POLAROID
Nieuwe leiders
komen naar voren
Ontmoeting tussen hervormde
en gereformeerde kerken
Een woord voor vandaag
Kanttekening
ZIEN IS GELOVEN
KONING -
RICHARD
Kunstgebiuen
Aan de vooravond van een
nieuw oecumenisch tijdperk
(Van een onzer redacteuren)
Toen de Duitse bisschop dr.
Otto Dibelius aankondigde dat
hij zich volgend jaar zou terug
trekken uit zijn officiële ambten
en ook het voorzitterschap van
de Wereldraad van Kerken zou
neerleggen, zette hij als het ware
een punt achter een stuk oecu
menische geschiedenis. Als op de
Derde Assemblee, die volgend
jaar in New Delhi wordt gehou
den een nieuw presidium zal wor
den gekozen, zal een nieuwe ge
neratie oecumenische figuren de
leiding van de Wereldraad van
Kerken overnemen. Twee van de
presidenten zijn immers al over
leden en het is lang niet waar
schijnlijk dat de overblijvende
leden zullen worden herkozen.
De verkiezing van dit presidium
houdt meer in dan een eenvoudige
bestuurswisseling. De mannen die tot
nu toe de leiding in handen hadden
waren oecumenische pioniers, die met
een geweldige sprong vanuit hun ei
gen nationale kerken gestapt waren
in een wereldorganisatie. Zij waren
als het ware oecumenische specialis
ten, die van hun eigen kerken de op
dracht hadden gekregen op wereld
niveau de belangen van hun kerken
te behartigen en een gemeenschappe
lijke bodem te zoeken met kerken
in andere landen.
Specialisten
Toen immers de Wereldraad In 1948
te Amsterdam werd gesticht, sloeg de
ze beweging als het ware een stap
over. De nationale kerken waren niet
eerst bij elkaar geweest om elkander
beter te leren kennen. De kerken be
gonnen meteen van bovenaf cn uitge
zonderd in Amerika was er een leem
te tussen de Wereldraad cn de kerken
zelf. Hij was een synode zonder ..clas
ses" en „provinciale kerkvergaderingen".
Het gevolg was. en dat was ook
natuurlijk dat het werk gedaan werd
door enkelen. In Nederland waren het
steeds weer mannen als dr. Berkhof en
dr. Emmen. die ons land vertegenwoor
digden en eigenlijk had ieder land zo
zijn eigen specialisten.
Maar in het afgelopen decennium Is
er veel gebeurd. In wezen zijn er twee
belangrijke pijlers opgetrokken die de
verbinding zijn gaan vormen tussen de
Wereldraad en de nationale kerken.
Merkwaardig Is dat de ene pijler ge
bouwd lijkt te zijn van boven naar be
neden, de andere van beneden naar bo-
De eerste pijler wordt gevormd door
confessionele wereldorganisaties. Deze
bestonden eigenlijk allang. Velen zijn
dan opfc veel ouder dan dé We
reldraad en sommigen gaan zelfs- te
rug in hun geschiedenis tot de vorige
of het begin van deze eeuw. Maar het
is eveneens waar dat deze organisaties
een geweldige stimulans hebben ge
kregen door het werk van de Wereld
raad
Toen de geestelijke leiders op hoog
niveau spraken over wat zij gemeen
hadden en waarin zij verschilden, zoch
ten gelijkgezinden elkaar al spoedig op.
Per slot van rekening, als men de ker
ken bijeen wil brengen, zal men dat
het gemakkelijkste kunnen doen op een
niveau waar de kerken al veel gemeen
hebben. Zodoende groeide er in de laat
ste tien jaar een steeds nauwer contact
tussen kerken met dezelfde belijdenis
of dezelfde kerkorde.
Wereldcongressen
De sterkste organisatie Is wel die van
de Lutherse Wereld Federatie, die vo
rig jaar het grote congres hield in
Minneapolis en nu bezig is om het
wereldcongres in Finland voor te be
reiden. Nog vers in ons geheugen ligt
de Wereldassemblee van de Presbyteri
aanse en Hervormde Kerken die in Sao
Paolo in Zuid-Amerika bijeen kwamen
in de afgelopen zomer. Ook de baptis
ten zijn bezig om een wereldcongres van
de World Baptist Alliance voor te bc-
Eeit van onze redacteuren
heeft een bezoek gebracht aan
het Europese hoofdkwartier van
de Wereldraad van Kerken. Deze
oecumenische beweging, die
twaalf jaar oud is hoopt eind
volgend jaar haar derde wereld
assemblee te beleggen in New
Delhi, die de toekomst van de
beweging zal bepalen. Verleden,
heden en toekomst van de We
reldraad worden in vier artikelen
belicht.
nele organisaties geen bedreiging,
maar eerder een steun zijn voor het
werk op wereldniveau, aldus ds. House.
