DE WERELD NU Moderne Siegfried doodt woorden-draken TIPS S Vandaag al (een beetje) 5 december Cartoons ra ra ZONDAGSBLAD ZATERDAG 21 NOVEMBER 1959 De dagen vlie ten voorbij, ze U_T worden al te snel HÉT LÉVEN een week, een maand, een Jaar en otrae tijd ia vol van grote en kleine gebeurtenissen. Voor ons la wat er In onze naaste om geving gebeurt het belangrijkst en van het wereldgebeuren nemen we, al naar onze aard vluchtig of grondig kennis. We lezen in onze krant over Eisenhower en Adenauer, over Chroeajtajef en De Gaulle, over de nozems en de apartheids politiek, over de Loeniks en over Berlijn en we zien op ons televisietoestel het wereldnieuws gecomprimeerd In een beelden reeks van enkele tientallen minuten. Hoe snel we leven werd ons deze week pas goed duidelijk, toen we een welverzorgd fotoboek in handen kregen. Het droeg tot titel: Foto's en feiten ,58-59 WPhowM „Dit boek, het eerste van een reeks jaarboeken, is als een compositie-portret van iemand, door velen ontmoet maar slechts schemerig gezien. In de her innering bleef een opvallende mond, een paar merkwaardige ogen. een vreemde uitdrukking, scherp als detail, toch te vaag en ontoereikend voor een signa lement. Als echter de losse trekken neergezet zvn, verandert de schim plotseling in een be kend gezicht, opeens vertrouwd als dat van de bakker, die dagelijks aan de deur komt. Zo ontstond ook dit portret van het jaar, uit honderden gebeurte nissen. Ballpoint en camera, kilometers telex- en filmstroken leverden elke dag nieutve trek ken, nieuwe lijnen, nieuuie accenten en zo werd het portret van een jaar getekend." Dit zegt redacteur Imre Rona ln de inleiding van zijn fotoboek, waarvoor hij ook de medewerking kreeg van Jan Blokker. Guus Al- brecht, H. A. Huguenot van der Linden, M. Snijders en Bob Stein- metz. Zij verzamelden de meest frappante foto's van het jaar en schreven daarbij een korte tekst. De uitgeverij Scheltens en Glltay te Amsterdam nam de publicatie van hun werk op zich en dank zij deze samenwerking kwam een pla- tenalbum tot stand, dat een preg nant beeld geeft van de tijd, waarin wij (zo snel» leven. We zien De Gaulle door Coty aan het volk voorgesteld worden, we zien een duel op Cuba, dat en kele seconden later met de dood van een der strijdenden zal eindi gen, we zien MacmiUsn een pijnlijk vraagtekengezicht zetten als Chroesjtajef, Gromyko en Mikojan hem een applaus geven voor zijn fraaie bontmuts, we zien prinses Paola een traan wegpinken bij de voltrekking van haar huwelijk en de vertrokken gelaatstrekken van een zwaar beproefde (toekomstige) ruimtepiloot in een speciaal gecon strueerde ruimtecabine. Beroemde vrouwen, beroemde mannen, volksmassa's in beweging, het hele wereldbeeld is in „De We reld Nu" geschetst. Duidelijk en indrukwekkend. De Loevik II had de maan bereikt, juist toen Chroesjtsjef in Amerika landde en breed-grijnzend een model kon aan bieden aan Eisenhower. Dit is een van de foto's uit het boek „De Wereld Nu". In de Barckhauacnstrawe 35 In Lüneburg in Neder- saksen zetelt, zo weet onze corree pondent in Bonn te melden, een hedendaagae Siegfried. Zijn tank Ls het doden van woorden-draken, waaraan de Dultae taal zo rijk is. De naam ls „Deutsche Gesellschaft für Sprache" en dit instituut van taalzui veraars heeft als voornaam ste jachtterrein gekozen de wetten en verordeningen, die op gemeentelijk, landelijk en federaal