Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | 21 december 1959 | pagina 9

Spierwitte zwanen op
grauwe IJsselmeer

het

Twee dappere Ter Aar se
jongens onderscheiden

Landelijk feest van VARA bij
het 35-jarig bestaan

Weekblad T.V. dient bij kort

geding een tegeneis in

feaoiccT

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

9

MAANDAG 21 DECEMBER 1959

Van oudsher komen ze hier

Prachtig schouwspeldat nu op
vele plaatsen is te zien

MET BEMODDERDE LAARZEN waaraan grote kluiten vette klei han
gen, zijn wij tot vlak bij de dijk geslopen, waarachter zich de wijde
vlakte van het IJsselmeer bevindt. Het joelende geluid van een grote troep
kleine zwanen konden wij door de noordwesten wind reeds op kilometers
afstand goed horen. Behoedzaam kruipen wij tegen de dijk op en richten
onze prismakijkers op de grote witte vogels, die op een honderd meter van
de kust de ondiepe bodem van de vroegere Zuiderzee afgrendelen. Duide
lijk kunnen wij ze nu onderscheiden en wij zien thans ook de grauw ge
kleurde jonge vogels. Het blijkt dat het aantal groter is, dan wij met het
blote oog konden ontdekken. Af en toe rekt er één de hals als er onraad
wordt verwacht. Maar spoedig is de rust in de troep weergekeerd en het
gezellige onophoudelijke joelende geroep van de zwanen brengt ons in de
sfeer van het winterse landschap aan de zuidelijke kust van het IJsselmeer.

Met de kijker kunnen wij prachtig de
afgeronde gele snaivelbaeis waarnemen,
één d«r verschillen met de gewone wi'lde
zwaan waar het geel van de snavel ver
der naar het snavel eind icn een pu nt door
loopt. De halzen worden stijf rechtop ge
houden, maar het grootste deel van de
vogels heeft zijn hals onder water om
hiermee slechts af en toe boven te ko
men. De grauwe jongen daarentegen heb
ben een vleeskleurige snavelbasis, terwijl
de snavelpunt niet zoals bij de volwassen
wilde- en kleine zwanen ziwart is.

Wilde zwanen

Ben enkele maal bevinden zich onder
zo'n troep kleine zwanen ook gewone
wilde zwanen. Zij zijn groter van formaajt
en hebben ook een langere hals. De
knobbelzwaan, die zich sommige winters
in klein aantal onder de grote vluchten
bevindt, onderscheidt zich van de ,geel-
bekzwanen" door een sierlijk gebogen
hals en een naar beneden gerichte snavel.
Het is dezelfde die wij kennen van par
ken en buitenplaatsen en daar veelvuldig
als siervagel wordt gehouden.

Van oudsher overwinteren de grote
troepen kleine zwanen aan de oost
kust van de Zuiderzee. By Brederoo
lezen wy reeds, dat op de grote Am
sterdamse vogelmarkt een „overzeese
Swan" prykte naast „Taylingen.
Knobben, Pyl-starten en andere
„Kamper vuegels". Nu de Zuiderzee
een zoetwatermeer is geworden, heb
ben zü zich gehandhaafd, zy biyken
er geen nadeel van te hebben onder
vonden, dat een deel van dit voedsel-
gebied verloren is gegaan
Né de verzoeting hebben zich langs de
kusten van Friesland, de Veluwe en het
Good overal nieuwe velden Potamogeton
pecbinatus ontwikkeld, waardoor dit ver
lies ruimschoots wordt gecompenseerd.
De overwinterende delen van dit fon
teinkruid zijn namelijk het voornaamste
voedsel van de zwanen.

Maar betrekkelijk weinig mensen ken
nen het schouwspel van die grote troepen
spierwitte zwanen op het grauwe IJssel
meer met zijn geelbruine rietkragen. En
toch zyn zij in najaar, winter en voorjaar
zoalng het water niet bevroren is, zonder
veel moeite op vele plaatsen aan de
Usselmeersluis te observeren

Sinds enkele jaren vertonen zich zelfs
op de Brielse Meren bij Rotterdam kleine
zwanen en het blijkt dat zij, door ver
andering in het landschap, ook daar een
geschikt voedselgebied hebben gevonden.
En wellicht zullen doo r het Deltaplan
zich bier nog meer gunstige plekken voor
overwintering van de kleine zwaan ont
wikkelen. De resterende ondiepe kust
strook van het IJsselmeer zal In de toe
komst groot genoeg blijven om duizenden
zwanen gedurende de winter te voeden,
waardoor het verlies van de inpoldering
ruimschoots zal worden gecompenseerd

Grondelen

De kleine zwanen zoeken hun voedsel
op de bodem. Duiken kunnen zij niet en
daarom moet de bodem worden bereikt
door de lange hals in het water te steken
of op eendenmander te .grondelen", met
de staart recht omhoog. De lange hals
maakt het hun mogelijk tot op een meter
onder het wateroppervlak te komen. Dit
verklaart, waarom zy vrijwel uitsluitend
aan de oost- en zuidoever van het IJssel
meer wordien gevonden. Hier liggen de

DAUPHINE

LUCHTVERING

PRIJS V.A. 5650, -

Garage MEESTER

Dealer voor Leiden en omstreken

HAVEN 3 A - TEL. 20067

R1JISSBURG

Ophalen huisvuil

In verband met de feestdagen 2al het
huisvuil niet op de vrijdagen 25 decem
ber en 1 januari worden opgehaald, doch
op donderdag 24 december en donderdag
31 december.

