GELOOFSZENDINGEN:
Toekomst van de zending in Latijns Amerika
2^
Sybe «Jan
GEESTELIJK
LEVEN..
Een legHieme vorm naasi of een
doorkruising van kerkelijke zendingen?
E:
STEM VAN EUROPA»
«DE
vraagt om voorbede
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 2 APRIL 1960
Advertentie I
Gezocht een levende, orthodoxe kerk, waarvan ik lid
kan worden. Het moet een grote gemeente zijn, er
moet enthousiast worden gezongen, er moeten com
fortabele banken zijn en ik moet vriendelijk worden
welkom geheten."
We weten niet of een scriba van een kerkeraad de
moeite heeft genomen op een gemakkelijke
een lidmaat te winnen. Wel weten we. dat e
dikant op de advertentie heeft gereageerd.
In een ingezonden stuk wees hij er op, dat de adver
tentie waarschijnlijk heel goed bedoeld was, maar
dat zij toch wel een pijnlijk geestelijk aspect be
zat.
„Onze Heer," schreef hij biedt ons geen comforta
bele kerkbanken en een enthousiaste zingende ge
meente. maar roept ons op ons kruis op te nemen
en Christus te volgen.
Wie Hem volgt komt terecht op Golgotha. Van Hem
lezen wij in de Hebreeënbrief dat Hij „gehoorzaam
heid heeft geleerd uit hetgeen Hij heeft geleden."
Zijn wij beter dan Christus. Heeft Hij geleden, op
dat wij niet zouden lijden? Maar Hij zegt immers
„Gelijk de Vader Mij gezonden heeft, zend Ik ook
Een nieuw wooi*d uit het woordenboek van de kerk
In de komende jaren, voorspelt Kenneth
Strachan, secretaris-generaal van de Latin
American Mission, zal armoede en honger
de mensen de straat opdrijven om emotio
neel te gaan demonstreren voor een hogere
levensstandaard. Want naarmate de Zuid
amerikaanse bevolking groeit, zal de wel
vaart dalen. De zending zal rekening moe
ten houden met een sociale revolutie die
zich zal verzetten tegen de Noor dam eri-
kaanse weelde en de rooms-kalholieke
EN nieuwe term heeft zijn intrede gedaan in het kerkelijk woor- zlncitinJT»u
denhoek. Vrij geregeld wordt in de laatste jaren gesproken en kerken
door de discussies die in hervormde kring gaande zijn over dit onder- ie£gSubsidieerde
werp en door het feit dat de hervormde synode zich ernstig met deze meenten te stichten,
wijze van zending drijven heeft beziggehouden. Kritiek
Het woord heeft betrekking op zendingsgenootschappen (zoals
Gemeente en discussie
De preek staat midden in de discussie. Er zijn boe
ken verschenen over hoe er nu eigenlijk gepreekt
moet worden. Maar soms vragen
letterlijke vertaling van het Engelse woord Faith Missions".
ook de gemeente in de discussie moet staan.
Een preek is niet slechts een homiletisch goer*
zette met treffende voorbeelden gekruiste,
af of niet Ben die als principe stel
len dat een zendeling ge
heel op geloof
naingsveld van zijn
bijbeltekst, die dan wordt opgediend keus trefct, zonder enige
als „voedsel voor de ziel.'
Een preek is nooit beter dan de gemeente, want meer
nog dan de dominee maakt de gemeente de preek,
door haar meebidden, door haar geïnteresseerd luisr
teren, door haar gehoorzaam opvolgen van goede
In het graf van Farao Toetankamon werd een kus
sen gevonden waarop hij tijdens zijn leven zijn hoofd
liet rusten. Daarop waren de volgende woorden ge
grift: De Heer van de twee landen, de volkomen
God. de God van de welvaart (of weelde)...
