CHRISTELIJK
Nederlands echtpaar brengt
Grieks eiland in cultuur
KONING—
RICHARD
Geen Nederlands CDU
Europees parlement
Een woord voor vandaag
Classis Groningen erkent
fout en verzuim
Ds. P. Zandt viert morgen
tachtigste verjaardag
GUP
2
111
Evangelische opdracht
gaat over landsgrenzen
Het blad ..De Christelijk-
Historische Nederlandervan
donderdag 3 maart schenkt aan
dacht aan de Europese verkie
zingen en de gedachte om een
soort Nederlandse CDU te vor
men voor het Europese par-
ing. politiek bezien, afwezig
zijn in de ontwikkeling der Euro
pese Economische Gemeenschap,
toch is het goed er ons nu reeds
mee bezig te houden.
Immers de Europese verkiezin
gen komen naderbij en verkiezin
gen brengen politieke spanningen
met zich. Om deze politieke span
ningen met name in eigen kring
in goede banen te leiden is het
goed op tijd te trachten voorlich
ting te geven.
Deze voorlichting zal een drietal
punten naar voren moeten doen
treden en wel:
1. De ontwikkeling op het Euro
pese vlak.
2. De techniek der verkiezingen-
3. Op welke wijze de C.H.U. aan
deze verkiezingen denkt deel te ne-
nog geen echt parlement, zoals
wij dat kennen, bestaat. De in het
EEG. verdrag gecreëerde volks
vertegenwoordiging heeft alleen
maar adviserende bevoegdheid.
De Europese Commissie is wel
een zeer belangrijk orgaan, doch
geen Europese regering met de
nodige bevoegdheden toegerust.
De éénwording van West-Euro
pa bevindt zich nog in een begin
stadium.
De eerste rechtstreekse verkie
zingen zullen dan ook met dit alles
rekening moeten houden.
Een Europese kieswet zoals wij
die nationaal kennen is dan ook
niet voorhanden en zal voor deze
eerste verkiezingen ook niet tot
stand kunnen komen.
De verkiezingen zullen dus in de
deelnemende landen moeten wor
den gehouden onder de nationaal
bestaande kiesstelsels.
Toch is een diepgaand onder
zoek ingesteld naar de wijze waar
op dit alles het beste zou kunnen
verlopen. De Commissie Delhause
heeft rapport uitgebracht en de
verschillende facetten van een
Europese verkiezing belidit.
Eén der belangrijkste conclusies
van dit rapport is, dat het huidi
ge parlement aanmerkelijk zal
moeten worden uitgebreid. Het
huidige parlement telt 142 leden.
Bij een rechtstreekse verkiezing in
de zes deelnemende landen zou
het kleine aantal voor ieder land
afzonderlijk grote moeilijkheden
opleveren en ook wel een beetje
een ridicule indruk maken.
Zou men bovendien nog het ad
vies van de Commissie Delhause
opvolgen, n.l. om een deel der le
den door de nationale parlementen
te doen aanwijzen, dan zouden de
moeilijkheden nog groter worden.
■VEDER LAND heeft thans 14 le-
t den die zitting hebben in het
Europese parlement. Stel dat 1/3
door de Eerste en Tweede Kamer
wordt aangewezen, dan wordt het
aantal dat rechtstreeks zou worden
verkozen zo kiein. dat het. mede
gelet op de politieke samenstelling
van ons volk. wel zeer grote moei
lijkheden met zich zou brengen.
Het voorstel is dan nu om het
aantal te verdrievoudigen. Dus van
142 te brengen op 426 leden. O i.
is dit een zeer juist en redelijk
voorstel. Bovendien is dit aantal
vertegenwoordigers, gelet op de
miljo.nen-bevolking van West-
Europa niet aan de hoge kant.
Vergeleken met de volksvertegen
woordigingen in Engeland. West-
Duitsland en de Verenigde Staten
van Amerika, eerder aan de klei
ne kant.
Voor deze uitbreiding is wijzi
ging van het verdrag nodig. Het
wil ons *chter voorkomen dat dit
bij de deelnemende landen niet op
bezwaren zal stuiten.
Zou men nu het advies volgen
van de Europese beweging in Ne
derland om 1/3 van deze leden door
de nationale parlementen te doen
aanwijzen dan zouden er dus 284
leden rechtstreeks gekozen kunnen
worden. Een redelijk aantal, n.l.
28 leden zouden dan door Neder
land bij rechtstreekse verkiezingen
kunnen worden afgevaardigd.
