Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | 2 december 1959 | pagina 9

'rincipiële bezwaren
zijn toegestaan

cLdu^

MAMMOETWET in de Kamer

„Geen breekpunt voor de
regeringscombinatie

Chefarine4

Samenvoeging van klassen
voor bepaalde lessen

Weer geen akkoord over
ambtenarensalarissen

Koeperman speelde vorige
week uitstekende partijen

Hoe de Winterspelen
worden geopend

Belastin vloed

in oktober

Papieromloop
bereikte top

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

WOENSDAG 2 DECEMBER 1959

j,|i (Van onze parlementsredactie.)

50 TN DE TWEEDE KAMER is gisteren voldoende klaarheid geschapen in de
■tij f aanvankelijk zo mysterieus lijkende kwestie van de afspraak, die tij-
dekabinetsformatie over de Mammoetwet zou zijn gemaakt tussen de
Voorzitters van de drie grote confesionele Kamerfracties (bijgestaan' door
le KVP-er Stokman en de a.r. mr. Hangelbroek) en minister Cals. Duide-
is komen vast te staan, dat de deelnemers aan de bespreking van 25
ijaart jl. „ten aanzien van het wetsontwerp in zijn geheel in beginsel een
—oplossing meenden te hebben gevonden die een redelijk uitzicht biedt, dat
Mie drie christelijke groeperingen in de Kamer principieel niet uiteen zullen
rallen." Uitdrukkelijk is echter afgesproken, dat ieder het recht behoudt
tegen de afzonderlijke artikelen van het wetsontwerp bezwaren (ook
trincipiële!) in te brengen. Van dit recht nu maken de protestants-christe-
ijke fracties gebruik. De socialistische beschuldiging, dat behalve de c.h.
jok de a.r. thans op hun in maart gegeven woord zijn teruggekomen, noem-
|e de a.r. woordvoerder mr. Roosjen gisteravond volmakt onjuist. Door
Vermelding van de inhoud der gemaakte afspraken meende de heer
toosjen het zwijgen te kunnen opleggen aan hen, die ,in de Mammoetwet
en breekpunt voor de huidige regeringscombinatie zien".

Dit was een duidelijk antwoord aan
socialist Tans, die tijdens de replie-
en over de onderwijsbegroting een po-
ing deed minister Cals en de protes-

)aaljnis-christelijke woordvoerders tegen

00Jkaar uit te spelen. Dr. Tans noemde
af mededelingen, die de bewindsman in
srste termijn had gedaan, onthullend,
mdat ze ontrouw van a.r. en c.h. zouden
ebben aangetoond. Deze conclusie werd
phter gelogenstraft door het simpele
|it, dat de ministeriële uiteenzetting
ver de gang van zaken 's avonds door
fe heren Roosjen (a.r.) en Tilanus (c.h.)
elsj grote lijnen werd onderschreven. Op
aart, zo had de minister gezegd,
aen het er over eens geworden, dat
wijziging van de opschriften der
ifdstukken het bezwaar, dat de opzet
Mammoetontwerp in strijd zou
de Grondwet, kon worden weg-
Verder bevestigde mr. Cals,
eengekomen was ieder het recht
geven om eventueel ook principiële
iren tegen de afzonderlijke artike-
an het ontwerp in te brengen,
i dit laatste (en belangrijkste) punt
de heer Tans gemakshalve maar
notitie. Hij bleef de principiële

als

de gesloten overeenkomst. De

1 otestantse fracties zijn z.i. buiten het
ibinet op hun gegeven woord terug
komen en hun aanvankelijke grond-
lettelijke bezwaren zijn door nieuwe

5.- raagpunten vervangen. Bij dit alles rijst
6i. vraag of in maart slechts formele
Opraken zijn gemaakt, die alleen ten
?el hadden om koste wat het kost een
jabinet zonder socialisten te vormen.
8-- e P.v.d.A. heeft ook wel bezwaren,
jaar tegenover de Mammoetwet als ge-
tel staat ze positief. Mocht de minister
phter te veel de A.R.-C.H.-kant uitgaan,
In zal de onderwijsvernieuwing, die de
'et beoogt, brokkenwerk blijven. De
inister zal dan de P.v.d.A. op zijn weg
nden. Nu de zaak van de Mammoet-
et onnoemelijk veel zwakker is komen

02 liggen, is het de socialisten niet mo-
lijk bij voorbaat hun vertrouwen uit

spreken in het beleid van minister

ils, aldus dr Tans.

IMr. Roosjen (a.r.) ontkende ten stel-
igste, dat de a.r. met bezwaren achter-
CT zouden zijn gekomen. Hij herinnerde
Craan, dat het college van advies van

EA.R.P. reeds ver vóór de 25ste maart
anti-revolutionaire bezwaren tegen
kt Mammoetontwerp in een aantal con
fusies heeft samengevat. Mr. Roosjen
popte, dat over de punten waarop de
van het college betrekking
pbben, overeenstemming wordt bereikt
GEWij willen, rekening houdend met het
ereikte akkoord, op gewone, d.w.z.
(instructieve wijze onze bijdrage leveren
Sn de behandeling van het wetsont-
terp. Door buitenparlementaire agitatie
legen wij ons niet te laten leiden. Wij
open voorts, dat de behandeling van
pt ontwerp niet langer vertraging zal
ndervinden", zo zei mr. Roosjen, die
ports verklaarde vorige week donder-
«g niet voor zichzelf te hebben gespro-
fen. Hij was de minister dankbaar, dat
pze in zijn rede „opening van zaken"
leeft willen geven. Daardoor is de lucht
fkbgeklaard.

