Philippenzen in eenvoudig Nederlands
lm
m&m
voor uitgave gereed s
Ml
Composities van „Gneser
Chazzan" teruggevonden
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 3 OKTOBER 1939
GEESTELIJK
LEVEhk
De meisjes waren blond
in de (^.kriatian ^eJormeJ kurck
weg
maar toen
niet. Ze keken -elkaar verbaa*sd
het kantoor met het opschrift
stapten toen
..Inlichtingen."
De vraag van de twee jonge Amerikanen die verleden
dinsdagmorgen met de trein waren aangekomen, was
"""i heel ongebruikelijke: Waar zijn wij eigen-
FOUTEN LATEN STAAN IN DE BIJBEL
lijk?'
„In Kopenhagen".
SLi°denEd!ebeide Amerikanen. Wij dachten al dat JTET lhc»loS>»ch onderwerp dal waarschijnlijk in de komende jaren
pt-5 i-nic urne Wo l/omn- "--rihiirp. -*■ in het hiiznnrfer aan de nrrle zal linmon ic rio ïncnirotin ..or.
antwoordde het meisje in haar bes-
We komen namelijk uit Hamburg,
waar we slaapplaatsen genomen hebben voor een trein
naar Italië, We moeten dan wel in de verkeerde trein
zijn gestapt. We vonden het al zo vreemd dat alle
meisjes hier blond waren en niet donker."
Heel erg vonden ze hun vergissing blijkbaar niet. want
toen ze even onderling geconfereerd hadden, zeiden
ze: Dan blijven we maar hier, ten slotte waren de
meisjes die we gezien hebben heel leuk om te zien.
Een overtuiging niet voldoende
Het
heus niet voldoende om ergens vast van over
tuigd te zijn. Vaak wordt het zo voorgesteld alsof
eigenlijk niet Joe" doet wat een mens gelooft
het byzonder aan de orde zal komen, is de inspiratie van de
Heilige Schrift. De dogmatische inzichten van Karl Barth hebben de
theologen weer met de neus gedrukt op de waarde en het gezag van
de Openbaring van God. Maar al lang neemt men in de kerk geen
genoegen meer met zijn gedachte dat de Bjjbel het Woord van God
bevat. Aan de andere kant kan men ook in orthodoxe kringen meer
en meer een soort van onbehagen bespeuren over de statische inspi
ratie-theorieën die daar lang hebben overheerst. De tijd is aange
broken dat de kerk zich opnieuw gaat bezinnen over het hoe van de
Openbaring van God.
Evangelisatie
verlangen
kerk wilde weer na
den. Dit verlangen
ie"SHe"n,°pe'lb"rdc zioffhel verklaard Jiinrf bi.
eens dat er kleine verschillen zijn
in getallen en historische gege
vens tussen de tekst van ver-
verschillen kunnen gemakkelijk op
grond van exegetische gegevens
worden opgelost, andere kunnen
alle waarschijnlijkheid
onder de jongeren, die
men gingen werken onder het
motto „Youth for Christ" („De
jeugd voor Christus". Deze be- diT^llemJal™ oiYn
nog altijd een aantal
schillen over die niet zo gemak
kelijk weg te werken zijn. Zijn
eging ontstak in zekere ul„
/angehsatie-vuur. Zelden is er |_en we aannemen
tijd geweest in de Amerikaan- de oorspronkelijke'
als hij het maar eerlijk meent.
De twee jongens meenden het heel goed,
ben het zonnige zuiden niet te zien gekregen. Met
hun goede bedoelingen en heel hun vaste overtuiging
Dit nieuwe onderwerp
ts vooral in de angel-
Saksische landen op-
t ui nieuw aan de orde ge-
zaten ze toch in de verkeerde trein, cn pas opKhet steld. Dit is vooral een
eindstation werd het hun duidelijk dat ze precies de Qevplg van een ortho-
verkeerde kant waren uitgereden. doxe „revolutie"die in
Willen we werkelijk ons levensdoel bereiken dan heb- de Verenigde Staten
"°,die vaste overtuiging Vaal heeft plaats, gevonden
belangrijker is of we wel m de goede trein zitte" - - - -
de juiste weg zijn. We hebben geen i
tuiging nodig naar het "juiste rijtuig. Niet" waar wij
denken heen te gaan is belangrijk, maar waar onze
voeten heen gaan.