Kerstnachtdienst
Op 24 december, 's avonds 11 uur. zal in
de Grote Kerk een kerstnachtdienst
den gehouden, waarin ds. Groenewoud
hoopt voor te gaan. Medewerking hier
bij verleent het Hervormd Kerkkoor, ter-

grote ondiepten, terwijl de westoever van
het IJsselmeer op d>e meeste plaatsen
►or zwanen te diep is.

Zij gebruiken een speciale metho-
om de bodem af te zoeken. Met
de poten graven zij kuilen, terwijl
de wanden daarvan met <te snavel
knabbelend worden afgetast.
Meerdere malen hebben wij bij het'
waden door de ondiepe kuststrook,
die zich soms tot ver van het land
uitstrekt, grote plekken met hon
derden kuilen gevonden. Deze zijn
ewoonlijk net te diep om er met
laarzen te kunnen lopen.

De diiohtventakte netten van de wortel
stokken van waterpest, vederkrurid, zan-
niichelLia, maar vooral van het fontein
kruid zijn de verborgen voedselbronnen
die de zwanen in hun kuilen opsporen
Toen het IJsselmeer nag zee was, groeide
op verscheidene plaatsen zeegras en ook
daarvan aten zij de wortels Soms wor
den zij ook grazend op ondiergelopen
grasland aangetroffen en kunnen dan tot
enige schade voor de boeren lelden. De
wijze van voedselzoeken beïnvloedt dus
in belangrijke mate hun verspreiding in

het IJsselmeengebied en zal dit ook zeker
gaan doen in het gebied van het Delta-

Het meest westelijke winterkwartier
van de kleine zwaan Ligt in Ierland, 1
uit diverse gegevens blijkt dat het aantal
daar achteruit Loopt, terwijl het bij
in de loop der jaren is toegenomen. Bind
oktober, begin november komen hier ge
woonlijk de eerste grote vluchten, soms
ook eerder. Op sommige plaatsen, zoals
bij het Zwarte Meer bij het Kamper-
eilanid, Hoophuizen bij Harderwijk en de
Eemmond en Huizen, houden zich dan
soms troepen op van duizenden vogels.
De familieband van twee volwassenen
met een, twee of drie jongen is dan vaak
nog duidelijk zichtbaar. Hieruit blijkt,
dat de families nog lange tijd, tot zelfs in
de wiivter, gezellig bü elkaar blijven en
dus ook samen op reis gaan.

Als ook ons land in de greep van de
strenge vorst is gekomen, wijkt het
grootste gedeelte uit naar Ierland e
is daar dan direct duidelijk van toene
ming van het aantal sprake.

Tot in aprti zyn kleine troepjes op het
IJsselmeer niet zeldzaam, maar dan
trekken ook de laatste naar hun broed
gebied in het hoge noorden. De bewichid
zoals de kleine zwaan naar haar Latijnse
naam Cygnus bewickid, in ons land ook
wel wordt genoemd, broedt namelijk in
de omgeving van de noordelijke IJszee.
Haar meest westelijke broedgebieden be
vinden zich in noordoost Europees-Rus
land. De vogels bewonen de onherberg
zame toendra's van het hoge noorden in
de moerassige met gras begroeide laagten
van de talrijke dalen van de grote ri
vieren en him zijarmen tot aan de mon-
diingagebieden

Grote 1 vogelsoorten hebben het in
ons land, dat steeds dichter bevolkt
wordt, wel het meest te verduren.
Het is van belang, dat wij voorlopig
de zwanen in ons landschap be
houden.

Jaap Taapken.

Kleine zwanen (Cygnus bewickii)
op het IJsselmeer.

Tekening H. J. Slijper.

Zaterdagmorgen werden In de raadzaal
twee jeugdige redders gehuldigd,
mens het Carnegie Heldenfonds, door
burgemeester B. J. Hogenboom. Men
hoort tegenwoordig over de jeugd veel
harde woorden, aldus de burgemeester,
maar ik heb thans de prettige taak wat
goeds van de jeugd te zeggen. Het be
treft hier het moedige optreden van twee
jongens: Johannes Wildenburg en Adria-
nus van Smoorenburg, die met gevaar
voor eigen leven, het leven hebben gered
van de 9-jarige Leo Egberts.

Op 9 februari vam dit jaar was Leo
endigc kornuiten te schaats de poel

HAZERSWOVDE

Rapidnieuws

Het eerste herenteam van Rapid speel
de zaterdag een zware wedstrijd tegen
Olympia IV. Na een vlotte start
het spoedig 4-0 in het voordeel v
Hazerswoudenaren maar na de
speeltijd kwam er een inzinking
voor de rust was de stand gelijk Daar
na ging het tempo weer omhoog
wedstrijd eindigde in een

Het tweede team speelde zijn eerste
wedstrijd en wel tegen H.V.P. II Het
werd voor Rapid een uitgesproken ne
derlaag met 2-25. Een tekort aan wissel
spelers en een slecht bezoek aan de
trainingsavonden waren hiervan onge
twijfeld de belangrijkste oorzaken.

