Typisch Engelse bouwstijl
-f-fans o\nbreus
ZWART en
Het oude huis
in
Val voor vliegengod
PIANOCONCERTEN VAN BACH
EN BEETHOVEN
De dichter Friedrich Schiller
ZONDAGSBLAD
VRIJDAG 2 OKTOBER 1959
BLOK HOUT ALS KUSSEN
W1E
Ullllllllllllllllllllllll
de zgn. „Welsh
Marches", het grensgebied
tussen Engeland en Wales, heeft
bezocht, zal het zijn opgevallen
dat er zo'n groot aantal wit ge
pleisterde huizen met donker
houten balken zowel in de ste- waardoor de grond hard en glan- prachtige verzameling meubelei
den als op het platteland in deze zend was. en huishoudelijke voo
streek te vinden zijn. In dit ge- De voorloper van de gezellige vroeger dagen, die er wordt ten-
bied is deze bouwstijl, welke zo open haard was een schoorsteen toongesteld
karakteristiek is voor Enjetond. ,in. h<,> midden van de kamer en In Leommstcr. een zeer wel-
v- „rsr, later tegen een van de muren ge- varend centrum van de wolhan-
het meest toegepast. Er zijn nog plaatst Deze schoorstenen ver- del en nu een marktplaats
van Much Wenlock heeft nog
steeds de ijzeren ringen, waar
aan vroeger boosdoeners werden
vastgebonden voor openbare kas
tijding Men zegt dat dit gebouw
in twee dagen werd gebouwd.
Herbergen en openbare gebou
wen bleven altijd het best be-
"rnenCJui't waard. In Bromyard vindt
versrhpirtpnp van Herppliikp
slechts weinig van de alleroud- oorzaakten echter zo veel bran- het Hereford-
ste huisjes over. In Weobly. in den. dat er wetten werden uitge- Court" het oude stadhuis dat
het graafschap Herefordshire, vaardigd waarin deze schoorste- thans weer als zodanig wordt ge
staan er nog enkele en in Wen- nen werden verboden. In sommi- bruikt. Het werd in 163
lock staat er één dat uit het £e,. van deze oude huizen is de op een punt waar de vijf hoofd
midden van de 15e eeuw dateert
■erscheidene van dergelijke
oude herbergen. Meer naar het
zuiden ligt Tewkesbury, waar veel
van dergelijke oude bouwwerken
,„u. De oudste herberg van de
staat ..Grange f*,,
de Black Bear. opgericht
1308: het grootste deel van dit
bouwwerk dateert uit de Tudor-
1633"gebouwd Hjd. Even buiten deze stad staat
en het oudste huisje van de stad
is. Twee paar grote eiken balken
lopen van de grond naar de nok:
de ruimte tussen de balken is
opgevuld met twijg en pleister
werk. Het rieten dak loopt bijna
tot op de grond door, waardoor
er weinig muur overblijft.
gewoonlijk
balk boven de haard bewaard straten van Leominster bij el-
gebleven al is hij dan helemaal kaar kwamen. Het ontwerp was
zwart en verkoold door de vuren
van vele generaties. De ramp
spoedige grote brand van Londen
in 1666 was grotendeels te wij
ten aan het grote aantal houten
huizen, maar de kwaliteit van de
ze bouwwerken was zo goed. dat
er in de 18e eeuw nog mensen
in huizen woonden die reeds 200
jaar oud waren.
Het gedeeltelijk van hout opge-
sindsdiei
De huisjes
4.80 meter breed, dezelfde breed- trokken huis
te als die van een span ossen, eenvoudig te bouwen, de bouw er-
die in vroeger tijden het land van duurde slechts een paar da-
van Groot-Brittannië omploegden, gen, aangezien de balken van te-
Herinneringen
aan een
gouden tijd
oud landhuis,
men zegt Koningin Margaret
heeft overnacht voor de veldslag
bij Tewkesbury. Het
1438 gebouwd, doch
gerestaureerd.