Teveel christenen hebben alleen maar een overtuiging,
maar daar komt u er niet mee: in dit leven niet en
in de eeuwigheid niet. Een overtuiging is alleen maar
een conclusie van ons verstand, alleen maar een per
soonlijk inzicht. Maar de bijbel zegt dat ons verstand
verduisterd is en dat ons persoonlijk inzicht ons kan
misleiden.
De grote vraaj
-die God lang:
fun
damentalistische krin
gen is men plotseling
wakker geworden.
In het begin' van deze
eeuw moest de ortho-
doxie zich sterk verzet
ten tegen het groeiende
modernisme. Men moest
zich opnieuw bezinnen
op de fundamentele dog
matische inzichten. In
die jaren verschenen
dan ook de brochures
Fundamentals of the
faith" in miljoenen op
lagen. Deze brochures
zijn onlangs in twee
delen weer opnieuw uil-
gegeven.
In de twintiger jaren
is de bezinning meer en
meer verworden tot een
verdediging. Door deze
verandering kreeg hei
fundamentalisme en de
orthodoxie een steeds
meer negatief karakter
se geschiedenis waarin zoveel
werd geëvangeliseerd, Grote acties
werden opgezet door de verschil
lende kerken en nog grotere door
groepen van kerken Dr. Billy
Graham komt bijvoorbeeld alleen
naar een bepaalde stad voor een
campagne als de meerderheid van
de kerken zich achter zijn arbeid
plaatst. Deze nieuwe evangelisa-
de ge-
Geen weg terug
Toen de Amerikanen zich gingen afvragen waarom de
meisjes niet donker waren, konden zij nog terugke
ren. Zij konden weer in de trein stappen. Maar als
wij ons straks afvragen waarom de straten van de
eeuwigheid niet geplaveid zijn met goud is het te
Dan zal niemand meer zeggen: Nou ja, wat doet het
er ook eigenlijk toe. De rijke man in Lucas 16
schreeuwde het tenminste uiL; „Vader Abraham, heb
- net mij. want ik lijd pijn."
medelijdei
i geei
Lazi
i nog geen droppel water
rus mocht
brengen om zijn dorst te lessen".
Onze levenskeuze op aarde bepaalt onze positie in de
eeuwigheid. De consequenties zijn te groot om alleen
dat hoeft ook niet
heeft het levensgrote
plaatst. Dat bord draagt d<
eigen overtuiging te bouwe
t God wijst ons de weg. Hij
chtingbord langs de weg ge-
„1 de vorm van een kruis. Het
levensdoel. Dit is wat u hebt ver-
de bijbel zegt: „De ziel die zondigt zal
zegt: Dit
diend.
sterven
Maar het toont ons meer. Het kruis zegt ook: Hier
heeft Christus gehangen voor uw zonden. En als dat
nog niet voldoende is wil de Heiland met Zijn Woord
zelf naar u toekomen om te zeggen: „Wie in Mij ge-
looft heeft het eeuwige leven
alleen maar aannemen dat iemand de
-:ekt. Ik kan aannemen dat de markt-
spreekt en toch zijn scheer-
luisteren, en doen:
zegt „Komt tot mij
Geloven
waarheid
koopman de waarheid
ijsjes laten liggen Geloven
,ir_i doen? Christus
Wat
allei
die vermoeid en beladen zijt en' Ik zal i
PHILIPPENZEN 127 - 2 4 IN DE
NIEUWE EN EENVOUDIGE VERTALING
In de Nieuwe Vertaling:
27 Alleen, gedraagt u waardig het
evangelie van Christus, opdat, hel-
zij ik kom en u zie, hetzij ik af
wezig blijf, ik van u moge horen
dat gij vast staat in één geest.
