CHRIST
Graham concentreert zich
op kortere campagnes
KONING-
RICHARD
Volle kerken of een
goed pastoraat
Een woord voor vandaag
feifhen
Universitaire studie voor
lichamelijke vorming?
Kanttekening
Tuinbouwers keren zich
tegen advies van SER
2
Moeten we kiezen tussen:
In de grote stad is
de preek belangrijk
In het blad „Woord en Dienst"
voor de hervormde ambtsdragers
heeft ds. M. Groenenberg die
als schrijvende dominee bekend
geworden is in Amsterdam en
ook in Utrecht zijn pen niet in
zijn vestzakje laat zittenge
schreven over de dominee in de
grote stad. Het is een artikel
dat andere pennen zeker in be
weging zal brengen en daarom
nemen wij het vrijwel geheel
kantsvacature ontstaat, gaat men
bewust of onbewust op zoek naar
een dominee die „een goed spreker"
Is. Hij moet de kerk volpreken.
Men weet, soms uit ervaring, dat
een dominee veel goede eigen
schappen kan hebben, maar als hij
niet meer of minder boeiend
preekt, gaat de kerkgang achter
uit, vallen er open plekken in de
kerk, legt zich een zekere mat
heid over de gemeente.
Men is ook bereid aan een do
minee, die volle kerken trekt, veel
te vergeven. Bijv. dat hij nauwe
lijks ol niet huisbezoek doet,
makkelijk catechisatie-avonden
laat stilstaan.
Een dominee, die de „gave**
niet heeft, volle kerken te trek
ken, moet al deze dingen niet pro
beren, want hij krijgt er beslist
last mee. Maar al gelden deze
dingen dus ook wel voor een dorp,
ik meen, dat het bewezen is, dat
een goed pastoraat daar soms wel
bereikt, dat het gemeentewerk
ook goed loopt en het kerkbezoek
behoorlijk is. Er is beslist een
wisselwerking tussen pastoraat en
kerkbezoek.
IK meen, dat het in de grote
stad tocAi anders ligt. Als er
een vacature is, komt de kerke-
raad of een deel van de kerkeraad
meestal met de opmerking: we
moeten een dominee hebben, die
de mensen trekt. Men heeft de
schrik voor de lege kerk, die
men soms pijnlijk uit ervaring
kent. Mijn ervaring is, dat de do
minees op zo'n opmerking nogal
negatief reageren. Ik moet er aan
toevoegen, dat dominees, die zelf
volle kerken hebben, deze opmer
king meestal positiever waarde
ren dan degenen, die weinig men
sen in de kerk hebben. De laat-
sten doen meestal wat denigrerend
als de opmerking gemaakt wordt:
we moeten een dominee hebben,
die mensen trekt. Alsof het het
belangrijkste is, dat een dominee
een redenaar is, alsof het huisbe
zoek, de catechisatie, de kring, het
Jeugdwerk niet de gelegenheden
zijn, waardoor de gemeente ge
bouwd wordt. Maar ook dominees
die volle kerken hebben (en daar
van ook de schaduwzijden en de
betrekkelijkheid zien) laten zich
wat afwerend uit, als een kerke
raad van een wijkgemeente zo'n
opmerking maakt. Ik geloof, dat
een critische houding lüer inder
daad nodig is. Het komt er im
mers niet alleen op aan, hoe het
gezegd wordt, maar ook wat er
gezegd wordt. En men moet waar
schuwen als een gemeente iemand
wil beroepen, die uiterlijk wel
sprekend en boeiend is, maar die
wezenlijk niets te zeggen heeft
Dat komt voor. En zo wordt een
gemeente niet wezenlijk gebouwd.
rJX)CH
hij de mensen te trekken
en te boeien door zijn woord? De
verschuiving van het accent naar
iemands pastoraat lijkt me niet
juist En toch hoort men vaak
zeggen (in het bizonder door pre
dikanten): hij preekt wel niet zo
best, maar hij is een voortreffe
lijk pastor en dat hebben we toch
eigenlijk nodig.
Ik meen, dat deze uitspraken in
een stad niet juist zijn. Men ver
geet een paar dingen. In de eerste
plaats, dat in de grote stad
het pastoraat gebrekkig moet zijn.
De grootte van de wijkgemeenten
maakt, dat het onmogelijk is re
gelmatig bij de mensen te komen.