In ieder geval is dit een aantal
waarvoor een goede verkiezings
campagne kan worden georgani
seerd.
Keren wij nu terug naar de
C.H.U, dan. zou dus ook onze Unie.
gelet op haar plaats in het Neder
landse volk. enkele afgevaardigden
kunnen kiezen.
Een vraag die nog nader zal
moeten worden bezien is: moet er
ook voor de verkiezingen in Euro
pees verband opkomstplicht voor
de kiezers bestaan?
Bij een verdere ontwikkeling in
Europees verband gaan onze ge
dachten er naar uit om deze te
doen vervallen, mede gelet op de
kiesstelsels in de deelnemende lan-
Voor deze eerste verkiezingen
zouden wij echter deze opkomst
plicht als noodzakelijk willen hand
haven indien dat mogelijk is.
Wanneer nu in 1961 of 1962 deze
verkiezingen zullen plaatsvinden,
op welke wijze zal dan de C.H.U.
hieraan deelnemen? Uiteraard is
het standpunt dat wij hier weer
geven niet een officieel besluit van
de organen der Unie, al houden wij
ons overtuigd hiermede de mening
van een belangrijk deel der Unie
A.R. partij, persoonlijk van oor
deel, en wij citeren nu „Nederland
se Gedachten" van 7 november
1959:
„Dr. Berghuis meende per
soonlijk. dat bij deze verkiezin
gen, ook wanneer die in 1ste ins
tantie, zoals verwacht mag wor
den, nog in nationale schema's
zullen plaatsvinden, een geza
menlijk optreden van Rooms-
Katholieke en reformatorische
partijen niet alleen in een ge
meenschappelijk verkiezings
program, maar ook met een ge
meenschappelijke candidaten-
lijst, gelet op de politieke ver
houdingen in Europa en de fei
telijke samenwerking in het be
staande Europese parlement
met alleen ernstige overweging
verdient, maar min of meer
aangewezen is."
Concreet komt het bovenstaande
dus neer op de vorming van een
C.D.U. in Nederland op het Euro
pese vlak.
Hoewel wij begrijpen dat op het
Europese vlak zekere vormen van
samenwerking met name in frac-
tieverband nodig zullen zijn, gaat
ons dit toch te ver.
Wij zijn dan ook van oordeel dat
de voorzitter der Unie, mr. Beer-
nink, een voorzichtiger en juister
standpunt formuleerde, toen hij
verklaarde: dat volstaan zou moe
ten worden met het verbinden der
lijsten van de drie partijen.
Dat houdt dus in: een eigen
candidatenlijst met een eigen ver-
kiezingsprogram.
Uiteraard kan van te voren over
leg worden gepleegd t.a.v. de in
houd der verkiezingsprogramma's
Ook in Europees verband stelt de
Unie er prijs op een stuk eigen
zelfstandigheid te bewaren, zij het
dat zij een open oog heeft voor
de diverse vragen die zich in dit
verband betreffende de samenwer
kingsvormen, voordoen.
Onze Evangelische opdracht
houdt geen halt bij de Nederland
se grenzen. Zij vraagt van ons
toetsing aan andere beginselen en
de vraag in hoeverre bij bepaal
de samenwerkingsvormen aan dit
belijden op politiek terrein vorm
en gedac'ite kan worden gegeven.
Uitzending Wereldraad van Kerken
(Van een onzer verslaggevers)
„Wij bezitten één dochter en die is onlangs getrouwd. Toen hebben
mijn vrouw en ik gezegd: we zijn weer met z'n tweeën, kunnen we nu
misschien iets gaan doen in de hulpverlening aan onontwikkelde
gebieden of zo? We hebben ons aangemeld bij de Wereldraad van
Kerken en na enig overleg wees men ons een mogelijke taak aan; we
gaan naar het eiland Kythera in Griekenland om te helpen dit ver
droogde eiland weer in cultuur te brengen."
Dit zegt de 52-jarige architect en wa
terbouwkundige J. M. Koksma te Heem
stede, die met z(jn echtgenote op het
punt staat om naar Griekenland te ver
trekken. Indien alles volgens de voor
nemens verloopt, zullen de heer en me
vrouw Koksma vijf jaar op het kale
eiland Kythera bleven.
Zij gaan niet een onbekende toekomst
tegemoet want ze zijn er al eens wezen
kijken. Daarvan kon de heer Koksma
boeiend vertellen. Hij is vol verlangen
het werk daar aan te pakken, hoewel hU
ook nuchter genoeg is om op teleurstel
lingen voorbereid te zijn.
