|licumc |Tditsrl)e (jTouraid Prins Bernhard levert ernstige kritiek op het bedrijfsleven Franse atoomproef ondanks protesten Goede naam van Nederland li jdt ikW SÉI8IB88III» in niet geringe mate schade Brazilië biedt plaats aan enkele honderden Nederlandse boeren FEL PROTEST VAN INDIA TEGEN RODE INVALLEN Niet onvoorbereid met Rusland gaan praten Piloot Peters verkeerde zag de sterren de kant opdraaien DONDERDAG S NOVEMBER 1959 BUREAUS Sleensiraat 31 Directie Redactie. Abonnementen- Advertentie-afdeling Tel 31441 ADVERTENTIES: f 0 20 per millimeter Familieberichten f0 18 per millimeter (BI) contract belangrijke korting) Veertigste jaargang no. 11711 CHRISTELIJK-yATlOiïAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken Opdrachten worden niet aanvaard (Van onze speciale verslaggever.) TN bewoordingen, die niet konden worden misverstaan, leverde prins -®- Bernhard gistermiddag ernstige kritiek op het Nederlandse bedrijfs leven, nadat hij via Los Angeles op Schiphol was teruggekeerd van een reis, die hem zowel door Brazilië als door Peru had gevoerd. „Ik heb de laatste tijd nogal wat rondgereisd", zei hij, „en heb niet alleen de Soedan, Turkije en Tanganyika bezocht, maar ook Brazilië, Mexico, Peru en Noord- AmerikaBijna overal hoort men echter de klacht, dat werken, die op inschrijving aan het Nederlandse bedrijfsleven worden gegund, vaak niet worden uitgevoerd, omdat de betreffende zakenlieden zich menen te kun- terugtrekkenDit is bijzonder pijnlijk en schaadt de Nederlandse naam in het buitenland enorm De Prins preciseerde ei te verklaren, dat overal in den vreemde opdrachten aan Nederlandse firma' den verstrekt, ondanks het feit, dal deze beslist niet de goedkoopste offertes doen. Door zijn betrouwbaarheid en waarbor gen van kwaliteit heeft Nederland zich echter een uitstekende reputatie in het buitenland verworven, die dikwijls der weegt dan de prijs, die moet worden betaald. Deze reputatie nu Na een inspannende reis door enkele Zuidamerikaanse landen en een kort bezoek aan de Ver. Staten is prins Bernhard gistermiddag op Schiphol teruggekeerd, ivaar hij werd begroet door koningin Juliana, prinses Irene en prinses Marijke. Dijzonder interessant, maar wel j vermoeiend", noemde prins Bernhard gisteren op Schiphol zijn reis naar Zuid-Amerika, die als in lossing van een belofte gold, welke hij dit voorjaar aan de Nederlandse emigranten in Brazilië heeft gedaan in verband met een korte ziekte, die hem het bezoeken der kolonies on mogelijk maakte. Gistermorgen in het vliegtuig was hij tot de ontdek king gekomen, dat hij in totaal zes tien nachten van huis was geweest. Deze waren op niet minder dan twaalf verschillende plaatsen door gebracht plus driemaal in een vlieg tuig! De ontvangst in de Nederlandse kolo nies in Brazilië was overal even harte lijk geweest. De prins schetste deze ne derzettingen in het algemeen als redelijk welvarend, wat ook weerspiegeld werd in het feit. dat de grotere naar uitbrei ding streven. Dit laatste was ook nodig, aldus prins Bernhard. In de eerste plaats omdat de zoons van de koxonisten straks zo mo gelijk eigen bedrijven moeten hebben, i» de tweede plaats omdat men moet op passen niet achter te raken bij het steeds hoger wordende peil van de Nederlandse landbouw. En in de derde plaats omdat de komst van nieuwe kolonisten nodig is. teneinde inteelt in de bijna geheel gesloten gemeenschappen tegen te gaan De gereformeerde kolonies Castrolan- da en Carambei hadden volgens de prins honderd kilometer ten noorden van de bestaande vestigingen zesduizend hectaren land aangekocht. De ro katholieke kolonie Holambra had optie op vijftigduizend hectaren n terrein, terwijl de kolonie Monte Alegre emigranten, behorende tot de gere formeerde kerken houdende artikel 31 - ook eigen grond wilde kopen. Kleine ei in losser verbanc wer. ende kolonisten in Tronco en Mao Me Toque probeerden eveneens enkele gezinnen naar Brazilië te