Wie aanbidden wij? De God van de welvaart, die in
onze tijd welhaast de „God van het gemak" kan
heten? Of de God van Golgotha.
matig inkomen. De zen
ding, onder wier naam
hij naar het zendingsveld
gaat, geeft hem dus gefcn
salaris, maar heeft
slechts een kantoor dat
als bemiddelaar dienst
doet, en de ontvangen
Christelijke Kerk van Nieuw-
Guinea afscheid nam van de Ne
derlandse pers, werd hem ge
vraagd hoe de verhouding was
van zijn kerk tot de geloofszen-
7èn,doorstuurt'Zo is"de dm gen die ook op Nieuw-Guinea
meest zuivere vorm van werken.
geloofszending, maar de- Hij meende van over het alge-
gelden, die speciaal op
naam voor die bepaalde
zendeling gegeven wor-
komt vrijwel niet
Advertentie II
Ook in „De Nieuwe Limburger" trof ons een adver
tentie: „Verloren, carnavalsmaandag in de buurt
van café Capri te Sittard bruine pruik, scheiding
midden. Doet dienst als Christuspruik in de passie
spelen. Terug te bezorgen bij P. Marx, Tuqderen-
weg 24
Soms hebben wij het gevoel alsof het geloof van ve
len is, als deze pruik. Hij doet dienst voor hét pas
siespel. maar ook voor het wilde carnavalsfeest.
Hij kan dienst doen voor carnaval, omdat hij slechts
behoeft te dienen voor een spel. God roept ons ech
ter niet op tot een imitatie van het lijden van
Christus, maar waarschuwt ons dat, als wij werke
lijk christen zijn, dezelfde machten op ons af zullen
•stormen, die ook op Christus aanvielen.
De Schotse gelovige predikant Rutherford schreef
eens: God heeft u geplaatst aan de zijde van Chris
tus, en in ons land blaast de wind tegenwoordig
Hem recht in het gelaat; omdat u naast Hem staat,
kunt u niet verwachten uit de wind te lopen of de
zonzijde op te zoeken.
Maar tegen diezelfde wind sprak Christus: „Zwijg,
wees stil," en de wind en de golven gingen liggen.
Want wie met Christus wandelt, wordt met Christus
meer
Congregationalistisch
goed al spijt het de ge
lovigen van de kuststreek waar
de?e kerk sterk is, dat b.v. de ker
ken van de Christian and Missio
nary Alliance (Cama) zich niet
De meeste van dele zendingen kerk meenden te kunnen
•i. j aansluiten, zodat er voorlopig niet
stammen uit de angelsakstsehe Jprrt> Ml jlJn yJn enktk
landen. Het congregationalistisch Ni€UW-Guinese protestantse kerk.
type kerken van plaatselijke ge- V^rghad hij echter kriüek og ver2oek heeft om goer0es een pinkstergemeentesignatuur, zendingen te classificeren, omdat
meenten die slechts een bond vor- hei.feit dat dezezUh onderwijzerS af tc staan op. d|e evenabj de rk m,sslc zlJ elgenlljk alle vormen van de
men, maar geen eigen raden of hefc stichten van dorpsscholen dat dlt schoolsysteem met kracht nauweiljks bekommeren om zen- kerk van calvinistisch tot armlnl-
zelfs deputaatschappen kennen, voor de kinderen. Ds. Roemai- ter hand kan worden genomen. dingsgebieden en bestaand werk aans, van orthodox-presbyteriaans
deze zojuist aan zijn kerk het opzichte
Fidel Castro preekte de revolutie, maar zal h\j
hongerige magen kunnen vullen? Zullen de Cu
banen zich niet straks willen bevrijden van hun
bevrijder?
Nog deze maand de beslissing
hebben deze vorm ten zeerste in noem corrigeerde zichzelf echter
de hand gewerkt. Maar ook het te*1 opzichte 1
feit dat de scheidslijnen tussen eze zom
de verschillende kerken veel on
duidelijker zijn dan in ons oude
Europa.
