Bij winkeltje van Coehoorn
aan Hoge Rijndijk
Volgend jaar hopen ruim
100 vluchtelingen naar
Leiden te komen
Arbeidsreserve in oktober
opnieuw toegenomen
Onderzoek
aardgesteenten
is
in volle sane
KIEI'WE CF.IItSCH- COl.'RIM
ZATERDAG 7 NOVEMBER 1959
Agenda voor Leiden
Zaterdag
Lutherse kerk. 7.15 tot 7.45 uur: avond
gebed.
Gymnasium Fruinlaan. 8 uur: propa-
ganda-avond Leidse gymnasiastenbond
Charlotte de Bourbonhof-hoek Willem
de Zwijgerlaan 4.30 uur: officiële ope
ining Hervormd jeugdgebouw De Spelonk
Zondag
I School Telderskade, 10 uur; Protestant-
le commissie voor Gerepatrieerden, kerk-
dienst, voorganger ds. H. Heule.
I Luxor-theater, 10.30 uur: Bijzonde
Kerkewerk Hervormde Gemeente Leiden,
londerwerp: „Kerk, klankbord vai
|Bijbel".
p r
e Lei
Maandag
De Doelen. 8 uur: ledenvergadering
■idse amateurfolografen.
Marekerk, 8 uur: contactcommissie
(voor het evangelisatiewerk, spr. ds. G.
!van Duinen van Wassenaar.
OEGSTGEEST, Geref. kerk 7.45 u.;
jaarfeest Geref. vrouwenverenigingen.
LEIDERDORP: gebouw Irene. 8 uur:
Geref. jeugdcentrale, de heer A. A. Leen-
thouts over Israël.
Dinsdag
Witte Rozenstraat 21, 3 uur. opening
Geref. bejaardencentrum „Groenhoven",
j Schouwburg. 8 uur: Lotte Goslar en
Ihaar ensemble, voor K. en O.
Antonius-clubhuis. 8 uur: feestavond
(Professorenwijk.
I Pieterskerk. 7 30 tot 8-30 uur: gelegen
heid voor meditatie en gebed
Stadsgehoorzaal. 3 uur; feestavond
i-October-vereeniging.
Woensdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Leidse Kunst
ding Voor Allen. Albeneri-trio.
Wijkgebonw Rehoboth, 8 uur: ds. Slump-
r wijkgemeente Rembrandtwijk over
Zending.
Kerkzaal academisch ziekenhuis, 12.50
lot 1.20 uur: middagpauzebijeenkomst.
Stadsgehoorzaal, uo en 4 uur: feest
middag voor melkbrigadiers.
Antonius-clubhuis, 8 uur: Timdeler-
faub met „Terugkeer".
Bethel, 8 uur: jaarvergadering Geref.
[Oegstgeest, 7 uur: feestavond in zaai
fcndegeest.
OEGSTGEEST, gemeentehuis, 730 uur:
[aadsvergadering.
Donderdag
Pieterskerk. 7.30 tot 830 uur: gelegen
heid voor meditatie en gebed.
[Stadsgehoorzaal, 8 uur: Residentie
orkest. met Louis Stotijn fagot.
Antonius-clubhuis, 8 uur; fcéstavond
(T.Z.H.VTM.
Vrijdag
Koor Pieterskerk, 7.15 tot 7.50 uur:
ondgebed.
Wijkgebouw Rehoboth, 8 uur: Ned.
1 van oud-strijders en dragers van
Mobilisatiekruis, spr. dr. J. H. C.
over Egyptische koningen.
De Doelen. 8 uur: genootschap Neder-
id-Engeland. onderwerp: De Engelse
ileratuur van vandaag.
Het Gulden Vlies, 2 uur: afd. Leiden
led. Ver. van Huisvrouwen, film over de
'intersport.
Gehoorzaal. 8 uur; Lissone Lindeman,
er de wintersport.
Schouwburg. 8 uur: cultureel inter-
idemiaal treffen van de federatie van
litates en bonden.
Wijkgebouw Levendaal, 730 uur: zang-
md Chr. Geref. zangvereniging Alles
Gods.
Zaterdag
iAntonius-clubhuis, 8 uur: Leids mond-
trdeonorkest Crescendo.
Schouwburg. 8 uur; Litteris Sacrum
5 op voor paddestoelen".
Stationsplein, 230 uur: vertrek exci
Vola naar rijksweg 4a.
Films
(2.30 en 8 uur. zaterdag 2.30. 7
The woman in question (18 j.).
Lido (2.30, 7 en 9.15 uur). De hel van
•d-Afrika (14 j.).