Het feit dat er nog zo veel oude
gebouwen bewaard zijn geble
ven. is een bewijs van het solie-
de bouwwerk van vroeger. De
bouwstijl is geschikt voor kleine
en grote huizen, voor woonhuizen
en openbare gebouwen. Er wer
den bij de bouw materialen ge
bruikt. die het dichtst bij de hand
op maat
De vloer van de huizen was van De muren van twijg
met ossenbloed vermengde aarde, werk waren licht er UiUCS
Shrewsbury staan enkele oude Carpenter" de
bui"n zo dicht tegenover elkaar. de koning;' hij
dat de bewoners elkaar uit de ra- beste architecten van zijn tijd.
men een hand kunnen geven. De jjet gebouw stond oorspronkelijk
rmt-vormige glas-m-loodramen uit op twaall eikenhouten palen en
zijn ge- er onder stonden de marktstalle-
de yes. in 1853 werd de gehele con-
structie afgebroken en opnieuw
opgebouwd door John Arkwright,
Nieuwe pockets
maakt
Onder de uitgeversmaatschap- oudste
Elizabeth I
ningen, waar echter nog structie afgebroken
Deze architectuur roept de
herinnering op aan een bloeiende
periode van Groot-Brittannië, een
periode waarin enige van Groot-
de Brittannië's mooiste toneelstuk
ken. gedichten en muziekwerken
tot stand kwamen. De meubelen
uit deze tijd waren eenvoudig,
men gebruikte grote eikenhouten
kisten om de bezittingen in te be-
tafel, bedden
pijen die zich zijn gaan toeleggen geen glas werd gebruikt. De
op de verzorging van pockets heeft ten tussen de posten werden een" kleinzomT van de uitvinder groot genoeg waren om de kleine
zich nu ook de N.V. Elsevier ge- toen opgevuld met door elkaar van de spinmachine. Nu staat het kamers van het huis geheel te
meld. Begrijpelijke overweginjen gevlochten wilgentakken, of met gebouw op stenen palen
hebben daarbij voorgezeten. Een in olie gedrenkte doeken of kar- Het Feathers Hotel te Ludlow
tiental ELevier-pockets is reeds ton. Het patroon van de gevloch- gen niet minder imposant voor-
verschenen en binnenkort zijn er ten wilgentakken wordt in de beeld van deze bijzondere archi-
nog 34^ te wachten. Zelf ontvingen glas-in-loodramen geïmiteerd. tectuur. Het werd gebouwd in
De overhangende geveltoppen 1603 en is sinds 1656 een herberg,
de huizen, die in de steden De gevel is rijk versierd en geeft
Encyclopedie", alsmede Piet Bak- steeds groter werden door het zeer scherp het contrast tussen sliep op harde
uilen, simpele gebruiksvo
pen, zoals houten borden die voor
alle maaltijden werden gebruikt
en na de maaltijd werden
schoongeveegd. Broodkorsten de- i
den dienst als tafelgerei.
kers „Ciske de Rat", waarmee ons toenemende bevolkingsaantal, zwart
tevens een begin van inzicht ge- werden dikwijls bedekt met rijk In Cleobury Mortimer,
geven werd in aard en uitvoering versierde houten planken, om het William Langland, de
f kroniekschrijver
■■Pt aard ■■■■■■I
i de verscheidene genres, die in hout eronder droog te houden,
deze pocketserie gaan voorkomen. Wijnranken en vruchten waren
typische versieringsmotieven.
middel-
De uitgave is. zoals niet behoeft
te verwonderen, een alleszins
zorgde.
Mooie voorbeelden
In de sere Kern-pockets vooi
jeugd, uitgave van De Kern
Amsterdam, ontvingen we voorts en Ludlow zijn zeer veel mooie
een nieuw zestal, te weten Howard voorbeelden van dit soort, ge-
Pease „Schipbreuk" (voor jon- deeltelijk houten, huizen te vin-
gens), Erica Lillegg „Vuurvriend" den. In Hereford stonden vroeger
Frank Dalby Davison „Mensen- alleen maar deze huizen, maar in
schuw" en Edmund Sabott ,,De de laatste eeuw werden helaas ve-
zwarte klauw" (voor jongens en le afgebroken, waaronder de be-
meisjes), Dola de Jong „Gast- kende „Butchers' Row". Tegen-
vrouw in het groot" (voor meis- woordig is „The Old House" een
jes), en tenslotte Fanny Kelk bezoek nog zeker waard, niet al-
„Maak veel uit weinig" (knutsel- leen vanwege het pittoreske
boek). uiterlijk, maar ook vanwege de
teur van .Piers Ploughman"
werd geboren, staat het Talbot Ho
tel. dat uit 1580 dateert. Ashford kijk op het leven
Carbonell. bij Ludlow, heeft een
dubbele rij huizen, zij vormen bij
na een hele straat. Het stadhuis
als hoofdkussen misschien een
blok hout. Alles met elkaar was
het een gezond leven, dat de men
sen uit de tijd van Koningin Eli
zabeth I met hun humoristische
hun wel
sprekendheid, hebben geleid.
