CHRISTFI.IJK
Nieuwe zendingstaken in
Amerika, Azië en Afrika
Vraa^gebed ligt achter
ons, zegt prof. Smits
Nieuwe regeling eindexamens
gymnasium voldoet niet
Oefenschip voor
visserij-onderwijs
Een woord voor vandaag
Kanttekening
Friese enquete van de
vrijzinnige hervormden
"o O
Knipsels over gebed
en het Vaticaan
Prof. dr. P. Smits heeft in de
Herv. Kerk en daarbuiten nogal
wat deining verwekt in het laatste
jaar. Het begon met een „Goede
Vrijdag-artikel", waarin hij zich
distantieerde van de belijdenis
van de kerk. Dit artikel had tot
gevolg dat de Commissie voor
Kerkelijk Opzicht en Tucht hem
van zijn predikantsrechten heeft
vervallen verklaard. Later heeft
prof. Smits gereageerd op de
kanselboodschap over de regen,
waarin hij het gebed om regen
afwees. In het nummer van
JCerk en Wereld" van zaterdag
jl. gaat hij nog eens in op zijn
laatste artikel
VOORAL het misverstand als zou
ik uitsluitend negatief zijn ge
weest, ligt me hoog, want het
gaat mi) niet zozeer om wat het
gebed niet is, maar juist wat het
wèl is. In ons oude psalmboek is
voor mijn besef het eigenlijke
hoogtepunt van het gebed psalm
62: mijn ziel, wees stil tot God.
Alle vragen in het gebed mogen
slechts ontladingen zijn. d.w.z.
aanloopjes tot dat ene wezenlijke
en eigenlijk stil zijn tot God,
d.w.z.: onvoorwaardelijke overga-
Latcn wij de pastoraio kant
van het gebed toch alsjeblieft
niet verwarren met traditionele
sentimentaliteit. Het vraaggebed
om materiële xaken ligt wezen
lijk achter ons; daar verhelpt
geen moedertje lief iets aan.
In dit Kaderblad, dat de gees
telijke opbouw van de gemeenten
bedoelt te dienen, is het toch ze
ker geen overbodigheid dat we te
gen ons kader zeggen: laten wij,
elk op zijn post, onszelf en de an
deren, die aan onze zorg zijn toe
vertrouwd, opvoeden tot christe
lijke amor fati (realistische aan
vaarding van ons feitelijke le
venslot) wat de materiële kant
van ons bestaan betreft, en ven
der en vooral: laten we onszelf en
elkander trachten te bekeren tot
die verinnerlijking en vergeestelij
king van ons bestaan, waar we
ons metterlaad onvoorwaardelijk
aan God leren overgeven in de
stilte van het gebed.
MAG ik tot slot nog één opmer
king ter verduidelijking ma
ken? In het gebed ontmoeten el
kaar twee heel verschillende vor
men van onze menselijke erva
ring: de ervaring van onze eigen
menselijke binnenwereld en de er
varing van de grote kosmische
buitenwereld. Deze twee verschil
lende ervaringswijzen houden
rechtstreeks verband met de twee
heel verschillende wijzen waarop
wij God ervaren: in onze mense
lijke existentie als heilige Lief-
dewil, maar in de grote kosmos
als de God der scheppende en ver
nietigende wereldkrachten.
Het grote praktische geloofspro-
bleem is nu hoe we deze twee
verschillende ervaringswijzen „ver
zoenen". Schweitzer zegt: de God
van de heilige Liefdewil en de
God der wereldkrachten zijn één,
maar hoe ze één zijn, begrijp ik
niet. Voor het gebedsleven is hier
mee duurzaam gegeven de span
ning tussen Gods almacht en Gods
liefde.
,,Het is een zeer gevaarlijk ding
voor het eigen zleleleven en een
terging voor hen, die niet begrij
pend lijden, de mensen in nood op
Gods goedheid te wijzen. Ik kan
het niet." Ik ben dit volledig met
prof. Rümke eens. Maar hiermee
begint dan ook de eigenlijke ge-
bedsproblematiek, die ónders, ra
dicaler, eerlijker zal moeten wor
den benaderd dan de kerken het
tot dusver hebben gedaan.
Vaticaan
In het jongste
„De Protestant" schenkt ds. Jac.
Roos aandacht aan de mutaties
die de laatste maanden door het
Vaticaan zijn verricht
TVriEMAND, ook de rJr. pers, be-
grijpt hier meer iets van. De
laatste (bijv. De Linie) steekt
dan ook niet onder stoelen of ban
ken dat door het ontbreken van
alle voorlichting, wilde geruchten
en vreemde prognoses een fraaie
kans krijgen.
