KONING -
RICHARD
De kerk moet rekenen met
voortbestaan van Israël
Filmcentrum zoekt naar
meer volwassen films
G.A.B. Amsterdam regelt
vakantiewerk scholieren
SSK wil actie
voor 7 miljoen
epeda slapen
„Een katholiek kan geen
goed liberaal zijn"
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Paus houdt nog drie
benoemingen „in petto"
CETAFLE
2
„Zijn bloed kome over
ons en onze kinderen
Enige weken geleden citeerden
wij de christelijke-gereformeerde
predikant ds. M. Boertien die in
het blad ,J)e Wekker" schreef
over de plaats van Israël In het
bijzonder schonk hij aandacht
aan de tekst „Zijn bloed kome
over ons." In het laatste nummer
van dit weekblad van de Theo
logische School te Apeldoorn
publiceert hij zijn slotbeschou
wing. Ds. Boertien schrijft:
Het is een fataal misverstand
te menen, dat dateene wat Israël
overkomen is, uit ae roep van en
kele duizenden mensen voor Pila-
tus' rechterstoel te verklaren zou
zijn.
Zeker, in het jaar 70 komt er
een gericht over Israël; niet het,
maar een gericht. Dit bestaat
daarin, dat God de „mensen prijs
geeft aan de gedachten huns har
ten". Want Hij straft niet automa
tisch. niet collectief.
Dezelfde houding die tot de ver
werping van Jezus als de Christus
voerde, leidt later tot de onder
gang van Jeruzalem. Want tijdens
de beraadslagingen in het sanhe
drin blijkt, dct men Jezus uit na
tionalistische motieven verwerpt.
Immers, er wordt gezegd: het is
beter dat één man sterft, dan dat
het gehele volk verloren gaat
(Joh. 11 50) ..Als wij Hem zo
laten geworden zullen de Romei
nen komen en ons zowel onze
plaats als ons volk ontnemen"
(Joh. 11 48;.
Met andere woorden: men was
being, dat de eer van Jezus tot
een opstand tegen het Romeinse
gezag zou leiden, en in een kwalij
ke verbinding van religieuze en
nationalistische motieven wordt
dan Jezus ter dood veroordeeld.
Het is deze houding, die later
het conflict met de Romeinen op
riep en tot de opstand en de on
dergang van Jeruzalem leidde. Dit
bracht echter nog niet de onder
gang van het Joodse, min of meer
onafhankelijke leven in het be
loofde land met zich mee. Dat ge
beurde pas later, nadat de kerk
staatskerk geworden was en
christenen meenden, met de bijbel
in de hand anti-joodse maatrege
len te kunnen nemen.
vonden. Dat maakt Paulus
de hoofdstukken 9 tot 11 van de
brief aan de Romeinen duidelijk.
En vele andere plaatsen uit de
Heilige Schrift eveneens.
Het wordt daarom hoog tijd,
dat wij eindelijk eens ophouden,
de vervolging, waaraan het Jood
se volk eeuwenlang blootgesteld
was. met de bijbel in de hand
goed te willen praten. Het blijft
een afschuwelijke misdaad, die
diepe wortels heeft in de geschie
denis van Europa. Wortels die dik
wijls verbonden zijn met misbruik
van de Heilige Schrift.
Het voortbestaan van Israël na
het jaar 70 is iets, waarmee de
kerk veel meer moet rekenen dan
zij eeuwen lang deed. Men zag in
dit voortbestaan dikwijls alleen
maar een teken van de verwer
ping. En eeuwenlang vertelde men
de in wezen zo anti-semitische le
gende van Ahasveros, beeld van
het Joodse volk, dat zwerven
moest, omdat het onder een vloek
zou liggen.
de positieve betekenis van
Israël te vertellen dan vele „Cal
vinisten". Hij noemt de Joden de
bibliothecarissen van de kerk.
Want niet in de kerk maar in de
synagoge werden de hebreeuwse
schriftrollen bewaard. De kerk
meende het met een latijnse of
griekse vertaling te kunnen doen.
In de tijd van de reformatie
moest men opnieuw Hebreeuws
leren van de Joden. Toen begon
men plotseling iets te zien van de
saamhorigheid van kerk en IsraëL
Zonder de dienst, die Israël de
kerk bewees, zou een terugkeer
tot de bronnen niet mogelijk ge
weest zijn en zou er nooit een re
formatie hebben plaats gevonden.