Zelfs de meest ijverige huisbezoe
ker kan niet anders dan hopeloos
tekort schieten. Hij zal met zo'n
pastoraat wel iets bereiken, maar
de zaak niet kunnen redden. De
contacten met z'n wijkbewoners
kunnen niet anders dan zeer spo
radisch zijn. Nu kan hij een goed
organisator zijn en een hele groep
„bezoekers" hebben: ouderlingen
en bezoekbroeders. of hoe je hen
noemen wilt Natuurlijk is dat
hoogst belangrijk. Al neemt het
minee. D.w.z. men blijft zich ver
waarloosd voelen. Daar komt ech
ter bij, dat het vaak uitermate
moeilijk is voldoende ouderlingen
en bezoekers te vinden. Dat geldt
meer voor het stadscentrum, het
oudere gedeelte van de stad, dan
van de randen. In de rand kun
je soms een veel „dorpser" situa
tie vinden en daar moet gebruik
van gemaakt worden. Men vindt
er niet alleen meer medewerkers,
maar ook is de betrokkenheid op
het eigen kerkgebouw groter.
Soms zeer groot
T\E nieuwe kerkorde, die min
V* of meer met het dorp in de
stad rekent, kan daarom het bes
te in de rand der steden functio
neren. Maar daar waar de stad
het meest stad is, in het centrum,
is de kerkorde moeilijker toe te
passen. Men zal het moeten doen
en het levert ook wel wat op. Het
is een grote verbetering bij vroe
ger vergeleken. Maar het zal er
moeilijk zijn medewerkers te ver
krijgen en de mensen het besef
bij te brengen dat ze in het bi
zonder bij een bepaald kerkge
bouw en een bepaalde predikant
behoren. Als men de grenzen dan
ook ziet, die getrokken zijn, is het
ook onmogelijk, dat men deze
binding voelt De dominee ver
sterkt met de medewerkers, die
hij krijgen kan, zijn in dat ge
bied, dat wijkgemeente heet, niet
in staat werkelijk pastoraat uit te
oefenen, al werken ze nog zo hard.
Wat betekent één bezoekje in de
zoveel jaren. Niemand kan zeg
gen: daardoor wordit nu juist de
gemeente gebouwd. Nee zo
brokkelt de gemeente steeds ver-
Staat in een wijkgemeente een
dominee die de mensen niet trekt
(zoals dat heet), maar die wel
ijverig is in het pastoraat, dan
zal hij gewaardeerd worden, maar
de wijkgemeente gaat steeds ach
teruit. De stadbewoner komt niet,
omdat de dominee hem eens
heeft opgezocht, gewoon of bij
ziekte. Hij is er erkentelijk
vooren blijft thuis.
i trekt, zal vanzelf zijn wijk
bewoners in de kerk krijgen. Het
contact is door de kerkdiensten
veelvuldig. Op één morgen bereikt
hij er velen. Natuurlijk is dat
niet het enige. Hij zal ook zijn
best moeten doen in bezoeken en
catechisatie, maar men onder
schatte de betekenis van een vol
le of lege kerk op zondag niet.
Ook voor het pastoraat. In de
stad is het ook zo, dat men bij
een dominee, die op de preek
stoel niet boeit moeilijker ter cate
chisatie komt. Zelfs op zijn
spreekuur. Men kan dit betreu
ren, maar men zal met dit alles
rekening moeten houden.
Tk heb dominees gekend, die
hard werkten: Ze hadden hun
wijkwerk goed opgezet, werkten
ijverig mee. Maar het resultaat
was zeer matig.
En ik hete dominees gekend, die
organisatorisch zeer slecht waren,
die alles vergaten, tot zieken toe,
maar ze preekten zo, dat de
mensen kwamen. En die mensen
gingen zelf dan wel organiseren.
Er kwamen bezoekers, er kwa
men kringen, er kwam een Jon
ge Kerk en allerlei clubs.
Ik bedoel heus niet te zeggen,
let alleen maar bij het beroep
naar een grote stad op de orato
rische gaven van een dominee.
Maar ik wou graag waarschuwen
tegen een accent-verschuiving, die
ik nog al eens opmerk. De zon
dagsdiensten blijven het hart van
het gemeentelijk leven. Als deze
niet meer echt functioneren, is de
ondergang nabij. Menselijk ge
sproken.
vK
DE AMERIKAANSE evangelist
Billy Graham, die deze zomer
drie campagnes van een week zal
houden in de Duitse steden Essen,
Hamburg en Berlijn heeft ver
klaard dat hij in de toekomst geen
mammoet-campagnes van zes of
meer weken zal houden, zoals hij
indertijd heeft gedaan in Londen,
Glasgow en New York. De evan
gelist heeft verklaard dat deze
campagnes lichamelijk te veel
vergden.