Nu hebben al sinds een jaar al
le Curie-kardinalen op verzoek van
de paus hun „portefeuille" ter be
schikking gesteld en deze is nu be
zig zijn „apparaat" te hervormen.
Iedereen, die ontslagen of be
noemd wordt dient te gehoorza
men. is de stelregel van Joannes
XXIII, of zoals hij het eens uit
drukte: „Ik zelf heb de uitverkie
zing tot paus zonder complimen
ten of gezeur aanvaard als Gods
wil en ik eis dus van u, dat u de
ze benoeming aanneemt, ook al
meent u misschien gegronde be
zwaren te kunnen aanvoeren."
Zo schijnt bijv. kardinaal Tis-
serant, ex-officier van het Fran
se leger, en meest gezaghebbende
van alle kardinalen, vrijgemaakt
te zijn voor de leiding van het ko
mende concilie.
TAE opwinding van de Franse r.k.
^pers over de vele mutaties is
zeer groot en de reacties zijn zeer
fel (o.a. van Frangois Mauriac in
L'Express!). De Franse rooms-
katholieken vrezen nl. de heer
schappij van de conservatieve
krachten, terwijl men vermoedt
dat de slag toegebracht aan de
priester-arbeiders een voorbode is
van andere slagen.
Tevens vrezen zij dat een Vati
caanse veroordeling van leven en
werk der progressieve rooms-ka-
tholieken aanstaande is. Boven
dien hebben zij met lede ogen de
verheffing tot kardinaal vernomen
van de Duitse Jezuïet Bea, die
..de inspirator van de conserva
tieve politiek van Pius XII" wordt
genoemd (aldus de r.k. Gelderlan
der). Deze kardinaal kreeg zo juist
de opdracht het oecumenisch conci
lie voor te bereiden, terwijl hij
in 't bijzonder zijn aandacht zal
wijden aan de betrekkingen tussen
rooms-katholiclsme en protestan-
IV ip>war - 'mmPPHwpsffl
Voorstel aan gereformeerde synode:
TN een uitvoerig rapport dat de
generale deputaten voor de
zending aan de generale synode
van de Gereformeerde Kerken
uitbrengen zullen zij voorstellen
om beperkte zendingstaken te
aanvaarden in Argentinië, Bra
zilië, West-Pakistan en Roeanda-
Oeroendi. Deze zendingstaken
zouden dan na verloop van tijd
kunnen uitgroeien tot zendings
terreinen. Hierover zou echter
een latere synode moeten beslis
sen.
De deputaten, aan wie volgens de kerk
orde de voorbereiding van nieuwe zen
dingstaken is opgedragen, hebben zich
ernstig bezonnen over de voortzetting
van het oude werk en het aanvaarden
van nieuwe opdrachten. Zij hebben
daarbij ook het overleg geopend met
de zendende kerken, die op de door
deputaten aanbevolen terreinen zouden
moeten gaan werken.
In dit overleg is gebleken, dat zonder
enige twyfel het zendingswerk in In
donesië, in nauwe samenwerking met
de daar gevestigde Kerken, de volledi
ge aandacht zal moeten blijven be
houden. De wens van de Indonesische
Kerken, die meer dan eens ondubbel
zinnig naar voren is gebracht, zal dus
ten volle gehonoreerd worden.
Dc mogelijkheid voor de evangelie-ver
kondiging in dit gebied en de behoefte
aan samenwerking hierin blijken nog
zo groot te zijn, dat als uiterlijke
omstandigheden dn niet verhinderen
de samenwerking voor nog lange tijd
zal kunnen en moeten worden voort
gezet. Men acht zelfs uitbreiding van
het werk niet uitgesloten, hoewel het
Ideaal voor ogen blijft staan, dat het
werk zo snel en zo ruim mogelijk door
de Kerken in Indonesië zelf zal worden
behartigd.
Gecommitteerden niet meer beschikbaar
Vierjarige wint
tekenwedstrijd
De vierjarige Stefan Tamboer uit Den
Bosch is winnaar geworden van de kin
derboekenweek-wedstrijd 1959; hij kreeg
een boekenbon ter waarde van 50. De
opgave was een tekening in te leveren
die tijdens de kinderboekenweek 1960 als
affiche voor die week kan worden ge
bruikt.
