Liechtenstein- T°pj aar door „Fanfare'' GRIEKENLAND - waar de half jaar duurt zomer een Gedurfde Zugspitzbahn 30 jaar lang belevenis van eerste orde Giethoorn wist zelf niet - hoe mooi het wel was en maatschappijen l 1 VU VENETIE VAN HET NOORDEN Js hier wat bijzonders te zien BRUSSELS MARKT De gemeenteraad van Brussel ieeft besloten de historische gebou- ten aan de Grote Markt, alsmede an de Straten, die op de Grote Iarkt uitkomen, vooi^taan te be lhouwen als behorend tot een „ge- teiligd plekje". Dit. wil m de Nederlandse termi- plogie zeggen, dat de gebouwen «der bescherming van monumen- tnzorg komen. De Grote Markt en de omgeving }oeten als gevolg hiervan in hun orspronkelijke staat behouden fijven. Het is een vreemd verhaal. We hebben het opgetekend uit de mond van Harm Schreur, oud-hoofd van de school in Vollenhove. tien jaar gepen sioneerd en even zovele jaren,secretaris van de GiethoornseV.V.V ..Och, je moet wat te doen hebben." zegt de heer Schreur. En hij weet thans wat hij te doen heeft, want het toerisme heeft in Giethoorn een grote vlucht ge nomen. Vooral kort nadat de film ..Fanfare" was uitgekomen, heeft hij postzakken vol thuis bezorgd gekregen „Is het paviljoen daar echt en is lat café er werkelijk. Als het zo is kom ik er logeren" Dat. was de kern van vele vragen, die schriftelijk werden gesteld. In „Fanfare" was sprake can de-caféhouder Geurts, de rol die Hans Kaart speelde. Honderden brie ven werden naar Giethoorn gezonden, geadresseerd aan de (niet be staande) „Caféhouder G.*urts". Ze zijn alle maar bij de heer Schreur- be- sorgd. Eert foto uit het dorpscentrum Giethoorn. De punters zijn óf in gebruik (onder de brug) o) liggen voor gebruik gereed (rechts). De boerderijen rechts en links zijn alleen over het water of imi heel smalle paadjes te bereiken, waarvoor ook de bruggetjes zijn gebowod. Mede door de film heeft Giethoorn in 1959 een topjaar beleefd. Niet min der dan 200.000 mensen hebben een tochtje per punter gemaakt, hetgeen een mooie inkomstenbron voor de 3ayïh a Wijn en koeienpostzegels IFUSSEN Zwitserland en Oostenrijk ligt een Europees dwergstaatje: Liechtenstein, dat voor velen reeds iet doel van een dagtocht is geweest. IVant brengt men zijn vakantie in een ran déze twee landen niet ver van de Liechtensteinse grensen door, dan ver- inlmt men meestal niet. eens een kljk- ie in dit aardige vorstendommetje te lemen. Zelfs kan men een vakantie- itandplaats ergens In Liechtenstein nlf kiezen en ook dat zal niet teleur- rtelien. Liechtenstein ie 28 lom lang en aan- Sezien .de totale oppervlakte 157 km2 6, leert een eenvoudig rekensommetje, fet de gemiddelde breedte va® het •laatje 5.5 km is. Deze vijf en een ialve kilometer liggen dan tussen na tuurlijke grenzen Da oosifcgrens, de jrens met Oostenrijk, loopt over de tam van de Drei Schwestern, een •ergketen. die om en bij 2100 meter •oog., is. De westgrens, de grens met twiteenlamd. wordt gevormd door de Rijn; due daar ate een wit Lint door het ►rede dal abroomt. Het westelijk deel fan het vorstendom ligt dan ook in fet Rijndalhet oostelijk deel wordt levormd door Hoogalpengebied en par vindt men ook de hoogste Liech tensteinse top, dé Vordore Grauspitze be 26Q4 meter hoog ia. Het merendeel van de 14800 inwo- ►ers ya® Liechtenstein woont tn het Ja!, waar ook de hoofdstad Vaduz en ►et verkeersknooppunt Schaan hggen. Dit zijn de twee belangrijkste plaatsen ran het landje, dat echter ook een hele |ene bergdorpen kent Ongeacht of men Liechtenstein van- EUROPE3I DWERG- STAATJES «t Zw.tserland via de Rijnbrug bp Duehs; of vanuit