KONING - RICHARD De kerk moet rekenen met voortbestaan van Israël Filmcentrum zoekt naar meer volwassen films G.A.B. Amsterdam regelt vakantiewerk scholieren SSK wil actie voor 7 miljoen epeda slapen „Een katholiek kan geen goed liberaal zijn" Een woord voor vandaag Kanttekening Paus houdt nog drie benoemingen „in petto" CETAFLE 2 „Zijn bloed kome over ons en onze kinderen Enige weken geleden citeerden wij de christelijke-gereformeerde predikant ds. M. Boertien die in het blad ,J)e Wekker" schreef over de plaats van Israël In het bijzonder schonk hij aandacht aan de tekst „Zijn bloed kome over ons." In het laatste nummer van dit weekblad van de Theo logische School te Apeldoorn publiceert hij zijn slotbeschou wing. Ds. Boertien schrijft: Het is een fataal misverstand te menen, dat dateene wat Israël overkomen is, uit ae roep van en kele duizenden mensen voor Pila- tus' rechterstoel te verklaren zou zijn. Zeker, in het jaar 70 komt er een gericht over Israël; niet het, maar een gericht. Dit bestaat daarin, dat God de „mensen prijs geeft aan de gedachten huns har ten". Want Hij straft niet automa tisch. niet collectief. Dezelfde houding die tot de ver werping van Jezus als de Christus voerde, leidt later tot de onder gang van Jeruzalem. Want tijdens de beraadslagingen in het sanhe drin blijkt, dct men Jezus uit na tionalistische motieven verwerpt. Immers, er wordt gezegd: het is beter dat één man sterft, dan dat het gehele volk verloren gaat (Joh. 11 50) ..Als wij Hem zo laten geworden zullen de Romei nen komen en ons zowel onze plaats als ons volk ontnemen" (Joh. 11 48;. Met andere woorden: men was being, dat de eer van Jezus tot een opstand tegen het Romeinse gezag zou leiden, en in een kwalij ke verbinding van religieuze en nationalistische motieven wordt dan Jezus ter dood veroordeeld. Het is deze houding, die later het conflict met de Romeinen op riep en tot de opstand en de on dergang van Jeruzalem leidde. Dit bracht echter nog niet de onder gang van het Joodse, min of meer onafhankelijke leven in het be loofde land met zich mee. Dat ge beurde pas later, nadat de kerk staatskerk geworden was en christenen meenden, met de bijbel in de hand anti-joodse maatrege len te kunnen nemen. vonden. Dat maakt Paulus de hoofdstukken 9 tot 11 van de brief aan de Romeinen duidelijk. En vele andere plaatsen uit de Heilige Schrift eveneens. Het wordt daarom hoog tijd, dat wij eindelijk eens ophouden, de vervolging, waaraan het Jood se volk eeuwenlang blootgesteld was. met de bijbel in de hand goed te willen praten. Het blijft een afschuwelijke misdaad, die diepe wortels heeft in de geschie denis van Europa. Wortels die dik wijls verbonden zijn met misbruik van de Heilige Schrift. Het voortbestaan van Israël na het jaar 70 is iets, waarmee de kerk veel meer moet rekenen dan zij eeuwen lang deed. Men zag in dit voortbestaan dikwijls alleen maar een teken van de verwer ping. En eeuwenlang vertelde men de in wezen zo anti-semitische le gende van Ahasveros, beeld van het Joodse volk, dat zwerven moest, omdat het onder een vloek zou liggen. de positieve betekenis van Israël te vertellen dan vele „Cal vinisten". Hij noemt de Joden de bibliothecarissen van de kerk. Want niet in de kerk maar in de synagoge werden de hebreeuwse schriftrollen bewaard. De kerk meende het met een latijnse of griekse vertaling te kunnen doen. In de tijd van de reformatie moest men opnieuw Hebreeuws leren van de Joden. Toen begon men plotseling iets te zien van de saamhorigheid van kerk en IsraëL Zonder de dienst, die Israël de kerk bewees, zou een terugkeer tot de bronnen niet mogelijk ge weest zijn en zou er nooit een re