Domtoren bewaart 40 jaar
luchtvaartvoorspellingen
ROOMBOTER
Nieuwe kansen voor
de garnalenvisserij
Wie waren onze voorouders
Rijexamens worden
langer en duurder
Texel lijdt het
meest onder
de droogte
Geen misdrijf maar
geheim procédé
VRIJDAG 9 OKTOBER 1959
T)E EERBIEDWAARDIGE Domtoren
van Utrecht, die sinds eeuwen
het beeld van de stad bepaalt, be
waart thans de voorspellingen over
de burgerluchtvaart gedurende de
ln de voet van de hoogste toren
van Nederland, de Dom te
Utrecht, heeft de elfjarige Al-
phonse Peter Bakes, een klein
zoon van de heer I. A. Aler,
president-directeur van de
K-L.M., gistermiddag een koker
gemetseld, waarin tien mensen
hun gedachten o-ver de burger
luchtvaart in het jaar 2000 op
papier hebben gezet.
Wie krijgt in
2000 gelijk
rakter. De KLM-harmonïe had talloze
verheugd, dat de KLM ter gelegen
heid van haar jubileum de Domtoren
heeft gekozen om de toekomstver
wachtingen tot het jaar 2000 in haar
stenen schoot te bewaren.
Hij trok i
de 14e i
lllilltllllll'
komende veertig jaren. Burgemeester
De Ranitz toonde zich gisteren zeer
len zij" met snelheden, vele malen gro
ter dan het geluid, onaantastbaar voor
stormen, omveders, mist e.d., door de
buitenste lagen van onze dampkring
De inmelseling had een feestelijk ka-
Peelbrand woedt
steeds voort
De Peelbrand rond Horst en Griendts-
veen woedt nog steeds voort. Het aantal
hectaren Peelgrond dat door het vuur is
aangetast, nadert langzaamaan de 200,
hetgeen in £at gebied een droevig record
betekent. Gewacht wordt op regen, de
enige blusmogelijkheid voor deze om
vangrijke brand.
Het vuur woedt zowel boven- als
ondergronds en gaat gepaard met een
intens doordringende rook die èen hin
derlijke stank verspreidt.
Sergeant-deserteur
werd luitenant
Een gevangenisstraf van vijf maanden,
waarvan vier maanden voorwaardelijk,
heeft de krijgsraad te Arnhem de 29-
jarige dienstplichtige sergeant A. J. K.
opgelegd. Voor de ten laste gelegde de
sertie had de auditeur-militair, tegen de
sergeant een gevangenisstraf van zes
maanden met aftrek gevorderd en ont
slag uit de militaire dienst. K. was na
een verlof, begin augustus 1956, niet bij
zijn in het legerkamp Wittenberg ver
blijvende onderdeel teruggekeerd en had
de wijk genomen naar Frankrijk, waar
hij tekende voor het vreemdelingen
legioen, waarbij hij al eerder drie jaren
had gediend. Ter zitting bleek, dat de
sergeant het in het vreemdelingenlegioen
tot luitenant heeft gebracht en dat hem
het Croix d'honneur was verleend. Ze
sendertig keer was hij gewond geraakt
bij gevechtshandelingen in Indo-China
en Algerije. Hij werd door de verdedi
ging een op-en-top soldaat genoemd.
Van de zijde der verdediging werd aan
de krijgsraad verzocht K. niet uit de
militaire dienst te ontslaan. De krijgs
raad voldeed aan dit verzoek.
kige middelen in 61 jaar een moi
taal gothisch bouwwerk stichtten en de
pioniers van de KLM, die na 40 jaa.