Zoals men weet heeft Billy Graham
door lichamelijke oververmoeidheid
last gekregen van zijn ogen en is er
zelfs het gevaar dat, als hij zich niet
acht neemt, hij blind zal worden.
In een vraaggesprek met een Ameri
kaans journalist verklaarde hij dat er
tijdens de campagnes in Londen en
New York iets uit zijn lichaam is ge
vloeid dat nooit meer teruggegeven
kan worden. Graham sprak drie
maanden lang iedere avond in de
Londense Harringay Arena en zelfs
vier maanden lang in de Madison
Square Garden van New York.
Bovendien vervulde de evange
list tijdens die campagnes nog ex
tra spreekbeurten overdag, ver
zorgde hij zijn wekelijkse vraag
en antwoord-rubriek voor een
groot aantal kranten, verzorgde
wekelijkse radio-uitzendingen,
hield organisatorische besprekin
gen met zijn medewerkers en
ontmoette mensen die hem spre
ken wilden.
Vermoeiend
Tijdens een normale campagne Is
Graham in de weer van zeven uur
's ochtends tot 12 uur 's.avonds. Op de
vraag hoe lang hij dit kan volhouden
antwoordde hij: Ik ben nu op het punt
Geen zondebesef
in Amerika
en Europa
gekomen waar ik na twee weken bijna
volkomen uitgeput ben. Nu ik 40 gewor
den ben, heb ik het gevoel dat ik het
beslist kalmer aan moet doen.
Het meest vermoeiende ogenblik van
de dag noemde hij de uitnodiging. Na
iedere spreekbeurt nodigt Graham de
mensen uit om te breken met de zonde
door de kracht van Christus en zich
geheel aan Hem over te geven. Hij
vraagt de mensen naar voren te ko
men, opdat nazorgwerkers persoonlijk
met deze mensen zullen kunnen spre
ken. Volgens Graham kan hij preken
zonder dat dat hem lichamelijk ver
moeit, maar als hij in zijn prediking
moet gaan aandringen op de toepas
sing en de mensen gaat oproepen om
Christus als Heer en Heiland te er
kennen voelt hij de kracht uit zich
wegstromen.
Uitnodigingen
Ondanks het feit dat Graham reeds
meer dan een jaar geleden heeft aan
gekondigd dat hij kalmer zal moeten
gaan leven komen er veel meer uitnodi
gingen om campagnes te houden dan hij
ooit kan aannemen. Bovendien is hij tot
de overtuiging gekomen dat hij in meer
steden dan tot nu toe het evangelie moet
verkondigen in plaats van zich langdu
rig te concentreren op een bepaalde stad.
In een kortere campagne geven de men
sen zich meer volkomen, ze zetten zich
beter in en daarom kan in twee
ken ook veel bereikt worden.
Billy Graham wil de meeste grote
campagnes die hij in het vervolg zal
leiden in de open lucht houden. Hij
spreekt al lang niet meer in grote
kerkgebouwen, in de eerste plaats om
dat geen kerkgebouw groot genoeg
om de menigte die hem wil horen te
bevatten, maar ook omdat hij voelt dat
de drempel vaak te hoog is voor de
buitenkerkelijken. Maar ook in zalen
komen deze mensen minder gemakke
lijk als zij weten dat het een „christe
lijke manifestatie" is. De ervaring
heeft geleerd dat zij wel in de open
lucht willen komen.
De enige grote campagnes die nu nog
op het programma staan zijn Philadel
phia in 1961 en Chicago in 1962. Wel heeft
Graham nog een groot aantal campagnes
van een week op het programma. Na de
samenkomsten in Duitsland hoopt hij bo
vendien nog een week naar New York te
rug te keren, niet om daar in het En
gels te spreken, maar om een campagne
te houden voor de Spaans sprekenden.
Hij zal dan worden vertaald.
„Here, zijn het weinigen die behouden worden?" Iemand
vraagt het aan Jezus en ieder van ons had het kunnen vragen,
want dikwijls is het onder ons onderwerp van gesprek of
mensenvan die en die groep nu ook in de hemel zullen
komenWant zo zijn wij!
