Jlietiiue £ciJisd)e (tfourant
Wordt staatsmijn Beatrix
niet afgebouwd?
Geen zetel in Y.N.
Rood-China
voor
In 1960 krijgt ons land
vele melkautomaten
Werk kostte al 60 miljoen gulden
Protestmars
naar Bonn
Exploitatie zou thans geen
zin hebben
Chroesjtsjefs plan niet
onderschatten
Elf leden van
een gezin
verdronken
Grote brand in
autofabriek
Brits antwoord
aan Rusland
Morgen antwoord
aan De Gaulle
Vijf jaar geëist
tegen huwelijks
zwendelaar
WEER TREKT ZICH NIETS AAN
VAN BEGIN VAN DE HERFST
WOENSDAG 23 SEPTEMBER 1959
BUREAUS Steenstraai 37
Directie Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling Tel 31441
ABONNEMENTEN- f 7 50 per kwartaal;
f 2.55 per maand; f 0.59 per week
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter
Familieberichten f 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936
Directie: F DiEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
Foor Leiden en Omstreken
„Stantvasticfi is ghebleoen
myn hert in togfyenspoet"
Veertigste jaargang no. 11674
EIS christelijk-sociaal
(Zie pagina 5)
HOLLANDS GLORIE
(Zie pagina 5)
FESTIVAL in Warschau
(Zie pagina 7)
SIDEWINDER een slang
(Zie pagina 9)
50.000 mijnwerkers
Meer dan 50.000 mijnwerkers zullen za
terdag naar Bonn marcheren om te pro
testeren tegen mogelijk verlies van hun
baan. Doordat het Roergebied miljoenen
tonnen meer kolen produceert dan ver
kocht kunnen worden zullen mijnen ge
sloten worden en mijnwerkers ander
werk moeten gaan doen.
De vakbond van mijnwerkers beweert
dat de regering niet genoeg doet om de
kolencrisis tot een oplossing te brengen
en de mijnwerkers te helpen, die met
werkloosheid bedreigd worden.
Dertig speciale treinen, een dozijn Rijn
plezierboten en meer dan 500 bussen zijn
gecharterd om de demonstranten van het
Roergebied naar Bonn over te brengen.
In 13 kolonnes zullen zij optrekken door
de nauwe straten van Bonn. In de rege
ringswijk zijn demonstraties verboden.
Groeiende spanning
in Argentinië
De Argentijnse regering heeft de open-
bare aanklagers opdracht gegeven een
gerechtelijke uitspraak te vragen waarbij
de communistische partij wordt ontbon
den. De regering acht het program van
de partij in strijd met de democratische
beginselen van de-grondwet.
Ongeveer een miljoen industrie-arbei
ders, havenarbeiders en vleesverpakkers
zijn vandaag een staking van 48 uur be
gonnen, geleid door aanhangers van
Perón en de communisten. De spoorweg
arbeiders die ook zouden staken, hebben
hun staking afgelast na besprekingen met
De sfeer in Argentinië wordt steeds
meer gespannen door het soberheidspro
gramma van de regering, waardoor de
Ionen aanzienlijk achter liggen bij de stij
gende kosten van levensonderhoud.
Lord Ironside, chef van de imperiale
generale staf bij het uitbreken van de
Tweede Wereldoorlog, is gisteravond op
79-jarige leeftijd in Londen overleden.
DE
(Van een onzer redacteuren.)
NIEUWE STAATSMIJN BEATRIX, de trots van onze mijnbouw,
bron van werkgelegenheid voor velen in de toekomst en een garantie
van onze toekomstige kolenvoorziening, zal misschien niet afgebouwd
worden. Men deelt ons van bevoegde zijde mede, dat het voortbestaan van
dit werk een punt van bespreking zal vormen tussen de hoofddirectie en
de Nederlandse regering.
