CHRISTELIJK
mïmn
Synode bespreekt stand
van geestelijk leven
KONING-
K1CMD
Her
•v.
om
synode verzocht
een uitspraak
y
a
NIEUWE ZENDINGSTAKEN
VOOR GEREF. KERKEN
SUCROSA
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Subsidie geweigerd
voor Cefa-jeugdfilm
Advocaat van Dibelius
in Berlijn overleden
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
PAGINA 2
DONDERDAG 14 JANUARI 1960
Kwestie-Smits:
Bijzonder kerkraam
in Canada
Nog altijd houdt de ..kwestie-
Smits" de gemoederen bezig. Zo
wijdde het Jtiervormd Week
blad" hieraan een uitvoerig ar
tikel waarin de synode wordt
opgeroepen tot de uitspraak:
TVTAAR: staat prof. Smits al-
leen? Ongetwijfeld zijn er vrij
zinnigen die dit optreden en de
inhoud van deze rede even ver
ontwaardigd afwijzen als ortho
doxen. Zal dit nu ook tot uiting
komen in de Vereniging van Vrij
zinnig Hervormden en in haar or
gaan? Zal ook nu het bijzondere
dat de vrijzinnigen nog altijd bij
een hield, sterker zijn dan het be
lijden van de Naam des Heren?
Er zijn echter ook vrijzinnigen
die het standpunt van prof. Smits
delen. Onder hen zijn niet alleen
lidmaten, doch ook predikanten
van de Hervormde kerk. Zo lang
tegen hen geen aanklacht wordt
ingebracht, en zij aan hun opvat
tingen geen publiciteit geven kan
de kerk hen ongemoeid laten.
Maar is het recht, prof. Smits uit
zijn bevoegdheden als van een
emeritus te ontzetten en tegen an
deren die dezelfde overtuiging heb
ben. niets te doen? Ord. 11 art.
15. 1 biedt de mogelijkheid, een
leertuchtproces te beginnen als
een provinciale kerkvergadering of
haar breed moderamen ..reden
heeft om aan te nemen", dat een
predikant in prediking en andere
werkzaamheden de fundamenten
der kerk aantast. Men kan dus in
grijpen. Maar het gebeurt niet.
Om concreet te zijn: de dienst
doende predikant van Odoorn kan
ongestoord voortgaan met zijn an-
titrinitarische agitatie; de eervol
ontslagen predikant met de be
voegdheden als van een emeritus,
prof. Smits, wordt kerkelijk ge
straft. Dit kan natuurlijk niet.
Maar hoe moet het nu verder?
Vanuit de kerk iS van verschil
lende zijden, ook door ons. telkens
weer gewaarschuwd tegen een ze
kere verdoezeling van de verschil
len. tegen veronachtzaming
inzake het belijden, over de gehe
le linie van het kerkelijk leven en
werken. We menen, dat we met
een voorzichtigheid die het ver
mijdt de zaak scherp te stellen,
niet verder komen. Het is onze er
varing, dat ook de vrijzinnigen het
op prijs stellen, als men openhar
tig en beslist met hen spreekt. Zo
alleen komen we verder.
De zaak van prof. Smits gaat
intussen voort langs de weg van
de kerkordelijke bepalingen; we
wachten maar af, wat daar ten
slotte Uit voortkomt.
Maar we moeten niet uit het
oog. verliezen, dat..het gaat om
het belijden der kerk. Dit bijzon
dere geval is een teken, dat het
met het belijden der kerk niet in
orde is. Het zou o.i. van grote be
tekenis kunnen zijn, als de verga
dering der synode die binnenkort
bijeenkomt naar aanleiding van de
beweringen van prof. Smits een
theologische verklaring kon publi
ceren die het karakter draagt van
een door haar uitgesproken belij
denis; een verklaring, waarin be
slist wordt afgewezen wat Schrift
en belijdenis weerspreekt en de
fundamenten der kerk aantast.
Het blad „Getrouw" van de
Internationale Raad van Chris
telijke Kerken wijdt een artikel
aan een bijzonder kerkraam in
Canada, dat ook nog een herin
nering is aan de oorlogsdagen in
Nederland:
TN de Highlands United Church
4 te Edmonton. Canada, bevindt
zich een zeer bijzonder kerkraam,
dat samengesteld is uit stukjes
glas, afkomstig uit allerlei ker
ken en kathedralen in Europa, die
gedurende de tweede wereldoorlog
zijn verwoest of beschadigd.