van ziel medestrijdende voor
geloof aan het evangelie,
28 zonder dat gij u in enig opzicht
door de tegenstanders laat be
angstigen. Hierin is voor hen een
aanwijzing van hun verderf, doch
van uw behoud, en dat van Gods
29 Want aan u is de genade verleend,
voor.«Christus, niet alleen in Hem
te geloven, maar ook voor Hem tc
30 in denzelfden strijd, dien gij eens
van mij hebt gezien en nu van mij
1 Indien er dan enig beroep (op u
.gedaan mag worden) in Christus,
indien er enige bemoediging is der
liefde, indien er enige gemeenschap
is des geestes, indien er enige ont
ferming en barmhartigheid is.
2 maak (dan) mijn blijdschap vol
komen door eensgezind te zijn, één
in liefdebetoon, één van ziel, één
Eenvoudige vertaling:
27 Het enige waar het op aankomt, is
dat u nu ook in uw dagelijks leven
het evangelie van Christus in prak
tijk brengt. Misschien kom ik u be
zoeken, of anders hoop ik door be
richten over u te vernemen, dat
u eensgezind, zij aan zij, standvastig
voor het geloof in het evangelie
strijdt
28 zonder u ooit door cle tegenstanders
te laten verschrikken. Dit is dan
voor hen een van God gegeven
teken van hun ondergang en van
uw redding.
29 Want u hebt het voorrecht ont
vangen niet alleen in Christus te
gelo-
Hem te mogen lijde
30 Is dit niet zoals u gezien en ge
hoord hebt, ook mijn strijd?
1 Welnu, kan ik in de naam van
Christus een beroep op u doen?
Kent u de troost nog van de liefde
tol elkaar9 Is er nog geestelijke
gemeenschap onder u? Nog hartelijk
meeleven?
2 Zorgt dan dat er niets aan mijn
blijdschap ontbreekt, door eens
gezind le zijn en van dezelfde liefde
vervuld.
3 Houdt een doel voor ogen cn laat
u daarbij niet leiden door zelfzqcht
of eerzucht,
4 maar weest nederig en acht de
anderen hoger dan uzelf.
beweging
mei verward worden n
gebedsgenezingsacties
Pinkstergemeenten, die
kerken vrijwel unanien
rika worden afgewezen.
Toen echter de kerk naar bui
ten ging treden, bleek dat zij zich
opnieuw moest gaan bezinnen.
Met welk gezag zou zij spreken
tot de wereld? Op grond van het
gezag van de Schrift. Maar waar
aan ontleende de Schrift dat ge
zag? Een aantal jonge theologen
sloten zich aaneen, stichtten het
blad Christianity Today, en in
hun kielzog bruist de vraag naar
Deze hele beweging is niet bui
ten de Amerikaanse Christian Re
formed Churches omgegaan. Heel
duidelijk werd dit gevoeld
Op de synode
over eens dat de belijdi
schriften ons niet verbiedt
hanteren. Dit blijkt
veelvuldige gebruik van afgeron
de getallen. Bovendien was men
het er allemaal over eens dat de
Heilige Geest de schrijvers liet
bewegen binnen de grenzen van
hun eigen woordenschat en dat
de Heilige Geest de grammatica
le fouten en slechte zinbouw niet
heeft voorkomen.
Stap verder
Volgens verschillende versla
gen kon men echter het niet
eens worden over de vraag of
men nu nog een stap verder
mocht gaan en ook mocht aanne
men dat de Heilige Geest' de
schrijvers gebruik liet maken van
js§ arati
heeft gehouden.
Onfeilbaar
die leemten weg te werken.
