Jïicuwe £ciitsr()c GTtmranl STAAT VAN BELEG IN ALGERIJE Proteststaking ontwricht busvervoer in Utrecht geen contact mijnwerkers Bloedige gevechten (20 doden) en stakingen Politietroepen in botsing Franse extremisten met ur Automobilist reed oude man aau en reed door Prinses Irene naar Wenen MAANDAG 25 JANUARI 1960 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie. Redactie. Abonnementen- Advertentie-afdeling Tel 31441 ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter Familieberichten f018 per millimeter (Bij contract belangrijke korting) Postrekening 58936 Veertigste jaargang no. 11777 Hoofdredacteur: Or. E. DIEMEB CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stanloasttcf) is gbcblmn tngn bert ia tegbenspocf 4 x ZN was er goed mee zie pag. 2 SPORT van ZATERDAG TIT HET BINNENLAND van Algerije stromen zwaar bewapende mili taire eenheden, in allerijl opgeroepen door generaal Challe, naar Algiers, sinds gisteren het toneel van een bloedig treffen tussen Franse extremisten en politietroepen. De bom is gebarsten. De smeulende onrust van de laatste dagen is bij de Franse kolonisten uitgeslagen tot een felle vlam van verzet tegen het ontslag van generaal Massu en de politiek van president De Gaulle en zijn regering. Twintig personen, agenten en extre misten, zijn gedood. Meer dan 140 mensen raakten gewond. In de straten van Algiers liggen de barricaden hoog opgestapeld. Er achter de Franse kolonisten, uitgerust met moderne en primitieve wapens. GENERAAL CHALLE heeft de staat van beleg afgekondigd. De extre misten hebben een algehele staking uitgeroepen. Een strenge cen suur is ingesteld. Samenscholingen van meer dan drie personen zijn ver boden. Een avondklok is van kracht. President De Gaulle heeft zich ijlings uit zijn weekendverblijf Colombey-les deux-eglises naar Parijs begeven. Premier Debré brak een officiële receptie af na het bekend worden van de opstand in Algiers. Soldaten in volle wapenrusting op hun post voor het oorlogsmonument van Algiers. Vóór hen gescheiden door prikkeldraad staan hon derden betogers. Een flits van de dreigende revolutie in dit Franse (Telefoto Ass. Press.) President De Gaulle doet een klemmend beroep op de betogers op de barricaden, onmiddellijk hun verzet te staken. Hij vraagt vertrouwen voor zijn missie, vrede te brengen in Algerije. Hij waarsohuwt dat de muiterij, een ongeoorloofde slag tegen de Franse natie, het werk van Frankrijk in Algerije teniet kan doen. In Parijs en alle grote Franse steden is bij politieel bevel een verbod uitge vaardigd tot het houden van openbare vergaderingen, optochten en samenscho lingen. De politie van Parijs is versterkt. De regeringsgebouwen in de hoofdstad en de bruggen in het centrum staan on der zware bewaking. Speciale politietroe pen bewaken het Elysée, de residentie van De Gaulle. Op het moment worden in Algiers nog geen maatregelen genomen om de beto gers te dwingen, hun carricaden te ver laten. Ook na acht uur gisteravond, het tijdstip van de avondklok, toen duizenden in de Algerijnse hoofdstad nog op de been waren, deed de politie geen pogingen de oproerkraaiers te verwijderen. Legereen heden pathouilleren door de straten van Algiers. Zij zijn tot nu toe niet tegen de rebellen gebruikt. De algemene indruk is dat het Franse bestuur wil pogen, de gemoederen zonder verder bloedvergieten tot bedaren te bren. Ruim duizend man van het rijdend per soneel van de Nederlandse Buurvervocr- ma at schappij (N.B.M-) is vanmorgen voor vierentwintig uur in staking gegaan uit protest tegen het uitblijven van een nieu we loonregeling voor het wegvervoer. De vakbonden staan hier niet achter. De Nederlandse buurtvervoefmaat- schappjj, een