Jezus weet precies hoe wij zijn en Zijn antwoord is heel kern
achtig: „Strijd om in te gaan door de enge poort, want velen
zullen trachten in te gaan en het niet kunnen!" Het vraag
punt is hiermee ineens verlegd: het gaat niet over anderen,
maar het gaat over u! Allereerst en rechtstreeks wordt het
tot gezegd: „Strijd om in te gaan!" Zorgdat niet behoort
tot die velen die zullen trachten in te gaan en het niet kunnen!
Wie zijn die velen dan? Ook daarover laat Jezus geen enkele
twijfel bestaan. Het zijn de mensen die met het argument
komen: fleer, wij hebben toch voor Uw ogen gegeten en
gedronken en in onze straten hebt Gij geleerd!" Laten we het
maar zo zeggen: het zijn de mensen die wel netjes-christelijk
geleefd hebben, maar niet „gélovig-christelijk"Ze zijn wel
hoorders geweest, maar geen daders!
Strijd om in te gaanin uw dagelijks gebed en in uw dage
lijkse handel en wandel!
Binnenkort eerste uitzending
van spaarfonds Wij komen
De oud-hoofdredacteur van het Nieuw
Israëlitisch Weekblad, privaat docent
in de middeleeuwse en moderne He-
breeuwse taal- en letterkunde aan de
gemeentelijke universiteit van Am
sterdam en oud-directeur van de cul
turele afdeling van de Nederlandse
Zionisten Bond, dr. J. Melkman, die
sinds mei 1957 In Israël woont heeft
een nieuwe functie gekregen. Dr.
Melkman die directeur Is van Yad
Wasjem, het Israëlische bureau voor
oorlogsdocumentatie Is benoemd tot
directeur van de regcrlngsinstantie die
belast is met de voorlichting en het
onderwijs aan nieuwe Immigranten.
De stroom van brieven van ouders
van emigranten, die deel willen ne
men aan het spaarfonds „Wij ko
men" is zo groot, dat de initiatief
nemer van dit plan, de journalist M.
Reckman, tien vrijwillige medewer
kers en medewerksters heeft moeten
aantrekken om de stroom van brie
ven zo snel mogelijk te kunnen be
antwoorden. B. en W. van de gemeen
te Naarden hebben de Initiatiefnemer
in de gemeentesecretarie een lokali
teit aangeboden, waar het centrum
van het spaar- en reisfonds zal wor
den gevestigd.
Het noodfonds, dat de journalist heeft
gesticht voor gevallen waarin emigran-
tenouders direct naar hun kinderen moe
ten reizen bij ongeval of ernstige
ziekten is reeds zo groot dat bin
nen enkele weken de eerste ouders uit
dit noodfonds het reisgeld kunnen ver
krijgen om naar hun kinderen die in
nood verkeren te reizen. De stichtings
akte van het fonds zal de volgende
week worden gepasseerd.
Vrouwelijke leden van de Unie
Vrouwelijke Vrijwilligers, alsmede
dere administratieve krachten zullen
maandag beginnen om de zee van cor
respondentie te behandelen. De initia
tiefnemer zal bij de noodgevallen eer
keuze moeten doen uit een emigranten
moeder wier dochter in Canada door
kinderverlamming werd getroffen.
Advertentie
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Oudshoorn: H. A. van
Slooten te Onstwedde.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Eefde-Gorssel: J. v
Dalen te Nieuw-Loosdrecht.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Mijdrecht: P. N. Ribbers
te Noorascheschut.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te Meliskerke: K. de Gier
te 's-Gravenhage.
blinde moeder die ziek is geworden
heimwee over het niet meer terugzien
haar zoon in Australië en een oude
vader wiens dochter .in \merika in
te nood verkeert.
De eerste honderden rijkspostepaar-
bankboekjes die speciaal gestempeld
zijn met het woord „reisfonds" zijn
reeds uitgegeven aan emigranfenouders
die zich tot de initiatiefnemer hebben
gewend.
GESLAAGD COMPROMIS
Zondebesef
Toen een journalist Graham onlangs
vroeg of er een verschil was in ac
cent als hij preekte in zijn eigen land
of in het buitenland, gaf de evange
list dit toe. In Amerika ligt het ac
cent van zijn prediking sterker op
zonde en, op het oordeel van God, in
het buitenland en in het bijzonder op
het zendingsveld meer op de verge
ving en de liefde van God.