Luxor (230, 7 en 9.15 uur): Alle schijn-
'erpers aan (alle leeftijden).
(2.30, 7.15 en 9.15 uur): De laatste
rpedo (14 jaar).
inderdag: That midnight kiss (18 j.).
Trianon (230, 7 en 9.15 uur): Zolang
n zijn (14 jaar).
Tentoonstellingen
De Lakenhal, expositie Josef Cantri Ito'
met 9 november)
Museum voor volkenkunde, 10 tot 5 u
positie vluchtelingenprobleem „Ont-
•md. maar ongebroken" (tot eo met 4
'ember).
Musea, instituten, leeszalen e.d.
Jeugdbibliotheek leeszaal en oibliu
eek Reuvens. Plantage 6: maanda*
nsdag en londerdag van 4 tot 3.3U u
snsdag zaterdag van 12 toi 4.30 u
vnjdag (speciaal voo de groter,
gdvan 6.3) to' 830 uur s avonds
fiigrimfathers-buisje. Boisotkade
dag geopend van na|f 10 tot 12 er
2 tot 4 uur
Rijksherbarium, Nonnensteeg I: elke
geopend vaD 8.30 tot 12.30 en var.
4 uur (behalve zaterdagmiddagi
Rijksmuseum voor Oudheden. Rapen
rg 28: elke dag geopend van 10 tot
Academisch Historisch Museum tta
nburg V elke dag geope..d van na.i
tot oali 1. uitgezonderd od dinsda.
vrijdag vat. 2 tot 5 uur
trcheoiogisch instituut. Rapenburg 't
t dag geopend van 9 tol 12 en van
5 uur (behaive zaterdagmiddag)
libliotheek universiteit, Rapenoui*
elke dag algemene studiezaal en uit
natdeling, geopend van naU 10 tui
li b, op zaterdag 5 uur
en bibliotheek Reuvens, Bree
maandag en woensdag van -
n van 1 tot 9 uurdinsdag ei
Merdag van I tot 530 uur. vrijdag
10 tot 5.-0 en van 7 ot u uur; zater
i 10 tot 530 i
■egermuseuro „Generaal Hoefer".
ithuislaan 7: elke dag geopend van
tot 5 uur.
Uicbtingenkantoor V.V V„ Steenstr
elke dag geopend van 9 tot 5 uur
taterdag tot l uur
Contactbureau voor afgestudeerden
penourg cp maandag, woensdag ei
Wag geopend van 10 tot 12.30 en van
tot 4 uur
tortus Botanicus Rapenburg: elke
geopend van 9 tot 12 en van 2 tot
(na 1 april tot 5 uur).
RIJWIELEN
Dames en heren vanaf 149-50
RIJDGE, JOCO. SIMPLEX. GLOBE
compleet
Fa. DUSOSWA. LEIDEN
^OALS wij vorige week aankondig-
den beginnen wjj vandaag als een
onze rubriek oud-Lei-
i af
beeldingen van de onmiddellijke
(reien van Leiden. Zoeterwoude en
Leiderdorp.
Enkele weken geleden deden wfl op
deze plaats het verzoek, ons nieuw
„historisch materiaal" te zenden. Uit
de stroom van prentbriefkaarten en
foto's is ons ondubbelzinnig gebleken,
dat velen deze rubriek nog steeds met
intense belangstelling volgen. Ver-
scheidenen voldeden ook aan ons ver
zoek er een stnkje bij te schrijven.
Blijft de waardering voor deze nu
al enkele jaren bestaande rubriek
bestaan (en wij hebben nog geen
enkele reden daaran te twijfelen),
dan kunnen wij op het ogenblik zeker
anderhalf jaar vooruit.
(Vle meent, onze oud-Lefden-porte-
feuille nog met een waardevol plaat
je te kunnen aanvullen, zende dit op
aan de stadsredactie, graag in een
enveloppe met de vermelding „oud-
Leiden" in de linkerbovenhoek. Er
kan geruime tijd overheen gaan voor
dat uw inzending wordt opgenomen,
maar zij komt als zij voor opneming
in aanmerking komt. beslist aan de
beurt; het ^preekt vanzelf, dat elk
plaatje goed wordt bewaard en met
voorzichtigheid wordt gebruikt.
Het was ons mogelijk, uit het nieu
we materiaal een kleine serie samen
te stellen van Zoeterwoude en Leider
dorp. De kaarten werden ons toege
zonden door de heer (V. H. Th. Vink.