Regionaal
De tweede pijler is eigenlijk meer
direct gegroeid uit het werk
Wereldraad zelf. Toen de kerken met
elkaar in gesprek kwamen, ontdek
ten ze dat er niet slechts wereldpro
blemen waren, maar ook regionale
problemen. Het bleek nodig te zijn
om naast de nationale oecumenische
raden ook continentale of regionale
raden te stichten. De oudste is de
Nationale Raad van Amerikaanse
kerken. De jongste is de Raad voor
Australië.
Van deze raden is de Zuidoost-Azia
tische Raad wel het meeste op de
voorgrond getreden. Toen men op een
ontmoetingsconferentie in Prapat be
sloot om een regionale raad te stich
ten, werd elders in de wereld al spoe
dig de vrees geuit dat hier sprake was
van een kerkelijk ,&andoeng-blok''
Onmiddellijk hebben de Aziatische
kerken op deze beschuldiging gerea
geerd door te weigeren een permanente
organisatie te stichten. Ds. Francis
House vertelde ons dat al zijn colle
ga's die de eerste Aziatische conferen
tie bezochten zeer sterk onder de in
druk kwamen van de geest van gemeen
schap met de rest van de wereld.
Ook de Europese kerken hebben in
het Deense stadje Nyborg een derge
lijke regionale raad gesticht. Hoe be
langrijk deze nieuwe ontmoetingscentra
zijn, blijkt uit het feit, dat op re
gionaal niveau kerken meewerken die
internationaal niet bij de Wereldraad
zijn aangesloten, zo is ook de Rus-
sisch-Orthodoxe Kerk vertegenwoordigd
Op de tweede conferentie zullen ook de
Gereformeerde Kerken van Nederland
rtegenwoordigd zijn. Ook in dit
band zien we dat de onderbouw
deze oecumenische beweging zich begint
uit te breiden.
Belofte
Deze nieuwe ontwikkeling bergt zo
el een gevaar als een belofte in zich.
De opmerking is gemaakt dat we te
veel oecumenische organisaties krijgen.
De kerken zouden niet de krachten be
zitten om naar al deze verschillende or-
anisaties afgevaardigden te
Nederland kent maar één oecumenische kwestie:
(Van een onzer verslaggevers)
(CONCENTRATIE der belijdenis, een oecumenische opdracht? Deze
vraag is aan de orde gesteld op een te Baarn gehouden congres
van het Gereformeerd Studieverband voor Oecumenische Vragen. Het
woord congres lijkt in dit geval wat machtig, omdat er maar enige
tientallen aanwezigen waren, terwijl het bovendien niet ging om
het nemen van bepaalde resoluties, doch zoals dr. J. M. van Minnen
van tevoren schreef om er achter te komen wat concentratie der
belijdenis zou kunnen zijn en wat men daarmee doen kan.
Op de samenkomst, geleid door prof.
dr. I. A. Diepenhorst luisterde men
naar twee referaten, die aangekondigd
waren van de hoogleraren G. E. Meu
leman en P. A. van Stempvoort
naar één referaat, dat onofficieel werd
gehouden, en wel door prof. dr. G. C.
Berkouwer. Uitgangspunt was het rap
port over de oecumene, dat in de ge
nerale synode der Gereformeerde Ker
ken behandeld is. Bij de bespreking
daarvan kwam speciaal de kwestie van
de concentratie der belijdenis naar vo-
Niet iets nieuws
Prof. Meuleman van de Vrije Uni
versiteit toonde aan, dat concentratie
van de belijdenis niet iets nieuws is.
Maagklachten?
CHEFAROX
a
Vormt een genezende laag op de maagwand
reiden.
Ook kerken
cieel bij de 1
ten zijn elkaar gaan zoeken* Zo hebben
de pinkstergemeenten een eigen wereld
organisatie gesticht die steeds meer
van zich doet spreken. En een aantal
gereformeerde kerken kwamen bijeen in
de Gereformeerde Oecumenische Synode
en dan spreken wij nog niet eens over
net Internationaal Reformatorisch Ver
bond en vele andere bewegingen.
In deze confessionele organisaties
ontmoeten we dus ook kerken die
met officieel bij de Wereldraad zijn
aangesloten en hier is dus een oecume
nische ontmoeting die aan de bodem
veel verder reikt dan de oecumenische
beweging in 1948.
Bedreiging
Men heeft deze herleving van het
confessionalisme wel eet bedreiging
genoemd voor het werk van de We
reldraad van Kerken en de oecume*
nische beweging in het algemeen. In
ons gesprek met de anglicaanse pre
dikant Francis House sprak deze ech
ter als zijn mening uit dat er in de
ze richting geen enkele vrees ge
koesterd behoeft te worden. Hij wees
op het feit dat verschillende confes
sionele organisaties zoals de Luther
se Wereld Federatie en de World
Presbyterian Alliance reeds
eigen kantoor gevestigd hebben
het gebouw van de Wereldraad, zo
dat het overleg zo gemakkelijk moge
lijk kan plaats vinden.
ken kunnen worden. Dit betekent dat
de Wereldraad wel meer en meer een
soort gesprekspodium of een ontmoe
tingscentrum wordt voor confessies. Dat
wil echter met zeggen dat de Wereld
raad dus uiteen gevallen is in een serie
riehtlngsblokken.
