CHRISTELIJK».,,!
memo
Bisschop Dibelius
treedt in 1961 af
KONING -
Hoogleraar kerkrecht
is een vraagbaak
Oecumenische samenwerking
met r.k. onverantwoord
CHEFAROX
Een woord voor vandaag
iTeiihen
Geschrijf in Propria
Cures een gevaar
Kanttekening
2
DINSDAG 26 JANUARI 1960
Deputaatschap voor
advies nodis
Ds. Th. Delleman heeft in de
(Kamper) Bazuin zitten medi
teren over de benoeming van
drs. C. van der Woude tot op
volger van prof. dr. Den Har-
togh aan de Theologische Hoge
school:
er de
benoeming van drs. C. v.d. Woude
tot opvolger van prof. Den Har-
togh. Die naam hadden we voor
deze functie nooit horen noemen.
Het curatorium maak ik mijn com
pliment voor zijn zwijgzaamheid.
En nu komen de tongen los.
Ook kwade tongen.
Jacobus heeft ons daar scherpe
dingen over gezegd. Wij kunnen
en moeten uitspraken en beslis
singen van de synode onder kri
tiek nemen. Er zijn geen onfeil
bare synoden, maar onze kritiek
zij vanuit de verbondenheid in
Christus.
Zonder iets te weten van de
overwegingen, die curatoren en
hoogleraren hebben geleid bij hun
voordracht gingen mijn gedach
ten direct uit naar de kerkelijke
positie, die de hoogleraren in de
kerkgeschiedenis onder ons heb
ben vraagbaak.
SINDS Rutgers zün „kerkrech
telijke adviezen" gaf, terwijl
ook de andere hoogleraren in het
kerkrecht hierin dienden heb
ben we in onze kerken de figuur
van „dienende bisschop" gekre
gen advisor! Deze mannen
zijn zeer zwaar belast.
Zit een kerkeraad met een kwes
tie, die eén kerkrechtelijke kant
heeft, dan wordt al gauw op voor
stel van de praeses besloter de
hoogleraar in het kerkrecht aan
te schrijven.
Ik heb ook wel eens de eer, dat
kerkeraden mij om advies vragen
in kwesties, die in verband staan
met de huwelijksethiek en dan
heb ik er mij herhaaldelijk over
verbaasd, dat men nogal wat men
sen aanschrijft over een zaak.
fANNEER zullen onze kerken
deputaatschap voor
advies instellen?
U zult zeggen: Dat hebben we
niet nodig. We hebben toch onze
kerkvisitators. Maar ook deze
broeders vragen nog wel eens ad-
De situatie Is zo, dat de hoog
leraren in het Kerkrecht advise
rende dienaars zijn en de Synode
bij de benoeming van een man
voor de Kerkgeschiedenis tevens
moet denken aan de positie, die
deze man als „vraagbaak" of
advisor krijgt.
Als ik aan deze dingen denk be
grijp ik de benoeming van een
man als drs. C van der Woude
die zijn kerkhistorische disserta
tie nooit heeft kunnen afmaken
vanwege zijn dienst in de kerkelij
ke praktijk.
Dc kans om een man van de
leeftijd van prof. Bakker voor
Kerkgeschiedenis te benoemen is
vrijwel nihil, zolang de tfidige
praktijk blijft gehandhaafd. De
kerkelijke positie van de kerk
recht-hoogleraren eist voor dit
ambt mannen, die het kerkelijk
leven door en door kennen, die
wijsheid hebben enz.
Zulk een man is de a.s. hoog
leraar in het kerkrecht.
Daarom kan ik hem van harte
gelukwensen met zijn benoeming.
De kerken zullen dankbaar zijn
voor zijn adviserende arbeid en
het mede vormen van de theol.
studenten is hem wel toever
trouwd. Dat deze dominee (nog)
niet gepromoveerd is behoeft ons
niet een gevoel van minderwaar
digheid te geven.
Aan de Rijksuniversiteit in Gro
ningen zijn onderscheiden hoog
leraren, die geen „dr." voor hun
naam kunnen zetten. Ze zijn er
niet minder hooggeleerd om.
Prof. Van der Woude zal zijn
kerkhistorisch weetje wel hebben!
Gaarne zal ik hem namens onze
reünisten op de dag van zijn in
augurele komen gelukwensen.
WA
vorming van een wat ik noemde
deputaatschap voor advies.
Zo sterk als blijkbaar thans heeft
meegewogen de kerkelijke verant
woordelijkheid van de te benoe
men hoogleraar is me nog nooit
zo duidelijk geweest.
Waarom benoemt men niet en
kele mannen, onder wie ook een
psycholoog (of-en psychiater) die
kerkeraden en ambtsdragers van
advies kunnen dienen?