krijgen. Het grote probleem, aldus de Prins, waren de kosten. In vee, werktuigen of baar geld moest in Castrolanda ratnbei een bedrag van twintigduizend gulden worden meegenomen. In Monte Alegre was dit op veertigduizend gulden gesteld en in Holambra op twaalfduizend gulden. Van de individuele emigratie naar Brazilië verwachtte prins Bernhard weinig, daar de zo heel andere levensom standigheden en de taal altijd bezwaren zullen blijven. Wat de tropische cultures betreft, zag hij als enige kans om op dit gebied iets te bereiken de start van Ne derlandse cultuurmaatschappijen vol gens het oude, in Indonesië gegolden hebbende systeem. In de zuidelijke staat Rio Grande do Sul had de gouverneur de Prin. op de kaart en vanuit de lucht hoogst interes sante plannen getoond voor drooglegging en kolonisatie van zeer grote gebieden. Het klimaat daar was bijna ideaal, zowrl voor de tuinbouw als voor de veeteelt. Naar de mening van de gouverneur zou den zich daar in de to-ikoinst ineer dan duizend boerengezinnen kunnen vesci- Voor Peru, dat prins Bernhard na Bra zilië bezocht, golden haast dezelfde moei lijkheden. In een groot gebied, dat de regering graag in cultuur zag gebracht, waren veel tropische cultures mogelijk met kans op zeer hoge winsten. Ook voor dit land gold echter, dat emigratie in kolonie-verband moest geschieden en dat men individueel een zeker kapitaal ach ter de hand moest hebben. Na verkiezingen Problemen blijven yoor Ben Goerion De (gematigd socialistische) Mapal- partjj van David Ben Goerion is als win nares naar voren gekomen uit de alge mene verkiezingen In Israël. De moeilijk heden voor de regering zullen echter waarschijnlijk voortduren omdat de Mapai geen duidelijke meerderheid be haalde. Ongeveer negentig procent van dt stemmen was vanmorgen bekend en daar van behaalde Mapai 38,5 procent. Ver moedelijk zal zij 46 of 47 van de 120 zetels in de nieuwe Knesseth behalen tegen 40 in de vorige volksvertegenwoordiging. Drie arabische lijsten die met de partij van Ben Goerion samenwerken, behaal den voldoende stemmen om elk een zetel te verwerven zodat Ben Goerion kan rekenen op steun van 50 zetels. De ultra-nationalistische Heroeth, i heen de op een na grootste partij, kreeg ook meer stemmen. Het ziet er naa dat zij 17 zetels zal behalen (een v van 2 zetels). Zes van de zeven andere partijen die in de Knesseth vertegenwoordigd waren, verloren aanhang. In het ultra-religieus Torah-front traden geen wijzigingen op. De communisten verloren meer dan een vierde van hun aanhang. Hun aantal zetels zal vermoedelijk dalen van 6 tot 3 of 4. De Mapai behaalde de meeste winst in Haifa. Jeruzalem en Tel Aviv. Op het platteland bleef haar aanhang gelijk. Willem Barendsz dag over tijd De Willem Barendsz zou in het begin van de middag uit de Amsterdamse haver kunnen vertrekken. Vanochtend liet men een van de twee hoofdmachines die gis teren kort voor het uitvaren een manke ment werd ontdekt en waarin een nieuwe lager is aangebracht, proefdraaien. ander door gaan. De Prins wilde geen namen noemen. maar uit gesprekken met officiële Neder landse handelsvertegenwoordigers in den vreemde was hem gebleken, dat het in trekken van een inschrijving na gunning als voornaamste oorzaak had het (ge ringe) te behalen winstpercentage. Deze handelswijze deed de Nederlandse zaak veel kwaad en zou fnuikend kunnen zijn voor de goede naam. die het bedrijfsleven hier te lande na de oorlog in de wereld gekregen heeft. Prins Bernhard sprak deze woorden wikkend en wegend uit, na afloop een persconferentie, die de emigratie- gelijkheden in Brazilië en Peru tot onder werp had. Hij meende deze feiten ai pers te moeten openbaren, omdat bij hoop had dat publicaties in dezen de toekomst zeker zouden stellen. Zijn parliculiei cretaris. dr. F. A. de Graaff. knikte hij resoluut toe. alsof dit luchten van li hart aanleiding tot een voorafgaande di cussie was geweest. Leningen Om de