De meeste geloofszendingen in
de Verenigde Staten ontstonden
dertig en vijftig jaar geleden,
toen Amerika een beweging be
leefde die veel gemeen had met
onze tijd van afscheiding en do
leantie. Vele orthodoxe predikan
ten voèideb' zich in hun kerken
niet meer thuis en werden of af
gezet, of gingen vrijwillig weg en
stichtten honderden zogenaamde
onafhankelijke kerken, die zich
later meer en meer in kleine
kerkgenootschappen hebben ver
enigd.
Belastingaftrek
Dat het zuivere type van
loofszending nauwelijks nog
staat is onder meer te danken
de zendingen met hoe moeilijk het ls deze geloofs- gemeenten" omvatten.
EEN STEM UIT DE GELOOFSZENDINGEN
EU
/TVER het algemeen wordt de toekomst van de protestantse daarbij van belang dat we de ge- de noodzakelijke samenwerking of
U «ndln, in Latijns-Am^ ««lb.iov.nd .«acht. Er ,ijn 1 2& fiS» 2STOE
ervaren van de oecumenische be-
0prnmpnier/l weging en zeer waarschijnlijk zal
ecumeniscn de druk van de omstandigheden
Willen wij al deze noodzakelijke het in de toekomst onmogelijk
Jannen verwezenlijken dan zullen maken eigen isolationalistische we-
Ho pphpurtpni^pn 5 wii a*s orthodoxe, evangelische gen te bewandelen.
-.„fr.r.fcrov.riinirrsr, zendelingen steeds meer moeten In de komende tien jaar zullen
de geiooiszenamgen gaan beseffen dat wij elkaar nodig we tot een totaal andere houding
zending in Latijns-Amerika veelbelovend geacht. Er zijn
echter politieke ontwikkelingen gaande, die het werk ten
ongunste kunnen beïnvloeden. Op dit continent geven de
geloofszendingen een hoofdtoon aan. De secretaris-generaal
van de Latin American Mission, een van de bekendste ge- -
loofszendingen op dit continent, heeft geschreven over de PlannQe^
toekomst van de zending in het licht
op Cuba. Omdat de taak en positie i
in het bijzonder de aandacht hebben van velen, publiceren hebben en dat wij zullen i
vlj dit artikel dat het eerst afgedrukt werd in het blad
de bekende presbyteriaanse predikant (oud-professor van de
Theologische School te Aix-en Provence) „Eternity".
gaan streven naar contact en sa-
lenwerking.
Het gevolg zal dan ook wel zijn,
ving. Tot
ten voor charitatieve doeleinden
tot twintig procent zonder meer
voor de inkomstenbelasting wor
den afgetrokken. Maar nu heeft
de wet bepaald dat dit niet meer
wordt toegestaan voor giften aan cessen van Castro's revolutie op landse zendingen en nationale ker-
personen. Wil men zijn zendings- Cuba toegeschreven aan een com- ken zullen steeds gevoeliger ko
men hetn"dus ^zonder" naameer- monistische infiltratie. Wat zij bij men te liggen. De zendingen zul- ^rCririjïriririrtr-ii-irirtrlrtrir-ü
melding aan de zending overma- voortduring over het hoofd zien len buitengesloten worden of ge-
zoals die zich manifesteert in
Wereldraad, moeten komen, of
we zullen als evangelischen ons
onderling nauwer aaneen moeten
sluiten en een geheel eigen evan-
i toe hebben velen de ex- De verhouding tussen buiten- organisaties zal samensmelten, gelische oecumenische
d^ de opiQgsjjyg is voor samenwerking moeten vinden.