formatie hebben plaats gevonden. Dan zaten wij allen nog in de ..gevangenis van de paapse kerk", die in de middeleeuwen beweer de. dat de Heilige Schrift op vier verschillende wijzen uitgelegd kon worden, omdat er een viervoudi ge schriftzin zou bestaan. De Joden echter hielden hard nekkig vast aan de letterlijke be tekenis van de Schrift Dit deden zij in vele commentaren. En dank zij deze Joodse bijbeluitleg kwa men de reformatoren ertoe, op de letterlijke betekenis van de bijbel terug te grijpen. Hiermee had men een wapen in de hand tegen vele uitwassen van Rome. En desondanks werden telkens weer in latere tijden oude middel eeuwse misverstanden voor de dag gehaald, opgepoetst en als bij bels verkondigd. Daartoe behoort ook de legende van Ahasveros en de in deze artikelen gewraakte uitleg van het woord: Zijn bloed kome over ons en over onze kin- dikant in Deventer, Jacobus Re- vius. die het aangrijpende gedicht schreef: 't En zijn de Joden niet, Heer Jesu, die u kruisten. Iedereen kent dit gedicht. Maar de consequentie van dit lied schij nen velen desondanks niet in te zien. Dit betekent namelijk, dat het bloed van Christus, wanneer het over ons komt, tot redding komt en niet tot verderf. Ds. Boertien beëindigt zijn ar tikel met de opmerking dat mede door de uitlegging van dit bijbel woord zulk een zware schuld op de kerk is komen te liggen, zulk een nauwelijks te dragen mede verantwoordelijkheid voor het medelijden Israëls, dat wij wel mogen roepen: Here Jezus Christus, laat uw verzoenend bloed komen over ons en over onze kinderen. Elfde oecumenische filmconferentie I BeroepingSWerk Onze taak in de crisis van de filmwereld (Van een onzer verslaggevers) In de bioscoopwereld bestaat een magische vicieuze cirkel: De pas sieve bioscoopbezoeker is de slaaf van de filmproduktie; hij moet con sumeren wat hem wordt voorgezet. Maar tevens is hij de tiran van de filmproducent want hij dwingt hem met zijn voorkeur tot deze produk- tie. Op zijn beurt is de filmprodu cent de slaaf van het publiek en tevens de tyran. Het is deze magische cirkel die de filmproduktie op de laagste trap houdt, die van het audio-visueel amusement. Deze cirkel moet door broken worden. De film moet vol wassen worden, wil hij voor de mens werkelijk wat zijn. De Oecumenische Stichting Filmcen trum is er op uit het proces van het volwassen worden van de film, te hel pen bevorderen. Dit zei zaterdagmid dag de directeur van Fümcentum de heer P. J. van Mullem in het Eyk- manshuis te Driebergen toen hij daar de elfde oecumenische filmconferentie opende. Filmcentrum had zijn medewerkers en sympatisanten uitgenodigd zich te bezinnen op het thema: „Onze taak ii de crisis van de filmwereld" en om ken nis te nemen van enkele nieuwe aan Benoemd tot onderwijzeres aan de Juliana school te Sneek: J. B. Alora te Erica. Dr.; aan de Geret School te Wezep: L. J. Struik te Laag Zeithem; aan de Christ School te Heerjansdam: W. H. Boersma te Den Haag, A. Broers te Den Haag; aan de Pr. Wilhelmina B.Lo.-school te Veenendaal: mevr. .W A. Gouweloos-Bongers, te Oosterbeek. Het Gewestelijk Arbeidsbureau te Arasterdam gaat dit jaar bemidde len bij het vakantiewerk voor scho lieren. In overleg met de Amster damse wethonder van sociale zaken, vertegenwoordigers van de plaatse lijke werknemers- en werkgeversvak beweging, de jeugdraden en het ge meentelijk bureau voor jeugdzorg zijn enkele richtlijnen voor deze spe cifieke bemiddelingstaak vastgesteld. Op deze wijze hoopt men de aan het vakantiewerk door scholieren ver bonden nadelen zoveel mogelijk te kunnen beperken. Aan de directies van een groot aan tal ondernemingen en aan de hoofden (c.q, directeuren of rectoren) van een aantal openbare en particuliere scho len zijn brieven gezonden, waarin de aandacht op de nieuwe benuddelings- taak van het gewestelijk arbeidsbureau wordt gevestigd. Uit onderzoekingen is gebleken, dat een groot deel van de Amsterdamse scholieren (van de jongens op de mid delbare scholen gemiddeld acht en veertig procent) in de zomervakantie betaalde arbeid verricht. Het Amsterdamse GAB verwacht dat Juist dit jaar de vraag nog groter zal zijn in verband met het grote tekort aan arbeidskrachten. Indien het GAB zich afzijdig zou hou den of passief dan bergt dit volgens het GAB te Amsterdam het gevaar in zich. dat de aan het vakantiewerk door scholieren verbonden gevaren onbeperkt kunnen voortwoekeren. Daarom heeft het GAB te Amster dam vijf beperkende voorwaarden vast gesteld. Op basis van deze voorwaar den zal het GAB bij het vakantiewerk 1. De te bemiddelen scholieren moe ten ten minste op 1 september a.s. zes tien jaar oud zijn. 2. De maximum-duur van het vakantiewerk door een scho lier ls drie weken. 3. De werkweek mag het normaal gebruikelijke aantal uren niet overschrijden (geen overwer ken, geen nachtarbeid). 4. Het loon of salaris is het voor de leeftijd in de be trokken onderneming gebruikelijke. 5 Het werk mag niet zo inspannend, zwaar of gevaarlijk zijn. dat aantas ting van de lichamelijke of geestelijke gezondheid of belemmeringen voor het verder kunnen volgen van het onder wijs kunnen ontstaan. De „Grote Sprong"-actie van de ge reformeerde Stichting Steun Kerk bouw (SSK) is zeer goed geslaagd: Men ls het beoogde bedrag van an derhalf miljoen gulden met 12.000 gul den gepasseerd. SSK is nu voornemens een actie te voeren om zeven miljoen bijeen te brengen voor de kerkbouw. De plan nen voor deze actie zijn in „een ver gevorderd stadium van voorberei ding". Advertentie Magtmant Van Tuinen NV Fabrikantt van Artifort meubelen en Epeda matrassen winsten, alsmede van de werkmethoden van Filmcentrum op het gebied van de filmwording. Terugslag Het is een zeer geanimeerde week endconferentie geworden, waar de direc teur van de filmdienst van Filmcentrum wika J. A. Hes, de organisatorische lei ding had en in een helder betoog het genoemde thema van de conferentie uit eenzette. De heer Hes wees erop dat de filmwereld maatregelen neemt tegen Sde terugslag (daling in Engeland van het bioscoopbezoek van 19501958 ge halveerd. In ons land in 1959 13% pro cent minder dan in 1958). De terugslag komt niet alleen voort nit voorbijgaande conjuncturele oor ken, maar ook uit structurele televisie motorisering van het verkeer. Deze maatregelen zijn „quantitatief" (cine mascope en cinerama. Zo breed wordt de t.v. nooit) maar gelnkklg ook „qua- litatief" meer volwassen films voor een kritischer en volwassener publiek of In ons land de vestiging van verschillende selectieve kleine theaters. Doel Filmcentrum staat positief tegenover alle streven, dat erop gericht is ti film meer te zien dan alleen r audio-visueel amusement. Daartoe is ook nodig de opvoeding van het publiek tot een kritische vol wassenheid. Daarnaast kent Filmcen trum zijn specifieke kerkelijke doel stellingen (jeugd- en evangelisatie werk der kerk en ook het gebruik het filmmedium in de eredienst). Het werk van Filmcentrum breidt zich voortdurend uit. er zijn reeds meer dan 250 filmdienstabonnementen. Ook het archief van smalfilms groeit. Binnen kort zal het de religieuze film van Schonberg, Barrabas, bevatten, terwijl men ook een drietal films van de be kwame Haagse cineast Jan van Hillo uitbrengt: films die een waarlijk apos- tolair karakter dragen en zich bezighou den met het probleem van tijd en