De aidspirant-meisjes behaalden een
3-1 overwinning op Quick Sport en de
adspirant-jongens wonnen met 17-2 van
H.V.L.

Kerstfeest vieringen

Vanavond in „Salvatori", Hervormde
catechisanten.

Dinsdag: half 1, kinderen Hervormde
school met ouders; half 8, dameskrans
„Wees een zegen"; half 8, Geref. kerk,
ke.-stzangavond.

Woensdag: kwart voor 8, Geref. vrou
wenvereniging „Debora"; half 8, Her
vormde C.J.V. „Ere zij God", M.V.
L.ydia" en knapenvereniging ,,'t Mosterd-
ladje" in „Salvatori".

Agendanieuws

De afdeling Hazerswoude van de Ned.
bond van plattelandsvrouwen houdt van
avond om kwart voor 8 in de Hervormde
school een kerstbijeenkomst.

Morgenavond om half 8 viert de afde
ling van de Jongerenorganisatie van de
Hollandse My. van Landbouw het kerst
feest in „Het oude raadhuis".

Ruimtevaart

De heer J. Westmaas te Alphen aan den
Rijn sprak voor de C.H. Jongerengroep in
de Hervormde school over Ruimtevaart.
Hij vertelde iets over de verschillende
typen raketten, beginnend bij de Duitse
„V-2", over afstanden tn de ruimten, 1
peratuur en grootte van de planeten

Na de pauze werd de fractie vooi
jeugdgemeenteraad gekozen. Deze wordt
gevormd door mej. H. de Jonge en de
heren A. v. d. Velde (dorp) en M. den
Hollander (Rijndijk). Ten slotte verzorg
de mej. A. van Rijn een muziekbespre
king.

Burgerlijke stand

GEBOREN: Leent je J, d v A van Zan
ten en M Verduijn; Agnes C, d v J C d<
Boer en B M de Jong; Cornelia M,d 1
M J van Kampen en A M T de Goede
Johanna lyl, d v C H van Nierop en C J T
Jacobs; "Jdhannes G M, z v P C J de
Jong en A A van Leeuwen; Rumoldus G
H. z v P Meyer en E M Klever.

ONDERTROUWD: P Koelewijn, 24 j,
H M ten Brink, 23 j; W C Tulen, 25 j.
H M van Niekerk, 21 j.

RIJNSATERWOUDE

Raadsagenda

Morgenavond om 8 uur vergadert de
gemeenteraad. De agenda vermeldt onder
meer de volgende punten:

Gemeentebegroting dienst 1960; begro
ting woningbedrijf dienst 1960; voorlopige
vaststelling gemeenterekening dienst 1957
aanbieding rekening woningbedrijf dienst
1958; aangaan van een rekening courant
overeenkomst met de Bank van Neder-
landsche gemeenten voor het jaar 1960;
aangaan van een geldlening groot f 14.000
met de Bank van Nederlandsche gemeen
ten; vaststelling algemeen besluit kas
geldleningen voor 1960 (maximumbedrag
f300.000); intrekking van de vastgestelde

•dering op het heffen van een baatbe
lasting; vaststellen van een verordening
regelende het heffen van liggeld in open
baar gemeentewater; benoeming van een
lid van de commissie tot wering van
schoolverzuim in de vacature C. S. Veer*
dig (aanbeveling S. Joop) en benoeming
van een lid in de vacature ontstaan door
periodieke aftreding van de heer J. A.
de Bruin; voorstel van B. en W om het
subsidie aan de kruisverenigingen over
1960 te verhogen van f 2.50 op f 3.50 per
lid; voorstel van B. en W. om aan het
bestuur van de Wassenaarse polder een
subsidie te verlenen van f 40ö per jaar,
in de onderhoudskosten der wegen.

LEIMVIDEN

Blijspel

Zaterdagavond heeft de Naamloze To
neelclub het blyspel De firma Adam en
Eva opgevoerd. Tengevolge van het on
gunstige weer viel de belangstelling waf
tegen. Degenen die wind en regen hadden
getrotseerd, hebben daarvan echter geen
spijt gehad. Zij hebben zich kostelijk ver
maakt.

In de pauze werd een verloting
gehouden.

WOVBRVGGE

Maandag 21 december: 7 uur, C. N.
School: Kijkavond.

Dinsdag 22 december: 2 uur. Geref.
Kerk: Kerstwijding Bijz. School, 7.30 uur,
Herv. Kerk: Kerstwijding Herv. Jeugd

Woensdag 23 december; 2.30 uur, O
Raedthuys: Kerstwijding voor de bejaar-
den.

Zaterdag 26 december: 8 uur, O. Raedt
huys: Cefavoorstelling, „Moederkruis
tocht".

Kerstwijding Gereformeerde jeugd

Voor de kerstwyding die zaterdagavond
voor de leden van alle Gereformeerde
jeugdverenigingen en de bezoekers vai
Instuif in de benedenzaal van de kerk
werd gehouden bestond grote belangstel
ling De avond werd geleid door Afke
Peters en Flip Eskes. Kees de Lange hield
een bybelse inleiding, mevrouw Van
Bleek-Rippen las een kerstverhaal
over het leed van de vluchtelingen Bij
de samenzang werd bet orgel bespeeld
door de heer Rademaker.

wijl de samenzang zal worden begeleid
met orgel en trompet.