Grondslag
Velen hebben ons gevraagd hoe het staat met de plannen voor
het christelijk radiostation „De Stem van Europa" dat op de
lange-, midden- en kortegolf zou gaan uitzenden. Enkele maan
den geleden wijdden wij vrijwel een gehele pagina aan deze
plannen. We hebben contact opgenomen met „The Voice of the
Andes", de radio-organisatie, die het eerste christelijk radiosta
tion ter wereld in Zuid-Amerika stichtte en sindsdien ook elders
radiozenders oprichtte. Reeds In 1946 begon deze organisatie
de plannen voor een Europees station uit te werken. We ont
vingen de volgemde mededeling:
dn
Over het algemeen werken i
ze"1 zendingen gelovigen van
schillende gezindten
is, dat er ook andere krachten dwongen zijn de integratie met de
aan het werk zijn, rauwe, elemen- kerken te bespoedigen. Dit zijn
taire en onberekenbare krachten, echter maar ondergeschikte pro-
de- Misschien kunnen we ze in dit ene blemen. De grote vraag is hoe
Dit woord samenvatten: honger. Christus, op de beste wijze ge
predikt kan borden aan de mas
sa. en hoe het evangelie een ant
woord kan bieden op de geestelij-
Honger uit zich op verschillende n0CKj van mensen met een lege
maag, die verwilderd-.en verward
Honger
worden, hangt alleen ai vau u»! r—--------- -
vraa» of een land in EuroDa de houdt in dat zij meestal geen
ver.,'Sta vergui,„i, ver.lr.k.
m.< van he, vori* J..r we,d «1
een aanvraag voor een dergelijk baarheid van de- Heilige Schrift. E'
station ingediend bij de regering de godheid van Jezus Christus, de ciale lotsverbetering onder mlljoe-
van een land in het Middenoosten, wedergeboorte door de Heilige nen jonge Zuidamerikanen. En in
Een maand later, op 5 juni werd Geest en de persoonlijke weder- de studentenwereld wordt een
een dergelijke aanvraag ingediend kom5t van Christus. hartstochtelijk verlangen opehbaar
voor een Europees christelijk sta- Er bestaat vaak een zekere hul- om zelf de politieke bezliaaingen
tion bij een Europese regering, die verbuf opilcht<! van de
op het ogenblik de technische en menische beweging zoals deze toeneemt en het welvaartspeil
Waarop
dit
We verheugen ons dat we de lijk radiostation
vele vrienden in Europa die zich pa.
interesseren voor onze plannen, De Nederlandse Amerikaan Ha- deze regering
te nemen. Maar als de bevolking ding? Hoe moeten
toeneemt en het welvaartspeil in de komende tien jaar op ons ai
zich openbaart ln de Wereldraad daalt, zal de lichamelijke honger komt, aanpakken? Waarop moe^- -s
en Internationale Zendingsraad.
kunnen mededelen dat
tijd bezig zijn om ze tt
lijken en te komen tot een christe-
De les van het wonder
„0v...,6 besluit zal -
nog al- roid van Broekhoven, wiens ouders ten nemen, verzoekt de heer Van wegingen niet oecumenisch
ïn Dirksland zijn geboren, bevindt Broekhoven de Europese christe- den denken. Daar echter mensen
nen te bidden dat de vereiste ver- van verschillende gezindten naast
gunning zal worden verstrekt m elk,ar d.„ke„, de«
Aldus deze mededeling, die ons „iMfs„ndi„5en eleh veelei en-
derling hebben verenigd, ls er straks
r de zevende maal
zich
ropa.
De beste radiotechnici van Ame
rika, van Philips en Brown Bo-
veri hebben ons verzekerd dat een
radiostation .dat uitzendt in de
Boechout, lange-, midden- en kortegolf inder-
tot ondoordachte en jyaar
acties aanzetten, in
geheel Latijns-Amerika zien wij
Juist deze krachten Opereren.
Reeds Arnold Toynbee en ande-
Wat is de toekomst van de zen-
Hoe moeten we de taak. die
komende tien ja:
—■flff—PIM
energie concentreren?
menselijk oordeel moe-
politieke mogelijkheden
geheel Euro- plan bestudeert.