hun wenk bekroond zien in een gigan
tische onderneming. Anno 1959 dienen
wij voor beide groepen bouwers diepe
bewondering te hebben, zo
ste burger van de Domstad,
Jihr. De Ranitz waagde z
inmetseling van de tien voi
aan de voet van de toren, ook aan
toekomstverwachting. Volgens hem
wikkelt de burgerluchtvaart zich i
richting van nog grotere en nog
lere vliegtuigen, waarbij de DC-8 e
turboprop Electra's slechts vliegen zul
len zijn. Hij voorzag dat de
tinentale lijnen in de toekomst bevlogen
zullen worden door raketachtige lucht
schepen met honderden passagiers aan
boord. Van de grond af bestuurd zul-
Utrechtenaren naar het Domplein ge
trokken. Drie jongens, de 11-jarige Al
phonsc Peter Bakkes, Alex van Hemert
de 17-jarige Utrechtse metselaar An-
v. d. Belt vertrouwden de histori
sche. van edelstaal gesmede koker, aan
de Domtoren toe. Zij ontvingen van de
burgemeester een oorkonde, waarin zij
werden uitgenodigd in het jaar 2000 aan
wezig te zijn bij de opening van de ko
ker. Dan zal blijken, of luchtvaartpro
minenten, dan wel kraanmachinist Jan
Bruggeman uit Goedereede de juiste
voorspelling heeft gedaan.
Veedief bekent
De 62-jarige veekoopman P. iJan der G.
uit Akkrum die was gearresteerd in ver
band met in Friesland gepleegde dief
stallen van vee heeft een volledige be
kentenis afgelegd. Gebleken is, dat alle
in de afgelopen maanden in Friesland
gepleegde veediefstallen door hem op
eigen, houtje zijn gepleegd. Van der G.
blijkt niet, zoals men aanvankelijk ver
moedde, medeplichtigen te hebben ge
had. Hij vervoerde het gestolen vee met
een bestelauto en verkocht de dieren op
de veemarkt te Zwolle.
Onderzoekingen
bij Doggersbatik
ÏV^EDERLANDSE vlsserjjbiologen heb
ben de afgelopen dagen aan boord
de onderzoekingstreiler Willem
Beukelszoon in de Noordzee een on
derzoek ingesteld naar de mogelijkheid
om een nieuwe grote garnalenvisserij bij
de Doggersbank op te bouwen. Aanlei
ding tot deze onderzoekingen, onder lei
ding van de pas benoemde garnalenbio-
loog R. Boddeke, van het rijksinstituut
visserjj-onderzoek te IJmuiden. was
het feit, dat de garnalenvondsten
dicht onder de Nederlandse, Belgische en
Wadden kust de laatste jaren afnemen.
Maar vooral werd dit noderzoek begon
nen toen men van de Helderse schipper
Giel Slot vernam, dat hy eind augustus
bij Silverpit in de Noordzee een halve
tand mooie garnalen had gevangen.
De Willem Beukelszoon werkte gedu
rende tien dagen aan het onderzoek mee.
maar de vele trekken bleven vrijwei
vruchteloos. Toen men het onderzoek bij
na wilde eindigen, werd er garnaal ge
vangen met het zeer kleine torpedonet.
Slechts 21 stuks kwamen aan dek, maar
de moeite was beloond en -opnieuw is
aangetoond,, dat op deze plaats gar
naal is te vangen. De praktijk
nieuwe onderzoekingen zullen
moeten uitwijzen of er toekomst ir.
visserij op grote garnaal bij de Silverpit
zit. De Willem Beukelszoon zal het or
derzoek binnenkort voortzetten.
De kotter Wierlngen Wr 6 van vis
ser S. Lont te Wieringen heeft inmid
dels ten noorden van de Wadden
eilanden ook nieuwe vangstgronden
voor garnalen ontdekt. Deze lagen
ongeveer 15 km uit de kust bij Ame
land en Schiermonnikoog. Deze reder
heeft zijn drie schepen thans uitge
rust met koelruimen, zodat men niet
112) In ons land zijn verschillende
Keltische overblijfselen aangetroffen
die erop zouden kuimen wijzen, dat
ons land (geruime tjjd vóór de Ro
meinen hier kwamen) door de Kelten
bewoond werd. u ziet, dat we ons
nogal voorzichtig uitdrukken. Immers,
het vinden van Keltische overblijfselen
is op zichzelf geen onweerlegbaar
bewijs voor de stelling dat het volk
van die naam hier indertijd ook wer
kelijk gezeteld heeft. De Keltische
stammen kunnen hier wel enige malen
doorheen getrokken zijn en daarvan
sporen hebben achtergelaten. Ook
kunnen Keltische gebruiksvoorwerpen
door andere volken zijn overgenomen
en door deze niet-Kelten In ons land
zijn achtergelaten.