Onder deze mannen dient ook
een wijs expert in het kerkrecht
te zijn Ik bedoel een man, die
niet alleen heel goed weet wat
kerkrechtelijk goed en kwaad is,
maar die ook weet hoe we er in
de praktijk mee aan moeten.
Deze man kan eventueel ook
lector in het kerkrecht worden,
speciaal wat de toepassing van de
K.O. in de praktijk betreft.
De hoogleraren in de kerkge
schiedenis behoeven dan niet lan
ger zo veel tijd aan al die prak
tische kwesties te geven. We heb
ben nog nooit een „kerkgeschiede
nis" gekregen van een onzer
kerkhistorici. Ze hebben er dom
weg de tijd niet voor.
DIT waren zo enkele gedachten,
die bij een reünist van Kam
pen opkwamen toen ik over de be
noeming van ds. Van der Woude
las. Moge hem nog vruchtbare stu
diejaren gegeven zijn. En zij het
de kerken gegeven een eind te
maken aan de te zware kerkelij
ke belasting van deze hoogleraren.
Juist vanuit zijn kerkelijke er
varing ten bate van onze Theol.
Hogeschool. En mogen de kerken
besluiten een deputaatschap (met
'n lector voor praktisch kerkrecht)
te benoemen.
Tegen de tijd dat dit deputaat
schap goed functioneert zal de
keus voor een opvolger van prof.
Van der Woude heel wat ruimer
zijn geworden en dan zal de we
tenschappelijke beoefening van de
kerkgeschiedenis ook ruimschoots
aan haar trekken kunnen komen.
Maar dit blijft een stiefmoeder
lijk geval als de betrokken hoog-
viseurstaak.
moet worden begonnen met de
4 W\ W®
Beroepingswerk
Verrassing in Berlijn:
Hij zal nauwer
samenwerken met
raadgevers
TDISSCHOP Otto Dibelius heeft
tijdens de synode van de
kerk van Berlijn-Brandenburg
voor een verrassende mededeling
gezorgd. Geheel onverwachts
kondigde hij zijn aftreden aan.
De bisschop die in mei 80 jaar
wordt, wil in 1961 met emeritaat
gaan.
Dibelius is in de afgelopen maanden
fel aangevallen door de communisten,
omdat hij in een geschrift als zijn me
ning uitgesproken heeft dat een rege
ring die het recht vertrapt niet als een
door God aangestelde regering erkend
behoeft te worden. Ook vele Oostduitse
gelovigen cn leden van de Westberlijn-
se gemeenten hebben hem in de afge
lopen maanden sterk bekritiseerd.
Van Oostduitse zijde zijn herhaal
delijk pogingen ondernomen om
een wig te drijven tussen de bis
schop en de synode. Zo hebben
communistische bladen onlangs ar
tikelen gepubliceerd waarin uitspra
ken van Dibelius geciteerd worden,
die hij gepubliceerd he-ft kort na
dat Hitier aan de macht kwam.
Dibelius oefende daarin scherpe kri
tiek uit op de Joodse invloed in Duits
land in de jaren na de eerste wereld
oorlog. Tevens had hij daarin als zijn
mening uitgesproken dat teveel Joden
uit de Oosteuropese landen in Duits
land waren toegelaten en al te snel
Duitse nationaliteit hadden verkre-
poging onder-
Op de synode
Ds. Hegger in Haarlem
Onderwijzers voor
Nieuw Guinea
In de vergadering van de Raad voor
de Zending van de Ned. Hervormde
Kerk zijn de volgende onderwijzers
aangetrokken voor uitzending naar het
onderwijs op Nieuw-Guinea: mej. N. H.
v. d. Veen te Vollenhove, de heer IJ.
Vellinga te Leeuwarden, de heer J. Lit
te Pernis, mej. B. de Boer te Vorden,
de heer K. Romkes te Urk en de heer
J. de Vries te Assen. Zij zullen gedu
rende vier maanden de cursus aan de
Zendingshogeschool te Oegstgeest vol-
IN een samenkomst te Haarlem
belegd door de stichting „In
de Rechte Straat" in de gerefor
meerde Wilhelmina-kerk heeft
ds. H. J. Hegger de vroegere
rooms-katholieke priester zich
scherp verzet tegen officiële
oecumenische religieuze samen
komsten waarin rooms-katholie-
ken en protestanten samen wer
ken, zoals dat gebeurd bij kerst
zangdiensten en bij Haarlems
dienst die ter gelegenheid van de
gebedsweek om de eenheid der
kerk werd gehouden.
Ds. Hegger erkende dat de samenkomst
van de oecumenische beweging met
de rooms-katholieke Couturier-kring
niet voortkwam uit valse irenische
gevoelens en dat men de verschillen
niet wilde verdoezelen, maar sprak
als zijn overtuiging uit dat de Schrift
een dergelijk samenwerken verbiedt.