Dan zaten wij allen nog in de
..gevangenis van de paapse kerk",
die in de middeleeuwen beweer
de. dat de Heilige Schrift op vier
verschillende wijzen uitgelegd kon
worden, omdat er een viervoudi
ge schriftzin zou bestaan.
De Joden echter hielden hard
nekkig vast aan de letterlijke be
tekenis van de Schrift Dit deden
zij in vele commentaren. En dank
zij deze Joodse bijbeluitleg kwa
men de reformatoren ertoe, op de
letterlijke betekenis van de bijbel
terug te grijpen. Hiermee had
men een wapen in de hand tegen
vele uitwassen van Rome.
En desondanks werden telkens
weer in latere tijden oude middel
eeuwse misverstanden voor de
dag gehaald, opgepoetst en als bij
bels verkondigd. Daartoe behoort
ook de legende van Ahasveros en
de in deze artikelen gewraakte
uitleg van het woord: Zijn bloed
kome over ons en over onze kin-
dikant in Deventer, Jacobus Re-
vius. die het aangrijpende gedicht
schreef: 't En zijn de Joden niet,
Heer Jesu, die u kruisten.
Iedereen kent dit gedicht. Maar
de consequentie van dit lied schij
nen velen desondanks niet in te
zien. Dit betekent namelijk, dat
het bloed van Christus, wanneer
het over ons komt, tot redding
komt en niet tot verderf.
Ds. Boertien beëindigt zijn ar
tikel met de opmerking dat mede
door de uitlegging van dit bijbel
woord zulk een zware schuld op
de kerk is komen te liggen, zulk
een nauwelijks te dragen mede
verantwoordelijkheid voor het
medelijden Israëls, dat wij wel
mogen roepen: Here Jezus
Christus, laat uw verzoenend
bloed komen over ons en over
onze kinderen.
Elfde oecumenische filmconferentie I BeroepingSWerk
Onze taak in
de crisis van
de filmwereld
(Van een onzer verslaggevers)
In de bioscoopwereld bestaat een
magische vicieuze cirkel: De pas
sieve bioscoopbezoeker is de slaaf
van de filmproduktie; hij moet con
sumeren wat hem wordt voorgezet.
Maar tevens is hij de tiran van de
filmproducent want hij dwingt hem
met zijn voorkeur tot deze produk-
tie. Op zijn beurt is de filmprodu
cent de slaaf van het publiek en
tevens de tyran.
Het is deze magische cirkel die
de filmproduktie op de laagste trap
houdt, die van het audio-visueel
amusement. Deze cirkel moet door
broken worden. De film moet vol
wassen worden, wil hij voor de
mens werkelijk wat zijn.
De Oecumenische Stichting Filmcen
trum is er op uit het proces van het
volwassen worden van de film, te hel
pen bevorderen. Dit zei zaterdagmid
dag de directeur van Fümcentum de
heer P. J. van Mullem in het Eyk-
manshuis te Driebergen toen hij daar
de elfde oecumenische filmconferentie
opende.
Filmcentrum had zijn medewerkers
en sympatisanten uitgenodigd zich te
bezinnen op het thema: „Onze taak ii
de crisis van de filmwereld" en om ken
nis te nemen van enkele nieuwe aan
Benoemd tot onderwijzeres aan de
Juliana school te Sneek: J. B. Alora te
Erica. Dr.; aan de Geret School te
Wezep: L. J. Struik te Laag Zeithem;
aan de Christ School te Heerjansdam:
W. H. Boersma te Den Haag, A. Broers
te Den Haag; aan de Pr. Wilhelmina
B.Lo.-school te Veenendaal: mevr. .W
A. Gouweloos-Bongers, te Oosterbeek.
Het Gewestelijk Arbeidsbureau te
Arasterdam gaat dit jaar bemidde
len bij het vakantiewerk voor scho
lieren. In overleg met de Amster
damse wethonder van sociale zaken,
vertegenwoordigers van de plaatse
lijke werknemers- en werkgeversvak
beweging, de jeugdraden en het ge
meentelijk bureau voor jeugdzorg
zijn enkele richtlijnen voor deze spe
cifieke bemiddelingstaak vastgesteld.
Op deze wijze hoopt men de aan het
vakantiewerk door scholieren ver
bonden nadelen zoveel mogelijk te
kunnen beperken.