dochteronderneming van de Nederlandse Spoorwegen, onderhoudt be langrijke diensten op Arnhem, Amersfoort. Amsterdam, het Gooi en Utrecht. In Utrecht was vanmorgen vroeg reeds het vervoer geheel ontwricht. De eerste bus die om tien minuten over vijf in de richting Zeist moest rijden kwam niel voor het autobusstation. Wel meldden zich de chauffeur en de condusteur bij de stationschef. Vooral het in Utrecht wonendeperso neel van verschillende fabrieken in Zeast. Amersfoort, Bilthoven en Soest dat nor maal met de vroege bussen van de N-B.M- vervoerd wordt, werd gedupeerd. Men kon tegen zeven uur vanochtend tal van vrachtauto's en bestelwagens van wasse rijen, conservenfabrieken, van een auto mobielfabriek en een metaalindustrie over het Stationsplein zien laveren, hier en daar zoekende naar personeelsleden. Militairen voor Huis ter Heide en de vliegbasis Soesterberg werden met mili taire bussen gehaald. Naarmate er m?er bussen zouden moe ten rijden, meldden zich meer chauffeurs conducteurs en conductrices. Door de niet stakende busbedrijven die in het gebied van de N.B.M. rijden, worden geen extra diensten ingelast. Nachtvergadering Tot de staking is besloten op een ver gadering in de nacht van zondag op maan dag. De vergadering stond onder leiding van eer initiatiefcomité, samengesteld uit negen personeelsleden, waarbij rekening was gehouden met een vertegenwoordi ging van leden van de drie betrokken vakorganisaties. De bijeenkomst stond onder voorzitter schap van de heer P. Bos uit Hilversum Het besluit tot staking werd genomen met één stem tegen. De vergadering nam een resolutie aan. waarin ontstemming en verontwaardi ging werd uitgesproken over het feit, dat de lonen die reeds 15 tot 20 pet lager lig gen dan b\j het bedrijfsleven, thans nog tot een speelbal worden gemaakt van de tc voeren tarievenpolitiek, waarby de re gering en werkgevers in hun sociale ver plichtingen tegenover het vervoerperso neel ver tekort zyn geschoten Ook wordt erin gezegd, dat de veel te lage lonen er de fysieke spanningen waaronder dc per soneelsleden moeten leven, het onmoge Hjk maken deze. toch zo verantwoorde Ijjke arbeid, op de juiste wijze tc ver richten- Veredr wordt een beroep gcdaai op het reizend publiek om begrip te tonei en vooral steun te verlenen aan he N-B.M.-personeel- Ten slotte spreekt de resolutie de ver wachting uit, dat dc besturen der %'akor- ganisaties alsnog hun verantwoordelijk licid tegenover hun ieden zullen beseffen De heer Bos, voorzitter van het niitia- tiefcomité, verklaarde dat het niet de eerste keer was dat over het loonbelt was vergaderd met het personeel- „Zelden is de toestand zo scherp toege- Duizend man van N.B.M. weigert te rijden spitst als thans. Het is voor ons een des illusie dat de hoofdbesturen van de ver- roersvakbonden, aangesloten bij N.V.V.. K.A.B. en C.N.V ons in de steek hebben gelaten. Wij wensen niet als dorderangs burgers tc worden beschouwd en wy zien thans geen uitweg meer en worden ver teerd door zorg. Wy houden van ons werk en wy betreuren hel in hoge mate dat het publick van deze proteststaking dc dupe Achterstand De heer Bos deelde nog mede, dat de resolutie waarin de houding van de vak organisaties werd gehekeld, zo sober mo gelijk was gehouden-Di thebben wij mei opzet gedaan, omdat wij maar al te goed weten dat de bona fide vakorganisaties de aangewezen instanties zijn om voor de belangen van de aangesloten leden op te komen, derhalve ook voor ons. Maar wij erkeren in een impasse en wij verwach- en niet anders, of de verhouding met de akorganisaties zal in de toekomst weer goed komen. Er is geen resultaat te ver wachten van de volgende bespreking met ministerie