In zijn toespraak zette ds. Hegger uit
voerig uiteen waarom deze samen
werking niet mogelijk is. Hij wees
daarbij op de beeldenverering, de vol
strekte onderwerping aan de paus, de
protestantenvervolgingen in Columbia
en Spanje.
Hij wees op het feit dat protestanten
en rooms-katholiekgn in wezen niet
dezelfde grondslag voor hun geloof
hebben omdat de eersten nimmer kun
nen aanvaarden wat de rooms-katho-
liek prof. Schillebeek schreef: „Wij
moeten voor ogen houden, dat godde
lijke verlossing van mensen toch een
menselijke vrij-aanvaarde en aldus
Advertentie
Maagklachten?
i gtnezendt laag op do maagwand
een voor ons verdienstelijke verlos
sing is."
De tweede spreker was de evangelist
W. M. A. Kuin, die sprak over ware
vrede voor Christus en bij zijn gehoor
er op aandrong om zonder de werken
der wet maar uit geloof alleen vrede
te vinden bij God. De kerk was zo vol
dat een zeer groot aantal stoelen moes
ten worden bijgezet.
Franeker kerkeraad
stuurt protest aan
Waarheid en Eenheid
De kerkeraad van de Gereformeerde
Kerk van franeker heeft bü het bestuur
van de persvereniging „Waarheid en Een
heid" geprotesteerd tegen de uitspraken
die op de jaarvergadering zijn gedaan
over de benoeming van ds. C. van der
Woude tot hoogleraar te Kampen. Vol
gens de brief zijn ze krenkend zowel voor
ds. Van der Woude als voor de synode,
wat erger is omdat elk bewijs ontbreekt
en naar de vaste overtuiging van de
kerkeraad ook niet geleverd kan worden.
De hoop wordt uitgesproken dat „Waar
heid en Eenheid" niet in deze fijn verder
Henk Prins benoemd
tot directeur Bijbel-
kioskvereniging
De Bijbelkioskvereniging heeft naast
haar directeur de heer H. J. Heule een
tweede directeur aangesteld de heer
Henk Prins uit Rotterdam. Het is nodig
gebleken de verantwoordelijkheid voor
het sterk gegroeide werk van de chris
telijke lectuur-verspreiding te verdelen.
De lieer Prins is in het land bekend
geworden als een van de leiders van de
Rotterdamse Interkerkelijke jeugd
Evangelisatie, de zogenaamde I.J.E. Hij
is een van de jongeren die vooral
streeft naar een brede vorm van samt
werking op jeugdevangelisatie-gebied.
nomen worden om de bisschop, die be
kend staat om zijn rechtlijnig denken
en zijn felle uitspraken, tot matigen,
VERDEDIGING
Ter synode verdedigde de bisschop
zich tegen de communistische aanval
dat hij anti-semitisch heeft geschreven.
„Ik was nimmer een nationaal-socia-
list", zei hij. „Ik heb nooit de Hitler
groet gebracht en nooit het Horst Wes-
mee ingestemd had
werken met kerkelijke raadgevers ge
durende de rest van zijn ambtstermijn.
In het verleden sloeg hij de raad
van de jongere geestelijke leiders vaak
in de wind, omdat hij hun al te voor
zichtige, tactische houding vaak te
zeer als een vorm van compromis zag.
Bisschop Dibelius die bisschop is
van de Kerk van Berlijn-Brandenburg
die zowel gemeenten in West-Berlijn
als in Oost-Berlijn en de D.D.R. om
vat, is tevens titulair hoofd van de
Duitse Evangelische Kerk. Het is nog
niet bekend of bisschop Dibelius zich
ook uit dat ambt zal terugtrekken.
VRIJWILLIG
Hoewel het aftreden van bisschop
Dibelius samen valt met de commu
nistische poging om hem terzijde ge
steld te krijgen, mag niet geconclu
deerd worden dat dit dus inderdaad
is gelukt. De ambtstermijn van de
bisschop loopt volgend jaar af. Ken
neüjk wil hij zich dan los maken
van al zijn functies en zich uit het
openbare leven terugtrekken. Gezien
zijn zeer hoge leeftijd behoeft dit
geen verwondering te wekken.
Zelf verklaarde hij „Heb ik er
mer aan getwijfeld dat ik mijn: post
als bisschop op dit ogenblik zou
neerleggen". De bisschop heeft wel
Tier in het openbaar gezegd dat
hij in 1961 wilde aftreden, maar
waarnemers geloven dat hij zinspeel
de op gesprekken met vrienden. De
bisschop kondigde zijn komend eme
ritaat aan toen hij het jaarverslag
las, dat in de komende dagen zal
worden besproken.