De Jury. bestaande uit Fiep Westen-1
dorp. Metten Koornstra en J. C. Brink
man, heeft voorts nog zes tweede prij
zen, twintig derde en vijftig vierde prij
zen bekendgemaakt.
Vierenvijftig gecommitteerden bij
de eindexamens van de gymnasia en
de gymnasiale afdelingen der lycea
merendeels hoogleraren hebben
de minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen doen weten dat zij
zich niet meer beschikbaar zullen
stellen zolang de in mei van dit jaar
ingevoerde nieuwe regeling voor de
eindexamens niet is vervangen door
de voordien geldende of door een an
dere, die bevrediging schenkt.
Hun ervaring bij de mondelinge exa
mens van dit jaar, zo schrijven de ge
committeerden aan de minister, heeft
hen geleerd dat hun werk door de
nieuwe regeling aanzienlijk is ver-
Voor behoorlijke onderbreking en rust
pauzen blijft in vele gevallen niet vol
doende tijd over en door de langge
rekte examendagen ontstaat onvermij
delijk vermoeidheid, die aan de ge
wenste goede gang der examens niet
ten goede komt.
Voor een rustige en grondige bespreking
van het schriftelijk werk door gecom
mitteerden en leraren blijft veelal
Binnen 24 uur
GRIEP
VERSLAGEN
door
geen tijd over en het inschuiven van
verlengde examens in de roosters van
de volgende groepen blijkt vaak prak
tisch niet meer mogelijk.
Verder is de preventieve werking, die
blijkens de ervaring door de steeds
mogelijke aanwezigheid van een der
gecommitteerden bij de inzage van de
mondelinge examenopgaven werd uit
geoefend. door de nieuwe regeling uit
geschakeld, aldus de klacht der ge
committeerden.
Zij merkten verder op dat zij, toen zij
voor de examens van dit jaar hun
medewerking toezegden, niet van de
voorgenomen wijziging van het exa
menreglement op de hoogte waren ge
bracht.
G/i/tt/it/i/ime.
7/lid#
Zee hopen in de loop
volgend jaar gezamenlijk een nieuw
vissersvaartuig in de vaart te bren
gen. Het schip waarvan de bouwkosten
ca. 1 miljoen gulden bedragen zal ge
bruikt worden als oefenschip voor de
leerlingen van de visserijscholen in
Scheveningen. IJmuiden en Katwijk aan
Zee en zal zowel per treil- als per
drijfnetvisserij kunnen uitvaren.
De exploitatiekosten zijn geraamd op
ruim 250.000 gulden per jaar, waarvan
70 pet. voor rekening van het rijk zal
komen. Gedurende de schooltijd zullen
de leerlingen 4 tot 5 weken aan boord
van het schip verblijven voor prakti
sche oefening. Men hoopt mede hier
door do achterstand van het visserij-
onderwijs ten opzichte van het andere
technische onderwijs in Nederland op
te heffen.
Zending moet
in Indon esië
blijven
nog meer vensters naar de wereld te
openen en dat men het risico wilde
blijven vermijden, dat het éne zen-
dingsveld, dat men had, toch nog on
verhoopt zou uitvallen.
Generale deputaten zijn na hun overleg
met de zendende kerken nu tot de
conclusie gekomen, dat het verant
woord moet worden geacht om elders
in de wereld voorlopig beperkte zen
dingstaken aan te vatten, die later
zouden kunnen uitgroeien tot zendings
terreinen.
De persoonlijke inzet en de financiering
daarvan zouden bij aanvaarding van
deze taken door de generale synode,
dan voorlopig binnen bepaalde gren
zen moeten blijven. Er wordt zelfs re
kening gehouden met de mogelijkheid,
dat 1 of meer zendingstaken, die men
op het oog heeft, op een gegeven pio-
ment weer zal moeten worden losge-
In de vergaderingen, die over deze vraag
werden gehouden, heeft ook meegespro
ken het duidelijk voelbare verlangen
van het thuisfront om ook elders zen
dingswerk te beginnen. Deputaten zijn
ervan overtuigd, dat hun voorstellen
aan de generale synode een zeer gun
stige en enthousiaste reactie bij het
thuisfront zullen wekken.
Zoals bekend, Is de Zending van de Ge
reformeerde Kerken al enige tijd bezig
met de vraag, of het gewenst en mo
gelijk is om naast het werk in Indo-
Bijbelsmokkel
naar Rusland
Van Polen uit worden nog steeds
bijbels gesmokkeld naar de Rus
sische steden Moskou. Leningrad
Kiejef en Minsk. Moskou heeft
reeds vijfmaal geprotesteerd te
gen het invoeren van bijbels, on
danks de strengste controle; men
beschouwt het smokkelen van
bijbels als erger dan ongeoor
loofde invoer van wapenen.