Niet altijd was Kythera een onvrucht
baar gebied. Volgens de Griekse mytho
logie zou op dit eiland Aphrodite, de
godin der vruchtbaarheid, geboren zijn.
Inderdaad is het vroeger een heerlijk
land geweest, een geliefkoosd oord. waar
jonggetrouwde paartjes op huwelijksreis
heen gingen. Een restant van dit paradij
selijk gebied treft men op enkele plaat
sen bij de kust aan. Op die plaatsen staan
nog bomen: de rest van het eiland is
ontbost Stel u voor de provincie Utrecht
zo groot is Kythera ongeveer met
alleen de stad Utrecht als boomrijke
oase en het overige deel van het gewest
kaal.
Hier rondgaande vindt men telkens
overblijfselen van landbouwbedrijven. Ze
werden verlaten toen er geen water meer
was. Het eenmaal zo welvarende eiland
is nu een woestenij, een steenachtig stuk
je land in de Middellandse zee tussen
Kreta en de Peloponnesus.
Het ls duidelijk dat de eerste en voor
naamste taak van de heer Koksma ligt
op het gebied van de irrigatie. Hoe kun
de vervallen waterkeringen hersteld
jaarde kerkvorst een vorst is hij ze
ker op het eiland! gaf er blijk van,
dat hij moderne denkbeelden aangaande
de cultuurtechnische verbetering van het
land heeft.
De goede wil is wel aanwezig, ook bij
de regering van Griekenland, die echter
voor onmogelijke taken staat. Gelukkig
dat de grieks-orthodoxe kerk, die zich
tot voor kort alleen maar met liturgische
zaken bemoeide en weinig belangstel
ling toonde voor het welzijn van het
land, aan het ontwaken is. Het werd tijd.
Want het gezag van de priester neemt af.
Men kan de vraag stellen of het op
de weg ligt van de Wereldraad om agra
rische en technische hulpverleningsteams
uit te zenden. Is dat nu arbeid van gees-
i tclijke aard? Antwoord: ja. De teams
Kerken wel agrarische deskundigen uit j evMMlieverkJndi^e niet bezhTt^hojf
naargoudgebieden, maar geen techniek Slt
De heer Koksma is de eerste, die als
energie beschikken, want behalve voor
vissers biedt het land geen middelen van
Novum
Eindelijk komt bij Petrus het hoge woord er uit. Er is nu zo
veel gesproken in gelijkenissen: de verloren zoon, de onrecht
vaardige rechter, de Farizeeër en de tollenaar en daartussen
door heeft zich nog de geschiedenis met de rijke jongeling
afgespeeld nu wil hij wel eens duidelijke taal en hij zegt:
„Zie, wij hebben het onze prijsgeggeven en zijn U gevolgd!"
De vraag wordt niet uitgesproken maar is wel duidelijk: ,Wat
zal nu ons loon zijn?"
Jezus geeft hem antwoord en ook dat laat aan duidelijkheid
niets te wensen over: „Er is niemand die huis of vrouw of
broeder of ouders of kinderen heeft prijsgegeven m het Ko
ninkrijk Gods, of hij zal vele malen meer ontvangen in deze
tijd en in de toekomende tijd het eeuwige leven."
Een dubbele beloning dus: in dit leven wordt het prijsge-
gevene dubbel en dwars vergoed; en straks wacht de chris
ten het eeuwig zalig leven.
Dat laatste ja, daar geloven we wel in en soms is het ons
tot troost. Maar dat eerste, dat dubbel en dwars vergoed krij
gen in dit leven
Dat „vergoed krijgen" staat als het ware in een rekenkundige
verhouding tot het „prijsgeven om het Koninkrijk Gods"
kan het soms zijn dat we zo weinig van die vergoeding mer
ken omdat we zo weinig prijsgeven?
VOOR EEN TACHTIGJARIGE
zodanig wordt uitgezonden. H(j denkt
een jaar nodig te hebben aleer hij een
plan klaar heeft.
De bevolking zelf toonde zich bij de
kennismaking wel enthousiast, maar die
geestdrift zal vermoedelijk niet van lan
ge duur zijn, omdat men niet aanstonds heer J. Akkerman te Ioannina, westelijk
den. Maar wel kunnen zjj door hun da
gelijkse onbaatzuchtige arbeid zelf een
levende verkondiging van het evangelie
zijn.
In Griekenland werken reeds twee
Nederlandse teams: het echtpaar Blan-
kers te Pharacla, mej. J. Hommes
een paar weken resultaten ziet.
