T
Caballero
Hervormde ..kerkcolieclanlen in
Leiden hondei dvijftig jaar
C. F. Lardee, raadslid te
Leiden, overleden
Politieman in arrest na
betaalde waarschuwing'
1960
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 31 DECEMBER 1959
Agenda
Leiden
Zaterdag
Stadsgehoorzaal, 14.30 uur; Toneelgroep
Arena met Twee emmertjes water halen,
L.J.A. en Bond Speeltuinverenigingen.
Films
Casino (8 uur, zaterdag 7 en 9.15 uur):
Een vrouw is te veel (18 j.)2.30 uur:
Laurel en Hardy.
Lido (2.30, 7 en 9.15 uur) Hopla, Conny
(al.).
Luxor (2.30, 7 en 9.15 uur) Kluchtig
en luchtig (a.l.).
Studio (2.30, 7 en 9.15 uur), Orfeu Ne
gro (18 j.).
Trianon (2.30, 7 en 9.15 uur), Some like
it hot (18 j.).
Rex (2.30, 7 en 9.15 uur), De zevende
reis van Sindbad (14 j.); donderdag
cyclus Salomé (18 j.).
Alle theaters op Nieuwjaarsdag 2.30,
4 45, 7 en 9.15 uur, m.u.v. Casino.
Tentoonstellingen
Prentenkabinet: tentoonstelling foto's
P. H. de Goede, tot en met 30 januari
Lakenhal: aquarellen en tekeningen
van S. Schroder, tot en met 18 januari
theek Reuvens, Plantage 6: maandag,
dinsdag en donderdag van 4 tot 5-30 u~
woensdag en zaterdag van 12 tot 4-30 u
en vrijdag (speciaal voor de grotere
jeugd) van 6.30 tot 8-30 uur 's avonds.
Pilgrimlathers-huisje. Bolsotkade 2.
elke dag geopend van half 10 tot 12 en
Rijksherbarium, Nonnensteeg l: elke
dag geopend van 830 tot 12.30 en van
2 tot 4 uur (behalve zaterdagmiddag»
Rijksmuseum voor Oudheden. Rapen
burg 28: elke dag geopend van 10 tot u
Academisch-Historlscb museum Rapen
burg 72, elke dag geopend van half 10 toi
half 1, uitgezonderd op dinsdag en vrij
dag van 2 tot 5 uur
Archeologisch Instituut, Rapenburg 26
elke dag algemene studiezaal en uitleen-
bibliotheek tot 5 uur (behalve zaterdag
middag)
Contactbureau voor afgestudeerden
Rapenburg op maandag, woensdag en
vrijdag geopend van 10 tot 12.30 en van
2 tot 4 uur
Bibliotheek universiteit, Rapenburg 74
elke dag algemene studiezaal en uitleen
afdeling geopend van half tien tot hall
6 op zaterdag tot 5 uur.
Legermuseum „Generaal Hoefer", Pe«t-
huislaan 7: elke dag geopend van 105 u
Leeszaal en bibliotheek Reuvens, Bree-
straat 27. maandag en woensdae van 1 tot
5 30 en van 7 tot 9 uur; dinsdags en don
derdags van l tot 5.30 uur; vrijdag van 10
tot 5 30 en van 7 tot 9 uur, zaterdag van
10 tot 5 30 uur.
Inlichtingen kantoor V V V., Steenstr
lb: elke dag geopend van 9 tot 5 uur, op
zaterdag tot 1 uur.
Hortus Botanicus Rapenburg, elke dag
geopend van 9 tot 12 en van 2 tot 4 uui
(na I april tot 5 uur).
Prentenkabinet, Kloksteeg 23, elke dag
10 tot 12 en van 2 tot 4 uur
Gravesteen, Pieterskerkhof 6, Juri
disch studiecentrum, elke dag te bezich
tigen tussen 9 en 12.30 en van tot 5 uur
(liefst in de vakanties), concierge: Kolf-
makers teeg 16a.
Deze opgavi
geldei
niet
(CONSTANTE KWALITEIT)
EEN LAURENS PRODUCT
Ridder M.W.O. in Leiden
zondag tachtig jaar
Zondag wordt één der oudste dragers
van het ridderkruis in de Militaire Wil-
lems Orde, de heer P. W. Erkelens, Da
Costastraat 45 te Leiden, tachtig jaar.
