Jliemue Courant Reeks topconferenties tussen Oost en West Leg nationalisatie voor aan Int. hof Leeuwen verkiezen vrijheid oppassers het dak op Eind april in Parijs eerste bijeenkomst VERKIEZINGEN IN KONGO VERLIEPEN RUSTIG Officieren op kantoren van oliebedrijven Op Cuba weer executies Toch postuum huwelijk in Fréjus MAANDAG 21 DECEMBER 1959 BUREAUS: Steenstraat 37 Directie. Redactie, Abonnementen- Advertentie-afdeling Tel 31441 ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter Familieberichten f 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting) Postrekening 5893C. Veertigste jaargang no. 11750 t Dr. E. DIEMER LHRISTELIJK-HATIOISAAL DAtiBLAU Voor Leiden en Omstreken „Stantvaittcl) is ahfblroen mgn hert in tcQt)cnspoet" Aantasting BEROEPSGEHEIM Zie pagina S Zie pagina 6 in 7 Westelijke drie stellen Rusland voor: Grote vier willen handelsoorlog voorkomen De ministers van buitenlandse za ken van'■Amerika, Engeland, Frank rijk en West-Duitsland zijn zondag te Parijs tot overeenstemming gekomen over maatregelen ter voorkoming van een handelsoorlog tussen de geallieer den, aldus meldt A.P. Het hoofddoel is de twee met elkaar botsende eco nomische groepen in West-Europa met elkaar te verzoenen. Het gaat nie' alleen om de zes landen der Euro- markt en de zeven landen der Euro pese Vrijhandelsvereniging (E.V.A.). te gaan, doch ook over Amerika en Canada. Een verklaring van Eisenhower, De Gaulle, Ma cm Lllan en Adenauer wijst de weg naar een soort Atlantische economi sche raad, die overenstemming moet brengen bussen de Amerikaanse en West- europese handelspolitiek. De verklarins herhaalt, dat de grote vier vasthouden aan het beginsel van vrije handel zon der bevoorrechting zoals is vastgelegd in de algemene overeenkomst voor tarie ven en handel (Gatt). Een woordvoerder van de Westduitse regering zeide, dat de verklaring de gehele westelijke we reld voldoening zal schenken. Onafhankelijkheid voor Madagascar President De Gaulle heeft zich bereid verklaard onafhankelijkheid te verlenen aan Madagascar. Dit is gisteren door de premier van het eiland meegedeeld Waarschijnlijk zullen volgende maand in Parijs onderhandelingen worden ge voerd over de overdracht van de vereinitelt. De premier, Tsiranana, zei dat zijn land niet van plan is met de Franse gemeen- i schap te breken. In feite, zei hij, is Ma dagascar al onafhankelijk. weekeinde in Parijs gevoerde westelijke topoverleg, een uitnodiging ontvangen voor een topgesprek te Parijs tussen Oost en West in de week van 25 april 1960. De uitnodiging is vervat in nota's, die vandaag door de ambassadeurs van Amerika, Engeland en Frankrijk in Moskou zijn over handigd. Het wordt aan Chroesjtsjef overgelaten de juiste datum voor het topoverleg vast te stellen. Volgens diplomatieke woordvoerders zou mondeling door de drie am bassadeurs worden voorgestaeld, de conferentie tussen de regeringsleiders te laten volgen door soortgelijke bijeenkomsten in Moskou, Washington en Londen. De voorgestelde agenda bevat drie hoofdpunten: ontwapening, het Duitse vraagstuk en Berlijn en de betrekkingen tussen Oost en West. Tijdens het westelijk overleg is tussen Eisenhower en De Gaulle overeengekomen, dat de Franse pre- sindent op 19 april voor een offi cieel bezoek van enkele dagen naar de Verenigde Staten zal gaan. Het schema voor diplomatiek overleg ziet er thans 'als volgt uit: Chroesjtsjef komt op 15 maart naar Pa rijs voor een bezoek aan De Gaulle: de Franse president gaat in de eerste week van april drie dagen naar Lon den: vervolgeens vertrekt De Gaulle 19 april voor enkele dagen naar Washington; de conferentie tussen Oost-West be gint, wanneer Chroesjtsjef hiermee