Zelfs de enkele Kel
tische graven die in
het zuiden van ons
land zijn blootgelegd
leveren niet het on
omstotelijk bewijs
van Keltische be
woning.
Een zwaarder ar
gument (vooral wan
neer het in combinatie met de
Keltische vondsten wordt gebruikt)
leveren in dit opzicht de vele Kel
tische of Gallo-Romaanse aardrijks
kundige namen die we op verschil
lende plaatsen nog aantreffen. Dat
zijn vooral de namen van rivieren, te
beginnen met de Rijn, welke naam
nog niet zo lang geleden „in alle
gevallen" Keltisch werd genoemd.
Maar thans zijn er ook taalkundigen
die de naam van Indo-Germaanse
oorsprong verklaren, waarbij dan
aangetekend moet worden, dat Rijn
als een Keltische en Germaanse vorm
uit de grondvorm „Reinos" zou zijn
ontstaan. Ook van de Lek is het niet
helemaal zeker, of deze naam behoort
by het Keltische Licus, want er be
staat ook een inheems woord Leek
(Leke) waarvan de Lek afgeleid zou
TOCH IS
HET ZO!
Op solide grond staan we in Zuid-
Limburg, waar de Jeker nog onbe
twist als een rivier met een Keltische
naam doorheen stroomt. Ook niel is
een Keltische vorm (van nigella: de
zwarte) zodat we op goede gronden
mogen veronderstellen dat het onlangs
by Roermond gevoegde plaatsje
Maasnicl aan een gedeelte van de
Maas ligt dat er destijds nogal duister
uitzag. De tegenhanger van zwart is
natuuriyk wit (albana), welk woord
wellicht in namen als Alfen terug te
vinden is. (Er bestaat echter ook een
persoonsnaam Alvo.
zodat de afleiding
ook anders zou kun-
Als Keltisch gel
den ook de plaats-
in Limburg de voor
naamste voorbeel
den worden aange
troffen, zodat we mogen veronderstel
len dat bu Slenaken, Beutenaken en
Pcsaken in lang vervlogen tyden
Kelten hebben geleefd. Deze plaats
namen zouden van Gallo-Romaanse
oorsprong zyn, eindigend op -acus.
meestal van persoonsnamen afgeleid.
Laten we hiermee eindigen, want
èn door de Keltische vondsten èn
door de plaatsnamen van Keltische
oorsprong is het duidciyk dat de
Kelten destyds in ons land gewoond
moeten hebben. Wellicht wilt u thans
wel eens weten, hoe uit een produkt
dat voor de V2-projectielen was be
stemd een wondermiddel is gegroeid!
Daarover een volgende keer.
meer elke dag aan de markt behoeft
te komen, maar een week lang op de
garnalengronden kan blijven.
Ook heeft deze rederij nog een andere
nieuwe weg in de garnalenvisserij inge
slagen. Onder de ganalenzeef is op de
kotters een waterspuit aangebracht,
waardoor de jonge ondermaatse garnalen
die door de zeef vallen, onmiddellijk weer
in zee worden gespoten om verder te
groeien. De meeste kotters voeren deze
jonge garnaal aan voor de vismeelfabrie-
ken. Voornamelijk hierdoor is de over-
bevissing ontstaan, die de slechte vang
sten tot gevolg heeft gehad.
De Wieringse reder Lont heeft met de
ze werkwijze een mogelijkheid gevonden
een einde aan de pufvisserij te maken. In
kringen van biologen hoopt men dat het
voorbeeld van deze rederij door andere
garnalenvissers wordt gevolgd. De gar-
nalenstand langs de Nederlandse en de
Waddenkust zou zich hierdoor, zo meent
men, kunnen herstellen.