Gelukkig kan de heer Koksma re
kenen op de volle steun van bisschop Me-
letios, de 75-jarige metropoliet van Ky
thera, die er reeds lang bij de Wereld
raad op heeft aangedrongen om hem
technische hulp te verschaffen. De be-
Griekenland; zij maken deel uit
grotere groep helpers uit diverse landen.
Alle Nederlanders worden uitgezonden
door de stichting Oecumenische Hulp
aan kerken en vluchtelingen, waarvan
dr. E. Emmen voorzitter en mr. R. W
Kijlstra secretaris is. Ook in Zuid-Italië
werkt een team.
De toenadering tussen de Geref. kerken
T"NE classis Groningen van de Gereformeerde kerken (synodaal) heeft de
schorsingen, in 1944 gedaan, behandeld en een brief gezonden aan de ker-
worden en op welke wijze is het mogeiyk keraden in de classis met, zoals wordt geschreven, „het oog op een eventueel
waterbassins aan te leggen? Want er valt door u te voeren gesprek met onze vrijgemaakte broeders".
De brief is verder gezonden aan de particuliere en generale synode, omdat
vroegere synodes zich eveneens met deze schorsingen hebben bezig gehouden.
Een afschrift van de brief is gestuurd, voor zover mogelijk, aan hen, die des
tijds door de classis zijn geschorst.
TEN karakteristieke figuur in onze bslistheid. Hij is sinds lang een ver-
Nederlandse volksgemeenschap, trouwde en geziene figuur in ons po-
even karakteristiek als de politieke litieke leven en in onze volksverte-
partij voor welke hij, nu reeds bijna genwoordiging.
vijfendertig jaren, deel uitmaakt van Die volksvertegenwoordiging is naar
onze Tweede Kamer, mag morgen haar aard een weerspiegeling 5
tachtig jaar worden.
volk in zijn zo verscheiden samen-
Het is ds. P. Zandt. Nog niet zolang stelling. In deze weerspiegeling va\
geleden hebben wij van hem in
krant een „getekend portret'' gepu
bliceerd, en wel vorig jaar bij de na
dering van de verkiezingen. Het ont
slaat ons niet van onze plicht, trou-
ons volk mag de partij van ds. Zandt,
de Staatkundig-Gereformeerde, niet
ontbreken, en van deze typisch Ne
derlandse partijgroepering is ds.
Zandt de typische representant, daar-
aangename, ook vandaag bij het volle vertrouwen genietende
allen die de door haar beleden
voldoende regen op Kythera
eiland opnieuw in staat van vruchtbaar
heid te brengen.
Vervolgens zullen er ontelbare bomen
geplant moeten worden. Daarna komt
de bebouwing van het land aan de orde,
natuurlijk met gebruikmaking van mo
derne middelen. Ten slotte zullen er hui
zen moeten komen, niet alleen voor de
genen, die zich in de landbouw gaan
vestigen, maar ook voor de verpauperde
bevolking van de in het binnenland ge
legen nederzettingen. Eens telde Kythe
ra 20.000 inwoners. Vandaag zijn er nog
5000. Velen emigreerden, toen het eiland
in verval raakte. En ook heden trekken
alle jongeren weg die over een beetje
Sinds 1925 in
T weede Kamer
Ds. P. Zandt, voorzitter van de 3
leden tellende Tweede Kamer-fractie
van de Staatkundig Gereformeerde'
Partij en een van de oudste twee ka
merleden, viert morgen zijn tachtigste
verjaardag. Hij is in de Staten-Gene-1
raai een opvallende persoonlijkheid, en
ondanks zijn kleine fractie, een lid, dat
steeds de aandacht krijgt van de
kamerleden. Eenmaal heeft ds. Zandt,
als oudste lid in jaren, de voorzitters
hamer in de Tweede Kamer gehan
teerd.
Ds. P. Zandt werd op 6 maart 1880 te
Stedum geboren en bezocht het gym
nasium te Kampen, waarna hij aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht theologie
studeerde. In 1905 werd hij kandidaat
in Zeeland.Hij aanvaardde op 20 april
1906 het predikambt bij de herv. ge
meente van Kamperveen.
In 1909 vertrok hij naar Loon op Zand.
welke standplaats hij in 1910 met IJs-
selmuiden verwisselde. In 1915 werd
ds Zandt predikant te Ede en 4 jaar
later deed hij zijn intrede m zijn laat
ste gemeente: Delft.