in stemt, de laatste week van april in Parijs. Hagerty. perschef van het Witte Huis. heeft medegedeeld, dat president Elsen hower van mening is. dat het overleg tussen Macmillan, De Gaulle, Adenauer en de Amerikaanse president uitstekend ls geweest. De Duitse woordvoerder, von Eckardt. verklaarde dat bondskanselier Adenauer bijzonder tevreden is over de houding van de westelijke geallieerden in de Berlijnse kwestie. West-Duitsland zal aan de komende topconferentie niet deelnemen. Adenauer Boudewijn in Roeanda-Oeroendi DE verkiezingen voor de gemeen telijke rade nin Belgisch Kongo zijn vrij rustig verlopen Vooral in Leopoldstad, waar het de laatste da gen zeer onrustig was, had men uit gebreide voorzorgsmaatregelen ge nomen. Slechts een derde van het aantal stemgerechtigden in Leopold stad bracht echter zijn stem uit. In Stanleystad, waar het vorige week bij de aankomst van koning Boudewijn nogal rumoerig was, stemde zeventig pro cent van de kiesgerechtigden en in Loe- loeaburg, het centrum van de bloedige strijd tussen krijgslieden van Loeloea- en Baloebastammen, een nog hoger per centage. Inmiddels is de strijd tussen de twee partijen (de Loeloea en de Baloeba) ech ter weer opgelaaid. Een militaire pa trouille nam zaterdag een aantal pijlen, bogen, lansen, bijlen en messen in beslag van een groep Baloeba, nadat mannen van deze stam een honderdtal hutten van de Loeloea-bevolking in brand had den gestoken. Ook zijn onlusten gemeld uit een ge bied ten westen van Stanleystad, waar een militair van een patrouille, die was uitgezonden om de orde te herstellen, door een speer werd gedood. De drie partijen, die niet aan verkiezingen hebben deelgenomen de Abako. de Nationale Kongolese be weging en de Afrikaanse solidarlteitspar- tü hebben een telegram aan koning Boudewijn gezonden, waarin zjj zlcb gen het Belgische bestuur, de Belgische kolonisten en dc missie richten, „omdat deze onmiddellijke onafhankelijkheid var Kongo verwerpen" Zij vragen terugtrek king van de troepen uit Kongo cn vrij lating van Loemoemba. Zjj waarborgen hun vriendschap voor België. De Belgische koning verblijft sinds terdag in Roeanda-Oeroendi, waar hem volgens Belgische persberichten een geestdriftige ontvangst werd bereid en onafhankelijkheid niet is gesproken. Amerikaan voor krijgsraad in Indonesië De Amerikaan Allan Lawrence Pop< de vlieger die in maart 1958 met ee bommenwerper van de Indonesische op standelingen werd neergeschoten, zal op 28 december voor een speciale krijgsraad in Djakarta terechtstaan Antara meldt dat hij verdedigd zal worden door de Indonesische advocaat Sukardjo. Dc militaire autoriteiten had den een verzoek van de Amerikaanse ambassade om beklaagde door een bui tenlandse advocaat te laten verdedigen van de hand gewezen. De behandeling zal openbaar zijn. Hillary, die in 1953 de top van de Mount Everest bereikte, heeft van de Nepalese regering verlof gekregen om bussen sep tember I960 en jund 1961 een nieuwe ex peditie naair de top te ondernemen. die aan de uitnodiging voor Chroesjtsjef geen deel heeft gehad, zou echter de ver zekering hebben gekregen dat het Wes ten ondubbelzinnig te kennen zal geven, dat de kwestie-Berlijn slechts kan wor den opgelost als onderdeel van een rege ling voor geheel Duitsland. Eisenhower, die vandaag naar Spanje vertrekt, zal 23 december voor de Ame- rikaaanse televisie en radio een beknopt verslag uitbrengen van zijn reis door drie werelddelen. Inmiddels valt reeds enige Russische activiteit waar te nemen. De Russische ambassadeur in Frankrijk, Winogradof, is zaterdag uit Parijs naar Moskou vertrokken voor overleg met zijn rege ling. Hij reisde met hetzelfde