niveau worden uit gevaardigd en waarvan de redactie pleegt te vloeien uit de ballpennen (kogelschrij vers) van op taalgebied niet zo deskundige ambtenaren. Zij zenden hun werkstuk ken daarom voor publicatie vaar de „Gesellschaft" en die gaat dan aan de arbeid om er zuiver-Duits en leesbaar Duits van te maken. In het afgelopen jaar heeft men in Lüneburg meer dan 100 wetten en verordeningen op de gebruikte taal onder zocht en bijna 5.000 nood zakelijke (en zeer gewaar deerde) wijzigingen aange bracht. Dat is dan ook wel nodig, als bijvoorbeeld van het Westduitse ministerie van binnenlandse zaken een wet komt met de veelbelovende titel,Ji er oriëntering van de voorschriften der algemene regelingen der Bondsregering terzake van de wijziging en vaststelling van familie namen." De voornaamste taak van de „Gesellschaft" is de „woordlintwurmen" in de Duitse taal de kop af te sn(jden. Zij acht zich derhalve meer Taai-chirurgdan „Taal-politie." En woorden als „Original- handgriffluxussaugebonbon" voor „Lutscher" of in het ..Nederlands" lolly worden door de mensen uit Lüneburg niet aangetast. voor de huisvrouw m Voor wie het gevalletje nog niet in een of andere winkel is tegenge komen: wjj hebben een non-iron-was- bordje gezien. Op dit plastic was- bordje kunt u tonder bezwaar, fyne spulletjes als nylon en no-iron on. dergoed (en bijv, ook overhemden) wassen, zonder dat u het goed bc. scbadigt. De prys lag even onder de drie gulden. Als u nog zo'n ouderwetse zil veren beugel hebt; zoals onze groot moeders die aan hun tassen hadden, bent u hypermodern als u by die beugel een tas breit. Want bet nieuw, ste op tassengebied is namely recht toe recht aan gebreid bevestigd aan een dergelijke b' Die tassen zyn overigens ook koop, maar dan met een beugel modern edelsmeedwerk. Prins bedreigd De Britse „Daily Hera\d" had een stunt bedacht om de verkoop van kranten in de Londense city te stimuleren. Het blad schreef, dat rondom de kostschool, waar prins Charles onderwijs geniet, een extra zware bewaking was ingesteld, omdat Ierse extre misten van plan waren de jonge prins te ontvoeren. Commentaar van Scotland Yard: „Klinkklare onzin. De ver sterkte bewaking is ingesteld, omdat steeds meer nieuws gierigen over de hekken van de school klommen om de prins eens van heel dichtbij te zien." 't Kon niet uitblijven en daarom kwamen deze week de eerste getekende Sin terklazen en dito Zwarte Pieten dan ook binnen. Om maar niet te laat te zijn, zond iemand me zelfs al een tekening, die was afgestemd op de komende Kerst dagen! Jullie horen (of merken) wel, wat er alzo van mee gaat. In ieder geval wilde ik vandaag al één 5-december-plaatje opnemen. En dan wordt verder onze rubriek o.m. gevuld met twee verhalen, eentje van J. N. (uit Leiden), die het liever alleen bij deze initialen wil laten en een bijdrage van Han Waalwijk (Rotterdam). Boven het eerste verhaal staat: Eén wonder per uur En ik, clown, ik nam je hand en trok je mee de straat op. Je liet Je lelden, langs de walle- kant, onder de bomen. (Zon dag ln augustus, amsterdam, weet je het nog?) Het was zo warm, dat de mussen van de daken vielen, We raapten ze op en toen we weer thuis waren, legden we ze allemaal ln het lege, groene aquarium. Hand in hand liepen we door de kale, hete kamers van dat grachten huis. Je vroeg, of Anne Frank er gewoond had, maar dat was in een ander huis, aan de over