DE UITSLAG Hertog John doet alles wat men van hem vraagt Een duidelijk lesje Twee Friese broers maken kippebrilletjes DE VISSEN ;~s~a m m «Ml ZONDAGSBLAD ZATERDAG 12 DECEMBER 1959 i boterham HET LEVEN te verdienen en twee daarvan ko men deze week in onze rubriek aan de orde. In Engeland is de Bedford al enige tijd bezig om zich een i i te IR-bondi# maken als één van de adellijke personen, die op allerlei merkwaardige manieren aan de kost komen en in het Friese Harkema- Opeinde zijn gisteren twee broers begonnen met de massa-productie van kippebrillen, een instru ment, dat bij duizenden wordt afgenomen door houders van hoenderparken. Maar eerst even het een en ander over die Hertog van Bedford; die allerlei (winstgevende) baantjes accepteert om aan geld te komen. (Als het maar betaalt Zijn officiële titel luidt .JZijne Genade John Robert Russel, de dertiende hertog van Bedford". Hij is 42 jaar oud en in ieder opzicht een zeer sympathiek mens. De adeldom van zijn familie gaat terug tot 1555. Maar de drukkende belastingen, de erfrechten en dergelijke moeilijke zaken meer, hebben de Hertog gemaakt tot een buitenbeentje onder de edellieden. kostbaarheden zijn er ook drie Juke-boxes", een park met la ma's en herten, kanovijvers, li monadetenten, biertenten, fish and-chips", souvenirstands enz. En dit alles wordt geëxploiteerd door de Hertog. En de rest van de Engelse adel ziet dit alles met lede ogen aan. Het is in strijd met de ..waardig heid", wat de Duke doet, zegt men in die kringen. Breng die waardigheid eens naar de Bank van Lening en zie wat je er voor terugkrijgt", is het antwoord van de Hertog. hij: ,,De mensen willen mij en ik geef handjes, zoals het pu bliek het graag wil". Vorig jaar heeft de Hertog meer lan een miljoen gulden verdiend lan zijn kasteel en attracties. Onder puin en zand Tronen onder puin en zand, door Hermann en Georg Schrei- ber. Uitgave A. W. Sijtboff, Dit boek voert ons naar de periode enkele honderden jaren voor onze jaartelling. Op werke lijk interessante wijze vertellen de beide Oostenrijkse auteurs over rijken en heersers in het oude Azië. waarover buiten de kring der wetenschapsmensen eigenlijk nog maar weinig be kend is. Zij geven blijk van een gron dige kennis van geschiedkundige bronnen, die zij dikwijls vonden in kleitabletten, papyrusrollen of in inscripties op oude opgegraven tempelmuren. Wie dit boek, dat vlot en boei end is geschreven, leest, zal o.m. opmerken dat vele van deze oude vondsten de verhalen uit het Oude Testament bevestigen en dikwijls ook verhelderen. Behalve een brok vrij onbekende historie hebben de auteurs eveneens verschillende oude sages in dit goed verzorg de boekwerk opgenomen. De uitgave is verlucht met tal rijke fraaie foto's. Hij is bijvoorbeeld een zeer po pulaire ,,Disc-Jockey", die voor een commercieel televisie-pro gramma de grammofoonplaten van zijn keuze draait voor een tal rijk en aandachtig publiek. Maar hij legt die platen alleen op de draaitafel, als de grammofoonpla tenindustrie hem er voor betaalt. Hij komt voor de televisiecamera als doelwit voor Cockney-grappen en weet het juiste antwoord te ge ven in de beste conservatieve stijl. De verkoop van glansverf, deur krukken. behangselpapier en der gelijke voor de Britse commer ciële tv doet hij met dezelfde glimlach, die hij in Buckingham Palace reserveert voor de kinde ren van de koningin. Zelfspot Hij apot er