Jliettmc £dhsrf)e (üourmtl ^ACHTERKANT NOGAL EENTONIG Deel rijksweg 13 in gebruik gesteld Moskou publiceert de eerste maanfoto's Geleerden verbaasd over de bijzondere kwaliteit „Maak Korea weer één", zegt Nam II Water en land in greep van zuidwesterstorm Tuc begint de wilde strijd tegen stakingen Verloving Sjah half november R 1 DINSDAG 27 OKTOBER 1959 BUREAUS Steenstraal 37 Directie. Redactie. Abonnementen- eD Advertentie-afdeling Tel 31441 ABONNEMENTEN f 7.50 per kwartaal; f 2-55 per maand: f 0.59 per week ADVERTENTIES; f 0.20 per millimeter Familieberichten f0 18 pei millimeter (Bij contract belangrijke korting) Postrekening 58936 Veertigste jaargang 110. 11703 Dr. E. DIEMER CHRISTELIJK-N ATION AAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantvasticfr is gbeble#en tngn bert ia tegfyeaspoet" STUIPTREKKINGEN van geleide LOONPOLITIEK (Zie pagina 7) EENZAAMHEID bedreigde WETENSCHAPSMENSEN (Zie pagina 9) pUSLAND HEEFT de eerste foto's gepubliceerd van de zijde der maan die van de aarde is afgewend en daardoor nog door geen menseoog is waargenomen. Tevens werden beschrijvingen gegeven en de namen nieuw ontdekte bergen, kraters en zeeën. Uit de foto's, die door liet Russische ruimtestation Loenik-3 werden gemaakt, blijkt dat de achterzijde van de maan aanzienlijk eentoniger is dan de naar de aarde gerichte kan.. Het persbureau Tass meldde dat uit de foto's is gebleken dat de achter kant van de maan voor het grootste deel uit bergen bestaat. Ten zuid- zuidoosen van de Zee van Humboldt een van de kraters aan de voor kant van de maan, de kant dus die men van de aarde af kan zien strekt zich een bergketen uit over 2.000 km. Deze keten loopt over de ivenaar tot ver op het zuidelijke halfrond. Achter de keten is een groot :ontinent. verlichtte, moest bevinden. Het station as toen zestig tot zeventig duizend km i nde maand verwijderd. De foto's zijn opgenomen op een ciale filmband van 35 millimeter en met behulp van twee lezen met brandpuntafstand van resp. 200 en illimeter. Met de ene lens kreeg :n totaalbeeld van de maan, de andere agf bijzonderheden van een deel va; maanoppervlak. punten van de achterzijde van de maan amen gegeven. De Loenik-3 ziet er anders uit dan de eerder gelanceerde ruimtevoertuigen. Aan de voorkant steken er vier antennes i van achteren twee. De Loenik had een uitrusting voor wetenschappelijk onderzoek in de ruimte. De resultaten dit onderzoek worden nog uitge- Prof. Aleksander Michailof, voorzitter an de Astronomische raad van de aca demie van wetenschappen, verklaarde in minder contrasten zün. De sterrenkun- een radioboodschap dat er minder zeeën dlgen en geologen zien zich zo geplaatst een opwindend vraagstuk, namelijk verklaring te vinden voor dit ver schijnsel dat ongetwijfeld verband houdt met de kwestie van de oorsprong van het reliëf van d emaan", aldus de Russische geleerde. Hij deelde mee, dat ongeveer dertig procent van de foto's bestaat uit details het maanoppervlak nabij de ooste lijke zijde, die van de aarde zichtbaar is. De overige foto's betroffen de onzicht bare kant yan de maand. De donkere vlekken van de „zeeën" waren duidelijk zichtbaar. Volgens tass zijn de foto's via een tele visieapparaat in het interplanetaire sta- iver een afstand van 480.000 km naar de aarde overgebracht. Zee van Moskou Een grote krater ten noorden van de venaar van de maan, die een doorsnede an 300 km heeft, heeft van de Russen e naam „Zee van Moskou" gekregen. Een andere krater met een middellijn ongeveer 100 km met een heuvel ln het midden op het zuidelijk-halfrohd, is de Russische raket- en ruimtedes- kundige prof. Tsiolkofski genoemd. Een derde krater heeft de naam van de Fran- natuurkundige Frederic Joliot-Curie gekregen, die vorig jaar augustus c Een krater aan de grens van het zicht bare en het onzichtbare gedeelte va is naar Michail Lomonsof genoemd, 'isserszoon, die in de 18de eeui Russische academie van wetenschappen oprichtte. Een nabijgelegen bergketen kreeg de naam Sowjet-Bergen Er is veertig minuten lang