Maar geen enkel protest heeft
geholpenhet smokkelen over
de grens blijft voortduren. De
bijbel iz in het huidige Rusland
een zeer begeerd artikel niette
genstaande het feit dat daarvoor
de hoge som van vijf- a acht
honderd roebels betaald moet
worden, ofwel evenveel als een
gemiddelde arbeider in dit land
per maand verdient.
nesië elders in de wereld nieuwe
dingstaken te aanvaarden. Tot dit doel
zijn in de loop van dit jaar naar ver
schillende windstreken waarnemers uit-
gezonden. Dr. J. C. Gilhuis en ds.
J. A. C. Rullmann brachten een be
zoek aan Argentinië en Brazilië. Dr. J.
Blauw maakte een reis naar Roeanda
Oeroendi en dokter J. Bol bracht sa
men met rar. dr. D. C. Mulder een
bezoek aan West-Pakistan. Deze be
zoeken werden gebracht op verzoek
van de in deze landen gevestigde kerk
instanties.
In haar vergadering van januari 1960 zal
de generale synode zlcli over de voor
stellen van zendlngsdeputaten beraden
en hopelijk een beslissing nemen.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Rhoon (2e pred. pl.)P.
Holst te Rotterdam-Charlois; te Hooge-
veen (vac. J. W Beerekamp): M. van
den Bosch te Nigtevecht
Aangenomen het beroep van de gen.
synode als pred. voor buitengew.
werkzh. (arbeid ten behoeve van de
Herv. Meisjes- en Jongelingsverenigin
gen op G.G.): A. J. Jorissen te Alphen
a.d. Rijn.
Beroepbaarstelling de heer J. Leewis,
vicaris te Utrecht G. van Walenborgh-
straat beroepbaar.
Obligatielening Rusthuis
der Geref. Gemeenten
De „Stichting Rusthuis der Gerefor
meerde Gemeenten in Zuid- en Noord-
Holland" te Leiden heeft een obligatie
lening uitgeschreven, groot ƒ100.000,a
5 pet in stukken van 1.000,en 500,
tot de koers va nlOO pet.
De looptijd van de lening is ten hoog
ste 40 jaren. Van 2 januari 1961 af zal
jaarlijks ƒ2.500,a pari worden afge
lost, terwijl het recht wordt voorbehou
den van 2 januari 1965 af tot verstrekte
gedeeltelijke of algehele vervroegde af
lossing a pari iver te gaan.
De af te lossen abligatiën zullen door
jaarlijkse loting worden aangewezen.
De lening houdt verband met de o
koop van het pand Hooigracht 38 te Lei
den. In dit pand was tot voor kort het
rusthuis van de Gereformeerde Kerk te
Leiden gevestigd. Het pand kostte
ƒ138.000,—. Na grondige restauratie
verbeteringen hoopt de Stichting het
pan din 1960 in gebruik te nemen.
Het merkwaardigste wonder, dat Jezus tijdens zijn rondwan'
deling op aarde heeft verricht, is wel de verandering van
water in wijn. Het is geen wonder, dat de aandacht moest
trekken, want zelfs de ceremoniemeester wist niet wat er
was gebeurd.
Dit wonder was meer dan een opmerkelijke daad, waarin de
Heiland Zijn macht laat zien. Het houdt nauw verband met
het antwoord van Christus aan Zijn moeder: „Mijne ure is
nog niet gekomen".
De uitdrukking „Mijne ure" komt herhaaldelijk voor in het
evangelie van Johannes. Een maal slaat het op het ogenblik,
dat de gelovigen zullen kunnen bidden in geest en waarheid,
een tweede op het moment, dat de ongelovigen het evangelie
zullen horen en aannemen en de derde maal, dat Christus moet
worden verheerlijkt.
Het slaat op het totale verlossingswerk van Christus. En het
wonder van Kana is een teken, een symbool van dit verlos
singswerk. Het aardse water wordt hemelse wijn. Het natuur
lijke wordt op een bovennatuurlijke manier verheerlijkt. En
de natuurlijke mens wordt door Gods genade en het werk
van Christus verheerlijkt. Wij hebben een toekomst, die niet
door eigen kracht verwezenlijkt moet worden, maar door Gods
wonder mogen wij die toekomst aanvaarden.