Oostenrijk via Feld- Jirch me; een grote boog om de Drei schwestern binnenkomt, men bereikt »et eerst Schaan met zijn 1700 inwo- ters. De witte, spitse en liefst 83 me er hoge topen wenkt reeds vanuit de ferte Enkele kilometers zuidelijker i?t dan de hoofdstad Vaduz, dat 3100 "woners telt Het Is een aardig stadje, het één hoofdstraat, waaraan naast ride huizen ook nieuwe, moderne za- Jenpamden en vooral veel restaurants S>n te vinden Het toerisme is een zeer belangrijke pkomstenbron, doch ook is er veel feetaelt. Het ls geen zeldzaamheid. Wanneer de overigens goede wegen, Jeheel in beslag worden genomen door ridden koelen, die naar een bergwei- onderweg zijn Het verkeer wordt |r soms door gestagneerd, doch nte- hand, die-zich daarover druk maakt BELASTING Maar Liechtenstein heeft ook veel bdusbrie: zo rond 9000 industrieën fijn er gevestigd, hoewel ar maar een tiental fabrieken in die Rijnvlakte zijn te ontdekken. De andere maatschappij en zijn -alleen maar in Liechtenstein gevestigd om da voordelige belasting heffing. En dan is er nog veel wijn bouw: de koppige Vaduzer landwijn is in het land. maar ook in Zwitserland en Oostenrijk bekend en geliefd. Bo ven Vaduz tegen de berghelling staat het wat lompe Slot Vaduz, waar op de binnenplaats het legermateriael wordt bewaard. Het is feite een leger museum geworden, want Liechtenstein nam reeds in 1868 het besluit zijn leger af te schaffen. Het bestond toen ove rigens nog maar uit 39 man. Eén van deze 39 betreurde het besluit zeer en achtte zich nog lang daarna soldaat buiten dienst. Liefst tot april 1939. toen hii op 95-jarige leeftijd overléed Vanaf zijn 24ste jaar was hij soldaat b.d geweest en had zo'n vermaardheid gekregen, dat zijn beeld uit was werd vervaardigd en in het Liechtensteinse wassenbeeldenmuseum werd geplaatst Voorts kwam een groot aantal .an sichtkaarten van hem in omloop, die nu nog graag worden gekocht en ver zonden. Voor de orde en rust. die er echter toch we) heersen, zorgen than* twaalf politie agenten POLITIEK Om nog even terug te komen oo die 9000 maatschappijen, die alleen maar in Liechtenstein zij® gevestigd, doch el ders zaken doen: zij zorgen met elkaar voor 15 pet. va® de inkomsten van het staatje, det voorts In de postzegels een een belangrijke inkomstenbron heeft Sinds 1924 heeft Liechtenstein een po litiek en economisch verdrag met Zwitserland De Zwitserse ambassade* m het buitenland behartigen ook de Liechtensteinse belangen en op eco nomisch gebied ie het land eveneens afhankelijk van Zwitserland. Daar door rs de munteenheid va® Liechten stein de Zwitserse franc en verzorgen de Zwitserse posterijen ook de post en telefoon verbindingen. Doch Liech tenstein behield het recht eigen post zegels uit te geven en die brengen een kiem miljoen aan Zwitserse francs binnen En al heeft het landje dan geen vliegveld, het geeft de mooiste luchtpostzegels uit GELUKKIG Het t* een gelukkig land. dat Liech tenstein. dat met één oogopslag ts te overzien En de bevolking is niet min der gelukkig Daarvan spreekt ook bet Liechtensteinse volkslied, dal op de wijze van het Engelse volkslied kan worden gezongen: gemeente was. want van iedere pun teraar krijgt de gemeente 10 cent. Eén van de tien hotels, die gezamenlijk 100 bedden hebben, heet al ..Fanfare" en zij hebben alle een hele serie pun ters te huur-voor f5.— per dag.