Dit materiaal is bijeen verza
meld door ds. Tom R. Davies, die
van 1940 tot 1949 predikant van
deze kerk was. Van 1942 tot 1946
deed hij dienst als veldprediker.
Ds. Davies begon hiermede ge
durende de verschrikkelijke ge
vechten in Normandië.
Na een verschrikkelijke dag
waarop ds. Davies een paar van
zijn beste vrienden verlpren had,
dwaalde hij door een zwaar getrof
fen Frans dorpje en liep eCnkerk
binnen waarvan alleen de muren
nog overeind stonden. Hij nam als
herinnering aan zijn overleden
vrienden een vierkant stuk oran
je glas mede. Die hele julimaand
van het jaar 1944 was zwaar; er
werden ernstige verliezen geleden
en ds. Davies raapte scherven glas
op in de ruïnes van kerken van
Caen, Ifs, Fontenay, St. André en
May-sur-Orne en op elk stuk glas
schreef hij de namen van de jon
gens, die hij daar begraven had.
Toen hij begin augustus zelf ge
wond raakte en enige maanden in
Franse en Engelse hospitalen ver
toefde, was hij er al van over
tuigd dat zijn collectie glasscher
ven in de strijd was verloren ge
gaan. Maar één Van zijn jongens
was teruggegaan én had zijn be
zittingen bewaard. Met Kerstmis
kwam hij weer bij de troep, die
toen bij Mook in Limburg gele-"
gerd was. Glas uit Mook en Kat-
rijck werd aan de collectie toe
gevoegd.
Ook Groningen werd mede door
het regiment van ds. Davies be
vrijd. Ds. Davies vermeldt dat de
Hollanders hun bevrijders alle mo
gelijke souvenirs aanboden. Maar
hij vroeg om een stuk glas uit en
kele ramen van de Martinitoren,
die waren vernield. Ook Arnhem
komt in de collectie voor.
Toen ds. Davies in 1946 naar
zijn eigen kerk in Edmonton te
rugkeerde, bood hij deze zijn col
lectie aan. Men besloot hiervan
een kerkraam te doen samenstel
len, waarin men voortreffelijk is
geslaagd: de oude kleuren en gril
lige vormen harmoniëren op won
derlijke wijze.
Ds. Davies zeide hier o.a. van:
..Wanneer ik dit raam zie. denk
ik aan mijn gesneuvelde vrienden
en dan zie ik hen als delen in
het raam van Gods ontwerp, waar
door het licht vap de hemel
schijnt".
Rapport Gerei. Sociologisch Instituut
Woensdag heeft de generale sy
node van de gereformeerde kerken
het rapport van haar deputaten
voor onderzoek naar de stand van
het geestelijk leven in de gere-
In april a.s.
nader advies
(Van i
■erslaggei
genomen. Bij dit stuk was
een rapport van de commissie der
synode, die het deputatenrapport
in voorbehandeling had; vervol
gens het antwoord van deputaten
op het commissierapport en einde
lijk een tweede rapport van de
commissie.
De inhoud van het deputatenrapport
is indertijd gepubliceerd. Het komt hier
op neer, dat de achteruitgang van het
geestelijk leven (de verschraling) aan
verschillende omstandigheden te wijten
is. De invloed van de enorme techni
sche vooruitgang met de haar vergezel
lende overschatting van de waarde der
aardse goederen, de verhoging van het
welvaartspeil, de industrialisatie van de
arbeid en het jachtige levenstempo spre
ken allemaal een woordje mee.
Weliswaar worden telkens ongedachte,
vrijmoedige getuigenissen van geloofsze
kerheid gehoord en niet minder verras
sende bewijzen van toegewijde liefde
aan de Heer en zijn dienst gegeven,
maar te veel ontbreekt het ootmoedig
diepe schuldbesef, het verwachten van
Jezus' toekomst en het beoetenen van dejhoe he, aaMeraen de beloftei
gemeenschap met de .broeders en de j bet eVangelie in het geloof, noodzakelijk
dienst aan de wereld. meebrengt een daadwerkelijke beleving
Dit alles is gebleken bi, een onder- v„ betjhri.tendo,» In geita .be roep eb
zoek in verschillende plaatsen, ingesteld bedr|jf
door het Geref. Sociologisch Instituut.] De prediking. maff niet tijdloos zijn;
de predi-
het huisbezoek enz. enz.