9 Dr. TILANUS

De c.h.-fractleleider dr. II. W. Tilanus
onde zich gisteravond nog kritischer
n opzichte van de Mammoetwet dan In
n rede van vorige week donderdag,
j gaf toe, dat door dc wijziging, die
minister in juni heeft ingediend, „om
t principe van de Grondwet geen be-
aar meer tegen het wetsontwerp kon
orden gemaakt". Het punt. waar het
overleg van 25 maart om ging,
>or dr. Tilanus echter niet de
ofdzaak. Zijn bezwaren richten zich
en de gehele opzet en inhoud van het

Bij het l.o. 3800
vacatures

Minister Cals heeft de Tweede Kamer
tl tot io november bijgewerkt overzicht
ageboden van de cijfers betreffende
natures, afwezigheid en plaatsvervan-
dg bij het lager onderwijs.

Bij gewoon lagre onderwijs, voortgezet
ger onderwijs en buitengewoon lager
iderwijs tezamen, was het aantal plaat-
in het verplicht personeel, waarvoor
onderwijzer in vaste dienst aanwe-
was 3783, bij het ulo 488. Bij het g.l.o
■g.l.o. en b lo. was er voor 185. bij het
voor 116 van deze vacatures geen tij-
tlijke vervanging.

Hoger interim

Billiton

De N.V. Billitonmij. zal over 1959
tenm-dividend uitkeren op aandelen
de rubriek en 1214 Iste rubriek, betaal-
januari, tegen 5 en 10% over 1958
De N.V. Stngkep Tinmij. zal 4 januari
Interim uitkeren op gewone, prefe-
en prioriteitsaandelen tegen in 1959
op gewone en 4% op preferente
fioriteitsaandelen.

ontwerp, waarover in maart niet is ge
sproken. Die bezwaren zijn ook nu nog
van grondwettelijke aard. De Kamer
moet een oordeel uitspreken over het
wetsontwerp zonder dat ze kennis heeft
kunnen nemen van het overgangsrecht.
Aanvaarding van het ontwerp zou on
der deze omstandigheden inconsequent,
ja welhaast immoreel zijn. Men kan zich
toch niet binden wanneer men het ge
niet voor zich ziet. „De hele materie
oor mij niet te aanvaarden", aldus
Tilanus. De Mammoetwet lijkt z.i.
r op een program dan op een wets-
verp. De bezwaren ertegen zijn
groeiende. Vap het recerite adres van de
rectoren der gymnasia was spreker zeer
onder de indruk gekomen.

liberale mevrouw Van Someren
ner, die vorige week niet over de
Mammoetwet had gesproken, zei dat ook
de V.V.D. bezwaren heeft. De liberale
fractie vindt het echter niet loyaal tegen
over de minister om nu met kritiek te
komen, terwijl de bewindsman al der
tien maanden op het voorlopigverslag
over het ontwerp zit te wachten. Mevr.
Van Someren was overigens blij, dat
noch prof. Oud, noch een liberale mi
nister, noch een V.V.D.-Kamerlid zijn
handtekening heeft gezet onder welk
stuk dan ook. Dr. Bruins Slot (a.r.) in
terrumpeerde hierop: „Niemand heeft
een handtekening gezet", waarop minis
ter Cals uitriep: „Het gaat er niet om
of er handtekeningen onder staan
hoofdzaak is, dat men het eens was over
mijn verslag van de bespreking". In zijn
dupliek gaf de minister de heer Roosjen
toe, dat er op 25 maart geen contract
of verdrag is gesloten.

De bezwaren van de heer Tilanus tegen
de behandelingsprocedure kon minister
Cals niet aanvaarden. Hij wees erop. dat
de Kamer thans bezig is aan een soort
gelijk experiment, namelijk het nieuwe
Burgerlijk Wetboek, dat ook niet ineens,
maar boek voor boek wordt behandeld.
De totstandkoming van de wet op het
voortgezet onderwijs is een grote onder
neming, die niet in één etappe kan wor
den afgelegd. Zou men dat toch pro
beren, dan komt men er beslist niet uit.
Met zijn partijgenoot Stokman was spre
ker het eens, dat er eigenlijk nooit een
onderwijswet is geweest, waarover ieder
een tevreden was.

De minister was voorts de heer Roos
jen dankbaar voor diens uiteenzetting
Hij sprakde hoop uit, dat de Kamer
„voortaan geen spoken meei* zal zien",
al kunnen er uiteraard nog ernstige be
zwaren bestaan. „Na de woorden van de
heer Roosjen zie ik echter een wenkend
perspectief voor het lelijke jonge eendje,
dat ook nooit had kunnen dromen een
maal tot een prachtige zwaan te zullen
uitgroeien", zo besloot de minister.

ERKENTELIJK

lijk

het

i de r

de i

id uitgesproken. Hij
n thans voor de tiende
t '52 als staatssecretaris)

onderwijsspecial ist
persoon en beleid
herinnerde eraan
maal (van '5C
de begroting

wetenschappen te verdedigen,
lijk", aldus mr. Cals, „behoort e
ter niet te lang op deze plaats
Ik voel dat zeer goed aan en had dan
ook aanvankelijk met mijn vrouw de af
spraak gemaakt na de (onverwachts
vervroegde) verkiezingen van 1960 niel
meer terug te keren." De minister be
klaagde zich voor de zoveelste maal
over de schrikbarende uitvoerigheid,
waarmee de Staten-Generaal, in het bij-

Betere bestrijding
van pijnen en griep!

Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen elkaar en.... doen wonderenI

Op grond van belangrijke ontdekkingen
was het mogelijk de werking van het sinds
tientallen jaren meest gebruikte middel
te versterken door toevoeging van nieuwe
geneesmiddelen. De 4 middelen in één
tablet helpen ook vaak dan,
andere middelen falen.