Een student
Calvin College steldi
het probleem van i'
heid van de Schrift
door een artikel in het studenten
blad „Stromata". Daarin pro
beerde hij zich een weg te ba
nen tussen de uitspraak van de
kerk dat de Bijbel de openbaring
van Gods Woord is en het feit,
dat in de Bijbel historische on
juistheden en verkeerde getallen
voorkomen Liet God de schrij
vers historische fouten maken, zo
als Hij hun toestond om hun
eigen stijl te gebruiken. Of moe
ten we aannemen dat deze fouten
door het later copiëren van de Bij
bel zijn ontstaan? Deze student
achtte het helemaal niet onmoge
lijk dat God de bijbelauteurs
had toegestaan kleine fouten te
maken bij het doorgeven van his
torische gegevens. Onmiddellijk
sprong een classis op de ketting
en maakte deze kwestie bij de
synode aanhangig. Was deze ge-
dachte niet in strijd met de belij- node eigenlijk
j j^gjj j- jj-jji-9 hébben gesproken'
O"
enkele weken heeft Hervormd Rotterdam neer
kerkelijk en cultureel middelpunt. Zoals men
wee.t zal het transept gedeelte van de Grote- of St.. Luurens-
kerk in gebruik worden genomen nadat zaterdagmiddag
24 oktober allen die op een oj andere wijze betrokken
zijn bij de restauratie in dit transeptgedeelte bijeen zullen
zijn gekomen. Ook H.M. de Koningin zal hier aanwezig
zijn.
De Laurenskerk zal niet meer geheel dezelfde zijn:
er is een nieuwe kansel, er zijn andere banken, het monu
ment van Van Brakel is verplaatst. Maar zijn grafmonu
ment is evenals dat van W it. te rle With en van Kor tenner
zeer fraai gerestaureerd. De foto toont een deel van het
in roosvenster, die weer in de oude luister
Officieel wilde de synode niet
zover gaan. Haar uitspraak was
uiteindelijk „Hel is in strijd met
het bekende de belijdenisgeschriften om te be-
le indirect weren of te suggereren dat er
de onfeilbaar- schriftgedeelten zijn die histori-
de orde, sche onjuistheden zouden bevat
ten De synode kwam tot deze
uitspraak hoewel de- helft van de
professoren van het Seminarium
en drie verschillende classes de
raad gaven te wachten tot een
studiecommissie met voorstellen r-h-trk&Aüick-tr-iftvüJrir-triririctr-tt'ictc&irtririfii-ick'tctctrii-tvti-ictrtrts-ictrfcü'icM-h
zou komen. De uitspraak werd ft
plafon
prijkri
erieei
dat
om een studiecommissie te be
noemen, die de opdracht krijgt
om het verband tussen inspiratie
en onfeilbaarheid van de Schrift
te onderzoeken. Deze commissie
zal zich straks moeten uitspre
ken over een vraag die de syno
de reeds beantwoord heeft. Ken
nelijk heeft de synode een uit
spraak gedaan die zij graag on
derstreept i r'
DE BIJBEL IN DE TAAL VAN DE KRANTENLEZER
denisgeschriften
Niet eens
Uitvoerig is over deze vraag
schillende manuscripten. Sommige
met de belijdenisgeschriften om
aan te nemen dat de Bijbelschrij
vers onnauwkeurig waren en de
Heilige Geest niet de moeite nam
corrigeren? De syno-
In tegenstelling tot de Neder
landse gewoonte om zo'n studie
comité in alle stilte op het ei te
laten broeden, wordt in Amerika
al een discussie uitgelokt in de
kerkelijke pers. In cle komende
maanden zal dit vraagstuk zeker
in tientallen artikelen van alle
de en de kerk konden het op dit kanten worden bekeken, terwijl
bij de massajeugd
Lachspiegels gevraagd
MET een variant op een oudvaderïaridse dichtregel zei ik
overluid- tegen mezelf: „Alles holt weer, alles tolt weer", 5-
met een mooie volle klemtoon op de ootjes van „holt" en §-
„tolt". Terstond herhaalde ik mijn poëtische variatie, maar t
nu met een verheugde klemtoon op „alles", want claar ging
de deur open en trad wijkpredikant binnen in hoogsteigen, tV
en zo te zien gezonde persoon. „Zo, Miebei, aan het dichten?"