Daarnaast wordt opgemerkt, dat ouder
lingen te weinig geschoold zijn, dat de
zielszorg van predikanten in het gedrang
komt, dat er geen vaste lijn in de cate
chese wordt getrokken als gevolg van
vele soorten catechisatieboekjes e.d.
De commissie in de synode stelde
voor om al de door diverse rapporten
verkregen gegevens door onderling i
leg van deputaten en commissielede;
danig te ordenen en te formuleren, dat
het resultaat daarvan aan de kerkeraden
ter overweging en ter behandeling kan
worden toegezonden.
Aan de kerkeraden zou tevens ge
vraagd worden toe te zien, dat door de
leden der kerk dagelijks bij schriftle
zing, door rheditatie en gebed de per
soonlijke omgang met God gezocht
wordt. Er moet "verder bij de leden op
aangedrongen worden, dat zij zich beke
ren tot een trouw, ootmoedig, ver
derend en vruchtbaar kerkgaan.
Prediking
Vervolgens dient ervoor gewaakt te
worden, dat de prediking als hoofdtaak
behoudt het evangelie van de rechtvaar
diging van de zondaar te verkondigen,
een diep evangelisch schuldbesef op
t nadruk op te leggen.
(Van een onzer verslaggevers)
Nader beraad over de voorstel
len inzake het aanvaarden van
nieuwe zendingstaken, heeft- er
toe geleid dat de generale synode
der gereformeerde kerken besloot
om voorlopig zulke taken te aan
vaarden in Argentinië, Brazilië,
Ruanda-Urundi en West-Pakistan,
de terreinen dus, waar men reeds
waarnemingen heeft gedaan.
zal thans niet genomen worden.
Een zendingstaak draagt een functi
oneel karakter en vergt slechts een be
perkte personeelsbezetting. Niet elke
zendingstaak behoeft uit te groeien tot
een zendingsterrein.
De synode besloot haar instemming te
betuigen met het voornemen van de zen
dende kerken om samen met generale
zendingsdeputaten te komen tot vorming
van een commissie, die zich belast met
de voorbereiding en de uitvoering
genoemde taken.
De oudste presbyteriaanse predikant
van Amerika dr. Arthur Judson
Brown werd gevraagd wat hij iemand
die oud "wilde worden zou aanraden.
Zijn recept was: „Niet sterven."
Voor dc slanke lijn!
Prof. Reinders
wordt bedreigd
Mevrouw prof. dr. Reinders,
hoogleraar aan de landbouwhoge
school te Wageningen, die begin
van deze maand op straat in de
schouder werd geschoten door
één van haar studenten, heeft bij
de politie aangifte gedaan van
bedreigingen per teleroon.
Volgens prof. Reinders is er tweemaal
opgebeld door een onbekende die haar
toevoegde: ,.U gaat er toch aan" of
woorden van die strekking. De politie
stelt een onderzoek in.
De hoogleraar is thans in zoverre her
steld van de haar toegebrachte schot
wond. dat zü weer examens kan afne
men. Ook maakt zij weer korte wande-
Aan de deputaten werd opgedragen
maatregelen te treffen voor het ter be
schikking stellen van een hoogleraar in
de dogmatiek van de theologische fa
culteit te Ellsabethvllle (Kongo).
Dè kosten van deze docent komen in
1960 en 1961 voor rekening van de zen
dende kerken.
De genomen besluiten worden mee
gedeeld aan belanghebbende kerken in
Indonesië. Zuid-Amerika, West-Pakistan;
aan de Christian Reformed Church in
Amerika en de gereformeerde- en ne-
derduits-gereformeerde kerk van Zuid-
Afrika; en aan de Société Beige des
Missions Protestantes au Kongo en de
gereformeerde oecumenische synode.
Beroepingswerk
Bleskensgraaf; door de generale
synode tot predikant voor buitengewone
werkzaamheden (geestelijke verzorging
collectief gehuisveste gerepatrieerden in
de vier noordelijke provincies): S. v. d
Linde, voorheen predikant in Indonesië,
wonend te Deventer.
te Zuid-Beijerland.