Trekking premielening
Eincllioven-1954

Bij de trekking der 2'i premielenlng-
1954 Eindhoven viel f 25.000 op serie 10.963
nr. 9, f 5000 op serie 9178 nr. 1, f 2500 op
serie 6551 nr. 4. f 1000 op serie 3136 tu\ 10,
serie 80 nr. 8. serie 7158 nr. 3, serie 8217
nr. 6. serie 4228 nr. 4, op 10 r
f 250, op 382 nummers f 125 elk.

zonder de Tweede Kamer, de o.k.w.
begroting plegen te behandelen. De
schriftelijke voorbereiding van de open
bare behandeling door de Tweede Kamer
heeft dit jaar niet minder dan 1500 pa
gina's opgeleverd. In haar voorlopig
verslag over de begroting heeft de Ka
mer niet minder dan 432 vragen gesteld.
In het vervolg, zo suggereerde de minis
ter voorzichtig, zou een al te grote uit
voerigheid wellicht vermeden kunnen
worden door regelmatig overleg in de
vaste commissie voor onderwijs, kun
sten en wetenschappen.

Het leek er overigens op, of de be
windsman en zijn staatssecretaris voor
onderwijszaken, de heer Stubenrouch,
zich op de Kamer wilden wreken, want
hun antwoord op de door de ondenvijs-
specialisten gestelde vragen nam de ge
hele middag (van kwart over een tot
even over zes) in beslag. Toch werd naar
het betoog van de minister met aandacht
geluisterd. Welsprekend weerlegde mr.
Cals de kritiek van de socialist dr. Tans,
die o.m. de vrees had uitgesproken, dat
dit Kabinet niet van zins is een progres
sief onderwijsbeleid te voeren. „Kent de
heer Tans mij dan zo slecht dat hij
denkt dat ik in dit Kabinet zou zijn
gaan zitten wanneer ik niet de over
tuiging had gehad de voor het onderwijs
noodzakelijke gelden los te krijgen?", zo
riep de minister uit. Hij meende, dat de
begroting van het nieuwe Kabinet in
dit opzicht een duidelijke taal spreekt.
Een aparte vraag is nog waar al dat
geld b.v. voor de spreading van het
hoger onderwijs vandaan zal moeten
komen. Ook hierover hoopte de minister
het met de Kamer eens te kunnen
worden.

TEGENSTELLINGEN

Als één van de belangrijkste uitgangs
punten van zijn beleid noemde de minis
ter: de eerbiediging van de rechten van
het bijzonder en van het openbaar on
derwijs. Men mag er, volgens mr. Cals,
echter niet bewust of onbewust
uitgaan, dat met de totstandkoming
de onderwijspacificatie in 1917 het
laatste woord is gesproken. De formu
lering van die pacificatie vraagt altijd
weer om breder verdieping en bezin
ning. Het is te betreuren, dat de begin
selen van de onderwljswetgevlng wel
eens te veel worden gedogmatiseerd,
want daardoor worden de wezenlijke
verschillen tussen bijzonder en openbaar
onderwijs onnodig vaak tot tegenstellin
gen toegespitst. Het gemeenschappelijke
wordt daii te zeer verwaarloosd.

De minister beloofde de toegezegde
nota over de spreiding van het hoger
onderwijs zo spoedig mogelijk bij de
Kamer te zullen indienen. Waarschijn
lijk zal de indiening reeds in het voor
jaar van 1960 kunnen plaatsvinden. Door
een wijziging van het academisch statuut
zal met ingang van september 1960 mo
gelijk worden te Eindhoven ook voor
wis- en natuurkundig ingenieur te stu
deren. Mr Cals hoopte voorts, dat uog
vóór het studiejaar 1960/61 de invoering
van de baccalaureaatsstudie wettelijk zal
zijn geregeld

Het voorbeeld van de Kamer volgend
sprak de minister ditmaal weinig over
salariskwesties. De pensioenen van de
oudere kleuterleidsters achtte hij onbe
vredigend geregeld, maar kon er verder
niet veel overzeggen, omdat de minister
van binnenlandse zaken, mr. Toxopeus,
deze zaak onder handen beeft. De be
windsman had voorts goede hoop, dal
voor de leraarssalarissen (waarover de
laatste tijd druk is vergaderd) een op
lossing zal worden gevonden. De moei
lijkheid hierbij is echter hoe een bevre
digende differentiatie in het leraren
korps tot stand kan worden gebracht.
De minister zegde toe bij zijn ambtgenoot
van defensie ruimere vrijstelling voor
militaire dienst voor leerkrachten bij het
v.h.m.o. (en u.l.o.) te zullen bepleiten.
Voor het lager onderwijs is vrijstelling
op ruimere schaal niet wel mogelijk.

Staatssecretaris Stubenrouch herin
nerde eraan, dat in 1969 een bedrag van
ƒ260 miljoen voor scholenbouw zal kun
nen worden gerealiseerd, hetgeen niet
onbevredigend is. De procedure voor de
goedkeuring van bouwplannen zal wor
den versneld. Er zijn echter vertragende
factoren, waarop de regering geen in
vloed heeft De staatssecretaris zegde
toe voorstellen tot stichting van tech
nische scholen in industriehallen in over
weging te zullqp nemen, al dient men te
bedenken dat ook deze hallen onder het
bouwvolume vallen. Plannen voor sys
teembouw zullen, naar de bewindsman
meedeelde, met een zekere voorrang
worden behandeld. De Rotterdamse sys-
teembouwinitiatieven achtte hij voor-
beeldig.