eeuwigheid. Bovendien, en hierop vestig de wika Hes in het bijzonder de aan dacht, houdt Filmcentrum een pleidooi voor een discussie na afloop. Juist onze bijeenkomsten hebben hard een nieuwe vorm nodig. De „le zing" van voorheen doet het niet meer, maar voor een avond met films die de discussie losmaakt bestaat grote belang stelling. Uiteraard werden er verschillende films vertoond. Van deze mogen met onderscheiding genoemd worden de korte maar overweldigend suggestie ve film over de moderne grote stads jeugd, „Waarom zijn ze tegen ons?". Van de Zwitserse acteur Bernhard Wicki: de ontroerende klankbeeld- strook „Zie de Mens" (die juist in deze lijdenstijd diepe indruk maakt), terwijl de conferentie besloten werd met de vertoning van Jan van Hillo's eerste film „Tijd", een experimentele film die reeds op de filmweek in Arn hem is vertoond en onderscheiden werd. r'® I NED. HERV. KERK Beroepen te Bocegraven: J. den Beste te Dirksland. Aangenomen naar Gouda: (vac. H. Huting toez.): L. Schellervis te Waal wijk; naar Vrouwenparochie: F. Ger- ibrandy, kand. te Utrecht; naar Dor drecht J. Gras te Schiedam. GEREFORMEERDE KERKEN Beroepen te Bowness Mongommery. Alberta, Canada, Christian Reformed Church: A. Corporaal te Edam; te Was- A. Vos te Londen. GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt) Beroepen te Helpman: E. Th. v. d. Born te Amersfoort. Aangenomen naar Zuidwolde, Dr. J. Geersing, kand. te Groningen. CHRIST. GEREF. KERKEN Tweetal te Doesburg: W. Meynhout te Franeker en J. Tijmes te Nunspeet. Beroepen te Aalsmeer: R. Slofstra te Harderwijk. BOND VAN VRIJE EVANG. GEM. Bedankt voor Berguim: D. W. Veld kamp te Hilversum. Geïnstitueerd. Te Zwijndrecht is dag j.l. een Vrije Evangelische Gemeen te geïnstitueerd. Deze elfde oecumenische filmcon- ferentie leerde weer eens opnieuw dat de grote film niet altijd zwaar wichtig hoeft te zijn, maar wel „een film" is van „een mens, over mens, tot een mens" en daarom iets toont van de onzichtbare, de ver borgen God, die Zijn licht en scha duw in het leven projecteert, zoals de heer Van Mullem het in zijn ope ningswoord formuleerde. Prof. Romme in gesprek met mr. Van Riel Gods wetten of menselijke geest? Aangezien de v.v.d. een vrije menselijke geest als grondslag neemt, kan een katho liek geen goed liberaal zijn, om dat een katholiek zich onvoor waardelijk aan Gods wetten dient te houden. Deze stelling is van prof. mr. C. P. M. Romme, voor zitter van de Tweede-Kamerfrac tie der K.V.P. Mr. H. van Riel, voorzitter van de Eerste-Kamer- fractie der V.V.D.verdedigt deze stelling: iedereen is vrij zijn eigen politieke partij te kiezen. Dit berust in de praktijk zeer vaak op overwegingen van per soonlijk belang, sentiment e.d. Slechts in enkele gevallen geven 86 De ongelovige Saladin is niet waardig zelfs de Slek te benaderen waarop Edith Plantagenet de voet eeft gezet, riep de Christen, van zijn bed opsprin gend. Zeg dat niet meer. schoot de emir onverhoeds uit. de band aan de dolk slaand terwijl een hoogro de bloe op zijn voorhoofd verscheen. Doch Sir Ken neth keek hem onvervaard in de ogen en vervolgde: Wat Ik gezegd heb, riep hij driftig, wil ik te voet of te paard tegen elke sterveling staande hou den. Graag stel ik mijn zwaard tegen twintig blin kende sikkels om mijn uitspraak te verdedigen. Terwijl bij dit zei wees bij eerst op zijn zwaard en daarna op de kromme dolk var. de emir. Doch reeds had de Saraceen zijn kalmte herwon nen. Bij bet zwaard van de profeet, zei hij waardig, u schijnt uw leven niet erg hoog te schatten. Deed gij dat wel. gij zoudt uw woorden temperen. Uw handen zijn los. doch het kan mij niet veel moeite kosten