Aangezien binnen afzienbare tijd «TAt"*gèff»en*'HaT"Heir»""he me"5en onawraacnvc
eze regering een besluit zal moe- w zeggen dat deze be- impulsieve acties aanzetten. In ten wg het volgende doen:
In de eerste plaats zullen wij bij
ons zendingswerk in de komende -U
tien jaar aandacht moeten schen- g
muvu* a-W wu 1BSP ken aan de 0Pbouw en de ver- g
- _- juei^itrK^u^S lelïc'Sf ÏÏtwÏÏ' JZïZ; 3
JftïkT5 or«a"'saUe w"d ver- „uut.i. '...(H." ilwi1 staen. De Lat.iusamerikaanse ge-
Het dorp ontgroeid
W/AT verward, wat ontdaan, geestelijk wat gekwetst en
toch geestelijk ook bijzonder gezond stapte Sybe Jan
zijn geboortedorp weer binnen, zes maanden na de over
winning. Letterlijk stapte Hy: de vooroorlogse autobusdienst
was nog niet hersteld, want de twee gammele vehikels wa
ren gevorderd geworden en nooit teruggekeerd, terwijl
geen auto in dat dorp wat te zoeken had en er van liften
dus geen sprake was. Wat deerde het Sybe Jan echter dat
hij lopen moest? Hij had 't laatste jaar zoveel gemarcheerd
dat die paar kilometers er nog wel by konden.
paar woninkjes en het kerkje
ontwaarde, bleef hij even pein
zend staan. „Wat is 't allemaal
klein....", dacht hij. Temid
den van de oneindigheid der
uitgestrekte velden en van de wijde hemel, waar een enkel
wolkje traag doorheen zeilde, lag het dorp daar zo nietig,
Het wonder
door K. Sluys, Uitg. T. Wever daad tot de technische mogelijkhe-
Franeker. den behoort. Geen enkel
„Een van de redenen waarom
evangelisatie vaak met lukt is dat last van deze nieuwe zender te
alleen of in hoofdzaak met hebben. Of deze technische moge
VERWILDERING
betaalde krachten werkt. Men ge- ijjfcheden verwezenlijkt
looft dat ergens wel een moge
lijkheid is voor evangelisatie, „be
noemt" een predikant of evange
list en denkt dan dat het nu wel
zal marcheren. En men vergeet
dat de enige evangelisatie die kans
heefi, die is van de kerk zelf."
Dit schrijft K. Sluys in zijn
boek „Het wonder van Boechout"
waarin hij de doorbraak beschrijft
van het (protestantse) evangelie
in die kleine Vlaamse gemeen
schap waar in 1952 het besluit
viel om in het openbaar het evan
gelie te gaan verkondigen en
waar nu een Gereformeerde Kerk
is met meer dan 300 zielen.
Het boek is als het citaat. Het
plaatst ons voor een soms verge
ten feit. het hamert dit feit er in,
met waarschijnlijk alle eenzijdig
heid van een „slogan". Daarom
heeft het boek enthousiaste lezers
gevonden, maar ook felle critici
gemaakt (al te anti-rooms zeggen
sommige recensenten). Maar daar
om ook is het een boek geworden
dat meer is dan een verhaal van
Gods zegen, maar aan het den
ken zet over Gods werknv'hoden.
Dit boek zal u boeien of boos
maken en daarom mag u het niet
missen.
Wij kunnen aan deze mededeling minder behoefte aan het intcma-
nog toevoegen dat als dit station tlonale contact van de Wereld- wodnt ue OIlucIOIllW4TORCJ.
werkelijkheid zal worden het onge- raad,' vooral omdat men beducht de gebieden. De revolutie van Cu- d? Protestantse beweging. Zij,
veer een bedrag van tien miljoen ls voor vr|jzinnige Invloeden. ba vond zijn oorsprong meer n.iet wii- kunnen het aanbod ei, w
gulden zal vergen. Maar zowel in dan men in de Verenigde Staten of e'sen van het evangelie vertalen
Europa als Amerika hebben ve- Daar komt bij dat deze zendin- zelfs de Cubanen beseftenin de |n de taal van het hedendaagse
staand Europees station behoeft len reeds belangrijke bedragen gen in wezen op hun manier kri- armoede. In de komende jaren zal Latijns-Amerika.