Dat zou alleen waar zijn als de We
reldraad In de greep zou komen van
de machtsstrijd, zoals dit bet geval is
b.v. in de Verenigde Naties. Daar vorm
den de landen blokken, maar daar is
reldraad een ontmoetingscentrum blijft,
waar men gezamenlijk wil doen wat
gedaan kan worden zullen de confessio-
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Heino: dr. J. D.
Pienter, voorheen zendingspredikant te
Katwijk aan Zee.
Bedankt voor Driebergen, 3de pred.
pl.: F. Offerings te Katwijk aan Zee;'
voor Amsterdam: W. de Zwijgerkerkge
meente B (toez.): M. A. Krop, studen
tenpredikant te Groningen.
Benoemd tot vicaris te Eefde: mej.
S. R. C. van Kempen, secretaris meis-
jeswerk van de N.C.S.V. te Eefde.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Andijk (vac. J. Végh):
C. Dijkstra te Asperen; te Vlaardingen,
8ste pred.pl.: dr. A. Wind, zendingspre
dikant met verlof te Hilversum; te Ot-
toland: G. J. van den Pol, kand. te Nij-
kerk.
Bedankt voor Alkmaar, 3de pred. pl.:
van Bekkum te Monster.
CHRIST. GEREF- KERKEN
TweHal te Huizch N.H>. Nr 'de Jong
te Katwijk aan Zee en J. C. van Ra-
PL.. venswaaij te Scheveningen; te Rotter-
bang dat het werk van de dam-Zuid: D. Biesma jr. te Utrecht en
Wereldraad zou gaan leiden onder de dr. W. H. Velema te Eindhoven; te Oud
activiteiten van deze regionale i Beijerland: T. Brienen te Mussel en G.
raden.
Maar ze hebben ook een voordeel.
Terwijl lang niet iedere kerk steeds
afgevaardigden kan sturen naar de we
reldassemblees, is het wel mogelijk om
afgevaardigden naar regionale confe
renties te sturen. Vele specialisten op
wereldniveau zullen het juist op prijs
stellen dat de kerken andere afgevaar
digden naar de continentale conferen
ties stuurt, omdat op die manier een
nieuwe generatie leiders, praktisch
wordt opgeleid. Kleine kerken, wier
stem in de wereldorganisatie bijna niet
wordt gehoordkunnen zich hier wel
verstaanbaar maken.
Ervaring
Zowel de confessionele als de
continentale organisaties zullen
in de toekomst leiders voort
brengen van een internationaal
kaliber. Dat betekent dat als zij
op wereldniveau elkaar ontmoe
ten vele minder belangrijke pro
blemen reeds doorgesproken zijn,
er in de gesprekken minder tijd
verloren behoeft te gaan, en het
werk dus zakelijker en prac-
tischer kan geschieden. En als
volgend jaar de Derde Assem
blee gehouden wordt dan komen
daar niet, zoals in 1948, vertegen
woordigers van nationale kerken
bijeen, maar afgevaardigden die
reeds een grote mate van inter
nationale ervaring hebben opge
daan, en dat zal ongetwijfeld de
conferentie beïnvloeden.
J. Buys te Papendrecht.
Beroepen te Doeslburg: J. Tijmes Jzn.
te Nunspeet.
UNIE VAN BAPT. GEM.
Beroepen te Almelo I: N. Bandstra
te Haulerwijk.
Scharen, bungalows, schuttloger
CETA-BEVER
BUITENBIJTS
Nieuw zendingsveld
voor Vrije Ev. Gem.
De „Samosir-zending" uitgaande
van de vrije-evangelischen in ons land
zal binnenkort van naam moeten ver
anderen, want het zendingswerk op
het „Samosir" gebied is onmogelijk
geworden. Maar ook deze zending
heeft besloten een nieuw terrein te
zoeken.
Op 9 en 10 april wordt er in Bussurri
een zendingsconferentie gehouden in
het kerkgebouw aan de Oud-Bussu-
merweg waar de verpleegsters Hetty
Fokkema en Henny Polstra zullen
worden afgevaardigd naar hun nieu
we gebied in Zuidwest-Afrika, waar
zij zullen samenwerken met zende
lingen van de Rheinische Mission.
Op zaterdag 9 april wordt er eerst
:n vergadering van het dagelijks be
stuur gehouden, terwijl de ledenver
gadering begint om 7 uur. In de ge
meentedienst van zondagmiddag vindt
de officiëlé uitzending van de beide
verpleegsters plaats.