NA DE RAMP VAN FRÉJUS
^/ANNEER zich binnen de grenzen luttele uren na de ramp hadden ons
van ons land een ramp voordoet, reeds de meest verdrietige bijzon-
treden wij de gevolgen in een natio- derheden bereikt,
nale solidariteit tegemoet. Toen een Maar óók is de wereld één geworden,
aantal jaren geleden de stormen on- Dezelfde middelen ter beoefening
ze kusten beukten en het water zo van communicatie doen ons deram-
hoog werd opgedreven, dat het ganse pen elders beleven als ondergingen
streken verzwolg, is van die natio- we ze zelf. De communicatie is be-
van wijder relkgebied, dan dat tracht,
zij zich binnen nationale grenzen zou Laten we dankbaar zijn voor deze
laten opsluiten. Ook dat hebben wij,
niet het minst bij dezelfde gelegen
heid mogen ervaren.
ontwikkeling. Laten we dankbaar zijn
voor het feit, dat de mens zich mens
voelt, één met de ander, op de an-
Er is veel dat de mensen verdeeld der aangewezen, voor de ander mee
houdt. Er is gelukkig ook veel dat verplicht. En ais bij andere gelegen-
droeve. Dan kent de solidariteit ook zien van het christendom?
geen nationale grenzen meer en Het menszijn moet worden beleefd.
snelt men elkaar te hulp.
Wij in ons land zijn weer verwijderd
Trouwens, de nood kent óók geen geraakt van de ramp, die ons getrof-
trekt zich nu eens hier een cata- die van alle kant, binnen de eigen
strofe, dan weer elders. En de men- grenzen, maar niet minder van daar-
selijke solidariteit moet steeds weer buiten, geboden is. Het waren dagen
Of zou het missschien zo kunnen zijn, kansen en mogelijkheden inhielden
dat het aldns wezen moet? Zouden om aan het menszijn de diepere zin
die rampen, nu eens daar, dan weer te geven van liefde en genegenheid
hier, niet moeten dienen, zowel om jegens elkaar.
onze menselijke onvolkomenheid te Nu is het in Frankrijk, dat zich een
doen kennen, alsook onze menselijke dergelijke ramp heeft voorgedaan,
ontzagwekkend en smartelijk als de
onze. Diepe wonden zijn er geslagen.
De Vereniging van Vrijzinnig Her
vormden in Friesland heeft het afge
lopen jaar een onderzoek ingesteld
naar de stand van zaken bij de vrij
zinnigen in Friesland. Bij de Vereni'
ging zijn aangesloten 34 afdelingen
met in totaal ruim 4000 leden.
zijn ook kerkeraden (19) en kerk
voogdijen (22) bij de Vereniging aan
gesloten. Verder zijn er nog enkele
honderden verspreide leden. Men re.
kent, dat op het ogenblik in Fries
land 105 hervormde gemeenten over
wegend vrijzinnig zijn en 120 overwe
gend rechtzinnig.
Zowel de 34 afdelingen als de 105 over
wegend vrijzinnige gemeenten kregen
in het kader van dit onderzoek vragen
lijsten toegestuurd. Van de 34 afdelin
gen zonden 29 de formulieren inge
vuld terug. Het bleek, dat van deze
29 afdelingen veertien in overwegend
rechtzinnige, dertien in vrijzinnige er
twee in „gemengde" gemeenten be
staan. Van de veertien afdelingen ir
de overwegend rechtzinnige gemeente
69
Hij voelde wel dat jij goed voor hem zou zijn,
zei Elisabet. Hij heeft het nodig. Hij heeft be
hoefte aan een moeder. Want zijn eigen moeder,
arm kind, deugt er niet voor, dat moet je maar
aannemen Weer was het een poos stil.
Misschien zou het beter geweest zijn, zei Eli
sabeth, ik bedoel beter voor jou. wanneer dit
kind geen vader of moeder had gehad. Zoals het
nu is, kan het rijn dat Malmberg hem later mis
schien weer terug wil hebben. En dan zou het Jullie
moeilijk vallen hem weer af te moeten staan.
Maar dan hebben wij hem toch gehad, ant
woordde Oliva. En in haar stem was iets dat Eli-
sabet deed denken: zó moet het gaan. Torbjörn
moet hier komen, dat is de bedoeling geweest.
Zij begon tc vertellen wat zij zich kon herinne
ren. van die keren dat hij bij hen was geweest, en
Oliva luisterde, zoals zij haar nooit had zien luis
teren. Zij was meestal in zichzelf gekeerd, wanneer
anderen spraken. Het was alsof zij nu de zeven
sloten had geopend, die haar gemeenschap met an
dere medemensen hadden verhinderd. Haar gezicht
was bewegelijk geworden, in haar donkere ogen
was iets warms te bespeuren en zij hadden die
stekende scherpte verloren.