In technisch opzicht is thans het
ogenblik gekomen, waarop men de
verdere bouw kan staken zonder dat
dit tot onherstelbare gevolgen zal
leiden. Thans, nu de schachten tot
op 500 meter diepte zijn afgebouwd,
is het mogelijk het werk te onder
breken. De laatste twee jaren zou
een dergelijk besluit hebben bete
kend, dat de dertig miljoen gulden,
in het werk gestoken, ook in tech
nisch opzicht verloren zouden zijn
gegaan, want de schachten kunnen
nu in stand blijven.
(Er is trouwens bovendien f 27
miljoen gestoken in koopcontracten
van Duitse concessievelden).
En juist op dit ogenblik is men tot een
geheel ander inzicht gekomen ten aan
zien van de toekomst der steenkolenwin-
ning. De crisis in het steenkolenbedrjjf
wordt niet meer geweten aan de con
junctuur maar wordt van structurele
aard geacht. De opleving in Europa heeft
namelijk generlei verbetering gebracht in
de kolensituatie en men vraagt zich daar
om af, of het nog wel zin heeft met de
aanleg van mijnen voort te gaan.
Daar de staatsmijnen op commerciële
grondslag worden gedreven is het be
drijfseconomisch niet verantwoord de af
bouw te voltooien De regering daaren
tegen zal de zaak in ander en breder
band moeten bezien en moeten uitmaken
of het ook in verband met het nationale
economische belang verantwoord is de
aanleg te staken.
Het motief voor de aanleg van de Bea
trix was indertijd: 1) zekerstelling van
Nederlands kolenvoorziening ten be-
(Advertentie)
Denkt U oni LangezaaI's Haarden-Show
Waarschuwing van Herter:
TTET PLAN van Chroesjtsjef ver-
■Li eist de grootste aandacht, zo
heeft Herter, de Amerikaanse mi-
I nister van buitenlandse zaken gis-
teren verklaard. Hoewel het propa
ganda is, moeten de doelstellingen
er in toch ernstig worden genomen.
Hij waarschuwde tegen onderschat
ting van het belang van het voor-
jstel voor algehele ontwapening.
De minister sprak kort nadat de agenda-
CHRISTIAN HERTER
58936
s het
- F oktober
ning. Als u daarop vói
het abonnementsgeld
taal 1959 7.50 overschrijft, dan
voorkomt u dat er bij u een kwi
tantie wordt aangeboden en het is
gemakkelijk voor onze administra
tie.
Wilt u er vooral op letten dat het
juiste adres, waar de krant bezorgd
wordt op het strookje wordt ver
meld?
De betaling kan ook geschieden aan
ons loket: Steenstraat 37.
Bij voorbaat vriendelijk dank voor
uw medewerking.
DE ADMINISTRATIE
de VN-Assemblée
had besloten, Chroesjtsjefs plan op de
genda van de lopende zitting der verga-
ering te plaatsen. Hij voegde eraan toe.
at het idee van volledige ontwapening
liet nieuw is en dat er geen nieuwe trek-
n het voorstel val'
Maai
Herter belangrijk.
Op de vraag óf Amerika het eens is
met de Britse oppositieleider Gaitskell,
dat de wereld op het voorstel van dé
Sowjetunie ipoet ingaan, antwoordde Her-
,,Als doelstelling: ja. Maar wat de
bijzonderheden betreft van hetgeen ik
ezien erj gehoord heb, neen".
Herter gaf voorts te kennen, dat
Eisenhower bij zijn besprekingen met
Chroesjtsjef het garanderen van de
westelijke rechten in Berlijn als voor
waarde voor een topconferentie zal
stellen. Hij verklaarde, geen bezwaar
te hebben tegen het Russische plan,
een afzonderlijk vredesverdrag met
Oost-Duitsland te sluiten, mits daarbij
geen afbreuk wordt gedaan aan de
rechten van het Westen ten aanzien
van West-Berlijn. Overigens is de Ber-
lijnse crisis naar zijn mening niet zo
„actief" meer als zij geweest is.