gefotogra feerd, zodat een groot aantal foto's maan verkregen is. Het ontwikkelen afdrukken van de film is automatisch geschied aan boord van het interplane taire station. Het toestel voor de opna- van de maand en de doorzending het beeld naar de aarde aan boord de Loenik. werd op 7 oktober werking gesteld. ;t nemen van de foto's geschiedde op ogenblik, dat het station zich tussen naan en de zon, die ongeveer 70 pro van de achterzijde van de -FIFTY FIFTY de moderne Amerikaan Duidelijke foto': ling tot de zichtbare kant ziet de achterzijde er glad en eenvormig uit met uitzondering van eén grote te vek en ongeveer een tiental kleinere vlekken. Niet een oppervlak vol kraters, veeleer het uiterlijk van een pom poen, waarin iemand hier en daar zijn vinger heeft gestoken. De grootste vlek is de Zee van Moskou, de op grootste de Krater van Tsiolkofski met heuvel in het midden. Tot dusver hebben Russische geleerden aan acht \yOLGENS dit schema heeft de Loenik III (midden) de achter kant van de maan (boven) gefoto grafeerd. De pijlen geven de stralen van het zonlicht aan, dat de maan beschijnt. De foto's werden vervolgens automatisch naar de aarde geseind. (Ass. Press Radiofoto uit Moskou) „Maanowitsj" Wat het interplanetaire station zelf t gaat, wordt gezegd, dat het nog ongeveer een half jaar, gerekend vanaf het ogen blik va .1 de lancering, in de ruimte zal vliegen en elf tot twaalf banen om de aarde zal beschrijven. Daarna zal Loenik- 3 in de dichte luchtlagen van de damp kring terechtkomen en verbranden. Westelijke geleerden waren verbaasd over de duidelijkheid van de foto. Zij noemden het werk van de Russen een „reusachtige prestatie". Overal brachten de bladen vandaag de foto van de achter kant van de maan op de voorpagina. Een bekend Engels boulevardblad schreef in een kolossale kop: „Dit is Maanowitsj". COMMUNISTISCH VOORSTEL /COMMUNISTISCH Noord-Korea heeft voorgesteld het land te hereni- gen via verkiezingen in geheel Korea, die zouden moeten worden gehouden na het terugtrekken van alle buiienlandse troepen van het schiereiland. De troepenmacht van Noord- en Zuid-Korea zou verminderd moeten worden tot 100.000 man elk. Het plan, waarvan het Russische persbureau Tass vanuit de Noordkoreaanse hoofdstad Pjong Jang mel ding heeft gemaakt, is aangeboden aan de Noordkoreaanse Nationale Vergadering. samenwerking en samenwerking op sportgebied en op de vorming van een permanente commissie voor de econo mische ontwikkeling Het onverwachte voorstel van Noord- Korea geeft weer voedsel aan de ge ruchten, dat Chroesjtsjef op zijn terug reis uit communistisch China de Noord koreaanse hoofdstad zou hebben bezocht. Een officiële bevestiging van deze onder breking van Chroesjtsjefs terugreis is echter nooit gekregen. De vlce-premler van Noord-Korea, Nam II, heeft verklaard dat het voorstel ook zal worden voorgelegd aan de nationale vergadering van Zuid-Korea, aan het Zuidkoreaanse volk en aan de parlemen ten van alle landen. Het Russische persbureau Tass deelde mee, dat na volledige terugtrekking van alle buitenlandse troepen uit Zuid-Korea, verkiezingen in geheel Korea kunnen worden gehouden onder omstandigheden die de meningsvrijheid van het volk in Noord- en Zuid-Korea zullen waarborgen. In het Noordkoreaanse plan wordt tevens voorgesteld een permanente com missie te vormen, bestaande uit afge vaardigden van parlement, regering, poli tieke partijen en organisaties in Noord en Zuid-Korea. ^TAxANDE op een podium, dat bij de Doenkade op rijksweg 13 stond, ergen en storm trotserend, heeft de minister van verkeer en water staat, de her H. A. Korthals, vanmor gen het gedeelte Delft-Overschie van de weg 's-Gravenhage-Rotterdam (rijksweg 13) weer voor het verkeer opengesteld. Hij deed dit door op een knop te druk ken, waardoor een sirene ging Loeien Dit was weer het teken voor al het rij dende materieel van de aannemer, dal deze aam weerszijden van het viaducl Doenkade op de rijksweg had opgesteld, de rijbanen vrij te maken. Nadat de mi nister nog eigenhandig een