kant van het water. En toen was het middag. En ik. clown, ik nam je hand en trok je naast me op de grond. Met onze nek tegen de uitste kende rand van de vensterbank geleund luisterden we naar de schorre stem van Louis Arm strong (hij heeft een baard, he?, vroeg je; welnee, zei ik, negers hebben nooit baarden,i buiten om het aquarium met de dode vogeltjes in de gracht leeg te gooien. De lantarens maakten donkere lichtplekken in het water. Gespannen keek ik toe, hoe de kleine propjes veren wegdreven, in de rich ting van de volgende brug. Toen ze in die zwarte opening verdwenen waren, draaide ik me om en liep langzaam, bUna bedroefd, het huis weer bin nen. De warmte hing er in alle kamers, de warmte en de rook van mijn pijp. Ik heb een brilletje voor mijn ogen fluisterde ik om te zien wie er dansen mogen Ik, clown. En de nacht begon. Het werd maandag, dinsdag, woensdag en zo verder. Tot vandaag toe. Kun je het je voorstellen? Het is herfst geworden, en je bent niet teruggekomen. J. N. Zeer schoon! En 't komt van Elbert Kamphorst (Loosduinen). het aquarium gebogen en keken ademloos naar de mussen, die toen al bijna hele maal dood waren. De avond be- Ik nam je hand niet, die keer, en i i je wachtte tot ook de laatste mus, \j limlOCh ttOQT een kleine grijze, dood was, en je zei dag! tegen me en je ging weg. Ik wacntte, tot ik zeker LIET STOND wist. dat de tram je meegenn- 11 mW men had, en liep toen snel r icht. ivolging Ken leerling van de Chr. Kweekschool te Gorkum, die zich liever aan de ons bekende open baarheid onttrekt en zich daar om het pseudoniem Willy Piggy koos, zond me twee gedichten. Dit vond ik het beste en daarom gaat dus mee: Spiritual gebogen, gebroken gestikt in katoen huiswaarts naar vrouw en kind na zijn after dinner dommelt hij weg naar de hemel zijn lichaam in een hout maar z(jn ziel bij God. Woorden, klanken, ritmen vertellen zijn liefde voor de Schepper zijn Jezus die leed zoals hij Nu tophit, een rage z{jn liefde voor zijn Heer! zijn gezwollen hart wordt verpletterd vertrapt zijn Jezus gebogen, gebroken gestikt in de miljoenen-oplaag ER UIT GELICHT Nog steeds enkele opmerkingen ïaar aanleiding van verschillende brieven. (Wat deze keer neerkomt Suggestie voor een passend SinterklaasgescHenk Vraagstuk in U.S.A.: Blank bloed beter Aan de beroemde Columbia- unlveraltelt In Amerika la een diepgaande controverae ont- ataan. Het gaat om de beant woording van de vraag: ,,Mag een bloediranafusie worden toegediend met bloed van een neger aan een blanke, of om gekeerd?" Dr. John Scudder. assistent- profesaor voor klinische chi rurgie. was de eerste, die er over begon. Hij verklaarde, dat transfusies in hel alge meen veiliger zijn als donor en patiënt van he'zelfde ras zijn. Hij zei. dat bloedvanaties minder voorkomen onder le den van hetzelfde ras dan tus sen leden van verschillende rassen en dat de gevaren van fatale reacties kleiner zijn. in dien een patiënt bloed gekre gen heeft van iemand van zijn eigen ras. Toen kwam de oppositie. Andere leden van de medi sche ataf zelden rondui'. dat de Scudder theorie ,o>siageri onzin was. Dr. Richard E Ro- senfield. directeur van een naburig ziekenhuis zei dit ..Schelding van bloed In ras sengroepen zou een .erschrlk kelijk probleem met zich brengen. Apartheid zou ln dat geval meer levens kosten dan levens redden." Duiven aan de zwier ln het schilderachtige Bath in