Aan de directies van een groot aan
tal ondernemingen en aan de hoofden
(c.q, directeuren of rectoren) van een
aantal openbare en particuliere scho
len zijn brieven gezonden, waarin de
aandacht op de nieuwe benuddelings-
taak van het gewestelijk arbeidsbureau
wordt gevestigd.
Uit onderzoekingen is gebleken, dat
een groot deel van de Amsterdamse
scholieren (van de jongens op de mid
delbare scholen gemiddeld acht en
veertig procent) in de zomervakantie
betaalde arbeid verricht.
Het Amsterdamse GAB verwacht dat
Juist dit jaar de vraag nog groter zal
zijn in verband met het grote tekort
aan arbeidskrachten.
Indien het GAB zich afzijdig zou hou
den of passief dan bergt dit volgens
het GAB te Amsterdam het gevaar in
zich. dat de aan het vakantiewerk door
scholieren verbonden gevaren onbeperkt
kunnen voortwoekeren.
Daarom heeft het GAB te Amster
dam vijf beperkende voorwaarden vast
gesteld. Op basis van deze voorwaar
den zal het GAB bij het vakantiewerk
1. De te bemiddelen scholieren moe
ten ten minste op 1 september a.s. zes
tien jaar oud zijn. 2. De maximum-duur
van het vakantiewerk door een scho
lier ls drie weken. 3. De werkweek
mag het normaal gebruikelijke aantal
uren niet overschrijden (geen overwer
ken, geen nachtarbeid). 4. Het loon of
salaris is het voor de leeftijd in de be
trokken onderneming gebruikelijke. 5
Het werk mag niet zo inspannend,
zwaar of gevaarlijk zijn. dat aantas
ting van de lichamelijke of geestelijke
gezondheid of belemmeringen voor het
verder kunnen volgen van het onder
wijs kunnen ontstaan.
De „Grote Sprong"-actie van de ge
reformeerde Stichting Steun Kerk
bouw (SSK) is zeer goed geslaagd:
Men ls het beoogde bedrag van an
derhalf miljoen gulden met 12.000 gul
den gepasseerd.
SSK is nu voornemens een actie te
voeren om zeven miljoen bijeen te
brengen voor de kerkbouw. De plan
nen voor deze actie zijn in „een ver
gevorderd stadium van voorberei
ding".
Advertentie
Magtmant Van Tuinen NV Fabrikantt van Artifort meubelen en Epeda matrassen
winsten, alsmede van de werkmethoden
van Filmcentrum op het gebied van de
filmwording.
Terugslag
Het is een zeer geanimeerde week
endconferentie geworden, waar de direc
teur van de filmdienst van Filmcentrum
wika J. A. Hes, de organisatorische lei
ding had en in een helder betoog het
genoemde thema van de conferentie uit
eenzette. De heer Hes wees erop dat
de filmwereld maatregelen neemt tegen
Sde terugslag (daling in Engeland van
het bioscoopbezoek van 19501958 ge
halveerd. In ons land in 1959 13% pro
cent minder dan in 1958).
De terugslag komt niet alleen voort
nit voorbijgaande conjuncturele oor
ken, maar ook uit structurele televisie
motorisering van het verkeer. Deze
maatregelen zijn „quantitatief" (cine
mascope en cinerama. Zo breed wordt
de t.v. nooit) maar gelnkklg ook „qua-
litatief" meer volwassen films voor een
kritischer en volwassener publiek of In
ons land de vestiging van verschillende
selectieve kleine theaters.
Doel
Filmcentrum staat positief tegenover
alle streven, dat erop gericht is ti
film meer te zien dan alleen r
audio-visueel amusement.
Daartoe is ook nodig de opvoeding
van het publiek tot een kritische vol
wassenheid. Daarnaast kent Filmcen
trum zijn specifieke kerkelijke doel
stellingen (jeugd- en evangelisatie
werk der kerk en ook het gebruik
het filmmedium in de eredienst).
Het werk van Filmcentrum breidt
zich voortdurend uit. er zijn reeds meer
dan 250 filmdienstabonnementen. Ook het
archief van smalfilms groeit. Binnen
kort zal het de religieuze film van
Schonberg, Barrabas, bevatten, terwijl
men ook een drietal films van de be
kwame Haagse cineast Jan van Hillo
uitbrengt: films die een waarlijk apos-
tolair karakter dragen en zich bezighou
den met het probleem van tijd en
eeuwigheid. Bovendien, en hierop vestig
de wika Hes in het bijzonder de aan
dacht, houdt Filmcentrum een pleidooi
voor een discussie na afloop.