Rijnegommerstraat 23. Zoeterwoude,
die ze in bruikleen kreeg van de heer
E. van der Valk. Hoge Rijndijk 51.
We beginnen de serie me( een foto
van de Hoge Rijndijk van omstreeks
1905. De Rijnrjjk was toen ook al een
belangrijke verkeersweg, maar toch
veel rustiger en landelijker. De hele
buurt liep uit als een fotograaf zijn
kiekkast op weg en huizen richtte.
Voor het verkeer behoefde men echt
nog niet bang te zijn.
ikt in de buort
de smedert
toen
een hoefsmederij was gevestigd
Luc. de Jong. Rechts Ls het winkel
tje van Coehoorn te zien. waar snoep,
garen en band te koop waren. Tegen
Sinterklaas ging de vrouw (de man
was ziekelijk) met trommels koek en
speculaas langs de huizen. In het buis
ernaast woonde ene Westerman. die
als beurtschipper de kost verdiende.
Links een bos kreupelhout; nadat er
jaren een tuinderij was geweest wor
den er nu woningen gebouwd. In de
berm staat een kar, die werd gebruikt
b(j het bomen rooien; daar is de op
rijlaan naar de hofstee Rijnegom.
Iemand zou zich kunnen afvragen,
wie de mensen op de foto zijn. Het Is
ongetwijfeld zo. dat verscheldenen
van hen nog leven. Wie herkent er
zich op? Wat achterop de prent
briefkaart staat geschreven. helpt
sommigen misschien uit de twijfel. De
kaart is verzonden op 22 november
1912 van Leiderdorp (Zoeterwoude)
naar Bodegraven, en wel naar „Beste
Antje", ofwel mej. A. Doeswijk. De
afzender is W. Hoogzand Hij
schrijft onder meer, dat op deze kaart
Corri. Gre en Zus staan.
T~\E U.N.O. wijdt dit jaar aandacht aan het probleem van de vluchte-
-L' lingen en heeft aan alle aangesloten staten, dus ook van Nederland,
hulp toegezegd gekregen. Aan het begin van het vluchtelingenjaar heeft
Koningin Juliana een beroep gedaan op alle landgenoten een sprekende
bijdrage te leveren ter leniging van deze menselijke nood. Het Leidse
interkerkelijke comité Actie Vakantie Voor Vluchtelingenkinderen (A.V.
V.V.) heeft onlangs een kijkje in enkele vluchtelingenkampen genomen
en méde daardoor is het besluit genomen volgend jaar augustus een
honderdtal kinderen in Leiden enkele mooie vakantieweken te geven.
Hiervoor is geld nodig. Maar het
nité denkt niet in de eerste plaats
materieelgcbrek. Het is niet voldoende
deze kinderen lekker te laten eten
nieuwe kleren te geven. Erger is
geestelijke nood. In de kampen en
mensenpakhuizen, waarin de vluchteli
gen zijn ondergebracht, wordt de jeugd
geestelijk "ondervoed. Er is gebrek aan
stilte en dus aan bezinning.
)t voor niets heeft men voor het
komende jaar ook het oog laten vallen
op vijfendertig jongens en meisjes van
het Lettisehe gymnasium in Mdnstei
(Westfalen). Deze kinderen zagen hun
vaderland nooit, wonen in een land dat
het hunne niet is. maar welke taal zij
spreken en waarin zij, zoals de situatie
"igt. zullen blijven wonen. Zij moe
ten enkele weken echt-huiselijk leven
hebben.
Verder ligt het in het voornemen bij
leze groep ongeveer honderd Duitse
•luchtelingetjes naar Leiden mee te
icmen van 6 tot ongeveer dertien jaar
Daar is vanzelfsprekend geld voor
(Advt
Hotel Oude Koningshuys
SASSENHEIM
voor exclusieve RECEPTIES
studentenbediening
(Adver
Elke dag uw eigen zon
met
Philios - Hooatezon
erkende fabriek service
C. L. M. VAN CLEEF
Woningen voor artsen
in Leiden
Aan B en W van Ledden is gevraagd,
of bij de uitbreidingsplannen genoeg aan
dacht wordt besteed aan voldoende huis-
ngsmogelijkheid voor artsen met
praktijk aan huis
Deze vraag beantwoorden B en W. be
vestigend. De uitbreidingsplannen laten
voldoende mogelijkheid open voor parti-
tliercn om woningen (met praktijkruim-
voor artsen te bouwen Zo zal in het
tbreidingsplan zuidwerö. te weten ten
nden van de Vijf-Meilaan. waarschijn-
ik een bouwplan :n de particuliere 6ec-
r worden gerealiseerd waarin deze
woningen zijn opgenomen.