ze weer in boelen te klinken. Doe het. riep Sir Kenneth, nog altijd woedend, doe het en leg mijn eer aan banden. Maar ik zal niet zwijgen. Ik weet dat gij uw handen in toom zult houden, antwoordde de emir. al was het maar door uw zin voor rechtschapenheid en dus heb ik voorlopig geen enkele bedoeling om u te weerhouden. Reeds vroe ger hebben wij elkaar onze kracht en moed bewe ren en zo nodig kunnen wij elkaar nogmaals in open veld ontmoeten. Thans echter zijr wij vrienden. Wij zijn vrienden, herhaalde de ridder, waarna een korte stilte ontstond, tijdens welke de Saraceen heen en weer stapte om zijn drift te bedwingen, ter wijl Sir Kenneth dreigend bleef staan, als wachtte hij op een nieuwe belediging. - Laat ons bedaard met elkaar spreken, rel de Saraceen eindelijk. Ik ben geneesheer, dat weet u. en dus heb ik het recht mijn vinger op de weke plekken te leggen. Dat is het wat ik thans doen wil. U bemint deze bloedverwante van Koning Ri chard, ik weet het en het heeft geen zin uw ge- SIR WALTER SCOTT heimen verborgen te houden, want ik zie duidelijk door de sluier die u zich voorhoudt. Ik beminde haar, antwoordde Sir Kenneth na een stilte. En thans niet meer? vroeg de Saraceen lis- tig. Helaas, zuchtte de ridder, ik ben niet langer waardig haar mijn eer te bewijzen. Ik bid u. hou op met dit gesprek, want uw woorden zijn mij als Nog één vraag, vervolgde Ilderim. Toen u als arm en nederig krijgsman uw hoop zo hoog ves tigde. had u toen enige hoop op een goede uitslag? Liefde bestaat niet zonder hoop. hernam Sir Kenneth, maar mijn hoop grensde aan wanhoop. drenkeling die land ziet en te moe is de te En zelfs de laatste hoop is nu verdwenenT vroeg Ilderim. Het licht voor immer geblust? Voor irnmer, knikte Sir Kenneth. Mij dunkt, vervolgde de Saraceen, dat nooit een licht wordt gedoofd zonder dat het weer kan worden aangestoken. Stel u echter voor dat u mor gen ui uw eer wordt hersteld, doch dat uw geliefde meteen de bruid van Saladin wordt? Ik wenste dat het zo was. riep de ridder, in dat geval De Saraceen glimlachte en maakte de zin af: In dat geval zoudt u niet aarzelen de sultan tot een tweegevecht uit te dagen? Inderdaad, antwoordde Sir Kenneth, en ik durf er op zweren dat ik mijn lans zou gebruiken. Genoeg, hervatte de Saraceen met een glim lach, het was niet over de sultan dat ik wenste te spreken. Wat kan u beter in uw eer herstellen dan te ontdekken wie de banier van Engeland heeft gestolen? Misschien kan ik u op de goede weg hel pen om die taak met succes te verrichten. Als een onkundige wil zoeken moet een wijs man hem helpen, zo luidt het spreekwoord. En u bent wijs, gaf Sir Kenneth toe, wijs en edelmoedig, ofschoon niets meer dan een heiden. Goed ik wil doen wat u zegt zolang u mij ten minste niet verplicht iets te ondernemen wat strij dig is met mijn trouw of mijn geloof. Luister dan, vervolgde Ilderim. Uw edele hond Js genezen door de zegen van het geneesmiddel en hij is schrander genoeg om de man te ontdekken die hem heeft aangevallen. U hebt gelijk, riep de ridder. Het was wel dom van mij daar niet aan te denken. Vertel mij echter, hernam de Oosterling, of u in de legerplaats volgelingen hebt door wie dier kan worden herkend? Jo, mijn oude schildknaap die gij zelf hebt genezen, antwoordde Kenneth, en misschien de Vaux doch hij heeft het dier slechts heel even gezien er ik kan niet aannemen dat hij het zou herkennen Maar hoe kan ik met de hond naar de legerplaats teruggaan? Ik immers ben er maar al te goed bekend. Gij en de hond, antwoordde de Saraceen, zult beiden zo goed vermomd worden dat zelfs uw bekendste wapenmakkers u niet zullen herkennen. Zelfs niet uw eigen