van economische zaken op woensdag 27 januari. De vakorganisaties hebben ons verzocht tot zolang te wach ten. Omdat er geen resultaten zijn te ver wachten, staan wij op dood spoor-" De heer Bos deelde verder mede. dat Chroesjtsjef noemt oorlog zelfmoord De premier der Sowjetunie, Chroesj tsjef, heeft in een gesprek met baron Kronacker, voorzitter van het Belgische parlement, verklaard dat volgens de me ning van Sowjetgeneraals Rusland der tig atoombommen zou nodig hebben in geval van oorlog Duitsland van kaart te vegen, evenveel als voor En geland en als voor Frankrijk. Chroestsjef zeide echter zich er van bewust te zijn, dat het westen over middelen beschikt om Rusland te vernietigen en dat oorlog wederzijdse zelfmoord zou betekenen. In een onderhoud met het Indiase co munistische blad New Age zeide Chroesjtsjef, dat het grensverschil tus sen India en communistisch China op een misverstand berust en dat geen van beide staten aggressieve bedoelingen heeft. Hij zou een oplossing tussen bei de landen verwelkomen. Een subcommissie van de Amerikaan se senaat verklaart in een met mede werking van de geheime dienst tol stand gekomen rapport, dat Chroesj tsjef Rusland bestuurt met hulp i een intieme kring van vijf personen veel meer overlaat aan zijn onderge schikten dan Stalin Het zijn Mikojan, Koslof, Kiritsjenko, Aristof en Soeslof. Dit rapport werd opgesteld voor de val van Kiritsjenko. reeds drie jaar een achterstand heeft 20 tot 25 gulden per week vergeleken de loonschalen van de gemeentelijke vervoerbedrijven. Aan het slot van dc bycenkomst werden enkele richtiynen uitgegeven aan het per soneel, en met algemene stemmen aan vaard. Besloten is op straat niet over de staking te discussiëren, opstootjes te ver meden cn op geen enkele wyze schade toe te brengen aan materieel of hoe maar ook de maatschappy te benadelen. De vergadering zegde alle steun toe. wanneer dc leden van het initiatiefcomité, als gevolg van hun houding, overlast mocht worden bezorgd. De heer Bos acht het niet uitgesloten dat ook elders in het land personeel van busondernemingen een zelfde houding zou agnncmen als het personeel van dc N.BM. De proteststaking, zo bleek vanmorgen, heeft een ordelijk verloop- In Zeist wer den ongeveer 100 chauffeurs en conduc teurs door de directeur van de N-B-M.. 1e heer D. Klinkert, toegesproken. Deze wees op het overleg dat momenteel gaan- Je is tussen werkgevers en werknemers enerzijds en de regering anderzijds. Een actie als deze heeft naar zijn mening eerst zin als op 27 januari aanstaande de oesprekingen falen. Hij noemde deze sta king voorbarig en zinloos. Zijn verzoek om weer aan het werk te gaan baatte evenwel niet. Vroege passagiers die uit de omgeving van Zeist, Driebergen, Soest en Bilthoven naar Utrecht moesten, waren gedwongen te liften of te lopen. Langs de Utrechtse- weg was het vanmorgen op de wandel paden dan ook bijzonder druk, maar ook het autoverkeer op de toegangswegen van Utrecht was bijzonder groot. Voor de verschillende rotondes hoopte het verkeer zich op en de politie moest bijzondere maatregelen treffen. Het personeel van de Veluwse auto diensten heeft vanmorgen het werk anderhalf uur neergelegd. Na een be spreking met de directie en 'vakbonds leiders zijn zij echter weer aan het werk gegaan. Bij de Velóx (Asperen) weiger den de chauffeurs, die in dienst van de NBM staan, te rijden, waardoor de lij- Rhenen en Eist niet onderhou den konden worden. In het westen, waar de NZVHM, de Citosa en de WSM de diensten onder houden, werden geen moeilijkheden dervonden. gen. Ook de betogers op de barricaden onthouden zich voorlopig van gevechts handelingen. De toestand is echter ui