In 1925 verkreeg hij eervol ontslag met
Kamer van de Staten-Generaal,
in hij zitting nam voor de Staatkundig
Gereformeerde Partij. Na het overlij
den van ds. G. H. Kersten werd ds.
Zandt voorzitter van deze partij en te
vens werd hij belast met de leiding van
de fractie in de Tweede Kamer.
Hij is ook lid van de Provinciale Staten
van Zuid-Holland en hoofdredacteur
van het weekblad „De Banier".
Zandt is ridder in de orde van de
Nederlandse leeuw.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Austerlitz (toe2.): K. Blei.
vic. te Utrecht.
Bedankt voor Waddinxveen: H. N.
Hensbergen te Renkum.
Aangenomen naar Goudriaan-Ottoland:
H. Binnekamp kand. te Utrecht.
GEREFORMEERDE KERKEN
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt voor Benthuizen: M. Blok te
„Men had toch niet
op deze wijze
mogen schorsen
De classis schrijft, dat de schorsin
gen op een ander niveau liggen dan
telkens ten onrechte is verweten De
kern van de zaak was, dat de clas
sis de plicht had iemand, die als
ambtsdrager de eenheid van de Ge
ref. kerk in gevaar bracht, buiten zijn
ambt te stellen. Dit was nodig om
hem niet langer als kerkeraadslid de
gelegenheid te laten tot scheurmaking
(d.i. verbreking der eenheid van df
Geref. kerk).
Hoewel de schorsing van de predi
kanten Van D*v en De Keizer ten
volle was verantwoord, is de classis
toch bereid met hen een gesprek te
beginnen over de hereniging. „Om
dat", aldus de brief, „naar het oor
deel der liefde ook deze broeders te
houden zijn voor mannen, die bedoeld
hebben reformatie te bewerken."
De brief vervolgt dan:
VERZUIM
Van de schorsingen der andere
ambtsdragers kunnen wij niet ver
klaren, Jat zij ten volle verant
woord waren. Zeker, deze schor
singen waren volgens de notulen
duidelijk bedoeld als voorlopig, maar
dit heeft men niet in de officiële
mededeling opgenomen. Men heeft
ook nagelaten mee te delen, dat dit
geschied was om tijd te hebben voer
Prof. Ketelaar in de
Onderwijsraad
Met ingang van 18 februar i 1960 is be
noemd tot lid van de Onderwijsraad, met
bepaling, dat hij zitting zal hebben in
de afdeling hoger onderwijs professor
dr. J A A. Ketelaar, hoogleraar aan de
Gemeentelijke Universiteit te Amster
dam .wonende aldaar.
67
Dat gaat te ver. onbeschaamde! riep Richard,
woedend om de bevelende toon die de ander begon
aan te nemen. U bent arts en niet onze raadsman!
Zo dus vergeldt een beroemd vorst een wel
daad die hij heeft ontvangen? vroeg de geneesheer,
eindelijk zijn stem luider verheffend, maar wat be
let mij dan overal waar ik kom in legerkam
pen en steden te vertellen dat Richard wel een
dapper, doch niet minder een ondankbaar man is.
Overal verkondigt men uw moed, doch lang zal het
niet duren of men zal ook schande over u spreken.
Wie geeft u het recht zo tegen mij te spreken,
ongelovige? schoot Richard uit. Bent
SIR WALTER SCOTT
Sla toe. zei de Hakim rustig, uw eigen daad
zal uw schande nog sneller verspreiden dan mijn
woorden ooit zullen vermogen.
Richard keerde zich om, liep driftig door de tent
heen en weer en sprak heftig: Ondankbaar en niet
edelmoedig? Even goed mocht men mij laf en onge
lovig noemen. Hakim, u hebt woorden gesproken
die mij voor een voldongen feit stellen. Liever had ik
u al mijn kroonjuwelen geschonken, doch nu u dit
zegt kan ik niet weigeren wat gij mij vraagt. Goed.
neem de Schot onder uw bescherming. De bewaker
zal hem u tegen dit bevelschrift uitleveren.
Hij nam een stuk perkament, schreef er inder
haast een paar woorden op en stak het de genees
heer toe: Gebruik hem als slaaf en neem hem met
u mee, doch zorg er voor dat hij nooit meer onder
mijn ogen komt. Wat dit laatste betreft, daar kan
niets mij van afbrengen. Zijn misdaden zijn te groot
om nog ooit vergeven te worden, zodat ik al meer
doe dan mij lief ir
Is er nu nog iets.
zijn?