broeder als u die had. Maar let op, ik wil u die dienst bewijzen, als u bereid bent mij op uw beurt hulp te verlenen. Ik wil u vermomd naar het kamp sturen op voorwaarde, dat u een brief van Saladin overhandigt aan Ri chard's nicht. Begrijpt u wat ik bedoel? Zonder mijn list kunt u het kamp niet meer betreden hulp kan ik haar niet bereiken. Wordt vervolgd zonder geloofs- en levensovertuiging zon der meer aan op welke partij men zijn keus moet laten vallen. Het politieke gesprek, waarvan hier boven het meest essentiële punt is weer gegeven, werd gisteren gevoerd in de aula van de r.k. universiteit te Nijmegen tijdens een bijeenkomst van staatkundleg studentenfederatie. Naar het oordeel van prof. Romme stelt de V.V.D. zich ten onrechte open voor personen van katholieke levens overtuiging. Door de ontkoppeling van de christelijke beginselen wordt bij de politieke oordeelsvorming de bezinning op inhoud en toepassing van zedelijke beginselen van het christendom ver vaagd en raakt men het spoor bijster. Als voorbeelden van dat laatste de prof. Romme, aan de hand v program van de V.V.D., o.m. het bij gaan aan het rechtskarakter en doel van het huwelijk, de voorkeur voor de openbare school, het verengen van het gezichtsveld op het terrein van de stof felijke welvaart tot een liberale ziens wijze alsof er geen sociale leer der kerk is, met zijn einddoel in het hierna maals. het miskennen van de noodzaak van een algemeen leidende taak van de overheid in het economische leven, als mede het eisen van een gelijk recht voor crematie als voor begraven. De praktijk Mr. Van Riel stelde tegenover dit alles, dat de praktjjk in overwegend r.k. landen uitwijst, dat katholieken, deels bewust normatief handelend, in politiek opzicht verschillend beslissen. De ka tholieke politiek ln ons land houdt reke ning met het feit, dat geen specifiek katholieke desiderata kannen of mogen worden verwezenlijkt, die recht tegen de inzichten van andersdenkenden In gaan. Daardoor wordt het aantal door te voeren verlangens van specifiek katho lieke aard zeer beperkt. Het ls niet te verwachten, dat deze verlangens eerder gerealiseerd kannen worden, wanneer alle r.k. hun stem aan een katholieke partjj geven. De confessionele partij draagt oordeel van mr. Van Riel haar eigen tegenstellingen in zich: een deel der r.k. arbeiders stemt nu eenmaal socia listisch. Momenteel is de beste oplossing, dat degenen, die gelijksoortige prakti sche sta-" tot staa sluiten. Om zich een oordeel te vormen geaardheid van een politieke partij moet men niet alleen op haar beginselpro gram, maar ook op haar praktische han delen letten. Voorzover in ederland nog van anti-katholicisme kan worden ge sproken vindt men dit het minst onder de liberale groeperingen. Het Nederland se liberalisme heeft een historische band met de godsdienstige vrijzinnigheid Doo- nets is bewezen, dat de opbouw van -i Nederlandse christelijke samen- levir ienad?°ld wordt door samenwer king ..ussen andersdenkenden. Het lijkt wat wonderlijk: terwijl de beschrijving van Jezus* lijdensweg steeds beklemmender wordt, treft men plotseling het breed uitgesponnen verhaal aan van de wijze waarop Petrus en Johannes de Paasmaaltijd moeten gaan voorbe reiden. Ze moeten Jeruzalem binnengaan, daar zullen ze een man tegenkomen die een kruik water draagt, die man moeten ze volgen en in het huis dat hij binnengaat zullen ze een grote bovenzaal vinden. Waarom dit detective-achtige verhaal? Het wordt duidelijk als men let op het verband. Judas, een van de twaalven, heeft zijn afspraak gemaakt met Jezus' vijanden. Hij zoekt naar een goede gelegenheid om Hem uit te leveren. Die Paas maaltijd