Onderwijsbenoemingen
Utrecht; aan i
irmalsen: mi
om (tijd.);
te Culemborg: G.
e Pr. Marijke-school
vr. C. v. Bosheide
an de Chr. Schooi t<
iran Eyk te Gouda;
Bijbel te Opperdoes
NED. HERV. KERK
Benoemd tot vicaris te Heeze: P. Land
weer, kand. te Ammerzoden.
Bedankt voor Veen: P. de Jong te
Kootwijkerbroék.
GEREFORMEERDE KERKEN
Bedankt voor Aduard: W. J. de Ruiter
te Idskenhuizen.
Benoemd door de deputaten voor het
Caraïbisch gebied voor de tijd van een
jaar om de gemeente op Curasao te die
nen: ds. A. L. Janse de Jonge te Oost-
voorne, die deze benoeming heeft aan
genomen. Hij zal aan zijn gemeente ver
bonden blijven. De gemeente van Cura
cao werd vacant door het overlijden van
ds. W. A. Wijmenga. Ds. Janse de Jonge
zal ds. J. Wilschut opvolgen die door zijn
gemeente van Zeist voor een half jaar
was uitgeleend.
CHRIST. GEREF. KEKEN
Aangenomen naar 's-Gravenmoer: C.
v. d. Zaal te Harlingen.
Preekconsent werd verleend aai.
L. W. Deenik, predikant van de Ref.
Churches van Nieuw-Zeeland en voor
dien van de Geref. Kerk van Portugaal
die met verlof in Nederland is, Nairac-
straat 11 te Barneveld. Het verlof werd
verleend door de deputaten voor de
heid onder de geref. belijders en co
pondentie met buitenlandse kerken.
UNIE VAN BAPT. GEM.
Aangenomen naar Leeuwarden: G.
Brongers te Groningen-Zuid.
Universiteit geeft
eremedaille aan
de heer F. Lugt
Tijdens de zitting van de Senatus
Amplissimus der Rijksuniversiteit te
Utrecht, op de Dies Natalis, 25 maart
a.s., zal de eremedaille der Rijksuni
versiteit te Utrecht in goud worden uit
gereikt aan de heer Frits Lugt, op
grond van de vele verdiensten die hij
zich in de loop der jaren op het gebied
van de Kunstgeschiedenis in het alge
meen en voor de Rijksuniversiteit t e
Utrecht in het bijzonder heeft verwor
ven, met name ook met betrekking tot
het Kunsthistorisch Instituut te Floren-
BOEKENHOEK
Het geslacht Bjorndal, een verhaal uit
de jaren omstreeks 1760 tot 1810, door
Trygve Gulbranssen. Complete filmedi
tie. Boek I: En eeuwig zingen de bossen,
boek II: Winden waaien om de rotsen,
boek III: De weg tot elkander. Uitgave
Ad. M. C. Stok Zuid-Hollandsche
Uitgeversmij., Den Haag.
Zelfs de duivel komt onder de indruk van de bestrijdings-
methode van de duivel. Iedere keer als hij de Heiland in de
woestijn wil verleiden antwoordt Deze: „Er staat geschreven"
(Lucas 4).
Als de duivel voor de derde keer komt, meent hij zijn les
geleerd te hebben. Hij zegt: Werp uzelf naar beneden, want
er staat geschreven: Aan Zijn engelen zal Hij opdracht geven
aangaande U om U te behoeden. Als de duivel ons niet tegen
God kan opzetten komt hij ons met godsdienst verleiden. Als
wij niet naar zijn zoete stem willen luisteren komt Hij met
de bijbel in zijn handen. Paulus zegt zelfs dat hij er niet voor
terugdeinst om zich voor te doen als een engel des lichts.
Toch is er een verschil in het bijbelgebruik van de Heiland
en de duivel. Christus citeerde de Schrift in het gehele ver
band van de openbaring van God. Hij haalde geen tekst uit
haar verband. De duivel daarentegen komt niet met de bijbel-
boodschap maar met een geïsoleerde tekst. Hij moet zelfs de
tekst nog veranderen, want helemaal kan hij haar niet ge
bruiken. Als u psalm 9111 opslaat ziet u dat de duivel de
woorden „op al uw wegen" weglaat. De belofte geldt voor de
mens die gehoorzaam de weg, die God verordineerd heeft,
wil gaan, en niet voor eigengereide wegen.
Advertentie
School I te Ouderkerk a.d. IJssel (do
Brouwer te Ouderkerk a.d. IJssel
Beekman te Rotterdam: aan de Ch
School te Terneuzen: L. Wijn te Zaam
aan de Pr. Juliana-school te Goudf
de meest gevraagde
Goedgekeurd door de Ned. Ver.
van Huisvrouwen
President Amsterdamse rechtbank
Uitspraak kort
geding Elsevier
op 1 februari
Onder grote belangstelling heeft
gisteren voor de president van de
rechtbank te Amsterdam een kort ge
ding gediend dat het Amsterdamse
studentenweekblad Propria Cures
aanhangig had gemaakt tegen Else-
viers Weekblad.