MICHAEL ABBOTT.
De kamers waren donkerder geworden,
Maar geen ding van zijn eigen plaats gezet,
En aan de wand, tussen de blauwe borden,
Hing in ovale lijstje het portret.
Zie de avond ernstig door het raam inkijken,
Het oude huis ruist van muziek en zang
Een stoet van bloemen gaat dalen en stijgen
Rondom waar moeder is, op het behang.
Moeder, ik ken je nog: je zacht gelaat.
De rimpeltjes om je gestorven ogen
Zing weer van God, die altijd naast ons staat
Ik heb zo lang naar het portret gekeken
Dat de ogen glansden en haar mond ging spreken,
En 'k hoorde vleugels, die door 't huis heen vlogen.
MARTI NUS NIJHOFF
„The Old House" in Hereford,
aantrekkelijk niet alleen door
het pittoreske uiterlijk, maar ook
door de prachtige verzameling
meubelen en huishoudelijke voor
werpen uit vroeger dagen, die er
wordt tentoongesteld.
Harmonia-Uitgave te Hilver->
heeft na de bundels
Advents-, Kerst- en Lijdens
koralen met variaties nu een
bundel Psalmen met variaties
uitgegeven onder redactie van
S. Schuitema. Voor organisten
die niet kunnen improviseren
en ook over een orgel zonder
pedaal beschikken, is dit onge
twijfeld een welkome bundel.
De composities zijn technisch
niet te moeilijk gemaakt en
brengen de organisten en de
gemeente heel langzaam naar
een idioom van deze tijd.
Bijzónder knap is de kleine
Partita over Ps. 17 van Klaas
Bartlema," terwijl Jaap Dragt
een partita maakte over Ps. 38.
Verder bevat de bundel Ps. 62
van Wim Daim, Ps. 86 van Coen
Ouwehand, Ps. 105 van Yme
V-sser en Ps. 141 (Partita) van
Willem A. Dmgemans, Het zijn
alle werken die het uitvoeren
zeker waard zijn en bijzonder
geschikt zijn voor de eredienst.
Men zou kunnen zeggen: alles
is pretentieloos gehouden. En
dat is in het kader van deze
bundel een grote waarde.
GEDICHTEN VAN
„GEEN BEVRIJDENDE DOORBRAAK"
DIJ de Uitgeversmaatschappij
Holland is verschenen een
verzamelbundel van het dichtwerk LANDSCHAP,
van Hans Andreus (geb. 1926 te
Amsterdam). Het boek bevat een
120 tal bladzijden met verzen en
wel vier bundels: drie herdrukken,
te weten Muziek voor K y k-
nldernis
riatie
DU de Uitgeverij De Bezige Bij idealen van zijn voorgangers tus-
te Amsterdam is onlangs een sen haakjes te plaatsen.
nieuwe dichtbundel van Lucebert
verschenen. Lucebert heet eigen
lijk Bertus Zwaandljk en Is in
1924 te Amsterdam geboren. Hij
is een tijd lang beschouwd als de
leider van de z.g. experimentelen,
een (niet georganiseerde) groep
dichters, die ernaar streven het
na-oorlogse levensgevoel met de
expressiemiddelen van deze tijd
tot uitdrukking te brengen. Hij is
ook werkzaam als schilder en te
kenaar. De nieuwe bundel heet
Val voor vliegengod en is door
Lucebert zelf geïllustreerd.