zei hij, en legde zijn hand, een tikje schuw misschien nog
maar tegelijk ook vertederd, op de kaartsysteemkast, toe-
vlucht in tal van problemen. ,Ja, baasen hoe!", zei ik,
„een feestgedicht". 5
eenvoudig Neder-
"TAe kerk heeft door de eeuwen heen steeds weer de taak
gehad het Woord van God begrijpelijk te maken. Al- pyeciese weerga'
tijd weer heeft zij daartoe het middel van de prediking
aangegrepen, om de mensen duidelijk voor ogen te stel- regef
den wat de achtergrond is van een bepaalde tekst of een
bepaalde pericoop en om de eis van dat bijbelgedeelte te
plaatsen in ons alledaagse leven. Maar niet alleen de pre-
diking is het middel geweest. Steeds weer heeft de kerk vat
begrepen dat het Woord van God bereikbaar moest zijn
voor een ieder, die het maar wilde lezen.
Dit was heus geen kleine op
dracht. Vaak ligt het echt niet al
leen aan de vertalers als hun
het Grieks dergang",
niet erg duidelijk is. Paulus bij-
oorbeeld had de gewoonte om Wie en hoe deze
regel vol te schrijven vertaling" zal uitge'
waardig het evangelie", nu
„brengt het evangelie van Chris
tus in de praktijk". De woorden
in vers 28 „aanwijzing van hun GodTAlïen
verderf" werden in het eenvoudig
Nederlands: „teken van him on-
punt niet erg eens worden. Beide
partijen aanvaardden de Bijbel
als het geïnspireerde, gezagheb
bende en onfeilbare Woord var
„Stel
iedere schrijver hoopt op die terugkomst
manier een steentje-bij te dragen „ik zal nog wel
aan het werk van de studi
de bijzinnen
tussenzinnen aan elkaar han-
In Filippenzen 2 vinden we
oorbeeld in de Nieuwe Verta-
een zin die vier verzen om-
vereenvoudigde verta-
zin voor de duidelijk-
:n zinnen verdeeld.
mvoudige
nog
Reeds in de dagen van het
Oude Testament werd de bijbel
overgeschreven, opdat zoveel mo
gelijk mensen de woorden zelf
zich zouden kunnen opnemen. Nog dere landen.
in de taal van het gewone volk
en schiep op die manier voor ge
heel Duitsland een „eenheidstaal".
En dat geschiedde ook in vele an-
Vooral werd ook gezocht
eenvoudige woorden, die toch niet moeilijk
banaal zijn. De commissie heeft taling
Testament werd
Maar deze oude vertalin
zeker. Het Hoofdbestuur
het Nederlands Bijbel Genootschap
moet nog beslissen of het NBG
tot de uitgave zal overgaan of
zal besluiten de uitgave aan an
deren over te laten. De proef zal
echter in ieder geval worden ge
publiceerd en de co
dat dan vele op- en
zullen binnenkomen
rekening kan houden bij het
voortzetten van deze „monniken-
arbeid". Want weinig werk is zo
tijdrovend als de ver-
de bijbel. Om een in-
niet teveel van mijn
paar maand-
jes heel rustig aan moeten doen".
-ft „Geeft niet", zei ik. „elke stap
ft vooruit is een stap vooruit".
i£ Wijkpredikant wilde niet in
-ft diepzinnigheid voor me ondérdoen
■ft een stap achteruit is een stap achternit, Miebei, ik bedoel
5 ^at je er niet best uitziet. Je hebt wallen onder je ogen". „Geeft
niet'', zei ik weer, „dat zijn de wallen waarachter ik het werk
verdedigd heb". Maar wijkpredikant liet zich op ouderwetse
•ft manier niet van zijn stuk brengen en zei: „Waar wallen zijn, is
rust nodig. Je gaat er een heel lang weekend uit".
Uit de
VOLKSWIJK
op zijn beurt: „Maar
Onlangs wijdden wij (zon-
hoopt dagsblad 4-7-'59) een beschou-
wing aan de merkwaardige
grammofoonplaat van opper
voorzanger dr. Hans Bloemen
dal „sabbat in Amsterdam".