Toen hem gevraagd werd waarom
hij dat deed, verklaarde hij veront
rust te zijn ovei het godsdienstig
reveil van Amerika dat niet gepaard
gaat met een ethisch reveil. Meer
mensen dan ooit gaan daar naar de
kerken, maar de jeugdcriminaliteit
neemt ook sterker dan ooit toe. Hij
citeerde John Wesley die eens gezegd
heeft „Ik moet zonde en oordeel pre
diken, eer ik vergeving en genade
kan prediken". In de meeste landen
buiten Amerika en Europa ontdekte
de evangelist reeds een grote mate
van zondebesef zodat daar meer na
druk op vergevinr gelegd kon worden.
Bij de Amerikanen en Europeanen
ontbreekt het zondebesef echter in
sterke mate.
Advertentie
BABY ZEPHYR
do zachtste voor uw kleine schat
Goedgekeurd door de
Ned. Verg. van Huisvrouwen
Minister Cals stelt
een commissie in
DE MINISTER van onderwijs,
kunsten en wetenschappen,
mr. J. M. L. Th. Cals, heeft gister
middag te zijnen departemente ge
ïnstalleerd de door hem ingestelde
commissie, welke tot opdracht
heeft van advies te dienen over de
Advertentie
Kruschen Salts -
de kleine dagelijkse dosis,
kan ook voor U wonderen doen.
Duizenden werden verlost van
bun rheumatische pijnen.
Waarom zoudt u nog langer lijden. Néém
Kruschen - hoe eerder hoe beter. De gun
stige werking op uw bloedzuiverende or
ganen blijkt al gauwJPijnen verdwijnen,
naarmate Kruschen uw bloed vrij maakt
van de onzuiverheden, die nu uw pijnen
verwekken. Als u vandaag met Kruschen
begint - iedere dag de kleine dosis - on
dervindt u die weldadige verlossing ai
gauw.
vraag of en zo ja op welke wijze
de wetenschappelijke studie van de
lichamelijke vorming en/of bestu
dering van de op lichamelijke vor
ming betrekking hebbende vraag
stukken in universitair verband
kan worden ingepast.
Minister Cals zeide in zijn installatie
rede, overtuigd te zijn van de wense
lijkheid. dat de universiteiten hier te
lande, evenals dit elders het geval is,
zich in toenemende mate zullen
bezighouden met de wetenschapp
benadering van de met de lichamelijke
vorming en de sport samenhangende
problematiek.
Moeilijker dan het wetenschappelijk
onderzoek achtte de minister het vraag
stuk van de universitaire opleiding te
liggen. Het is geen toeval, dat de studie
voor leraar in de lichamelijke oefening
uitsluitend buiten universitair verband
geregeld. Voor velen is het nog aan
twijfel onderhevig of het wel tot de taak
van de universiteit behóórt om ook d
betreffende leraren op te leiden.
Hiertegenover staat, zei de minis
ter, dat de Vereniging van Leraren
cn Onderwijzers In do Lichamelijke
Opvoeding In Nederland reeds ln 1954
het treffen van maatregelen heeft
bepleit welke zouden leiden tot een
opleiding in universitair verband.
54
Na een poosje hij kon zelfs niet schatten hoe
lang hij al wachtte werden in het vertrek, naast
de plaats waar hij zat, lampen ontstoken en tegen
het witte gordijn, dat hem van de binnenruimte
scheidde, zag hij donkere silhouetten van binnentre
dende gedaanten. Direct daarna herkende hij in de
wazige schaduwen de gestalten v
ook hoorde hij lachen en
....enen iets p: tij
toestand waarin - -
Kenneth niet kwalijk nemen, dat hij de oren spitste
om iets van het gesprek op te vangen.
Ons plan is dus gelukt, hoorde hij een vrolij
ke stem, waarin hij tot zijn schrik die van de ko
ningin meende te herkennen, en onzie nicht Ldith
zal leren hoe deze zogenaamd dappere ridder zich
heeft gedragen. Eindelijk kunnen wij haar dus be
wijzen dat'hij in zijn plicht is te kort geschoten.
Dat lesje heeft ze verdiend, want meer dan eens
heb ik opgemerkt dat ze die ruwe avonturier meer
genegenheid toedraagt dan onze voorzichtigheid mag
gedogen- Haha, de dwerg die men mij in Engaddi
tot slaaf heeft gegeven, komt mij aardig van pas.
Maar wacht, daar komt Edith zelf.
