Bouwbeleid, nihilistenprobleem
en bestuurs hervorming senaat
Agenda
Rectoraat van de Leidse
academie overgedragen
aan prof. mr. Jonkers
Prof. Lam zei ook no£:
_jOEUWE LEIDSCHE COURANT
3
MAANDAG 21 SEPTEMBER 1959
voor
Leiden
Maandag
Zomerzorg. 8 uur: kynologenvereniging
lijnland.
I Korevaarstraat 30, 8 uur: opening coö-
«eratieve broodbakkerij.
Foyer gehoorzaal, 8 uur: Simon de
Faard voor N.C.R(eis)-V. over „Grieken
n goden".
ÏTurk, 8 uur: genootschap Nederland-
Ingeland, de heer A. J P Taylor over
v0V hedendaagse Britse pers.
weej Schouwburg, 8 uur: abonnementsvoor-
lanjelling; Haagse Comedie met „Bieder-
|en|iann en de brandstichters".
'Steenschuur 6, 8 uur: ledenvergadering
Ie Natuurvriend,
erl^pieterskerk, 8-30 uur: avondmuziek
öoor J. de Groot, J. Henzen en H. Wal-
vanri
JOeg
Ing 5
lijn K
/(Piet
..Prediker,
"$mst; sprei
gedegen-
legstgeest, Irene, 8 uur: afd.
kristen-vrouwenbond, films
'bijbelgenootschap.
ctie: Dinsdag
Volkenkunde, 8 ut
ZUIDZEE-teraboomstelling
K. en O.
0V»Pieter®k&rk, 7.30 tot 8.30 uu
meditatie en gebed.
wangelisabi e-bij een-
spreker de heer J. Maasbach.
dktSchouwburg, 8 uur: abonnementsvoor-
;n piling; Haagse Comedie met „Bieder-
iyj(ann en de brandstichters".
fWijkgebouw Bethel, Stille Rijn, 8
A. M. Lindenburg van Ter Aar spreekt
bor de Herv.-Geref. zendingsbond.
sere Woensdag
Kerkzaal acad. ziekenhuis, 12.50 tot 1.20
*ir: middagpauzebij eenkomst.
nodGeregracht, 8 uur: straatpredüking Bap-
^ten Gemeente.
Dppenheimstraat, 3 uur: opening twee
«nbaire lagere scholen.
Foyer gehoorzaal, 8 uur: lezing K, en
L prof. dr. F. A. van Baren over Bra-
rpë.
start speur-
>or kerkbouw
jeugdwerk.
rlcfeuiderkerk, 7 uur: bijeenkomst
ponftechisanten, spreker; ds. G. Th. Rot-
ij kiz
,eIn de Moriaen, Hooglandse Kerkgracht
8 uur; opening Hervormde jongeren-
Donderdag
7.30 tof 8.30 uur: gelegen-
e id voor meditatie en gebed.
at Schouwburg, 8 uur: Ned. Comedie met
met de deuren", voor K. en O
n W>EGSTGEEST: gebouw Irene, 8 uur:
Irvormd jeugdappèl.
De kleine Burcht, 8 uur: ledenvergade-
1 Leidse vereniging van Postzegelver.
zij melaars.
er tFoyer Gehoorzaal, 8 uur; lezing van J
ovjMostard. Den Haag, over het Habsburg-
.Huis, speciaal over Maximiliaan I, aan
p ,e de 3-oktober-optocht veel aandacht
st. (schenken.
eugiVaaggebouw, 8 uur; repetitie koraal-
3 oktoberviering,
Vrijdag
dCroot-auditorium, 4 uur: inauguratie
dr. F. H. Sobels.
"irdekte. 8 uur: zwemfeest Geref.
a J org am s ati es
ul<fcchouwburg, 8 uur: Ned. Gome-die met
pchtjes met de deuren", voor K. en O.
etgClubhuis Oosterkwartier, 8 uur: leden-
et't FSsdering tuiniers- en bloemistenver-
iging Door eendracht Verbonden.
Zaterdag
tationsplein.. 2 uur 5: vertrek excursie
Leiden Natuurhist. ver. naar War-
irk. 3 tot 6 en van 7 tot 10 uur: huts-
inelschaakwedstrijd.
iref. jeugdhuis, 8 uur: instuif met
Zondag
kkff'hderkerk, 5 uur: jeugdappèl, voorg.
H. Heule
Films
(2.30 en 8 uur): De glimlach
zomernacht (18 jaar).
®eI!fid0 (2.30, 7 en 9.15 uur): Gezworen
.eraden (18 jaar),
xor (2.30 en 8 uur): Het dagboek
Anne Frank (alle leeftijden),
x (2.30, 7.15 en 9,1-5 uur): Cowboy
jaar).
(2.30, 7 en 9.15 uur): The Lord,
lady and the butler (14 jaar).
Apotheken
avond- en nachtdienst wordt waar-
lomen door de apotheek Herdingh en
•iken, Hogewoerd 171, tel. 20205.
Tentoonstellingen
Lakenhal: Kring van Tekenaars (tot
Imet 5 oktober).
:-l|Iuseum van olkenkunde, dagelijks
tentoonstelling over de Zuid-
in met 3 oktober).