Aanleiding hiertoe was een reactie
van Elsevier op een ingezonden stuk
de student H. Plas. Propria Cu
res had dc meest stotende passage
uit hit stuk in haar rubriek corres
pondentie opgenomen voorzien van
een redactioneel naschrift: Bent i
nu de beloofde zoon van Hitier? Hei
land Plas 't klinkt niet onaardig.
33
Korte Inhoud van het voorafgaande:
Sir Kenneth, de Ridder van de Luipaard, maakt
als kruisvaarder deel uit van het gevolg van Ko
ning Richard Leeuwenhart. Op één van zijn toch
ten heeft hij bij een oase een gevecht geleverd
met een voorname Saracecnse krijgsman. De strijd
eindigt onbeslist cn belde mannen gaan gezamen
lijk de woestijn in, waar Sir Kenneth de kluizenaar
van Engaddi ccn boodschap moet brengen. Daar
heeft hij dan een wonderlijke ontmoeting in een
klooster, dat met alle pracht en praal van de toen
malige kerken Ln de rotsen is gebouwd. Tussen de
vrouwen die daar lopen, ziet hij zijn geliefde, die
hij in Engeland waande en die hem tot tweemaal
toe een teken geeft door een bloem voor zijn voe
ten te laten vallen. Sir Kenneth keert terug naar
het kamp van koning Richard, die ziek geworden
Is en brengt een 8araceense geneesheer mee, die de
koning wil genezen.
Toch blijft het een dwaasheid, hernam de
Vaux, zich tegen de voorschriften van een koning
te verzetten. Dus wil ik u helpen en u een ver
gunning sturen hét dier te houden.
Dank u, zei de Schot koel, ofschoon ik man
genoeg ben om binnen mijn eigen kampplaats mijn
eigen recht te verdedigen. Hij wachtte even
en veranderde dan opeens van toon. Veel hartelij
ker liet hij er op volgen: Neen zo mag ik niet
spreken, want ik zie dat uw vriendschap oprecht
is. Mijn dank is even oprecht, Mylord, want een
hond is geen mens en de stalknechten van de ko
ning zouden hem kunnen verschalken en hem leed
dnen. En voor de gevolgen zou ik niet instaan.
Mocht iemand Roswald iets in de weg leggen, ik zou
in staat zijn mij te wreken en misschien zou ik
te ver gaanGij hebt mijn armoedige legerplaats
gezien, Mylord, cn dus zult u begrijpen dat Roswald
mijn voornaamste helper is wat het vinden van
voorraad betreft. Ik hoop dus maar dat onze Leeuw
Richard zich niet zal gedragen als de leeuw uit
de fabel, die met minder sterke dieren op jacht
SIR WALTER SCOTT
.ging en de hele buit voor zich alleen opeiste. Ik
kan niet geloven dat hij een arm ridder, die hem
vrijwillig en trouw volgt, een uurtje jachtvermaak
en een stuk wild zal misgunnen, vooral nu ander
voedsel voor een arm man heel moeilijk te krij
gen is.
Op mijn eer, riep de Engelse Lord, u spreekt
de waarheid, maar ik weet dat Schotten gemakke
lijk het hoofd verliezen als ze van jacht spreken.
Is het niet zo?
Hebben wij niet gehoord? antwoordde Sir Ken
neth niet zonder leedvermaak, dat uw vogelvrij
verklaarde yeomen in de graafschappen Kent en
Nottingham grote benden hebben gevormd, aange
voerd door de beruchte boogschutter Robin Hood
en zijn luitenant. Kleine Jan? Zou het dan niet
beter zijn dat Richard zijn jachtwetten in Enge
land veranderde, liever dan ze met zoveel stren-
heid te willen toepassen in het Heilig Land?
Dat is een moeilijk probleem, zei de Vaux,
schouderophalend en kennelijk niet geneigd een zo
netelig onderwerp aan te pakken, wij leven in
een gekke wereld. Sir. Maar kom, thans moet ik
afscheid nemen, want de koning verwacht mij in
zijn tent Straks, als de avond valt, zal ik, met
kwartier terugkomen
het mijne bij te dragen tot de genezing i
uw schildknaap?
U is wel vriendelijk, antwoordde Sir Kenneth,
maar voorlopig is dat niet nodig. Roswald heeft
mijn voorraadkamer voor enkele weken gevuld. De
brandende zon brengt ons wel koorts, doch ander
zijds helpt ze ons het vlees te bewaren.