gfigfJ üt -- 4 tiek uitoefenen op de zogenaam- deze honger milioenen wanhopige, Dlt «miat dat wij dfr gehele
j- j«-~vi» eisende oproerkraaiers de straten verhouding zending-kerk opnieuw -u TV7A.T LATER kwam hij thuis. Moeder was blij hem te zien, de
onstnwen onder leidine van man- zullen moeten doordenken, dat we W jongere broertjes en zusjes staarden "m eerst even wat on-
moeten haasten otn tot
kenend. Hij realiseerde zich op dat moment dat hij het r
- met andere ogen zag dan vroeger: een volwassen man. die veel
niet de zendelingen, de beleefd heeft en die thans ontdekt dat wat in z'n jeugd groot
A*. «»"- - scheen en groot in z'n herinnering voortleefde feitelijk erg on
belangrijk is. Hij realiseerde zich ook dat hij twee jaar weg
geweest was; dat hij als kwajongen nu ja, een gevaarlijke
kwajongen, als het erop aan kwam om vijanden te lijf te gaan,
maar toch een kwajongen was vertrokken om als man terug
te keren. En er trok een vage twijfel door hem heen: wat doe
ik hier?, wat zoek ik hier?
kunnen zouden worden.
zendingen niet als
Toekomst
werkelijke samenwerking
men en dat we boven alles de na- 5
tionale christenen in hun plaatse- -tt
lijke gemeenten moeten erken- -ö
jongere broertjes en zusjes staarden 'm eerst t
wennig aan, maar vader kwam geen minuut eerder dan i
ders van 't land. om hem te begroeten. De oosterse feestma
len ter ere van de weergekeerde zoon liggen de Friezen niet.
PIJNLIJK
Leken-arbeid
Als wij
het „Gereformeerd
het i
riterende in de gang
En dat is nu
van zaken momenteel. Men lio
recht van de Vrijmaking dan van respect voor de
houding, die "onze kerken indertyd ingenomen heli-
hen. Er 'is aan onze kant voorlopig blykhaar meer
brandstof voor het herenigingsvuur'dan ginds. En nu
wil ik daarbij ten volle verdisconteren wat ds. Jager
gezegd heeft, dat het er niet om gaat, dat wc voor el
kaar op de knieën gaan,- maar dat God ons op de
knieën wil hebben. Maar ik kan met de beste wil
van de wereld niet inzien, dat dit daarin zou moeten
bestaan, dat we onze gereformeerde vorm van kerk-
regering aan de verwildering prijs moeten geven.
Zware dominee
In het Doopsgezind Weekblad
lazen we over een Schotse ge
meente, die een schip als kerk ge-
bniikte. Men kon het aantal kerk
gangers bepalen uit het aantal
inches, dat het schip op zondag-
morgen zakte. By iedere honderd
kerkgangers zakte het schip name
lijk een inch of twee en een halve
centimeter. Een beroemd prediker
bracht het tot 6 inches.
GOG EN MAGOG
Azillus in „De (Kamper) Bazuin":
Zouden wij vijftien jaar geleden hebbe
dan.
leden, dat Duitsland, het vrije deel daa
nog eens ooit de bondgenoot zou worden van de lan
den rondom de Atlantische Oceaan tegen Rusland?
Het Duitsland van de Teutonische fureur, van de
Hitleriaanse terreur en van het neopng.inisme? En
de Gog en dc Magog, van wie de Bijbel spreekt,
huizen, naar ik vermoed, verder weg dan Rusland.
Als zij in razernij uitbarsten, zou Rusland dan niet
het eerste afweerscbild zijn?