De heer Stubenrouch verwachtte, dat
het lerarentekort bij het v.h.m.o. binnen
enkele jaren minder nijpend zal zijn. Er
valt thans een grote belangstelling voor
het leraarsschap te constateren en dit
wettigt de verwachting, dat het aanbod
van v.h.m.o.-docenten aanzienlijk zal
stijgen. Dit blijkt ook uit de cijfers over
de studie voor de m.o.-akten. Toch zal
het percentage onbevoegd gegeven les
uren in 1959/60 nog hoog zijn (24.7). Ge-
zien dit feit, meende de staatssecretaris

ook

'end

eiding

i.o.-scholen door stichting
dance Een dergelijke uilbrei-
hij alleen gerechtvaardigd,
wanneer de betrokken school niet alle
leerlingen, kan bevatten en plaatselijke
uitbreiding (door aanbouw van een vleu
gel b.v.) niet mogelijk is.

zorgt weer voor een
feestelijke verrassing

Vanaf heden t/m 31 dec. a.s. ontvangt een ieder bij aankoop van een
INDUS-horloge tegen inlevering van deze advertentie voorzien van
naam en adres bij Uw Horloger Juwelier of na inzending van Uw
garantiebewijs aan N.V. v/h Ed. Goudsmit, Conradstraat 18, Rotterdam,

een fraaieINDUS" kalender met 12 schit
terende foto's van Zwitserse landschappen
uitgevoerd in natuurlijke kleuren cadeau.

Een geschenk, waarvan U het gehele jaar zult genieten.

Wanneer U dus van plan bent Uzelf of anderen zo'n betrouwbaar

INDUS-horloge cadeau te doen, knip dan deze advertentie uit.

WEGENS LERARENTEKORT BIJ V.H.M.O.:

Noodwet kan maar
weinig helpen

(Van onze parlementsredactie)

MINISTER CALS is bereid een w
lijke regeling van de samenvoeging
van klassen voor bepaalde lessen bij het
voorbereidend hoger en middelbaar on
derwijs als noodmaatregel te bevorderen.
Dit heeft de minister aan de Tweede-Ka-
ler meegedeeld.

De grootst mogelijke meerderheid van
de commissie VHMO onder voorzitter
schap van dr. J. B. Drewes is tot de slot
som gekomen dat met uitzondering van
dit punt (samenvoeging van klassen) een
noodwet thans geen regelingen zou kun-
bevatten die wezenlijk bijdragen tot
verbetering van de toestand. In hoc-
e wijzigingen in de eindexamenrege
ling nodig of wenselijk zijn naast de wij
zigingen die uit de regeling voor samen
voeging van klassen voortvloeien, kon dc
commissie nog niet overzien. Zo het al
elijk mocht zijn in de naaste toe
komst enige verandering in het eindexa-

te brengen, kan die verandering
niet dringend nodig worden geacht.
Wat het samenvoegen van klassen
jrschillende schooltypen betreft. i'_
commissie van oordeel dat het niet goed
houdbaar is op grond van het eigen ka
rakter van de school de historische
schillen tussen de leerplannen en de i
de eindexamens voor alle vakkc
handhaven, indien dit slechts mogelijk
ou zijn door het inschakelen van
mbevoegde leraren. In dit verband wijst
!e commissie er op dat combinatie
essen in de hoogste twee klassen vat
[ymnasium B en de H.B.S.-B reeds
.aren in de openbare lycea wprdt toege
past. De leerplannen van beide school
typen zijn voor het vak wiskunde reeds
gelijk.

Minister Cals zegt hierover dat de be-
luren van scholen voor^VHMO de volle
'fijheicl hebben het voófheeld va
openbare lycea te volgen.

scholen in het georganiseerd overleg in
bespreking te brengen. Evenmin als de
commissie verwacht hij echter dat hier
door veel leraren voor het geven vt
lessen aan andere scholen beschikba
zullen komen. De bewindsman is gaarne
bereid om verzoeken om bijzondere
goedingen voor reis- en verblijfkosten
van geval tot geval te bezien.

Zowel de commissie als de
menen dat verhoging van het aantal
kelijkse lessen van een leraar, die in
ledige betrekking is aangesteld, alleen
kan gebeuren met diens goedkeuring.

Tegen vermindering van het aantal les
sen voor bepaalde vakken in lagere klas
sen had de commissie geen bezwaar, voor
zover dit in een bepaalde situatie noodza
kelijk zou blijken. Ook de minister komt
"»ze mogelijkheid aanvaardbaar voor.
its geval voor geval wordt bezien.
Beperking van de toelating van leerlin
gen achtten nog de commissie noch de
'ster een taak voor de wetgever. Aan
stelling van Belgische (Vlaamse) leraren
zal volgens de commissie en de minister
jt regel afstuiten op de weinig gun
stige vooruitzichten ten aanzien van huis
vesting en pensioenreohteft.

Ov

eiiiren

De bewindsman is bereid over eer
delijke verhoging van de honorering

uren In overleg te treden met zijn
ambtgenoten van binnenlandse zake

financiën alvorens tc beslissen of hij
deze kwestie in het georganiseerd overleg
zal brengen.

er de mogelijkheid de aanstelling v
gepensioneerden op een hogere salaris:
niteit dan 0 mogelijk te maken, is
minister reeds met zijn ambtgenoot v
binnenlandse zaken in overleg getredi
minister is bereid de mogelijkheid
detaohering van leraren naar ander

Bezwaar tegen eisen
van sleutelgeld

ngboi

ngingen

bij

eigendomsovergang van een winkelbedrijf
ileutelgeld" vragen. Dij betekent dat d
genaar van het gebouw, waarin het wii
kelbedrijf is gevestigd, slechts tegen bi
taling van een bepaald percentage van d
koopsom bereid is het huurcontract va
de oude eigenaar van het winkelbedrijf
op de nieuwe eigenaar over te schrijv
Deze handelswijze valt onder artikel 2
de huurwet, dat bepaalt: „Elk in
verband met het tot stand komen
huur en verhuur van onroerend goed
naakt beding, waarbij door of tegen-
t een derde enig niet redelijk voor-
•1 wordt overeengekomen, is nietig"
Minister Van Aartsen (volkshuisvesting
h bouwnijverheid) zegt dit in zijn ant-
oord op schriftelijke vragen van het
Tweede-Kamerlid de heer H. J. Lank-
Drst (pac. soc.).