De twee ♦krijgers namen nu afscheid, veel vriend-
schappelijker dan ze elkaar daarstraks hadden be
groet. De Vaux kreeg nu ook nauwkeurig bericht
in verband met de zending vun de geneesheer en
de Schot aarzelde thans niet meer hem de geloofs
brieven te overhandigen, die hij uit naam van Sala-
din, voor de koning van Engeland had meege-
HOOFDSTUK VIII
Dat is een vreemd verhaal, Sir Thomas, zei de
zieke koning, toen hij van de Baron de hele geschie
denis had gehoord. Gelooft u dat die Schot een eer
lijk man is?
Dat is moeilijk te zeggen, Mylord, antwoordde
de grensbewoner, ik heb met Schotten heel wat er
varing en soms bleken ze eerlijk als goud, soms
echter volkomen onbetrouwbaar. Maar wat deze be
treft, moet ik naar eer en geweten zeggen dat hij
een eerlijke indruk maakt.
En zijn gedrag als ridder, de Vaux?
Daar kan uwe majesteit^ beter over oordelen
dan ik, zei de Lord bedachtzaam, ik ben er van
overtuigd dat u het gedrag van de ridder van de
Luipaard al eens hebt gadegeslagen. In ieder geval
heb ik veel goeds over hem gehoord.
Met reden, Sir Thomas, knikte de koning, dat
mag ik u zeggen. Zelf streed ik vaak genoeg in de
voorste rangen om te weten hoe mijn volgelingen
zich daar gedragen. En zo heb ik mij inderdaad
meer dan eens kunnen overtuigen van de manier
waarop de ridder van de Luipaard zijn plichten ver
vulde. Mijn commandostaf zou weinig waarde heb
ben als hij niet herhaaldelijk mijn aandacht had ge
trokken en graag zou ik hem dan ook meer goed
heid bewijzen, als hij niet aan zijn moed en dap
perheid meer trots en verwaandheid paarde dan mij
lief i
Wordt vervolgd
Elsevier had het fragment als anti
semitisch gesignaleerd en eraan toe
gevoegd dat voor de schrijver en
voor degenen die het stuk opnamen
niet Amsterdam maar Cairo de aan
gewezen universiteitsstad is.
Op 9 januari jl. verscheen in Elsevier
een hoofdartikel over de recente vlaag
van anti-semitisme, waarin werd gesteld
dat de primeur voor Nederland gesteld
kan worden op naam van Propria Cures.
De redactie van dit blad achtte zich ii
eer en goede naam aangetast en vorder
de rectificatie, stopzetting van de
speiding van de betreffende nummers
en een verbod aan Elsevier zich in de
toekomst opnieuw in die zin uit te la
ten en publikatie van het vonnis, alles
op straffe van vele duizenden guldens.
De raadsman van Propria Cures
mr. H. R. Eyl, betoogde uitvoerig dat
Elsevier te kwader trouw heeft gehan
deld door het blad te beschuldigen
van anti-semitisme. Hij wees op het
vernietigende onderschrift waarmee
de redactie zich van het ingezonden
stuk had gedistancieerd.
Bent u zo zeker van het vernietigen
de karakter van dit onderschrift? Het
is moeilijk te begrijpen en ook Else
vier zal een vraagteken plaatsen, in
terrumpeerde de president, die van
mening was dat de redactie het stuk
beter niet had kunnen opnemen.
De president heeft een brief van
dent Plas ontvangen, die schreef dat de
redactie zijn vertrouwen heeft be
schaamd. De student had verzocht het
stuk op te nemen, eventueel na schrap
ping van te felle passages. Het blad
heeft juist het meest beledigende frag
ment opgenomen. Een aantal adverteer
ders heeft na het gebeurde het contact
met Propria Cures verbroken.
De raadsman van Elsevier, mr.
van Dal, deelde tot zichtbare verbazing
van de eigende partij mede, dat de in
de dagvaarding genoemde passages
over de droevige primeur van Propria
Cures inzake het anti-semitisme, niet
sloeg op het ingezonden stuk, maa
in 1958 geplaatst artikel: Israel de
in? De raadsman citeerde het arti
kel uitvoerig, evenals een groot aantal
andere fragmenten' in oude jaargangen
van PC, waarmee hij het nihilistisch ka
rakter van het blad wilde aantonen.
Hij bestreed de beschuldiging van
lediging op juridische gronden en
toogde dat wie zich beweegt op het pre
caire terrein van openbare meningsui
ting en publiciteit, niet moet beginnen
zich, met totale miskenning van de op
dit gebied geldende regels, buiten dit
terrein te plaatsen.