zelf een beetje mee. Hij noemt zich n.i. de ..Rock 'n roJl"-ver»le van een hertog en hij vindt het niet ongewoon om erg populair over zijn voorouders te Een van de vele fraaie kastelen in Engeland, waarvan het onderhoud de eigenaars kapitalen kost. te in stand te houden. Zijn groot ste bezit is Woburn Abbey, een van de meest majestueuze verblij ven in Engeland, met zestig met damast beklede vertrekken en vier miljoen pond sterling aan oude meesters, zilver. Chinees porcelein en andere kostbaarheden. Nu al vijf jaar lang laat de Hertog be zoekers toe tot zijn domein. Daar in staat hij niet alleen, want vele Engelse edellieden zijn daartoe overgegaan. Tot heden hebben naar schatting twee miljoen men sen voor een halve kroon (circa 1,35) het kasteel bezichtigd. Dit succes is zeker te danken aan de ,,business-"kwaliteiten van de Hertog. „Nergens meer te zien dan hier", adverteert hij, ,,voor alle leeftijden, naar iedere smaak, re ductie voor groepen boven de hon derd personen". Attracties Nu we het toch gehad hebben over het opvoedkundige ele ment van het ..stokslaan" op buitenlandse scholen, zouden we hiermee nog heel even willen doorgaan. In een gebouw, waar zowel ouders, beroeps-opvoeders als kinderen plegen te komen, zijn de volgende goede gewoonten voor kinderen op een groot bord opgesomd. HYGIENE: tanden poetsen, handen wassen, op tijd naar bed. GOEDE MANIEREN: tafelmanieren, beleefdheid, opstaan in de tram, oudoren voor laten gaan. ORDELIJKHEID: jas ophangen, opruimen na spel, eigen kast je netjes houden. OP TIJD ZIJN: op school, aan tafel. BEHULPZAAM ZIJN: eigen taak volbrengen, boodschappen doen, bed afhalen. Een duidelijk lesje, dat ook wel elders een plaatsje verdient. Twee ondernemende Friese broers proberen een goed stuk geld te gaan verdienen in Harkema-Opeinde, waar zij gisteren een gloednieutoe fabriek hebben geopend, die o.m. kippebrillen gaat maken. Die kippebrillen hebben ze, in 1952, zelf uitgevonden en sindsdien hebben Sijmen en Tjipke Spinder reeds duizenden van die kleine brilletjes op de markt gebracht Zij begonnen met een productie van 300 per dag en nu zijn dat er intussen al dagelijks 10.000 geworden. In geheel Nederland hebben die bijzonder bloeddorstige kuikens en brilletjes hun weg gevonden tot kippen voor. de zgn. verenpikkers, heil van de kip. want de kippebril Met hun snavels pikken ze hun heeft tot doel de ene kip tegen de soortgenoten en zodra er een ge- andere te beschermen. wond raakt kent de moordlust In tal van kippehokken komen vaak geen grenzen meer Plaatjes Hardhandige lessen De (lieve) schooljeugd van Stamford in de Amerikaanse staat Connecticut zal voortaan ook met stokslagen bestraft kunnen worden. Dit besluit is n.l. officieel door het schoolbe stuur genomen en men stond voor het probleem welk soort stok voor deze slagen het best bruikbaar was. In Engeland wordt het toedienen van slagen alleen nog toegepast op de zgn. ..public schoolsdie een particuliere instelling zijn De scholen van het rijk doen niet meer aan ..caning" De Amerikanen zijn nu op onder zoek uitgegaan, hoe en wat men in Engeland doet. De duurste scholen bleken een bamboe-stok te gebruiken van ongeveer 90 centimeter lengte dun, buigzaam en niet splinte rend Zo'n stok kost een paar kwartles en slijt nooit. Eén Brits schoolhoofd wilde zijn Amerikaanse collega's In Stam ford nog wijzen op de speciale techniek, die het stokslaan