Het artikel over deze plaat met
Hans Bloemendal zingt op deze
plaat het vermaarde lied Lecho
Doudi (Kom mijn vriend, de
bruid tegemoet, laat ons de
Sabbat begroeten), op een com
positie van de van 1856 tot 1906
in de Grote synagoge te Am-
geleerden be- de dagen van de hervorming zijn aan de Filippenzen
ze tijd weer ouderwetse, stij- reed ligt om gedrukt
ertalingen die de soepelheid y n
de hedendaagse spreektaal
:n. Daarom is er een Nieuwe van
Vertaling verschenen. Geleerden ling
vele jaren aan gewerkt,
net waren over het alge-
- oudere mannen en niemand
het steeds 7aj vandaag aan de dag zeggen
dat de Nieuwe Vertaling al
zig om het Oude Testament
vertalen in een taal die in die da
gen in alle uithoeken der wereld
werd verstaan en gesproken. Nau
welijks was de eerste eeuw van
de kerkgeschiedenis ten einde of hebben
i begon al de i
ge-
artikel het gedeelte van Fil. 1
uitgege- 2 5 af in de Nieuwe Verta-
worden. We lezen in plaats ling van het N.NB.G. en in deze
zin van de Nieuwe Verta- „Eenvoudige Vertaling" naast el-
Fil. 1 27 „gedraagt u kaar af.
boven dit Joodse, synagogale muziek sterdam fungerende zgn. „Gne
heeft blijkens het blad "van de
Joodse gemeente te Amster
dam Hakehilla tot een merk
waardig resultaat geleid. Dr.
chazzan".
Op achtergrond
Persoonlijk hebben 1
tegen deze vertaling i
In de Middeleeuwen raakte het ri„t 1)ri in Hatp„
woord op de achtergrond. Het.
leefde nog wel, maar alleen in
de kloosters, alleen bij de ingewij
den. En daarom kunnen wij niet
over deze tijd spreken als over
een glorietijd waarin er maar één
kerk was en alle mensen geloof
den, maar als over de donkere
eeuwen, waarin geen plaats was
voor het Woord van God in het
leven van de gewone sterveling.
Luther gooide zich weer op de borden.
eigenlijk
zij nog
lang niet „up to date" genoeg is.
Alleen al het feit dat de Nieuwe
Vertaling oorspronkelijk werd uit
gegeven in een toen al verouder
de spelling laat zien dat deze ge
leerden hoewel zij met hun ti'"
willen meegaan, misschie
wel een beetje „achterop
geraakt". Wat
4C&WZAJÏ+S
CONFESSIONELE REACTIE
Ds. H. G. Groenewoud reageert op deze uit
spraak in. het „Hervormd Weekblad" van de
Confessionele Vereniging
Welnu, het kan
of,
dit
VRIJGEMAAKTE REACTIE
Ds. F. de Vries vat in „De Reformatie" de
vrijgemaakte reacties samen op het terzijde stel-
betreft mogen len van de vervangingsformule.
toch
bijbelvertaling. Hij gaf de bijbel
Heuselijk
Telefoonnummer
Jerome Hir
soldat
Opera te Ni
zijn optreden
dooi tientalli
Hy heeft dan dc gewoonte er een
passende Bijbeltekst by aan te
geven, in de hoop dat zy, die ge
woonlijk de Bybel niet lezen, deze
thuis zullen opslaa
Het Comité ter Bevordering van
het Goede Bijbelgebruik is toen
tot de conclusie gekomen dat het
wenselijk zou zijn dat er nog
weer een Nieuwe Vertaling zou
komen, die nog dichter bij de
„krantentaal" van 1959 zou staan
dan de Nieuwe Vertaling. Dit Co-
- wurm na mjté heeft het niet gezocht in een
md belegerd grote serie geleerden die het
Grieks grondig onder de knie heb-
de beroemde heils-
an de Metropolitan
York
Hij kee
riep hy triomfantelijk lot zyi
kornuiten: „I-Ié, jongens, hy heet
me eyn telefoonnummer ook ge
gegeven!" (De Strijdkreet
er een studiecommissie
d van vijf geleerden. De
Onlangs kreeg groop Is samengesteld uit twee
laar of twaalf professoren In de theologie, een
professor in de Nederlandse taal
cn letterkunde, een doctorandus in
dc oude letteren en een schrijver
van vlot en eenvoudig Nederlands.