Chroesjtsjef is inmiddels
Fran
Iowa de graan
schuur van de Ver. Staten gereisd. Hij
was in een opgewekte stemming toen hij
in Des Moines arriveerde. De Rus bracht
een bezoek aan een vleesconservenfa
briek, waar hij zijn eerste „hot dog"
(warme knakworst) kreeg aangeboden
„Heerlijk, verander de samenstelling
niet", luidde zijn commentaar. En prompt
vroeg hij om een tweede. Gekleed ir
blauwe kiel net als de arbeiders va
fabriek maakte hij een tocht door het be
drijf, dat hij van de slachthal tot de af
deling, waar vrouwen de worstjes maken,
met aandacht bekeek
Toen Chroesjtsjef bij Des Moines
groot boerenbedrijf bezocht, was
vriendelijker dan hij tot dusver v
Verenigde Staten is geweest. Hij
klaarde dat het Amerikaanse boi
bedrijf veel heeft dat voor Rusland t
devol en instructief kan zijn en drong
aan op concurrentie op het vreedzame
terrein van vergroting der landbouw-
en veeteeltproduktie. „Deze concu
tie is nuttiger dan een wedloop in w
stofbommen", aldus de Russische
mier. Met trots sprak hij over de
wikkelingen in Rusland, waarbij zijn
grote landbouwproject op de voorgrond
hoeve van Nederlands industrialisatie; 2)
deviezenbesparing; 3) werkgelegenheid.
De eerste twee motieven worden thans
wel enigszins anders bezien.
Bezorgdheid
Het standpunt der staatsmijnen is gis
teren uiteengezet door de president-direc
teur, de heer H. H. Wemmers, bij een be
zoek van de commissaris der Koningin
en andere autoriteiten aan de Beatrix
(waarbij overigens niet gerept werd van
de mogelijkheid, dat de afbouw zou wor
den gestaakt). Ir. Wemmers betoogde, dat
het kolenverbruik bij ongewijzigde alge
mene bedrijvigheid afneemt en slechts bij
snelle economische expansie constant
blijft of toeneemt, terwijl reeds de ge
ringste daling van de conjunctuur de
kolenindustrie voor buitengewone moei
lijkheden plaatst. Meer dan ooit is het
noodzakelijk tot een duidelijk inzicht te
komen in de toekomstige afzetmogelijk
heden van vaste brandstoffen. Dit inzicht
ontbreekt, doordat er geen gecoördineerd
energiebeleid bestaat in de zes landen
der Kolen- en Staalgemeenschap, aldus
de heer Wemmers, die uitdrukking gaf
aan zijn bezorgdheid.
De regering zal dus hebben te beslissen
op grond van het belang van onze natio-
(Voor vervolg zie pag. 11)
Een moeder, tien kinderen en een
oom zijn gisteren verdronken in het
McKeevermeer in de Amerikaanse
staat Michigan. De boot waarin zij
zaten maakte door overbelasting
water en sloeg om toen de vader
het gezin, Leonard Larsen, de
buitenboordmotor aanzette. Larsen
zelf wist zich te redden door zich
de omgeslagen sloep vast te
klemmen. De kinderen, vijf jongens
en vijf meisjes, waren vijf maanden
tot vijftien jaar oud. Het gezin heeft
een dochter, die op school was
toen het ongeluk gebeurde.
Amerikaanse overwinning
DE ALGEMENE VERGADERING van de Verenigde Naties heeft giste
ren opnieuw voor een jaar de omstreden kwestie van een zetel voor
communistisch China afgeschreven. De nationalistische regering op For
mosa blijft dus China in de Verenigde Naties vertegenwoordigen. Dit is
een overwinning voor de Verenigde Staten, die het regime te Peking als
buiten de wet gesteld hebben gebrandmerkt en de leiding hadden ge
nomen om toelating van rood China te voorkomen. Het was de negende
maal, dat de kwestie van de agenda werd afgevoerd. De stemming was
4429 met negen onthoudingen. Vorig jaar was de stemming 4428 met
negen onthoudingen.
De Britse vertegenwoordiger, Sir Pier-
son Dixon, verklaarde dat Ingeland het
thans niet het geschikte ogenblik acht,
het debat over de Chinese vertegen
woordiging in de V.N. te heropenen.