Inderdaad zag de ridder een nieuwe gestalte in
het binnenvertrek verschijnen. Binnen in hem woed
de oen oplaaiend vuur en hij moest zich op de tan
den bijten om zich niet te verraden. De woorden
der koningin onthulden hem immers maar al te dui
delijk dat men hem ln een hinderlaag had gelokt
en dit vervulde hem met toorn en bitterheid,. *odat
hij onwillekeurig de vuisten balde, alsof hij een
vijand te lijf wilde. Een troost was hem echter
dat de mooie Lady Edith niet in het plan betrok
ken was, doch integendeel zelf slachtoffer, evenzeer
als hijzelf. Enerzijds verraste het hem dat een ko
ningin er zich toe liet verleiden terwiUe van een
grapje zijn eer en goede naam in gevaar te bren
gen, anderzijds echter popelde zijn hart van onge-
duld om te vernemen hoe zijn geliefde op het
smadelijk voorval zou reageren.
In het binnenvertrek heerste intussen een korte
stilte, want Lady Edith scheen op bevelen te wach
ten en de koningin wachtte klaarblijkelijk even om
haar hofdames tijd te geven een lachbui te onder
drukken.
Uwe majesteit schijnt in een vrolijke bui te
verkeren, hoorde hij Lady Edith eindelijk zeggen,
ofschoon dit late uur eigenlijk meer geschikt is om
slaperig het bed op te zoeken. Zelf stond ik ook op
het punt te gaan slapen, toen ik bevel ontving voor
u te verschijnen.
O, ik wil u niet lang ophouden, dierbare nicht,
antwoordde koningin Berengaria, maar ik kan u
voorspellen dat uw slaap zo dadelijk minder vast
zal zijn dan u waarschijnlijk hoopt. Ik heb u slechts
laten roepen om u te zeggen dat u de weddenschap
verloren hebt
Dit is een vergissing, mijn koningin, riep Edith
ontsteld en ik neem de vrijheid er u op te wijzen
dat hier van een weddenschap geen sprake kan
zijn.
O, neen? vroeg de koningin enigszins spottend.
Kunt u dan ontkennen dat u uw robijnen ring te
gen mijn gouden armband verwed hebt met de be-
Sk* heb"nieThêt recht1 uwe Majesteit tegen te
spreken, hernam Edith, licht geprikkeld,maar uw
hofdames kunnen getuigen dat uwe Majesteit de ring
van mijn vinger heeft genomen en mij de wedden-
schap als het ware opdrong, ofschoon *bew<eerde
dat het voor een jonge vrouw onbetamelijk was
toninyin.
toegewn dat i beweerde dat nMtJ vertrou-
Ar°k
niet1anders .U?
S"efdapper-
D« edele lady Edlthmengdzich n
hofdames in het gesprek, kan het Calista
i mij niet
mfhï
^ÏÏ'WÏÏX. ïei'dfSlngin daarop «rmanend
wij willen u wel in een grapje laten date», n1 d
mag de afstónd niet verge en u waarom_ waarde
verwante van de koning. Maar waarom,
nicht, gunt u ons pleziertje vrolijk
wil mijn leven
Xk"heb "geen tTezwaar tegen een vT0^jjj .e
neming, antwoordde Edith.maar ik wü mijn lever
VergeeFmij, riep Berengaria. opeens op een
iang niet meer glimlachen, als
Vergeef mij, riep Berenf,
andere toon. maar het is niet onze
liet zich door ons hier-
ik egeef^u6deUver^keriVng°rdat'tlj^en^zitn^fwezig-
heid op zijn post niets zal gebeuren.
Men dacht daarbij aan een studie in
erenigde faculteiten als bv. die der me
dicijnen en der letteren en wijsbegeer
te met een kandidaats- en een doctoraal
alsmede aan een mogelijkheid
tot promotie. Aan het doctoraal examen
zou onderwijsbevoegdheid verbonden
moeten zijn. Het is de minister bekend,
dat sindsdien ook de senaat van een on
zer universiteiten zich met dit vraag
stuk heeft beziggehouden.
ja, ln welke
universiteit voor een zodanige studie
plaats is, is een tweede vraaag, welke
de minister gemeend heeft aan deze
commissie te moeten voorleggen.