Prentenkabinet, KJoksteeg 33: el*«
dag geopend van 2 tot 6 uur
Gravesteen Pieterskerkno) tt. Juri
disch studiecentrum, dke dag ie bezicb
tigen tussen 9 en 123D en 2 tot 3 uui
liefst in de vakanties i concierge Kou
Geologisch en mirieralogisco museu-.n
jarenmarki ib ilke dag geopend van
tot 13 en uan 1 tot 4 uur
tüeze opgaven gelden ntet tooi zor»
:n feestdagen).
Leidse Hout niet
verder aangetast
Een lid van de Leidse raad heeft B
W. gevraagd, of het college geen termen
aanwezig acht om. nu de Warmonderweg
geheel is gereconstrueerd, te bevorderen,
dat op een strook van de Leidse Hout.
grenzende aan deze weg. bungalows o:
villa's worden gebouwd.
Het college zal in geen geval medewer
ken aan een verdere aantasting van d<
Leidse Hout; de oppervlakte recreatie
terrein voor de inwoners van Leiden Is
reeds ontstellend klem. Aan de verklei
ning van de Leidse Hout ten behoevi
van de verbreding van de Warmonderweg
was helaas niet te ontkomen, maar tegen
verdere verkleiningen hebben zij
kome'ijke bezwaren.
De aansluiting van de Van Slingelandt-
laan aan het fietspad van de Warmonder
weg is slecht en onoverzichtelijk.
Wil het college bevorderen, dat er een
rijwielpad wordt aangelegd langs het
ndelpad. dat binnen het terrein van d«
Leidse Hout evenwijdig loopt aan de Van
Süngelandtlaan?; dit pad zal dan te be-
i zijn bij de noordwesthoek van de
sportterreinen Dat vraagt een ander lid
an de raad aan B en W. En hun ant-
oord is dan:
Wij zullen het bestuur van de Stichting
Leidse Hout verzoeken twee boompjes,
die op de hoek Van Slingelandtdaan-War
monderweg het uitzicht belemmeren, te
doen opsnoeien; de mening, dat de
sluiting aan het fietspad van de
brede Warmonderweg slecht is. kt
«ij niet delen Het komt ons vooralsnog
ongewenst voor binnen het gebied van
de Leidse Hout een rijwielpad te doen
an leggen, gezien de onrust. d:e de rij
wielen en vooral rijwielen met hulpmoto-
:ouden teweegbrengen
Sociaal voorzien ingslonrls
voor gemeente Leiden?
De instelling van een het gehele ge-
meentepersonee! omvattend sociaal voor-
ieningsfonds hebben B en W in een
bijeenkomst met hoofdbestuurders van de
het Georganiseerd Overleg vertegen
woordigde organisaties van gemeente-
personeel aan de orde gestald
Bij die gelegenheid bleek, dat de ver
tegenwoordigers van het personeel het
belang van een zodanig fonds onder de
thans bestaande omstandigheden me»
hoog aansloegen Overeengekomen werd.
dat de hoofdbestuurders deze aangele
genheid met hun leden zouden bespreken
het resultaat daarvan aan B en W
kenbaar zouden maken. Tot dusverre
mochten dezen geen bericht terzake ont-
nodig. Niet eens zo verschrikkelijk veel:
f 2000. Maar dan moet men in Leiden en
omgeving niet op zijn portemonnee blij
ven zitten. Men kan een bijdrage storten
op gironummer 116571 ten name van de
Leidse Spaarbank, boekje 14387 A.V.V.V.
In het comité van aanbeveling, waarvan
ds. W. J H. Hubeek voorzitter is. hebben
zitting vertegenwoordigers van de Her
vormde Gemeenten v an Leiden en Voor
schoten. de Geref. Kerken van Leiden.
Oegstgeest. Leiderdorp. Hazerswoude en
Voorschoten, de Rcmonstr -Geref. Ge
meente te Leiden, de Evangelisch-Lu-
therse Gemeente te Leiden en de Qua-
ckergemcenschap. Secretaris van het
comité is de heer A. Trippenzee. Akker-
hof 21. en penningmeester de heer A J
Kors. Haarlemmerstraat 241.
Afscheiding Oostdwarsgracht
Kan er op het doodlopend eind van de
Oostdwarsgraoht ter hoogte van de voor
malige Huigdwarsstraat, in plaats van
de bestaande houten schutting, ter af
sluiting een gemetselde muur of iets der
gelijks worden aangebracht? Zo heeft een
raadslid aan het college van B. en W
gevraagd
De schutting aan het noordeinde van de
Oostdwarsgracht vormt de afscheiding
tussen het terrein der Stedelijke Fabrie
ken van gas en elektriciteit en de open
bare weg. B en W. zullen de mogelijk
heid onderzoeken om deze afscheiding te
verbeteren, aldus hebben zij de raad be-,
loofd.