vliegtuig, waarmee de Franse ambassadeur in Mos kou. Dejean, die ruggespraak met zijn regering heeft gehouden, naar zijn stand plaats terugkeerde. Malik, de Russische ambassadeur in Londen, zou vandaag naar Moskou gaan om een vergadering bij te wonen van het centrale comité der communistische partij. Naar verluidt zijn de Amerikaans- Franse meningsverschillen tijdens de besprekingen tussen Eisenhower en De Gaulle tot redelijke proporties terug gebracht, hoewel geen oplossing werd bereikt. De Gaulle blijft bij zijn me ning dat dë strijdkrachten binnen de NAVO niet geïntegreerd moeten wor den. Hij zou echter te kennen hebben gegeven, misschien zijn standpunt te veranderen als er een eind is geko men aan de oorlog in Algerije. De kwestie zal via diplomatieke kanalen en bij het bezoek van De Gaulle aan de V.S. verder worden besproken Zaterdag is in Moskou de Inhoud van een brief bekend gemaakt, die Chroes] tsjef 15 oktober aan Adenauer heeft ge schreven. Daarin wordt een beroep op West-Duitsland gedaan af te zien van het bezit van kernwapens, terwijl werd verzocht een vredesverdrag met Rusland te sluiten. De Westduitse regering word' ervan beschuldigd, dat haar huidige po Utlek moeilijk te rijmen valt met haar belangstelling voor ontwapening. Erkend wordt echter, dat er „positieve en nega tieve" kanten zijn aan de betrekkingen tussen Rusland en West-Duitsland Zaterdag is dan in Parijs de met zoveel spanning tegemoet, geziene westelijke topconfe rentie begonnen. Daarmee is een belangrijke stap gezet op de weg naar een topconferen tie tussen Oost en West. Het hangt nu van Chroesjtsjef af, of in de laatste week van april volgend jaar in de Franse hoofdstad de regeringsleiders van Oost en West zich inder daad om de ronde tafel zullen schikken en of deze topconfe rentie de eerste zal zijn van een serie ontmoetingen tussen de hoofdrolspelers op het we reldtoneel. Op de foto, van links naar rechts: premier Macmillan van Engeland, pre sident De Gaulle van Frank rijk, bondskanselier Adenauer van West-Duitsland en presi dent Eisenhower van de Ver. Staten. Indonesië bij de pomp T~\E CHEF-STAF van het Indonesische leger, luitenant-generaal Nasution heeft een besluit uitgevaardigd waardoor officieren van het leger zullen worden geplaatst op de kantoren van de buitenlandse oliemaat schappijen om toezicht te houden op de verkoop van benzine in het gehele land. Twee oud-soldaten van Batista zijn za- •dag op Cuba doodgeschoten, wegens hun aandeel in een opstand tegen premier Castro. Met deze executes is het aantal aanhangers van ex-president Batista dat Fidel Castro heeft laten doodschieten, ■testegen tot 557. Gisteren heeft Castro's regering alle Cubaanse plantages genaast, waar sisal wordt verbouwd en voorts aangekondigd iait de suikerplantages de volgende cate gorie van landbouwondernemingen vor men, dde zullen worden gena-ttonaldseerd Circa 890.000 hectare suikerplantages zijn Amerikaans eigendom. Dit besluit geldt voor de hoofdkan toren van de Standard Vacuum Oi» Company en de Bataafse Petroleum Maatschappij alsmede voor de bijkan toren elders. Een woordvoerder van het leger zei. dat deze toezichthouders zich op de hoogte moeten stellen van het door de maatschappijen gevolgde systeem van verkoop en dit moeten toetsen aan de gedragslijn van de Indonesische regering voor de voorziening der bevolking me' de eerste levensbehoeften. Zij zullen ook moeten onderzoeken of bij de maatschap pijen toestanden bestaan, die belemme rend werken op distributie en afzet van het produkt. Aan de Caltex-mautschappij. die geen olie raffineert, is gevraagd op de binnenlandse markt te opereren. Doe' zij dit niet, dan za! haar concessie