Zuidwest-Engcland zijn twintig duiven vorige week aan de boemel geweest. De vogels vertoonden alle ken merken van dronkenschap, vertelde een heer van de plaatselijke afdeling van de polikliniek voor zieke dieren. De duiven waren een moute rij binnengedrongen, en had den zich daar tegoed gedaan aan hslf ontkiemde gerst, be stemd voor de bicrbrouwer.j- De twintig duiven bleve-. halverwege de hefdstraat ste ken. Verbaasde voorbijgangers zagen de dieren vreemde ach terwaartse sprongen maken en op één poot hinken En i i het i het geheel genomen wel over eens. dat er niet zoiets be staat als een uitgesproken neger-, blank- of Aziatisch bloed. Olie op de rassenverschilgol- vcn werd gegooid door de varklaring, dat het bloed van een donor alleen aan vaard kan worden op me dische bruikbaarheid. Schrik en schok Lucia Arzuffi. 19 jaar oud en werkzaam op een fabriek, heeft in Greco. bij Milaan de schrik van haar leven gehad. Zij rende het station op om de trein te halen, die haar na het werk naar huis zou bren gen. Dc trein ree 1 a' en Lucia sprong op de treeplank. Zij moest de hele weg naar huis aan het handvat van het portier blijven hangen. Dat lukte. Maar na haar aankumst had het meisje een zenuw schok opgelopen en daarna kreeg ze nog eens een extra schok: een boete van de spoorwegmaatschappij, wegens overtreding van de reglemen ten. diepzee-tochten. De eerste proe- hadden ze foto's gemaakt van de bodem van de Atlantische Oceaan. Wat ze daar zagen over trof van ieder van hen de ver wachtingen. Dwars tegen de ver drukking van vierduizend meter zout water in groeide een soort zeeanemoon, sneeuwwit. In een eeuwige nacht. Het was maar een klein be richtje. In de ogen van velen scheen het onbelangrijk, in die van anderen onwaarschijnlijk. Het is al weer enkele maai den geleden gebeurd en totaal verdwenen uit de gedachten der mensen, op twee na. Twee Fran- Men somt dan een reeks droeve jfouoEA' j ju m?!" Houden wil ik één tekening van ««W»*1"' Sj.w BUI. num.lijk ..M.ri.nn," Natuurlijk ontbreekt de fleur „Mies" zal ik terugsturen, ofschoon als men alleen op de uiterlijke het portret helemaal niet slecht ge. kant der zaken let. Maar altijd troffen was. Maar wy houden ons in weer zijn er van die kleine op- deze ^rubriek liever op „het alge- lichtende facetjes die aan het "1ene ,"'8 je 010 l"*BrÜP'- Eveneens geheel een moment van korte bewaar ik voor een der eerstkomende rubrieken een plaatje van Anneke vre(,,d<iim, .en L„„wen- di„ hl„ ltk„ glimlach. Het lijken korte dro- ni„gen ,crugkrygi. men omdat er een suggererende werking van uitgaat. Het zijn ItETOI I* korte dromen, omdat er glimlach troef is. O1 if/.enderslsters) re- r gaan: gedichten van J. W. A. M. W. (Den Haagt, een verhaal van ans" van D. (Rotterdam), alsmede neden de zeespiegel, op de 'oto's en tekeningen van Joop van T. bodem van een oceaan, groeit tRotterdam); Qmdat jullf een zeeanemoon. Het is onloo- iP VIERDUIZEND meter be- ingenieurs denken wellicht chenbaar. Nochtans zullen terug aan die juni-morgen. toen zij afdaalden in de oceaan en door de kleine zijn, die het nooit gelo- (]a, v'en. Voor hen zal het altijd een An droom blijven. Een droom in de vai kwartsruitjes de kleur van het werkelijkheid, water zagen veranderen. Ze den ken terug aan het ogenblik, waarop ze de papierwitte zeeane- ontdekten. Misschien heb ben ze toen gemeend, dat ze droomden. Maar achter hen tik ten de klokken en trilden de wijzertjes van het zuurstofappa- HAN WAALWIJK H. igen de bijdrage niet retour, maarook niet een gedicht van C. B. (Rotter- i), tekeningen en een versje van lie [I. (Naaldwyk), een gedicht „Vlinder" en ten slotte tekenin- en een gedicht van Hermine den iNumaiisdorp). Horizontaal: 1 beetje, mondjevol, 5. invorderen en ontvangen van gelden. 