Velen kennen de heer Erkelens uit zijn
wandeling naar het stadhuis op natio
nale feestdagen, wanneer hij in uniform
het felicitatieregister gaat tekenen Hij
kreeg de onderscheiding in 1907, toen hij
als kwartiermeester van de marine mee
hielp bij het herstellen van de rust op
Celebes.
Buiten het M.W.O.-kruis is de heer Er
kelens nog onder meer drager van de
eremedaille in goud van de Orde van
Oranje-Nassau, de gouden dienstmedaille,
de reddingsmedaille en het expeditiekruii
met drie gespen.
-
Erkend als kerkelijk college
F .F F* i'y;
JÊfSilstatK
J. v. d. ReydenH. de Nie en
F. van Leeuwen vieren hun
zilveren jubileum
HET NIEUWE JAAR zet in Leiden in met een opvallend jubileum.
Dan zal het 150 jaar geleden zijn, dat het college van collectanten van
de Hervormde Gemeente door de toenmalige Gemeentecommissie als ker
kelijk college werd erkend en aangesteld. Het college stelt zich voor, te
recipiëren op dinsdag 5 januari van half 8 tot 9 uur in de consistorie van
de Pieterskerk. Er is dan ook gelegenheid de heren J. van der Reyden,
H. de Nie en F. van Leeuwen geluk te wensen met het feit, dat zij 25 jaar
deel van dit college hebben uitgemaakt.
De collectanten gaan in hun dienst al
tijd in het zwant, maar dat is bepaald
geen uitdrukking van de geest in hun
college; vriendschap, humor en goed-
lachsheid zijn de kenmerken van hun
vergaderingen en ook, onder de preek
stoel maken zij allerminst een somber-
vormelijke indruk.
Het zwart verbindt de tegenwoordige
mei de vorige generaties van collectan
ten, want de vrolijkheid mag dan in deze
kring een altijd welkome gast zijn, op de
eerbiedwaardigheid van hun college leg
gen de collectanten als het nodig is ste
vig de nadruk. Bovendien zijn zij het
nog steeds met de reglementaire voor
schriften eens; in de eredienst moet de
collectant, wiens functie bij de vernieu
wing in de liturgie nog een zekere stile
ring onderging (dienst der offerande), in
overeenstemmende kleding verschijnen.
Daarom héchten de collectanten, hoe
wel open staande voor naar de eisen
van deze tijd verantwoorde wijzigingen,
aan hun indertijd met zorg samen- en
in 1948 opnieuw vastgestelde reeks van
niet minder dsn 75 artikelen.
Onbesproken gedrag
Om lid van het college te worden
moet men de leeftijd van 23 jaar
hebben bereikt. Daarnaast lid van
de Hervormde Gemeente zijn en een
onbesproken gedrag hebben.
Houders van koffiehuizen en bierhua-
zen en slijters of tappers van sterke
drank acht men blijkbaar minder ge
schikt voor dit kerkelijke werk. Deze
bepaling beperkt zich wel te verstaan
tot de houders. Gebruikers worden niét
uitgeslotenhet college is dan ook geen
verzameling van geheelonthouders en zal
er hoogstwaarschijnlijk nnets op tegen
hebben als straks een goedgeefse reci
pient de jubileum ontvangst opluistert
met een flesje wijn voor de eerstvolgen
de zakelijke vergadering
B(j een dergelijk geschenk zou eiken
vrees uitgesloten kunnen zijn, aangezien
het reglement, trouw en wakend als het
na anderhalve eeuw nog steeds is, borg
staat voor het uitblijven van elk „te
veel": op staande voet worden namelijk
die leden ontslagen die door onbehoor
lijk gedrag daartoe aanleiding geven. Eu
het college is een hecht verband, waarin
niemand enig risico van dien aard zelfs
Zij proberen dat ook bulten het col
lege. Van de collectant wordit krachtens
het reglement namelijk ook verwacht,
dat zijn gedrag buiten die kring voor
beeldig is.