nie' orden verlengd. Naar verluidt zai de Caltex haar ruwe olie overdragen aan gaan met haar die op 2 de- zijn moedi Door bemiddeling va Gaulle zal Iréne Jodard postuum huwelijk aan t> verloofde. André Capr; cember, bij pogingen on redden, in Fréjus om het leven kwam Het paar zou op 9 december in het ht welijk zijn getreden. Postume huwelijken zijn zoals g« meld in Frankrijk bij de wet toegestaar doch alleen met militairen die in tij van oorlog sneuvelen. Bij het bezoek da president De Gaulle aan het rampgebie bracht, verzocht Iréne Jodard de Pri sident om hulp. De Gaulle beloofde ht meisje de zaak met zijn mimstei va justitie te overleggen. Gisteravond werd de Nationale Verga dering een wetsontwerp voorgelegd, dal betrekking heeft op de slachtoffers vai dc ramp in Fréjus Te elfder ure was daaraan een artikel toegevoegd, waarbi. de minister van justitie de President machtigt om toestemming te verlenen voor echtverbintenissen als een van de partijen niet meer in leven is werp TYFOON TEISTERT PHILIPP1JNEN Upnieuw heeft een tyfoon de Philippij nen geteisterd. Met windstoten van 1 kilometer per uur trok de tyfoon „Gild: zaterdag over het centrum van de eilan dengroep. Minstens tweeduizend m< zouden dakloos zijn geworden, terwijl de materiële schade wordt geschat op een miljoen dollar. Tot dusver is melding gemaakt van één dode De Caltex is ook gevraagd, In Dja karta een raffinaderij te vestigen, doch schijnt daar weinig zin in te hebben wegens de grote kapitaalsinvestering daarvoor vereist en andere moeilijk- Spanje verdeeld over bezoek van Eisenhower President Elsenhower werd vanmiddag in Madrid verwacht. De r.-k. kerk en de conservatieve groeperingen In Spanje ver heugen zich bijzonder over dit bezoek, maar In links en bepaalde Intellectuele kringen acht men het een beklagenswaar dige reclame voor het regime van Franco. Studenten hebben gisteren vlugschrif ten in Madrid verspreid, waarin ge protesteerd wordit tegen dc Amerikaanse Invloed en in het bijzonder tegen de Ame rikaanse luchtbases in Spanje. In een van de vlugschriften kon men lezen: „Val ons niet lastig, Ike, W- verafschuwen de Amerikaanse invloed. Wij zijn niet overtuigd door het materialisme, of het nu Russisch of Noordamerikaans is". De Spaanse autoriteiten hebben alles gedaan om Eisenhowers bezoek tot een succes te maken. Franco zal de President bij diens aankomst op de luchtbasis Tor- rejon begroeten en met hen) onder acht triomfbogen met enorme portretten van Eisenhower naar Madrid rijden. De hoofdstad, dde al in kerstgewaad is, is nog eens extra versierd met 12.000 vlaggen van beide landen. 45 grote ge bouwen en monumenten rullen verldcht zijn. Morgenochtend zullen beide staats lieden bij het ontbijt circa twee uur con fereren. Daarna gaat Eisenhower naar Casablanca. Nehroe gaat niet praten met Tsjoe En-lai Premier Nehroe van India zal de uit nodiging van Premier Tsjoe En-lai van Rood-China tot bespreking van de grens kwestie afwijzen, zo wordt van gewoon lijk welingelichte zijde in New Delhi ver nomen. Tsjoe had voorgesteld Nehroe za terdag in China of in Rangoon te tref fen. Nehroe zou meer tijd wensen om een conferentie voor te bereiden. Bovendien heeft hij de beloofde historische gege vens, waarop communistisch China zijn aanspraken grondt, nog niet van Tsjoe ontvangen. Men wijst er in New Delhi op, dat Pe king bereid schijnt te zijn, zijn eisen in het Oosten niet door te zetten als India de zijne in Ladak laat vallen Maar Nehroe kan zich, bij de huidige open bare mening in India, deze ruil niet ver oorloven. Men verwacht dan ook voor lopig geen oplossing van het geschil. Nederlandse nota aan Indonesië: Volkenrecht en verdragen