De beoordeling van de vraag of de ge
raagde vergoeding redelijk
de rechter opgedragen. In enige gevallen
heeft dc rechter zo'n vergoeding redelijk
geacht. Minister Van Aartsen ziet d.
oorlopig geen aanleiding de wet te

mgbou

(Van onze soc.-econ. redactie)
ITET GEORGANISEERD overleg in
ambtenarenzaken heeft gisteren
opnieuw weinig zaken kunnen doen
De onderhandelingsparliicn over een
salarisverbetering zijn na een kort
gesprek over dc reeds op 18 novem
ber ingediende voorstellen uit elkaar
gegaan met de afspraak op 10 decem
ber opnieuw bijeen te komen.

Naar verluidt heeft de minister van
binnendaoidse zaken, rrnr. E. S. Toxopeus,
nogmaals zijn voorstel om per 1 januari
aanstaande bij wijze van voorschot een
salarisverhoging van drie procent toe
te kennen, toegelicht en aangevuld en
er enkele wijzigingen in aangebracht
met betrekking tot de positie van de
laagst bezoldigden. De ambtenarenorga-

uitgangspunt: een salarisvorbetering van
gemiddeld vijf procent met terugwer
kende kracht vanaf 1 augustus. Man
aangezien de algemene trend van rle
loonsverhogingen in het vrije bedrijfs-
leven nog steeds niet is vaat le stellen
meent de regering daaraan vooralsnog
niet te kunnen voldoen. De defini
trend zal namelijk niet voor februari of
maart te berekenen zijn.

Nadat partijen gisteren ruim twee uui
vergaderd hadden ten departemente van
binnenlandse zaken, besloot men op voor
stel van een der ambtenarenorganisatie*
het overleg af te breken en uit te stel
len tot 10 december, opdat men zloh eerst
nader in interne kring zal kunnen be
raden over de wijzigingen, die de minis
ter heeft aangebracht in zijn voorstel
tot het geven van drie procent.

UITDAGER VAN DIJK KANSLOOS

De wereldkampioen dammen Koeper
man is in een vorm. waarin hU onge
naakbaar is. Dat hij In grote stijl
te winnen, blijkt wel uit dc volgende
partijen, die vorige week zijn gespeeld.

De zesde partij uit de tweestrijd was
een rustige. Het scheen heel wat te be
loven. maar het was net of de spelers
niet los konden komen. Een partij met
weinig complicaties en na 54 zettt
werd tot remise besloten.

Wit: Koeperman. Zwart: Van DUk

1 3G; 3 37 2
41—37. 13—18; 6
8 3025, 4—9;
•—27. 20-^3»; 10 29 20. 15 24;

32—28 18—23; 2 35—20,

IE—22; 4 28 17. 11 33;

37—32, 9—13; 7 34—30.

9 32—27 20—24 10 £9 aü; ia
19—24; 12 44—40. 11—:7; 13 46-41, 13—19:
3430. 8—16; 15 39—33. 2—S; 16 33—20.
17 38 29. 23 3»; 18 40

19 50—44

30—3S. 13—19: 21 35—30, 19-
39—30. 1-4—20;

-21; 25 4610.

19; 24 24—39.
30: 26 42—38. 8—13;

28 30—25, -

10—15; 30 31—26. 2G

-10; 29

48—38 7—12; 30 38—32. 1—7 34 4712, 14
36 25 14. 19 10. 36 42—38. 15—20: 37 39-34.
3—8; 38 34—30. 10—15; 30 30—25. 13—19 40
26 14 19 10; 41 40—34, 15—20 42 33—28,
10—15; 4o 28 19, 18—22 44 37 16, 12 14;
46 46—40, 20—25; 46 41—37, 15—20; 47 38—33.
20—24; 48 34—<29. 14—19: 40 29 20. 25 14; 50
40—34 7—12; 51 49—46, 12—18: 52 4638.
8—13; 58 32—27. 18—23: 54 38—20 remise

Zevende partij

In de zevende partij heeft Koeperman
Van Dijk strategisch verslagen. Daarna
heeft hij er met een lokzetje en een
combinatie van licht kaliber een eind
gemaakt.

t: Van Dt)k. Zwart: Koepc

—28. 16—21; 13 48—88. 5—10; 1
13 4137, 21—26; 16 37—32 26
11—16 18 41—07. 16—21, 10 37-

34; 35 40

30—25. 2—8; 38 44

17 23: 30 48—37. 11—1

33 23. 10

2—28; 29 33 22.
3832. 13—19; 32
8—3'.: 3-1 40—35.
38—32. 3—8; 36 32 23. 12—18; 37
32—28; 38 3

28—32; 40 37 28. +419 Wit geeft op

Achtste partij

De achtste partij werkte Koeperman
eer uitstekend. Het leek er lang op dat
»t een remise zou worden, maar het
voortreffelijke spel van de titelhouder
bezorgde hem de volle winst.