uitbreidingsplannen echter te kunnen verwezenlijken, waren er ook aanzienlijke leningen nodig. Met het Development Loan Fund te Washington werden op dit punt reeds besprekingen gevoerd, doch prins Bernhard liet door schemeren. dat ook de Braziliaanse re gering niet onwelwillend zou staan te genover het verlenen van subsidie. Te gelijkertijd verklaarde hij zich een voor stander van financiële jteun van Neder landse zijde, doch Den Haag zou hier over moeten beslissen. „Alles hij elkaar kan men zeggen." zo zei de Prins, „dat als alle uitbreidingen tot stand komen en als een oplossing voor het kostcnprobleem wordt gevnn den. er In totaal in de komende tien jaar plaats ls voor een achthonderd boeren gezinnen. Maar dat is dan ook wel liet maximum, dat alleen onder haast ldcaie omstandigheden zal kunnen worden be reikt Nehroe tvil elk stukje grond heroveren INDIA heeft Peking een nota ge zonden, waarin het in krachtige bewoordingen de aanspraken van Rood-China op gebieden langs de noordoostgrens van India afwijst. Volgens betrouwbare kringen eist New Delhi da4 Peking onmiddellijk de be zette grondgebieden van India ontruim: en zijn agressie staakt Leden van Nehroes Congrespartij hebben de premier erop gewezen, dat het land In een toestand is, waarin het de natio nale grondgebieden tot elke prijs wil verdedigen. Daarop zou Nehroe hebben verklaard, dat „elk stuk Indiaas grond gebied. dat thans in handen van de Chinese communisten is. door ons zal worden teruggenomen" Nehroe zou ook hebben erkend, dat hij zich heeft vergist In de vriendschapsbe tuigingen van de Chinezen. Voorts gal Nehroe toe, dat duizenden Chinese mili tairen zich op Indiaas grondgebied be vinden. )e meeste leden van de Congrespartij zouden niet tevreden zijn over de ant woorden van Nehroe Het wordt waar schijnlijk geacht dal nieuwe bijeenkom sten zullen worden gehouden om de Indiaas-Chinese grensgeschillen te be spreken. Gisteren hebben Indiase studenten op nieuw betogingen tegen de Chinese in filtraties gehouden Eisenhower over topgesprek: Hartelijk welkom De verwelkoming van de Prins Schiphol was bijzonder hartelijk, toer zichtbaar vermoeid, uil het KLM-lijntoe- stel stapte, dat hem van New York af had vervoerd. Koningin Juliana was er, gezeld van de prinsessen Irene en rijke, terwijl ook enkele hofdignitar en de ambassadeurs van Brazilië en Peru aanwezig waren. H- eerste, dat de Prins na een innige omhelzing van zijn gezins leden deed, was prinses Irene gelukwen sen met haar met goed gevolg afgelegdi tentamen Spaans. De nieuwe Russische ambassa deur in Nederland, de heer Pan- teljomon Kondrajewitsch Pono- marenko, heeft gistermorgen op paleis Soestdijk zijn geloofsbrie ven aangeboden aan koningin Juliana India verheugd over bezoek president V.S. PRESIDENT EISENHOWER is het -■ eens met de opvatting van De Gaulle, dat de westelijke grote drie voor de topconferentie Oost-West terdege hun plannen moeten co- ordineren. De westelijke geallieer den moeten zich niet onvoorbereid in een topconferentie met de Sovjet unie storten, verklaarde hij gisteren op zijn wekelijkse persconferentie. De president kondigde ook zijn grote buitenlandse reis aan. die in december zal worden gehouden naar het Midden-Oos ten. Middellandse Zee landen cn West- Europa. waar hij od 19 december de wes telijke topconferentie zal bijwonen Op een vraag wat hij dacht over ..de geest van Camp David", waarover in Rus land veel wordt gesproken, antwoordde Eisenhower, niet te weten wat de Sowjets daarmee bedoelen. Misschien betekent 't, zo voegde hij eraan toe, dat Chroesjts- ief en ik te Camp David hebben gespro ken zonder, heftiee taal te gebruiken Eisenhower verklaarde, dat hij nooil over een internationalisering van het Pa- namakanaal zal denken. De relleties eergisteren noemde hij slechts een i.._. dent. De Verenigde Staten hebben het kanaalverdrag met Panama steeds verzet in acht genomen, aldus de idont. Overigens is hij voorstander