Grote God. dacht Elisabeth, misschien heb Ik
haar al die jaren onrecht gedaan: als er maar een
kind was gekomen, dan was zij misschien heel
anders geworden.
Ragnhild was teruggekomen met het kleine vent
je. Oliva zette limonade en koekjes op tafel. Dit
maal was er geen sprake van dat zij de koekjes
telde die men nam. Ragnhild had Elisabet over het
hoofd van Torbjörn heen een vrolijk knipoogje ge
geven. Terwijl zij bezig waren, kwam oom Emil
thuis, cn Elisabet zou haar leven lang die uitdruk
king van blijdschap, die zich over heel rijn groot
eerlijk gezicht uitbreidde, niet kunnen vergeten, toen
hij zijn vrouw bezig zag met het kind. en begreep
wat er aan dc hand was.
Het ging zoals zij zich had voorgesteld: Torbjörn
kwam in buis bij Emil en Oliva Eriksson. Hij zou
Buiten waait
de zomerwind
geen gewoon pleegkind zijn, Malmberg zou voor hem
betalen en hem zo dikwijls komen bezoeken als
hij maar wilde. Maar wat Oliva hem zou mogen
geven was meer dan genoeg.
Elisabet herinnerde zich ook hoe moeilijk zij het
had gevonden, dat de jongen aan zijn moeder zou
worden ontnomen. Svea maakte ook veel misbaar
met tranen en grote woorden. Maar zij was gauw
bedaard. Er was als "t ware geen plaats in haar
losse, wonderlijk vluchtige ziel, noch voor groot
verdriet noch voor werkelijke tederheid. Elisabet
kon zich niet van de gedachte losmaken dat het
voor zo iemand beter ware geweest nooit geboren
tc zijn. Het was zoals haar man zei: er was geen
waarheid in haar. Er was ook niets waaraan men
houvast had, of waarop een beroep viel te doen.
Ja, ja. kon zij soms zeggen, wanneer men tot haar
sprak, en haar mooie ogen vulden zich met tra
nen, maar een ogenblik later was zij vergeten
waarop zij ja had gezegd.
Het was een grote uitkomst, zowel voor haar als
voor haar man, toen kort na Torbjörns vertrek
naar zijn nieuw tehuis, geconstateerd werd dat aij
tuberculeus was. Zii werd wegaenomen uit een we
reld, waar zij zo weinig geschikt was zich te red
den, zij werd goed verzorgd en bet liep spoedig
op een eind met haar. Malmberg was geheel van
streek door de gedachte dat Torbjörn misschien
besmet was. maar dat was niet het geval. Hij was
volmaakt gezond.
Elisabeth was zo dikwijls als zij kon naar het sana
torium gegaan. Malmberg kwam ook telkens als hij
er maar even tijd voor kon vinden. Hij was goed
cn teder voor haar, maar het was meer ot zij zijn
kind was dan zijn vrouw. St
het niet ÉH|
Torbjörn bleef ln zijn nieuw tehuis. Hij heeft het
daar beter, vond de vader, dan dat ik een vree-
de in huis zou nemen om hem thuis te verz
gen, en ik zie hem toch zo dikwijls als ik wil.
Het was nu drie jaren geleden dat hij bij hen ln
huis kwam en hij had zijn opgave goed vervuld.
Emil Eriksson had als 't ware nieuw leven gekre
gen. Al de vroegere vreugde dié een tijdlang ver
dwenen scheen, was weer boven gekomen en niet
het minst doordat hij zijn vrouw had zien veran
deren, vond zijn schoonzuster. Oliva kon natuurlijk
nooit een zachtzinnig, gemakkelijk mens worden;
zij zou natuurlijk altijd enigszins stroef en kattig
blijven, maar toch was zij een heel andere vrouw
dan vóórdat het kind er in huis kwam. De latente
warmte, die door het jongetje was vrij gekomen,
had langzamerhand heel haar wezen doortrokken.
Zij keek allen cn alles met zachtere ogen aan,
en voor degenen die haar kenden, was het duide
lijk merkbaar dat de barsheid dikwijls een zekere
vriendelijkheid verborg, die zij niet graag wilde
tonen. Ook voor Elisabet en haar kinderen was
het een grote vreugde, dat het huis van hun bloed
verwanten nu op een prettiger manier voor hen
openstond.