explosief. Men verwacht dat de komende vi- twintig uur zullen aantonen wie de fei telijke macht in handen heeft: president De Gaulle of de muitende Fransen in Al gerije. De rol die het leger in de verwik kelingen zal spelen, is daarbij een van de belangrijkste factoren. De ongeregeldheden begonnen zaterdag, na het bekend worden van het ontslag van generaal Massu uit zijn functies Algerije. Troepen studenten schoolden samen in de straten, onder uitroepen van: „Wij wallen Massu terug". De parachutis- tengeneraal werd die dag voor een kort' onderhoud bij president De Gaulle ont boden. Bijzonderheden hierover werden echter niet bekend gemaakt. Inmiddels hadden rechtse leiders ir giers zich verzameld op het balkon de Algierse bank. Zij riepen een algemene opstand uit voor een definitieve strijd. Generaal Challe, opperbevelhebber in Al gerije, ontbood zondagmorgen vroeg Jo seph Ortiz, leider van het Franse natio nale front, bij zich. Dc besprekingen leid den niet tot resultaat. Generaal Challe zou hebben geëist, dat de extremisten hun wapens neerlegden cn hun politieke insignes cn dc armbanden van dc Franse driekleur, zouden verwijderen. Niemand voldeed hieraan. Er ontstond een opge wonden. rebelse reactie na de besprekin gen tussen Challe en Ortiz. Een menigte van naar schatting 20.000 Europeanen verzamelde zich gisteren voor een massademonstratie tegen de politiek van zelfbeschikking van Gaulle. Op het forum voor de grote regeringsgebouwen, waar ook de be ging van de 13e mei 1958 ontstond die leidde tot de val van de vierde repu bliek, stroomde de massa samen. n werd aan alle kanten afgegren deld door een sterke, tot de tanden be wapende politiemacht. Radio Algiers :ond elke tien minuten een waarschu- ving uit van regeringsafgevaardigde Delouvrier om muiterij tegen te gaan en bloedvergieten te voorkomen. Een regeringshelikopter vloog boven de menigte en gaf mededelingen aan de militaire leiders over de situatie door. Op het binnenplein van de univer siteit van Algiers schaarden bewa pende reservisten, kolonisten en stu denten zich achter Pierre Lagail- Iarde, oud-parachutist en thans af gevaardigde van Algiers in de natio nale vergadering. De demonstranten droegen Franse vlaggetjes en por tretten van Massu. Zij kregen op dracht, de bevolking tot opstand aan te zetten. Intussen brachten de auto riteiten steeds meer politietroepen en legereenheden op straat. Tegen negen uur leek het dat de rust in Algiers weerkeerde. De politie wilde aan aanvang maken met het opruimen van de barricades, geformeerd door omvergeworpen auto's, uitgebroken straatstenen en allerlei voorwerpen die de betogers hadden aan gesleept. Op dat moment werd vanaf de daken op de politie gevuurd. De politietroepen openden onmiddel lijk het vuur op de demonstranten. In een kort vuurgevecht van ongeveer een kwartier werden aan weerszijden in to taal 20 man neergeschoten. Meer dan 140 mensen werden door de schoten gewond. De politie loste aanvankelijk schoten in de lucht, maar in een minimum van tijd was bij het oorlogsmonument het vuren (Zie vervolg pagin 9) Parijs spreekt De Parijse modeweek is begon nen. Rome. Londen en Florence hebben hun shows al gegegen en getracht iets ven de Parijse luis ter over te nemen. Maar steeds weer blijkt, dat de ogen van de wereld toch gericht blijven, op de Parijse couturiers en dat hun wil in de modewereld wet ia. Madame Manguin heeft de reeks presentaties geopend en op pagina 9 kunt u de indrukken van onze moderedachtrice lezen. Bovendien kunnen wij als eersten in Neder land de tekeningen van huis Man guin, impressies van de lijn Sa- mouraï publiceren. De foto's zijn nog een angstvallig bewaard ge heim. bang als men