We weten het niet met zekerheid. Het i« ook mo
gelijk, dat de Russen dan met de overrompelaars aan
pappen. Maar zoals het zich nu doet aanzien lijkt
het eerste waarschijnlijk. De Sowjet ia bang voor
China, het meest nog voor róód-China-
Voor de zending zijn twee min
der belangrijke ontwikkelingen in
Ds. H. G. Groenewoud in het „Hervormd de Cubaanse revolutie in het bij-
Weekblad, De Gereformeerde Kerk": zonder interessant In de eerste
We meenden, dat het standpunt van prof. Smits plaats zien we een vloedgolf van
reeds overwonnen was. De kerk kan echter niet vol- Anti-Amerikanisme in weerwil van
staan, met dit te constateren. Ze zal nu een uitspraak de geografische samenhang en de heid ten'opzichte 0.
doen, die een persoon betreft. Dit is pijn- gemeenschappelijke economische lischeKerk naar behoren ver-
belangen. I, he, enkel loev.l da, "—J
we in de afgelopen twee jaar de zullen naar evangelisatie-metho-
sterkste anti-Amerikaanse syrnpto- den moeten zoeken die in over
men konden waarnemen in steden eenstemming zijh met de tijd. Dat
als Lima, Bogota, Buenos Aires,
de door God aangestelde vreugde in diè woorden doorklinken. De volgende dag zei de
die de boodschap van het vader zo langs z'n neus weg dat er bij de boer nog wel 'n
evangelie moeten uitdragen.
lijk. Maar het is niet piinder pijnlijk, dat deze per
ion telkens weer dingen zegt, die de kerk in haar
?loof en de kern van het getuigenis der Schrift
effen. En de kerk mag niet handhaven, wat haar
rstaan ondermijnt. Wat dit laatste betreft: alle aan-
aclit is thans begrijpelijkerwijze op de kwestie-
iiits geconcentreerd. We mogen hierbij echter geen Caracas, Havana
jenlilik vergeten, dat er ook veel andere dingen in ty? Voorspelt dit
langs z'n neus weg dat i
plaatsje vrij was voor een jonge kerel, die van aanpakken
wist. Maar hij zei dat wel 'n beetje aarzelend, al moest men
opnieuw een goed opmerker wezen om dat te beluisteren: aar
zelend. alsof hijzelf dat aanbod van die boer niet het hoogste
ter wereld vond. Maar wat kon hij anders doen dan zo'n op
merking dóórgeven: een jonge vent kan niet niksen en zelf
had hij hem geen werk te vergeven.
veel meer. Hij wist
het hot ge-
n. Hij
houdt
men zullen moeten zoeken.
Panama Ci- bij de plaatselijke gemeente
n groeiende het werk wordt gezet en waardoor
NORMEN
Dr. Prof. ds. P. Smits in „Kerk en Wereld":
Ik meen, dat de Bijbel uaar haar aard geen eigen
lijke
i de Verenigde Sta-
wij te-
celijk getui_
Maar we zullen ook
le studie moeten maken
wijze waarop
kan bieden, want nonnen kui
als zodanig daadwerkelijk functioneren, war
neer ze in dwingende formulering ontsprongen zij
aan een concrete problematiek op een concreet h
vensterrein. Met andere woorden: alle normen ge
den slechts voor een bepaalde tjjd en binnen re
heel hrpaald cultuurpatroon, óók onze godsdienstige -x
normen Normen die in deductieve «in worden af nlsaties «er Sympathiek Staan te-
normen; normen, die in deduetiese sin worden al- genover de doelsteUing van de so-
gelrid san zg. eeuwige beginselen, kunnen met func- cjaje revolutie die vandaag in La-
ti on eren, want lopen altijd achter de feiten aan. Het tijns-Amcrika plaats vindt.
