Jlieuuie GTwiranl
m
Tweede Franse atoombom
Sahara
in
de
on
tploft
Toestand in Zuid-Afrika
nog steeds explosief
Kracht geringer dan vorige keer
H Doel:
tot
verkleinen
wapen
nuttige omvang
Geallieerden ontstemd,
Macmillan ontkent
Botsing
stremt
bij Harmeien
treinverkeer
Voorlopige „grondwet"
voor Kongo ingediend
VRUDAG 1 APRIL 1960
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling Tel 31441
ABONNEMENTEN ƒ7.50 per kwartaal;
ƒ2.55 per maand; ƒ0,59 per week
Eenen veertig»te jaargang no. 11835
Directie: t. D1EMEB
CHRIST ELIJK-IS AT ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Staatvasticli it ghebltoeo
mgn bert ia trglicnspatt"
LUCHT met luchtje
Zie pagina 5
EUROPESE 20
Zie pagina 7
KONGO
donker hart ran Afrika
Zie vagina 1"
Doden worden
begraven
In Sharpeville heeft men de
doden begraven. 34 slachtoffers
van de schietpartij werden tij
dens een massabegrafenis ter
aarde besteld. In totaal kwa
men zoals bekend meer dan
zeventig Afrikanen om het
leven.
Telefoto Ass. Press.
OM KWART OVER ZES vanochtend hebben de Fransen in de Sahara
hun tweede atoombom tot ontploffing gebracht. Het was een pluto
niumbom van veel geringere omvang dan het „atoomapparaat" dat op 13
februari voor een proefexplosie werd gebruikt. Van officiële zijde deelde
men mee, dat de proef van vandaag een aanvulling was op die van 13
februari. Men streeft namelijk naar verkleining van het apparaat, waar
door een operationeel wapen zal kunnen worden ontwikkeld.
was Ghana de leider van tal van
Afrikaanse protesten. Ghana bevroor
zelfs tijdelijk de Franse activa. Gis
teren, toen bekend werd dat de
proef elk ogenblik kon worden ver
wacht, verklaarde de Ghanese mi
nister van buitenlandse zaken reeds
dat zijn regering onmiddellijk tot
actie zou overgaan, indien Frank
rijk inderdaad weer een atoombom
zou laten ontploffen.
Voorts is een nieuw systeem ge-
bruikt om de zogenaamde „kritieke
n massa" tot stand te brengen, die voor
fJ een ontploffing noodzakelijk is. De
^3 hoeveelheid elementaire stof die de
kritieke massa moet vormen, was
aanzienlijk kleiner dan die welke
men voor de eerste proef gebruikte.
Deze keer werd het „atoomappa
raat" ook nu gebruikte men deze
term met op een toren, maar op
de grond tot ontploffing gebracht.
Algemeen wordt aangenomen dat deze
ontploffing het ongenoegen zal opwek-
ken van de Russische premier Chroesj-
- W tsjef, die zoals bekend juist een bezoek
aan Frankrijk brengt. Men neemt echter
jp aan dat de ontploffing niet om politieke,
maar om zuiver technische redenen op
tijdstip is teweeggebracht. De Gaulle
gaat bovendien binnenkort op reis en zo'n
proef wordt zeker niet genomen als de
president buitenslands verblijft. Had de
explosie niet voor de maand mei plaats
gevonden. dan zou men haar tot het na
jaar hebben moeten uitstellen in ver
band met atmosferische omstandigheden.
Ook nu zullen ongetwijfeld tal van
ing| protesten klinken. De vorige keer
sdiö sPrak Japan zijn bezwaren uit en
CE
dit
14
VI
NAVO akkoord met
plan voor Duitse
bases in buitenland
De ministers van defensie van de
NAVO-landen hebben gisteren in Parijs
I besloten de Westduitse bondsrepubliek
I te helpen bij het vestigen van bevoor-
DE radings- en opleidingsdepots in het bui-
■*1 tenland. De Westduitse minister Strauss
N heeft er bij deze gelegenheid op aan
gedrongen, de bevoorrading van de lan-
den zoveel mogelijk te coördineren.