Padvinders
De padvinders van de Rudolphheim-
groep hebben zaterdag blijk gegeven
van hun activiteit ,door bij de Rijnsburg-
se bejaarden kerststukjes rond te bren
gen. Een attentie die by zonder werd ge
waardeerd.

Alphen aan den Rijn

Instuifjoiigeren voerden
adventsspel op

Hoewel het jeugdzorgwerk van de Al-
phense Hervormde Gemeente sedert de
ingebruikneming van „Nabij", belangrijk
uitgebreid, vormde de zaterdagavond
gehouden Kerstfeestviering het hoogte
van het seizoen. Een-gezelschap van
bijna tweehonderd personen voor drie
kwart bestaande uit instuifjeugd en voor
het overige uit leiding, assistenten en
enige genodigden was Ln de grote zaal
an „Nabij" bijeen.

Toen allen hadden plaats genomen aan
keurig gedekte tafels sprak jeugd-
ouderling G. Sampiemon een welkomst
woord, waarna een broodmaaltijd werd
gehouden.

Een meisje en een jongen lazen elk een
gedeelte van het Kerstevangelie en met
begeleiding van de heer W. Rensink.

d, werden enige advents- en kerst
liederen gezongen.

Een groepje instuifjongeren voerde het
adventsspel „De lichte nacht" op. In de
sobere hut van een Joods gezin wachten
de moeder en haar beide kinderen op de
thuiskomst van vader en diens schaapher
der. De blauwe hemel staat vol sterren;
één ster onderscheidt zich van al de an-

Als vader en 'zijn knecht thuis komen,
worden er harde woorden gesproken om
dat de laatste zyn kudde zou hebben ver
waarloosd doordat hij zich heeft laten
leiden door dromen.

De herder zegt dan steeds sterker 't ge
voel te hebben, dat er iets bijzonders gaat
gebeuren; iets dat jaren geleden reeds
aangekondigd de eenzaamheid weg zal
nemen, het leven nieuwe inhoud zal ge
ven en de mensen voortaan in vrede zal
doen leven.

Voorbijtrekkende herders vertellen aan
het venster van de hut, dat er in Bethle
hem een koningskind is geboren. En daar
na vraagt een koning, die vanuit een ver
land de ster is gevolgd, waar toch wel het
koningskind is geboren. Een en ander
brengt nog meer beroering in het gezin.

Een plotseling kloppen doet iedereen
zwijgen. Er treedt een vreemdeling bin
nen in een blinkend kleed, die verteld
wat het betekenen wil om mee te gaan
naar het Kind in de kribbe.

Dit door zijn eenvoud mooie spel liet
niet na op de aanwezigen indruk t
maken.

Uitbreiding van de
technische school

De Stichting voor Christelijk Nijvei
heidsonderwijs wenst ten behoeve van d
uitbreiding van haar achter het Bospark
gelegen technische school een perceel
bouwgrond ter grootte van ongeveer 8200
m2 van de gemeente te kopen. Bij B. en
W. bestaan tegen deze verkoop op zich.
zelf geen bedenkingen, doch een gedeelte
van de te verkopen grond behoort nog tot
de achter het Bospark aanwezige voetbal
velden. Zy zijn van oordeel dat het ge
bruik van deze velden in elk geval moet
zijn verzekerd tot het tijdstip waarop de
van deze sportvelden gebruik makend*
verenigingen op andere wijze kunnen
worden geholpen.

In verband met deze omstandigheid t?
met het stichtingsbestuur overeenstem
ming bereikt over een verkoop waarbij
uitdrukkelijk is bepaald dat: het niet
voetbalvelden bestemde terreingedeelte
zal worden overgedragen zodra de stich

ting dit nodig heeft; de overdracht va
gronden, die deel uitmaken van de voet
balvelden, eerst zal plaatshebben nadat
deze gronden niet meer als zodanig

verhuurd, waarbij de gemeente zich
verbindt deze verhuur zo spoedig moge
lijk na het tot standkomen van vervan
gende voetbalvelden te eipdigen.

Voorts is overeenstemming bereikt over
een prijs van f 18,70 per m2.

Agenda gemeenteraad

De laatste raadsvergadering in dit jaar.
die woensdagavond 23 december om half
icht begint, telt zesentwintig punten. De
-oornaamste zijn de volgende voorstellen
rerlenging ontruimingstermijn van eei
aantal onbewoonbaarverklaarde wonin
gen; overdracht in eigendom, beheer ei
ixploitatie van zes woningen aan de Jacob
•an Domstxaat aan de Bouwvereniging
Volksbelang; verhuring van gemeente
eigendommen wijziging prijs bouwgrond
verkocht aan de Nutsstichting voor wo-
ïingbouw; verkoop bouwgrond aan de
stichting voor christelijk nijverheidson
derwijs ten behoeve van de uitbreiding