zou een goede gelegenheid zijn maar Judas mag niet weten waar dat Pascha gevierd zal worden, want Jezus is nog niet gereed. Neen, Jezus is nog niet klaar met Zijn discipelen en Jezus is ook nog niet klaar met Judas. De man in wiens hart de satan is gevaren, krijgt nog een kans. Hij ligt mee aan de dis en ook zijn voeten worden door de Heiland gewassen. En openlijk waarschuwt Jezus hem voor de gevolgen van de verradersdaad: De Zoon des mensen gaat wel heen naar hetgeen beschikt is, doch wee die mens door wie Hij verraden wordt!" Niemand van ons zal ooit kunnen zeggen dat hij niet alle kansen heeft gehad. Alle kansen om een kind van God te zijn. TIJDGEEST, TIJD EN DEFENSIE T\E begrotingsdebatten ln de Eerste Kamer hebben meestal een eigen stijl en vooral bij Defensie was zulks dit keer het geval. Duidelijk kwam naar voren, hetgeen wij ook in deze kolommen herhaaldelijk hebben be klemtoond, dat de defensie steeds meer een zaak wordt van overtui ging en van visie op de cultuuront wikkeling. Minister Staf had hier ook oog voor, en daarom vroeg deze bewindsman reeds in 1956 aan de Nationale Raad Welzijn Militairen om een advies over de bevordering van de verhou ding volkkrijgsmacht. Dit geprezen en verguisde advies de waarheid ligt nogal in het midden verscheen na drie jaar en gaf aanleiding tot diverse belangrijke opmerkingen in de Eerste Kamer. De huidige minister van defensie, ir. Visser, wil zelfs door een opinieonder zoek laten nagaan, of de vele ver onderstellingen over een minder goe de verhouding tussen volk en krijgs macht inderdaad juist zijn- De laatste jaren zijn er diverse van dergelijke onderzoeken ingesteld, en steeds weer was de uitkomst, dat om streeks een derde van ons volk voor een goede defensie is, omstreeks een derde geen duidelijke mening heeft, en omstreeks een derde min of meer tegen defensie is. We zijn het in dit geval met de schrij- ver Parkinson eens, als deze in zijn laatste boek opmerkt, dat het vaak beter is de tienduizenden guldens voor zulk een onderzoek niet uit te geven, maar de zaak zelf aan te pak ken en niet op de lange baan te schui ven. Het komt er bij de defensie op aan, tegen de tijdgeest in te gaan en niet temin de eigen tijd te verstaan. Dat doen de Kamerleden ook. Het pleit voor hun besef van verantwoordelijk heid, dat, bovengenoemde verhouding binnen ons volk ten spijt, ruim negen tig procent van de volksvertegen woordiging vóór de defensiebegroting stemt. Terwijl, volgens boven aan gegeven rapport, er binnen alle par tijen pacifisten zijn. Het Kamerlid Van Riel wilde de voorlichting over „de horribele en af stotende vraagstukken van de defen sie" dan ook niet laten geven door de politieke partijen, maar door aparte overheidsorganen en overtuigde per- Wij menen, dat in de meer techni sche en uitvoerende sfeer hier een taak ligt voor de overheid, maar dat de politieke partijen, kerken, scho len, jeugdorganisaties en ook de ge zinnen een funderende taak hebben. De V.V.D. gaat al te zeer met de tijd geest mee, wanneer zij hierover wil zwijgen, en daaruit blijkt opnieuw, dat zonder principiële fundering de bazuin een onzeker geluid geeft, on danks een generaal-parlementslid en een minister van defensie uit die kring. t Ook de protestants-christelijke par- 1 tijen weten, dat de moeilijke defensie- onderwerpen niet de meest populaire zijn, doch met name de huidige staats secretaris Calmeyer heeft niet ge schroomd, binnen en buiten de CU. 1 Unie over deze zaak een principieel geluid te laten horen. De goede tra- g ditie om tegen de tijdgeest met zijn f negatie van realiteit en roeping in te gaan werd zo voortgezet. Intussen blijft het zaak, dat