- Dorp intact De wegen in Giethoorn zijn water wegen. De boeren brengen hun hooi per punter naar hun boerderijen, die langs het water liggen. Maar niemand denkt era^n de waterwègén té dem pen/Toch Nufiöt dd -jongééé '"generatie het blaar lastig; Zij 'verhuist daarom naar de andere zijde van het kanaal, dat langs Giethoorn stroomt en bouwt in de daar ontstane polder een nieuw bedrijf. Zo komt het dat mepige boerderij in het dorp onbewoond wordt. Dan mag daarin geen nieuwe boer komen. De boerderij wordt dan ingericht als zo merverblijf ten behoeve van het toe risme. Zo raakt het dorp langzamer hand onbewoond. „Het leven gaat er uit," zegt de heer Schreur, „en op de duur wordt Giet hoorn één groot openluchtmuseum". Thans heeft iedereen punters voor de verhuur; er wordt een druk gebruik van gemaakt. Het punteren wordt uit sluitend een toeristische attractie, om dat men een ooerenbedrijf met meer met een punter wil voeren Het dorp wil men intact laten; de bruggetjes blijven en er mag niets ver anderd worden. In dit opzicht is de schoonheidscommissie zeer actief. Toerist koning De levensomstandigheden verande ren. Ook in Giethoorn. De arbeiders gaan niet meer per punter naar hun werk, maar per bromfiets. De punters zijn er alleen nog maar voor de toeris ten. En zo voltrekt zich langzaam in Giethoorn een proces: een nieuw dorp met leven en bedrijvigheid ontstaan nigt ver van het oude dorp, dat echter onveranderd wordt gelaten, omdat de toerist dat wil. En die is nu eenmaal koning, zelfs ny ook in Giethoorn. Daarom zijn er in dit waterrijke dorp met zijn even waterrijke omge ving mogelijkheden om te zeilen ge schapen, met echte zeilboten, maar ook met punters. Daarmede is immers Zeldzame museums in Duitsland Duitsland kan ln een aantal mi te hebben aangelegd, in de wereld nimmer ln zal aantreffen. De voorbeelden spreken duidelijke taal: - Kbdeshelm -u In dit kleine, aardlge- stadje aan de Rijn, schuin tegenover Bingen, met zijn beroemde Drosselgas- se, waar dé wijnlokalen dicht naast en tegenover elkaar staan, wordt een Wijrunuseum gevonden. Daarin is oen collectie wijnflessen te bewonderen, waarondèr de zeldzaamste eh zonder lingste exemplaren Bad Homburg Vanuit dit stadje ls de bolhoed, die de haam „Homburger" kreeg, zijn tocht over de wereld begon nen. De hoed werd vooral populair, toen de prins van Wales er drager van werd. Is het wonder, dat men in Bad Homburg thans druk bezig is een hoe- denmuseum in te richten. Natuurlijk wordt dit vooral gewijd aan de Hom burger-bolhoed. waarvan ook al vole typen schijnen te bestaan Kassei Het Landesmuseum m Kas sei heeft drie bijzondere verzamelingen. In do eerste plaats is er een verzame ling van mandenwerk; grote en kleine, ronde en vierkante en nog veel meer soorten zijn er te vinden. Voorts is er een verzameling horloges, waarvan sommige al vier eeuwen oud zijn, maar toch nog op de seconde af zuiver lopen En ten slotte is Kassei de enige stad ter wereld, die eenbehangselmu seum heeft ingericht. het toerisme in Giethoorn begonnen En het beweegt zich thans nog met punters. Geen bezoeker die het anders wil. Als het anders zou kunnen, ls Giethoorn geen Giethoorn meer, geeo toeristenplaats, die velen zo graag eens bezoeken Gondelen in Venetië is voor velen on bereikbaar; punteren ln het Venetië van bet Noorden beboort dan nog wel tot de mogelijkheden en van die moge lijkheid wordt terecht vaak gebruik ge maakt. Want het blijft een belevenis toerisme. De kant-en-klaarreizen langs de antieke cultuurmonumen ten, een cruise langs de' eilanden van de Dodekanesvs, we geven toe die lopen in de papieren. Maar wie op eigen houtje in dit land van zon en behulpzame, gastvrije men sen, langs de bloeiende kusten en de Wonderlijke blauw-groene zee wil zwerven, zal ontdekken, dat het er goed en goedkoop -Téven