De kerk heeft door de eeuwen heen
niets anders willen doen dan uitspre
ken. dat zij verbonden is met Jezus
Christus, Ja dat dit haar kerk-zljn uit
maakt. Dit Is belijden In geconcentreer
de vorm: Jezus Christus erkennen als
God en Heiland. Deze laatste zin is de
grondslag van de Wereldraad van Ker
ken. Prof. Menieman achtte die grond
slag aantrekkelijk. De grondslag van
de I.C.C.C. is zo simpel niet; zij eis.
instemming met allerlei waarheden.
Dat de basisformnle ..Jezus Christus,
God en Heiland" te kort zou zijn, werd
door prof. Menieman bestreden. Som
migen hebben gewild, dat er bij zou
staan „naar de Schriften" of dat de
formule meer trinltarlsch zou w<
Volgens prof. Meuleman zou men
die uitbreiding weinig opschieten.
Intussen zal, ook bij instemming met
de basisformule, de vraag naar de hand
having daarvan niet kunnen uitblijven.
Maar ook zonder dat, blijft de vraag
naar de interpretatie van de formule
liggen. Zowel rooms-katholieken als ge
reformeerden stemmen met de formule
naar zij zullen toch altijd een
dere inhoud, of een ander accent aar
ze waarheid geven.
Dit vraagstuk is ovorigens veel alge
mener dan in de oecumene. Het speelt
in elke godsdienstoefening, waarin d
geloofsbelijdenis wordt uitgesproken.
Ieder legt de woorden van die belijde
nis op eigen manier uit, ook binnen de
muren van dezelfde kerk!
Op grond hiervan meende prof. Meu
leman, dat men als kerk niet te gauw
een andere kerk ervan moet verden
ken, dat zij met dezelfde formule
iets anders bedoelt dan er staat. „Wij
moeten ervan uitgaan, dat die andere
kerk het in beginsel goed zegt". Wan
neer men het zo stelt, is het misschien
mogelijk om met de rooms-katholieke
kerk te spreken, hetgeen in de situa
tie van de 16e eeuw niet denkbaar
Elkaar leren kennen
Prof. Van Stempvoort van de Rijks
universiteit te Groningen, die het ge
reformeerde rapport ook bestudeerd
had, legde er de nadruk op dat met
concentratie der belijdenis 'niet bedoeld
is het kiezen van een grootste gemene
deler maar het veiligstellen van de kern
der belijdenis.
Hieraan bestaat behoefte wanneer ker
ken met elkaar willen spreken. Dat is
het geval in de oecumene. Vandaar dus
de basisformule van de Wereldraad.
Feitelijk speelt de oecumene in Ne
derland nog niet, verklaarde prof. Van
Stempvoort. Er is wel een Oecumeni
sche Raad, maar alles ligt teveel in de
sfeer van de liefhebberij van enkelen.
Het kan pas iets worden wanneer de
gereformeerde kerken erbij komen.
Er is, zei hij, in Nederland maar
oecumenische kwestie: de ontmoeting
van de Hervormde Kerk en de Gerefor
meerde Kerken. En gelukkig gaat het
steeds meer de kant van die ontmoe
ting uit. Prof. Van Stempvoort achtte
dit vooral het gevolg van de moderne
communicatiemiddelen: radio en tele
visie. Hierdoor heeft men elkaar beter
leren kennen.
Vóór 1925 kon je een robuste heiden
zijn. omdat het christendom in Neder
land geheel aan je voorbijging. Sinds
dien is de boodschap der kerk via micro
foon en beeldbuis in alle huiskamers
dobrgedronge.n. Voor de kerken zelf
daarvan het gevolg, dat geen gerefor
meerde er meer in slaagt om te zeg
gen, dat de hervormden nog de oud
liberalen van de vorige eeuw zijn; geen
hervormde kan meer verklaren, dat het
bij de gereformeerden enkel geborneerd
heid is wat de klok slaat. Doet men dil
wel. dan heeft men niet voldoende ge
bruik gemaakt van de moderne comrr
nicatiemiddelen.
Concentratie kerkorde
Prof. Van Stempvoort wilde wel e
concentratie, maar dan een concentra
tie van de kerkorde. Dit zou zijns in
ziens kunnen leiden tot nationale en in
ternationale verdieping inzake de belij-
Bij kerkorde denkt men vaak meteen
aan leertucht. „Ik beschouw de kerkor
de als ethiek", zei prof. Van Stemp
voort. „Natuurlijk gebruiken wij de
kerkorde voor de regel en de orde in
de kerk. Maar het werelds rechtsbegrip
„orde" is in de kerk doortrokken van
de evangelische geest. De kerk bezigt
wel de term „recht", maar de ethiek
heeft deze term geladen met een
gelische inhoud. Daarom zal ieder, die
vanuit het hart van het evangelie oo~
deelt, voorzichtig zijn met anathema':
ncn schakelt de ketters niet uit."