Tussen haakjes
Mis
chie
dier
Afscheid
gevolgd door i
Andreus is ongetwijfeld
i nieuwe bundel:
Human Relations-
conferentie
Uitgekomen is thans het verslag
die uitspraak van Lucebert ver
raadt dat hij niet zo revolutionair
is als hij lijkt. Wanneer hij „al
les zo foeilelijk wil maken als
maar mogelijk is" gaat hij toch
uit van een zeker schoonheidside
aal, dat hij opnieuw tracht te be
naderen door uit te gaan van het
tegendeel van wat traditioneel als
schoonheid gold. Want zich volle
dig overgeven aan wat hij als le- J^EETHOVEN woonde
Een der fraaie voorbeelden van de xwarUwitte huis
(Herefordshire), een uit de 13e eeuw daterend huis.
Red Lion".
Lees maar er staat niet wat er staat
In de Ooievaar-reeks van uitge- tekst aangetroffen, die als inlei-
verij Daamen-Bakker te Den Haag ding op het eigen werk is afge-
is als no. 47 verschenen een keu- drukt,
ze uit oorspronkelijke gedichten
van Martinus Nijhoff. Behalve een
zeer groot aantal korte gedichten,
bevat de bundel ook de volledige
teksten van „Pierrot aan de lan
taarn", „Awater", „Het uur U" en
„Een Idylle". Voorts zijn er in op-
Jn^nV^df^nm dit congres "waren vertegenwoordi-
nagelaten ged ch ujt alle werelddelen aanwe- nieuwsgierig' want
gebundelde sonnettencyclus „Voor |[g flet hee[t geleld tot de oprich.
dag en dauw opgedragen aan ^ng van een internationale werk-
prof. dr. J. Huizinga. Een volle- groep op dit belangrijke gebied. C11111CJI
dige bibliografie besluit dit boek- in het nu verschenen verslag, dat kai-'akte']
je (224 bladzijden). -n opdracht van de nationale stich-
ting „Mens en Samenleving" (Wil-
Op woensdag 27 nov. 1935 hield helminapark 26, Utrecht) is uitge- ïjjk b.j_ i komen
Martinus Nijhoff een voordracht geven door Paul Brand N.V. te 11J*e
voor de Volksuniversiteit te En- Hilversum, vindt men het opjiet
schede. Van deze voordracht werd congres verhandelde -terug
bij de papieren in de nalatenschap waardevol boek -
van de dichter een niet-persklare van betekenis.
Hier wordt de oude 1
jong omdat
kinderen en bloemen
hier kunnen spelen,
omdat een opening, dat is
de zon,
hier uitzicht geeft op
licht zoals ook
in de nerven van de
bladeren trilt.
Ook het gedicht „Boombeschrij-
de belangrijkste figuren der ving" behoort tot deze categorie.
gesproken wordt
dende doorbraak"
Een dichter kan niet eeuwig
zichzelf blijven staren en langza
merhand weten we wel dat hij zich
in het leven onzeker en ongelukkig
het is uitge- voelt en van leven, liefde en dood
niets begrijpt. De poëzie moet ten
slotte ook iets méér zijn dan de
stadsbewo-
De natuur is er nog en wacht
geduldig op de kunstenaar, tot deze
hier op de omslag met nieuwe woorden haar prijst en
haar herkent.
huidige dichtergeneratie. Wat op
de flap over een boek gezegd
wordt, moet men meestal met
korreltje zout
versproza en wel naïef is de auteur
of dichter, die zulke loftuitingen bespïegelingen
ernstig neemt.
zichzelf i
de menselijke betrekkingen. Op Eros" weerspiegeld, dan wordt
op zijn minst gesproken langstelling voor de buitenwereld.
de criticus zit
al lang op zulk een doorbraak te
wachten, omdat het werk der
vaaronder ook de natuur of
er aan „natuurlijks" i
bevolkte landje overgebleven
jaren in
PUWenen (hij was in 1770
woord wordt genoemd, maar Roni? nehorpn) toen
waarbij tevens staat aangegeven, Ook getuigt deze onthullende waaade een ae-
dat het een fragment betreft. Ge- uitspraak van een zeker bewust «U het waagae een ge
lukkig maar, want het is als frag- raffinement, want Lucebert weet heel concert met eigen werken te geven, d.w.:
ment al erg'genoeg. natuurlijk heel goed dat een tra- gedeelte. Als pianist was hij zeer geliefd A"
VIA NAALD
IlilllNpIlii
Bach schreef die werken
„bevrijdende door-
Een braak" te spreken is wat overdre-
materie ven Andreus' poëzie, van de eerste
bundel af, was veel meer open en
lichter van toon dan die van Luce
bert b.v. Ze is dat gebleven en om
dat de dichter maar één hoofd
thema kent: zijn plaats in het leven groeien
als mens onder de mensen, de dit
raadselachtigheid van leven, lief
de en dood, de centrale antropo-
logische vragen dus. is het begrij
pelijk dat hij, al doordichtende er
z''n rondom die centrale motievi
te vinden is dan in.de jenever. En
het zoeken naar een nieuwe zeg
gingswijze heeft ook zijn grenzen.