Tussen
de
bladzijden
The woman in question
CASINO Anthony Asquith is bij J
Arthur Rank de regisseur met het oog
voor detail. De films die onder zijn
supervisie worden gemaakt munten uit
door een zeer goed volgehouden sfeer
tekening en door een uitmuntende rol
bezetting.
Dit was ook het geval in de negi-n
jaar geleden tot stand gekomen rolprent
„The woman in question", die in ons
land de niet geheel juiste titel „Een
vrouw van slechte reputatie" heeft mee
gekregen.
Het gaat hier om het vraagstuk van
getuigenverkla
Wel.
Overzicht LEIDEN en omgeving
DE WERKLOOSHEIDSCIJFERS die de directeur van het gewestelijk
arbeidsbureau te Leiden ons gistermiddag verstrekte, hebben be
trekking op de gemeenten Leiden. Alkemade. Leiderdorp. Oegstgeest.
Voorschoten, Warmond en Zoeterwoude.
Leiden 807
Prov. Zuid-Holland 11828
Nederland 63648
Overzicht van de werklooehe
kele beroepsgroepen
Bouwvakarbeiders 27
Metaalbewerkers 27
Textielarbeiders
Land- en tuinb.arbeiders 5
Transportarbeiders 12
Kantoorpersoneel 30
Hotelpersoneel 20
Losse arbeiders 4
19
De geregistreerde arbeidsreserve ie ge
durende oktober 1959 opnieuw iets toege
en. Dit is in deze tijd van het jaar.
rin seizoeninvloeden een rol gaan spe-
normaal. De toeneming van het aan
tal ingeschreven personen afkomstig ui
horecabedrijven en van het aantal inge
schreven losse arbeiders moet aan deze
zoeninvloeden worden toegeschreven,
ie van het aantal werkloze bouwvsk-
•beidens is niet een gevolg van een min
der gunstige werkgelegenheid. Gezien
grote activiteit in de bouwnijverheid
mag worden verwacht, dat de werkloos
heid in deze groep weer zal afnemen.
Deze werkloosheid moet worden be
schouwd als wrijvingswerkloosheid De
rkgelegenhe.d in andere bedrijfsklas-
i met uitzondering van de horecabc-
Woningen voor grote
gezinnen in Leiden
Is het college van B en W. niet van
ening. dat de raad ook :n deze tijd nog
wt taak heeft hot mogelijk te maken
of te bevorderen, dat vooral grote ge
zinnen in daarvoor passende woningen
worden gehuisvest?
Deze vraag van een raadslid kunnen
B en W. van Leiden bevestigend be
antwoorden. Bij de voorbereiding van de
woningbouwplannen wordt van hun kant
dan ook steeds rekening gehouden met de
behoefte aan woningen voor grote ge-
Inauguratie in LEIDEN
drijven is nog uitermate gunstig, de
vraag naar personeel in deze sectoren
van het bedrijfsleven is dan ook onver
anderd groot.
Vrouwen
Het aanbod van vrouwelijk personeel
is gedaald van 127 tot 95, in hoofdzaak
door bemiddeling van jeugdige krachten.
De behoefte aan vrouwelijk personeel
vooral in de textóel- en confectiebedrij
ven is nog zeer groot. De produktie van
de textielbedrijven zou nog belangrijk
kunnen worden opgevoerd, als de grote
tekorten aan vrouwelijk personeel geheel
of ten aelo zouden kunnen worden weg-
Gunslige ontwikkeling hij
slachthuis te Leiden
Het college van B. en W van Leiden
deelt de voldoening van de leden, die
constateren, dat het nadelige saldo van
het slachthuis wederom lager is geraamd.