Prof. Van Stempvoort wees er oi
dat men in de kerk liefde moet heb
ben voor de dronkelap in de goot,
maar óók voor iemand, die verkeerd
denkt.' Aan dat laatste ontbreekt het
dikwijls. Dan worden recht en orde
op wereldse wijze gehanteerd. De leer
tucht valt echter onder de ethiek, na
tuurlijk nadat zij eerst door de dog
matici is bekeken.
Wanneer een predikant verkeerd
denkt en de kerk dit onverdragelijk
acht, zal de kerk hem éérst als broe
der moeten benaderen. Maar door
gaans gebeurt dit niet, en valt aan
stonds het anathema.
Daarom meende prof. Van Stemp
voort, dat de zaak-Smits In de Hervorm
de kerk verkeerd behandeld is. Men
heeft deze zaak op klassieke wijze ge
speeld, d.w.z. vla de verghlerlng. Men
had hèt pastoraat voorop moeten zet
ten. Ingeval het één dienstdoend predi
kant betrof, had men dan in de weg
der broederlijke liefde een oplossing
moeten zoeken, hierin bestaande dat de
„ketter" eerst tot een andere staat des
levens was overgegaan, zodat de zwa
re last der vervloeking niet levenslang
op hem rusten zou.
Prof. Berkouwer lichtte, als medesa
mensteller, het rapport over de oecume
ne nader toe in een uitvoerig betoog.
Daarna wisselde men van gedachten
over de aan de orde gestelde zaak.
Geen mens zal ooit kunnen bevroeden wat Jezus heeft doo»
staan in die donkere uren in de donkere olijvenhof. Luc^
beschrijft het in enkele sobere tvoorden:.,,.En Hem ve,
scheen een engel uit de Hemel om Hem kracht te geven, ij
Hij werd dodelijk beangst en bad des te vuriger: En Zijn zwej
werd als bloeddruppels die op de aarde vielen
Waarop dan, haast als een anti-climax volgt: En 1
stond op van het gebed en ging tot Zijn discipelen en Hij vól
hen slapende van droefheid."
Dit is de zin van Lucas' beschrijving: in de strijd tussen
en satan stonden engelen en mensen slechts terzijde. De er
uit de hemel kon het dödelijk-beangst-zijn vart Jezus niet «<x
komen. En de discipelen waren volkomen murw in slaap gi1
vallen.
Jezus en Jezus alleen. Houd dat toch vast in uw leven, i
ieders leven komen ogenblikken dat alle steun wegvalt. Dj
ook de sympathiekste medemens niet helpen kan en dat
meest welgemeende troostwoorden leeg lijken. En in iedtjf.
mensenleven komt hèt ogenblik waarop alles wegvalt: als q 1
poorten des doods voor u ontsloten worden.
Als alles wegvalt dan is Jezus er nog. Alleen Jezuss'
MEDISCHE ETHIEK
"DIJ gelegenheid benutten wij deze niet heeft geschuwd. Het geldt nl*"""
rubriek óók om de aandacht te minder het feit, dat hier de probly®1
vestigen op de verschijning van een men benaderd zijn met wijze omzicl qj
boek dat die aandacht in het bijzon- tigheid, ronder vertoon, maar rofcde
der verdient Zulks is naar onze me- een duidelijke erkenning van de gi
ning het geval met een stadie, die zindheid waarmede de medicus bt R)
de hoogleraar aan de Vrije Univcr- zield moet zijn en die hem de juls^,
siteit dr. G. A. Lindeboom thans in instelling jegens de aan zijn zorgoevi
het licht heeft gegeven
de ine- toevertrouwde zieke zal ingeven.