Dit team heeft de opdracht ge
kregen om hij wijze van proef
een aantal bijbelgedeelten te be-
VRI.IZINXIGE GEDACHTE
Ds. R. Remmelts, v
ging van Vrijz. Herv. i
reld:
Hoclanget
lyke kring
luigd, dal alle gti
lering van ons f
bouw-gedachte, vc
hier wenst tc fori
steeds duidelijker
:ren, maar anderzijds besef ik ook
hoeveel groter en funester het
i het gesprek» over theologische ver
schillen vermijdt cn aldus ten opzichte van elkander
een grote voorzichtigheid in acht neemt, Als ik het
kort zou moeten formuleren wat gemeente-opbouw
voor mij betekent, dan zou ik het volgende ant
woord geven: Hel zich in de kerk van Christus te
zemen met anderen geroepen weten cn daardoor
verhonden weten, ondank» wellicht grote dogmati
sche verschillen,
rt (luisteren naar dc Schrift), komt or
lat „rechts" en „links"' niet kunnen
schriftuurlijk denkt over de dpod i
les Heeren, die kan onmogelijk nr.|
1 als die van prof. Smits (afgezien v
ennén als getuigenissen
niet slechls
i zaak van
de gehele
mee gehele
beslissing
loof in dezelfde Heiland. Het
KERKELIJK SLOT
Maar als er een conflict is, wordt er by de kerke
lijke buren met verheffing van stem gesproken en
alle anderen horen het. Van elkanders kerkelijke le
ven kennen we alleen dc conflicten. En di
we, vaak niet enige voldoening: 't is daar
alles. En dat is het niet. Onze kerkelijke buren zeg
gen dat van tijd tot tijd ook van ons. Toch is hel
flatgebouw der kerken eeri aanwinst. We hebben
tenminste in onze tyd de gemeenschappelijke gang,
waar we elkander eens spreken. En als we by elkaar
binnenlopen,, zeggen we hè, je hebl het zelfde be
hang.
-ft TTEN weekend uit maar je moet niet denken dat dat voor J
J een klein jeugdleidstertje zoiets betekent als een tripje naar «-
de casino's van Knokke of de weelderigheden van een Noord- 5
wijks hotel. Nee, ons soort verenigt bij zulke gelegenheden
ft het nuttige, aangename, leerzame cn goedkope en gaat dus 2-
ft naar een vormingscentrum of zoiets. Ditmaal viel voor mij
ft de keus op het centrum „De Rietvink" in Neder Zwateling, 3-
want die centra hebben altijd vreemde natuurhistorische of
folkloristische namen en zijn altijd gelegen in dito plaatsjes.
ft De omgeving is heerlijk rustig en de leiding zorgt er met een 2-
gedegen programma wel voor, dat je net niet al te veel van ;C
Deze chazzan (voorzanger) die die rustige omgeving merkt. De uitblazende werkers uit alle J
in werkelijkheid Isaac Heymann ft geledingen van het maatschappelijk werk mochten anders eens
heette v. erd zo genoemd naar zijn S voorgoed, de brui aan genoemd werk geven!
geboorteplaats in Polen. Deze com
positie was alleen bij overleve-
rng bekend. Het manuscript zelf
ring bekend. Het manuscript zelf
was gelijk bijna alle manuscrip
ten van vooroorlogse Joodse voor
zangers spoorloos. Het blad Hake
hilla bericht echter dat naar aan
leiding van de artikelen over Sab
bat in Amsterdam het manuscript
met alle composities van de Gne
ser chazzan zijn teruggevonden.