Het zou slechts de bestaande menings
verschillen groter kunnen maken.
De Griekse vertegenwoordiger zei, dat
indien de Assemblee zou overgaan tot
behandeling van de vertegenwoordiging
van China, dit vraagstukken als die van
Tibet en Laos in het geding zou brengen,
waarbij de Chinese volksrepubliek be
trokken is en die aanleiding zouden
geven tot wederzijdse scherpe verwijten.
Later op de dag besloot de As
semblee voorts, alle agendapunten
over ontwapening afzonderlijk
de orde te stellen, dus ook de Franse
kernproeven in de Sahara, die
langs zijn aangekondigd en het In
diase voorstel tot opschorting van
alle proefnemingen met kern
wapens.
Voor de definitieve
viel, had de uif 82 landen bestaande
vergadering amendementen van Ne
pal verworpen, die een tegenover
gestelde betekenis zouden geven aan
het door Amerika gesteunde plan om
het debat in de Verenigde Naties
uit te stellen tot de volgende jaar
lijkse zitting.
De Indiase minister van defensie,
Krisjna Menon, deed op het laatste
ogenblik nog moeite om de kwetsie
toch in behandeling tt "krijgen. Het zag
er naar uit, dat verschillende afgevaar
digden van standpunt zouden verande
ren, maar dë enige wijziging in de slot-
stemmihg was één stem aan de nega
tieve kant. b "t 1 d k
van Laos verklaarde: „De Assemblee!
zou door een bespreking van de Chinese
vertegenwoordiging een premie stellen
op agressie, geweld en schending van
sinds gisteren de driemaster
„Amerigo Vespucci", opleidings
schip van de Italiaanse marine,
dat zijn jaarlijkse zomerreis
maakt. Het schip ligt gemeerd
aan .,Het stenen hoofd" zo
doen schip en kade een stukje
verleden herleven.
Een oorverdovend gefluit in
het holst van de nacht en een
geheimzinnig gat in een wei
land achter de burgemeesters-
woning dit zijn de thans
bekende gegevens van wat men
„het raadsel van Warmer" kan
noemen. Want men is van
mening dat het gefluit (dat
door verschillende dorpelingen
is gehoord) en het meters
diepe gat iets met elkaar te
maken hebben- De Mijnoprui-
mingsdienst uit Den Hélder is
er al aan te pas gekomen met
een detector, maar het raadsel
is hierdoor niet opgelost en nu
is men van plan zo lang te
graven tot men de oplossing
weet. Dat men het serieus
neemt, bewijzen de prikkel
draadomheining en de deg-en-
nacht-bewaking van de rijks
politie
Macmillan op
tournee
„WE BACK MAC", luidt de slag
zin waarmee de Britse conserva
tieven de nationale verkiezingen var
8 oktober hopen te winnen. Ir
spreekkoor werd deze leus aaftge-
heven toen premier Macmillan gis
teravond in Manchester zijn eerste
verkiezingsredevoering hield.
De premier begon met de klare uit
spraak dat hij de Britse gewapende tus
senkomst in de Suezkanaal-kwestie nog
steeds voor gerechtvaardigd houdt. Het
geschil over Suez, dat Engeland in 1956 ir
twee kampen verdeelde, is eën van de
belangrijkste punten der verkiezings-
Ongeveer tegelijkertijd deed de socia
listische leider Gaitskell een aanval op
de houding der regering tijdens de moei
lijkheden in Egypte. Bovendien uitte hij
kritiek op de houding der conservatieven
tegenover de V.N. Gaitskell begon zijn
verkiezingscampagne in Bristol.
Maandag begint de socialistische oud-
premier Atlee een tournee door enkele
„moeilijke" kiesdistricten.
(Van een onz
IN 1960 zullen honderden, mis
schien zelfs wel duizend melk
automaten door heel Nederland
worden geplaatst. Het Nederlands
Zuivelbureau heeft de afgelopen
vier maanden een próef genompn
met tien van deze automaten, aie
na in worp van een kwartje een
kwart liter ijskoude consumptie-
melk leverden. Deze proef is in elk
opzicht geslaagd, zo werd ons giste
ren meegedeeld. Om een dergelijke
automaat rendabel te doen zijn,
moeten minstens per dag honderd
„pakjes" melk per automaat wor
den omgezet. De proef wees uit dat
dit gemiddelde zeker te bereiken is.