zijn duidelijk geschonden Prins Philip, de echtgenoot van de Britse vorstin, heeft bij het eiland Wight een tochtje ge maakt in de Hovercraft, het Engelse „vliegende schip" De Prins nam zelf het stuur in handen en volgens de kapitein ging dat hem best af. De Prins voerde de snelheid echter wat al te hoog op en één keer moest ik ingrijpen, aldus de kapitein. De gemiddelde snelheid be droeg ongeveer 45 mijl per uur De opstandelingen In Paraguay hebben gisteren bekend gemaakt, dat zij In de stad Puerto Stroessner een regering heb ben gevormd. De rebellen noemen de stad Puerto 14 de Mayo, naar de 14e mei- Zaterdag is gemeld, dat groepen gueril- lastrijders van verschillende kanten op de stad Encarnacion aantrokken Dit is oop een na de grootste stad van het land De regering van Paraguay zegt, dat zij de „vest-zak-opstand" de kop heeft in drukt. PtE VIER leeuwen, die za- terdagmiddag de vrij heid boven Ouwehands die renpark in Rhenen verko zen, hadden pech. Er was op het moment van de uit braak slechts één bezoeker in het dierenpark: een schooljongen. Maar zelfs deze aller minst vette kluif ontging het viertal. Met alle oppas sers was de hevig geschrok ken knaap op het dak Inmiddels was de directeur van de tuin, de heer Ouwe hand, op de hoogte gebracht van de geslaagde uitbraak- poging van vier van zijn leeuwen. De heer Ouwehand sprong onmiddellijk in zijn wagen en stond korte tijd taal tot het latei oog in oog met de 2- betreden en r jarige leeuw Johnny, die hem reed tot het kwispelend tegemoet trad ingrijpende plannen en Op dat moment werd ook derde dier stond likkebt aan de wandel waren gegaan. Eerst werden de dieren ge- pen e localiseerd: de eerste stond deeld op zijn achterpoten verliefd twee te kijken naar de vogels in een kooi; nummer twee had ■eeds omzichtig het vuorpor- slokken .harken, schop bezems, werden ver ver .groepjes" van an. Vervolgens kwam onder aanvoering van de di recteur persoonlijk, een ener verende drijfjacht, die de vrij- duidelijk, dat niet allee der parkgebouwen ge- plek in de rotswand klommen. terras hadden geprofiteerd e banden legde. Later bleek dat de leeuwen een beschadigd stuk uit de dend te overwegen welk deel rotswand hadden weggekrabd mals wit schaap het j)e beschadiging van de wand rvgevat diende te wor- dateert waarschijnlijk nog uit de tijd van de strijd om de ippassers, gewapend Grebbelinie. donesië voorgesteld de nationa lisatie van de Nederlandse onderne mingen in Indonesië te onderwerpen aan het oordeel van het Internatio nale gerechtshof of een ander onaf hankelijk internationaal gerechtelijk lichaam. Het voorstel is vervat in een nota, die de tijdelijke zaakgelastigde op 18 december aan de Indonesische "egering heeft overhandigd. De Nederlandse regering herinnert ei aan, dat zowel Nederland als Indonesië rich beroepen op het volkenrecht en dat zij als leden der Verenigde Naties ver olicht zijn een vredelievende oplossing te Nederland acht de nationalisatiemaat regelen volstrekt in strijd met het vol kenrecht: a. omdat de maatregelen volgens con siderans van de wet op de nationalisatie van Nederlandse bedrijven niet berust op het algemeen belang in verband met he' van de te nationaliseren eigendommen te maken gebruik, doch bedoeld zijn om druk uit te oefenen in een politiek ge schil b. de maatregelen uitsluitend betrek, king hebben op Nederlandse eigendom men en daarom discriminatoir zijn; c. maatregelen voorts confiscatoir zijn aangezien v?n prompte betalinger ene» afdoende en daadwerkelijke schadeloos stelling geen sprake is. In haar nota van 8 april 1959 verklaar» de Indonesische regering: 1 dat zij dc financicel-economische belan gen van Nederland niet