8. houten schoeisel. 12. begroten, 13. afgodsbeeld. 14. Eem. in Groningen, 16 bezinksel, 19. gelijk. 21. leeg, 22. tegen spraak. 24 einde. 25. boomloot. 26. verschoten, 27, taaie aardsoort, 29. boom, 30. voorzetsel, 31. plant van het geslacht der rietgewas sen, 33. vreemde munt, 35. vlaskam, 37. appel, 39. vlegel. 42. ontel baar. 44 pookijzer, 46 op die plaats, 47. deemoedig, 48, inwendig lichaamsdeel, 49. deel van de dag. 51. dorpje in N. Brab., 53. stijf, 55. titel van turkse landvoogden, 58, bijb. figuur, 60, jong schaap, 62 voorvoegsel, 63. bout van eein varken, 64. sociëteit (afk.U 66. klinknageltje, 68. overal, 70 sluiskolk. 72. gem. in Drente. 74. aan legplaats v schepen. 76. trede. 77. stuk bouwland, 79 stengel, 80. •uil met grafschrift, 81. enkele, 82. elpenbeen. 83. grote forse man, 84 persoon om wie men algemeen lacht, 85. vettige zelfstandig heid. Verticaal: 1 stad in Duitsland a d. Saaie 2. gekleurde plaat. 3 meisjesnaam, 4. plaats in Duitsland. 5. de Indische zonnegod. H aantekening. 7 gom. in Zeeland. 3. rund. 9 plaats in de schouw burg. 10. Zweeds Oostzee-eiland, van de kust gescheiden door de Sont v. Kalmar, 11 land in Europa. 15. oude vr. datief van een, 17. gem. in Dr.. 18. gem. in Drente, 20. meisjesnaam, 22. term bij het schaakspel. 23. pasgang van een paard. 26. buitenrand van een wiel. 28. kenteken, 30. rivierroofvis. 32. beneden in iets. 34, gem. in Groningen. 35. de onderwereld (Myth.i. 36. helder. 37. stok, 38. stad aan de Moezel, 40. orgaan, dat vochten uit het bloed af scheidt, 41. sem. in N.H 43. zijtak Donau. 45 leeftijd (Fr .30. sultanaat a d. Perzische Golf. 52. venster. 54. volbloed Hollander Indonesië 56 kerkelijk zangstuk. 57 verdieping van een huis. >9. mondeling, 61. verkeerd. 63 raamschcrm, 64 grappenmaker. 65 hoekbalkon. 67. graveur. 69. bloem. 70. kubieke meter. 71 lans. 73 gindse, 75. onbep. voornaamw., 76. sprakeloos. 78 geul igewestelijk), 80. het noodsein ki aam. 7 parel. 8 arm. 9 Aden, 10 lip 11. tg, 12. Nornen, 16. Gerrit. 19. aren, 21. toneel. 23. koe, 24 kalis, 25. laken. 26 top. 28. gal, 29. nee, 32. Dalfscn. 34. inhalig, 36. Maine. 37. elite. 38, deren, 39. salet, 40 sek, 41. aga, 43. Ees. 45. lis, 46. ere. 51. rommel. 52 erker. 53. Roden. 55. soepel. 57. not. 59 Ran. 60 eerder. 61. sim. 63. Leda. 65. lap. 66 Ostara. 69 genet. 70. lepel, 73. lire, 75 star. 78. dit. "n - 81. sub. 82, are. 84. ss. j^ROMEN KAN* men overal, het is noch aan plaats noch' aan tijd gebonden. Het luisteren naar de openingspassage van een bekend muziekwerk, het zien van kale bomen in de mist, het bekijken van een plaatje van Anton Pieek het is even goed en misscihien meer dro- Zeer boeiend is het gedicht, dat ik van Jan de Berg (overdag kantoor, 'g avonds bezig aan Nederlands M.O., uit Rotterdam en 20) ontving. Leeg en zij streden m zij streden De avond hoe zacht kan de avond zijn, O wanhoop van die avondpijn! De nacht en de bloemen werden gevoed Met helden-, ach, met kinderbloed In het duister bloeiden de bloemen rood, Een rozenkrans