vergt ..Het moet allemaal uit de pols vandaan komen", zei hij. ..rich ting. juist zwaaien van de arm en dergelijke zijn nodig, maar de houding van de pol* Is het belangrlikst." Wellicht komt een Amerikaans^ missie naar Engeland om het goed te leren De heren Spinder daar iets op. Zij maakten een klein brilletje, niet met glazen, maar met twee aluminiumplaat- jes en zetten dat met pennetjes door de neusgaten op de snavel vast. Op het pluimveebedrijf De Horst in Limburg werden de bril len getest en daar bleek, dat het gebruik in de praktijk uitstekend voldeed Door de aluminiumplaat- jes konden de kippen niet meer recht vooruit kijken en was hun bloeddorst getemd. Toen gingen de broers tot mas- saproduktie over en weldra begon nen ze ook met de vervaardiging van allerlei andere artikelen, die bij de pluimveehouderij nodig zijn Geen subsidie De gebroeders Spinder (samen nog geen 50 jaar oud) zullen aan 50 mensen werk geven In hun nieu we fabriek. Maar zij zijn 53.000 gulden rijkssubsidie misgelopen, omdat hun bedrllf In Harkema- Opeinde staat, dat door het mi nisterie niet ais een Industriekern wordt gezien. Als ze In het twee kilometer verder gelegen Kootster- tille zonden hebben gebouwd zou- den ze wel subsidie hebben gekre gen. want dit dorp Is als offlclël" Industriekern aangewezen. ZIJ ver kozen Harkema-Opeinde. omdat ze daar geboren en getogen waren en omdat de werkloosheid daar min stens even groot was als In Koot- stertllle. juffrouw 79 roeiboot. 82 spoedig. 84. eerste boek 86 bekende afkorting, 87 ambtshalve (afk. Lat.), ontkenning (Eng.). OPLOSSING VAN DE VORIGE PUZZEL HORIZONTAAL: 1. Erato. 5 desem. 8. odeon, 12. Terni. 13 obool. 14. allee. 16. Deest. 19 griep. 21. gaar. 22. lamsoor. 24 step, 25 ets. 26. Karna, 27. brem 29. ere. 30. kat, 31. Ide, 33 kim 35 graan, 37. klare. 39. laken. 42 Ostia, 44. motto, 46 mars, 47 Naarden. 48. alom, 49 tikar, 51 lende. 53. staar, 55. smart. 58 ionen, 60 nat. 62. Ane. 63. dar 64 ter. 66 Mill. 68. gros. 70 met. 72 Aden, 74. pompier, 76. mede, 77 legio. 79 poëet. 80 poter. 81 ge lei. 82 roede 83 niets. 84 Kioto 85 Nerva. VERTICAAL: 1 etage, 2. Atlas. 3. teer, 4. ore, 5. Didam, 6. soes, KRUISWOORDRAADSEL HORIZONTAAL: 1. provincie in Achter-Indië, 5. begrip, 9. aard appel. 13. voegwoord. 15. bosgod. 16 voederbak v. dieren. 17. bank noot (afk). 19. geweven goud- of zilverboordsel. 21. wortel, 22. aca demische titel (afk). 23. voorstad van Baden-Baden, 25. spaanse dans. 28. vogel, 29. bekende boomvrucht met harde schaal. 31. deel van een boom. 32. eikenschors. 33. bloem, 34. artikel van een wet. 36 mist. 38 lichaamsdeel. 40. aardworm, 42 knopje op een priktol. 43. lekkernij 45. waterstand (afk), 47. natuurlijk waterbekken, 49. vertelling. 50 en omstreken (afk), 51. stap. 52. met gebladerte overdekte booggang in tuinen, 53. boodschapper, 54. in oprichting (afk), 55. loot van een plant, 57 wiersoort. 59 oiide lengtemaat, 60 bij elkaar behorende voorwerpen, 61 gewicht, 63. Europeaan. 65. inwendig lichaamsdeel. 66. plant met bittere blaren en bloemen, 68. armoedige steeg die dood loopt. 70 opschik 71. vaarwel, 72. pret, 74. part, 76. bloeiwijze, 77 buitensporig. 80. ontkenning (spreektaal) 81. motorschip (afk). 82. bij woord, 83 onbep voornaarmv.. 85. voorzetsel, 86. oude naam van Ierland. 87. plaats In Duitsland. 89. twijg. 91. lijst 92. mijnheer (Ind.). 93 zweep met riemen. VERTICAAL: 1. eiland in de Banda-Zee, 2. stapelmeter (afk). 