GROTE PLANNEN IN SQUAW VALLEY

De openingsceremonie van de Olym
pische Winterspelen in de Californlsche
Squaw Valley zal op 18 februari 1960
niet bepaald het aanzien van een buurt
feest hebben. Het Olympisch vuur, dat in
Olympia in Griekenland wordt ontstoken,
zal per straalvliegtuig naar Los Angeles
worden overgebracht. Vandaar wordt de
vlam In een fakkelestafette van 600 mid
delbare scholieren van San Francisco cn
Sacremento naar Squaw Valley gebracht.

De laatste estafetbedoper overhandigt de
toorts op de top van de beng „Ltttle
Papoose" aan de Olympische ski-kam
pioen 1952 Amdrea Mead-Lawrence. Bege
leid door een ere-eisconte van acht skiërs
zal Andtrea de vlam In een pijlsnelle af
daling naar het dal voeren, waar aan de
rand van de ijsbaan een schaatsenrijder
de laickel zal overnemen om na een
tonde over de piste het vuur in een schaal
in bet mididen van de ijs-arena te ont
steken. Daair zal het vuur gedurende de
Spelen, dus tot 28 februari, blijven bran
den.

Na het traditionele défilé van do deel
nemers worden de Spelen officieel ge
opend, vrijwel zeker door de vice-presi
dent van do Verenigde Staten, Rdchard
Nixon.

Entourage

Omitrent de entourage van deze offi
ciële opening heeft de „opperceremo-
niemeester" van Squaw Valley, Walt Dis
ney tijdens een peroconferen tie in Hol
lywood zijn grandioze plannen ontvouwd.

Behalvo de bijna 800 deelnemers zullen
aan de opening op 18 februari 1300 mu
zikanten en een koor van 2645 zangeres
sen en zangers meewerken. Onmiddellijk
na de opening zullen 20.000 ballonnen de
luoht in gaan. terwijl 2000 duiven worden
losgelaten.

Tijdens een enorm vuurwerk zullen de
vlaggen van de deelnemende naties met
vuurpijlen omhoog worden gescholen,

o

De rijksmiddelen hebben over ok
tober het bijzonder hoge bedrag van
f 1061,8 miljoen opgebracht, doch
bleven onder de zeer hoge lop van
(1160.8 min. van een jaar tevoren cn
de nog hogere van oktober 1957, toen
er ƒ1128,6 min. binnr-nvlocide.

Over de eerste tien maanden is
6832,5 min. ontvangen, zodat dc ra
ming van ƒ6871.6 min. bijna gehaald
werd. Vorig jaar bedroegen dc ont
vangsten 6468.5 min.

In oktober werden voor de kohaerbe-
lastiogen 19,5 min. aan aanslagen op
gelegd. Het nog in te vorderen bedrag
daalde fors van 1826,5 min. tot ƒ1360.9
min. Aan voorloge aanslagen I.B. 1958
en definitieve 1957 en 1958 werd ƒ78,5
min. opgelegd, aan voorlopige aanslagen
1959 16 min., waardoor het totaal voor
1959 steeg lot 1070.5 min. Bii de ver-
ogensbela^tinc werd ƒ1.5 min

defin

1958

loplge-1959 Hi
bed rog 1958/59 kwam op ƒ117.2 mln„
1959/60 52.3 min. Het kohierbedra>g der
vennootschapsbelasting 1959/60 vermin
derde mei ƒ6.9 min.

De opbrengsten dor afzonderlijke mid
delen in 10 maanden was in miljoenen
guldens: Inkomsten 1419,1 (v. j. 1375,8).
vermogen 86 (78.2), vennootsch 964 (951)
grond 58 (51,6), personeel 50,3 (57.8). loon
1120,1 (1041,7), dividend 119,1 (122,5), com
missarissen 18,4 (17,7), motorr. 115,4
1102,7), invoer 714 (683.7), wijn 7.9
gedistilleerd 114,7 (114,6), bier 33,9 29.2)
suiker 71,7 (702). tabak 407.2 (395.4)om
zet 1263.1 (1129 5). zegel 53,3 f50.6). re-
gesatratie 109,8 (84,8), succssje 106,6 (108,5).

1 zij aan parachutes langzaam weer
zullen dalen. Aan deze typisohe Holly-
woodlaanse festiviteiten dia, naar men
verwacht, door 35.000 toeschouwers zul
len worden bijgewoond, zal nog extra
luister wonden bijgezet door 30 vijf meter
hoge uit Ijs en sneeuw gehouwen monu
menten, elk een Amerikaanse stad uit
beeldend.

WATERPOLO

PROGRAMMA K.N.Z.B.

Dames. 11 dec.: HZPC-HDZ (CWC), 15
dec.: het Gooi—Zian (CWC), 19 dec.:
DVZ—Raket (beker).

Heren, 8 dec Zian 2Haarlem (beker),
12 dec.: de Zijl—Maas (beker), 16 dec.:
GZC—Zian (CWC; LZC-Gouwe (beker),
19 dec.: DZV—Neptunus (A'foort) (CWC),
Raket—Zwip (beker), HPC—Sleutelstad
(beker).

UITSLAGEN K.N.Z.B.

CWC-damesAZPC—Zian 1—4, ODZ—
HZPC 4—2.

CWC-heren: het IJ—Zian 53, Zian—
AZPC 5—8, ZwemlustDZO 2—8,

Beker-dames: VZC—DVZ 3—0, Haarlem
—Raket 30.

Beker-heren: Maas—HZPC 2 1-7, de
Zijl—DVZ 0—5, Zwip—VZC 4—4, Raket-
Gouwe 2-2, Zian 2—Sleutelstad 3—2,
Haarlem—SNA 1—2.