Wie weigert zijh dienst te vervullen en
wie bij voortduring stoornis in de ver
gaderingen teweegbrengt, waoht ook ex-
Beheerste tucht
Anderzijds komt het geheel met de
geest van het ooll&ge overeen, dait er
waarborgen zijn tegen een te drastische
hantering van de tucht. Het ontslag van
de leden moet door het bestuur bij de
Gemeentecommissie, bhans kerkvoogdij,
worden aangevraagd En dat niet-eervolle
ontslag kan pas worden aangevraagd,
als d'e vergadering met algemene stem
men daartoe heeft besloten. Er ken dus
in redelijke zin heus wel eens een potje
worden gebroken.
De kerkvoogdij heeft echter niet alleen
deze negatieve bemoeienis met het colle
ge. Zij beztt ook die competentie van be
noeming. De leden worden onderling gel
kozen en de kerkvoogdij benoemt hen
dan en stelt het aan op voordracht van
het bestuur. Een afgetreden lid kan op
nieuw worden gekozen, maar wordt dan
weer als het jongste lid in heit college
De leden verbinden zich telkens voor
een jaar. De verbintenis wordt in de
vergadering van september aangegaan
loopt dan van 1 januan daaraanvolgend
tot en met 31 december. En als een lid
binnen die tijd zijn ontslag neemt, ver
liest hij elke aanspraak op de in de kas
zijnde gelden.
Discutabel decorum
De diensten in de kerken worden voor
wat de personen, de plaatsen en de data
betreft nauwkeurig aangegeven door een
rooster. Voor het vervullen van zijn
diensten moet de collectant in het zwart
gekleed zijn, ook met zwarte das en
zwarte handschoenen. De eerbied voor
het reglementaire decorum heeft niet
kunnen verhinderen, dat velen de zwar
te das hebben vervangen. (Op de foto nog
steeds een vasthoudend kwartet!).
De schaalcollecten eisen volgens
artikel 39 het dragen van een hoge
hoed. Er zijn in het college nog
steeds fervente voorstanders van
deze hoofdbedekking, die de broe
ders die hiervan incidenteel prak
tisch en zelfs principieel zouden
willen afwijken, met eerlijke ernst
voorhouden, dat de hoge hoed geen
anachronisme is maar een onmis
baar stijlelement. Er zijn al collec
tanten, die het wagen zich zonder
hoge hoed bij de uitgang te posteren;
proefondervindelijk zou zijn aange
toond, dat de kerkgangers deze revo
lutionaire daad niét met mijding be
antwoorden. Schade kan hier der
halve niet als argument gelden.
Over de dienst der collectanten kan
verder nog worden gezegd, dat zij deze
voor elkaar kunnen waarnemen. Van tijd
tot tijd mogen zij ook oud-collega's voor
zich laten werken, maar de door het
rooster aangewezen collectant blijft ver
antwoordelijk voor de goede uitvoering
van de dienst. Op dienstverzuim wordt
de hoogste geldboete toegepast.
Er kunnen allicht bezwaren zijn om de
dienst waar te nemen, ziekte bijvoor
beeld. Dan moet een ander invallen. De
regeling van de bezwaarbeurten wordt
aan gen van de leden opgedragen, die
er zich voor een geheel jaar mee belast.
Het verzuimen van een bezwaardienst
wordt, evenals het verzuimen van een
gewone dienst, beboet. Als de verhinde
ring zioh plotseling voordoet, kan de col
lectant een collega rechtstreeks, dus zon
der tussenkomst van de bezwaarmeester,
bezwaren. Beperking in dat opzioht is
vereist, want het onwettig gebruik ma
ken van reohtstreeks bezwaren wordt
ook met geldboete gestraft.
Als het aantal beschikbare colléctan-
ten niet toereikend is om de dienst orde
lijk te doen waarnemen, kan het college
putten uit een reserve, die bestaat
oud-colleotanten. Die reserve wordt al
leen aangeschreven ais onvol failiilgiheid
een probleem is geworden. Zij die het
laatst het college hebben verlaten, ko
men het eerst voor de reserve in aan
merking.