Beroepbaarstelling: dr. A. Wind. zen
dingspredikant van de Geref. Kerk in
Sneek, die onlangs van Midden-Java met
verlof kwam. kan wegens gezinsomstan
digheden niet terugkeren. Met ingang van
1 april is hij beroepbaar. Adres: Loos-
drechtseweg 51. Hilversum. Eveneens is
beroepbaar ds. P. van Vliet, zendingspre-
dikant van Rotterdam, adres: Pelikaan-
weg 15, Soest
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Beroepen te Opende-Surhuisterveen:
J. D. Janse. kand. te Breda.
GEREFORMEERDE GEMEENTE
Beroepen te St. Annaland: Chr. van
Dam te Rotterdam-Zuid; te Giessendam:
A. Elshout te Utrecht.
Bedankt voor Boskoop: A. Elshout te
Utrecht.
BOND VAN VRIJE EV. GEM.
Beroepen te Gorinchem, tevens als
pred. voor de Binnenlandse Zending: J.
Moerland te Wormerveer, tevens predi
kant voor de B.Z.
de gemeen-
iapr noe zij zich als
loderne leven te ge
leiding geb
ieden over de vra;
christenen in het
dragen hebben.
Aan het eind bevatten de voorgestel
de besluiten nog een aantal wenken,
de gebeden 'in de eredienst (geen op
somming van allerlei noden der chris
tenheid maar een stelselmatig bidden,
nu eens voor deze, dan weer van een
andere nood, meer in bijzonderheden en
hartgrondiger).
De kerkdienst moet zo ingericht zijn,
dat ook de vreemdeling aanstonds aan
voelt. dat het hier gaat om een ont
moeting van de gemeente met haar
God. Ook diept,..men zich toe te','leggen
op decentralisatie' door forming van
kleine gemeenschapskringen, etcetera.
Hoe meer"""lê3«f)Sbr in IhgT^ket-kcvyerk
ingeschakeld®3®*^«---«■
hoe flft'èf?
De jeugd geprezen
Menigeen oefende ernstige kritiek op
de uitkomsten van het G.S.I.-onderzoek, j
Speciaal ouderling B. Geleijnse te Doe-
tinchem deed dat. Hij meende ook, dat
de ondervraagde plaatsen (Amsterdam-
C., Drachten, Ecfde en Goes) niet re
presentatief waren voor de situatie in
heel de gereformeerde kerken.
Ds. A. S. Timmer te Rotterdam mis
te in het deputatenrapport een hoofd
stuk over de achtergronden 1
verschraling. Zelf zag hij dc enige uit
weg in een intensievere pastorale zorg.
Het menselijk contact spreekt vandaag
sterk aan. Meer dan vroeger hebben dc
mensen behoefte aan „begeleiding".
Ouderling K. Eleveld te Smilde
meende, dat het adagium van Worm-
ser ..leer de natie haar doop verstaan
en de natie is gered" weer gehoor
moest vinden.
Ds. B. Wentsel te Ridderkerk
de. dat de kerkvisitatie een groot
manco vertoont, anders had het met
de gemeenten nooit zover kunnen ko
men als het rapport openbaar maakt.
De jeugd kwam er in de discussie
goed af, werd zelfs menigmaal gepre
zen. Ds. H. Th. van Munster te Go
rinchem vertelde dat in zijn jongenstijd
te Amsterdam naar de jeugd vrijwel
niet werd omgekeken, maar dat nu in
pastorale gesprekken de jeugd uitste
kend voor de dag komt. Jongeren zijn
in de kerkgang vaak trouwer dan hun
ouders.
De heer T. Spaan te Leidschendam
toonde veel waardering voor jonge
ouderlingen. Ze mogen dan de kerkelij
ke ervaring (en terminologie) van oude
re opzieners niet hebben, zij weten dik
wijls heel goed waar het op aankomt
het persoonlijk geestelijk leven.
Ook ds. W. Schouten te Utrecht-Noord
had goede ervaringen van de jeugd. Hij
vroeg zich echter af. hoe het kwam
dat de ..middenmoot", die twintig a
dertig jaar geleden tot de destijds ook
zo geprezen jeugd behoorde, thans veel
ontrouwer is dan de jongeren.
Nieuic overleg
de deputaten sprak dr.
Vlaardingen. Namens
ipporteerde prof. dr. A.
D. R. Polman te Kampen. Dr. Kraan
het midden of de door het G.S.I.
verkregen gegevens zoveel nieuws
brachten. In ieder geval ligt nu een
wetenschappelijk verantwoorde situatie
schets ter beschikking.
Eind van deze bespreking was, dat de
synode besloot een commissie te benoe-
bestaande uit twee deputaten en
commissieleden (resp. prof. dr. W.