PROGRAMMA KRING

1 dcc.: DES —Swift (meisjes), die Haghe
-DZV (d); 2 dec.: RPC a—DZV a (inn-
gens); RPCCWP Vitesse—DVZ a (jon
gens); Vitesse—Swift (d). 3 dec.: Swift 2
-HZPC 3; 4 dec.: ZCR 2—Swift 2 (d);
Swift—CWP (jongens); BZV-SNA (jon
gens): HZPC 4—RPC 2.

UITSLAGEN KRING

Dames: ZCR—Zios 7—2, Vitesse—ZCR
6-2. DVZ 2—HZPC 2 5-1 (regl.); Zios 2-
BZV 1—3; Swift 2—Zwip 1-1.

Meisjes: Vitesse—Zios 3—1

Heren: HPSV-RPC 5-0. Odln-Zw._
4—0. Swift 3—Odin 2—8. DES 2—SVGT 2
4—1.

Jongens: SNA—CWP 3—0, SVGT-DZV
b 3—1.

2-3; HZPC—
—Die Hagh

Blijkens de weckétoat der Nederland-
sche Bank van 30 november is de bank-
biljettenomloop met 172 miljoen tot
ƒ4431 min. uitgebreid, een record vooi
1959, doch nog steeds lager dan de top
van 29 december die ƒ4431 min. bedroeg.
Bovendien moest de geldmarkt nog
7 min. deviezen financieren, De voor
raad goud en deviezen daalde namelijk
van 5050 min. tot ƒ5043 min., hoewel
de goudvoorraad van ƒ4259 min. tot
4281 min. steeg. Daartegenover ver
minderden cqnvertibele deviezen van
789 min. tot 765 min. Het dekkings
percentage zakte van 93.08 tot 93,07. Ook
de rekening andere ingezetenen droeg
bii tot verkrapping der middelen. Deze
steeg van ƒ117 min. tot 127 nUn. De
financiering van deze onttrekkingen
deed het saldo der banken dalen van
ƒ489 min. tot ƒ331 min. Toch stegen
voorschotten slechts van 14,6 min. tot
19,3 min. Doordat de banken in het
begin der kasreserveperiode ruim boven
het verplichte gemiddelde «tonden, kon
den zij de inkrimping opvangen zonder
hun op de geldmarkt uitgezette gelden
op te vragen. De geldmarkt bleef dan
ook tot na de ultimo gemakkelijk. Het
saldo der schatkist daalde met ƒ26 min
tot 465 min. Op 1 december moest de
schatkist 50 min betalen wegens rente
en aflossing op gevestigde schuld.

Wit: Koeperman. Zwart: Van DUk.
I 3228, 20—34 2 34—20, 14—20 3 27—32.
2035 4 20 20, 25 14; 5 41—37. 18—23: 6
40--W 12—18; 7 .11—37. 14—20; 8 1410. 10—
149 4014. 7—12; 10 37—31. 2—7; 11 4641.
17—21: 1G 41—37 21—26; 13 34 —29, 23 4
3S 30. 4—10; 15 44 -30. 18—23: 16 30—25.
12—13; 17 40—34. 7—12; 18 34—29. 23 34; 19
39 30 10—20; 20 28:19. 14:23; 2' 23:14.
10—19 32 46—40, 5—10; 23 40—3». 10—14; 24
43—30, 14 —20 25 30—35, 11—17 26 35 14,
9 20; 27 27—21. 16 217 28 31' 11. 6 17; 29
32—27. 19—24; 30 5013. 1—7; 31 26—3)2. 24—
20; 32 33 24. 20 40; 33 40 3i. 23-23; 31
3G 23. 18 40 36 35 44. 1 19 26 38—3S. 17

W—ai, 6 1T; N

7—1, 3—26; 56 1 40 28—33; 56 40—7 30
35; 57 7—34. 38—30; 50 77—32. 38 27. Zwart
geeft op

Negende partij

De negende partij bracht in het begin
weinig moeilijkheden. Maar plotseling
plaatste Koeperman dc bekende door
stoot naar 29. Toen volgde oen Ingewlk.
keld spel en dit Is werkelijk op sublie
me wijze door Koeperman behandeld.
Van Dijk verdedigde zich hardnekkig,
maar moest en slotte het onderspit del-

Wit: Van DUk. Zwart: Koeperman.

1 34—30, 19—23; 2 30—25, 20—M; 3 32—28.
23 32; I 37 28. 14—20; 5 25 14. 10 19;
6 41—37, 18—23 7 36—32. 12—18; 8 31—2TT,
7_ia; g 40—34. 5—10; 10 34—30. 10—14: 11
30—25 7—21: 12 44—40 21—26: 13 4B—33,
11—17'; 14 49—43, 17—21; 15 40—34. 2—7;
16 34 —30. 7—11: 17 5044,

18—18: 24
37—31. 26 37 27 4Ü
6—129 40—4M. 20 4<
42—37 21—36 32

25 40—39 4—9;
1, 12-67; 28 47—4B,
30 46 34. 1—6; 31
33 33

34 39—33. 39 40; 3 5» 44, 15—20;

36 33 (29. 23 34; 37 30 30, 19—23; 38 30—83
20—24; 39 48—*2, 11—17; 40 32:11, 16 7;
41 33—28. 113—10 42 27—22. 18 27 43 31 22,
ai—39: 44 36—31, 7—11: 43 31—27, 9—13; 46
4439. 3—9: 47 39—33. 29—3»; 48 33—29.
3410; 40 39:13. 40»4: 50 1I8—12 44—49;
51) 38—33. 49-40; 52 22—18. 13 3153 12—8.
11—17; 4G—38. 31 4G; 36 38 47, 40-42 en

Tiende partij

Ook in de tiende partij werd dezelfde
tactiek toegepaststeeds maar weer
aanvallen cn terugkomen, de vleugels
kaal plukken en daarna met omsinge
lende bewegingen doorbraak trachten
te forceren. Van Dijk verdedigde zich zo
sterk mogelijk, maar was tegen deze
vloedgolf niet opgewassen.