De Westduitsers hebben zoals bekend
irmij kort geleden overeenstemming bereikt
iwcd over het vestigen van bases in Neder-
ibatt land en België. Zij voeren nu onder
handelingen met Frankrijk en (via de
N.A.V.O.) met Noorwegen en Denemar-
Wi
handige
doos
ADENAUER TERUG
NAAR BONN
Xa de besprekingen, die bondskanse
lier Adenauer in Japan heeft gehouden,
Is een gezamenlijk Japans-Westduits
communiqué gepubliceerd. De Japanse
premier Kisji en de Adenauer begroeten
hierin met instemming de huidige po
gingen tussen Oost cn West om tol
werkelijke ontspanning te komen.
Ontwapening wordt het belangrijkste
onderwerp van de komende topconferen
tie geacht. Beiden zijn heter over eens
dat de eenmaking van Duitsland en d«
handhaving van de vrijheid der Berlij-
ners, op basis van het zelfbeschikkings
recht, het belangrijkste vraagstuk in
Europa is. De onderhandelingen over dc
mogelijkheid tot uitbreiding van de han
del tussen beide landen zullen worden
voortgezet.
De bondskanselier zal pogingen doen
tot toeneming van de handel tussen Ja
pan en de Europese Economische Ge
meenschap. Beide regeringshoofden zijn
ervan overtuigd, dat de economische
hulp aan onvoldoende ontwikkelde lan
den zal bijdragen tot het vestigen va
een duurzame vrede. Zij zullen de s<
menwerking op dit terrein bevorderen.
Ten slotte zeggen beide staatslieden
dat het gemeenschappelijk doel van hur
politiek is, een duurzame vrede te vesti-
gen, gegrondvest od vrijheid en gerech
tigheid.
Adenauer begin vanmorgen de terug
reis nara Bonn.
Koning van Malakka
Morgen in ons
QP DE VOORPAGINA van het
Zondagsblad, dat u morgen
weer zult ontvangen, zijn drie ver
halen bijeengebracht: één over
Christian Hertcr, de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
écn over een Nederlands meisje
dat een jeugdclub oprichtte voor
Albert Schweitzer en één over een
merkwaardig museum in Zierik-
zee, waar een mammoet op zolder
De pagina Geestelijk Leven
is voor een groot deel gewijd aan
de toekomst van het Christendom
in Latijns-Amerika.
In het Cultureel Venster
wordt o.m. geschreven over per
soon en werk van Frederik van
Eeden.
Blad Zij vertelt een verhaal
over mannen, die voor het gemak
van de huisvrouw allerlei nuttige
dingen uitvinden.
NA KRITIEK OP DE E.E.G.
tenlandse zaken heeft gister-
avond, daartoe gemachtigd door de
juist uit Washington teruggekeerde
premier Macmillan, getracht met een
ontkennende verklaring de Euro
pese gemoederen, verhit door Mac-
millan's uitlatingen in de V.S., te
kalmeren.
Vooral de autoriteiten in Frankrijk en
West-Duitsland waren woedend over de
publlkaties, die vertelden dat Macmillan
de Amerikaanse regeringsleiders had
meegedeeld dat Engeland wel eens ge
dwongen zou kunnen worden de leiding
op zich te nemen van een soort verbond
tegen het samengaan van Frankrijk
West-DuitsIancL
De versnelling van het E.E.G.-program
van interne tariefsverlaging
enorm verlies voor Engeland betekenen
en zou het land noodzaken opnieuw dis
criminerende maatregelen tegen dollar-
Importen in te voeren en zijn militaire
verplichtingen in Europa te besnoeien.
In dit verband zou Macmillan hebben
herinnerd aan dc rol, die Engeland in
de 19e eeuw heeft gespeeld toen het land
met Russische hulp praal en perk heeft
gesteld aan de eerzucht van de Franse
keizer Napoleon.
Ook zou Macmillan gewezen hebben
op het gevaar van herleving van 1
natianaa 1 -socialisme in West-Duitsland
uiting hebben gegeven aan zijn twijfel
over de toekomstige koers van dat land.
De verontwaardiging over deze ..wij
moedigheden" deed de Britse minister
van buitenlandse zaken Selwyn Lloyd
spoorslags naar het vliegveld snellen
zijn premier op de hoogte te brengen
de gevolgen.
Korte tijd later kwam de officiële i
klaring, waarin Macmillan ontkent ge
sproken te hebben over een herleving
van de Russische alliantie uit de tijd var
Napoleon en over het nazisme. Hü wa:
niet verder gekomen, dan een verhan
deling over de gevaarlijke verdeeldheid
In Europa, aldus de verklaring.
Dc berichten in de Amerikaanse pers
hebben een volkomen onjuist beeld van
het besprokene gegeven, zo zegt het Brit
se ministerie van buitenlandse zaken.