Het doel van de proefneming door hei
zuivelbureau was drieledig. Men wilde
door de automaten de „aanvullendé"
verkoop van melk bevorderen, men wil
de propaganda maken voor de melk als
aangename drank en men wilde propa
Proefneming
was succes
ganda maken voor de juiste behandeling
van de melk (koel en donkei bewaren)
Men nam contact op met melkinrich
tingen, die reeds over een vulinrichting
voor eenmalige (papieren) verpakking be
schikten. Er waren drie soorten verkrijg
baar: een bekervorm, een vierkante vorm
en een driekantige vorm. Twee Engelse
firma's leverden de. tien proefautomaten
Het waren de in Engeland in licentie ver
vaardigde Vendo en de geheel Engelse
Gloster. De laatste automaat is een pro-
dukt van de Gloster vliegtuigfabrieken
Het is de bedoeling dat in de toekomst de
automaten voor Nederland in ons land
worden geassembleerd of in licentie wor
den vervaardigd. Dit is echter geen zaak
voor het zuivelbureau, maar voor de
melkbedrijven.
Het is te verwachten dat de meeste be
drijven niet voor de winter met auto
maten zullen komen. De zomer is een
beter geschikte tijd Echter, een melk
fabriek in het westen van het land is
i aantal proef-
dezer dagen reeds
automaten gestart.
De proefautomaten, die overal in hel
land stonden opgesteld, bleken vaak trek
pleisters voor nozems. Niet echter, om
dat automaten een aantrekkelijk object
voor vernieling vormen, maar omdat de
jongelui er hun dorst wensten te lessen
Voorts maken, vooral bij tie bij ben
zinestations opgestelde automaten,
vrachtwagenchauffeurs en toeristen van
de automaten gebruik. In het algemeen
is gebleken dat het publiek de automa
ten-melk gunstig heeft ontvangen. Slechts
weinigen vonden de prijs van een kwartje
te hoog. Men moet hierbij echter niet uit
gaan van de normale literprijs van een
fles melk, maar voorop stellen dat deze
melk als consumptie vergelijkbaar met
bijv. limonade wordt genuttigd.
De ervaring in Engeland: In het
afgelopen jaar werd 20 miljoen liter
melk via de automaten verkocht.
Men schat daar de additionele ver
koop (extra-consumptie) in de zomer
op 80 pet van de automatenverkoop
en 's winters op 50 pet. Dit is onge
veer 65 pet over het hele j$ar ge
nomen. Dat betekent dus dat in
Engeland door de automaten veertien
miljoen liter melk extra zijn verkocht.
De grote Britse autofabriek van Rootes
in Coventry, waar naast veel vrachtauto's
de Hillxnan, Humber en Sunbeam Talbot
wagens vandaan komen, heeft gisteren
grote schade geleden door een felle uit
slaande brand.
Het duurde drie uur, voordat het de
brandweer met 25 stralen gelukte de
vuurzee te bedwingen. De brand brak in
de late avonduren uit en tot ver in de
omtrek was de vuurgloed zichtbaar. De
oorzaak van de brand, waarbij overigens
niet veel auto's werden vernield, is nog
niet bekend.
VI R <3 f ff S A ff "O,
CIGARETTES
KLAUS FUCHS
GETROUWD
Dr. Klaus Fuohs, die in Engeland lange
tijd gevangen heeft gezeten wegens het
verraden van atoomgeheimen aan Rus
land, is onlangs in Oost-Berlijn getrouwd
Zijn vrouw, Greta Keilson, is de weduwe
van een vroeger hoofd van de Oostduitse
regeringsvoorlichtingsdienst.
