Ds. Hubeek besprak vragen
over tucht en scheuring
ITAIIANO
DE
FOTO-OPRUIMING
de lekkere
Engelen praatten tegen
Lot hun mond voorbij
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 14 JANUARI 1960
Agenda voor Leiden
Donderdag
Bethlehemkerk, Driftstraat 49, 4.30 u.:
Jeugdvoorstelling Rekkense Inrichtingen
film De geheimzinnige wildstroper; 8
j uur: Jeugd ontspoord (18 j.) voor Herv
wi.ikgemeente Kooiwijk.
Schouwburg, 8 uur: Kon. Vlaamse
Schouwburg met Miss Ba van Rudolf
Besier
Gebouw Chr. Sociale Belangen, 8 uur:
C. J. van Mastrigt voor Chr. Besturen-
bond over Dé vrijere loonvorming.
Rehoboth, 8 uur: huishoudelijke verga-
derinig veron.
Antonius Clubhuis. 8 uur: Een ladder
tegen de maan. van Guillaume van der
Graft, voor Congres Stiohtóng Verenigde
Studenten in de Theologische Faculteiten
in Nederland.
Restaurant Van der Heyden, 8 uur:
dokter H. van der Uuwich uit Bussum
over; Genezing van rugpijn en gewrichts-
slijtagepijnen door biologische methoden,
voor Ned. vereniging voor Natuurgenees-
Vrijdag
Rehoboth, 8 uur: Ned. Christen-Vrou
wenbond, mevrouw A. M. de Moor-Ring-
nalda over Christus wordt opnieuw ge
kruisigd.
Chr. Sociale Belangen, Oude Singel 236,
8—9.30 uur n.m.: receptie t.g.v. 50-jarig
bestaan afdeling Leiden van Unitas.
Schouwburg, 8 uur: Kon. Vlaamse
Schouwburg met Miss Ba, van Rudolf
Stadsgehoorzaal, 2 en 3.30 uur: 64ste
Jeugdconcert Maatschappij voor Toon
kunst, Rotterdams Philharmonisch Or
kest.
Zomerzorg, 8 uur, Jubileumvergadering
Leidsche Vereeniging van Postzegelver
zamelaars, lezing over luchtpost.
Gebouw Prediker, 8 uur: eV angel is t
J. J .Adelmund van Rotterdam, onder-
I werp: „Jezus leeft'.
Zaterdag
Ontspanningslokaal Doelenkazerne, 8
uur: dertigjarig bestaan Kon. Ned Bond
I van oud-onderofficieren, afdeling Leiden
Den Burcht, 8 uur: Nijjoarsveziede Ons
Grunnegerlaand.
Antoniusclubhuis, 8 uur: S.R.O.-caba-
retavond.
Schouwburg, 8 uur: Herdenking 175-
jarig bestaan Maatschappij tot Nut
't Algemeen en optreden dansparodiste
Cilli Wang.
OEGSTGEEST: Willem de Zwijger-
kerk, 8 uur: Volle Evangelie-Zending,
spr. ds. Langhout A'dam en evang
Zegers Haarlem.
Apotheken
Geopend: apotheek Reijst, Steenstraat
35, tel. 20136.
Films
Casino (2.30 en 8 uur, zaterdag 2.30, 7 en
9.15 uur): Het complot der 39 stappen (14
jaar); donderdag: Met de dood voor ogen
(14 jaar).
Lido (2.30, 7 en 9.15 uur): Hercules
de koningin van Lydië (14 jaar).
Luxor (2.30, 7ten 9.15 uur): Straat der
verleiding (18 jaar)
Rex (2.30, 7.15 en 9.15 uur): vrijdag tot
en met maandag: Geheim agent (18 jaar);
dinsdag tot en met donderdag: Hoff
manns vertellingen (14 jaar).
Studio (2.30, 7 en 9.15 uur): Orfeu Negro
(14 jaar).
Trianon (2.30, 7 en 9.15 uur): Some like
j it hot (18 jaar)
Tentoonstellingen
Prentenkabinet: tentoonstelling foto's
P. H. de Goede, tot en met 30 januari
Lakenhalaquarellen en tekeningen
van S Schroder, tot en met 18 januari
Museum voor Volkenkunde: Ook dit
is Japan, tot 28 februari 1960.
Musea, instituten, leeszalen e.d.
Jeugdbibliotheek, leeszalen en biblio
theek Reuvens, Plantage 6: maandag
dinsdag en donderdag van 4 tot 5.30 u„
woensdag en zaterdag van 12 tot 4.30 u
en vrijdag (speciaal voor de grotere
jeugd) van 6.30 tot 8.30 uur 's avonds.