Premier Macmillan heeft niets tegen de
Vliegtuig neergestort
in Little Rock
Een Amerikaans straalbommenwerper
gistermiddag boven Little Rock uit
kaar gevlogen_ waarna brandende wra
stukken in het centrum va
recht kwamen. De lijken v
sen, waarschijnlijk leden vi
ning, werden uit een deel
stukken geborgen. Een vroi
brandende huis omgekomen
Zeker zes huizen werden
wrakstukken van de met z<
uitgeruste B-47, die
i de stad 1
7.5 i
rnield door
straalmoto-
diameter bij het stadhuis sloe-
yANMORGEN om ongeveer tien
voor vijf zijn onder Harmeien op
de spoorlijn WoerdenUtrecht een
zandtrein en een goederentrein met
een geweldige klap frontaal op el
kaar gebotst. De omwonenden, die
naar buiten vlogen, ontdekten een ge
weldige ravage en hebben met behulp
van spoorwegpersoneel van het na
bijgelegen seinhuis een drietal gewon
den uit de wrakstukken bevrijd.
De zandtrein kwam uit de richting
Utrecht en reed door een onveilig
De goederentrein die uit de ric
Woerden kwam en op weg was naar
sterdam, moest ter plaatse naar links
afbuigen, maar was nog maar nauwelijks
de wissel gepasseerd toen de botsing
volgde.
De machinist M. van de zandtrein werd
vrij ernstig gewond, zijn collega L. van
de goederentrein minder ernstig, terwijl
een conducteur lichte verwondingen op
liep. Zij werden naar het r.k. ziekenhuis
in Woerden overgebracht.
De botsing had een geweldige ravage
gevolge.
De beide locomotie
elektrische
en een diesel-elektrische werden aan de
voorzijde ernstig beschadigd, maar zul
len vermoedelijk nog wel gerepareerd
kunnen worden, wat pleit voor de ste
vigheid van het materiaal.
Van de zandtrein waren vier wagons
als luciferdoosjes in elkaar geschoven,
van de andere trein kwam een platte
wagen boven op een goederenwagon te
recht.
Een passagierswagon lag omgekanteld
half in de sloot en een tankwagen, e
eens gekanteld, dwars over de rails.
Langzaam liep de olie er uit en de boe
ren in de omgeving werden gewaar
schuwd hun vee niet uit de sloten te
laten drinken. Ook de elektrische boven
leiding werd vrij ernstig beschadigd.
Doordat het ongeluk op een splitsing
plaatsvond, zijn vier lijnen versperd:
Utrecht—Den Haag, UtrechtRotterdam,
Utrecht—Leiden en RotterdamAmster
dam via Gouda.
De verbinding van RotterdamDen
Haag—Leiden tot Woerden en omgekeerd
is vrij normaal. Tussen Woerden en
Utrecht wordt gependeld met bussen.
Deskundigen verwachtten dat de storing
niet voor vanavond is opgeheven.
DE TOESTAND IN ZUID-AFRIKA is nog steeds uiterst explosief. De
regering van premier Verwoerd heeft uitgebreide maatregelen ge
nomen om eventuele nieuwe betogingen van Afrikanen onmiddellijk tegen
te gaan. Het leger en de marine zijn hiervoor ingeschakeld. Langa en
Nyanga, de negerwijken van Kaapstad, zijn omsingeld door een zwaar
kordon militairen, waarvan velen zijn uitgerust met machinegeweren.
Rondom deze plaatsen staan om de dertig meter militairen. Gevechts
wagens bewaken de toegangswegen tot dc wijken.
Gisteren deden zich opnieuw on
geregeldheden voor tussen Afrika
nen en blanken. Drie Afrikanen
werden gewond en een vierde ge
dood, toen de politie toesloeg in lo-
kasies ten zuidwesten van Johannes
burg. De negers bekogelden op
nieuw treinen, trams en auto's met
stenen. In een lokasie werden drie
politiemannen in een auto in een
hoek gedreven, toen zij het gooien
naar trams wilden beletten. De vice-
oommissaris van politie, Lemmer,
verklaarde dat de mannen zich ge
noodzaakt zagen, uit zelfverdediging
te schieten. Een Afrikaan werd daar
bij gewond en gearresteerd.
