer HartneLl toch heel goed van dienst geweest, zeiden ze en ze veronderstel den „Misschien vindt hij de premie te Mourik is hier woensdag, aangekomen met zijn echtgenote, vie hij tijdens zijn militaire dienst- periode in Indonesië is gehuwd, en hun beide kinderen. Zij wilden hier gaan wonen en hadden daarbij hulp ondervonden van de Pro testantse broederkerk. Ds. H. Keim had reeds een flat voor het echtpaar ge-, huurd in de hoofdstraat van Peoria een maand huur ten bedrage van 275 vooruit betaald. Gemeenteleden van de Broederkerk hadden het meubilair in het huis ge- Industrieën ontwricht in Zuid-Afrika In de Bantoewfök Njanga b(j Kaapstad zijn gisteren bij een razzia wederom dertig naturellen gearresteerd, waardoor het aantal gearresteerde Bantoes In het gebied van Kaapstad thans 777 bedraagt. Inmiddels heeft de voorzitter van de Kamer van Koophandel in Wit waters- rand medegedeeld, dat plaatselijke indus trieën ontwirioht zijn door de massa arrestaties van Bantoes. De reotor magni ficus van de universiteit van Kaapstad heeft zich achter een beroep op premier Verwoend geschaard om een einde te maken aan de noodtoestand en de oor zaken, die tot deze toestand geleid heb ben. Hij droog aan op onverwijlde be sprekingen met de leidïers der naturellen. Op Koninginnedag geen krant In verband met de viering van Koninginnedag zal de Nieuwe Leidsche Courant morgen niet verschenen. Onze kantoren zullen die dag gesloten zijn. Fa D. Kret en Zn. KROON ..Imperial" KARPETTEN dessins in Franse stijl Zeer aparte kleuren 134— 170 X 230 200 X 300 225 X 315 197— 285— 332— BULTHUIS BOTERMARKT 23 Vogels en Vogelkooien ook voor Moederdag VLIELAND - Nwe Rijn 50 NIEUWE RIJN 50 is cn bljjft de BERINI ƒ519,- CEBR. HUISMAN HOGEWOERD 66—68 HEEL LEIDEN het nieuwe Histor- VARLAC Volop voorradig bij SCHILDERSBEDRIJF H. P. JANSEN Alléén MARE 116

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 1