i*. De grote hotels, -weer eeiy interria- tóonate wereld samenkomt, zijn duur. zoate overal. Maar buiten de toer 1 sten- centre 16 menig eenvoudig onderkomen te vinden, dat schoon engoed ven eten is Bovendien.. een tent is een ideale woonstee in dat land, waar de zo mer duurt van mei tot eind oktober Ja men ka® aelfs begin november nog we) zwemmen aan het strand ven Rhodos, waar de zee als een vlakke spiegel over de roee en witte kiezelsteentjes ligt De toerist, die zeil zijn vervoer moet zoeken, zaJ in geen dorp vergeefs ko men. Br is altijd wel iemand die in taxi of bus (wat gammel misschien) voor de Hollander graag het beste plaatsje In- Goed en goedkoop leven in gastvrij land De hoffèRltkheto en gastvrijheid van de Grieken *j|n e^n traditie, waarhU de spreekwoordeïllke Hollandse gastvrij heid een styVe conventie sohtJnl. De man aan. wie gnen de weg vraagt, het kind dat men 'in het spel fotografeert, zc zullen u met gebaar, veel gebaar zelfs. In hun huls noeften en tien tegen een of u krijgt allereeust een grote zoete ge- confjjte vrucht op eon schoteltje met een helder glas water erbij. Dait gtas water hebt u hard nodig, want de vrucht is tzoeter dan suiker en honing samen. Arm is het Land. arm de bevolking, een schatrijke elitekriing daargelaten Maar rijk dragen de vruchtbomen, bloeien de bloemen, geven de olijven vrucht en olie. levert de wijnstok de ret*ina trvaer meer dan tweeduizendja- Het Ls niet vlot gegaan met de voorberei- d* Zugspitzkamm op 2805 meter. 161 meter onder srwu,ri;in van de toP- Veertien maanden later 5 juli 1926 dingen voor de aanleg van een spoorlijn van kQn dp baan m gebruik worÖ9n genomen het Znidduitse tweelingstadje Garmisch Parten- emd 1927 bleek, dat men we) aan de kirchen naar Duitstands hoogste punt, de 29R6 Duitse zijde een baan mocht aanleggen, doch nie- meter hoge Zugspitxe. In 1899 werd de eerste ma"d een pfennig daarvoor over had. grepen de nuten werd bekort. -„u stad Berlijn en een elektriciteitsmaatschappij in concess.e hiervoor aangevraagd doch prins Zjj kpegen toestemmlng en in ,939 dert,g regent Luitpold van Beieren vond dat er geen Jaar n8 de eersle Mnvrog kwam het eerste behoefte was aan een vervoergelegenheid de deel naar Eibsee gereed. Dat is overigens niet het Zugspitze op. Dat was onzin en daarom werd '"eest indrukwekkende gedeelte van deze ge- durfde lijn Maar in Eibsee begint „het" dan mooie bossen toch: een stijging van 25*/. tot Riffelriss. waar- en tandrad nodig is. En van Riffelriss door km lange tunnel naar het beroemde Snee- fernerhaus op 2650 meter, ruim 300 meter onder de top. De gehele baan kon op 8 juli 1930 feeste lijk in dienst worden gesteld, thans 80 jaar gele- Duits vermogen in het buitenland. In 1952 was de exploitatie weer op vooroorlogse basis mogelijk. Twee jaar later werden nieuwe wagons in ge bruik genomen, wqardoor de reisduur naar Duits- lands hoogste spoorwegstation met 80 tot 40 mi- de beslissing in alle stilte gewijzigd, zodat de vervoermaatschappij uit München in 1907 toch een concessie in bezit had, die maar twee jaar geldig was. Daarna kwamen een Duitse en een Oostenrijkse ingenieur met plannen, doch toen een groep Zwit serse ingenieurs in 1913 dezelfde prins-regent om een concessie vroegen, greep koning Ludwig III yEEL IS t in jaar geschied. Een fu- bevreesd dat Luitpoid nog steeds een verbin- v sie met de Oostenrijkse Zugspitzbahn kwam ding naar de top van de Zugspitze niet nodig zou tot stand, zodat op één kaartje een rondrit kan vinden De concessie werd verleend, doch in 1914 worden gemaakt: aan Duitse zijde omhoog, aan brak de oorlog uit. zodat de aanleg niet doorging. Oostenrijkse zijde naar beneden, terwijl de trein het Oostenrijkse station 1 E'EN REIS naar de Zugspitze is een belevenis van de eerste orde Naar Eibsee gaat het snel; van daar naar Riffelriss langzaam. 