De minister besprak voorts de ver
schillende mogelijkheden welke de op
lossing
1\/TEN mag alle respect hebben voor mag niet slepende worden gehouden
de Commissie-Klaasesz, die in terwille van maandenlange of zelfs
haar met spanning tegemoetgeziene jarenlange deliberaties over 'vorm
rapport over de bestuursproblemen in en taak van het openbare lichaam.
het Nieuwe Waterweggebied kans De kwestie van het havenbeheer is
heeft gezien voor een aantal ernstige in het rapport van de commissie ele-
partijen zich zeker zullen vinden. Dat staande havens. Alleen de toekom-
is een bewijs van de vindingrijkheid stige havens zullen onder de be-
der commissie, welker resultaat aan
geduid mag worden als een groten
deels geslaagd compromis.
voegdheid van Rijnmond vallen. Of
dat in de praktijk bevredigend zal
werken, dient te worden afgewacht.
derland, bij het zoeken naar nieuwe sorteren, maar dat zal dan zeker pas
vormen op bestuurlijk gebied voor bij cen volgende generatie het geval
de agglomeraties, slechts tot rcsul- zjjn,
Uten kramen komen, wanneer er bij Burgemeester Van Walsum heeft de
alle betrokkenen bereidheid tot ge- wijze van verkieiing van de leden
ven en nemen bestaat, wanneer de van j,ct algemeen bestuur, zoals de
wil aanwezig is om een compromis te commissie deze voorstelt, een vondst
bereiken, gegeven de volstrekte „noemd Wij zijn dat met hem eens:
noodzaak verschillende oude vormen de ecnvondiES,e oplossing <i.c. recht-
van bestuur te doorbreken. omdat slreekM ïerkieelng van alle leden)
zou in dit geval zeker niet de meest
bevredigende oplossing zijn geweest,
mis heeft de Commissie-Klaasesz Benoeming van een derde van de le-
naar onze mening weten te vinden,
Dat ook deze commissie aan de mi
nister van binnenlandse zaken de in
stelling van een openbaar, bovenge-
den door de gemeenteraden impli
ceert een blijvende invloed der eerst
betrokkenen, de gemeenten, op het
doen en laten van het openbaar li-
meentelijk lichaam zou adviseren lag cliaam
in de lijn van de verwachtingen.
Destijds hebben wij bezwaar gemaakt
aiSSimÏÏ; J— overlaten aan de Kroon. De
beoordeling van door Rotterdam JTSETS
De Commissie-Klaasesz wil de be
noeming van de voorzitter van Rijn-
aanhangig gemaakte grenswijzigings-
verzoeken voor het Botlekgebied en
eventueel ook voor Europoort, grens-
zijn ongetwijfeld sterk. Nu zij de mo
gelijkheid openlaten van combinatie
(b.v.) het burgemeesterschap
evemueei our voor rjurujiuuii, gieuo-
wijzigingen, waarvan de noodzaak ™t «e» derbeWkken gemeenten
met het voorzitterschap van het
openbaar lichaam is veel van de
spanning tussen de tegenstrijdige
standpunten opgeheven.
Ten slotte: minister Toxopeus heeft
lichaam. De ook door de
noodzakelijk geachte grenswijziging andere gebieden.
Luchtverontreiniging
nadelig voor gewas
De 24ste algemene vergadering
van de afdeling Tuinbouw van het
Koninklijk Nederlands Landbouw-
Comité besloot gisteren op voor
stel van het hoofdbestuur „zo
krachtig mogelijk" stelling te ne
men tegen het advies van de
S.E.R. aan de regering inzake de
erkenningseisen voor de tuin
bouw.
Zoals bekend heeft de S.E.R.,zich in
meerderheid uitgesproken zowel tegen
invoering van vestigingseisen in de
landbouw als tegen handhaving van de
bestaande erkenningseisen in de tuin
bouw. Deze eisen (2owel theorie als
praktijk) zijn thans noodzakelijk voor
het verkrijgen van een teeltvergunning.
De erkenningsregelingen hebben vol
gens de vergadering mede geleid tot
het bereiken van het huidige peil van
de tuinbouw en de sterke marktpositie
Bovendien zijn de regelingen van be
lang uit een oogpunt van volksgezond
heid. De regelingen hebben haar be
staansrecht alleszins bewezen, zo oor
deelde de vergadering.