3 bastaarduitgang, 4 tijding, 6. voorzetsel, 7. rivier in Spanje en Portu- 5al. 8. voorzetsel. 9. salaris (Vlaams). 10 bijrivier v, d. Rhóne uit de ura, 11. scheikundig element (afk). 12. net om patrijzen te vangen. 14. overschot, 16. drinkbeker op hoge voet. 18. santekening, 20. twee tal. 21 draskolk, 22. telwoord. 24. vloeibaar voedsel, 26. stad in Duits land. 27. ontkenning, 28. zangwijs. 30 kwartaal, 33. denkbeeldig. 35. bijwoord 37. overeenkomstig 38 middeleeuws snelzeilend koop vaardijschip 39 gekleurd weefsel (Ind.) 41. vlaskam, 43. wijzer v. e. kompas, 44 suiker (Mal.) 46. voor. 48. latwerk, 49. groente, 50. ------ itanc' voorkomt. 64. middag. 65 eiland t- 67.manier van klederdracht. 69 jongensnaam, 70. wijnsoort, 71. rivier In Engeland 73 geweven band. 75 schoenvorm 77 bijwoord. 78 Mozes (afk). welaan, 90. 7 motor, 8. oog. 9. dors. 10. elite. 11. neppe. 15. later, 17 email. 18. sober, 20 Eerde. 22. lat. 23. rek. 26. kani. '28 milt. 30 kassian. 32. laarvan. 34 matador, 35. gemis. 36 aorta, 37 kaars. 38 emelt. 40 kolen. 41 Namen, 43 Ina. 45 one 50 kram. 52. Nias. 54 trede. 36. Malmö. 57. regie. 59 Egede 61. tip, 63. dor. 64 talon. 65 Regge. 67 Lopik, 69. retro. 70. meter 71. terra, 73 niet. 75. peso 76. mode. 78. Ols, 80. pen. INZENDINGEN Inzendingen worden vóór donder dag a a op ons bureau verwacht Oplossingen mogen uitsluitend op •en br efkaart worden geschre en li de linkerbovenhoek ver Tielden Purrelonlossing' Ei zijn drie prijzen een van f 5,— en twee van 2,50. De volgende week: iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiii 't Wordt wel spannend... de jury ls bijna met haar taak klaar. Alleen de rubriek van vandaag moet nog „beoordeeld'' worden, terwijl de kopij voor vol gende week ook onder de loupe zal worden genomen. Ik zeg opzettelijk kopij, omdat de negentiende december tevens de datum is, waarop jullie de uitslag zullen kunnen lezen Zoals ik al eens eerder heb verteld, wordt de kopij voor deze rubriek al vrij vroeg In de week doorgegeven, zodat de jury de gelegenheid heeft „op de valreep" het laatste werk ook nog even te bekijken. Dus volgende week weer een gewone „Ruimte" én de uitslag. Het recept voor deze rubriek is weer op de bekende leest ge schoeid: een verhaal, wat illustraties en enkele gedichten. Al even traditioneel zullen we weer met het verhaal beginnen, dit keer geschreven door Daan van der Waals (16 en uit Rijswijk) die schreef: De oorlog was ten einde, het vredesverdrag getekend, de overwinning der vissen een feit. De mensheid was in het water geworpen en de vissen zaten aan de waterkant te mensen. De mensstand was goed te noemen. Er werd behoorlijk gevangen, jazeker, maar de pyg meeën werden teruggegooid. De vloot voer uit en kwam met Hollandse nieuwe terug. En de mens werd gekraakt. De fabrieken gooiden hun af val in de rivieren; dode men sen kwamen bovendrijven. In de Kamer werd er over ge praat en de mensenbescher ming kwam in touw. maar een zekere Hammoerabi herinnerde daarbij aan ..oog om oog, tand om tand" én daar wilden de vissen zich dan ook maar aan houden. Nu sloot de mensheid zich aaneen. In grote drommen vluchtte men het zeegat uit, Eisenhower en Kroesjtsjef voorop, want als het moet, kun nen die lui wel samenwerken, en als het moet, dan zijn er geen blikken, maar het moet Van Gert 'n Cartoon, niet van Cor, noch van Quus of Jan, maar dit keer