Juist onze bijeenkomsten hebben
hard een nieuwe vorm nodig. De „le
zing" van voorheen doet het niet meer,
maar voor een avond met films die de
discussie losmaakt bestaat grote belang
stelling.
Uiteraard werden er verschillende
films vertoond. Van deze mogen met
onderscheiding genoemd worden de
korte maar overweldigend suggestie
ve film over de moderne grote stads
jeugd, „Waarom zijn ze tegen ons?".
Van de Zwitserse acteur Bernhard
Wicki: de ontroerende klankbeeld-
strook „Zie de Mens" (die juist in
deze lijdenstijd diepe indruk maakt),
terwijl de conferentie besloten werd
met de vertoning van Jan van Hillo's
eerste film „Tijd", een experimentele
film die reeds op de filmweek in Arn
hem is vertoond en onderscheiden
werd.
r'® I NED. HERV. KERK
Beroepen te Bocegraven: J. den Beste
te Dirksland.
Aangenomen naar Gouda: (vac. H.
Huting toez.): L. Schellervis te Waal
wijk; naar Vrouwenparochie: F. Ger-
ibrandy, kand. te Utrecht; naar Dor
drecht J. Gras te Schiedam.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Bowness Mongommery.
Alberta, Canada, Christian Reformed
Church: A. Corporaal te Edam; te Was-
A. Vos te Londen.
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Beroepen te Helpman: E. Th. v. d.
Born te Amersfoort.
Aangenomen naar Zuidwolde, Dr. J.
Geersing, kand. te Groningen.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Doesburg: W. Meynhout
te Franeker en J. Tijmes te Nunspeet.
Beroepen te Aalsmeer: R. Slofstra te
Harderwijk.
BOND VAN VRIJE EVANG. GEM.
Bedankt voor Berguim: D. W. Veld
kamp te Hilversum.
Geïnstitueerd. Te Zwijndrecht is
dag j.l. een Vrije Evangelische Gemeen
te geïnstitueerd.
Deze elfde oecumenische filmcon-
ferentie leerde weer eens opnieuw
dat de grote film niet altijd zwaar
wichtig hoeft te zijn, maar wel „een
film" is van „een mens, over
mens, tot een mens" en daarom iets
toont van de onzichtbare, de ver
borgen God, die Zijn licht en scha
duw in het leven projecteert, zoals
de heer Van Mullem het in zijn ope
ningswoord formuleerde.
Prof. Romme in gesprek met mr. Van Riel
Gods wetten of
menselijke geest?
Aangezien de v.v.d. een
vrije menselijke geest als
grondslag neemt, kan een katho
liek geen goed liberaal zijn, om
dat een katholiek zich onvoor
waardelijk aan Gods wetten dient
te houden. Deze stelling is van
prof. mr. C. P. M. Romme, voor
zitter van de Tweede-Kamerfrac
tie der K.V.P. Mr. H. van Riel,
voorzitter van de Eerste-Kamer-
fractie der V.V.D.verdedigt
deze stelling: iedereen is vrij zijn
eigen politieke partij te kiezen.
Dit berust in de praktijk zeer
vaak op overwegingen van per
soonlijk belang, sentiment e.d.
Slechts in enkele gevallen geven
86
De ongelovige Saladin is niet waardig zelfs de
Slek te benaderen waarop Edith Plantagenet de voet
eeft gezet, riep de Christen, van zijn bed opsprin
gend.
Zeg dat niet meer. schoot de emir onverhoeds
uit. de band aan de dolk slaand terwijl een hoogro
de bloe op zijn voorhoofd verscheen. Doch Sir Ken
neth keek hem onvervaard in de ogen en vervolgde:
Wat Ik gezegd heb, riep hij driftig, wil ik te
voet of te paard tegen elke sterveling staande hou
den. Graag stel ik mijn zwaard tegen twintig blin
kende sikkels om mijn uitspraak te verdedigen.
Terwijl bij dit zei wees bij eerst op zijn zwaard
en daarna op de kromme dolk var. de emir.
Doch reeds had de Saraceen zijn kalmte herwon
nen. Bij bet zwaard van de profeet, zei hij waardig,
u schijnt uw leven niet erg hoog te schatten. Deed
gij dat wel. gij zoudt uw woorden temperen. Uw
handen zijn los. doch het kan mij niet veel moeite
kosten ze weer in boelen te klinken.