De goedheid van de koning heeft mijn kelk tot
de rand gevuld, antwoordde de Arabier. Uw goed
heid was overvloedig als de fontein die voor de kin
deren Israëli in de woestijn opsprong uit de rots.
Maar niet voordat men er hard had op ge
klopt, lachte Richard goedmoedig, ik wenste dat ik
iets wist om u genoegen te doen iets dat ik u
even vrijwillig kon schenken als een natuurlijke fon
tein haar water.
Laat mij uw hand aanraken, zei de wijze, op
dat ik mij later, indien nodig, op uw belofte kan be
roepen.
Gij hebt er mijn hand en mijn handschoen op,
antwoordde Richard, alles wat u vraagt zal u ver
gund worden, zolang u tenminste niet nog eens komt
om het leven van een veroordeelde te vragen.
Mogen uw dagen vermenigvuldigd worden, besloot
de Hakim en na een diepe buiging verliet hij de
tent. Richard staarde hem na, half tevreden en
half grimmig en niet goed wetend of hij al dan niet
juist had gehandeld. In zijn overpeinzingen werd hij
echter gestoord door de komst van de Vaux, op de
voet gevolgd door de woeste gestalte van de kluize
naar van Engaddi. die in zijn kleed van geitenpels
zijn intrede deed. zonder zich te hebben laten
aandienen, doch ook zonder dat iemand het waagde
hem tegen te houden. Zonder op zijn tegenwoordig
heid acht te slaan, wendde de koning zich tot de
Vaux en riep:
Sir Thomas de Vaux, Lord van Lanercorst en
Gilsland, neemt trompet en heraut met u mee en
begeef u naar de tent van Aartshertog Leopold van
Oostenrijk. Het uur daarvoor is bij uitstek geschikt,
want veel volk zal zich daar ophouden, aangezien
het zwijn zijn ontbijt neemt voordat hij naar de mis
gaat. Treed bij hem binnen met zo weinig mogelijk
eerbied en beschuldig hem, in naam van Richard,
dat hij met eigen hand of met de hulp van een tra
want de banier van Engeland heeft gestolen. Eis van
hem dat deze banier binnen het uur met alle ver
schuldigde eerbied zal worden teruggebracht, terwijl
al zijn baronnen daarbij moeten aanwezig zijn, met
ontbloot hoofd en voorzien van alle eretekens. Bo
vendien eisen wij dat hij zijn eigen banier ten te-
Ren van diefstal ondersteboven plant en dat hij ons
een lans brengt, beplant met net nog bloedende
hoofd van hem die in deze lage onderneming zijn
voornaamste raadsman of helper is geweest. Zeg
hem dat wij hem. als hij dit alles nakomt, zijn sno
de daad zullen vergeven, daartoe gedwongen door de
belofte die wij voor het welzijn van het Heilig Land
hebben afgelegd.
En wat, vroeg de Vaux, als de hertog van
Oostenrijk ontkent in deze zaak de hand in het spel
te hebben"
Zeg hem. riep Richard, dat wij het tegendeel
zullen bewijzen door hem te bevechten, ook al laat
hij zich dekken door twee van zijn moedigste strij
ders. Ridderlijk zullen wij het bewijs leveren, te
voet of te paard, in de woestijn of in het veld, op
plaats en tijd en met wapens die hij zelf mag kie-
Denk aan de vrede Gods en aan de kerk, My-
lord, zei de Baron, denk aan uw woord van ridder
Denkt u maar aan gehoorzaamheid, antwoord
de Richard heftig. De vrede der kerk! Wie stoort
zich daar nog aan. vraag ik u? De vrede van de
kerk betekent de oorlog met de Saracenen en nu
de vorsten een wapenstilstand sloten, houdt die op.
Ziet u niet hoe al die vorsten slechts een persoon
lijk doel nastreven? Maar dan heb ik mijn doel
ook, ik bedoel mijn eer.
Wordt vervolgd
een gesprek. Dit was een ernstig
verzuim.
Er waren ouderlingen van wie in
de kerkeraad van Groningen reeds
eerder verklaard was, dat zij schor-
singswaardig waren, maar toen alles
werd saamgetrokken op de weige
ring om de daad van ds. Van Dijk af
te keuren had de kerkeraad een min
der duidelijke breuklijn getrokken.