an haar technische schoolaankoop

gendommen van de heer D C. Spek

•rkoop perceel bouwgrond aan de heer
J. Visser q.q.; toetreding tot het bij ge
meenschappelijke regeling gevormde
rechtspersoonlijkheid bezittend lichaam
Gemeentelijke Gasvoorziening Zuid-Hol
land; verzoek van de Stichting r.k. onder
wijs om medewerking voor de stichting
van een school voor b.l.o.; vaststellen
huurvergoedingen ingevolge art. 127
het Kleuteronderwijs over 1958; ver
van de Stichting voor christelijk nijver
heidsonderwijs betreffende uitbreiding
van het leerplan van de christelijke tech
nische dagschool met een afdeling schil
deren medewerking voor het aanschaffen
van leermiddelen voor het verkeersonder-
wijs en van landkaarten ten behoeve van
de bijzondere school voor g.l.o. aan het
Zuideinde; wijziging bezoldigingsbesluit;
verstrekken voorschotten aan de bouw
vereniging Volksbelang ten behoeve van
de financiering van onderhoudswerken
verlenging rekening-courantovereenkomst
met de Kring Z.H 3-B.B.; geven va;
straatnamenwijziging gemeenschapp»
lijke regeling schoolartsendienstbenoe
ming lid van het bestuur stichting tot
exploitatië van het dorpshuis te Aarlan-
derveen; periodiek aftredend de heer C.
v. d. Bijl, die herkiesbaar is; benoeming
twee leden van het bestuur gemeente
lijke dienst voor sociale zaken wegens pe-
riodieke aftreding van de heren H. Br<
kaar (lid van de raad, herkiesbaar) e
W. J. J. Scheerder, die kandidaat gesteld
is met de heer P. C. M. v. d. Bosch.

Mr. Donatli kreeg
hartaanval

Mr. J. W. F. Donath, deken van de or
de der advocaten te Arnhem, is zater
dagmiddag vlak na het kort geding der
omroepverenigingen tegen het Weekblad
TV, door een hartaanval getroffen. Zijn
echtgenote reed hem per auto terstond
naar een hartspecialist, die mr. Donath
ijlings een injectie toendiende, waarna in
diens toestand enige verbetering optrad.
Hij zal voorlopig echter volkomen rust
moeten houden.

gegaan. Heit was die dag erg mistig en het
ijs was mot afl te sterk, bovendien begon
avond te vallen. De jongens besloten
terug te gaan. Dat omkeren gebeurde
orecies op een wak in het ijs. De andere
'ongens gleden over de zwakke plek, maar
Leo remde af en dat was teveel voor het
iunne ijs. De nog jonge vriendjes van
Leo zagen hem erdoor zakken en kozen
het hazenpad.

Een groepje wat grotere jongens kwa-
en er achteraan. Zy ontdekten wat er
as gebeurd. Snel handelen met vera tand
as de boodschap. Schaatsen en schoenen
werden uitgedaan, een aantal dassen werd
elkaar geknoopt tot een lyn. Jan Wil
denburg hield de lijn vast en Arte van
Smoorenburg ging naar het gat in hot ijs
pakte Leo by de haren,
laar daarmee was het nog niet klaar.
Het ijs was zeer slecht De jeugdige dren
keling verloor reeds het bewustzijn, maar
de beide jonge helden wisten van geen
wijken, hoewel andenen hen waarschuw-
voar bet grote gevaar.

Lange lijn

De heer A. Kouwenhoven, die van zijn
lin kwant, hoorde de jongens bezig,
zocht een lange lyn bij oen boorinstalilairie
'.amgs de Smidsekade en met deze lijn
konden dc jongens meer bereiken, samen
met de heer Kouwenhoven. Om Leo's
schaatsen, die achter bet ijs bleven haken,
maken moesten de twee redders nog
wagen. Maar ten slotte gelukte het
ie jongen uit het water te trekken.

Bewusteloos werd hy naar huis ge
bracht, waar dokter Quartel en dokter
Sandkuyl, geassisteerd door de EHBO,
dan een uur moesten werken om de
levensgeesten weer op te wekken, wat tot
reugde van allen gebeurde.

Dit alles vertelde de burgemeester uit
het rapport dat wachtmeester Veenema
had opgemaakt en waarop de erkenning
un het Carnegiefotids was gekomen.

Karakter

Doze daad, zo sprak de burgemeester,
kenmerkt het karakter van deze jongens
dat karakter geeft hoop voor de toe
komst van zulke mannen in de maat
schappij.

■ma overhandigde de burgemeester
ie moedige knapen een prachtige balpen
met inscriptie.

Bij het koffiedrinken dankte de vader
an de geredde de beide jongens nog eens
oor hun kranige daad.

Overzicht groenteveiling

De onvoldoende belangstelling van de
handel voor de steeds groter wordende
oer van wüitlof Is er oorzaak van,
dat de prijs nog weer wat is teruggelopen.
Natuurlijk gaat dit artikel wel weg, maar
het gaat niet graag, men schijnt bang te
om de prijs te bepalen; er is geen
vlotte handel. Grote partijen worden ver
snipperd omdat niemand het aandurft om
deze geheel af te nemen, beducht voor
prysdaildng tydens de veiling. De prijs is
echter nog heel goed lonend. De kwald-
is over het algemeen goed en het
percentage „stek" iG gering. De teelt
levert tot nog toe steeds winst op, maar
ijn er nog niet, want de grote massa
moet nog komen en de tijd tussen Sin
terklaas en Nieuwjaar is gevaarlijk voor
de prijs vorming.

Andijvie is nog wat in prijs gestegen,
vooral het glasprodukt heeft belangstel-
Innig. De kwaliteit is goed. De aanvoer van
dit artikel zal nog wel wat groter wor-

Goede kwaliteit spruiten zijn goed aan
de prijs, maar de aanvoer hiervan ls
niet groot.