kan hespreken zo lang het geschil over Nederlands Nieuw-Guinea niet Is opgelost; 1 de republiek Indonesia heeft als soeve reine staat het recht zelfstandig te be slissen over de nationalisatie van par tuculicre eigendommen van vreemde I de nationalisatiewet erkent de plicht tot schadevergoeding, een procedure i» daarvoor vastgesteld en de vergoedlne zal wordrn bepaald door een Indonr sische ambtelijke commissie; I. het Nederlandse protest tegen de na tionalisatie wordt afgewezen als onlor laatbare Inmengnlg in Inwendige aan gelegenheden van de repobliek Indo 5 de nationalisatie van Nederlandse be drijven heeft ten doel het welzijn van het Indonesische volk te normaliseren en economische discriminatie te doen verdwijnen. Alvorens op deze puntne afzonderlijk tn te gaan wil de Nederlandse regering voor op stellen, dat de aantasting van Neder landse rechten en eigendommen sind» eind 1957 in wezen niet een nationalisatie is, die in het nationale rechtsstelsel be kend of in het volkenrecht erkend is. Be ziet men de genomen maatregelen In on derling verband, dan blijkt zonneklaar, dat zij er ln de eerste plaats op gericht zijn schade toe te brengen aan Neder- Zij verwijst naar de officiële Indonesi sche bedreigingen in oktober en novem ber 1957, dat bij niet inwilliging van be paalde politieke verlangens, maatregelen zouden worden genomen tegen de Neder landse bedrijven Zij herinnert aan de door de Indonesische minister van voor lichting op 1 december 1957 aangekondig de staking tn de Nederlandse bedrijven als inleiding van deze maatregelen. Zij verwijst naar de daaropvolgende gedwon gen ontneming van het beheer aan de bevoegde bedrijfsleiders en vele andere volkenrechtelijk ongeoorloofde maatrege len, die in de Nederlandse protestnota van 13 december 1957 vermeld zijn. In punt 1 kan de verwijzing naar de Indonesische nota van 8 oktober 1958 niet anders worden verstaan dan een bevesti ging der conclusie, dat Indonesië de in bezitneming en confiscatie in verband brengt met haar politieke verlangens in zake Nederlands Nieuw-Guinea. Voorts wordt verwezen naar de rede van pre sident Sukarno van 17 augustus 1959, waarin hij zegt: ,„De overneming van Nederlandse ondernemingen in het ver band met de worsteling voor de bevrij ding van West-Iran was inderdaad een zeer belangrijke stap. Evenwel, niet al het Nederlandse kapitaal is overgeno men. niet alle Nederlandse ondernemin gen zijn genationaliseerd... Ik laat de waarschuwing horen, dat indien de Ne derlandse inzake West-Iran koppig blij- oeen stijf houden, al het Nederlands ka pitaal met inbegrip van gemengde on dernemingen, haar historie op Indonesi sche grond, zullen heeindigen. Dit is een volkenrechtelijk verboden beweegreden voor cigendomsaantasting. Punt 2. De Indonesische nationalisatie- maatregelen voldoen aan geen van de voorwaarden (algemeen belang van het gebruik der eigendommen, niet-dlsrimi- natoir, afdoende en daadwerkelijke (dus transferableschadevergoeding Zij zijn voorts onverbloemd discriminatoir en van prompte betaling is geen sprake Hel slaat vast, dat Indonesië volken rechtelijke verplichtingen heeft aangc- 'ast en dat daarom de Nederlandse re- gering gerechtisd is ie protesteren en zich te verzetten (Zie vervolg pagina 4) Opklc De Bilt verwacht tot dins dagavond Wisselend bewolkt cn en kele verspreid voorkomende buien. Zwakke tot matige wind tussen west cn zuid. Vannacht temperatuur om het vriespunt. Morgen over dag ongeveer dezelfde tem peraturen als vandaag. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN Dinsdag 22 december' zon op 8.46, ondet 16.30; maan op onder 12.21.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 1