Toen deze aangelegenheid door
Hoogkerk op de classis kwam en
gesproken werd, dat de weigering
om het optreden van ds. Van Dijk en
ds. Keizer af te keuren een schis
matieke daad was, heeft men te wei
nig rekening gehouden met het feit.
dat door een schorsing ook broeders
getroffen konden worden, die geen
scheuring wilden. Daarom had men
al de betrokkenen gelegenheid moe
ten geven om gehoord te worden. Wij
betreuren dit als een fout van de
classis. Hoezeer op dit moment een
massale ui: treding uit het kerkver
band drêigdemen had toch niet
mogen schorsen op deze wijze.
Intussen betekent dit allerminst
dat wij de afscheidingsdaad van de
geschorsten kunnen goedkeuren. Zij
hadden evenals één hunner deed een
beroep behoren te doen op de Part.
Synode."
In de brief wordt nog opgemerkt,
dat, wat de schorsingen in 1944 be
treft, de oude K.O. geen ordemaatre
gel kende, waardoor iemand tijdelijk
van het waarnemen van zijn ambt
ontheven kon worden. In de nieu
we K. O. staat dit in art 112.
Toen de schorsing de vrijgemaak
te broeders trof, hebben zij de woor
den artikel 80 (oude K.O.) met hun
volle inhoud geladen. „En", vervolgt
de brief, „dan zal ieder toegeven, dat
ze veel te zwaar zijn."
De classis heeft toen gehandeld als
met censuur over kerkleden. Heeft
iemand ruzie met zijn vrienden en
er is nog geen voorziening, dan wordt
hij voorlopig tijdelijk van het Avond
maal afgehouden op grond van het
zesde gebod.
Zegt de Schrift niet: wie zijn broe
der haat is een doodslager? De van
het Avondmaal afgehoudene is in ji
ridische zin echter geen moordenaa:
„Intussen", aldus de brief van de
classis Groningen, „heeft deze zaak
ons er de ogen voor geopend, dat er
een nieuwe K.O. moest komen."
Adverte
40 MILLIOEN DIEREN
een woord te schrijven.
een welbesteed leven, waarin men van ons volk.
deze hoge leeftijd bereiken mag. En De partij van ds. Zandt neemt ook in
het is een bijzondere zegen temeer, ons volksleven een bescheiden plaats
wanneer men dan mag terugzien op in, maar het is een eigen plaats. En
een welbesteed leven, wanneer men zij Iaat geen onzer in het ongewisse
nimmer geschroomd heeft voor zijn omtrent hetgeen zij vóórstaat.
het voorrecht hebben, nader met hem voor wie in de goede gunst van God
in aanraking te komen, Ieren hem de dag van morgen een zo bijzondere
kennen als een vriendelijke persoon- worden mag.
lijkheid. Maar aan zijn vriendelijk- Het is alleszins een vermelding
heid weet hij te paren een duidelijke waard.
HET WONDERLIJKE CONFLICT
FR dreigt in Nederland, zoals wij loonsverhoging van doorberekening
reeds schreven, een ernstig con- geen sprake zou kunnen zijn.
flict. Een conflict, dat wij na de oor- Niettegenstaande al deze feiten
log in ons land in deze omvang nog blijven de aannemers zich nu beroe-
niet hebben gekend. Maar het is bo- pen op de clausule, die indertijd op
vendien een wonderlijk conflict. We initiatief van minister Witte in de
hebben op het oog de staking die te- bouwcontracten is opgenomen en
gen maandag voor de bouwvakken waarin is bepaald, dat in de aanne-
is aangekondigd. mingssommen geen bedrag zou wor-
Wonderlijk is het conflict, omdat den opgenomen om zich te dekken
werkgevers en werknemers in het tegen het risico van een eventuele
bouwbedrijf het enerzijds volkomen toekomstige loonsverhoging,
eens zijn geworden over de verbete- Dit is een zaak van de aannemers,
ring van de lonen en andere arbeids- een zaak die zij zullen hebben te re-
voorwaarden, maar de werknemers- gelen met de regering. Maar het is
organisaties anderzijds de middelen onjuist, en hier ligt de kern van het
toch uitgeput achten om langs nor- dreigende conflict, wanneer de werk-
male weg het recht van de arbeider nemers zouden moeten opdraaien
te kunnen realiseren. voor de gevolgen van dit vasthouden
Er dreigt een groot conflict, en aan het standpunt van doorbereke-
wel om redenen die buiten het be- ning.