Dc president van de rechtbank acht
te dergelijke schrijverij van nog nauwe
lijks in de maatschappij opgenomen jon
gelui een gevaar. Het is eenvoudig
lachwekkend dat u zich met dergelijke
zaken bemoeit, zei hij tot de talrijke
studenten onder de toehoorders. Op 1 fe
bruari volgt de uitspraak.
STAKING VAN BUSCHAUFFEURS
(ANJUIST is de staking van een
aantal buschauffeurs hier en daar
in 't land. Onjuist echter was óók
de wijze, waarop men er van rege
ringszijde op heeft gereageerd.
Het zijn stakingen die slechts een
deel
Binnenskamers worden dan moeizaam
en volhardend besprekingen gevoerd,
berekeningen opgesteld, statistie
ken ontworpen en bestudeerd, nota's
overgelegd, en wat dies zoal méér zij.
Daar is het geschermutsel. Maar hui-
de Nederlandse buschauf- ten de kamer staan de mensen óm
feurs betreffen. Het zijn bovendien
stakingen, waarvan de vakbonden
zich hebben losgemaakt. Niettemin
wie het gaat en vóór wie het gaat.
Zij willen weten, waaraan zij toe
zijn. En onder het wachten rijst de
heeft de regering in de stakingen aan- spanning. Moet men er zich over ver
leiding gevonden om niet langer met bazen?
de vakbonden te praten. Zoals de
stakingen onjuist zijn zo is ook dit
onjuist.
Men zou de indruk kunnen krijgen,
dat het loonbeleid van de regering
op bepaalde punten zekere tekenen
van een al te grote doortastendheid
gaat vertonen. Wanneer de Rotter
damse gemeenteraad in een wat laat
Wij vragen ons af, of het onvermij
delijk is, dat het zo lang duurt.
Waarom moeten besprekingen zich
over maanden uitstrekken? Neem nu
de kwestie van de lonen der bus
chauffeurs. Het schijnt hierop vast
te zitten, dat werkgevers loonsverho
ging willen doorberekenen in de ver-
voersprijzen, terwijl de regering zich
geworden vergadering een besluit daartegen keert en van oordeel Is,
aantal bus- Nu yan tweegn ggn; hej kan niét of het
schort. Wanneer
chauffeurs, tegen de vakbonden
tot «n tijdelijke etektoj besluit, is wy
de regering van oordeel, dat de vak-
bonden méé gestraft moeten worden.
Een en ander betreuren wij. Wij
kan wél. Wij hopen zeer, dat het wél
rede
lijke loonsverhoging mogelijk is zon
der dat deze nu maar dadelijk ?n de
vervoersprijzen moet worden doorbe
doen dit in het bijzonder, omdat wij „.U T m T
V„u ,1„ v.rrtpiii.pp. ppn rekend' Mlar "J" hl«
van de aanvang verdedigers
vrijere wijze van loonvorming zijn
geweest. Wij
nog. Maar wij zijn ons bewust, dat
voor het welslagen van deze loon
vorming spelregels getoden zijn,
deels liggende in het vlak van de
menselijke betrekkingen.
Dat de regering niet wénst te onder
standpunten Is het dan onmogelijk,
dat vandaair dat de een de ander overtul8*? Moet
j.f dan altijd een afmattingsschermutse
ling de oplossing brengen? Dat kan
dan lang duren. En het wachten is
voor de betrokkenen.
Dat de lonen van de buschauffeurs
naar boven moeten, is daarbij buiten
in
ons steeds weer dichter bevolkte
landje met zijn steeds Ingewikkelder
verkeerssituaties steeds meer ge
vergd. Men dient respect te hebben
voor de wijze waarop zij, onder vaak
handelen onder enige druk van bui- kW- Er wordt van deze
ten, is begrijpelijk en goed. Zij zou
te laken zijn, indien het anders ware.
Maar zij kan ook wel eens te spoe
dig de aanwezigheid van deze druk
veronderstellen.
Zeker, wij weten dat de vrijheid een moeilijke omstandigheden, hun plicht
moeilijke zaak is. Men moet de vrij- vervullen. We zijn daaraan gewend
heid ook waard zijn. De ervaring geraakt, maar juist daarom mogen
heeft al geleerd, dat de sfeer van
het ons wel eens indenken. Juist
vrijheid niet altijd een vlot overleg we eraan gewend geraakt zijn,
- - zegt iets voor de wijze waarop hier
de diensten worden verricht.
garandeert. Het loonbeleid is
voorwerp van besprekingen en on
derhandelingen geworden. Soms Opschorting van de besprekingen als,
hebben wij de indruk, dat betrokke- waartoe nu door de regering is be
nen daarbij als het ware in een sloten, brengt niemand een stap ver
schermutseling gewikkeld zijn, waar- der. Het geeft bovendien aan deze
bij de ene partij de andere tracht door de vakbonden niet gesteunde
uit te putten.