De vergadering besloot een voorstel
van de afdeling Andijk van de Hol
landse Maatschappij van Landbouw tot
het protestéren tegen het wegvallen van
de aansluiting tussen de lagere school
lugcmMicuc. wcuww uc ?n ,de middelbare tuinbouwschool, voor
s v«u het probleem kunnen die- ;e. 5®^en ^an de commissie land- en
Gezien het vermoedelijk geringe tumbouwonderwijs van het K.N.L.C. Bij
aantal studenten, voor wie een univer- de totstandkoming van de zg. mam-
sitaire opleiding wenselijk moet worden tnoetwet zal het nl. niet meer mogelijk
geacht, rijst ten slotte de vraag, aldus "Jn rechtstreeks van de lagere school
minister Cals of hier niet zou moeten
Advertentie
worden gestreefd naar een interuniver
sitaire Samenwerking e" voorlopig zou
moeten worden volstaan met een proef
neming aan een instelling van hoger
onderwijs. Ook dacht de minister in de
eerste plaats aan een beperkte studie
duur. Hij had de overtuiging, dat de
regering door het advies dezer com
missie in staat zal zijn een verantwoor
de beslissing te nemen over de lichame
lijke vorming als universitaire studie.
De rede van de minister werd beant
woord door de voorzitter der commissie,
prof dr. J. Jongbloed, hoogleraar te
Utrecht. Onder meer hebben prof. dr.
J. Waterink, hoogleraar aan de Vrije cii Ul
universiteit en de bekende auteur prof. f240 ffif
an .if+intf in hf,t i-nmitS 1 1
over te gaan naar de middelbare tuin
bouwschool. Dit acht de genoemde af
deling een bezwaar omdat door ander
voortgezet onderwijs de leerlingen eni-
Wordt vervolge) p j Bouman zitting in het comité.
Goedennacht
Slaapt u slecht door rheumatiek.
spit, ischias, hoofd- en zenuwpijnen,
neemt dan Togal. Verdrijft in al die ge
vallen snel en afdoende die pijnen en
daardoor slaapt u heerlijk. Togal baat!
Zuivert de nieren en is veilig voor hart
maag. Bij apotheek en drogist ƒ0,95,
GRIEP
dreigt overal!
neem vlug
„Akkertjes"
in huis
AKKERTJES
helpen direkt
moeilijk was te ontkennen. De com
missie is tot dezelfde slotsom geko
men.
Men kan intussen de vraag stellen,
of het geheel juist is ook in het uit
eindelijke advies aan de minister aan een document op zijn bureau gekre-
deze koppeling vast te houden en te gen, dat zeer goede elementen be
stellen, dat want daar komt het in vat voor een nieuwe bestuursvorm
feite op neer - de grenswijzigingen in een gebied, dat volop in expansie
pas mogen worden gerealiseerd als is. De betrokken gemeenteraden zul-
het openbare lichaam in werking len het nu eerst gaan beoordelen. En
dan mag worden venvacht, dat het
al of niet gewijzigd met grote
elkaar te zien." Nu dit niet is gebeurd, spoed regering cn volksvertegen-
zal het alleen maar zaak zijn met de woordiging zal passeren,
grootste voortvarendheid aan te stu- Het aangeboden ontwerp kan toets-
ren op de instelling van het openbare steen zijn voor de oplossing van
soortgelijke bestuursvraagstukken in
274.27
i 243.081,02.
ge jaren uit de sfeer van de tuinbouw
worden gehaald en vaak daarna voor
de tuinbouw verloren gaan.
Ten slotte besloot men een onder
zoek te doen instellen naar de moge
lijkheden, die er zijn om de voor de
tuinbouw schadelijke industrievesti
gingen tegen te gaan. In bepaalde
streken, met name in het Westland,
blijken sommige fabrieken de lucht
ernstig te verontreinigen. Het vuil
zet zich af op de glasopstanden,
waardoor minder licht wordt doorge
laten, in het Westland zelfs tot 60
pet. De verontreinigingen zijn ook
voor gewassen op de volle grond na
delig. Het hoofdbestuur zegde toe dat
er stappen worden genomen te ko
men tot bedoeld onderzoek.
Uniecollecte
J 170,—,
356.-, Harmeien I 344.05; Kamerik
Badhoevedorp I 600—, Enkhuizen
ielharnis I 722,30, Molenaarsgraaf 2i
HER EN DER
Paus Johannes heeft vandaag, ln een
lofrede gewijd aan wijlen kardinaal
Steplnac, doen uitkomen dat er een
proces tot zaligverklaring van de on
langs overledci Joegoslavische kardi
naal aanhangig zal worden gemaakt.