verbodsbord die u van twee kanten laat genieten: wan de prije en ▼an de kwaliteit /oren had de minister het woord gevoemd in een garage van de Rotter- ;e vervoer- en motordienst aan hel Blijdorppleim te Rotterdam. Onder de 'ezigen bevonden zich o.a. de burg< iter va.n Delft, de heer D. de Loor, de Rotterdamse wethouder van open- e werken, mr, H. Bavinck, en de di- G.r Maris?3 Loopbrug omgewaaid miljoen scliade Twee Amerikaanse Vanmorgen is de zware loopbrug F op het haventerrein te Delfzijl door de storm omgewaaid, waarbij een grote ravage is aangericht. De kraanmachinist G. Wolf, kunstmanen die bezig was met het lossen van hoog- ovenslaken, kon bijtijds op een loods springen e.i werd slechts licht gewond. verdwenen De loopbrug vernielde twee loodsen, in een waarvan zakken kunstmest waren opgeslagen. Door het slechte weer werd Twee Amerikaanse aardsatellieten zijn de vorige maand uit hun banen verdwe nen, nadat zij in dc atmosfeer terecht ge er op het moment dat het ongeluk ge beurde, niet gewerkt, zodat persoonlijke ongevallen zich niet voordeden. komen waren, waar zij verbrand zijn. De Amerikaanse luchtmacht beeft van daag meegedeeld dat de 765 kg zware Ont- De Belgische premier en de minister van economische zaken hebben gisteren dekker-6, die op 19 augustus gelanceerd werd, 20 oktober na zijn 965ste omwente ling om de aarde verdwenen is. te Brussel een uit vijf man bestaand Belgisch planbureau geïnstalleerd, dat De Verkenner-4 is, blijkens een mede deling van het Smithsonian instituut, twee dagen later uit zijn baan verdwe grondslagen van de economische poli tiek, zoals investering, werkverschaf fing, prijzen en lonen, en dat een econo nen. De Verkenner-4 is op 26 juli 1958 door het Amerikaanse leger gelanceerd met behulp van een Jupiter-c raket. misch ontwikkelingsplan moet opstellen, hetwelk over een aantal jaren zal ver deeld zijn. beide landen. Algerijnse oorlog TASS TREKT ZIJN VERKLARING IN Het Russische persbureau Tass heeft gisteravond zijn bericht, dat de „voorlo- ige Algerijnse regering" bereid is over ;n staken van het vuren te spreken, in- Tass vroeg zijn abonnees het telegram annuleren vanwege een vergissing in de tekst. De terugtrekking volgde op een ontkenning door de Algerijnen dat een dergelijke verklaring afgegeven zou zijn. TAIT is de foto van (een deel van) -L' de achterkant van de maan, zoals die vannacht door het Russi sche persbureau Tass is vrijgegeven. De dorlopende witte lijn duidt de maan-evenaar aan. De witte stippellijn van boven naar be neden is de grens tussen het van de aarde uit zichtbare deel van de maan (links) en het onzichtbare deel, zoals dat door Loenik III is gefotografeerd. Witte lijnen rond om de objecten geven aan, dat deze definitief zijn vastgesteld. De volgende namen hebben de Rus sen gegeven: 1. Zee van Moskou (een krater met een doorsnee van 300 km); 2. Baai der Astronauten of Ruimte vaarders (in de Zee van Moskou) 3. voortzetting van de Zuidelijke Zee, die aan de voorzijde van de maan zichtbaar is; 4. Tsiolkofsky-krater; 5. Lomonosof-krater; 6. Joliot-Curie- krater; 7. Sovjetsky-bergketen; 8. Zee der Dromen. De Romeinse cijfers links van de stippellijn geven de plaatsen aan, die aan de ons bekende zijde van de maan liggen: I. Hum'boldt-zee; II. Mare Crisium; III. Regionale Zee; IV. Zee der Golven; V. Smith-zee; VI. Zee der Vruchtbaarheid; VII. Zuidelijke Zee. (Ass. Press Radiofoto uit Moskou) WIND RUIMT NAAR NOORDWEST Loodsdiensten gestaakt Een zware zuidwesterstorm, windkracht tien, geselt sinds de af gelopen nacht het water en het land en vooral op de Zeeuwse en Zuid- Hollandse eilanden heeft het ruwe herfstweer vrij spel. Nog steeds blijft de barometer dalen, hetgeen er op wijst, dat de kern van de stormdepressie, die in de vroege morgen bij Noord-Schotland lag, snel dichterbij komt. De storm gaat gepaard met hevige regenbuien, waarvan er gisteravond enkele on weer meebrachten. De depressie wordt morgenochtend bij Denemarken of de Duitse Bocht ver wacht, zodat de stormwind in de komen