Pilgrimfathers-huisje, Boisotkade 2,
elke dag geopend van half 10 tot 12 en
Rijksherbarium, Nonnensteeg 1: elke
dag geopend van 8.30 tot 12.30 en vaD
2 tot 4 uur (behalve zaterdagmiddag)
Rijksmuseum voor Oudheden, Rapen
burg 28: elke dag geopend van 10 tot 4 u
Academisch-Historisch museum Rapen
burg 72, elke dag geopend van half 10 tot
half 1, uitgezonderd op dinsdag en vrij
dag van 2 tot 5 uur.
Archeologisch tnstituut, Rapenburg 26,
elke dag algemene studiezaal en uitleen-
bibliotheek tot 5 uur (behalve zaterdag
middag).
Contactbureau voor afgestudeerden
Rapenburg op maandag, woensdag en
I vrijdag geopend van 10 tot 12.30 en van 2
I tot 4 uur.
Bibliotheek universiteit, Rapenburg 74.
elke dag algemene studiezaal en uitleen-
i afdeling, geopend van half tien tot half
6, op zaterdag tot 5 uur.
Legermuseum „Generaal Hoefer", Pest-
huislaan 7: elke dag geopend van .05 u
Leeszaal en bibliotheek Reuvens, Bree-
straat 27, maandag en woensdag van l
tot 5.30 en van 7 tol 9 uur; dinsdag en
donderdag van 1 tot 5.30 uur; vrijdag van
10 tot 5.30 en van 7 tot 9 uur, zaterdag
j van 10 tot 5.30 uur.
1 Inlichtingen kantoor V.V.V., Steensti
lb: elke dag geopend van 9 tot 5 uur, oc
zaterdag tot 1 uur
Hortus Botanicus Rapenburg, elke dag
geopend van 9 tot 12 en van 2
(na 1 april tot 5 uur).
Geologisch en mineralogisch
Garenmarkt lb: elke dag geopend
I 10 tot 12 en van 2 tot 4 uur.
Prentenkabinet, Kloksteeg 23, elke dag
Gravesteen, Pieterskerkhof 6, juridisch
studiecentrum, elke dag te bezichtigen
tussen 9 en 12.30 en van 2 tot 5 uui
(liefst in de vakanties), concierge: Kolf-
makersteeg 16a
Deze opgaven gelden niet voor zon
en feestdagen).
E ZAAK van professor Smits en de scheuring in de Hervormde Gemeente
Hengelo hebben tot verontrusting geleid in de kring van de vrijzinnig-Hervorm
den, Het beleid van het bestuur wordt op het ogenblik bepaald door twee belang
rijke vragen: „Moeten de vrijzinnigen uit de Hervormde Kerk" en „Wat verstaan
wij onder dc gemeente-opbouw?" Ds. Hubeek, vrijzinnig Hervormd predikant te
Leiden, belichtte deze vragen gisteren uitvoerig op een gemeente-avond, die in
wijkgebouw Rehoboth werd gehouden. De zaak van professor Smits zal, wanneer
het besluit in deze vorm handhaaft, diepgaande gevolgen voor de Kerk hebben,
is verdrietig, dat beide partijen de zaak niet zo hebben aangepakt, als van hen
mocht worden verwacht. Ook de rede van prof. Smits In de Mohammedaanse moskee
gaf reden tot bedroefdheid. Een man van zijn allure had meer wijsheid moeten be
trachten, aldus ds. Hubeek. Door deze gebeurtenissen wordt de zaak van de vrij
zinnig Hervormden onnodig schade toegebracht. Toch zal prof. Smits hier wel zijn
beweegredenen voor hebben gehad.
•echtzinnigen vinden de vrijzinnigen wel
soepel, maar niet zo verschoven als men
el dacht.
De fout bij de rechtzinnigen is, al
dus ds. Hubeek, dat men het vrijzin-
nig-protestantisme ziet als een 19-de
eeuws verschijnsel. Het vrijzinnig-
protestantisme is echter een stroming
door de eeuwen heen. Toch is er wel
wat verschoven bij de vrijzinnige
protestant; bij de één veel, bij de an
der weinig. Het vrijzinnig-protestan-
tisme is dynamisch, het wil bij de tijd
zijn en blijven. De theologie der vrij
zinnigen van onze tijd heeft reeds
duidelijk gemaakt dat er een ver
schuiving bezig is, omdat de wereld
verschuift. Het kan niet meer het
oud-modernisme zijn van de 19de
eeuw, maar het is principiële vrij
zinnigheid. Door deze verschuiving
kon de Gemeente-opbouw een kans
krijgen.
Ook bij de rechtzinnigen is wel iets
veranderd. Vroeger zei men: „Wij hebben
de waarheid der eeuwen, daar zal geen
Vrijsinnig-Hervormden Leiden bijeen
Eenheid mag niet ten koste
van de waarheid gaan
DS. HUBEEK
Onhodig schade
i tweede punt dat de vrijzinnig-Her
vormden verontrust, is de scheuring, die
in de Gemeente Hengelo is ontstaan.