dische ethiek: „Opstellen over me- Om enkele van dc het diepst ingrij
pende onderwerpen te noemen: dL~~
van waarheid of leugen, die rondoq,uj(
Wij weten, dat in onze dagen ook de vruchtbaarheid en voortplanting, di K
medische wetenschap het uitzonder- van de zorg voor de stervende, di—
lijk ver heeft gebracht. Dit mag ons van het juiste standpunt ten aanzley^
stemmen tot oprechte dankbaarheid, van de experimenten op mensen. Wl g
Maar er blijven de vragen die be- zich de ernst en draagwijdte vau dtnatl
trekking hebben op de medische ze problemen indenkt, voor hem zsDe
ethiek. Zij zijn niet de minste vra- een kwestie als van het medisch bt G
gen, zoals zij aan de orde komen In roepsgeheim, hoe belangrijk op zielig
het contact tussen zieke en arts, en zelf, nog nauwelijks meer zijn da jj
het vertrouwen van de zieke in zijn een probleem van tweede orde. 4.30
arts, een onmisbare voorwaarde im- Een dagblad leent er zich niter »an O
mers, is aan een krachtig ontwik- niet toe, dat diep wordt ingegaa-i ojJ1*1
kelde medische beroepsethiek wel een studie, die in het bijzonder voo°Vp
nauw gebonden. de vakmedicus is besterad. Dit vernm
De studie van prof. Lindeboom me- hindert ons niet om met erkentelijkKn
nen wij te mogen bestempelen als een held vast te stellen, hoezeer, blijken' G
zeer waardevolle. Dit geldt reeds de niet het minst dit thans verschenei^
omstandigheid, dat hij de probic- boek, in medische kring met de me
men, zoals deze op het terrein van dische ethiek ernst wordt gemaakt 0
dc ethiek voor de medicus rijzen, iiin
KRACHTIGE PERSOONLIJKHEID
kijken-alleen-al is verrukkeli|k
Hier staat geen woord te veel. Let eens op
die natuur, maar nu met Polaroid sunglasses
op uw neus. Amerikanen bouwden de Polaroid
sunglasses, de polariserende 'zuiver zien' licht
lenzen, vederlicht en vrijwel onbreekbaar.
Sportsmen zien beter-
helderder. Iedereen ge
niet van prettiger kij
ken. Hinderlijke schit
tering - nare reflectie»
zijn afgekapt. Alleen
'zuiver zien' licht be
reikt uw oog Bescherm
die kostbare ogen,
zongenieters. Polaroid
sunglasses absorberen ultra-violet licht Met
Polaroid sunglasses gecnvermoeideogcn,
wtT 100% kijkgenot Voor brildragers - zelfs
met zware uiïebrillen is er de lichte dip-over,
nu ook met de 'wijde hoek' lenzen nr. 171.
Kies Polaroid sunglasses. U ziet er meer en
beter mee. Zie het verschil morgen reeds!
Polaroid zonnebrillen,
nieuwe flatteuze
dellen voor haar,
krachtige ontwerpen
voor hem, f 16.-— tot
f25.--.
Qip-overs - vederlicht
r brildragers - ook
'wijde hoek' len-
f 14.—.
I Polaroid sunglasses uitsluitend bij de opticien,
de vakman voor het beter zien.
SUNGLASSES
(3D and POUUKMD, registered trademarks of Polaroid Corporation, Cambridge, Mass., TJ.S.A.
EEN krachtige persoonlijkheid, oud- haar de roede niet gespaard heeft. .on
minister Weiter, mag morgen de Zulk een partij is eveneens de K.V.PjPai
leeftijd van tachtig jaren bereiken, die ruimte schiep mee op aappo.
En nog is hij sterk en neemt hij on- dringen stellig van de geestelijkheir^
der ons een positie in. opdat een man als Weiter, vooj.h
Men zegt wel, dat de democratie ge- dien voorman van een eigen partij r
lijkmakend werkt en dat zij aan ster- tot haar zou kunnen toetredendt>er
ke figuren geen gelegenheid biedt K.V.P. heeft er zichzelf een dienrfar
om naar voren te komen. De werke- mee bewezen. s* J
lijkheid is anders. En de heer Weiter Door hem, de mi tachtigjarige, to. G
is daar een van de bewijzen van. de haren te kunnen tellen eert dy^.
Mits uiteraard de democratie gezond K.V.P. zichzelf. Maar dan toch ii H
Is en niet enghartig. En mits de po- het bijzonder omdat de dankbare «»30
litieke partijen de ruimte kennen, zo- kentelijkheid voor alles toevalt aa^
dat ook diegenen zich er thuis en de man zelf. [us
op hun plaats kunnen gevoelen, die, In zijn leven heeft de heer Weltei
met onderschrijving van de algeme- zijn land op vele en hoge posten mo
ne lijn, niettemin geheel zichzelf gen dienen, zowel hier als in onj^
wensen te blijven. voormalige Indië. De gedachten zul^,
Bij ons is de C.H.U. zulk een partij, len zich morgen in hem vermenigint.
Zulk een partij is ook de A.R., niet vuldigen. Hij mag zich daarbij vat 1
het minst blijkens het erelidmaat- de dank van zeer velen, ook
schap dat zij onlangs heeft aange- de kring zijner geestverwanten r
boden aan iemand als oud-minister- engere zin, overtuigd weten. Ro
president Gerbrandy, hoezeer deze
ROOD CHINA i
92
Na deze woorden werd de rest van het gesprek
fluisterend gevoerd, zodat Sir Kenneth er niet lan
ger iets van verstaan kon. Ongeveer een minuut
later voegde Neville zich opnieuw bij hem en gaf
hem een teken te volgen. Ze verlieten de tent
van de koningin en begaven zich naar een andere,
iets verder opgericht en blijkbaar die van Lady
Edith. Een van de Koptische slavinnen nam bij
de ingang de boodschap van Neville in ontvangst
en lang duurde het niet of de Nubiër werd binnen
geroepen terwijl zijn geleider zich hoofs terugtrok
om buiten op hem te wachten.