Men kan niet eeuwig bjj de begin
selen blijven staan.
Het echte dichterschap vertoont
groei en al wat niet groeit, ver
start. Daarom lijkt het mjj toe dat
de experimentele poëzie voor de
keuze staat anders te worden of
zichzelf te blijven herhalen, dat wil
zeggen uit te blussen. Van zulk een
ontgroeien vindt men in
werk van Andreus on
getwijfeld de sporen. In zover heeft
de flap dus gelijk.
C. RIJNSDORP
Dit „v
te ruw en kwet
send stuk, een
welbewuste
provocatie van
alle burgerlijk
heid niet alleen.
daar. al of niet
zo bedoeld,
godslasterlijk.
Het geeft al
leen enige op
heldering om
trent Luceberts
artistieke in
stelling, wan
neer hij over
zijn schilder
werk spreekt
en zegt:
1 uiterma- dilioneel-i
detail
van „foeilelijke'
klanken,
«eheel statj, hij wilde echter ook als componist die populariteit verwer-
_n zo werd op 2 aprii 1S00 een 'concert gegeven, dat om-
dên'of voorstel- vatte: een symfonie van Mozart, twee fragmenten uit Haydn's
lingen bijzon- „Die Schöpfung" en Beethoven's Eerste Symfonie. Bovendien
der goed uit- speelde Beethoven nog een vrije fantasie voor zijn publiek, dat
Over de ge
dichten zelf is
gen of deze
hiermee zeer ingenomen
Is het symbolisch dat Beetho- tige transparantie gehouden, hij
ven zich op dit programma plaat- heeft alles gaaf uitgewogen in
ste naast Haydn en Mozart en dat frasering en articulatie, hij heeft
zijn Eerste Symfonie en zijn Pia- technisch formidabel werk gele-
noconcert in C-dur (bekend als het verd. Maar
1)
ste plaats
'erbreekt hij het concertante idee
an dit concert door de pianopar-
ij als het ware boven de orkest-
forsere Mozart weliswaar, partij te willen stellen
en of Lucebert maar toch beïnvloed. Was Beet-
hoven niet naar Wenen gegaan om
zoals graaf Waldstein het uit
drukte „Mozart's geest uit de
tweede plaats beging hij de grote
fout de cadenzen zelf zo te schrij
ven. dat ze in het geheel niet
de conceptie
handen van" Haydn te ontvan- werk vallen. Deze cadenzen (dat
n?" Hij heeft het gedaan en hij zijn de_ lange_ virtuoze omspelln-
de voortzetter geweest u~*
zeggen wat hij daarover te zeggen
VOOR de vele orgelliefhebbers heeft:
in ons land wijs ik ten slotte
LUCEBERT
en de geestes-
„Ik begon gesteldheid van
met alles zo foeileiyk te maken als vlak na de oorlog is niet ongewij-
maar mogelijk was. Het ls trou- zigd gebleven. Persoonlijk zie ik
wens altijd goed bü schilderen of weinig of geen belofte meer in het
dichten uit te gaan van wat ons dichtwerk van Lucebert, dit in
afkeer inboezemt. Later kan men tegenstelling b.v, tot het werk van
hier en daar wat verzoenende Hans Andreus, wiens Gedichten
details aanbrengen, omdat oog en afzonderlijk in het Cultureel Ven-
oor ook wat willen."
zich niet klassieke traditie.