Boerenkool weet zich goed te plaatsen
tegen een behoorlijke prijs, evenads prei

Kroten zijn duur en schaars. Restanten
•maten brengen als ze op kleur zijn een
goede prijs op. Koolsoorten vinden goed
hun weg tegen een behoorlijke prijs.
Gemeenteraad

Beschikbaarstelling krediet demping
L/amgeraarsewegSiloot, of gedeeltelijke
demping. Aanleg aansluitdngs weg lndus-
terrein. Aanbieding gemeentebegro
ting 1960 en begroting gemeentelijk-
grondbedrijf. Financiële medewerking
de aanlog van een land ijsbaan door
de IJsclub.

In het komende jaar zal de VARA met een groot landelijk feest haar
35-jarig bestaan vieren. Dit deelde mr. J. A. W. Burger, voorzitter van
deze omroepvereniging zaterdag mee tijdens de eerste vergadering van
de Verenigingsraad van de VARA, in Hilversum gehouden. Het was een
feestelijke bijeenkomst, die in het teken van het „half miljoen leden"
stond, maar in zijn toespraak bleef mr. Burger niet alleen in feestelijke
stemming, hij gaf ook een fel verweer tegen de gedachten aan commer
ciële televisie.

„Ik acht het benauwend", aldus mr.
Burger, „dat van overheidswege wordt
geageerd om die publiciteltsmiddelen,
die het meest de menselijke geest in
beslag nemen, te vercom me rcialise ren
en tot winstbejag aan te prijzen. W«
mogen aannemen dat het straks als een
grote overwinning wordt beschouwd
wanneer er alleen maar reklame in de
televisie komt".

Mr. Burger toonde zich wel zeer ver
heugd over het half miljoen VARA-
leden. „Het getal moet echter gezien
worden als een middel, om tot het doel
te geraken en dit doel ls: te komen tot
zinvolle facetten van de samenleving.
De invloed van het getal is groter waar
borg voor de vrijheid van het woord In
de ether dan welke wettelijke regeling

Commentaar*

Gezellig, of....?

Het is mogelijk, dat een verstrooiings
programma zoals de KRO-televisie za
terdagavond uitzond het wel doet in
een gezin of in een familie- of vrienden
kring. kortom, in zo'n kamer waarin
men met z'n allen al babbelend en
koffiedrinkend aan het toestel zit en
brokjes ran het programma als extra
attractie er bij opsnoept.

Maar de velen, die alleen of zomaar
met z'n beidjes echt ervoor zijn gaan
zittenhebben die nu waarlijk ge
dacht dat ze hun tijd prettig besteed
den'' Een amateur-wedstrijd met la-
waaimuziek en liedjes, met irriterend-
slechte conference, een flauwe en span-
ningloze Hitchcockfilm (we hebben er
wel eens heel wat hetere aezien.'). een
vrij doods muzikaal showtje, voor de
zoveelste keer oude oorlogsjournaals
en een babbeltje van Joop Simons uit
Parijs, waarbU we dé beeld- en ge-
luidsvroeven per ongeluk nog cadeau
kregenwe vragen ons af: wat is
nu het nut van zo'n bti elkaar gelapt
programma dat n00 niet eens amuse
mentswaarde heeft?

We hebben het dan maar moeten doen
met het ernstige woord dat pater Ver
hagen in de epiloog sprak; daarbij kon
den wc gelukkig de rest van het pro
gramma vergeten.

Kerstlegende als
AVRO-lioorspel

„Vandaag heb ik een man zien ster
ven, die voorbestemd was voor e*n
gewelddadige dood. Zo overduidelijk
droeg hy reeds een halve eeuw geleden
dat stempel op het voorhoofd, dat het
onbegrijpelijk is hoe er nog vijftie j-i-
ren konden verstryken, eer deze dag

aanbrak. En tochtoch is hij ander»

gestorven dan ik verwacht had

Zo spreekt in Jan van Rheenen's
kersblegende „Hij, die verscheurt" d*
bestiarius Cassius over Taurus de Bar
baar, de man die eens als gladiator
triomfen vierde in het Colosseum, maar
later, Christen geworden, de dood vond
in de muilen van keizer Nero's honden.

Dit hoorspel wordt op donderdag 24
december as. tussen 9 en 9.55 uur uit
gezonden door dc AVRO. met Anny
Schuitema als Crispina, Johan Schmitz
als Cassius en Frits Butzelaar als
Taurus.

ook". Hierbij doelde mr. Burger echter
mede op zijn overtuiging, dat er van
alle kanten wordt getracht, de Stem
van het socialisme te smoren

Ook sprak de heer Meyer Sluyser,
lid van het hoofdbestuur, die o.m. aan
voerde, dat het overgrote deel van het
Nederlandse volk geen afstand toil
doen van het huidige omroepbestel.
„Ook niet in hervormde kring", aldus
de heer Sluyser, „want 22 pet wan het
kader van de VARA behoort tot de
Ned. Hervormde kerk. Wat op zuilen
is peboutud, behoeft zelf nog niet ver
zuild te zijn"

Veertigduizend
kinderen al
geholpen

Met de gelden, die de VPRO op het
ogenblik al heeft ontvangen via de
actie „Redt een kind" kunnen ongeveer
40.000 kinderen van Algerijnse vluch
telingen in Marokko kleding en dek
king tegen de winterkoude krijgen.