H, Gispen, ds. J. Overduin, ds. G. F.
Hajer en prof. Polman) met opdracht
om zo spoedig mogelijk de definitieve
i tekst van het rapport over de stand van
Zoals tc verwachten was, werd dc j het geestelijk leven vast te stellen cn
synode in de discussie door een golf daarin de synode te adviseren hoe ver
van welsprekendheid overstroomd. Zes-'der in deze gehandeld moet worden. In
tien sprekers kwamen aan het woord.; de aprilzitting der synode hoopt
en het „bij ons in Dinges"
van de lucht.
niet J dan een verantwoorde beslissing i
Voor de Heiland officieel nog maar een woord heeft gesproken
stelt Johannes de Doper vast wat Zijn taak zal zijn: ,jZiet het
Lam Gods dat de zonde der wereld wegneemtVan geen
mens is dit ooit gezegd. Wij kunnen zonden goed praten,
zonden vergeten, maar zonden wegnemen kunnen wij niet.
Deze woorden van de Heiland gelden in de eerste plaats voor
ieder afzonderlijk. Let er op dat Hij niet alleen de gevolgen
van de zonden wegneemt. Dat heeft Hij inderdaad ook gedaarg
Hij droeg die gevolgen, namelijk het oordeel van God en de:,
dood, aan het kruis van Golgotha. Maar Christus kwam om
meer te doen. Hij kwam de zonde zelf wegnemen. Het woord
wordt niet in het meervoud gebruikt, maar in het enkelvoud.
Niet de zondige daden worden bedoeld, maar het zondige hart,
de zondige natuur. Daarom lezen we in de bijbel dat Hij niet
alleen de zonden droeg, maar volgens Paulus voor ons zonde
werd.
Maar zijn wij dan niet „geneigd tot alle kwaad"? Ja, maar
dan kan Hij alleen onze zonde wegnemen door ons een geheel
nieuw begin en een geheel nieuwe natuur te geven. En dat
heeft Christus nu inderdaad voor ons gedaan.
Maar deze woorden gelden ook voor de wereld in zijn geheel.
Nog zien wij het niet, maar als Hij straks wederkomt zal er
een nieuwe hemel en een nieuwe aarde komen, een wereld
zonder tranen.
DE GAULLE'S TEGENSPELER
Ie als president op te volgen, voor rijk, weigerde Pinay dit aanbod b
het geval deze zou komen te over- de generaal te aanvaarden. De Gaul-
schikbaar zou stellen.
Deze redenering gaat te
worden toegegeven, dat Pinay
Baumgartner, president van de Bank
al moet van Frankrijk en geestverwant van
Pinay, neemt nu de opengevallen
bitieus genoeg is om een dergelijke plaats in. Ook hij tracht de indruk
mogelijkheid in zijn overwegingen te wekken, dat het werk van Pinay
te betrekken. Wel lijkt het aanneme- zal worden voltooid. Het is echter de
lijk, dat Pinay in de naaste toekomst vraag, of hij dit lang zal kpnnen vol-
Pinay heeft in de afgelopen weken uit de politiek terugtrekt.
steeds geweigerd, zelf ontslag te i
Pinay, die in Frankrijk
toen bleek, dat het geschil groot prestige beschikt, zal zich bin-
met premier Debré en minister Jean- nen niet al te lange tijd door de om-
neney geen enkele kans op een re- standigheden gedwongen zien het
geling bood. Hij wilde De Gaulle beleid van De Gaulle op alle terrei-
dwingen, een keus te doen, en durf- nen van de nationale en internalio-
de dit te riskeren, omdat hij ervan nale politiek te gaan bestrijden,
overtuigd was, dat de president dit Als gevolg daarvan kan een herori-
functie geen wezenlijke invloed zou voudiger worden.
GROEIEND ONBEHAGEN
Frankrijk kan worden gezien als geslagen weg willen volgen. Dit geldt
een uiting van groeiend onbehagen niet alleen voor de economische en
over het beleid van president De financiële politiek, maar ook en voor-
Gaulle. En de wijze, waarop het ont- al voor de politieke en militaire sa-
slag zijn beslag kreeg, zal het pres- menwerking met Frankrijks bond-
tigc van dc generaal niet ten goede genoten.
komen. De verwijdering, die generaal De
extremistische groeperingen In Al- de Noordatlantische Verdragsorgani-
Geen bijdrage voor „Kwikkie"
j die zich meester heeft gemaakt
I belangrijke groeperingen, op
j steun De Gaulle meende te mogen Want zelf is Pinay er nog lang niet
overtuigd, dat zijn rol
Kwam objectiviteit
in het gedrang?