20 km per doch dan heeft men een fraai uitzicht op de ond de Eibsee en de imposante hellingen van Duitslands hoogste berg. Van Rif felriss naar het Sneefernerhaus kronkelt de baan zich door een tunnel. Om de rit niet té eentonig te doen zijn, zijn verlichte borden tegen de tun- nelwand aangebracht, die melden, dat men thans even hoog als de Rigi (1800 m.) is of boven 2000 meter boven Berlijn. Bij het Sneefernerhaus stapt men uit. Veel is er -in dit hooggelegen hoteldorpje te zien: een prachtig panorama naar alle zijden, een 800 meter lange voetgangerstunnel dwars door de berg r ook niet na de oorlog vanwege de inflatie. r. doch aan c uidzijde van Zugspitze begon in dat jaar de aanleg van e< zweefkabelbaan tussen Ehrwald op 225 meter 1 gebruik gereed kabelbaantje naar de top van de berg, waar in 1901 een meteorologisch instituut in gebruik werd genomen op de plaats waar vijf jaar tevo ren de Münchener berghut werd gebouwd. Voor de oorlog viel het "Oostenrijkse deel al daar moet u het uitzicht zelf gaan genieten: de Zugspitzbahn onder de bepalingen van het is onbeschrijfelijk. erbinding EhrwaldGarmisch zorgt Ook in tegenovergestelde richting kan de tocht worden gemaakt. In de oorlog werd het Sneefernerhaus ver- De taal Daaipom alt oen wait 'pratoSleohe wenken. Wie zijn reis i® Athene bagifvt, doet he<t beate naar de eerste de beste kiosk te gaan en „The week in Athens" te kopen Het is een uitstekende gids en kost 4 drachmen (ongeveer zestig cent) Men vindt ar een platte grond van Athene ln, de prijzen van restaurants, uitstapjes per bus. de weekagenda, kerkdiensten, ambassades en consulaten, kortom alles wat men aan Inlichtingen kan wensen en bovendieneen Griekse les van mdnimumformeat. Grieks ie onverstaanbaar voor wie niets van de taal kent, maar wie zo'n verre reis maakt kan toch we! de moeite doen de lettertekens van het Griekse al fabet te leren. Het is verrassend hoe veel woorden u den ai thuis kunt bren gen. Woorden als apotheker, theater, taverne, atletiek, stadion, enz. gaat men dan ontcijferen en dat geeft ai een ge voel van „thuis" te zijn. En ais men een opgewekt ..Kalimera" kan laten horen ais men ergens binnen komt, zijn alle harten ad gestolen. Het betekent „Goedendag". De rest redt men wel met een woordje Frans. Duits en Engels en veel gebaren. Tracht maar niet uit de stortvloed van woorden, die op meest eenvoudige vraag wordt ontketend wijs te worden. Wilt 11 een tijd of prijs weten da® is een papiertje en een ballpoint het beate hulpmiddel. Ja en neen Schrik niet als Iemand u heftig „Né, nc, nè" toevoegt. Het betekent dat de spreker met „Ja" antwoordt en het vol komen met u eens is. Maar pas op, wan neer de man z|jn hoofd met knikkende beweging naar achteren gooit en bezwe rend „Ochi" zegt, want dat betekent pertinent „neen". Zorg ervoor een extra pakje sigaretten op zak te hebben De Griekae hebben een bijzonder fijn aroma, maar met een Amerikaanse doet Blijf niet eerbiedi een ma® met een snoer kralen ln zijn hand riet. waar hij vingervlug mee bezig ts Hij bidt geen rozenkrans, maar heeft gewoon een speeVtudgJo btj zich. omdat hij nu eenmaal Iets met zijn han den moet doen als hij niet aan het ge- Siësta Ga verder ruet tegen de dreed in door per se de siësta te willen overslaan Op het midden va® de dag dooft «J het leven in ated en