Wit: Koeperman. Zwart: Van DUk.

1 31—27, 19—23 2 33—28, 13—19; 3 30—30,
20—24: 4 44—39, 8—10 5 37 —31. 14—20;
41—37. 2—8; 7 49—44. 10—14; 8 31—29. 20 34;
9 40 29 18—23; 10 29 16. 12 23: U 28—22.
17 23; 12 33 22. 23—29; 18 44—40. 7 12;
14 39—33. 5—10; 15 46—tl, 20—25; 16 31—26.
15—20: 17 36—31, 10—1S(?); 18 20—17, 11 22.
- 1 12 20 31—27. 12il»l 21 3G—28.

8—12;

»6—30, 20—23;

24 41—37, tt8—20:* 25 28—2G, 6— UI: 26 33—23.
1-17; 27 32:11 16 7 28 26-21. 13—18:
J 31—17. 12 21; 30 27 16. 9—13; 31 28—22,
3 27; 32 33 21. 3—3; 33 21—17. 8IS; 31
8. 13 2:35 37—31. 4—9; 36 31—27, 9—13;
40-34 29 »0; 38 45 34. 2-8; 39 27—21.
0—12; 40 21 17, 12 21: 41 16 27. 13—18; 42
38—33. 7—12: 43 42—33. 15—20 44 48—43.
2329 45 34 23. 18:29; 46 27—21. 30—34;
47 39 30, 25 3»; 48 33—23. 20—25 49 47—42,
12—18; 50 42—37. 39—30; 51 21—16, 14—20;
52 16—1L 20—25 53 37—32. 13—23; Sq 43—39.
34 43; 55 38 49 Zwart geeft op.

Wereldtitel dammen

Koeperman, na winst,
nu nog 2 pt. nodig

De twaalfde partij van de tweekamp om
het wereldkampioenschap dammen tussen
de Rus Koeperman (titelhouder) en onze
landgenoot ir. Van Dijk, dinsdag in Riga
gespeeld, is door Koeperman gewonnen.
De Rus leidt nu met 186.

it zwart spelende Van Dijk moest
•aalfde van de in totaal twintig
partijen voor de zesde maal een nederlaag
incasseren. Koeperman toonde zich dui
delijk de sterkste en geen moment heeft
er voor onze landgenoot ook maar een
kansje op winst ingezeten.

Koeperman bouwde in de opening een
sterke stelling in het centrum op en speel
de een afruilvariant, die hem goed bekend
is. Tijdens de jongste Russische kampioen
schappen kwam deze variant veel voor
en de titelhouder bewees, dat hij de fa
cetten ervan terdege bestudeerd had. Van
Dijk lag deze opening echter minder goed,
want reeds bij de vijftiende zet kwam hij
het nadeel, toen de Rus een zwak punt
zijn linkervleugel aantoonde. Onze
landgenoot zag daarna noodgedwongen
an een verder offensief af en Koeper-
uin nam het initiatief over.
De titelhouder speelde weer zeer sterk
i Zelfs toen Van Dijk bij de 31e zet een
schijf offerde bracht dit hem geen positie
verbetering. Toch bood de Nederlander
nog taaie tegenstand, maar al zijn pogin
gen om verandering in de situatie te bren-

Bij de 43e' zet. toen het duidelijk was
dat verder spelen geen zin had, gaf Van

Dijk op.

Koeperman heeft nu nog slechts één
partij te winnen om er zeker van te zijn,
dat hij zijn titel behoudt.

Na afloop van de twaalfde partij ver
klaarde Van Dijk: „Ik speel momenteel
ver onder mijn normale vorm en ik zal
enige tijd nodig hebben om deze weer te
bereiken".

NAAR NOORWEGEN

KNSB-ploeg vertrokken

Uit alle windstreken waren dc leden
van dc kernploeg van de Kon. Ned.
Schaatsenrlldershond gisteren naar Olden-
zaal gereisd, vanwaar de ploeg naar het
IrftlnlngKcrntrum Eagerness In Noorwegen
vertrokken.

Op alle stations van vertrek waren
1 echts enkele familieleden, officials en
chaatsvrienden aanwezig om dc knapen,
ie elk voor zich hopen op een retourtje
aar Squaw Valley, uitgeleide te doen.
De ploeg bestaat uit Jeen van den Berg
Heerenveen), Wim de Graaf (Rotter
dam), Henk van der Grift (Breukelen),
Joop Kneleman (Ter Aar), Cees Jan
Kroon (Ter Aar), Geale Lourens (Zut-
Chris Meeuwisse (Voorburg), Jan
Pesman (Holwierde), Arie Zee (Hoog
woud), Dick van Zanten (Ketteren) en
Dijkhuizen (UlthulzermedenZij
voorlopig onder leiding van de heer
•nburg uit Rotterdam
oorwegen zal Koes Broekman zich
bij hen voegen

VOLLEYBAL

Ned. team voor strijd
tegen België

Het Ned. heren-vollevbalteam, dat 12
december in Deventer tegen België «peelt,
1» als volgt samengesteld: Tuinman en
De Hoog (RVC), Zimmerman, Hoogland
Tinkhof (allen DES). Maas. Goedhals!
der Ploeg. Van Llth (allen Reva) en
Wyneii (SOS).