Wel was Elisabet soms bang geweest dat Tor
björn zijn moeders leugenachtigheid zou geërfd heb
ben. Tot nu toe was hiervan niets gebleken: het
was een aardig kind. Verwend werd hij niet, hij
had het zo goed ais een kind het maar hebben
kan. en hij tierde en groeide.
Dit najaar was Malmberg naar Engeland gegaan
met een aantal andere jonge politie-agenten, om
daar een cursus mee te maken. Hij wilde graag
vooruit komen, het zou hem wel goed gaan. En
hij was nog Jong. hij zou zeker nog wel eens
iemand vinden met wie hij gelukkig kon worden,
dat wist zij zeker. Wordt vervolgd
hebben er zes een eigen gebouw, acht
een vaste voorganger, twaalf regelma
tig dienst om de veertien dagen er
elf een eigen vrijzinnige vrouwenver
eniging.
Van de 105 aangeschreven overwegend
vrijzinnige gemeenten in Friesland
stuurden 84 de vragenlijsten ingevuld
terug. Deze 84 gemeenten tellen in to
taal 23.000 lidmaten, die dus in meer
derheid vrijzinnig zijn. Van de 84 ge
meenten hebben er 31 een eigen or
gaan, 25 een eigen bibliotheek, 38 eer
koor, zes een mannenvereniging, 83
een vrouwenvereniging, negen een vere
niging voor jonge lidmaten, negentien
een jeugdclub, 49 geregelde jeugddien
sten en vrijwel alle schoolcatechisa-
tie, zondagsschool en gewone catechi
saties. In 36 van deze 84 gemeenten
bestaan rechtzinnige evangelisatie-ver
enigingen en 23 daarvan hebben een
eigen voorganger.
De vrijzinnige vrouwenverenigingen in
Friesland zijn bijzonder bloeiend en
actief. Bij de Federatie van Vrijzinnig
Hervormde Vrouwenverenigingen in
Friesland zijn in totaal 137 verenigin
gen met 5600 leden aangesloten.
Britse kritiek op
tentoonstelling
in Egypte
Verscheidene Britse bladen geven
kritisch commentaar naar aanlei
ding van berichten over plannen van
Egyptische zijde om verzets-musea
ter herdenking van de strijd tegen
de Brits-Franse interventie in de
Suez-crisis van 1956 in te richten.
Het gaat vooral om een tentoonstel
ling die georganiseerd zou worden in
het huis te Port Said waar de Britse
luitenant Moorhouse is omgekomen.
De kwestie zal vandaag ln het Britse
Lagerhuis aan de orde komen. Waar
schijnlijk zal minister Lloyd dan aan
vallen te verduren krijgen van de
Suez-rebellen", een kleine groep con-
atieven die zich met uitzondering
de gewapende actie in 1956 nooit
het regeringsbeleid ten aanzien van
Cairo hebben kunnen verenigen.
Waarnemers te Londen vragen zich
overigens af, waarom de regering
de VAR na maanden van moeilijke
derhandelingen over het herstel var
betrekkingen met Engeland nu het - -
sultaat hiervan in de waagschaal stelt
voor een geringe prestigekwestie. De
Sunday Times weet te melden, dat pre
sident Nasser niets moet hebben van
de „museumplannen", maar dat ook hij
te kampen heeft met „Suez-rebellen",
die niets voor een goede verstandhou
ding met Londen voelen.
plicht en roeping jegens elkaar? Mo
gen wij, bij het licht van de bijbel,
niet weten, dat ons niets als bij toe- Er zijn verliezen geleden, die
val wedervaart? Ook de rampen, herstelbaar zijn. Daarnaast is er
kleine en grote, hebben een zin; er nood, die gelenigd moet worden, en
gaat een sprake t
uit.
die ook gelenigd kan worden.
Nu is het binnen Frankrijk, dat zich Mits wij ons menszijn weer beleven
een ontzaglijke ramp voltrokken gaan, tot over de nationale grenzen
heeft. Een ramp als bij ons: het wa- heen. Mits wij die ramp ginds, be
ter, dat men meende bedwongen te halve als een bewijs van menselijke
ontwaken uit de verdoving, veroor- De wereld is klein geworden. En
zaakt door zoveel schrik en door zo
veel smart cn leed.