Doe het. riep Sir Kenneth, nog altijd woedend,
doe het en leg mijn eer aan banden. Maar ik zal
niet zwijgen.
Ik weet dat gij uw handen in toom zult houden,
antwoordde de emir. al was het maar door uw zin
voor rechtschapenheid en dus heb ik voorlopig geen
enkele bedoeling om u te weerhouden. Reeds vroe
ger hebben wij elkaar onze kracht en moed bewe
ren en zo nodig kunnen wij elkaar nogmaals in open
veld ontmoeten. Thans echter zijr wij vrienden.
Wij zijn vrienden, herhaalde de ridder, waarna
een korte stilte ontstond, tijdens welke de Saraceen
heen en weer stapte om zijn drift te bedwingen, ter
wijl Sir Kenneth dreigend bleef staan, als wachtte
hij op een nieuwe belediging.
- Laat ons bedaard met elkaar spreken, rel de
Saraceen eindelijk. Ik ben geneesheer, dat weet u.
en dus heb ik het recht mijn vinger op de weke
plekken te leggen. Dat is het wat ik thans doen
wil. U bemint deze bloedverwante van Koning Ri
chard, ik weet het en het heeft geen zin uw ge-
SIR WALTER SCOTT
heimen verborgen te houden, want ik zie duidelijk
door de sluier die u zich voorhoudt.
Ik beminde haar, antwoordde Sir Kenneth na
een stilte.
En thans niet meer? vroeg de Saraceen lis-
tig.
Helaas, zuchtte de ridder, ik ben niet langer
waardig haar mijn eer te bewijzen. Ik bid u. hou
op met dit gesprek, want uw woorden zijn mij als
Nog één vraag, vervolgde Ilderim. Toen u als
arm en nederig krijgsman uw hoop zo hoog ves
tigde. had u toen enige hoop op een goede uitslag?
Liefde bestaat niet zonder hoop. hernam Sir
Kenneth, maar mijn hoop grensde aan wanhoop.
drenkeling die land ziet en te moe
is
de
te
En zelfs de laatste hoop is nu verdwenenT
vroeg Ilderim. Het licht voor immer geblust?
Voor irnmer, knikte Sir Kenneth.
Mij dunkt, vervolgde de Saraceen, dat nooit
een licht wordt gedoofd zonder dat het weer kan
worden aangestoken. Stel u echter voor dat u mor
gen ui uw eer wordt hersteld, doch dat uw geliefde
meteen de bruid van Saladin wordt?
Ik wenste dat het zo was. riep de ridder, in
dat geval De Saraceen glimlachte en maakte
de zin af: In dat geval zoudt u niet aarzelen de
sultan tot een tweegevecht uit te dagen?
Inderdaad, antwoordde Sir Kenneth, en ik durf
er op zweren dat ik mijn lans zou gebruiken.
Genoeg, hervatte de Saraceen met een glim
lach, het was niet over de sultan dat ik wenste te
spreken. Wat kan u beter in uw eer herstellen dan
te ontdekken wie de banier van Engeland heeft
gestolen? Misschien kan ik u op de goede weg hel
pen om die taak met succes te verrichten. Als
een onkundige wil zoeken moet een wijs man hem
helpen, zo luidt het spreekwoord.
En u bent wijs, gaf Sir Kenneth toe, wijs en
edelmoedig, ofschoon niets meer dan een heiden.
Goed ik wil doen wat u zegt zolang u mij ten
minste niet verplicht iets te ondernemen wat strij
dig is met mijn trouw of mijn geloof.
Luister dan, vervolgde Ilderim. Uw edele hond
Js genezen door de zegen van het geneesmiddel en
hij is schrander genoeg om de man te ontdekken
die hem heeft aangevallen.
U hebt gelijk, riep de ridder. Het was wel
dom van mij daar niet aan te denken.
Vertel mij echter, hernam de Oosterling, of
u in de legerplaats volgelingen hebt door wie
dier kan worden herkend?
Jo, mijn oude schildknaap die gij zelf hebt
genezen, antwoordde Kenneth, en misschien de Vaux
doch hij heeft het dier slechts heel even gezien er
ik kan niet aannemen dat hij het zou herkennen
Maar hoe kan ik met de hond naar de legerplaats
teruggaan? Ik immers ben er maar al te goed
bekend.