Globaal genomen is er, nu de oproe
pen via radio en televisie zaterdag
avond zijn besloten, .800.000 binnen
gekomen, maar nog steeds gaan de stor
tingen op gironummer 250.000 door.

En dat is' maar gelukkig, want ook
met deze grote sommen zijn nog niet
alle vluchtelingenkinderen voorzien.
Wel zijn, door zeer veel belangeloze
medewerking vooral van de zijde der
VPRO zelf, de kosten voor de verwen
ving van het geld, voor de besteding
enz. bijzonder laag gehouden, maar de
nood is groot.

In de laatste radio-uitzending welk*
de VPRO aan de actie wijdde zijn
woorden van grote waardering gespro
ken, niet alleen aan het adres van de
vele, vele gevers en geefsters, maar
ook namens het hoge commissariaat
voor de vluchtelingenzorg jegens de
VPRO zelf

vanavond

Met het hoorspel „Een Zoon ia ons
gegeven"_.daor Jon de Vries opent de
NCRV het avondprogramma om 8.10
uur. Daarna, om 8.50 uur, een pro
gramma over actie „Viermaal Z..N",
met o.m. een toespraak van ds. G.
Polanen. Om 9.10 uur zingt het
NCRV Vocaal Ensemble en om 9.30
uur kunt u luisteren naar het 2de
strijkkwartet van Bartók, uitgevoerd
door het Fine Arts Quartet.

De AVRO zendt tussen 8.05 en 10.30
uur de Radioscoop uit met een pro
gramma uit Parijs waarin o.m. Jo
sephine Baker en Minou Drouet op
treden, Om 9.35 uur het hoorspel
,,'t Was op een mooie zondagmor
genvan Giles Cooper.

Tips uit het buitenland

Het Kerstoratorium naar Lukas en
Mattheus van J. S. Bach wordt uit
gevoerd door solisten, koren en ka
merorkest van het NIR onder lei
ding van Leonce Gras, in dc kerk
van Elsene. U hoort tuaeen 8.15 en
10.15 de eerste vier delen,
u afstemt op

Muziek 1

Het kort geding waarin de vijf Ne
derlandse omroepverenigingen als
eiseressen optraden tegen het Week
blad TV inzake overtreding van de
auteursrechten door publikatie van
radio- en televisieprogramma's, dien
de zaterdagochtend voor de president
van de Arnhemse rechtbank.

Het enige nieuwe punt dat ter tafel
werd gebracht was een eis in recon
ventie, ingediend door mra J. W. F
Donath uit Arnhem, die voor het
Weekblad pleitte.

Mr. Donath vroeg de president aan
het einde van zijn pleidooi eiseressen bij
vonnis uitvoerbaar bij voorraad, op te
leggen dat zij, op straffe van een dwang
som van J 5000 per dag, „terstond een
einde maken aan het op ontoelaatbare
wijze bemoeilijken van de nieuwsgaring
van het Weekblad TV door het blad uit
te sluiten van alle informaties, ook van
de inlichtingen, die wél aan andere bla
den worden verstrekt."

Mr. dr. P. J. Witteman uit Amster
dam, als raadsman optredende voor de
eiseressen, noemde deze tegen-eis „een
verrassing". De president informeerde
hierop, of de onderdelen van afgedrukte
radioprogramma's moeten worden be
schouwd als radio-evenementen. Het hof
in Amsterdam heeft nl. eens in een von
nis vastgelegd, dat door publikatie van
radio-evenementen de auteurswet niet
wordt overtreden, hetgeen wél geschiedt
wanneer men een rubriek samenstelt die
door het publiek alleen wordt doorge
keken bij wijze van keuzemogelijkheid.

Over dit punt ontstond een korte dis-

Tevoren had mr. dr. Witteman de
dagvaarding toegelicht: de omroep
verenigingen verzoeken daarin de
president, het Weekblad TV te beve
len, in bet vervolg geen radio of
televisieprogramma's ,jn verkorte of
onverkorte vorm of ln welke vorm
ook" meer af te drukken, op straffe
van een dwangsom van 10.000 per
verschijnend nummer.

De omroepverenigingen beroepen zich
hierbij op de auteurswet van 1912. De
publikatie» van de programma-aankon
digingen in het weekblad geschieden te
gen hun uitdrukkelijke wil en dus, vol
gens hen, onrechtmatig, temeer omdat

bet blad pretendeert een nieuw en on
afhankelijk programmablad te zijn dat
„alles over de programma's" aankondigt.
Hiervan ondervinden eiseressen nadeel.

In zijn pleitrede beschuldigde mr. Wit.
teman de redactie van het weekblad er
van, dat zij de aankondigingen over
neemt van gestencilde voorprogramma's,
die in de studio's gebruikt worden tot
dat de officiële programma's bekend zijn
en in de omroepbladen worden afgedrukt

„Men mag dan een staf van kundige
medewerkers aan het blad verbonden
hebben", aldus pleiter, „maar men zal
toch geen geheiugenlcunstenaar of helder
ziende in dienst hebben en alleen zulke
mensen kunnen aan zoveel chronologi
sche details van de programma's ko
men". Bovendien heeft destijds een steek
proef met een opzettelijk foutief voor
programma, aan de televisiemedewerker
Dick de Vilder ter hand gesteld, wel
:ets bewezen. De heer De Vilder was
medewerker aan het weekblad en de
fouten kwamen letterlijk Ln dit blad.
Dit kostte de heer De Vilder zijn ontslag.