dp aanleg van een tweede kanaal door de landengte van Midden-Amerika. maar een dergelijk plan zou zeer n keurig bestudeerd moeten worden. Door het nuiz-schandaal in Amerika is -esident Eisenhower zeer geschokt. Hii heeft het ministerie van justitie na hei bekend worden direct verzocht een on- derzoek naar de ..vuile zaak" in te stel len. Aan het eind van het jaar zal het klaar zijn. Voorts deelde hii mee. Chroeslts- jef te hebben gesnroken over het vasthouden van vlif Amerikanen door communistisch China. Chroesifsjrf zou hebben geantwoord. <lat hij hier voor niet nersoonliik verantwoorde lijk is. wel beloofde hij het Incident met de Chinese leiders te bespreken. Goodivillreis Eisenhower heeft het plan, drie of vier dagen voordat op 19 december de westelijke topconferentie begint, in Parijs aan te komen. Iiij vertrekt 4 december uit Washington op zijn „goodwillrcis". Mevrouw Eisenhower Boeing valt tien kilometer Co-piloot Samuel Peters keek door de voorruit van zijn Bocing-707 en zag de sterren bewegen tegen de wijzers van de klok in. In een flits realiseerde Peters zich. dat zijn toe stel een halve draai moest hebben gemaakt en op de rug vloog. Samuel Peters dacht aan de 128 men sen in het toestel en worstelde wanhopig ■>m het enorme toestel weer onder con trole te krijgen. Hij zag nauwelijks, dal rijn gezagvoerder Waldo Lynch, die een ogenblik in de passagierskabine had doorgebracht, zich met moeite naar dt -tuurhut worstelde. Lynch bralde hem in de stoel te duv houden. Toen wierp hij bemannin ilid deel vaan seconde een blik op de zwoe gende co-piloot en schreewde: „Ik heb het commando". Een lid van de bemanning volbracht het schijnbaar onmogelijke: hij slaagde erin zijn gezagvoerder Lynch in de rie men vast te maken. Op dat momen' was het zware passagiersvliegtuig dt zeespiegel tot op 1800 meter genaderd De Boeing-707 had boven de At lantische oceaan een ongelooflijke „duik" van 10.000 meter gemaakt. Vlak boven de waterspiegel voelden de 129 mensen, bemanning en passagiers van de Pan American World Airways, harde schokken. Enkele seconden trilde het toestel, daarna hield de val op en '-'om de Boeing vrij scherp omhoog. Lynch liet de machine tot 10.000 kilo meter klimmen en vervolgde de vduchi tol Gander, waar de Boeing veilig aan de grond werd gezet. Enkele passagiers hadden lichte verwondingen opgelopen loestel ays an de Pan Amen de val kilo februari van dit j. Noordatlanlische Oceaan. Gisteren ver scheen het rapport van dc Cioil Aero nautics Board, de Amerikaanse rijks luchtvaartdienst, waarin de gebeurtenis wordt bescivreven In het rapport wordt gezegd, dat hel toestel zelf tijdens de val aanmerkelijk structurele schade heeft opgelopen. Al» waarschijnlijk oorzaak wordt genoemd deonvoldoende aandacaht, die de tweede bestuurder aan het vlucht verloop moei hebben geschonken, toen zijn gezagvoer der afwezig was. gaat niet mee. De president, waar schijnlijk vergezeld van zijn en zijn broer, zal achtereenvolgens Italië, Turkije. Pakistan. Afghanis tan, India. Perzië, Griekenland. Frankrijk en Marokko bezoeken. In India, Pakistan en Afghanistan hoopt hij beter begrip en meer wel willendheid jegens de V.S. te kwe ken. In New Delhi is men enthousiast over het komende bezoek, nu India met China op gespannen voet staat. Het bezoek zal onderstrepen, zo meent men in New- Delhi. dat India machtige vrienden heeft, waardoor het bij een aanval op het land niet alleen staat. In 1951 waren de ver houdingen tussen Amerika en India nog slecht, vooral toen de V.S. wapens gingen leveren aan Pakistan, destijds vijand fijfiÉ India. De laatste tijd N.A.V.O.