Gij en de hond, antwoordde de Saraceen,
zult beiden zo goed vermomd worden dat zelfs uw
bekendste wapenmakkers u niet zullen herkennen.
Zelfs niet uw eigen broeder als u die had. Maar
let op, ik wil u die dienst bewijzen, als u bereid
bent mij op uw beurt hulp te verlenen. Ik wil u
vermomd naar het kamp sturen op voorwaarde,
dat u een brief van Saladin overhandigt aan Ri
chard's nicht. Begrijpt u wat ik bedoel? Zonder
mijn list kunt u het kamp niet meer betreden
hulp kan ik haar niet bereiken.
Wordt vervolgd
zonder
geloofs- en levensovertuiging zon
der meer aan op welke partij men
zijn keus moet laten vallen.
Het politieke gesprek, waarvan hier
boven het meest essentiële punt is weer
gegeven, werd gisteren gevoerd in de
aula van de r.k. universiteit te Nijmegen
tijdens een bijeenkomst van
staatkundleg studentenfederatie.
Naar het oordeel van prof. Romme
stelt de V.V.D. zich ten onrechte open
voor personen van katholieke levens
overtuiging. Door de ontkoppeling van
de christelijke beginselen wordt bij de
politieke oordeelsvorming de bezinning
op inhoud en toepassing van zedelijke
beginselen van het christendom ver
vaagd en raakt men het spoor bijster.
Als voorbeelden van dat laatste
de prof. Romme, aan de hand v
program van de V.V.D., o.m. het
bij gaan aan het rechtskarakter en doel
van het huwelijk, de voorkeur voor de
openbare school, het verengen van het
gezichtsveld op het terrein van de stof
felijke welvaart tot een liberale ziens
wijze alsof er geen sociale leer der
kerk is, met zijn einddoel in het hierna
maals. het miskennen van de noodzaak
van een algemeen leidende taak van de
overheid in het economische leven, als
mede het eisen van een gelijk recht voor
crematie als voor begraven.
De praktijk
Mr. Van Riel stelde tegenover dit
alles, dat de praktjjk in overwegend r.k.
landen uitwijst, dat katholieken, deels
bewust normatief handelend, in politiek
opzicht verschillend beslissen. De ka
tholieke politiek ln ons land houdt reke
ning met het feit, dat geen specifiek
katholieke desiderata kannen of mogen
worden verwezenlijkt, die recht tegen
de inzichten van andersdenkenden In
gaan. Daardoor wordt het aantal door te
voeren verlangens van specifiek katho
lieke aard zeer beperkt. Het ls niet te
verwachten, dat deze verlangens eerder
gerealiseerd kannen worden, wanneer
alle r.k. hun stem aan een katholieke
partjj geven.
De confessionele partij draagt
oordeel van mr. Van Riel haar eigen
tegenstellingen in zich: een deel der
r.k. arbeiders stemt nu eenmaal socia
listisch. Momenteel is de beste oplossing,
dat degenen, die gelijksoortige prakti
sche sta-"
tot staa
sluiten.
Om zich een oordeel te vormen
geaardheid van een politieke partij moet
men niet alleen op haar beginselpro
gram, maar ook op haar praktische han
delen letten. Voorzover in ederland nog
van anti-katholicisme kan worden ge
sproken vindt men dit het minst onder
de liberale groeperingen. Het Nederland
se liberalisme heeft een historische band
met de godsdienstige vrijzinnigheid
Doo- nets is bewezen, dat de opbouw
van -i Nederlandse christelijke samen-
levir ienad?°ld wordt door samenwer
king ..ussen andersdenkenden.
Het lijkt wat wonderlijk: terwijl de beschrijving van Jezus*
lijdensweg steeds beklemmender wordt, treft men plotseling
het breed uitgesponnen verhaal aan van de wijze waarop
Petrus en Johannes de Paasmaaltijd moeten gaan voorbe
reiden. Ze moeten Jeruzalem binnengaan, daar zullen ze een
man tegenkomen die een kruik water draagt, die man moeten
ze volgen en in het huis dat hij binnengaat zullen ze een
grote bovenzaal vinden.