O, wat zijn ze in ons buurland
toch happig op onze boter.
Omdat ze in het
buitenland óók wel weten
is boter en...
boter is niet te vervangen
Veel meer examinatoren
(Van onze ve
jYJET ingang
eersredacteur)
n 1 januari zullen
de rijexamens langer en duurder
worden. Het aantal examinatoren,
onder toezicht van het Centraal bureau
voor de afgifte van rijvaardigheidsbewij
zen staat, zal met vijfenzeventig worden
uitgebreid om de jaarlijkse toenemende
stroom van kandidaten te kunnen opvan
gen. Door de instelling van een speciaal
examen voor rijschoolhouders, zomede
door een grotere openbaarheid der exa-
hoopt men het percentage geslaag
den, dat op het ogenblik bijna veertig
procent van de eerste oproepingen be
draagt, te verhogen. Een en ander beoogt
tevens de sanering der autorijscholen,
de mening van het C.B.R.
tenminste de helft in het verlenen van
»n goede opleiding faalt.
Deze maatregelen zijn gisteren bekend
_ïmaakt door de heer H. M. W. Wester-
faken, directeur van het Centraal bureau
r de afgifte van rijvaardigheidsbewij-
dat, in opdracht van de regering,
;Lcht op het verlenen van rijbewü;
Drie kwartier
Sinds geruime tijd staat de leiding van
het C.B.R. op het standpunt dat het half
dat beschikbaar is voor het volledige
amen, om meer dan één reden te
kort moet worden geacht. De snelheids
beperking binnen de bebouwde kom bijv.
or de beoordeling van de rijvaar
digheid funest, daar uiteraard de gedra
gingen van de examinandus ook bij ho
gere snelheden moet kunnen worden be
oordeeld. Ook de vele opstoppingen als
gevolg van de toegenomen Intensiteit
h;'. verkeer, beperken de toch reeds krap
gemeten tijd voor het praktische deel
an het rijexamen, wat niet bevorderlijk
voor de beoordeling.
Daarenboven is de examinator de laat
ste jaren noodgedwongen met steeds
meer werk belast, zoals de uitvoering
van de ogen-test, hét voorlezen van de
volledige personalia, de controle van
het motorrijtuig, de observe ring van de
kandidaat etc.
A. den Doolaard schreef over zijn auh
boek is een cirkeltje; maar wat er var.
In de Salamander pocketreeks verscheen v
de roman van een zorgeloze zomer".
urschap: Het idee voor een
terecht komt is een streepje,
m zijn band o.m. „Wampie,
Na overleg met de minister van
keer en waterstaat is dan ook besloten
de examentijd met ingang van 1 januari
uit te breiden tot drie kwartier. Ten
minste vijfentwintig minuten hiervan
(thans twintig minuten) moeten aan het
praktisch gedeelte worden besteed en
tenminste vijftien minuten (op het ogen
blik tien minuten) aan het theoretische
gedeelte. Voor een praktisch herexa
is de tijdsduur op tenminste vijfent
tig minuten gesteldvoor een theoretisch
herexamen op tenminste twintig minuten
Het uniforme inschrijfgeld van zever
gulden zal als gevolg hiervan worder
verhoogd. Met ingang van 14 decemhe
zullen de volgende tarieven gaan gelden
9,50 voor een volledig examen, 7 voor
een praktisch herexamen en 6 vooi
een theoretisch herexamen.
Meer examinatoren
De verlenging van de tijdsduur dei
examens brengt automatisch een uitbrei
ding van het korps examinatoren met
zich mee, van wie er thans vijftig in
vaste dienst en honderdvijftig in los ver
band werken. Het ligt dan ook in de
bedoeling het personeel van de buiten
dienst met vijfenzeventig „los-verban-
ders" aan te vullen. Op reeds geplaatste
advertenties zijn in totaal vierhonderd-
ijftig solldciaties binnengekomen, doch
en juiste keuze van mensen zal
moeilijk zijn. De eisen immers zijn uiter
mate zwaar, zowel op het gebied
de verkeerskennis ais op dat vat
menselijke verhoudingen. Een opleiding
maanden moet bovendien
den gevolgd om zich naar de richtlijnen
an het C.B.R. te kunnen voegen.