.wig tegen
de overlevering Het Eerste Pianoconcert (ge-
afzetten schreven in 1797 en opgedragr-
de jonge Babette
Beethoven's levenspad kruisten er o
van wie net als van alle ande- hoven
re vrouwen uit de buurt van Beet- Gould
hoven ook gezegd werd. dat zij
dé gen van het thematisch materiaal
door het solo-instrumept alleen)
heeft hij van een zwaarwichtig
heid voorzien, die niet past bij de
- Beethoven van het Eerste Piano-
Kegle- concert. Natuurlijk Glenn Gould
heeft willen schitteren, maar hij
gaf er niet meer glans aan Beet-
s iammer want cert van 03011 aan 00K v
m Dianist ceptabeler geworden, ook i
nog even op eeiTklein FHILIPS-
plaatje van de Amsterdamse or
ganist Simon C. Jansen, die Pas-
sacaglia, koraal en fuga over „Wie
maar de goede God laat zorgen"
van Corn, de Wolf uitvoert op het
orgel van de Martinikerk te Bols-
ward (45-toerenplaat 422541 NE).
Simon Jansen is als organist en
koordirigent voldoende bekend en
terecht zeer populair. Hij is een
onzer beste organisten, een man
die de muziek met groot enthou
siasme beleeft en niet alleen maar
een theoretisch en technisch ge
traind organist is. Dat blijkt ook
wel uit de vertolking van dit werk
van zijn vroegere leraar Cornelis
de Wolf (1880—1935). een werk
dat zeker een plaats verdient in
de Ned. orgelliteratuur. De vertol- dachten
king op het orgel te Bolsward is
buitengewoon goed te noemen en
ook opnametechnisch heeft Phi
lips hieraan veel aandacht be
steed.
CORN. BASOSKI
Woord, geef mij de pink
van een letter,
zodat ik de hele hand kan
nemen. Ik
wil toch alleen maar
hier schrijven,
dat wij wel de spiegels zijn
van elkander,
maar dat daarachter
het oorspronkelijke dier
hunkert
en ademt met de adem van
waarin ik geloof:
Zeg maar de goden, de
oude onbekenden.
)E dichter is dus op zijn best
wanneer hij voor de oude ge-
eigen woorden een
steeds helderder formulering vindt
en dat is moeilijk een doorbraak te
noemen. Het minst onjuist is die
benaming doorbraak ten aanzien
van enkele kleine gedichten, waar
in de dichter het niet rechtstreeks
Boombeschrijving
Bomen zijn werkelijk.
Hun bladeren praten werkelijk
met woorden veelzeggend
[en letterloos.
Hun toppen zingen.
Hun stammen zwijgen
hoorbaar.
Bij een boom
staande moet ik wel
ademen als een boom.
Maar een boom
ziende zie ik
hemel en aarde in elkanders
armen.
HANS ANDREUS
Bach dan ook veel
i pianist.
i het
componist had o, roddelzuchti-
ge wereld) heeft nog alles
absolute musiceren van Haydn
deeltelijk ingenomen door het
dat Pianoconcert no. 5 in f-moll van
Joh. Seb. Bach. Twee werken di
Bach
ster nog moeten worden bespro- Mozart. Hier is nog niet de gro- elkaar eigenlijk best verdragen.
ken. Het is al meer gezegd dat te frcscoschilder Beethoven, nog Het Vijfde Pianoconcert van Beet-
Hier is de dichter even gewoon w_e extreem antj.burgerlijk is, niet de in zichzelf verzonken hoven zou minder _goed met een
te midden van de zich door de burgerlijkheid laat geest, nog niet de opstandige te- Pianoconcert
ietwat krampachtig aandoende D burgerlijkheid heeft Sen het noodlot, maar de muzikant neerd kunnen
„geestigheden'is _deze ^Seens haa^S reX en^e™ £ueLn?en
De Pianoconcerten v
zijn natuurlijk niet echt
no geschreven, maar voor clave-
cymbel. Alle clavecymbelconcer-
ten van Bach zijn bewerkingen.
Vermoedelijk is het Concert no.
5 in f-moll bewerkt naar een
Vioolconcert in g-moll
Nu in november a.s. in en bui
ten Duitsland de herinnering aan
Schiller (geb. 10 november 1759)
wordt gevierd, mag ongetwijfeld
rden gesteld.
en controverse met Kant. als po
litiek denker, waarbij we zien,
dat zijn vrijheidsbegrip zich ont
wikkelt
thos
iek uit. zoals Beetho- cymbelconcerten
ven dat later als voorloper
de vertolking wel de romantiek wel zou doen.