Waarom dit detective-achtige verhaal? Het wordt duidelijk
als men let op het verband. Judas, een van de twaalven,
heeft zijn afspraak gemaakt met Jezus' vijanden. Hij zoekt
naar een goede gelegenheid om Hem uit te leveren. Die Paas
maaltijd zou een goede gelegenheid zijn maar Judas mag
niet weten waar dat Pascha gevierd zal worden, want Jezus
is nog niet gereed.
Neen, Jezus is nog niet klaar met Zijn discipelen en Jezus
is ook nog niet klaar met Judas. De man in wiens hart de
satan is gevaren, krijgt nog een kans. Hij ligt mee aan de
dis en ook zijn voeten worden door de Heiland gewassen.
En openlijk waarschuwt Jezus hem voor de gevolgen van
de verradersdaad: De Zoon des mensen gaat wel heen
naar hetgeen beschikt is, doch wee die mens door wie Hij
verraden wordt!"
Niemand van ons zal ooit kunnen zeggen dat hij niet alle
kansen heeft gehad. Alle kansen om een kind van God te
zijn.
TIJDGEEST, TIJD EN DEFENSIE
T\E begrotingsdebatten ln de Eerste
Kamer hebben meestal een eigen
stijl en vooral bij Defensie was zulks
dit keer het geval. Duidelijk kwam
naar voren, hetgeen wij ook in deze
kolommen herhaaldelijk hebben be
klemtoond, dat de defensie steeds
meer een zaak wordt van overtui
ging en van visie op de cultuuront
wikkeling.
Minister Staf had hier ook oog voor,
en daarom vroeg deze bewindsman
reeds in 1956 aan de Nationale Raad
Welzijn Militairen om een advies
over de bevordering van de verhou
ding volkkrijgsmacht. Dit geprezen
en verguisde advies de waarheid
ligt nogal in het midden verscheen
na drie jaar en gaf aanleiding tot
diverse belangrijke opmerkingen in
de Eerste Kamer.
De huidige minister van defensie, ir.
Visser, wil zelfs door een opinieonder
zoek laten nagaan, of de vele ver
onderstellingen over een minder goe
de verhouding tussen volk en krijgs
macht inderdaad juist zijn-
De laatste jaren zijn er diverse van
dergelijke onderzoeken ingesteld, en
steeds weer was de uitkomst, dat om
streeks een derde van ons volk voor
een goede defensie is, omstreeks een
derde geen duidelijke mening heeft,
en omstreeks een derde min of meer
tegen defensie is.
We zijn het in dit geval met de schrij-
ver Parkinson eens, als deze in zijn
laatste boek opmerkt, dat het vaak
beter is de tienduizenden guldens
voor zulk een onderzoek niet uit te
geven, maar de zaak zelf aan te pak
ken en niet op de lange baan te schui
ven.
Het komt er bij de defensie op aan,
tegen de tijdgeest in te gaan en niet
temin de eigen tijd te verstaan. Dat
doen de Kamerleden ook. Het pleit
voor hun besef van verantwoordelijk
heid, dat, bovengenoemde verhouding
binnen ons volk ten spijt, ruim negen
tig procent van de volksvertegen
woordiging vóór de defensiebegroting
stemt. Terwijl, volgens boven aan
gegeven rapport, er binnen alle par
tijen pacifisten zijn.
Het Kamerlid Van Riel wilde de
voorlichting over „de horribele en af
stotende vraagstukken van de defen
sie" dan ook niet laten geven door de
politieke partijen, maar door aparte
overheidsorganen en overtuigde per-
Wij menen, dat in de meer techni
sche en uitvoerende sfeer hier een
taak ligt voor de overheid, maar dat
de politieke partijen, kerken, scho
len, jeugdorganisaties en ook de ge
zinnen een funderende taak hebben.
De V.V.D. gaat al te zeer met de tijd
geest mee, wanneer zij hierover wil
zwijgen, en daaruit blijkt opnieuw,
dat zonder principiële fundering de
bazuin een onzeker geluid geeft, on
danks een generaal-parlementslid en
een minister van defensie uit die
kring. t
Ook de protestants-christelijke par- 1
tijen weten, dat de moeilijke defensie-
onderwerpen niet de meest populaire
zijn, doch met name de huidige staats
secretaris Calmeyer heeft niet ge
schroomd, binnen en buiten de CU. 1
Unie over deze zaak een principieel
geluid te laten horen. De goede tra- g
ditie om tegen de tijdgeest met zijn f
negatie van realiteit en roeping in te
gaan werd zo voortgezet.