van Gert Gelderblom (22 en uit Boskoop). dan ook echt wel moeten als u me begrijpt. Daarom gingen ze dan eendrachtig de Oceaan op. met scholen tegelijk, de Golf van Biscaje voorbij, langs Marokko, langs de Congo, langs Zuid-Afrika in de richting van Antarctica. Men zette zich aar. land en stichtte een kolonie „De schone lei". De vissen rukten op naar het zuiden en namen Kaapstad in. Zij bedreigden Antarctica, maar ziet: nu stond de mens heid pal. Welke verschillen zij ook voordien gekend had en welke zij ook toen nog kende en hoe zij ook door strijd verscheurd was geweest, nu gaf, om het zo eens te zeggen, de kat de hond een poot (zon der te krabben) en een ieder besefte het: de vissen staan voor de zuidpool, en we zullen moeten vechten met de rug te- Dirigent Dag Hammarskjöld verzamelde zijn troepen; trom petten schalden, bazuinen weer klonken. de mensheid opende het offensief. Lang en hevig is er gevochten, maar sukses kon ten slotte niet uitblijven. Want wie kan als vis nog weerstand bieden tegen een mens, die al les te winnen en niets te ver liezen heeft en over de ware vechtlust beschikt? Wie? Het pleit was beslecht. De oorlog was ten einde, het vredesver drag getekend, de nederlaag der vissen een feit. Het vis- dom werd in het water gewor pen en de mensen gingen aan de waterkant zitten vissen.... En aten later vis... En met ge- Het aantal gedichten in mijn map is gelukkig al (een klein beetje) aan het afnemen. Ook de verzen, die je dit keer te genkomt, zijn uit die map tevoorschijn gekomen. Zo bijv. 's-Avonds langs de weg op de zwarte glimmende weg glijden de auto's suizend voorbij als Ik opkijk, zie ik ze ver dwijnen op lippenrode stelten doorweekt van de regen boven de weg hangt oranje licht als feestverlichting op een druipend feest in de verte een kermis van licht witte lichten, met een geel als zwart schaap ertussen langs de weg de al slapende huizen een café met groen neon dat materialistisch glinstert benzinedampen bewierroken een dode augustinus aan eer> Ik vond dit wel een aparte foto en daarom gaat hij vandaag mee. J. van Trigt (19 en uit Rotterdam) maakte dit x plaatje. DAAN VAN DER WAALS Met en zonder hart (schreef Arie de Kraaij, 17, kantoor en Rotterdam) Met donderend geweld en razende motoren giert de Hawker Hunter over 't strand. Gesprekken gaan in 't hels lawaai verloren, de mens staat klein en machteloos in 't zand. Plots wordt het stil, een steekvlam komt te voorschijn; het vliegtuig valt in tomeloze vaart. De mensen rennen weg, zij willen zich verschuilen; als 't kon, zich nog begraven in de aard'. De piloot zit in zijn stoel, verstard in zijn ontzetting; de schiets'-oelhandle heeft hij in de hand. Een laatste ruk aan 't stuur, hij heeft zichzelf gevonnist, doch spaarde al de baders op het drukbezochte strand.. Een man, heeT rijk ten koste van veel and'ren, kijkt in zijn krant wat z'n aandelen zo-al doen. Heel vluchtig leest hij het artikel over de Hawker-Hunter ji.» ...