de lei ding van het departement van de fensie de moeilijkheden van deze tijd reëel ziet en dienovereenkomstig t maatregelen treft en niet blijft theo retiseren. Dan gaat het er vooral om, het vereiste kleine aantal geschikte en bereidwillige krachten aan te trekken en deze goed te organiseren, v Hierover zijn vele goede suggesties t° gedaan, zowel in het advies als in de Eerste Kamer, en elk uitstel maakt de zaken alleen moeilijker dan ze sl reeds zijn. t. Laten we voor ditmaal mogen beslui- ten met het aanhalen van een veel zeggende tekst uit Spreuken 24: Be- n toont gij u slap ten dage der be- si nauwdheid, dan komt uw kracht in het nauw. Dit geldt zowel voor de enkeling als voor volk en overheid. Zeven nieuwe kardinalen, maar Joegoslaaf, Pool en Tsjech zouden zijn aangesteld DE nieuwe Nederlandse kardi naal B. J. Alfrink behoefde zich gistermiddag niet eenzaam te voelen. Hij bevond zich in een kring van twintig familieleden, toen hij het bericht ontving dat paus Johannes hem gisterenmor gen in het geheime consistorie officieel tot kardinaal had be noemd. Met hem werden nog ze ven andere aartsbisschoppen tot kardinaal verheven. Onder hen bevond zich de eerste neger, de eerste Philippino en de eerste Ja panner die in dit hoge bestuurs college van de Rooms Katholieke Kerk worden opgenomen. De grootste verrassing was echter dat de paus aankondigde dat hij de benoe ming van nog drie kardinalen „in petto" had. Het „in pectore" aanstellen van kardinalen is vroeger wel meer toege past als de bekendmaking van de naam de benoemde in gevaar kon brengen. Daarom veronderstellen Vaticaanse zegs- lieden dat de „in pectore" benoemde kardinalen bisschoppen in communis tische landen zijn. De paus heeft hierbij teruggegrepen op een methode die vele jaren niet meer werd toegepast De vorige paus die twee grote consistories hield heeft dit nimmer gedaan. Natuurlijk is de wereldpers en voor- al de rooms-katholieke al aan het gis sen wie het zijn. Men neemt aan dat de paus een opvolger heeft benoemd voor de onlangs in Joegoslavië overle- g den kardinaal Stepinac. Verder wordt d gedacht aan een Poolse kardinaal en v aan de aartsbisschop van Praag, Jo- s seph Beran die door de communist!- r, sche autoriteiten een onbekende ver blijfplaats is aangewezen. 1 De laatste kardinaal die „in petto" werd gehouden was de Spanjaard Tedeschini, die door Pius XI op 13 maart 1933 werd aangesteld. Zijn offi ciële benoeming volgde pas twee jaar later. Deze kardinaal was toen aposto lisch nuntius in Spanje tijdens een moeilijke periode in de betrekkingen tussen de Spaanse linkse regering en de kerk. L\jm kouJ alle bont met van Ceta-JBever Aangenomen wordt dat de namen de drie benoemde kardinalen nog dit jaar, of misschien tijdens het vol gende consistorie voor het benoemen van kardinalen zullen worden bekend gemaakt. Het lidmaatschap gaat echter nu reeds in. VERNIEUWING In totaal heeft deze paus nu 41 kar dinalen benoemd, namelijk 23 op 15 de cember 1958, acht op 16 december 1959 en nu weer tien. Dat wü zeggen dat het college nu voor meer dan 48 procent is vernieuwd. t w® d® dl}e „in pectore" benoemde kardinalen niet meerekenen bestaat het college nu uit 85 leden. Van hen hebben 33 de Italiaanse en 52 niet de Italiaanse nationaliteit. Het college telt nu acht Fransen, zes Amerikanen, vijf Spanjaar den, twee Argentijnen, twee Engelsen, een Synër, een Armeniër, een Australiër, een Ecuadoriaan. een Uru- giees. een Mexicaan, een Cubaan, een Hongaar, een Chinees, een Indiër, een Pool. een Ier, een Oostenrijker een Ja- panner. een Philippino, een Nederlander en een neger.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 2