Bij de nieuwe kerkorde worden de Ge
meenten onderverdeeld in wijk-gemeen-
ten. Deze decentralisatie blijkt goed te
functioneren. Vooral in de grote steden
dreigde de Hervormde Kerk ha,ar greep
op de massa te verliezen door gebrek aan
persoonlijk contaot. Aan de andere kant
•t woonadres niet bepalend voor de
religieuze gevoelens van de mens. Iedere
wijkgemeente heeft een eigen vorm, kli
er» sfeer. Er zijn mensen, die zich
et thuis zullen voelen. Er moet dus
mogelijkheid zijn deze mensen niet
ïrliezen. In Hengelo had men geen
geestelijke bediening buiten zijn eigen
wijkgemeente. De wijkgemeen-ter» waren
te bureaucratisch. Dit leidde tot een
scheuring en tot de oprichting van een
afdeling van de Nederlandse Protestanten
Bond. Op deze manier komt er weinig
terecht van het met elkander éénzijn, al
dus spreker
Ook in landelijk verband zijn er bij de
vrijzinnig-protestanten gevoelens van on
behagen. In hogere bestuurscolleges en bij
de bezetting van de leerstoelen zijn de
vrijzinnig-Hervormden er niet best afge
komen. De Kerk is hier niet alleen ver
antwoordelijk voor, want ook bij de vrij
zinnig-protestanten heeft men tekortko
en, zoals het weigeren van een leer
stoel. Toch moet er naar worden gestreefd
alle modaliteiten in het geheel te betrek
ken. Plaatselijk zijn er ook teleurstellin
gen. De kerkelijke actie om het proces
reïntegratie te bevorderen vond wei
nig doorgang.
Wanneer plaatselijke predikanten in de
diensten niet konden voorgaan, nodigde
gast-predikanten uit, terwijl men
niet dacht aan de vrijzinnige predikant,
is, aldus ds .Hubeek, het eindpunt
reïntegratie,
ij de vraag: „Moeten de vrijzinnigen
de Kerk uit?" hoorde men in Hervormde
kringen droefheid en verwijt. Men meen
de, dat de gedachte van gemeente-opbouw
als richtsnoer door de vrijzinnig-Hervorm
den verlaten was; anderen dachten dat
de vrijzinnig-Hervormden een bolwerk
wilden 6tichten in de plaatselijke Gemeen.
De tegenmaatregelen, die de kerk-
bouwactie heeft opgeroepen zijn de aan
leiding tot deze vraag en die zal het
richtsnoer zijn voor het verder handelen
der vrijzinnig-Hervormden.
Ernst
nneer men teruggrijpt op de Ge-
meente-opbouwgedachte, de heractivering
het kerkelijk leven, dan ziet men dat
een oproep is ernst te maken met
het Gemeente-zijn van de Gemeente van
Jezus Christus. Men had de opdracht te
zoeken naar een betere verhouding in de
Kerk en in de onderlinge ontmoeting een
gesprek samen mogelijk te maken. Zo ont
stond het kerkelijk gesprek, de nieuwe
koers, die positieve resultaten opleverde
Wanneer men de Hervormde Kerk ge
neraal overziet, en alles vergelijkt met
twintig jaar geleden, merkt men dat de
sitie van de Kerk in ons volksgeheel
verbeterd. Ook de verhouding van de
modaliteiten is beter geworden. De vrij
zinnige modaliteit is als legitiem in de
kerk erkend.
Toch zijn aan deze ontmoeting teleur
stellingen verbonden. Men komt tot de
ontdekking, dat de verschillen vaak diep
gaand zijn. De vrijzinnigen vinden dat
de orthodoxen doctrinair denken, de
CAFETARIA
Stationsweg 7-9
LEIDEN
Tijdelijke aanbieding
Koffie met room
Banketbroodje
Vleescroquet.
tittel of jota aan veranderd worden. Te
genwoordig zoekt de midden-orthodoxie
wereld vanuit de rechtzinnigheid te
benaderen. Ook van de vrijzinnigheid uit
had dit streven kunnen komen. Wij mo
de midden-orthodoxie dankbaar zijn
dat zij er is en dat zij de wereld de
Kerk heeft doen kennen, aldus ds. Hu-
Eenheid?
Als alles zo ligt, kan men zich af
vragen, hoe er eenheid mogelijk is; kun-
verschillende modaliteiten wel een
heid vinden? Maar wat komt er van de
eenheid te bewaren en deze in de wereld
gelijke vraag? De Kerk heeft de taak de
eenheid te bewaren en deze en de wereld
manifesteren. Ds. Hubeek gaf de visie
n verschillende vooraanstaande theolo
gen op deze vraag weer. Hieruit bleek
dat het nooit mag gaan om eigen macht.
dat men onbaatzuchtig Christus
dienen. De vrijzinnig-protestanten
hebben als eigen groep een opdracht e
een plaats binnen het bestel van de Hei
vormde Kerk. Men ziet echter dat er o
bepaalde punten wrijvingen zijn.