-<• 1,„. jtwee miljoen.. ARIE DE KRAAIJ. denkt wat wrevelig: daar ging Uit het complete pak (kan ik i wel zeggen), dat Wim Rouw (16 en uit Nieuw-Lekkerkerk) me stuurde, koos deze twee im pressies. Leven in een stad is soms omspoeld worden door de golf van het verkeer, lopend onder straten, in warenhuizen verdwalend, je laten opnemen in de mensen- ER UIT GELICHT ABSTRAKT plotseling was het daar weer het blauwe maar vooral het rode en omdat het allemaal voor zijn ogen rolde zette hij er een „fietswiel" bij Zjjnde nog steeds enkele korte opmerkingen naar aanleiding van binnengekomen brieven. JE WEET HET Jc weet het, wie niets hoort kan aannemen, dat zijn of haar werk de toets der kritiek heeft doorstaan en dus bewaard blyft (het werk al thans). Wie wél iets horen (en dat zijn Mies D. Vlaardingen, Maryke S. Rotterdam en een onbekende, die me een met kleurpotlood getekend meisjeskopje stuurde) moet ik dus teleurstellen Sjaan Bijl (Rotterdam) wil ik vertellen, dat ik één foto zal houden en dat zjj het andere werk op haar verzoek terug krygt. Stameling Het hunkert in mij naar een gaaf gedicht waarin iets staat geschreven, dat het schrift niet kan verdragen: Bogen van licht veroveren stormenderhand de bunkers maar wij zijn verslagen Wij bazelen maar door én spelen met het vuur Het laatste uur heeft reeds geslagen. ELBERT ULINE Over de LIEVE REGEN schreef Klazina Hulse bosch (Krimpen aan de IJssel). Zij deed dit al in juli, maar ik wil het toch wel graag meene- •nen, al is het dan Inmiddels al december gewor- zo'n lieve regen is er nooit gevallen, zo glinsterend lang waren nooit de druppels; zo geheimzinnig schemerig was nooit de lucht Nooit kan het geluid van vallende regen zo zacht geweest zijn, op een aarde licht zwevend als in de schoonste droom. Nooit was de regen zo boven alle dingen, dat zelfs een droeve ziel er blij van worden kan. KLAZINA HULSEBOSCH Oplossingen 2. Pc4t Ka4 3. b3 mat. Maar ja. is niet aan zet! 1 Probleem van D. Bruma. Meredith-toern. 1958. Ke5 Lc7+ mogelijk is. Tóch is er een oplossing, nl. 1. Th4t Lxh4 2 g4 mat! 3. Dr. Speckmann: 1 Ta6! 4. Dr. Speckmann: 1 La6! U moet die oplossingen heus eens controleren. Het loont de moeite! Pure problematiek Het verschijnen van het Jaarboek 1959 van de Nederlandse Bond van Probleem vrienden noopt ons weer eens een gehele rubriek aan de problematiek te besteden. Het is eigenlijk onbegrijpelijk, dat een zo rijke en produktieve organisatie als de Ned Bond van Probleemvrienden het met zo weinig leden moet stellen Het aantal minnaars van problemen in ons land en dan denken wij uitsluitend aan de oplos sers, niet aan de componisten is met grote stelligheid een veelvoud van het ledental der bedoelde organisatie (420), Om de een of andere ondoorgrondelijke reden schijnen de schakers zich niet graag te organiseren. Er zijn volgens steekproef- onderzoekingen in ons land zeker wel 600.000 mensen die kunnen schaken (hoe bescheiden dan ook) Nauwelijks 2Vi van hen is in de Kon. Ned- Schaakbond geor ganiseerd! Het is dus misschien wat te veel verwacht dat een flink deel der probleem liefhebbers lid wordt van de Probleem- bond! Hoe dan ook, het Jaarboek 1959 van deze organisatie biedt een welkome aanleiding om er een paar woorden aan te wijden, en enkele problemen uit dat Jaarboek over te nemen. De nummers 3 en 4 zullen menigeen enig hoofdbreken bezorgen Dat moet u er maar voor over hebben Zou het u helpen indien wij er de aandacht op vestigen dat no. 4 een pseudo-driezel is? Als zwart aan zet was, zou het zó gaan: 1Ka5 'l Rïïl A m izmm m a m 1 m a lAlfl m 1 Ww, 13 1 s fü a, WZZ MM torn S, wk i P W 'M 1 S, SÉ-, w/fa. 8 m f S 11 m 1 f Pt m m WnmnM SR A W ïf W m A I a Tii m m m w m Correspondentie en oplossingen aaD de heer H. J. J. Slavekoorde, Goudreinetstraat 125, Den Haag.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 14