land Men slaapt, maar na vier uur begint alles en iedereen weer met frisse moed en om twaalf uur 's nachts is hot nog even gezellig. En dan: verzuim de vroege ochtend niet. Zo klaar rijst nergens een dag over de witte hulzen, de marmeren tempel- ruïnen. de bedauwde oleanderheggen als ginds In het land, dat droom ts, voor wie er heen gaat en een droom bHJft. voor wte er ooit geweest Is. OVERNACHTINGEN IN DUITSLAND In het vonge zomerseizoen zijn Ln de 2453 Wesbdultee gemeenten, die door vreemdelinge® zijn bezocht, van april tot en met september 86 7 miljoen over nachtingen geregistreerd, waarvan 79,2 miljoen door Duitsers en 7,5 miljoen door buitenlanders. Het aantal over nachtingen door Duitsers is daarmed» in vergelijking tot een Jaar eerder met 91 pet en ós< ter buitenlanders met 2.1 pet geategen. "VI ET HET VREEMDELINGENVERKEER in 2 Giethoorn is het eigenlijk maar vreemd gegaan, z Giethoorn, het dorp met bijna uitsluitend water- J wegen, heeft aanvankelijk zelf niet begrepen, dat J het een toeristische attractie was. want vijftig jaar 7 geleden was het als zodanig nog volkomen onbe- kend. Een enkele knnstschilder kwam er wel eens I om iets van he4 dorp of het dorpsleven op het doek vast te leggen, maar daarmede hield het bezoek van 4 vreemdelingen dan ook definitief op. Dat Giethoorn thans algemeen erkend het „Venetië van het Noor- J den" wordt genoemd en het bezoek aan het plaatsje s ieder jaar met sprongen omhoog gaat. is niet dank X zij, maar ondanks propaganda bereikt. Pas toen uit 4 omliggende plaatseri toeristen naar Giethoorn wer- X den gebracht en de inwoners door kregen dat hun X plaatsje blijkbaar een bezoek waard werd geacht, i toen pas is men in Giethoorn toeristisch wakker ge- Ere, wien ere toekomt: zoekers bleken echter niet it was een hotelhouder tevreden met dat ene tMeppel, die Giethoorn tochtje per punter: zij 1 naam heeft bezorgd, wilden ook wel eens kris- jze bracht zijn gasten kras door het dorp punte- et paard en wagen naar ren. Gewillig voldeed de anneperveen. waar hij eerste Giethoornse hotel- n punter had liggen om houder aan htm verlangen, ermede met hen een dat hij misschien noa on- thtjp door Giethoorn te begrijpelijk vond ook 'xn. Daar zag men toen Langzamerhand echter niets in het toerisme, ging men toen begrijpen, inwoners gingen per dat er bij vreemdelinaen aar de markt in belangstelling voor Giet - tenwijk.of Meppel, doch hoorn bleek te bestaan, al Irder werd de punter vroeg menigeen uit het jsluitend voor eigen dorp zich af, wanneer er elejnden in het dorp ge- weer een punter met da- iiikj, mes en heren voorbii- Zestig jaar geleden gleed: „Is hier in GieJ- eeg Giethoorn pas zijn hoorn wat bijzonders te rite hotel: de hotelhou- zien.?" r wachtte met zijn pun- Het toerisme liet de hn- r dé aankomst van de volking steenkoud, totdat pt ;uit Zwolle af en tijdens de eerste wereld-: pcht zijn aasten dan oorlog Giethoorn een jon- pr zijn bedrijf. Die be- ge, energieke burgemees ter kreeg. Hij stelde vnnr de Beulakkerweg van Wanneperveen naar Steenwijk vlak langs de dorpskom aan te leggen. Dat was een gedurfd voor stel van die burgemeester. De wethouder zei ervan: ..Ik wjl je niet tegenwer ken. burgemeester, maar er komt neen mens op." De wethouder kreeg vol slagen ongelijk. De weg kwam er en dat trok het verkeer tot vlak bij Giet hoorn. Men stopte even bij de dorpskom en ging toen al sooedig het dorp even tn. Het toeristisch tijdperk van Giethoorn had daar mede een aanvang oeno men. Het was kort na de eerste wereldoorlog

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 11