Eenheid is alleen mogelijk, wannee
an bepaalde voorwaarden wordt voldaan.
Men wilde eenheid door het wezenlijke
buiten beschouwing te laten. Dit gaat
echter niet wanneer er sprake is var
geloofsontmoeting. Men verkrijgt geen
eenheid ten koste van de waarheid; er
ontstaat dan een troebele sfeer, die bij
draagt tot een groeiend nihilisme. T'
niet de goede weg, aldus ds. Hubeek,
moet eerst het anders-zijn positief
vaarden en een gesprek hierover begin-
Het gesprek aan de orde stellen
was een van de diepste beweegrede
nen van prof. Smits. Dit gesprek
moet er komen, terwiïle van de Kerk
en de wereld. De geestelijke situatie
is niet gediend met welwillendheid
ten opzichte van elkander. Het moet
geen gesprek zijn zoals in het ver
leden werd gevoerd met rationali
sering van geloofsgoed, maar een
zich scharen rondom de Bijbel, in
openheid, die alle verschil positief
waardeert. De oecumene en de Bar-
chem-beweging hebben bewezen,
dat dit kan; op grond van hetzelfde
fundament weten wij dat wij broe
ders zijn.
KOU 0
GEVAT
19 cent
per rol.
Beheer van Leidse
jeugdverblijven
Tot dc taak van de Stichting Leidse
Jeugdverblijven behoort het beheren van
jeugdverblijven, waaronder zijn te ver
staan gebouwen, gedeelten van gebouwen
terreinen, waarvan organisaties op het
gebied van het jeugdwerk gebruik kun-
maken. Ingevolge artikel 5, lid 1, van
de statuten der stichting bepaalt de raad
welke jeugdverblijven die in eigendom
aan de gemeente Leiden toebehoren, bij
de stichting in beheer en exploitatie wor
den gegeven en welke voorwaarden aan
het in beheer en exploitatie geven wor
den verbonden.
Momenteel maken organisaties op het
gebied van het jeugdwerk gebruik van
de volgende gemeente-eigendommen
1. het perceel Caeciliastraat 67;
2. het perceel Pieterskerkgracht 11 (met
uitzondering van de benedenverdieping):
3. het gedeelte van het perceel Vrou-
enkerksteeg 12 dat thans in gebruik is
bij de Stichting „De Sleutelboem";
4. het perceel Hartesteeg IA;
5. het perceel Middelstegracht 66;
6. het perceel Sionsteeg 15 met de aan
grenzende zolder van de voormalige bJ.o.-
school Caeciliastraat;
7. de lokalen in het St. Elisabethshof,
de voormalige kleuterschool inbegrepen,
die thans voor het jeugdwerk worden ge-
8. het perceel Warmonderstraat 18;
9. het terrein, gelegen aan de Haarlem
merweg nabij de tennisbanen.
Van de genoemde jeugdverblijven zal
het perceel Middel&tegracht 66 zeer bin
nenkort worden afgebroken, zodat het
geen zin heeft dit jeugdverblijf aa
stichting in beheer te geven. In verband
met de bestaande onzekerheid omtrent de
toekomstige bestemming van het St Eli
sabethshof is het voorts nodig aan het in
beheer en exploitatie geven van de als
jeugdverblijf dienst doende lokalen in dit
hofje enkele voorwaarden te verbinden,
die het mogelijk maken, dat de lokalen op
elk gewenst tijdstip aan het beheer wor
den onttrokken en die verhinderen, dat
de stichting zonder toestemming voorzie
ningen aan de lokalen doet treffen.
Om administratieve redenen verdient
het aanbeveling de overdracht van
beheer van de jeugdverblijven te doen in
gaan op 1 januari 1960.
MORCENOCHTEND 9 UUR begin» onxe grote
BIJZONDERE KDOPJES!
FOTO-CINE JAN WOLFSLAG
Breestnat 123 Haarlemmerstraat 102
Boeiende lezing in Volkenkunde
Nieuwjaarsgebruiken in het
sneeuwland van Japan
IN HET KADER van de winterlezingen in het rijksmuseum voor volken
kunde sprak gisteravond de heer C. Ouwehand, conservator van de
Japanse afdeling van dit museum, over nieuwjaarsgebruiken in het
„sneeuwland" van Japan. Men zal zich herinneren dat de ook nu nog in
genoemd museum te bezichtigen tentoonstelling Ook dit is Japan in grote
trekken voor hetzelfde onderwerp de aandacht vraagt, onder meer door
middel van de bijzonder fraaie foto's van de Japanner Hamaya. Bovendien
beschikt het museum over enige films, die, meer dan enig ander middel,
in staat zijn ons nader te brengen tot de werkelijkheid van dit winterse
gebeuren. De combinatie van het gesproken woord als inleiding, toelich
ting, weergave van ervaringen en resultaat van bestudering van de be
trokken gebruiken met de foto- en filmdocumentatie mag een zeer ge
lukkige worden genoemd.