Intussen blijft het zaak, dat de lei
ding van het departement van de
fensie de moeilijkheden van deze tijd
reëel ziet en dienovereenkomstig t
maatregelen treft en niet blijft theo
retiseren. Dan gaat het er vooral om,
het vereiste kleine aantal geschikte
en bereidwillige krachten aan te
trekken en deze goed te organiseren, v
Hierover zijn vele goede suggesties t°
gedaan, zowel in het advies als in de
Eerste Kamer, en elk uitstel maakt
de zaken alleen moeilijker dan ze sl
reeds zijn. t.
Laten we voor ditmaal mogen beslui-
ten met het aanhalen van een veel
zeggende tekst uit Spreuken 24: Be- n
toont gij u slap ten dage der be- si
nauwdheid, dan komt uw kracht in
het nauw.
Dit geldt zowel voor de enkeling als
voor volk en overheid.
Zeven nieuwe kardinalen, maar
Joegoslaaf, Pool
en Tsjech zouden
zijn aangesteld
DE nieuwe Nederlandse kardi
naal B. J. Alfrink behoefde
zich gistermiddag niet eenzaam
te voelen. Hij bevond zich in een
kring van twintig familieleden,
toen hij het bericht ontving dat
paus Johannes hem gisterenmor
gen in het geheime consistorie
officieel tot kardinaal had be
noemd. Met hem werden nog ze
ven andere aartsbisschoppen tot
kardinaal verheven. Onder hen
bevond zich de eerste neger, de
eerste Philippino en de eerste Ja
panner die in dit hoge bestuurs
college van de Rooms Katholieke
Kerk worden opgenomen.
De grootste verrassing was echter dat
de paus aankondigde dat hij de benoe
ming van nog drie kardinalen „in petto"
had. Het „in pectore" aanstellen van
kardinalen is vroeger wel meer toege
past als de bekendmaking van de naam
de benoemde in gevaar kon brengen.
Daarom veronderstellen Vaticaanse zegs-
lieden dat de „in pectore" benoemde
kardinalen bisschoppen in communis
tische landen zijn.
De paus heeft hierbij teruggegrepen
op een methode die vele jaren niet meer
werd toegepast De vorige paus die twee
grote consistories hield heeft dit nimmer
gedaan.
Natuurlijk is de wereldpers en voor-
al de rooms-katholieke al aan het gis
sen wie het zijn. Men neemt aan dat
de paus een opvolger heeft benoemd
voor de onlangs in Joegoslavië overle- g
den kardinaal Stepinac. Verder wordt d
gedacht aan een Poolse kardinaal en v
aan de aartsbisschop van Praag, Jo- s
seph Beran die door de communist!- r,
sche autoriteiten een onbekende ver
blijfplaats is aangewezen.
1
De laatste kardinaal die „in petto"
werd gehouden was de Spanjaard
Tedeschini, die door Pius XI op 13
maart 1933 werd aangesteld. Zijn offi
ciële benoeming volgde pas twee jaar
later. Deze kardinaal was toen aposto
lisch nuntius in Spanje tijdens een
moeilijke periode in de betrekkingen
tussen de Spaanse linkse regering en
de kerk.
L\jm kouJ alle bont met
van Ceta-JBever
Aangenomen wordt dat de namen
de drie benoemde kardinalen nog
dit jaar, of misschien tijdens het vol
gende consistorie voor het benoemen
van kardinalen zullen worden bekend
gemaakt. Het lidmaatschap gaat echter
nu reeds in.
VERNIEUWING
In totaal heeft deze paus nu 41 kar
dinalen benoemd, namelijk 23 op 15 de
cember 1958, acht op 16 december 1959
en nu weer tien. Dat wü zeggen dat het
college nu voor meer dan 48 procent is
vernieuwd.
t w® d® dl}e „in pectore" benoemde
kardinalen niet meerekenen bestaat het
college nu uit 85 leden. Van hen hebben
33 de Italiaanse en 52 niet de Italiaanse
nationaliteit. Het college telt nu acht
Fransen, zes Amerikanen, vijf Spanjaar
den, twee Argentijnen, twee Engelsen,
een Synër, een Armeniër, een
Australiër, een Ecuadoriaan. een Uru-
giees. een Mexicaan, een Cubaan, een
Hongaar, een Chinees, een Indiër, een
Pool. een Ier, een Oostenrijker een Ja-
panner. een Philippino, een Nederlander
en een neger.