Hoe anders te verklaren, dat som-
mige besprekingen zich over zulk sultaat in de besprekingen geboden,
een lange tijdsduur uitstrekken?
stakingen onnodig relieëf. Veeleer
is het bereiken van een spoedig re-
KONGOLEES INTERMEZZO
J)E rondetafelconferentie over Kon- ter De Schrijver, bekend om zijn on-
go, die enkele dagen geleden in kreukbaarheid, had toegezegd, met
Brussel is begonnen, is van grote be- grote voortvarendheid te werk te zul-
tekenis. Het is niet zo maar een ge- len gaan en het lot van de regering te
sprek tussen vertegenwoordigers van zullen gaan en het lot van de rege-
een koloniale mogelijkheid met lei
ders van onafhangelijkheidsbewegin-
gen. De bedoeling ervan, is, de grond-
ring te zullen verbinden aan aanvaar
ding van de nodige wetsvoorstellen
in het parlement.
slagen te leggen voor een nieuwe Kasavoeboe heeft geheel onverwacht,
Belgisch-Kongolese samenleving, zelfs zonder medeweten van de an-
waarvan twee landen op voet van ge- dere Kongolese delegatieleden, roet
volking va nKongo onafhankelijkheid eisen, die hij puntsgewijze stelde. Die
toegezegd, en sindsdien heeft het zouden toch ter sprake zijn gekomen,
bewezen, dat deze belofte geen leeg De moeilijkheden, die Kasavoeboe
gebaar is geweest. De regering te veroorzaakte, waren het gevolg van
Brussel wil echter met grote voor- de verklaring, dat hij aan het resul-
zichtigheid te werk gaan, omdat er taat van de conferentie een bindend
voor beide volken veel op het spel karakter wilde geven,
staat en de ervaring in andere delen Deze mededeling was volkomen in
van de wereld geleerd heeft, welk strijd met de gemaakte afspraak,
een onheil kan worden eneenvonx De Belgische regering wil niet bij
een onheil kan voortkomen uit een te voorbaat gebonden zijn aan het re-
snelle, slecht voorbereide, overdracht sultaat van de conferentie, ofschoon
van de souvereiniteit.
zij bereid is, en in zekere mate ook
Even begrijpelijk is het verlangen wel genoodzaakt zal zijn, er terdege
van degenen, die zich als de leiders rekening mede te houden. Op die
van de Kongolezen beschouwen, om wijze wilde zij trachten, het gesprek
de overgangsperiode zo kort moge- in een rustige sfeer te houden,
lijk te doen duren. Dit verlangen Niettemin zal het gesprek naar alle
vloeit echter voort uit wantrouwen waarschijnlijkheid normaal worden
in de bedoelingen van de Belgische voortgezet, ondanks het door Kasa-
regering, en een gebrek aan vertrou- voeboe veroorzaakte intermezzo. Pas
wen is nu eenmaal een slechte basis wanneer Loemoemba gelegenheid
Toen de conferentie op gang was blijken, of de rondetafelconferentie
gekomen, leek het wantrouwen gro- een voor beide partijen gunstig ver-
tendeels te zijn weggenomen. Minis- loop zal hebben.
Sociale Interacademiale
te Utrecht en Zeist
Op 9, 10 cn 11 maart zal te Utrecht
Zeist het negende congres van de
Sociale Interacademiale, de Nederland-
Federatie van Universitaire Studie
verenigingen in de Sociale Wetenschap
pen, worden gehouden. Het onderwerp
van het congres ,zal zijn: isolatie en
comminicatie. Get congres begint
woensdagmiddag 9 maart officieel met
plechtige openingszitting in de aula
de Rijksuniversiteit te Utrecht, tij
dens welke, na een toespraak van de
praeses van de sociale interacademia
le, prof. dr. R. C. Kwant, sociaal fi
losoof te Eindhoven, een rede zal hou
den over Wijsgerige beschouwing over
isolatie en communicicatle.
Na een ontvangst ten stadhvize door
de burgemeester van Utrecht, jhr. mr.
C. J. A. de Ranitz, wordt het congres
voortgezet in het conferentie centrum
Woudschoten te Zeist. Inleidingen wor
den gehouden door prof. dr. E. J. Lee
mans. socioloog te Nijmegen over En
kele sociologisch beperkende factoren
in de communicicatie, waargenomen
in een grote stad", door dr. J. Ex, so
ciaal psycholoog te Nijmegen over het
onderwerp: „De overgang van commu
nicatie naar isolatie", belicht vanuit een
sociaal-psychologische gezichtshoek, een
kwalitatief en metrisch onderzoek" en
door de heer G. J. van den Berg, soci-
'eograef over: „De situatiespanning
:n ,Hier en gunter'."