nv»rrvn-™iftmvia,air waar- jaamgod. berggiod, de beschermgoden aam
dei grens vam 't dorp, de vooroudergoden,
de sacrale bezoekers uit het land vam de
doden, dart alles ds dm tal vam vormen ben
nauwste betrokken bij de verwachtingen
voor het nieuwe jaair. Heit gaait hier om
»m een sibuk volks-
Uitslagen wedstrijden van
Leidse Schaakbond
EEN PRODUKT VAN KING- EN RANGFABRIEKEN TONNEMA N.V. SNEEK
In de 2e klas B is de wedstrijd LSG TV
Philidor II nog niet definitief beslist.
Een royale zege zal Philidor echter wel
niet meer ontgaan, daar Volders
Bethc beiden zeer gunstig staan. Pels
staat zeer slecht tegen Kanbier. De hang- 1
partijen zullen volgende week worden
uitgespeeld.
LSG IV—Philidor II; Th v d Oord
P Selier 01. J L KanbierG Pels
x—x, J H van GeldropJ Koet jr 1—0, A
DortlandJ M Volders xx, J JW Bor-
leffoW F Wakka o1, W D Wiebes—
dr. Bakhuizen van den Brink (res.) 10,
P van den Bosch—S Wels 01, R W de
WaallC H van den Bosch (res.) 01,
A de BatsS Boelsma VzJ. Balke-
steinJ G Bethe x—x-, totaal zlh\Vz
en drie afgebroken partijen.
In dezelfde groep zijn de hangpartijen
uit de ontmoeting VTL I— Leithen I uit-
gëspeéïd: A 'Spek—M J de Bóck 01, A
van Haaster—A Monteba V2, zodat
de einduitslag f>—5 is.
In groep 2 A zal koploper Philidor III
zich nog niet al te behaaglijk voelen:
Leiderdorp I vulde namelijk zijn toch al
geweldig bordenpuntenaantal met maar
liefst 9 punten aan. Mocht Philidor van
daag over Alphen II struikelen, dan kan
men het kampioenschap wel afschrijven!
Leiderdorp IRoelof arendsveen: rec
tor De GrootP Th J Olyerhoek 10, P
van WijnenH Bakker 1—0, F Teleng—
J C van der Meer l0, H S GinjaarG A
van Rijn 1—0. W Goedhart-AP van Pelt
10, Chr. Sterk (res)Joh Olyerhoek
ViV2. D Braam—L Koppelaar 10, S E
WillemsM Nieuwint l—o, P C van dei
Leek (res.)L van Berkel l—0, R Mar-
busP Seip V<Vz, totaal 91.
In klasse III C versloeg Warmond met
7^_3 VTL II. Hierdoor lijkt VTL II geen
Volgende maand in Leiden
Nooteboom-wedstrijd
De jaarlijkse Nootcoom-wedstrijd van
het Leidsch Schaak Genootschap zal dit
jaar worden gehouden op donderdag 18,
vrijdag 19 en zaterdag 20 februari. Zoals
altijd zal worden gespeeld in een ere-
groep en in een aantal vierkampen, waar
iedereen aan kan deelnemen. Voor de
ere-groep zijn uitgenodigd de heren C.
B. van den Berg, die vorig jaar de beker
won, F. J. W. Henneberke, K. Langeweg
en C. Orbaan. Gespeeld zal worden in
Het Gulden Vlies op donderdag en vrij
dag van 1923 uur en op zaterdag van
16—20 uur.
Stichting openb. kleuterschool
aan Zuidsingel
Op 17 augustus 1959 besloot de raad tot
stichting van een openbare kleuterschool
in Leiden-noord door afsplitsing van de
kleuterschool Atjehstraat. Laatstgenoem
de school telt thans 172 leerlingen, terwijl
32 kleuters, die in de komende maan
den de leeftijd van vier jaar zullen be
reiken, plaatsing op de school is gevraagd
Het schoolgebouw Atjehstraat bevat 3
klasselokalen en een speellokaal en biedt
normaal huisvesting aan ten hoogste 120
kleuters. Gesteld moet derhalve worden,
dat de school Atjehstraat thans voor 52
kleuters en binnen afzienbare tijd voor
tenminste 84 kleuters geen plaatsruimte
heeft. Op grond hiervan is er aanleiding
door afsplitsing van deze school een nieu
we kleuterschool te stichten, hetgeen kan
geschieden door de dependance van de
kleuterschool Atjehstraat, die i^ gevestigd
in het schoolgebouw Zuidsingel, tot een
zelfstandige kleuterschool te verheffen
Tot deze stichting kan worden besloten,
aangezien blijkt, dat de school zal wor
den bezocht door tenminste 60 kleuters.