Zij zijn er voortdurend op bedacht de in
komsten op te voeren. Do koel- en vries-
fdeürvg vertoont in dit opzicht de laat-
te tijd een verheugende ontwikkeling,
die zich weerspiegelt in de raming der
Op de mate der bedrijvigheid van het
slachthuis, voorzover deze verband houdt
met de plaatselijke vleesvoorziening, kan
«-einig of geen invloed worden uitge
oefend In onderzoek is de vraag of van
de zijde der gemeente maatregelen kun-
worden getroffen of faciliteiten kun-
«orden verleend, die de aanvoer en
verwerking van vlees ten behoeve
de hier ter stede gevestigde vleeswa
fabriek zouden kunnen bevorderen
waardoor andere bedrijven kunnen
den aangetrokken.
in het geval van de dood van Astra
Houston is er voor de politiemensen alle
aanleiding een groot aantal mensen te
verdenken van moord. Hel knappe van
de film is dat in goedgekozen flash
backs telkens «-ordt geschilderd hoe
deze mensen Astra zagen. Deze beelden
zijn sterk vertekend. De toeschouwer
rankt, hoe verder de film vordert, steeds
meer gefascineerd door deze met een
feilloo- gevoel voor filmritme opge
bouwde beeldenreeksen. Astra was voor
sommige mensen inderdaad een vrouw
van slechte reputatie, maar voor anderen
betekende zii iets geheel anders: de
sterk geïdealiseerde verloofde, of de
echte dame. die het peil van de buurt
sterk verhoogt
Jean Kent heeft in deze film de rol
van haar leven gespeeld. Het moet voor
haar een gebuertenis zijn ge«*ee*t met
een regisseur als Asquith samen te wer
ken Het resultaat blijkt sterk genoeg
te zijn om de jaren te overbruggen die
liggen tussen de produktie en het weer-
Weerzien me! voortreffelijk gemaak-
De hel van I\oord-Afrika
LIDO Vier mensen, een officier en
een onderofficier van het Britse Achtste
Leger (dat in Noord-Afrika tegen Rom-
mels Afrika-korps vocht), een Britse
verpleegster en een stoere Duitse spion
maken met een ambulance-auto een
avontuurlijke tocht door de woestijn
van Alxandrië.
Het is een barre tocht vol oorlogs
dreiging; de grootste vijand is echter de
woestijn zelf. Een vijand, die het vier
tal met al zijn menselijke tekortkomin
gen en goede karaktereigenschappen
dicht bij elkaar brengt, ondanks de aan
wezigheid van de spion, die, zonder dat
hij het zelf beseft, al spoedig is ontmas
kerd. Gespannen conflictsituaties gaan
gepaard met dit in-de-nood-naar-elkaar-
toegroeien.
Dit is in het kort de inhoud van de
roman van Christopher Landon. waar-
naai de Britse Rankmaatschappij de in
Berlijn bekroonde film Ice cold in Alex
(De hel .van Noord-Afrika) maakte. Knap
camerawerk tekent deze uitstekende
film. geregisseerd door W. A. Wittaken.
Enige ongetwijfeld zwakke, momenten
neemt men graag op de koop toe.
klei
(Advt
Th. j. van der HEIJDEN
lid ran de Neder!. Veren, van
Rechtskundige Adviseurs
Hoge Rijndijk 103a. Lelden, tel 23405
C O
YTET EEN REDE over „De ontwikkeling van het struktuurbegrip in de
petrologie" heeft gistermiddag prof. dr. M. den Tex het ambt aan
vaard van gewoon hoogleraar in de faculteit der wis- en natuurkunde,
met als leeropdracht de petrologie, mineralogie en kristallografie, aan de
Rijksuniversiteit te Leiden. Dr. Den Tex studeerde geologie aan deze uni
versiteit, werd assistent bij de afdeling petrologie en vervoLgens conser
vator aan het Rijksmuseum van geologie en mineralogie
In het begin van zijn oratie wees prof
Den Tex erop dat de patrologie, d.i. de
studie dei gesteenten, het tijdverdrijf is
geweest van mineralogen en geologen.
Het was Agnicola, een 16-de-eeuws medi
cus uit Joachimstiial, die als eerste de
gesteenten, voorzover zij associatie:
van vensohdillendö mineraalsoorten,
eigen groepering toekende. Tot diep
19-de eeuw evenwel bleef de mineralogie
een zuiver beschrijvende wetenschap en
de gesteentekunde zou aan haar leiband
zeker e-venlang petrografie zijn gebleven,
ware het niet dat de verklarende geo
logie zich omstreeks de 18-de-eeuw-
wending ook van het domein der ge
steenten had meester gemaakt en de pro
blemen der petrogenese op dringende wij
ze aan de orde höd gesteld.