Teneinde aan het rijexamen een i
openbaar karakter te geven, heeft de
e van toezicht op het C.B.R,
besloten rijinstructeurs op bepaalde voor
waarden tot het examen toe te laten. Dit
dat de zenuwachtige kandi
daat misschien meer rust kan geven en
beoordeling en bespreking vai
gemaakte fouten belangrijk kan zijn, is
echter afhankelijk gesteld van het bezit
n diploma, dat van half februari
1960 af kan worden gehaald.
Met het brevet dat door de stichting
Vamor wordt uitgereikt, hoopt het C.B.R
:ijdelings te bewerkstelligen, dat de vak
bekwaamheid der zesduizend autorij
schoolhouders en instructeurs in Neder
land wordt vergroot en dat hierdoor via
beter onderwijs een grotere verkeersvei
ligheid ontstaat. En dat de 55 miljoen
gulden, die jaarlijks aan rijinstructde
■ordt besteed, een hoger rendement zul-
■n krijgen. Het in te stellen examen
staat open voor iedereen en wordt boven
de thans geldende zgn. bondsexamens
gesteld. De ondernemersbonden B.B.N.N.,
Bovag, F.N.O.P. en A.B.A.N., waarin on
geveer de helft der instructeurs is geor
ganiseerd, werken er aan mee en de
dichting Vamor is in feite hun creatie
In de toekomst, deelde de heer Wes-
terlaken tenslotte nog mee, kan ook exa
men worden gedaan in een auto met een
automatische koppeling, mits de kandi-
':an aantonen er de eerste eigenaar
zijn en zodra de rijksdienst voor
egverkeer bereid is een speciale
code voor automatische gangwissels op
het kentekenbewijs te plaatsen. Tot nu
het zo, dat deze bepaling al-
auto's gold, die als standaard-
J een automatische wisselbak
bezaten en waarvan geen orthodoxe se-
ies op de markt waren. De bepaling
lat automatische auto's van een dubbele
•oetrem moeten zijn voorzien, blijft ech-
er gehandhaafd.
Ja, op de inhoudvan depockets komt het aan
Geniet van pocket boeken geschreven
dpor auteurs, die wat te zeggen heb- Kleurrijke omslagen
ben. In de reeks Salamander pockets maken de Salaman-
wordt uitsluitend werk van vooraan- j
staande schrijvers opgenomen. Werk Cr ^OC etS l'
dat altijd intrigeert - ook al kent U
auteur of titel eens niet. Zo juist ver
schenen 11 nieuwe boekjes (er zijn er
nu totaal ca. 60) o.a.De Show boat;
't Geluk hangt als een druiventros;
Rubber; Philip en de anderen. Iedere
boekwinkel heeft ze.
SALAMANDER - POCKETS
1.75 geïllustreerd 2.50
feestelijk geschenk.
Want een mooi
boek van een goede
auteur waardeert
iedereen.
Jeugdcriminaliteit
neemt steeds toe
Volgens een studie van het Amster
damse bureau voor statistiek neemt de
criminaliteit, vooral onder de jeugd,
steeds meer toe. Tussen 1951 en 1958 was
er zelfs sprake van een stijging met 42
procent. Diefstal komt het meèst voor.
Vrouwen en meisjes plegen veel minder
misdrijven. Onder de jongeren, die in
het onderzoek betrokken waren, waren
maar tien procent meisjes-delinquenten.
Een vergelijking van de gezinsverbanden
wijst uit, dat het percentage uit onvol
ledige gezinnen het hoogste is. Een dui
delijk verband bleek voorts uit het ge
middelde aantal bewoners per vertrek en
het aantal processen-verbaal.