Gezellig filmavondje van
Leidse C.P.B.
De Leidse afdeling van de Christelijke
plattelandsvrouwen- en -meisjesbond
hield gisteravond haar eerste ledenbij
eenkomst in het nieuwe jaar in gebouw
Rehoboth aan het Rapenburg. Na opening
door de presidente, mevrouw J. van
Schievan der Berg, droeg mevrouw N.
Griffioen—Hogervorst een drietal ge
dichten voor, die veel bijval oogstten.
De 90-jarige mevrouw S. KoningKoster,
die kortgeleden van een bezoek aan haar
zoon in Californië is teruggekeerd, bracht
twee filmpjes over dit prachtige land
mee, die na de pauze werden gedraaid.
Een van de films speelde in het huis
van de oud-presidente, mevrouw C.
Koning—Tolk. Daar er vele bekende ge
zichten op het witte doek verschenen,
werden de films met veel enthousiasme
bekeken, waardoor de avond tot een ge
zellig onderonsje werd.
Theologen in Leiden
dam was de eerste der vier sprekers op het congres van de Stichting
„Verenigde Studenten in de theologische faculteiten in Nederland", dat
gisteren is begonnen en drie dagen zal duren. Het onderwerp van zijn
voordracht was: „Demonologie in de Talmud". Hij begon zijn voordracht
met een bespreking van de zondeval. De Talmud spreekt niet over de ge
vallen engelen. Waar in Gen. 6 vers 1 tot 4 wordt gesproken over de
„zonen Gods" als engelen, wijst de Talmud deze interpretatie af.
Wat de demonen aangaat, de Talmud
heeft deze geesten van hun verschrik
kelijke achtergrond ontdaan. Er zijn
eenmaal geesten engelen en demonen
en evenzeer als de verschrikkelijkheid
van de demonen ln de Talmud wordt af
gezwakt, wordt dit gedaan met de goed
heid der engelen, waarover lang niet al
tijd goed gedacht wordt. Zo hebben vol
gens de Talmud de engelen bij Lot hun
mond voorbijgepraat, toen zij ove
verwoesting van Sodom en Gomorra
spraken en op nog meer plaatsen wordt
laatdunkend over de engelen gesproken.
Ten aanzien van de Satan zei rabbijn
Soetendorp dat deze figuur niet als eer
boze wordt beschouwd, zoals in de Chris
telijke godsdienst, doch als een dienaar
Gods met een onaangename rol, o.rr
engel des doods. In de Talmud wordt de
macht van de satan niet overschat Hij
is slechts een dienaar Gods en kan zelfs in
dienst van het goede worden gesteld.
Concluderend, zei hij dat de Talmud
geen demonische machten kent. Zij er
kent uitsluitend de macht Gods. Daarom
is de maoht van satan niet opgenomen in
de dogmatiek, hetgeen wel het geval is
bij de christelijke dogmatiek, waarin het
gevaar schuilt van overschatting.
Heksen
Vanmiddag sprak pater dr. H. J. J.
Zwetsloot S.J. over „Heksenprocessen,
met terugwijzing naar het Nieuwe Testa
ment, onder aspect van de demonologie".
Na een korte inleiding, waarbij hij stil
stond bij de begrippen „demonisch" en
„demonologie", schetste hij een summier
beeld van de heksenvervolgingen; de
locale aspecten, de verschillende perioden
en de tegenstelling tussen roomse en
protestantse landen. Hieraan lag ten
grondslag een uitgewerkte heksenleer bij
de wetenschappelijke wereld en een beter
te ^typeren heksenwaan bij het gewone
Pater Zwetsloot gaf hierna een kort
overzicht van de groei der duivelsleer b\j
de theologen der. eerste eeuwen, vooral
ln de strjjd tegen bijgeloof, tegen kette
rijen en misbruiken binnen de kerk. In
de Middeleeuwen geeft de scholastieke
systematiek aan deze traditionele dui
velsleer een hechte samenhang, waardoor
een speciale dulvelsllteratuur. weten
schappelijk en literair, ontstaat en de aan
dacht voor dc als demonisch geziene ver
schijnselen magie, bezetenheid sterk
toeneemt.
Concluderend, zei spr. dat de nii
testamentische vijandschap van Christus
en demon in de heksentijd wordt gecon
centreerd in een strijd van de kerk, in
casu het christelijk staatsgezag, tegen de
ketters en heksen. Hierbij mag niet voor
bijgegaan worden aan het feit dat de
theoretische demonologie of heksenleer
lang niet altijd alleen verantwoordelijk
te stellen voor de gruwelen der hek
senvervolgingen: het levend heidens bij
geloof, hang naar occulte praktijken,
sociaal-psychologische factoren in die
revolutionaire tijden, de gebruikelijke
strafrechtelijke bepalingen en zelfs poli
tieke en economische factoren speelden
vaak een rol.