In Port Elizabeth hebben groepen ne
gers gebouwen in brand gestoken. In
Cato Manor bij Durban trokken 5000 tot
6000 Afrikanen op om de vrijlating el
te dwingen van gevangengenomen lei
ders. Een enorme politiemacht, uitge
rust met gevechtswagens, wist de demon
stranten tegen te houden voordat zij
buiten Cato Manor konden komen. Ook
later op de dag bleven de relletjes te
gen de politie aanhouden.
In Worcester, een stadje op 112 k.m.
overleden
De koning van Malakka, de 64-jarige
Toeamkoe sir Abdoel Rahman, de eerste
gekozen constitutionele monarch van Ma
lakka, is vanmorgen vroeg in zijn slaat»
gestorven, aldus is officieel te Koeala
Loempoer bekend gemaakt.
afstand van Kaapstad, waar maandag
vele gebouwen in brand werden gesto
ken. zijn in verband met de gespannen
toestand eveneens scherpe voorzorgs
maatregelen genomen. Alle bars en slij
terijen zijn voorts tot nader order ge
sloten.
De volksraad heeft de behandeling n
tweede lezing van de wet op de illegale
organisaties afgesloten. Dit wetsontwerp
heeft ten doel de gouverneur-generaal
de bevoegdheid te geven, het Afrikaanse
nationale congres en het pan-Afrikaan-
se congres te verbieden. Het wetsont
werp werd aangenomen met twee ai
dementen. Volgens het eerste blijft het
verbod 12 maanden van kracht tenzij
het wordt verlengd en volgens het twpe-
de dienen alle proclamaties op grond
van de wet binnen 14 dagen na afkon
diging bij de volksraad te worden in
gediend.
Vei l igli ei dsraad
De waarnemend voorzitter van het
Afrikaanse nationale congres. Oliver
Tambo, heeft kans gezien Zuid-Afrika
zonder uitreisvisum te verlaten. Hij is
op weg naar New York om de zaak
de nietblanken voor de Veiligheidsraad
te verdedigen. Tambo, die een vrouw
en vijf kinderen In de Unie achterlaat,
zal in ballingschap gaan totdat hU weer
naar Zuid-Afrika kan terugkeren.
Het Panafrikaanse congres heeft de
Verenigde Naties telegrafisch verzocht,
dc Zuidafrikaanse regering niet langer
meer te erkennen en in plaats daarvan
een voorlopige regering voor Zuid-
Afrika te erkennen.
De Zuidafrikaanse vertegenwoordigt:
in dc Veiligheidsraad heeft van zijn re
gering opdracht gekregen, de debatten
verder bij te wonen en scherp te
testeren tegen behandeling van deze
binnenlandse kwestie door de raad.
Dc vertegenwoordiger van Ecuador
diende een resolutie In waarin het apart-
heidsbeleid en het jongste optreden
de politie in Zuid-Afrika wordt ver
deeld. In de resolutie wordt Dag Ham-
marskjoeld. secretaris-generaal var
V.N., verzocht overleg te plegen met de
Zuidafrikaanse regering over de toe
stand en regelingen te treffen voor
in aolit nemen van de doelstellingen
het handvest.
De Engelsman Dixon verklaarde dat
de Veiligheidsraad de rassenkwestie
moet henaderen met strikte inachtne
ming van de grenzen, waarbinnen hij
zijn opvattingen kenbaar ka:i maken. Hij
drong er op aan, geen stappen te doen
die de toch al gespannen toestand nog
erger kunnen maken.
DE
BELGISCHE minister voor
Kongo, De Schrijver, heeft gis
teren bij het Belgische parlement de
wetsontwerpen ingediend over de
wetgevende en uitvoerende lichamen
van Kongo, dat op 30 juni onafhan
kelijk zal worden. De wetsontwer
pen. die in feite neerkomen op een
voorlopige Kongolese grondwet,
voorzien in de oprichting van een re
gering en een parlement, bestaande
uit een Kamer en een Senaat.
Koning Boudewljn zal onmiddellijk na
de proclamatie van de onafhankelijkheid,
die de Belgische vorst, naar verwacht
wordt zelf in Kongo zal bijwonen, een
kabinetsformateur cn op diens voorstel
de eerste Kongolese minister-president
aanwijzen. In de eerste onafhankelijke
regering zal elk der zes provincies min
stens één minister hebben en zullen de
uitslagen moeten zijn weerspiegeld van de
voor de soevereiniteitsoverdracht te hou
den verkiezingen voor de Kamer en een
gedeelte van de Senaat, waarin ook een
aantal benoemde leden zitting zullen
hebben.