En het is alsof
intuïtief aanvoelt.
zeu .u^rzoenenTdet^wTe overigens haar goed recht
weinig geestesverwantschap met wereld, uitsluitend bestaande uit
het werk van Lucebert in zich be- dichters en bohémiens, die dan pyA'
speurt, kan beginnen met ook de- uiteraard ten koste van elkander U uitkomen. Men mag dit Piano-
ze bundel en deszelfs illustraties zouden moeten leven, is ook niet concert no. I beslist niet drama- -
van die gezichtshoek uit te be- aanlokkelijk Laat ze dankbaar tisch of psychologisch overtillen minder eigen Ik op de voorgrond gr. i.
zien. Want die zoëven aangehaal- H d t burgermaatschap- De jonge Canadese pianist Glenn stelt en zich met grotere objec-
de uitspraak van Lucebert bevat Gould (geb. 1932 in Toronto en in üv.te.t aan de componist over-
een kern van juistheid. waay°P ze kurmen ssc iel gedebuteerd als pianist) heeft geeft. Die objectiviteit houdt ove-
den- Over miskenning behoeven de dat bepaalde opzichten ook niet rigens niet
Het is volkomen begrijpelijk dat experimentele dichters zich niet te gedaan met zijn vertolkingJ
schilder of dichter van van- beklagen: ze zijn veel sneller ge- werk
Z!S Schiller';-oor dc huidige generatie tionale gebondenheid
betekent. Is hij in Duitsland al- frau von Orleans en
leen een onuitputtelijk
paskl:
matische werken (bijzonder goed
in zijn bespreking van Teil)
de filosofische gedichten (b.v.
het revolutionaire pa- Das Ideal und das Leben) ko-
daardoor niet geheel tot hun
Bach zijn
bewerkingen van eigen wer-
ken, die hij oorspronkelijk voor
alsof Glenn Gould dat viool of hobo geschreven had. ter
dat hij hier wijl het Clavecymbelconcert in F
gr. t. een eigen bewerking is van
Bach's 4de Brandenburgse Con
cert, een orkestwerk dus. Daar-
naast schreef Bach nog Concerten
;ns mei een auiomauscu apei voor twee, drie en vier clavecym- mPn
daar er toch voldoende span- bels met orkest. Bach schreef het
e overblijft. Maar Gould laat Klavierconcert in f-moll ongeveer aoen, is, zien ernsug
i Die Jung- recht, terwijl hij op grond
de
de titel uitgedrukte beperking
citaten, om vader
landslievende redevoeringen op te
sieren? Is hij voor ons nog de
onvermoeide strijder op het ter
hij
kunstwerken. Deze gedachte
,.u- - /nmi. i de basis van het werk van
de politiek (Wilhelm storz. Biografische bijzonderhe-
vf •'f gedachte den zoajs de uitvoerige levensbe-
(Don Carlos)Hoe het ook zij schrijving van Buchwald die in
daag aarzelt of weigert om zon- arriveerd dan bij mijn weten ooit begeleid wordt door het Columbia zich hier niet zo sterk gaan als 1730 te Leipzig. In totaal moet |®r bezighouden,
der meer voort te bouwen op de aan een dichtergeneratie te beurt Symphony Orchestra o.l.v. Wladi- bij ^Beethoven, hij overdrijft Bach^ zeven Clavecymbelconcerten
traditie. Wie vernieuwing wil is gevallen,
moet wel beginnen met de kunst
plaat A de tempi niet zo erg. En daardoor geschreven hebben,
acht-
de vertolking van dit Pianocon- ste is slechts een brokstuk bekend.
zal moeten
met Schil-
luisteren naar
zeggen heeft.
Hij kan benaderd worden als fi
losoof in zijn afhankelijkheid van
in de eerste plaats dichter, maker betr®kt- Niet alleen de Demetrius,
- maar ook de vele andere drama
tische fragmenten uit de nalaten
schap, worden uitvoerig besproken.
Storz' werk is ongetwijfeld een
verrijking van de Schiller-litera-
overigens verheugende
vloed schenkt, veronderstelt hij
als bekend. Storz is regisseur en
directeur van een toneelgezelschap
geweest, vandaar zijn uitgespro
ken voorliefde voor Schillers dra-
drich Schiller"
DM 26,50. Ulte
lag- Stuttgart.
J. H. S.
514 blz. Prijs