Het waarlijk demonische van deze aber
raties van „christelijk" denken en on
christelijke praktijken blijkt vooral in de
demonie van de blinde hoogmoed, van de
der aardse macht, van de angst, van
de haat. De heksenprocessen openbaren
veel diepere demonie dan de tijd zelf
zich bewust was.
rol van betekenis meer te zullen spelen.
VTL IIWarmond; C G v d Voorst
M D Bergman 01. G Roozendaal—Th
de Bruin sr 01, J BeijP Wassenaar
1—0, P J PiketK W v d Willik l—0,
A Momberg (res.)—A van Bladel 0—1, A
SmitW Landman 0—»1» J H Klein-Gun-
nenrick—P Schakenbosch 01, Chr de
Laaf—H A Heivoort 0—1, A C Teleng—
A Warburg 01. C J Verbiest (res.)—P
C Zandbergen 10 .totaal 3—7.
In de 3e klas B boekte SPW een m
steroverwinning op Voorschoten III.
SPWVoorschoten III; L Groenendijk
Q Kouwenhoven 10, J van Oosten—
n.o. 1—0; J Vink—P van der Marei 1—0.
E v d Veenn.o. 10, H van OsB H
van Boekei FiA van Lunteren
(res.)J van den Burg 1—0, H Bonnet—
T Bavelaar (res.) l—0, J VerkuylG van
der Wiel l—0<>J W v d Horst—P van'der
Geer 1—0. C Visser—E van Dijk l0, to
taal 914-%-
Ten slotte zijn de hangpartijen uit de
wedstrijd Voorschoten IISPW uitge
speeld: M G Segaar—L Groenendijk
Va—Va, N Segaar— J Vink L Ku-
nekenJ W van der Horst l0. totaal
4%,
Fossielenavond in het
museum vau
ie
Mej. G. E. de Groot, conservatrice
van het rijksmuseum van geologie en
mineralogie te Ledden, sprak gister
avond in de collegezaal van het museum
over fossiil isaitde. Zij merkte op, dat er
over het algemeen weinig loans is, dat
afgestorven organismen, zoals planten
en dieren, bewaard Mijven; dit geldt
zowel voor o-rganismen in de zee als op
het land. Onder bepaalde omstandig
heden is dit echter wel mogelijk; in dit
geval moeten de organismen zeer kort
na het afsterven op een of andere wijze
worden geconserveerd.
In water kan dit gebeuren als de af
gestorven organismen worden bedekt
met een laag sediment (bezinksel), dat de
lucht afsluit en het water uit het be
dekte voorwerp perst. Bij snelle be
dekking kunnen ook de weke deden
van de afgestorven dieren en planten
worden geconserveerd. Er kunnen zich
in de loop der eeuwen versohillende
processen voordoen zoals verstening en
verkdezeling. Verder worden onder meer
fossielen gevonden in ijs, asfalt, hars
(barnsteen) en in grotten.
Na deze korte lezing werd de film
„Paleontologie" vertoond, vervaardigd
door Bert Haanstra, waarin eveneens
aandacht wordt geschonken aan de fossi-
lisatie. Ten slotte maakten de aanwezi
gen onder leiding van mej. De Groot
een rondwandeling door de afdeling fos-
Opheffing van openbare
kleuterschool aan de
Rijnsburgersingel
Aangezien het gemiddelde aantal kleu
ters van de openbare kleuterschool aan
de Rijnsburgersingel (voorheen Elisa
bethshof) over de jaren 1957, 1958 en
1959 onderscheidenlijk 53, 37 en 24 be
droeg en het aantal kleuters derhalve
gedurende drie achtereenvolgende j;
is gebleven beneden het voor deze ge
meente voorgeschreven minimum aantal
van 60, zal deze kleuterschool moi
worden opgeheven, tenzij de minister
onderwijs, kunsten en wetenschappen be
paalt dat de school in stand wordt g<
houden.
Deze kleuterschool werd op 1 december
1959 bezocht door slechts 14 kinderen
Daar het niet is te verwachten, dat dit
aantal binnen afzienbare tijd zal toe
nemen, zijn B. cn W. van mening, dat
er geen aanleiding bestaat een verzoek
om instandhouding der school aan de
minister te richten.
Burgemeester van Warmond
spreekt in Leiden
-. mr. L. M. E. von Fiserme, burge
meester van Warmond, hoopt op 28
januari te spreken op een lunchbijeen-
komst te Lelden van het Nederlands Ver-
keenslnstltuut over Waterhuishouding en
binnenscheepvaart in het Hoogiheemra ad-
schap Rijnland. Hij zal ingaan op de vraag
in hoeverre aanleg en verbetering van
waterwegen tevens de ontwatering en
watervoorziening van de aanliggende ge
bieden ten goede komt, dan wel ln hoe-
bestaande wateren met geringe kos-
voor scheepvaart geschikt kunnen
worden gemaakt.