De slavin, die de zwarte tot voor Lady Edith
leidde, verliet op een teken van haar meesteres
eveneens het vertrek en zo bleven de mooie jonk
vrouw en de slaaf alleen. Bevend van angst en
schaamte en het lot verwensend dat hem dwong in
deze vermomming voor zijn geliefde te verschijnen
liet Sir Kenneth zich op de knieën vallen en boog
het hoofd, de hemel biddend dat zij hem niet zou
herkennen. Doch in deze hoop werd hij spoedig be
drogen. Het oog van de vrouw die hem liefhad zag
scherper dan het oog van al wie haar omringde
en één blik was haar voldoende om direct te zieD
wie daar in werkelijkheid voor haar zat.
Even bracht ze de lamp die ze van een tafeltje
nam dicht bij zijn gelaat keek hem aandachtig
aan, zette dan met een zucht de lamp terug, stond
op en keerde zich om, waarna ze zich één stap
voor hem plaatste en op kalme, doch treurige toon
begon te spreken:
Bent u het werkelijk? Gij, de dappere ridder
van de Luipaard? Gij, de moedige Sir Kenneth van
Schotland? Zijt gij het, zo slaafs vermond? Waagt
gij u opnieuw te midden van het gevaar?
Toen de ridder zo opeens de klank van haar
SIR WALTER SCOTT
stem hoorde op die medelijdende en tegelijk bijna
tedere toon, opende hij instinctief de lippen en veel
scheelde het niet of woorden welden hem uit de
mond. Slechts op het laatste nippertje schoot hem
Richards bedreiging te binnen en met een uiterste
krachtsinspanning slaagde hij er in het zwijgen te
bewaren.
Ik weet dat ik mij niet vergist heb, vervolg
de Lady Edith op dezelfde toon als daarnet, ik her
kende u reeds daarstraks op de heuvel, toen ik
u met de hond zag naderen. Maar hoe kan het
ook anders? De trouw en de eer die u mij hebt
bewezen en nog bewijst gaan mij ter harte en hoe
zou ik mij dan door een masker of een vermom
ming laten misleiden? Ja, ik ken u. Sir Kenneth,
spreek dus zonder vrees tot Lady Plantagenet,
zij weet het ongeluk van een ridder te eerbiedigen
«n voor moed die te harer ere werd betoond is
zij nooit ongevoelig Wat? Gij blijft zwijgen? Waar
om? Uit vrees of uit schaamte? Vrees kent gij
niet en gij hebt geen reden om u te schamen.
Eens te meer moest de ridder van de Luipaard
een grote inspanning doen om zijn zwijgzaamheid
te bewaren. Tot zijn wanhoop merkte hij immers
dat het uitblijven van enig antwoord zijn geliefde
scheen te ontstemmen. Ze week iets achteruit
zei, min of meer geprikkeld:
Wat is dit? Wilt u niet spreken? Dit t
wachtte ik niet. Veracht u mij omdat ik mij i
laagde uw trouw te aanvaarden? Neen, doe dat
niet, want Edith Plantagenet kent haar plaats en
zal die niet verlaten. Of.Even zweeg ze en
vervolgde, opeens verblekend: Of bent u werkelijk
stom? Heeft men u zo wreed behandeld dat u
spraakvermogen hebt verloren? Goddank, u schudt
met het hoofd. U weigert dus mij te antwoorden?
Maar goed, als gij u stom houdt kan ik dat ook.
De vermomde ridder maakte een wanhopige be
weging. als wilde hij haar verzoeken het stilzwij
gen niet kwalijk te nemen, waarna hij baar de brief
van de sultan toestak, die als naar gewoonte in
een stuk fijn goudlaken zat verborgen. Lady Editb
keek hem nu misnoegd in het aangezicht.
U waagt het zelfs mij Iets aan te bieden zon
der te spreken? Die koppigheid grenst aan schaam
teloosheid! Vertrek, ik heb al te veel woorden ver
spild aan iemand die weigert mij antwoord te ge
ven. Vertrek of spreek. Als u mij iets hebt te ver
wijten maak het mij dan bekend. Zelf ben ik een
willoos en nietsvermoedend werktuig geweest en
dat men u van uw post weglokte kunt u mij
niet verwijten, aangezien ik er niet van op de hoog
te was. Meent u dat ik ooit zoiets zou hebben goed
gekeurd?
Terwijl ze dit uitriep verborg ze het gelaat in de
handen en scheen diep ontroerd. Sir Kenneth wilde
iets dichter bij haar komen, doch onmiddellijk stak
ze de hand uit om hem te weerhouden.