Precies op de dag dat de Gne
ser chazzan 103 jaar geleden
Amsterdam
werd oppervi
dal opgebeld door
van de heer Bloemendal wonende "2 tjes iets bij voorstellen. Dat zal 'm wel in een zekere domheid -
mejuffrouw C. M. de Groot. Zij aan mijn kant zitten, maar ondertussen sta ik maar in alle ft
deelde mede gelezen te hebben, ft gangetjes van het jeugdwerkdoolhof te zoeken. Ondanks alle
TJNFIN, ln „De Rietvink"
lange weekend: ..Jeued
as het onderwerp tijdens mijn hele
m de branding". Er waren twee 2-
dat onderwerp van twee kanten *j-
)er bedaagde jeugdleider de zaak r'[
u bekijken. Als klapstuk was er J
de discussies in de juiste banen
"rigc kanten te belichten. En
lange weekend: „Jeugd
doctorandi aangeworven om
te belichten, terwijl een zei
van de praktische kant
dan nog een professor oi
te leiden en de zaak van
dan had Miebei natuurlijk nog de eer, om als "door "de lei- ft
"'et verwacht klapstuk op te treden. Want op de een -L
riere manier treedt er tijdens zo'n weekend .altijd kort- rf
g op tussen de zeer en hoog geleerde sprekers en de S-
mensies die ^nmaar onbesuisd met allebei hun handen
■mmelen zijn. Niet dat ik iets tegen
ding
ft in de praktijk
ft geleerde men:
heb,
togen de
dingen
ontzettend i}-
werd geïnstalleerd da® te herkennen. Neem nu die professor. Hij karakteriseerde
'oorzanger Bloemen- ft het mensenleven als „met de ander zijn Als ik nu heel lang :f
door de enige huizen ft en zwaar ga zitten denken, dan kan ik me daar heel flauw-
de Joodse gemeenschap. b proberen om te merken dat het ook doodloopt. Dan
doch de volledige composities te ft jk P.as dat gangetje c in dat. bepaalde geval het juiste gange-
oppervoorzanger ft «e JS- Om ..»ij.
bezitten
Heyrr
volgende keer te merken, dat
Mejuffrouw De Groot was leer
linge en later goede vriendin van
de kleindochter van de: e voorzan
ger, de gedeporteerde cn niet
weergekeerde mevr. Marie van
Witzen-Gordan. Deze' had tijdens
de Duitse bezetting de manuscrip
ten van haar grootvader aan haar
niet-Joodse vriendin mejuffrouw
De Groot in bewaring gegeven.
Toen na de bevrijding bleek dat
jeggen geen familie van de Gneser chaz-
k mei zan van deportatie was terugge-
n zeg- komen, had mejuffrouw Le Groot
i™, de manuscripten uit piëteit be
waard. Zij heeft ze thans geschon
ken ran voorzanger Bloemendal
die chazzan Heyman op zijn plaat'
herdenkt, naar haar mening daar
mee handelende in de geest van
haar vriendin.
doctorandi wel, dat zij mij niet de pasklare gangetjes kunnen
v wijzen. Midden in ons doolhofje zijn zij de lachspiegels, waar xj-
.ft 'k echt niets kwaads of bespottelijks mee bedoel, maar een-ft
ft voudlg dit, dat ze je toch een ogenblikje van bezinning geven ft
ft iets van „hè, hè. we zijn nog wel niet uit het doolhof, maar' 3.
ft je kunt de zaken toch ook van een andere kant bekijken en J
X er eens heel hard om lachen Lachen om de geleerden èn ft
ft jezelf. Intussen blijf ik toch wel een beetje met dat pro- ft
ft bleem van de kortsluiting tussen de mensen van de theorie -
ft en die van de praktijk zitten, In de trein naar huis kon ik i>
g er pas rustig over gaan zitten filosoferen. Maar verder dan ft
ft „je zou.." of „je zou eigenlijk.." kwam ik niet. Totdat ik
ft weer op het bureau was, waar een stralende en nog erg ft'
ft kalmpjes aan doende baas zei: „Je zou eigenlijk eens bij Ha- it
i; melink langs moeten - gaan, ik hoor vreemde berichten over r
J dat gezin." Je zou ze, die gezinnen!
ft MIEBEL