is voor een al te vlotte navolging. l cnane, ae upperuevei- hebber van Algerije, die van president De Gaulle de taak ont ving, de orde te herstellen. In de zware storm van. gisternacht zijn bij Portsmouth in het Kanaal het Noorse tankschip Gorrn en het Ameri kaanse s.s. Santa Alicia met elkaar in botsing gekomen. Het Noorse schip meet 11.730 ton. het Amerikaanse 6.125. Uit Portsmouth werden marinesleepboten uitgezonden om de schepen te helpen. Later werd uit Gatwick meegedeeld, dat vier kleine sleepboten er in ge slaagd waren 'de schepen van elkaar te trekken. Daarna spoedden zij zich naar Southampton met de slagzij makende tankboot. Bewogen oproep van De Ganlle President De Gaulle heeft zondagnacht, na een conferentie van enige uren met premier Debré, in een korte radiorede de betogers op de barricaden in Algiers opgeroepen hun verzët te staken. De president waarschuwde, dat alles verlo ren zou dreigen te gaan als hy faalde in zyn zending en hy beloofde dat hy zÜn plicht zou doen. De volledige boodschap luidde: De mui terij, die zojuist in Algiers is uitge broken, is een ongeoorloofde slag te gen Frankrijk in Algerije, tegen Frank rijk in het hart van Frankrijk. Met de regering, in vercenstemmiing met het parlement, geroepen en on dersteund door de natie, heb ik de leiding van de staat genomen om ons land op te hebben en in het bijzon der om dn het verscheurde Algerije, door het verenigen van al zijn ge meenschappen, een oplossing te laten overwinnen die Frans za lzijn. Ik heb in alle klaarheid en eenvoud gezegd, dat, als ik zou falen, de een heid, het aanzien, het lot van Frankrijk met één slag in gevaar zouden zijn ge bracht. En in de eerste plaats zou er voor Frankrijk geen enkele kans zijn om zijn grote werk in Algerije voort te zetten. Ik bezweer degenen, die in Algiers op staan tegen het vaderland, misleid als zij kunnen zijn door leugens en laster, om in de nationale orde terug te keren. Niets is voor een Fransman verloren als hij zich weer verenigt met zijn moe der, Frankrijk. Ik spreek mijn diepe vertrouwen uit in Paul Delovrier. algemeen gedelegeer de, in generaal Challe, de opperbevel hebber, dn de troepen die -onder hun be vel staan om Frankrijk en de staat te dienen, en n de zo dierbare en zo be proefde Algerijnse bevolking. Watmij betreft, ik zal mijn plicht doen. ïn Rotterdam net zo'n geval FEN onbekend gebleven autobe- J-J stuurder heeft gisternacht met zijn lichte tweekleurige auto in de Van Bassenstraat in Den Haag de 76-jarige in die straat wonende L. M. G. Kist aangereden. De auto, die in de richting van de Parallelweg reed, heeft de oude man geraakt toen deze de straat overstak. Dp bestuurder stopte na de aanrijding, verliet de auto, heeft e\bm naar de op de grond liggende man ge keken, is daarna ingestapt, heeft de autolampen gedoofd en heeft achteruit rijdende het hazepad ge- De gewonde, die een hoofdwonde had. is per ziekenauto van de G.G.D. naar het ziekenhuis aan de Zuidwal vervoerd, daar verbonden en vervolgens per taxi naar zijn woning gebracht. Daar iS hij gistermorgen omstreeks half tien over- De 21-jarige winkelier A. van Hooven uit Dordrecht is gistermorgen op dp BINNENVERINGBED Ijondwill SCHU1MRUBBERBED Steeds nieuwe verzakkingen heemse vrouwen en kinderen bij dc schacht van de Clydesdale- mijn bij Coalbrook in Oranje-Vrij staat. Zij kijken de toerugkerende redders aan en weten steeds op nieuw, zonder vragen: De 440 mijn werkers 434 Afrikanen en zes blanken zijn nog opgesloten in de mijngang vol methaangas, de „zwar te dood" van de kompels. stand gebracht en dertig van de zeventig pony-paarden die in de mijn werden ge bruikt, werden uit hun ondergrondse stallen naar de