de avond en nacht bij ons naar noordwest zal ruimen. Het is als gevolg daarv; niet mogelijk, dat het water aan de kust flink zal worden opgestuwd, zodat het noodzakelijk zal zijn de beperkte dijkbe waking in actie te brengen. Vrees be hoeft er voorshands niet te bestaan, om dat wij juist in de periode van dood tij verkeren. Bovendien moet verwacht wor den, dat er morgen u-it het noordwesten koudere lucht van Groenland afkomstig, zal worden aangevoerd, waarin gure buien voorkomen, sommige gepaard gaande met hagel en onweer. In Schot land rekent men op flinke sneeuwbuien. De stormdepressie, die ons dezer dagen heeft bereikt, is de actiefste sinds januari 1958. Ook deze herfst op zondag 18 Land bouw pen si oen en Toeslag weduwen en wezen vervalt Het algemeen bestuur van het bedrijfs pensioenfonds voor de landbouw heeft besloten de tijdelijke regeling, die op 1 juli 1957 werd ingevoerd voor de we duwen- en wezenpensioenen, met ingang 1 oktober 1959 te doen vervallen, te regeling hield in afwachting van komst van algemene wettelijke voorzieningen op ddt punt in, dat op de weduwen- en wezenpensioenen tij de- ijk een toeslag zou worden verleend, •n dat het weduwenpensioen tijdelijk zou doorlopen tot de 65-jarige leeftijd. Zoals bekend is, trad de algemene vettelijke voorziening in werking op 1 oktober. Met ingang van dat tijdstip :ullen nu bedoelde toeslagen niet mee; worden uitgekeerd, terwijl de weduwen- oenen van hen, die wel de 60-jarige niet de 65-jarige leeftijd hebben bereikt, zullen vervallen. Het ligt in de bedoeling voor de we- uwen, die o-m een of andere reden iet onder de wettelijke regeling vallen, 31 speciale voorziening te treffen, wel- e te zijner tijd zo mogelijk tot 1 ok tober 1959 zal terugwerken. Sinds 1 juli 1957 wordt ook een toeslag verleend op dc invadiditeistpensioenen. Deze toeslag blijft voorshands bestaan. In de Baliemvallei op Centraal Ned. Nieuw-Guinea is voor het eerst een Dakota van de „Kroonduif" geland op de vaste luchtlijn Hollandia Wamena, een lengte als van Groningen tot Maastricht. Hierdoor is de weg geopend tot ontwikkeling van deze streek en de 70.000 Papoea's die er wonen. Na de stamoor- log die begin van deze maand aan 40 mensen het leven heeft gekost, had de voltooiing van het vliegveld van Wamena het karakter van een anticlimax. De bevolking -was geestdriftig, vooral toen enige stamhoofden 'n rondvlucht mochten maken Tien maanden wegens oplichting banken De Amsterdamse réclvtbaivk heeft de 58-jarige gedetineerde Amsterdammer A Z. veroordeeld tot tien maanden met af trek. Zij achtte bewezen dat verdachte de Nationale Handelsbank N.V. voor ƒ20.000 en de Nederlandsohe Handel maatschappij voor 10.000 had opgelicht. De officier van justitie eiste veertien da gen geleden anderhalf jaar gevangenis straf en voorwaardelijke terbtawhilrking- s telling. Britten storen zich niet, aan vakbonden De Britse vakbonden hebben gis teren de oorlog aangekondigd tegen wilde stakingen, terwijl nieuwe sta kingen het werk dreigen lam te leg gen op treinen en sleepboten. De leiders van de Tuc (Trades union congress) hebben aangedrongen op een door de regering gesteund onderzoek naar de wilde stakingen die de laatste tijd uitgebroken zijn, het parool van de vakbonden trotserend. Door de laatste van deze stakingen is gisteren het werk neergelegd in restau ratiewagens op verschillende grote trei nen. De zakenlieden die reizen tussen Londen en Noord-Engeland werd aange raden eigen boterhammen mee te nemen. Ongeveer 600 koks en kellners hebben geweigerd te werken uit protest tegen de invoering van een luxueuze lijn van een andere maatschappij waardoor zij hun beste klanten zouden kwijtraken. De nieuwe dienst is toegewezen aan de British pullman company, een onder neming die semi particulier is en die geen geregelde staf in dienst heeft. De stakers hebben geweigerd gehoor te geven aan de bevelen van de vakbond om het werk te hervatten. Door een andere staking liggen 27 sleepboten in de haven van Liverpool stil. Ongeveer 600 man zijn