De petrologiie geraakte uit haar im
passe omstreeks midden 19de eeuw
door de toepassing van analitische mid
delen met groter oplossend vermogen
Het blote oog en de loep waren onvol
doende en weldra greep de petroloog naar
ddel. waarvan zich ook de bioloog
bediende: de microscoop; doch hieraan
waren eveneens bezwaren verbonden, na
melijk deze dat dikke sneden van ge-
rmende mineralen ondoorschij
nend zijn en in de tweede plaats dat. a
:ouden ze dit niet zijn. hun optische r-on-
itanten slechts konden worden bepaald
door gebruik te maken van de pas
ontdekte polarisatieverschijnselen
Draaitafel
Prof. Den Tex stond uitvoerig stil by
verdienstelijke arbeid, die een viertal
Engelse geleerden namelijk Bre\
ol. Talbol en Clifton Sorby. h
icht en de onderzoekingen, gebaseerd op
Ie polarlsalieverschynselen effectief
naken Een andere belangrijke stap in de
oede richting was de uitvinding
miversele draaitafel een vervol
uitvinding van de Russische k
f Frdorow. die het principe
theodoliet toepaste op de microscooptafel.
behalve om de rairoseoopa» aan
vankelijk om twee, later om drie lood
recht op elkaar slaande assen draaibaar
gemaakt. De universele draaitafel
maakte het mogelijk praktisch Iedere op
tisch waarneembare richting of waar
neembaar vlak In een dunne doorsnede
op te sporen.
SprekeT legde hierna uit wolke resul
taten de toepassing van de universele
tafel vermocht op te leveren. ;n het
bijzonder bij de beoefening van de struc
turele petrologie. Bij permanente opstel
ling op de polarieatiemicroscoop biedt lukw
deze draaitafel nog steeds de eenvoudig
ste mogelijkheden ter bepaling van de
optische en kristallografische oriëntatie
van willakeurig gesneden mineralen en
het is juist deze oriëntatie in de ruimte
van kristallen en kristal aggregaten, die
de structurele petroloog het meest Inte
resseert want daaruit kan hij conclusiec
trekken aangaande de bewegingen waar
aan het gesteente vóór. tijdens of na zijn
uiteindelijke vastwording onderhevig is
geweest Die bewegingen, op hun beurt,
kunnen weer Inlichtingen verstrekken
omtrent de wijze waarop het gesteente
zijn huidige vorm is gekomen en op de
plaats kwam te liggen waar het nu wordt
aangetroffen Met andere woorden:
inzicht in de bouwstijl of tektoniek va
aardkorst kan nader worden gepreciseerd
door gevolgtrekkingen uit gesteentestruc
turen van microscopische afmetingen
Het laatste gedeelte van zijn betoog
wijdde prof. Den Tex aan de werkwijze
van de structuuranalyst („maakaelana-
llst". zoals hij het zelf noemt, omdat ht)
meer voelt voor het woord „maaksel"
dan ..structuur", en da gedachtengang van
de petrotektonicus.
In de receptiekamer kwamen de tal
rijke bezoekers de nieuwe hoogleraar na
mbtsaanvaarding begroeten en ge-
Niet neerzien op de
b.l.o.-scholieren
Zuster Accurcia, hoofd van de Lud-
winaschool voor b.I.o., heeft gisteravond
op een bijeenkomst van de contact-com
missie kinderbescherming Leiden en
omstreken in het Prytaneum gesproken
over het debiele kind. Men neemt aan,
dat 2'i procent van de Nederlandse be
volking debiel is. dus ongeveer 220.000
mensen. Door de defecte toestand van de
intelligentie ontstaan tekorten in karak
ter en persoonlijkheid.
Voor debiele kinderen is de b.l.o.-
school een uitkomst, al is het jammer,
dat nog veel te veel mensen meewarig
neerzien op het kind. dat zo'n school
bezoekt.
Op de b.l.o.-school leren de kinderen
zich aan te passen aan de maatschappij
Een langdurige opleiding is daarbij van
belang, vooral de nazorg mag niet wor
den verwaarloosd.
In Leiden bestaat een goede regeling,
onder meer wat de avondscholen betreft.
Vele debielen komen tot een huwelijk,
maar hierbij is het wenselijk, dat de
partners voldoende op elkaar zijn af
gestemd. De uit deze huwelijken ge
boren kinderen behoeVen niet debiel te
zijn. Wel is het meestal zo. dat kinderen
en huwelijk tussen een debiele moe
der en een redelijk intelligente vader
eeen goede opvoeding krijgen en omge-
Er werden vele vragen gésteld. Dc
bijeenkomst stond onder leiding van
voorzitter A. J. D. van Oosten.
uoettijn)
Zolang er mensen zijn
TRIANON Zolang er mensen zijn.
de verfilming van het boek ..Imitation of
life" van Fannie Hurst draait voor de
tweede week in Leiden. Op indringende
wijze wordt in de roman het rassenpro
bleem aan de orde gestold. Hoewel men
wel lets van de spanning van het boek
terugvindt in de film. ie er veel nobel»
verloren gegaan door de melodramatische
wijze, waarop de Amerikaanse filmma
kers de zaak hebben aangepakt. De be
kwaamheden van enkele goede actrices
acteurs kunnen dit bij lange na niet
goedmaken
(Melodramatische aanpak van het ras-
mprobleemt.