Blijf daar, want uw lafheid van thans ontzegt
u het recht u in mijn omgeving te vertonen. Niet
alleen uiterlijk bent u een slaaf geworden, maar
ook uw ziel schijnt in die toestand te berusten.
"Waarom blijft gij zitten? Vertrek, zeg ik u!
TAE ontwapening, althans de oe- van mei ...uiucr «a».
D perking der bewapening, is het half miljoen man. Het *e*crVeI*JV
onderwerp van vele besprekingen omvat reeds thans enige honderden
tussen de leidende staatslieden, miljoenen mannen en vrouwen. Wei
Over een verbod van atoomwapens, iswaar hebben dere reserv.st« s
over de mogelijkheden om daartoe sleehts een beperkte opleiding onl-Ch
te komen, confereert men. Er vangen, maar lij kunnen toch mei
wordt door velen gepleit voor een teweer en mitrailleur behoorlijk om-,,,
internationale politiemacht, die on- faan'
middellijk kan ingrijpen, wanneer Z'J "enals das"'ds. *VS
ergens de vrede dreigt verstoord te rea, in een oorlog gebruikt wor Ie»
worden. Maar hoe «terk moet dere als stoottroepen Met ware doods- j
macht wel zijn. en over welke verachting trokken z.j steeds voor-,,,
machtsmiddelen moet rij beschik- waarts, ondanks grote verliezen. D. i
keno troepen der Verenigde Naties be-tg
Een' gewichtige vraag. Waarbij schikten over superieure wapens,*-»'
men rich onmiddellijk ook geplaatst "J moesten terugtrekken. u
riet voor hetgeen in communistisch Een mensenleven schijnt men, wan
China aan de gang is. Dit reusach- eenmaal een oorlog ontbrandt
tige land, met een bevolking van weinig te tellen. Volgens een cynii,
meer dan 600 miljoen, staat bulten "he uitspraak rullen er toch wel
de besprekingen welke men voert. s,«ds Paar honderd nuljoe»
Maar men wil in een later stadium Chmeren overblijven. J
contact met Peking opnemen. Me" '"M,en P"*"1' s,raks ookdo!
China gevoelt zich krachtig. Zijn he- d« Chinezen in eventuele ontwape-
volking neemt voortdurend toe. Som. «nabesprekingen te betrekken, üe-t»,
migen verwachten, dat over een 'ukt het nlet °m accoord te 1
kwart eeuw de 1000 miljoen bereikt koI"en' waarvan de naleving op°^
rallen worden, indien niet overschre- rech' verzekerd is, dan nen wij ink
den. De communistische regering Internationale politiemacht wei-
legt het volk een zwaar juk op. Er °lf Men hilar 'ocl^
wordt een actie gevoerd onder de ™°.ealik ku"nen opvoeren tot hel
leure „Iedereen soldaat". Iedere niv"u-
man, elke vrouw moet met wapens '5 0"» opwekkend beeld, dal
kunnen omgaan en eventueel aan <«e<mwoordige wereld hiedt,
oorlogshandelingen kunnen deelne- W"r'n. *r» f volkcn hl de greep'
men. China, zegt men, moet zich va" het mi'ltante communisme rijsJ'
wapenen, nm aan „imperialistische fekomen. De positie van het Wes-
rovers" het hoofd (e kunnen bieden. 'en,ls °°.k mlnder s'"k dan
Alsof zulke „rovers'
zouden liggen, om het machtige
volk te bespringen. Maar de propa-
op je loer denken Het voor een deel ont-
.t maehtiv. k«stend. Het leeft niet uit eeej'
krachtig beginsel, maar vergaaptVl,
ganda neemt het met de waarheid' aich da» aa»
niet zo nauw. tr ls echte*" een grote troost: God
China heeft een staand leger, dat re*e*rt- Zi>n K<rainkrük komt. Geen Na
I Malaria blijft Indonesiës gevreesde
ziekte. Jaarlijks sterven er 120.000 men
sen aan en 30 miljoeD van de 90 mil
joen inwoners zijn er meer of minder
door aangetast. De regering wil de
ziekte in tien jaar uitbannen en denkt
daar totaal 1868 miljoen roepiab's voor
nodig te hebben.
In vier-en-zerentlg VN'.-landen wor
den donderdag speciale postzegels uit
gegeven ter gelegenheid van het we-
reldvluchtelingenjaar. Men denkt, dat
de zegels een miljoen dollar zullen op
brengen.
DENTOFIX houdt
stevig
op hnn plaatst
ikt niet meer loc. wanneer
weinig DENTOFIX op de plaat
üw gebit
morgen» ei
•Irooit. U heeft d'an de gehele'dag'!
heerlijk gevoei van zekerheid eD welbe
gen, want DENTOFIX doet zijn plichtl Dit
moderne, antiseptische poeder w<
t