(Van een onzer redacteuren)
tegenslag gehad bij de pro
ductie van haar eerste jeugd
film, die dit jaar zou wórden op
genomen. De staatssecretaris
van o., k. en w. heeft namelijk
laten weten dat hij- het verzoek
om een subsidie uit het Filmpro
ductiefonds voor Nederlandse
films meent te moeten afwijzen.
Gevraagd was om een garan-
tiebijdrage van 25.000 gulden. De
totale kosten van de film zouden
50.000 gulden bedragen.
De dwerg keek in het gat, floot nogmaals en
wenkte een metgezel hem te volgen. Weer kwam
een magere arm met een lamp tevoorschijn en weer
verscheen een kleine gestalte, dit keer echter in de
vorm van een vrouw. Ook zij droeg een eigenaardige
muts en een roodzijden kleed, doch haar Jurk was
van een veel grilliger maaksel en bovendien be
slikt met veelkleurige lappen en linten, waardoor
ze enigszins het uitzicht verkreeg van een gooche
laar of een grappenmaker, zoals men die soms
zijn kunsten ziet vertonen.
Beide dwergen waren aartslelijk en krom. doch
uit beider donkere ogen onder kroezelige wenkbrau
wen straalde niettemin een wonderlijk licht -dat
scheen te wijzen op een ongemeen helder verstand
en een verrassende radheid van geest. Dit was zelfs
in zoverre het geval, dat het afzichtelijke van hun
gelaatstrekken er min of meer door werd verzacht.
Als aan de grond genageld keek Sir Kenneth toe.
terwijl het onaantrekkelijke paar bedrijvig begon
heen cn weer te lopen om met de bezems het stof
tc verwijderen dat zich hier en daar op de vloer
had gevormd. Terwijl ze dit deden maakten ze ze
nuwachtige. vreemde gebaren en stieten af en toe
onverstaanbare klanken/ uit.
j even later in de onmiddellijke nabijheid
van de ridder kwamen bleven ze plotseling staan,
staken de lamp voor zich uit en keken hem stom
verbaasd aan. waarna ze beiden schril en kirrend
begonnen te lachen, met een snijdend en piepend
geluid dat hem als een onheilspellend teken in de
oren klonk. De toon die ze uitstieten was zo ijselijk
dat Sir Kenneth een huivering niet kon onderdruk
ken, waarna hij hen aansprak om hen te vragen
wie ze waren en wat ze hier kwamen verrichten, op
een plaats die zij met hun misselijke gebaren en
afschuwelijk geroep ontwijdden.
Ik ben de dwerg Nebectamus, antwoordde het
mannelijke gedrocht met een stem die even scherp
was als het gekras van een raaf.
SIR WALTER SCOTT
hoge.
Toer
En ik ben Guenevra, zijn vrouw en zijn schat,
vervolgde zijn gezellin op een zo mogelijk nog
doordringender toon.
Waarom bent u hier? vroeg de ridder opnieuw,
nu helemaal gelovend dat hij niet met menselijke
wezens had te doen.
Ik ben de twaalfde Imam. riep nu de dwerg
met potsierlijke deftigheid, ik ben Mohammed Mo-
hadi, leider en gids der gelovigen. Honderd paar
den staan klaar, gezadeld en wel. in de heilige
stad alsook in de stad van toevlucht
Neen. zonder gekheid, heer, vervolgde de man,
wij zijn ongelukkige prinsen die leefden onder de
hoede van koning Guido van Jeruzalem tot die door
goddeloze ongelovigen uit zijn land werd verdre-
Stil! klonk nu een stem langs de kant waar
de ridder daarstraks was binnengekomen, scheer
u weg. gekken die jullie bent. De dienst is ten ein
de!
Nauwelijks hadden de twee dwergen dit bevei
gehoord of ze stieten een onverstaanbaar gefluister
uit, bliezen hun lampen uit en verdwenen terug
door het gat de ridder eens te. meer alleen latend
in een volstrekte stilte.