Men vindt deze n
ken ln geheel Japan terug, zij het dat
zij plaatselijk afwijkingen cn verschil
len vertonen. Dc getoonde filmfrag
menten en de toelichting dio dc heer
Ouwehand daarbij gaf, stelden ons
ln staat die verschillen, naast de
sterke overeenkomst, te constateren
voor ver uiteengelegen gebieden als
Centraal-Japan (de provincie Naga
no) en Noord-Japan (de provincie
Akita en Niigata).
Het maiken en gebruiken van de nieuw
jaars vensieniogen en anders voorwerpen
dóe bij de feesten een bepaalde rol epe-
ien, het zgsn. „slaan vam de bruiden" en
de hoogoplaadende raiieuwjaairsvuren,
waarmee afscheid wordt genomen vam de
betrokken godheden, zijn im bedde ge
bieden hoogtepunten van de feestviering.
Em met deze nachtelijke vuren namen we
ook afscheid van dit verre „sneauwland",
dat op de een of amdiere manier deze
avoind zeer naibij was geweest.
Opvolger ds. P. Sierat
Als opvolger van onze stadgenoot ds.
*P. Sierat, die niet zal terugkeren als
predikant van de Nederlands sprekende
Gemeente van Manokwari op Nieuw-
Guinea, zal zaterdag 23 januari daarheen
vertrekken ds. A. H. Roscam Abbing, tot
voor kort predikant te Biggekerke in
Zeeland. Ds. Roscam Abbing zal zondag
als predikant in buitengewone dienst van
vde Hervormde Kerk worden bevestigd in
de dienst in gebouw Bethel in Den Haag.
Bevestiger zal zijn ds. E. Durkstra van
Koudekerke Zld.die als zendingspredi
kant heeft gewerkt in Indonesië en op
Nieuw-Guinea. Ds. Roscam Abbing zal
in deze dienst worden uitgezonden door
ds. J. van Barneveld, praeses van de
classicale vergadering van 's-Gravenhage.
Gemeenteraad van Leiden
Aan de agémda van de maandag om
2 uur te houden vergadering van de ge
meenteraad zijn de volgende voorstellen
toegevoegd: tot opheffing van de open
bare kleuterschool aan de Rijnsburger
singel (voorheen Elisabethshof), inzake
stichting van een openbare kleuterschool
aan de Zuidsingel, inzake het in beheer
en exploitatie geven aan de stichting
Leidse Jeugdverblijven van gemeente
lijke jeugdverblijven, inzake het toe
kennen van een uitkering ineens over
het eerste kwartaal 1960 aan het gemeen-
tepersoneel als voorschot op de te ver
wachten salarisverhoging.
Filmavond Vola
Gisteravond is de Vola, de vereniging
van oud-leerlingen van de Leidse am-
baohtssohool, weer bijeen geweest in
Zomerzorg. Eerst werd 'n kleurenfilm
vertoond over een reconstructie van bet
leven op aarde vele jaren geleren („mil
joenen jaren geleden", 7.0 stond heel wijs
op de uitnodiging te lezen). Daarna za
gen de leden hoe in Schoonebeek, Rijs
wijk en Pijnaoker olie naar boven wordt
gehaald. Een duidelijk antwoord op soms
moeilijke vragen. Van de winplaats ging
het maar de raffinaderij, waar uit de
verwerking van de olie allerlei pro-
dukten worden verkregen. Ten slotte
een film over het werk van de Shell-
tankervioot.
Burgerlijke stand van
Leiden
Geboren: Alida Elisabeth Johanna,
d. v. W. Ravensbergen en W. Bol-
stier; José Maria Andrea, d. v. A.
F. Verhoosel en M. A. C. Prince;
Catherina, d. v. J. R. Zweerus en H.
P. Vink; Andries, z. v. W. F. Beij en
E. RijsbergenCornelis Jacob, z. v. T.
W. de Haan en A. QuartelNicolaas,
z. v. J. Snatersen en G. Giesesteijn.
OVERLEDEN: J. Varkevisser, 79
j., man; G. Remmelzwaal, 86 j.. wedu
we v. C. van Duijn; L. Oudwater,
77 j-, man.
PROMOTIES TE LEIDEN
DE
schrift getiteld .Ruimtelijke bouw
enige broomcyclohexaanden-
thans wonende te Eind/hoi
Den Helder
Gepromoveerd tot doctor in de
leerdhcid op proefschrift getiteld „Die fi<
r F H Strosskopf .gdboi
van vorderingsreg"
ACADEMISCHE EXAMEN»
LHIDEN, 13 Januari, Rijksuniversiteit
eslaagd voor het doet ex Ned. reöht:
de heer D J Buter te Wormer,