Schijnwerpers aan
LUXOR - Alle schijnwerpers aan. is
•n Duitse showfilm van formaat met
de hoofdrol de blijkbaar onvermoei
de Marika Rökk. die als zovelen uit
de amusementswereld ook bij het ouder
worden de afeer van dit leven maar
niet kan vergeten. Hóór optreden is ech
ter te billijken. Nog altijd is zij een
schitterende figuur onder degenen, die
het van de schijn van de show moeten
hebben. Een enkele maal bereikt zij zelfs
een hoogte als men in dit genre niet
zou verwachten.
Trouwens, de hele show is genietbaar.
Zij kenmerkt zich door vaart, af«*isse-
ling, goede décors en enkele verrassen
de vondsten. -Alleen het verhaaltje door
al dit schoons van klatergoud geweven,
is puur slecht.
Een vrouw verlaat haar man, een be
roemd componist, om niet langer als
onbetekenend huisvrouwtje op de ach
tergrond te moeten blijven. Ook zij wil
gevierd zijn en kiest daarvoor de kleine
kunst op welk gebied zij voor haar trou
wen triomfen heeft gevierd.
De dame wil pas bij haar man terug
komen. nadat zij heeft getoond ook wat
te kunnen presteren en omdat haar man
van haar houdt, helpt hij haar haar
doel te bereiken, natuurlijk zonder dat
zij het weet.
U begrijpt het al. Het cliché eind goed
al goed kan opnieuw «-orden gehan
teerd Een toppunt van onnozelheid ia
<ie plotselinge komst van een mannetje,
dat komt vertellen, dat door een fout
m een of ander formulier de echtschei
ding eigenlijk nooit heeft gegolden.
Er is nóg een ernstig bezwaar. Dat
betreft de manier, waarop de vroegere
stei weer bekend wordt; namelijk door
middel van leugenachtige publikaties in
een krant. Er schuilt natuurlijk wel
waarheid in de gedachte, dat mensen
dingen belangrijk gaan vinden enkel
en alleen doordat er druk over wordt
geschreven, maar men mag niet ver
wachten en het zo voorstellen alsof er
eén bona fide journalist zou zijn. die
etenschap op zo'n schaamte-
vijze gebrt
Het
Pijprookwedstrijil
dagen Haag-
tier wil de bejaarden volgend
hele dag laten uitgaan. Om geld
bijeen te brengen wordt maandag 9 no
vember. 16 november, 23 november, 20
november en 7 December een klavc
competitie gespeeld in he* clubhui>
de Ten Katestraac De koeten zijn f 0.50
per avond. Ook is men van plan
o i j prook wed st ri j d te houden. Men
zich opgeven bij de heer J. P. Crai
Van Lennepstraat 2.
J J Boogert te Den
voor hot doet ex g
eer P J C van Bredi.
r P E M Meerehock I
«vgee»' R K K"tirr.
Maar goed. hei gaat in deze film om
e show en die is te waarderen. Ten-
unstc voor degenen die ter verstrooiing
an al dat gedans en die muziek houden
t Goede show, onbenullig verhaaltje)
De laatste torpedo
REX De oorlog onder «-ater is reeds
li groot aantal malen verfilmd. Tel
kens weer bleek, dat slechts een draai
boek dat de «'aarheid geen geweld aan
doet en een zorgvuldige vermijding van
romantic-erende effecten dit soort films
aanvaardbaar maakten.
In de film „De laatste torpedo" gaat
hel om een onderzeebootcommandant,
die wordt geplaatst voor het dilemma
óf het schip torpederen, «-aarop zijn
vrouw en kind als gevangenen worden
weggevoerd, óf zijn plicht verzaken
Dit soort beslissingen wordt slechts in
het brein van filmproducers geboren Er
moei immers een menselijk tintje aan
een onmenselijk bedrijf worden gegeven.
nvermijdelijk «-eer van
ntische
Daai
it deze film geen goede
uitzondering ..p de vele voorbeelden
'ellende rest Men kan zelfs wel zeggen,
fat oorlogsfilms van deze klasse wor-
d'j gemaakt om eens wat afwisseling te
bieden op de gebruikelijke wild-west-
Under
het ook niet allesJ
Zie toor *taf]«nipuHg
ook pagina 4 en 6