Ook voerde mr. Witteman nog aan,
dat het weekblad fel gekant is tegen het
huidige radiobestel en het monopolie
van de omroep wil breken.

De tegenpleiter, mr. Donath, verzeker
de, dat bet weekblad geen gebruik maakt
van de gestencilde voorprogramma's,
maar alleen van eigen nieuwsgaring uit
allerlei bronnen. Wat de heer Dc Vilder
betreft: deze waa als medewerker van
bet weekblad op Informatie uitgegaan
en in Hilversum had men hem opzettelijk
foutief ingelicht: dit was dus een fout
in de nieuwsgaring, meer niet.

Hij zeide voorts dat. nu de staatsse
cretaris mr. Scholten in de fotokwestie
in september ten gunste van het week
blad heeft besloten en de omroepver
enigingen daarbij op hun taak wees, de
NTS het weekblad wél alle inlichtingen
geeft. Wat het nadeel aan de omroep
verenigingen toegebraoht, betreft, her
innerde mr- Donath eraan, hoe KRO,
VARA en AVRO in recente uitzendingen
„gejubeld hebben over de stroom van
nieuwe abonnees die zij voor hun bladen
mochten noteren."

Daarna kwam mr. Donath met zijn eis
in reconventie.

De president besloot tot uitspraak -p
2 januari, morgens om 10 uur.

op 464
leiding

Bach kunt u ook horen,
om 8 uur de BBC-zender
kiest. De cantate no. 41
iei gepreiset" wordt onder
Karl Richter uitgevoerd
door het orkest van het Bach Festi
val en Duitse solisten.

Een concert met werken van Mozart
(Praagse symfonie), Britten en
Brahms (3e symfonie) zoudt u kun
nen beluisteren tussen 7.30 en 9.45 uur
via de Duitse zender op 309 m. of
971 kHz. Hans Scbmidt-Isserstedt di
rigeert het NDR-symfonieorkest.

Programma voor morgen

DINSDAG 22 DECEMBER 1959
Hilversum I, 402 m. 746 kc/s KRO; 7 00
Nws 7 16 Gram 7.30 V d Jeugd 7 40 Gram
*1 'erwcglng 8 00 Nwa

1 8SO V d
I 10 00 V d kle
latje 1025 G;

ers 10.15 Llcltt-
n 10 35 Lichte
30 Gram 11 50
praatje 12 00 Mlddag-

muz 11 00

Volman..HHBP
Wok-nood ld ok 12.O3 M.

tropolc ork en zang (verv) 12 50 Act
13 00 Nws 13 46 Zonnewijzer 13 22 I nat rum
octet 13 40 Lichte mui 14 00 Bariton en
piano 14.33 V d plattelandsvrouwen 14,45
Gevar progr 15 50 Gram 18 00 V d zie
ken 16 30 Zieken!of 17 00 V d Jeugd 17 40
Bcuraber 17 46 Regcrlngaultz; Rijksdelen
Overzet: Gesproken brief uit de Antillen
door Henk Denncrt

18,00 Lichte muz 18 20 Poll praatje 18 30
Radio Volksuniversiteit: Drie grote figu
ren uit de Mcsopotanlschc oudheid, door
prof dr M A Beek Tweede lezing: Assur-
banipal de minnaar van de schone kun
sten 19 00 Nws 19 10 Act 19 25 Mcmojan-
<lum 19 30 Gram 20 30 ln het begin schiep

l 21 1
aarde, lezing 21 3

ïcertget

22» Boe kb esp r 22 30 Nws 22 40 De
zult gij altijd bij U hebben, lezing 22 5(
CeUto en piano 23 20 Pianorecital 23 56—
24 00 Nws

Hilversum II, 298 m. 1007 kc/s. AVRO

7 00 Nws 7 10 Gvm 7 20 Grom VPRO
7 50 DagopenlYig AVRO 8 00 Nws 8 11

gcrrwljdlng 10 00 Gram 10 50 V d kleuters
11 00 Pianospol 11 15 V d zieken 12 00
Gram 12.20 Regeringsultz: Larxlbouwrubr
;Dc agrartsah-soclalo voorlichting 12 30
Land- en lulnbouwmeded 12 33 Orgel en
zang 13 00 Nws 13 15 Meded of gram 13 20
Lichte muz 13 56 Beursber 14 00 Cram
14 30 V d kind 15.00 V d vrouw 15 30 Meis
jeskoor 18 00 De k rstvierlrvg van het Ko
ninklijk gezin 17 00 V d kind 17.46 Lichte

18 00 Nws 18 15 Pianospel 16 50 Paris
vous par.c 18 36 Gram 18 50 Hang het
aan de grote lolok propaganda-actie 18 56
V d kind 19 00 Gevar progr 20 00 Nws
120 05 Lichte muz 20 25 Gram 3100 Ama-
teursprogr 21 46 Viool, cello en piano 22 15
Joum 22 30 Nws 22 4o Orgeleonc 23 00
Voordracht 23.15 Jazamuz 23.56-2» 00 Nws
Uleprogr NTS: 20 00 Journaal