in staking ge gaan omdat een van de kapiteins gede gradeerd werd wegens roken op dek. Ook hier trotseerden de mannen het bevel van de vakbond. Andere .onofficiële" geschillen hebben het vervoer in Sheffield lam gelegd. Ver der werd de aanvoer van elektrische stroom verminderd. Een commissie van de Tuc heeft bevolen, dat de algemene raad va; Tuc er bij de gezamenlijke adviserende raad van het ministerie van arbeid op aandringt, spoedig een onderzoek naai deze stakingen in te stellen. De leiders van de Tuc hebben kort ge leden hun bezorgdheid te kennen gegeven over de activiteit van groepen vakbonds leden die bekend staan als „trotskisten" die plaatselijke grieven aangrijpen oir wilde stakingen uit te lokken. oktober hebben wij al een storm mee gemaakt, maar deze was minder hevig en duurde korter. Schepen Berichten over in nood verkerende schepen hebben ons tot heden slechts be reikt van het 161 ton metende Noorse vissersvaartuig Suloy, dat gisteravond heeft geseind, dat het zich, met dertig opvarenden aan boord, op de Atlantische Oceaan in een kritieke toestand bevindt. Het is op een afstand van 450 kilometer ten westen van Ierland een speelbal van de storm. De kapitein van de Suloy ver zocht om vliegtuigen voor het opsporen van het schip. De noodseinen werden op gevangen door het 1534 metende Noorse motorschip Luksefjell. De loodsdienst te Hoek van Holland is gisteravond half twaalf geheel gestaakt. Met de loodsdienst te Ymuiden was dit reeds om kwart over negen het geval. Ook de veerdiensten in Zeeland gaan moeilijkheden van de storm ondervin den. De grote veerboot Prinses Beatrix op de lijn Vlissingen-Breskens heeft van morgen om zeven uur tengevolge van het hoge water en de harde wind de Vlissing- se haven niet meer kunnen verlaten. Men onderhield de dienst met twee kleinere boten, maar ernstige stagnatie was niet te voorkomen. De dienst Enkhuizen-Sta- voren werd gestaakt Militair uit auto geslingerd De 19-jarige dienstplichtige soldaat L. Mendels uit Arnhem is gistermiddag uit een militaire vrachtauto geslingerd, waarbij hij een gebroken borstbeen op liep. In zorgwekkende toestand is hy in het Julianaziekenhuis te Apeldoorn opge- De chauffeur van de vrachtwagen raak- in een bocht de macht over het stuur kwijt en vloog tegen een boom. Door de schok werd M. uit de wagen geslingerd kwam daarbij eveneens tegen een boom terecht. Farah Diba bij Dior In Teheran is gisteren officieel be kend gemaakt, dat de verloving van de Sjah met Farah Diba die nog deze maand werd verwacht is uit gesteld tot half november. Enige we ken daarna zal het huwelijk worden voltrokken, aldus een dignitaris van het Perzische hof. Een overweging voor het uitstel is geweest, dat mejuffrouw Diba op het ogenblik in Parijs is. Het zou toch wel bijzonder onbeleefd zijn de verloving be kend te maken tijdens haar afwezigheid, aldus de bekendmaking. In Parijs heeft de toekomstige vrouw van de Sjah een bezoek gebraoht aan het modehuis Dior. Het bruidskleed moet bunnen drie weken gereed zijn., zo werd door een woordvoerder van het mode huis verteld. Dezelfde woordvoerder vertelde, dat Farah Diba een volledige garderobe heeft aangeschaft. Zij deed haar keuze in nauw overleg met Yves Saint-Lau rent: ochtenxiboiletten, avondtoiletten, mantelpakken, wandelkostumes, oock- tailjurken en baljaponnen. Parijse bladen, wisten gisteren reeds te melden, dat het bruidstoilet wit zal zijn, „met juwelen bezaaid en zeer luxueus". Ook wordt met bijzonder veel nadruk gemeld, dat ook Soraya destijds haar bruidskleed bij Dior liet maken. Storm, en buien erwacht tot woensdagavond Aanvankelijk tijdelijk storm tussen west en noordwest. Morgen langzaam afnemend. Wisselende bewolking met nu en dan buien. Iets lagere temperaturen. (Opgemaakt om 11.15 uur). ZON EN MAAN 'oensdag 28 oktober: zon op 7.26, onder 1maan op 2.44, onder 15.50. 31 oktober HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur Waarid Mailorca Lissabon /indstil finds til

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 1