Winstgevende discipline
Het jubilerende college kan ter
handhaving van dc discipline bogen
op een nauwkeurig beschreven boete
bepaling. Wie op een vergadering te
laat komt, moet een dubbeltje beta
len. Wie vóór het sluiten van de ver
gadering weggaat, ondergaat de
zelfde financiële aderlating. Als
iemand zonder kennisgeving niet ter
vergadering komt, volgt een boete
van twee kwartjes En alsof in het
verleden een collectant zich eens
aan een soort naaktloper*) zou heb
ben willen overgeven, staat daar
(terwijl de ogen van de nict-ingc-
wljde zich wjjd openen) te lezen:
„Niet gekleed zijn by dienst
f 0,50".
Het komit ons niet onnodig voor de
redactie van deze olaiusule bij een even
tuele reglementsherzieniing enigszins te
wijzigen
De zwaarste boete staaf op het ver
zuimen van een beurt. Voor de eerste
maal is da.t een gulden; elk verzuim da.t
in hetzelfde kalenderjaar diaarna plaats
heeft, wordt telkens met een gulden per
beurt hoger gestraft.
Gebroken zwaarte
De collectanten houden er nog
steeds een „drilmeester" op na. Die
heeft niets te maken met de tucht,
die in het college zo soepel mogelijk
wordt gehanteerd, maar met de
nieuwelingen onder de broeders.
Als iemand collectant wil worden,
moet hij zich praktisch degelijk
voorbereiden. Daarom leert de dril
meester hem in de hoofdkerken vol
gens het schema te lopen. En om
de man enigermate met het gewicht
van de kerkezakjes vertrouwd te
maken, wordt de proefzak ver
zwaard met een bos sleutels.
Dat zwaarte probleem valt tegenwoor
dig nogal mee. Vroeger konden de stok
ken van dp „lange middelen" goed „rond"
staan onder de last van het offer, bij de
invoering van'de kleine zakjes hebben de
kerkgangers zelf een niet-onbelangrijk
stuk van 't codilectanitenwerk overigeno
men; zij geven de zakjes zelf door en de
collectant ziet toe en neemt ze op de hoe
ken veelal aan voor de volgende bank.
De stokken worden nog wel eens ge
bruikt bij heel mager kerkbezoek, wan
neer de afstand tussen de ene en de an
dere kerkganger te groot is om de zak
jes door te geven.
Het college bestaat op het ogenblik uit
27 leden. Er zijn vier ereleden, te weten
de heren A Bernard, I. Delfos, J. de Nie
en W. Nieuwenhuis. Voorzitter is de heer
H. Foks, die al ongeveer dertig jaar llid
is, secretaris de heer J M E. Masurel,
penningmeester de heer H. de Nie, twee
de voorzitter de heer J. van der Reyden
en tweede secretaris de heer G. H. Plek-
kringa.
De collectanten zien niet zonder
verlangen uit naar hun jubileumvie
ring, die uiteenvalt in een openbaar
en een intiem gedeelte. Zij vinden
dat hun college het in deze ander
halve eeuw in het algemeen naar
wens heeft gedaan en dat deze ge
legenheid mag worden aangegrepen
om daar eens even bij stil te staan.
Bovendien kan nu de trouw der drie
iuhilarissen, Van der Reyden, De
Nie en Van Leeuwen, in het licht
komen. Zij vormen als het ware bij
dit feest het symbool van de volhar
ding en de toewijding, die dit col
lege door zijn vele jaren heen heb
ben gekenmerkt.
Onze fotograaf stelde het kerk-
collectanten-college van de Her
vormde Gemeente op in het koor
van de Pieterskerk, dat niet alleen
als achtergrond van trouwfoto's uit
nemend geschikt is, zoals u ziet. De
collectanten zijn opgesteld in drie
rijen, de voorste zittend, een staan
de middenrij en een dito achterste.
Zittend van links naar rechts: G.
H. Plekkringa, tweede secretaris, J.
M. E. Masurel, eerste secretaris, H.
Foks, eerste voorzitter, H de Nie,
penningmeester, J. van der Reyden,
tweede voorzitter.
Tweede rij (geheel links begin
nen): W A. van der Tang, A. Ber
nard (erelid), B. Hoogstraten, P.
Harteveld, J. Kleer, A. van Reen,
M. Brinks jr., F. van Leeuwen, Jac.
Chaudron, A. Linschoten bezwaar
meesterI. Delfos (erelid), F. Rey-
neveld. H. J. van de Weerthnen W.
Nieuwenhuis (erelid en „drilmees
ter").
Derde rij (te beginnen pchter nr.