-raad De NAVO-landen beraden zich over de vraag of de Raad van de NAVO op 15, 16 en 17 december in Parijs moet bijeen komen, om na de 19de de westelijke top conferentie te bespreken of na afloop een bijeenkomst moet beleggen, om het top- overleg te bespreken. Wellicht zal Eisen- houwer of een der andere westelijke lei ders, de NAVO-ministerraad toespreken. i'apeu.s. Franse torpedobootjagers heb ben gisteren in het Kanaal een Duits schip aangehouden en opgebracht naar Cherbourg. Men vermoedde dat het schip oorlogsmateriaal voor de Algerijnse rebellen aan boord had. „Het is de wens van H.K.H. prinses Wilhelmina, dat de on langs door haar verrichte schenking aan de Staat der Nederlanden het Kroondo mein van het grootste ge deelte van haar onroerende be zittingen op Het L00 ten goede zal komen aan de recreatie van gehele volk". Dat heeft prinses Wilhelmina gisteren nog eens nadrukkelijk laten onderstrepen door haar opper houtvester voor een groot aan tal journalisten. Dat deze schenking werkelijk een vor stelijk gebaar is, ontdekt ieder, die deze foto eens wat nauw keuriger bekijkt. Men mag zonder overdrijving zeggen, dat de bossen tot de mooiste Nederland behoren. En het zal er rustig blijven: het bos zal alleen toegankelijk zijn voor wandelaars en fietsers. Over de achtergrond van deze schenking leest men meer op pagina 9. Koude nacht De Bilt verwacht tot vrijdagavond Opklaringen met in de kust provincies hier cn daar ren 1bui. Vannacht in het binnen land plaatselijk mist en hier en daar nachtvorst. Zwakke tot matige noordoostelijke wind. Ongeveer dezelfde middaglemperaturen. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN Vrijdag 6 november: zon op 7.42, onder 17.05; maan op 13.10, onder 22.48; 7 nov. Eerste Kwartier IN VOORJAAR BOVEN DE SAHARA UMtANKRIJK heeft zijn eerste A atoombom gefabriceerd en zal het wapen, ondanks de protesten Afrikaanse landen, in het ko mende voorjaar boven de Sahara tot mtploffing brengen. Jules Moch. voormalig onderhandelaar ij de ontwapeningsbesprekingen. nu 'rans gedelegeerde in de politieke com- ïissie van de Verenigde Naties, verklaar de gisteren, dat het Franse atoom-experi- lechts een te verwaarlozen verho ging van de radio-activiteit zal vcro< kele schade zal aanrk ten. Moch zei dit. nadat belangrijke A: bische woordvoerders gisteren een heroep op de V.N. hadden gedaan. Frankrijk er- weerhouden kernwapenproeven in de Sahara te nemen. ..De Arabieren zijn diep bezorgd", zo zei Ahmed Taibi Ben lllma van Marokko. >ver de proeven die worden gehouden 1 een groene zone die In de gele Sahara niek la". Fnnd Zeineddine, sprekend namens de V.A.R., verklaarde daj het Franse besluit l legen de huidige tendens in de ïalionale ontwikkeling. Ook zonder vapenproeven is Frankrijk machtig zich op internationaal gebied Overdreven De Fransman Moch antwoordde: „Ik *moct een kwestie, die op emotionele overdreven door de propaganda sen die munt willen slaan uit de publieke opinie, tot haar ware proporties terugbrengen". Hij toonde kaarten van het Amerikaan se proefgebied in de Nevadawoestijn, van het Russische terrein en van de Sahara. Bij Amerikaanse en Russische proefgebie den bevinden zich op betrekkelijk korte afstand grote steden; in de Sahara is er binnen 500 tot 1000 kilometer afstand chts één bevolkingscentrum: Colomb Beechar 19.000 i verklaarde verder 1 Moch krijk we wapening. Het zal met geestdrift alle mi- litaire proeven laten \arcn op de dag dat de drie atoommogendheden afzien van kernbewapening. Als zij overeenkomen deze bewapening slop te zetten, onder controle, de voorraad liquideren en voor andere doeleinden gebruiken, zal Fran- n. Dit Helikopter maakle noodlanding o F.en helikopter van de vliegbasis Ypen- bui g kreeg gistermiddag motorstoring cn moest een noodlanding maken in de Bin nenwegge polder te Zoetermeer. De lan ding verliep vlot en zonder ongelukken. Toen na korte tijd de storing was verhol pen kon de helikopter zijn weg vervolgen. I'odola terechtgesteld De dertigjarige Canadese foto graaf van Duitse afkomst Guenther Fritz Podola is vanochtend in de Wandsworthgevangenis te Londen terechtgesteld wegens moord op een Londense rechercheur in Juli van dit jaar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 1