in de schoot van de dood.... JAN DE BERG In de rubriek van vandaag hebben we ook nog drie andere cartoons afgedrukt. Cor den Duik gaf een goede suggestie voor een pas send Sinterklaasge schenk. Quus schetste een beeldhouwer, die het slachtoffer dreigt te worden van zijn eigen creatie en Jan van Loon zag in zijn verbeelding het ont wakende nabije oosten: luchtreclame per vlie gend tapijt. (Aan)grijpend beeld keciame-vlucht in het'Nabije Oosten Oplossingen OPLOSSING VAN DE VORIGE PUZZEL Horizontaal: 1. hommel, 6 kip, 8. Aalten. 13 sonoor, 14 aardig. 15. eg. 17 mos. 18 aar. 20 mep. 21. tr. 22 rek. 24. Ka- rel. 26. ton, 27. drom. 28. game lan, 30. none. 31 ere. 32 dal, 33. kei. 35. pen, 36. malie, 38 deens, 40. staal, 42. Sleen. 44 Ilalle. 47. gift, 48. Ier. 49. pali. 50. krans. 52. etser. 54. Lesse. 56. eenre. 58. norit, 60. Ems. 62 nok, 64. dag. 65. Leo. 67. emir, 68. Tegelen, 71. Haps. 72. rem, 74. reden, 76. pet, 77 dl, 78. die, 80. nap, 81. sta, 83. la, 84 sirene. 85. Eduard. 87. raster, 88 tel 89 Brenta. Verticaal: 1 Heerde, 2. m s 8. mom, 4. Lr.os, 5. los, 6. 86 dn. INZENDINGEN Inzendingen worden vóór donder dag a s op ons bureau verwacht Oplossingen mogen uitsluitend op een briefkaart worden geschre ven In de linkerbovenhoek ver melden* ..Puzzeloplossing" Er zijn drie Drijzen een van 5,cn twee van J 2,50, No. 549 <M v. Dijk* Zwart: 3. 7. 9. 10. 12 '16. 18. 25. 36. Wit: 23. 24 28/30. 32/34 41 44. Oplossing: 42_38, 28—22. 32x21. 23—19!! verrassend en fraai). 29x18, 33—28, 28x8. 8—2. 2x5. No. 550 <M. v. Dijki Zwart: 8, 12/14, 21. 23. 24. 27, 29. 36. Wit: 25, 32, 34, 38/41, 43, 45. 49, Oplossing: 49—44, 34—30! <24x35 gedw.). 39—34. 25—20. 20x7. 7—2. 2x16. No. 551 (J. H. H. Scheyen Zwart: 4. 10. 13. 16. 17. 19. 26. 33. Wit: 15. 25. 27,29. 36. 46. 48 Oplossing: 48—42. 27—22 147x241. 22x11. 36—31. 46—41, 25—20. 20x9. 15x4. No. 552 (J H H Scheyen) Zwart: 2. 8. 13. 14. 16. 18. 19. 23. 24. 27. 30. 31. 36. Wit: 17. 21, 22. 26. 32. 35. 37/39. 42, 46. 48/50. Oplossing: 46—41, 32—28!. 21x32, 48—43, 5044. 43—38, 44—39, 49x7. 35x2.. Een fraaie serie Eén der toonaangevende hedendaagse pro- blemislen is zeker wel de Leidenaar v. d. Kwartel. Het is alweer een geruime tijd ge leden, dat wij werk van hem opnamen. We beschouwen het daarom als een voorrecht, dat hij nu weer enkele problemen afstond voor deze rubriek. Dat v. d. Kwartel een virtuoos is in de problematiek demonstreert hij afdoende met zijn geniale no. 555. We zouden enkele superlatieven moeten gebrui ken om zijn fraaie constructie voldoende lof toe te zwaaien. Laten we echter volstaan met op te merken dat wij bijzonder van dit vraagstuk genoten hebben en de oplossers i hetzelfde genoegen toewensen. Als tweede probleem in deze serie plaatsen we een opgave van de Limburger Scheyen. Na wat we in onze voorgaande rubrieken over deze rasproblemist schreven kunnen we nu kort zijn. Ook deze constructie mag er weer zyn. als is ze minder spectaculair dan de problemen, die wy de laatste tijd van hem plaatsten. Met deze opgaven sluiten we de eerste serie van onze ladderwedstryd af. No. 555. P. v. d. Kwartet, Lelden. No. 556. J. H. H. Scheyen, Kerkrade. i;1 m'm 1. t/i m i :.mm. 9 it aa a M fjj; -I a Ld 3 m C?: 3 Voor belde partijen geldt: wit begint wint. Oplossingen in te zenden binnen 3 w ken na plaatsing. 40, 42/44. Den Haag.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 16