^■^■■■HjMMneilijkhcid van alle christelijke
In de tweede plaats z:
««Uik.rtjjd het vr«emde -Wlc-u- künnen benkd„,„. bü.o'n-
"jh Vrijw.1 iSfr 3. hÏÏdird 1" «U.» »lj dk.rbij «nd.cht
,1"A moeten schenken _aan de arbeider
maakt had. intussen was getrouwd met 'n buurjongen. Hij
■wist ook dat heel wat dorpsjongensvan zijn leeftijd, al of
■niet gehuwd, over emigratie dachten. Hij wist dat de tijden
aan het veranderen waren en dat machines de plaats van de
mensen ginjjen innemen. En hij wist heel zeker dat hij niet
•meer paste In dit kleine dorp; dat hij er onderwijl uitgegroeid
was als uit z'n oude pakken. Hij was zelfs al naar de pas
torie gestapt en had daar een lang gesprek gehad met de pre
dikant. Dat op zichzelf bewees trouwens al dat hij geen dor-
uioikcii «mi uc r PNing meer was, want echte dorpelingen zouden zich wel
wij >de moderne tienmaal bedenken eer ze zo maar bij de dominee aanbelden,
veranderende tijd 2 Zoiets deed je als kerkeraadslid, maar anders niet; dat gaf
y- *■-* tjigeen^pas en hetwas bovendien een nieuwe, jonge predikant.
thousiast hebben gesteund. Of de
kerken de revolutie zullen blijven
steunen staat nog te bezien, maar
Scholen
In de tweede plaats zullen we de stYcf zoü saan
bijzondere aandacht moeten schen- teliik niet Ali hii
raai.
pendit impulsen voor liet denken
hedendaagse mens kan bieden,
nadrukkelijk mogelyk ontken,
Bybel te lezen hebben om te
levensterrein hebben
sehept zicli zyn eigen
de Bybel de mens niet afnemen.
Gevolgen
dal ,1-cbl, d.
ken aan het onderwijs. We zullen
onze tegenwoordige christelijke on
derwijsmethoden en scholen ge-
heel moeten herzien, en moeten
Welke invloed deze twee facto- zorgen dat we de kinderen van
ren zullen ihebben op de toekomst gelovigen een uitstékende lagere,
van het zendingswerk kan nog middelbare en Universitaire oplei-
niet worden voorspeld. Het ziet er ding zullen kunnen bieden. Met
]^EE". zei Sybe Jan daarom die volgende dag. „Nee, ik ga niet
2 naar de boer. maar ik ga weer weg. Ik wil eerst studeren. Ik
moet zien dat ik de hbs afmaak en dat zal nog moeilijk ge-
uoeg zijn, want ik ben 't allemaal wel wat vergeten. En
2 dan wil ik nog verder leren
De vader knikte peinzend. De moeder zei, wat angstig:
„Maar wie moet dat betalen?" Sybe Jan zei dat daarvoor
- wel beurzen waren te krijgen en dat hij maar eens naar
alles te bespreken. Meer zei hij fei-
des woords gehad zou hebben, zou
hij uitvoeriger verhaald hebben wat zijn plannen waren. Hij
uit dat de regeringen kracht zullen we ook de thèologi-
elk steeds minder visa zullen verstrek- sche opleiding ter hand moeten
en aese issx Kan sen» Zuidamerikaanse landen willen ke leiders op andere levensterrei- 2
werken, zich laten naturaliseren. nen kunnen opleiden. Vooral is
telijk niet Als hij de gave des woords gehad
fej' uitvoeriger verhaald hebben wat zijn planr
ri,mi ijk iets gezegd hebben als: „de wereld ligt in
brokken uiteen; oude mensen en jonge mensen hebben de vuur
stralen van machinegeweren over zich heen voelen sproeien;
oude mensen en jonge mensen zijn geestelijk stuk gemaakt.
Ik wil hen helpen om een weg terug te vinden. Ik wil dat
doen in_de grote steden van ons land waar de nood het hoog-
ste ls. z wil hen de weg helpen wijzen naar levenseenheid,
naar vrijheid, naar God Maar Sybe Jan gebruikte geen
«tjoom^van woorden. Dat doen ze daar in 't hoge Noorden nu
WIJKPREDIKANT