óppervlakte gebracht. De 440 mijnwerkers kunnen niet ver van de ponij's zitten, zo werd gezegd. De reddingswerkzaamheden moesten enkele malen worden gestaakt. Onder aards gerommel kondigde nieuwe verzak kingen aan: de boerderij van Gert Mul ler, 180 meter boven de opgesloten kom pels, verzakte zestig centimeter Gister morgen werden de reddingsploegen op nieuw teruggetrokken, nadat een zware storm de toestand bijzonder kritiek maakte. Dat gebeurde kort nadat de langve: wachte diamanten boor opgesteld wer om ccn verbinding met de opgeslote mannen te forceren. De storm joeg zand in de machine en maakte het apparaat, dat in zeventien uur een koker met 27 centimeter diameter zou boren, onklaar. Toen het apparaat enkele uren later draaide en binnen korte tijd een diepte van 25 metei had bereikt, maakte de mijn- lucht werd totddrectie bekend, dat een nood-schacht zal Deze redders hebben het ge vecht tegen mijngas en grond water in de rampmijn van Coalbrook moeten opgeven. Met koffie en brood kwamen ze weer een beetje op verhaal. Mijnwerkers ontvingen deze medede ling sceptisch; Die tweede schacht zal zeker veertien dagen vergen. En veertien dagen is een lange tijd voor de 440 man nen, die nu van donderdagavond af op gesloten zijn. Prinses Irene, die haar vakantie te St. Ankton in Tirol heeft doorgebracht, wordt morgen per trein in Wenen ver wacht, waar zij een week zaj blijven. In de Oostenrijkse hoofdstad zal zij onder meer de befaamde Spaanse rij school bezoeken cn daar zelf ook paard- 's-Gravendijkwal te Rotterdam om het leven gekomen, toen de door hem be stuurde personenauto werd aangereden aoor een uit tegenovergestelde richting komende vrachtauto, die over de ver hoogde rijibaanafsoheiding schoot. De bestuurder van deze vrachtauto heeft na het ongeluk de auto verlaten. Hij is nog niet opgespoord. De eigenaar van de vrachtauto, die in Rotterdam woont, heeft verklaard dat de vrachtauto hem ontstolen is. Op de provinciale weg Purmerend- Amsterdam nabij lip end am is gistermid dag een echtpaar op een bromfiets aan gereden door een auto. De bestuurder, de heer D. van Zon uit Purmerla-nd werd met erristige verwondingen in het stadsziekenhuis te P-urm erend opgenrv Zón-Schaap, was op slag dood. Zaterdagmorgen is de 76-jarige fiet ser G. En-ter in de Marnixstraat bij het Raamplein te Amsterdam door de losge schoten aanhangwagen van een bestel auto gegrepen, De fietser werd een eind meegesleurd en werd zo ernstig gewond, dat hij korte tijd later ovenleed. I-n Den Haag is zaterdag omstreeks half drie een verkeersongeluk gebeurd, dat het leven heeft gekost aan de 54- jarige timmerman A. de Jode, wonende aan de Houtweg. De heer de Jode reed op zijn fiets op de Haag weg en sloeg linksaf, de Walnootstraat in. Hij werd gegrepen door een hem achterop ko mende autobus van de W.S.M. De fietser kreeg een schedel-basls- fractuur en werd overgebracht naar de Ursulakliniek in Wassenaar, waar hij later op de middag is overleden. De 83-jarige fietser B. Koornberg ri vanmorgen bij hot oversteken van de Zuiderzeestraatweg aangereden door een personenauto en overleden. Het ongeluk gebeurde te Oldebroek op de kruising van de Loo-weg. Bewolkt De Bilt verwacht tot dinsdagavond: Zwaar bewolkt met op- klaringen, maar plaatselijk ook regen. Morgen hier cn daar mist. Zwakke tot ma- tige wind tussen zuidwest cn west. Over hei algemeen weinig verandering in tem peratuur. (Opgemaakt om 11.15 uur). Dinsdag 26 januari Zon op 8.32, onder 17.15, maan op 6.34, onder 15.36. HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur Stockholn Oslo berdeen Londen Luxemb Frankfort

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1960 | | pagina 1