Verbaasd en niet wetend wat hij van dit alles
moest denken keek Sir Kenneth om zich heen zon
der er evenwel in te slagen in de duisternis iets te
ontdekken. In sommige opzichten was hij de opvat
tingen van zijn tijd heel wat vooruit en voor gek
ken en krankzinnigen koesterde hij niet meer de
verlammende schrik die veel van zijn tijdgenoten
nog kenden en in normale omstandigheden zou hij
om het schouwspel, dat hij zoeven had gadegesla
gen, dan ook hartelijk hebben gelachen. Thans ech
ter rees binnen in hem een vreemde onrust, voor
namelijk te wijten aan het feit dat de onverwach
te ontmoetingen zich wel bijzonder snel opvolgden
zonder dat hem tijd werd gelaten de gevolgen er
van behoorlijk te verwerken.
Veel tijd om na te denken werd hem echter niet
gegund, want enkele minuten later ging de deur,
waarlangs hij was binnengekomen, langzaam open
en een zwak schijnsel wees erop dat op de drem
pel een lamp was geplaatst. Hij liep er naartoe en
vond achter de deur de kluizenaar die er plat op
de buik lag, in dezelfde nederige houding waarin hij
hem reeds daarstraks had gezien en waaruit hij
waarschijnlijk niet was opgestaan gedurende heel de
tijd dat zijn gast in de kapel had vertoefd.
Alles is nu voorbij, zei de heremiet toen hij de
ridder hoorde naderen, en het ogenblik is aangebro
ken om ons van deze plaats terug te trekken. Neem
dus de lamp en leid mij naar beneden, want ik
mag mijn ogen niet ontbloten voor ik dit heilig oord
gat zelfs vragen te stellen, zo was hij vervuld van
een blijdschap om wat hij had meegemaakt. Toen
ze eindelijk opnieuw in het voorvertrek van de spe
lonk waren aangeland, verbrak Theodorik de stilte
en zuchtte:
De veroordeelde zondaar is terug in zijn kerker
en wacht op de dag dat de gevreesde rechter zijn
verdiende straf over hem zal uitspreken.
Terwijl hij dit zei trok hij de sluier van voor de
ogen weg, legde hem terug in de nis en vervolgde
gejaagd:
(Wordt vervolgd)
De staatssecretaris heeft zich laten
leiden door het advies van de commissie,
die naast een aantal ambtenaren ook
wordt gevormd door vertegenwoordigers
uit het bioscoopwezen. De Bioscoopbond
neemt in Nederland een monopolieposi
tie in.
De Christelijke Filmactie was op het
idee gekomen om een eigen jeugdfilm
te maken, toen het haar onmogelijk werd
gemaakt om nog langer gebruik te ma
ken van Amerikaanse jeugdfilms van
Mary Field. Deze films werden geleverd
door een verhuurkantoor dat ook films
leverde aan de Nederlandse bioscopen.
De jeugdfilms werden echter vrijwel niet
in bioscopen gedraaid, omdat zij geleverd
worden op 16 mm.
Dit verhuurkantoor heeft echter de
levering van de films gestaakt. Bij na
vraag bleek dat het kantoor was op
gebeld door een bestuurslid van de
Bioscoopbond die zei: U moet het na
tuurlijk zelf weten, maar het kon wel
eens zijn dat als u doorgaat met het
verhuren van deze films aan de Cefa-
kringen, uw films door de bioscopen
zouden worden geweigerd.
Jeugdfilm
Toen heeft de Cefa besloten om een
eigep jeugdfilm voor kinderen van 8 tot
16 jaar in circulatie te brengen. Op aan
raden van een vertegenwoordiger van de
Regeringsvoorlichtingsdienst werden Pe
ter Koen als regisseur en Didier van
Koekeraberg,>als cameraman aangetrok
ken en werd een aanvraag ingediend om
een subsidie.
Deze film zou zich op een geheel nieuw
terrein bewegen dat nog niet door de
Bioscoopbond en het Nederlandse bio
scoopwezen was betreden. Het heeft de
Cefa-leden dan ook ten zeerste verbaasd
dat deze zeer geringe subsidie, die in
geen vergelijking staat tot wat de an
dere Nederlandse films nodig hadden is
geweigerd.
Als reden werd opgegeven dat de
artistieke prestaties van de regisseur
niet van die aard waren dat een sub
sidie verstrekt kon worden. Merkwaar,
dig is dat in het verleden wel subsi
dies verstrekt zijn aan Nederlanders
die geen enkele prestatie hadden gele
verd op filmgebied en herhaaldelijk
geleid hebben tot fiasco's, terwijl Peter
Koen veel ervaring heeft opgedaan als
t.v.-regisseur.