De 48-jarige Fuchs en zijn echtgenote
eveneens in de veertig ontmoetten el
kaar voor het eerst in Parijs, waarheen
zij beiden als communist na het aan de
macht komen van Hitler in 1933 waren
gevlucht.
In juni kwam Füchs na negen jaar ge
vangenisstraf uit Engeland in Oost-Duits
land aan. Hij kreeg de Oostduitse natio
naliteit en werd benoemd tot plaatsver
vangend hoofd van het Oostduitse insti
tuut voor kernonderzoek te Dresden.
„Communisten voor de
bedreiging in Laos
ver an twoordelijk"
De Engelse regering heeft de rege
ring van de Sowjetunie laten weten
dat de communisten en niet de
westelijken verantwoordelijk zijn
»r de bedreiging van de vrede
Laos. In een nota zegt de rege
ring in Londen, achter de beslis
sing van de Veiligheidsraad der Ver
enigde Naties te staan, om een com
missie van onderzoek aan Laos te
zenden.
De nota is een antwoord op de Rus
sische nota van 15 september, waarin
aldus de Britten enkele passages
juridisch en feitelijk onjuist zijn. Met
name maakt de Britse regering bezwaar
tegen de Russische beschuldiging dat
Engeiands besluit om in de Veiligheids
raad de resolutie inzake Laos mede in
be dienen, een poging was om de inter
nationale atmosfeer te vergiftigen.
Omtrent het Russische voorstel dat het
Westen en de communistisch e landen
(met inbegrip van Rood-China) in Ge-
nève biieen zouden moeten komen om
een oplossing voor de kwestie-Laas te
vinden, heeft de Britse regering nog geen
besluit genomen, aldus de nota.
Vanavond of morgen zal de Algerijnse
regering in ballingschap vermoedelijk
haar antwoord publiceren op de voorstel
len van president De Gaulle voor de toe
komst van Algerije. Naar verluidt is zo
wel van Amerikaanse als van Tunesische
zijde een beroep op de Algerijnse leiders
gedaan, de voorstellen te aanvaarden.
Inmiddels heeft de Amerikaanse minis
ter Herter gisteren verklaard, dat de de
legatie van zijn land in de Algemene Ver
gadering van de Verenigde Naties hoopt,
dat daar geen enkele actie zal worden
ondernomen, die een belemmering zou
kunnen vormen voor de verwezenlijking
van een rechtvaardige en vreedzame re
geling van het Algerijnse vraagstuk. Hij
verwees naar de verklaring van De Gaul
le. waarin deze de Algerijnen zelfbe
schikkingsrecht heeft toegezegd.
Vijf jaar met aftrek is er vanochtend
voor de Amsterdamse rechtbank geëist
tegen de 57-jarige G. W. O. Zonder beroep
zonder vaste woon- of verblijfplaats,
gens oplichting van een aantal dames,
:t wie deze rijzige en grijzende man
door middel van huwelijksadvertenties in
contact was gekomen. O. had op deze wijze
in enkele jaren tijds grote bedragen in
handen gekregen tot een totaal van
f 144-000.
Kans op mist
De Bilt verwacht tot donderdagavond1:
- Op de meeste plaatsen droog
weer met zonnige perioden.
tH*" 1 seiyk mist. Weinig vcrande-
i ring in temperatuur. Zwakke
tot matige wind uit weste
lijke richtingen- (Opgemaakt
om 11.15 uurj.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Stockhoii
Kopenh
(Van een onzer redacteuren)
Het weer trekt zich kennelijk weinig aan van het feit, dat vanavond om
negen minuten over acht, als de zon het zuidelijk halfrond bereikt, de
Herfst begint. Weliswaar zit er verandering in de lucht, maar op herfst
stormen behoeft men toch nog niet e rekenen. Vandaag was het nog een
droge dag dank zij een snel naderend hogedrukgebied en bovendien
liet de zon haar koesterende stralen nog merken, waardoor de tempera
tuur zelfs boven de twintig graden kwam. Achter Ierland zit echter een
oceaanstoring, die minder vast weer zal brengenmaar Herfst? Nee, dat
toch nog niet.