Op uitnodiging van de Texelse Land
bouworganisaties en de districtsraad van
het Landbouwschap, hebben de provin
ciale voedselcommissaris, ir. Van der
Hoek en diens plaatsvervanger, ir. Leep,
vandaag een bezoek aan Texel gebracht,
om zich op de hoogte te stellen van de
toestand in de landbouwbedrijven, in ver
band met de aanhoudende droogte. Zij
kwamen tot de conclusie, dat Texel
meer dan enig ander gebied in ons land
van de droogte te lijden heeft gehad en
nog steeds heeft. Texel moet in het plan
actie voedsel veevoorziening worden op
genomen, aldus hun conclusie. Op Texel
zijn de weilanden roodgeblakerd door de
felle zon, zodat er gevaar bestaat voor
zg. uitwintering van het grasgewas
Van R. zegt alibi te
kunnen bewijzen
De marconist van de Utrecht, w. van
R., heeft volgens zijn advocaten ver
klaard, dat hij niet schuldig kan zijn
aan de dood van mevrouw Lynn Kauff-
man, daar hij op het tijdstip van haar
overlijden bij mevrouw Stanley Spector
was. Van R. verblijft echter nog in de
gevangenis van Boston. Het is niet uitge
sloten. dat zijn proces nog zes maanden
op zich zal laten wachten.
Vragen over Belgische
steenkoolstop
Het lid van de Tweede Kamer J. H.
Maenen (kath.) heeft de minister van eco
nomische zaken schriftelijk gevraagd of
hij bereid is tct stappen bij de Hoge Auto
riteit van de Kolen- en Staalgemeen
schap tegen het Belgische invoerverbod
voor Nederlandse steenkool.
Wadden
Er is een rapport verschenen over. de
Waddeneilanden als recreatiegebied. Een
zakelijk rapport met heel wat gegevens
en aanbevelingen. Het heeft als samen
vatting van de moeilijkheden en moge
lijkheden zijn waarde. Maar het ver
mijdt herhaaldelijk die vraagstukken
ronduit te noemen, die een actuele be
tekenis hebben, wanneer daaraan eén
controverse is verbonden. Wij noemen
als voorbeeld het kamperen. Over dé
gang van zaken op dit terrein rijzen
telkens moeilijkheden en klachten. En
dat komt hoogstwaarschijnlijk, doordat
de zaak geheel verkeerd is opgezet. De
kampeerterreinen zijn meestal eigendom
van de staat. En dan schijnt het in de
ogen van de staat gewenst te zijn, dat
zulk een terrein in handen wordt ge
geven van een stichting. Zo'n stichting,
die zetelt in Amsterdam en die in dè
praktijk, zoals de meeste stichtingen van
dit soort, in wezen een eenmanszaakje
is. En die stichting krijgt dan bijkans
dictatoriale bevoegdheden over de kam
peerterreinen, over de mensen, die er
hun waar mogen verkopen, over de per
sonen, die er welkom zijn. De gemeente
besturen hebben er nauwelijks nog iets
te vertellen. Over deze gang van zaken
vallen herhaaldelijk klachten. Op Vlie
land heeft men nu zijn ergernis weer
eens geformuleerd. Maar het wordt van
belang, dat de eilandgemeenten sam$n
hier eens heel duidelijk, zonder vaag
heden, met het noemen van man en
paard, vertellen hoe de ervaringen zijn.
En ook eens gezamenlijk zeggen hoe zij
een dergelijke zaak veel beter plaatse
lijk kunnen regelen, zonder een mijn-
heer en zijn stichting uit de verte.
(Friesch Dagblad).
Tandpasta eist kwaliteit
De kwalifeits-Iandpasta
en niet duurder dan andere
Vernietiging rechtbankvonnis
TXEZE ZAAK is voor het openbaar
ministerie een bijzonder onaan
gename, want alles wat ik kan aan-
zou eigenlijk door de raads
man, in zijn pleidooi gezegd moeten
worden," zo sprak gisteren de pro-
ur-generaal mr. W. B. J. Aber-
voor het gerechtshof in Amster
dam. Behandeld werd de strafzaak
tegen twee directeuren van een fa
briek in Utrecht.