3 van rij 2): T. Eikerbout. J dé Nie
(erelid). H. Tijsterman, G. G Brinks.
P de Goeiier, J Breaker. F. Knot-
ter. W 1 Zitrkz.ee, K. de Fey en H
van de Weerthof.
On de foto ontbreken: B. de Kier
en P van der Kwank.
Foto N. van der Horst
Brandstoffen en Haardpetroleum
JOH. H. BOELEE
LEIDEN LEIDERDORP
Morsweg 176 M. P Splinterlaan 7
Tel. 21405 G.N. Tel 26501
NA EEN langdurige ziekte is in Leiden
de heer C. F Lardee, lid van de
gemeenteraad voor de p.v.d.a., overleden.
De heer Lardee werd op 10 januari 1901
in Lelden geboren. Na de lagere school
doorliep h*j het uitgebreid lager on
wys. In 1940 behaalde hjj zijn midden
standsdiploma. Zijn beroep was kapper
De zaak was In de De Genestetstraat. In
1955 heeft hy zyn bedryf overgedaan
trad hij in dienst by het ministerie
Binnenlandse Zaken afdeling Bescher
ming Bevolking als buitendienstassi:
voor dc A-kring Leiden.
Gunning bouw Leids
bejaardencentrum
De raad van bestuur van het bejaar
dencentrum heeft de bouw van het op de
hoek van de Churchlll-laan en de Corn.
Schuytlaan te bouwen centrum gegund
aan Panagro te Warmond.
Burgerlijke stand van
Leiden
GEBOREN: Ane Jannes Koert, zn v
K Schuil en G J GriffioenEddy, zn v
W F van Tongeren en C den Oude;
Bianca, dr v M Atteveld en M Colla;
Catharina Wilhelmina, dr v K Ravens-
bergen en S C C de Wolf; Adrianus,
zn v W G de Jong en A P Nieuw-
poortMarius Franeiscus Samuel, zn
v M F Boot en J van OostenLous,
zn v D J Ramp en L W Schrijer; Jo-
hanna Carolina Wilhelmina, dr v J T
Fuchs en C L Cival.
GEHUWD: C M Bungenberg de
Jong en A M Douwes Dekker
OVERLEDEN: W J A Gertenaar, 7
jr; F Ekkel, 86 jr. echtgenote v B
Frank; M de Tombe, 91 jr, weduwe v
J W L van den Dop; S van den Berg.
64 jr.
GEMEENTE LEIDEN
Officiële publicatie»
INZAMELING HUISVUIL
Op nieuwjaarsdag zal geen huisvuil
worden ingezameld
Men wordt verzocht op die diaig geen
emmer aan de openbare straait te plaat-
Het ophalen van huisvuil uit de per
celen. welke gewoonlijk op vrydag wor
den bediend, zal nu plaats hebben op
dinsdag 5 januari 1960.
De directeur Gem. Reiniigingis-
en Ontsmettinigsdiienst.
Beuoemingen
tijdv
1 december 1959
ïr 1960 is dr. Th
d tot wetenschap
bij de bibliotheek
Th. Pigeaud bem
pelijk hoofdambtenai
Dr. M. J. Voorn, wetenschappelijk amb-
enaa.r eerste klasse, is voor het tijdvak
'an 1 oktober 1959 tot en met 30 sep-
ember 1960 benoemd tot wetenschappe-
ijk hoofdambtenaar voor de anorgani
iche scheikunde.
Ook dienst in aula
Boshuiz erkade
Vanavond om 7 uur wordt ook een
lienst van de Hervormde Gemeente ge-
louden in de aula van de school aan de
3oshuizerkade. De predikant van de wijk-
lemeente Boshuizerwijk, ds. H. Bouter,
ïoopt daarin voor te gaan.
TAE 47-JARIGE ambt
rijkspolitie R. is in Rotterdam
opgesloten, omdat hij in de vroege
ochtend van 24 december j.l. een tien
tje zou hebben aangenomen van een
jongeman „om een overtreding te
schikken"
De jongeman zat die ochtend met zijn
meisje in een auto in Capelle aan der
IJssel. Een politieman wees de jonge
man op het feit dat dit bij plaatselijke
verordening verboden is. De jongeman
verzocht de politieman om een schikking
Dat kon. De jongeman liep even met dr
politieagent mee en deze vroeg en kreeg
een tientje.