De wereld is klein geworden. De tlj-
dan ooit zijn de mensen in
andere landen onze naasten gewor
den. Tegelijk is het dezelfde wereld
doordrongen. Onze tijd
s te redden uit diens
REV OLUTIE-PERIODE
IJET klinkt misschien wat vreemd, tussen de verschillende onderdelen
maar in de Latijns-Amerikaanse van de strijdkrachten, het leger, de
landen is de revolutie-periode aange- marine cn de luchtmacht. Een der-
broken. Vrijwel ieder jaar breken gelijke situatie treffen we ook in
rondom de jaarwisseling onlusten Argentinië aan.
uit in de Midden- en Zuid-Ameri- In Brazilië heeft een deel van de
kaanse republieken en republiekjes, luchtmacht blijkbaar de eerste wil-
cn van tijd tot tijd slagen de op- |en zjjn jjgj verzet tegen het bewind
standelingen erin, het regime, dat van president Juscelino Kubitschek
zij niet wensen, ten val te brengen. Werd snel de kop ingedrukt, en het
Dit laatste is in de afgelopen jaren gevaar schijnt nu wel geweken te
het geval geweest in Argentinië, Ve- zjjn. De opstand is echter een slecht
nezuela en op Cuba. De situatie in voorteken, en het ziet ernaar uit, dat
deze landen is als gevolg van de ge- Brazilië, dat pas in de afgelopen vijf
slaagde revoluties niet minder ge- -
compliceerd geworden. De rust is ei
nog niet weergekeerd, en telkens, node tegemoet gaat.
telkens dreigen er dingen te gebeu-
ren, gevaarlijk voor de bestaande '!fhl E«aakt men in de Latijns-
orde Amerikaanse landen thans is, blijkt
Behalve in genoemde drie landen de actie, welke Venezuela naar
rün er moeilijkheden i„ Nicaragua
en Brazilië. Nicaragua wordt niet al- J
leen van binnen nit, maar ook van
buiten af bedreigd. In Costa Rica
schijnen zich Nicaraguanen te be-
op Aruba tegen Nederland heeft
ontketend. President Betancourt, die
in januari jl. aan de macht is ge-
„1VU i,iVa.aSuaiicu uc- tornen, voeU zich in Caracas nog in
vinden."^'met'aïle «weïd'een e"nd h" gehecl nil!' "P "Jn 8en'»k. Elke
willen maken aan het bewind
de familie Somoza.
In Brazilië, dat geen dictatoriaal re
actie van buitenaf zou de balans
licht in het voordeel van zijn tegen
standers kunnen doen doorslaan
gime kent, liggen de zaken anders. Betreurenswaardig is, dat Betan-
Daar moeten volgend jaar presi- court het nodig heeft geoordeeld,
dentsverkiezingen worden gehouden, zijn politieke prestige op te bouwen
Evenals in de andere Latijns-Ameri- door tegen Nederland en de Antil-
kaansc landen spelen de strijdkrach- len te ageren. Dat deed hij in januari
ten in Brazilië een belangrijke rol reeds, en nu heeft hij naar aanlei
in de politiek, soms als behoudend ding van een op zichzelf onbelang-
«coir ««i, ni. rijke gebeurtenis, die alleen de An
tilliaanse regering aangaat en Neder
land officieel niet aangaat, zijn „an-
element, maar vaak ook als verte
genwoordigster van ontevreden groe
pen in de bevolking.
Met verkiezingen in het vooruit- ti-kolonialc" actie ontketend,
zicht zijn militaire staatsgrepen in kunnen èn voor Venezuela èn voor
de Latijns-Amerikaanse landen geen de Antillen slechts hopen, dat pre-
Swart gouverneur-
generaal van
Zuid-Afrika
De Zuidafrikaanse minister van
justitie, Charles Swart, is benoemd
tot gouverneur-generaal van de
Unie als opvolger van dr. Ernest
Jansen, die op 25 november jl. ir
de ouderdom van 78 jaar aan leu
kemie was overleden.
De nieuwe gouverneur-generaal, even
als zijn voorganger lid van de natio
nale (regerings) partij en een voorma
lige jurist, is ook acteur in Hollywood,
journalist, boer, lector en onderwijzer
geweest Hij is fel anti-communistisch.
Tijdens de ziekte van wijlen premier
Strijdom werd hij in 1958 tot vice-pre
mier benoemd.
Op 20-jarige leeftijd nam Swart deel
aan een mislukte opstandige actie tegen
de deelneming van Zuid-Afrika aan de
eerste wereldoorlog. Voor dit feit zat hij
enige dagen gevangen.
De minister van defensie. Erasmus, zal
Swart als hoofd van het ministerie van
justitie opvolgen.