reik van de werknemersorganisaties Wii willen de bewering van de aan
liggen. De aannemers stellen de eis, nemers, dat voor de lopende werken
dat zij de verhoging van de lonen de produktiviteitsstijging reeds is
op de lopende werken in de prijzen doorgegeven aan de opdrachtgevers
mogen doorberekenen. Dit is echter in de vorm van lagere aannemings
in strijd met de beginselen van de sommen, niet aantasten. Evenmin
gedifferentieerde loonpolitiek van willen we ons verdiepen in de bewe-
onze regering, waarbij immers is be- ring, dat daarom voor de lopende
paald dat loonsverhogingen niet in werken de produktiviteitsstijging niet
de prijzen mogen worden doorbere- nog eens kan worden uitbetaald, en
kend. De aannemers kunnen hiervan nu aan de werknemers. Hogere Io-
al meer dan een half jaar op de hoog- nen zouden hier om economische re-
te zijn. Bovendien zijn de aannemers- denen doorberekening noodzakelijk
organisaties in Nederland aangeslo- maken.
ten bij de centrale werkgeversorga- Maar wel vragen wij van de aanne-
nisaties, die zich, mede namens de mers het uiterste te ondernemen om
aannemersorganisaties, akkoord ver- te voorkomen, dat de werknemers
klaard hebben met deze regel van de het slachtoffer worden van de econo-
loonpolitiek. Ruim vier maanden ge- mische moeilijkheden, waarin de
leden hebben de werknemers hun aannemers zich hebben laten te-
verzoek om loonsverhoging reeds in- rechtkomen.
gediend en bijna gelijktijdig heeft Dit ter voorkoming van een won
de regering toen de aannemers nog derlijk conflict,
eens afzonderlijk laten weten, dat bij
SPAREN LEREN
STERVEN IEDER JAAR,
36 MILLIOEN voor de kleur
stoffen, cosmetica, specialité's, bloembol
len èn de oorlogsindustrie
WEG met de internationale misdaad, die
„VIVISECTIE" heet!
T\E secretaris van de Nederlandse of zo men wil: aan bezitsvorming
spaarbankbond, dr. J. Buning, toe zijn. Juist tot hen willen toch
heeft in het laatste nummer van het ook de spaarbanken zich richten. Zij
„Vakblad voor Nederlandse spaar- zijn ervan overtuigd een sociale taak
banken" in een uitvoerig artikel zijn te vervullen, waarin zij menen zich
bedenkingen uiteen gezet tegen een te onderscheiden van andere banken,
algemene spaarpremiëring. Hij geeft maar dan moet het vreemd aan doen
daarin uiting aan de reserve, die zijn als zij zich tegen een bij uitstek so-
bondsbestuur heeft tegen de plannen ciale spaarregeling verzetten,
van de regering om te komen tot be- Naar onze mening zal juist de algc-
zitsvorming door bevordering (door mene spaarregeling velen over de
middel van premiëring) van het spa- drempel van de spaarbank kunnen
ren. brengen. Mogelijk geeft dit de spaar-
Nu willen wij graag voorop stellen, banken veel extra werk, maar zij
dat wij behalve deze premiëring nog zullen dit er voor over moeten heb-
andere mogelijkheden tot bevorde- ben, willen zij hun goede naam als
ring van het sparen zien. In de eerste sociale instellingen behouden,
plaats is het van belang en we ge- Tegen de Jeugdspaarwet hebben de
ven dr. Buning dat gaarne toe dat spaarbanken zich niet verzet, omdat
het spaarklimaat wordt verbeterd ZÜ de pedagogische waarde ervan
door de geldontwaarding aan strakke erkennen. De ambtenarenspaarwet
banden te leggen. Daarnaast is er nog hebben zij aanvaard, omdat zij er be-
plaats voor fiscale maatregelen die grip voor hebben dat de overheid
het sparen zouden kunnen bevorde als werkgeefster niet achter kan
ren. blijven bij andere grote werkgevers.
Dr. Buning moet echter niet verge Welnu, met gelijke argumentatie
ten, dat de algemene spaarregeling zouden zij de algemene spaarwet
die de regering voor ogen staat, in de kunnen accepteren,
eerste plaats de aandacht moet vra- Niet alleen de jongeren moeten im-
gen van hen die nog niet aan sparen mers leren sparen, voor vele volwas
senen geldt hetzelfde.
Anti-Vivisectie-Stichting
Corn, de Wittlaan 45, Den Haag
Telefoon 555777 - Giro 11322
de chr kleuterscholen gehouden1
worden De olaats is het conferentieoord
„Woudschoten", Zeist
De conferentie begint dinsdag na pa
sen des morgens om 11 uur en eindigt I
donderdag d.a.v., des morgens na het
ontbijt. 1
Stop met kneedbaar
van Ceta-lieve