Volgens de wetsontwerpen, die zijn ge
baseerd op de resoluties van de in janu
ari in Brussel gehouden Belgisch-Kongo-
lese rondetafelconferentie, zal koning
Boudewijn op 30 juni geen staatshoofd
van de Kongo meer zijn. De Belgische
vorst kan echter worden herkozen indien
een tweederde meerderheid van Kamer
cn Senaat van Kongo hem zou verzoeken
deze functie te blijven uitoefenen.
Ter bevordering van de politieke sta.
biliteit van de jonge staat wordt in de
wetsontwerpen bepaald, dat de regering
alleen ten val kan worden gebracht door
een gekwalificeerde meerderheid in beide
Kamers of door een meerderheid van
tweederde in een der Kamers. De Eerste
Kamer en Senaat van het onafhankelijke
Kongo zullen voor drie jaar worden ge-
Dc wetsontwerpen voorzien voorts nog
in de provinciale bevoegdheden in de fe
deralistisch opgezette staatsvom en in de
oprichting van een grondwettelijk ge
rechtshof. dat de taak zal krijgen die over
eenkomst met die van de Raad van State.
Bosch koelkasten 1960
110 L. t 469.—; 112 L. f 525.—
140 L. f 575.—
Edly - Radio Service
MORSSTR 20 - TEL. 33975 - LEIDEN
E.E.G.; integendeel, hij pleitte voor een
vernauwing van de economische kloof.
Britse autoriteiten noemden de Ameri
kaanse publlkaties gisteren „boosaardig".
Zij moeten geïnspireerd zijn door beslist
anti-Bri tse motieven, zo wend in Ixmden
Pyromaan bleek
bekend medicus
Een te goeder naam en faam bekend
staand Duitse medicus is door de politie
te Hamburg gearresteerd en naar een in
stituut voor geesteszieken overgebracht,
nadat de dokter twee jaar lang een grote
reeks van branden heeft gesticht.
De 47 jaar oude dr. Ludwig Lauben-
stein was een bekend long-specialist en
hoofd van de medische dienst van een zie
kenhuis in Hamburg. Oorzaak van de zie
kelijke neiging tot brandstichten is vol
gens de politie een beet van een dolle
hond. De daarop volgende infectie heeft
tot een ernstige zenuwaandoening geleid.
De politie deed reeds geruime tijd hard
nekkige pogingen om op het spoor van
de pyromaan te komen. Een tijd geleden
leidde dat spoor naar dr. Laubenstein,
maar de dokter werd na verhoor vrijgela
ten op grond van zijn naam als vooraan
staand medicus, waardoor de politie haar
Het medische werk van dr. Laubenstein
schijnt op geen enkele wijze nadelig te zijn
beinvloed door de verandering in zijn
mentale gesteldheid.
Paradepas vervalt bij
leger en luchtmacht
Blijkens een landmachtorder is het
voorlopig reglement eerbewijzen en
ceremonieel van de Koninklijke land
macht zodanig gewijzigd, dat alle be
palingen met betrekking tot de pa
radepas zijn vervallen. De parade
pas is dus hiermee afgeschaft.
Hetzelfde geldt voor de luchtmacht,
aangezien dit reglement ook voor haar
van toepassing is.
De paradepas, die na de oorlog is
ingevoerd, wordt voor on-Nedcrlands
gehouden. Men is in ieder geval van
mening, dat deze paradepas niet tot
een bevredigend resultaat heeft ge
leid.
Deze afschaffing zal reeds direct
blijken bij het grote défilé der krijgs
machtonderdelen. dat in Ede zal wor
den gehouden op dc herdenking der
bevrijding op 5 mei.
Meer ivind
De Bilt verwacht tot zater
dagavond
Veranderlijke bewolking en
op de meeste plaatsen droog
weer. Morgen overdag iets ho.
gere temperaturen. Tot mati
ge of vrij krachtige toenemen
de wind, tussen oost en zuid.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
Zon op 6.14, onder 19.15; maan op 9.45.
onder 00.414 april eerste kwartier.
TELEVISIE 1960
Alléén bij ons alle Duitse merken
43 CM 675.—
53 CM 795.
Onze bekende - bétere - service
Edly - Radio Service
MORSSTR. 20 - TEL. 33975 - LEIDEN
HET WEER ÏI\ EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
MUnehen
ZUnrh
Gcnève