In Ccfa-kringen ziet men deze afwij
zing- als een bewijs van de monopolie
positie van de Bioscoopbond. Hoe sterk
de Invloed van de bond op de adviescom
missie is blijkt wel alt het feit dat bei
den zetelen in hetzelfde gebouw*, name
lijk de Jan Luykenstraat te Amsterdam.
Weerlegde de
nazi-aanklacht
van landverraad
"TkE advocaat van de Duitse
bisschop Dibelius, Friedrich
Gollert, die hem verdedigde te
gen de beschuldiging van land
verraad in de dagen van Hitier
is zojuist overleden. Zijn sterven
heeft de aandacht van de wereld
opnieuw bepaald bij het feit dat
bisschop Dibelius zich tweemaal
heeft moeten verdedigen tegen de
macht en vergoddelijking van de
staat.
De Duitse bisschop staat voor een
moeilijke synode waar onder mee
sproken zal worden over zijn ge
schrift „Obrigkeit". In dit kleine
werkje heeft hij gesteld dat een staat
die het recht met de voeten treedt
Volgens de heer Hoek. die wij over deze
kwestie spraken, heeft de Cefa zich door
deze teleurstelling niet laten ontmoedi
gen. Hij hoopt dat het benodigde bedrag
alsnog bijeen zal worden gebracht uit
eigen kring.
De film gaat over een gezin uit
Oudewater, dat gaat emigreren en
speelt voor een zeer groot gedeelte in
de havens van Rotterdam. Het hondje
„Kwikkie" moet achterblijven, maar
weet te ontsnappen en vindt zijn weg
naar de boot. Vlak voor het vertrek
de boot ziet de 12-jarige zoon hoe
het hondje wordt aangereden. Hij holt
de loopplank af om het te helpen. Maar
terwijl hij met het beestje bezig is
vertrekt de boot met zijn ouders.
In Cefa-kringen is de vraag gerezen
of de overheid in deze beslissing wei vol
doende objectiviteit heeft betracht en
zich niet te zeer heeft laten leiden door
de invloedrijke Bioscoopbond, die zijn
positie niet graag doorbroken ziet.
niet erkend kan worden als met god
delijk gezag bekleed te zijn.
Dit is de tweede maal dat hij dooi" een
geschrift in moeilijkbeden komt In de'
jaren van 1934 tot 1936 kwam Dibe
lius in strijd met Hitier Hij pu
bliceerde toen zijn geschrift „Vrede
op aarde", en werd aangeklaagd we
gens landverraad. Zijn advocaat was
Gollert.
De nazi's hebben toen geprobeerd om.
de advocaat zover te krijgen dat hij de
verdediging neerlegde. In bedekte ter
men beloofde een van de hoogste lei
ders hem zelfs grote toekomstmoge
lijkheden als hij op het voorstel zou
ingaan. Goilert wees dit af door te
zeggen dat hij zijn geweten gehoorza
men moest wat ook de gevolgen zou
den zijn.
Hij heeft het proces gewonnen en Di
belius werd vrijgesproken. De laatste
woorden die de Duitse biséchop sprak
gelden ook voor de overleden verdedi
ger: „Het geweten is het stopbord
voor de staat." Friedrich Gollert werd
56 jaar. Gisteren vond de Eouwplech-
tigheid plaats die geleid werd door
bisschop Dibelius.
Prov. Commissie voor
kerk en samenleving
in Drenthe ingesteld.
De provinciale kerkvergadering van
de Hervormde Kerk van Drenthe heeft
besloten een „Provinciale Commissie
voor Kerk en Samenleving" in te stel
len. Dit orgaan zal zich bezig houden
met de problematiek rond de industrie
kernen en rond die gebieden, die drei
gen ie worden leeggezogen. Als primai
re industriekernen zijn aangewezen: As
sen, Emme 1, Hoogeveen en Meppel. én
als secundaire kernen: Coevordcn, Ro
den en Zwartemeer.
De provinciale kerkvergadering zag
het als een gevaar dat in industrieker
nen de kerk niet in staat zaï zijn de
toevloed van nieuw ingekomencn op te
vangen, terwijl het in die gemeenten,
die vele kerkleden zien vertrekken moei
lijk zal worden een goed kerkelijk le
ven in stand te houden. In sommige
plattelandsgemeenten is het al moeilijk
de kerkeraden weer voltallig te doen