Later toen de jongeman naar zijn woon-
baasde hij
had gekregen. Hij meende namelijk dat
hij met een zogenaamde „betaalde waar
schuwing" te doen had gehad.
Hij schoot een surveillerende agent aan.
Deze vertelde hem dat de zaak niet
klopte en deed van de kwestie mede
deling aan zijn superieuren. De districts-
•ommandant van de rijkspolitie te 's-Gra-
venhage werd van de zaak in kennis ge
steld. Deze gelastte een onderzoek. Daar
op werd de 47-jarige R. gearresteerd. Hi.i
ontkent geld te hebben aangenomen,
maar de jongeman en zijn meisje hebben
hem pertinent herkend
Zaterdagmorgen a.s. zal de politieman
voor de officier van justitie in Rotterdam
worden geleid.
De heer Lardee is oprichter geweest
van de speeltuinvereniging Westerkwar
tier, waarvan hij 26 jaar bestuurder was-
Als voorzitter vierde hij zijn zilveren ju
bileum. Voor zijn vele verdiensten be
noemde men hem tot erevoorzitter. In 1936
werd hij mede-oprichter van de Leldse
Bond van Speeltuinverenigingen. Tal van
jaren was hij bestuurslid en ook voorzit
ter- Ook hier werd hem het ere-voorzittcr-
sohao aangeboden In het jeugdwerk wao
de heer Lardee verder voorzitter van de
Leidse Jeugd-Recreatie en bestuurder van
de Leidse Jeugd-Actie
In zijn vak bekleedde de heer Lardee
de functie van bestuurder en voorzitter
van de afdeling Leiden van de Ned.
Kappersbond.
Na de oorlog richtte hij mede de buurt
vereniging Haagwegkwartier op. Ook
daarvan was hij voorzitter.
In die tijd werd het jaarlijks terugke
rende uitstapje van de ouden van dagen
der buurtvereniging een hoogtepunt.
De heer Lardee stond bekend als een
minzame persoonlijkheid, d-ie zich voor
velerlei werk met grote toewijding heeft
Ernstige val van dak
Gistermiddag omstreeks twaalf uur
kwam de 28-jarige loodgieter J. Develing
wonende te Leiden, zij werkzaamheden
op een garagedak aan de Haarlemmer
straat te vallen. Bij een poging de kraan
van een propaanfles te sluiten verloor hij
zijn evenwicht en kwam via een licht
raam op een vijf meter lager gelegen
betonnen vloer terecht. Met een kaak-
fractuur en inwendige kneuzingen werd
hij per E.H.D. «naar het academisch zie
kenhuis vervoerd.
Riva: Algemene gang van zaken in 1959
bevredigend; omzet van auto's geringer;
toenemende belangstelling voor Opel-
werkplaatsen; winst zeker voldoende
voor handhaving van dividendpercenta
ge; begin 1960 komt modernisering van
Chevrolet-werkplaatsen in Amsterdam en
Den Haag gereed na belangrijke inves
teringen; ook in 1960 belangrijke inves
teringen nodig, o.a. voor aibouw van
Opel-bedrijf te Amsterdamop het ogen
blik geen plannen voo-r kapitaalsuitbrei
ding; vooruitzichten gunstig; autover
koop zal nog stijgen o.a. door belangstel
ling voor Chevrolet-C-orvair
Onze beste
wensen in
Breestraat 123, tel. 21851
Haarl.str. 102, tel. 32778
Uw fotohandelaar
ook in het
komende jaar
Met het Franse schip Liberte zijn uit
de haven van New York 30 studenten
van het Lake Erie Women's College
in Painesville, Ohio, vertrokken naar
Europa. Zij zullen gedurende de win
ter op verschillende universiteiten stu
deren. De dames worden vergezeld
door de heer Paul Weaver, president
van het Lake Erie College, die alle
universiteiten zal bezoeken, waar zijn
studenten studeren. De studenten ko
men naar Leiden, Kopenhagen, Gre
noble, Dijon, Goettingen, Tuebiugcn,
Troegen, Pisa en Madrid. Op de foto
een gedeelte van de groep op het
winderige achterdek.