De rechtbank in Utrecht achtte be
wezen, dat de directie van deze fa
briek, waarin voor het directoraat
Materieel Landmacht leeggeschoten
hulzen tot blokken messing werden
gesmolten, zich had schuldig gemaakt
aan verduistering van een deel van
het metaal. Het vonnis van de recht
bank luidde drie maanden gevange-
Maar de procureur-generaal van het
Amsterdamse Hof was het hier niet mee
ens. Hij achtte geen misdadige opzet aan-
vezig en vroeg dan ook vernietiging van
iet vonnis en vrijspraak voor de twee
verdachten.
Een ontslagen smeltmeester van de fa
briek had aan het D.M.L. geschreven, dat
bij het smelten van het metaal een
zink werd toegevoegd. Op mi:
toen besloten de zaak
Hie
gevi
de procureur-generaal
„Hier heeft een smeltmeester, die met
zijn directie ruzie kreeg op heel slinkse
achterbakse wijze geïntrigeerd,
ctie van het D.M.L. heeft mij ten hi
verbaasd".
ir. Aberson releveerde verder, dat heti
bedrijf van de twee verdachten een rr
thode heeft uitgevonden, waarmee h
imeltverlies belangrijk lager wordt, d;
ot nu toe normaal was. Het nieuwe pi
:dé stelde de firma in staat bij het
D.M.L. de lage offerte van drie pet smelt-
verlies in te dienen.
„Nu blijkt dat het procédé zo goed is,
dat men zelfs onder die drie procent kan
blijven", zo vervolgde de procureur-ge
neraal. „Maar men moet toch wel bijzon
der naïef zijn wanneer men denkt, dat
deze zakenlieden, die dit bedrijf uit eer
lijk winstbejag leiden zover zullen gaan,
dat ze alle voordelen van hun procédé in
de schoot van de staat werpen. Andere
firma's hebben een smeltverlies van circa
zeven procent en de staat is dus toch
aan zijn trekken gekomen. Dat is voor
mij de kern van de zaak".
„Ik beschouw deze verdachten als vol
komen bona fide zakenlieden, die niet de
minste reden hadden het extra winstje
weg te geven. Men had van hen in het
contract risicodragers gemaakt als het
smeltverlies hoger dan drie procent zou
zijn. Welnu: risicodragers aan de ene
kant, moeten ook profiteurs aan de an
dere kant zijn". Volgens de procureur-
generaal had het ministerie van oorlog
de beide fabrikanten bij zich moeten roe
pen, toen de brief van de smeltmeester
binnenkwam. Dan had- men het contract
eventueel aan een arbitragecommissie
kunnen voorleggen.
De raadsman, mr. YV. Nije, betoogde,
dat het knappe procédé de afgunst van
de concurrentie heeft opgewekt. Er is
niets onbehoorlijks gebeurd. De staat
heeft gekregen, wat hij hebben wilde en
meer dan een van de afgunstige concur
renten ooit zou hebben kunnen geven. De
staat heeft zelfs nog extra voordelen ge
kregen. En hiermee speelde de verdedi
ging haar laatste troef uit. Toen de fa
brikanten na het omsmelten van de eer
st# partij hulzen merkte, dat het smelt-
vèrlies slechts twee pet bedroeg, had men
hierover bij het afsluiten van een nieuwe
order kunnen zwijgen. Maar de directie
verlaagde vrijwillig het smcltloon. Dit
kwam neer op een verplichte terugleve
ring van 98 pet in plaats van 97 pet.
Het is wel schrijnend, zo zei de ver
dediger, dat de fabrikanten hier als ver
duisteraars terecht staan. Ook mr. W.
g vrijspraak. Het Gerechtshof
zal 22 oktober uitspraak doen.
de
moderne
wijze van
pijnstillen
is: snel!
AKKERTJES
flitsen de pijn wg]