Musea, Instituten, leeszalen e.d.
pellècaclem'sc'1 Historisch wluseum Ha
mburg 7" elke dag geopend van had
tot r.alf 1, uitgezonderd op dinsdag
:HA| vrijdag van 2 tot 5 uur.
lortus Botanicus Rapenburg: elke
geopend van 9 tot 12 en van 2 tot 4
1 april tot 5 uur)
•entenkabinet, Kloksteeg 23: elke
geopend van 2 tot 5 uur
laiiravesteen, Pieterskerkhol 6, juri-
Hiph studiecentrum, elke dag ie bezich-
tussen 9 en 12.30 en 2 tot 5 uur
in de vakanties), concierge Koü-
"•teeg 16a.
lologisch en mineralogisch museum
:enmarkt lb: elke dag geopend van
ksherbanum, Nonnensteeg 1; elke
geopend van 8.30 tot 12.30 en van
ir (behalve zaterdagmiddag)
'Orjtljksmuseum voor Oudheden. Rapen-
lmaifi 28e'ke da8 geopend van 10 tot 4
Scj
Vlfrcheologisch instituut, Rapenburg 'h.
geopend van 9 tot 12 en van
- __r (behaive zaterdagmiddag)
Ziibliotheek universiteit, Rapenburg
lerdjelke dag algemene studiezaal eD uit-
ïfdeling, geopend van half 10 tot
6, op zaterdag 5 uur.
mtactbureau voor afgestudeerden,
Jenburg op maandag, woensdag en
jdag geopend t
Prof. Lam stelde in Pieterskerk aan de orde:
academica hebben vanmiddag de rede aangehoord, die de rector mag
nificus der rijksuniversiteit te Leiden, prof. dr H. J. Lam, uitsprak bij
de overdracht van het rectoraat aan prof. mr. J. E. Jonkers. Zoals de
traditie wil, had deze plechtigheid plaats in de Pieterskerk, omdat nu
eenmaal het auditorium magnum voor een dergelijke bijeenkomst te
klein is, helaas. Men zou eerder kunnen spreken, zoals prof. Lam zei,
van een auditorium parvum, en het wachten is nog steeds op een audi
torium maximum. Zoals gewoonlijk bestond ook deze overdrachtsrede
uit een summiere opsomming van de lotgevallen der universiteit in het
afgelopen cursusjaar en een kritische beschouwing over geestelijke en
stoffelijke zaken, die op de universiteit betrekking hebben.
In zijn rede behandelde prof. Lam drie onderwerpen min of meer uit
voerig, namelijk het bouwbeleid, het nihilistenprobleem en de bestuurs-
hervorming van de senaat, en ook wij willen aan deze drie zaken bij
zondere aandacht schenken, omdat deze voor de universiteit' van het
allergrootste belang zijn. Immers, wil het enorme apparaat, dat de Uni
versiteit in feite is, goed draaien, dan zal aan drie voorwaarden moeten
worden voldaan: er moet ruimtelijke armslag -zijn, een doelmatige be
stuursvorm en een juiste esprit de corps bij de jongeren, in dit geval de
studenten.
Waarmee ik niet wal zeggen, dat ei
het Corps niets te verbeteren zou zijn.
Het doet niets af van mijn waardering
voor de levens-stijl en de idealen van
Corps, als ik stel dat de kwalificatie
de maatschappij als „de kille" even si
ficant voor de corpsmentaliteit als
juist is. En hoe gaarne ik de studenten
hun „jolijt in hunne jonge jaren" ook
gun en daar op zijn tijd graag
mee doe naar mijn ervaring begint het
volle, warme leven van een mens pi
die kille maatschappij."
Belemmering
Een ernsbiige belemmering voor eer
zonde en evenwichtige ontwikkeling
noemde prof. Lam het fait, dat ii
Nadat prof. Lam een korte opsomming
had gegeven van wat de universiteit
uitbreiding heeft verkregen, hetgeen
voldoening stemt, merkte hij op, dat
niettemin stemmen worden vernom
die wel eens doen denken
van roependen in de woestijn. „Hier moge
wellicht enige jalouzde de mébier in het
spel zijn, enige afgunst die ook gegroeid
kan zijn in de onzekerheid omtrent eigen
kansen, het kan ook wel zijn dat er hier
of daar inderdaad fouten zijn gemaakt,
en ook zullen zekere verschillen van op
vatting inzake verantwoordelijkheid en
uitvoering van universitaire bouwwerken
wal vertragend hebben gewerkt, m^ar
uitlatingen als „het universitaire bouw
beleid is beneden alle kritiek", „onvoor
stelbare treuzelarij", „schandalige toe
stand" en „beschamende achterstand in
vergelijking met het buitenland", dragen
mijns inziens te veel een incidenteel ka
rakter om algemeen geldend te zijm. Men
behoeft maar te lebten op de belangrijke
voorzieningen die dit jaar bot sband zijn
gekomen en waarover ik zojuist heb ge
sproken.
Andere kant
de andere kant moet wOrdén ge
steld, -dat het herhaaldelijk bezigen van
termen als „noodtoestand", „numerus
clausus voor de studenten", „onmiddel
lijke verlichting dringend geboden", „be
nauwende druk" toch een teken is, dat er
iets niet deugt, al heeft het geen zin een
bepaalde persoon of een bepaalde instan
tie als zondebok te willen aanwijzen. Van
de wensen die mij ter ore zijn gekomen,
vermeld ik die van het Kamerlingh On-
neslaboratorium,het rijksherbarium, het
rijksmuseum voor geologie en minera
logie. het g e ologisch -mi n e ra log Soh insti
tuut. het genetisch laboratorium, dat in
middels een kleine voorziening kreeg,
het mathematisch instituut en het Gra
vensteen, en dan nog natuurlijk het audi-
Ook
de
Ik
iwenkliniek, het
neurologisch laboratorium, de kliniek
van inwendige geneeskunde, waar
over intussen dezer dagen uitvoerige
plannen z(jn gepubliceerd, en van
cardiologie, de afdeling biofysica van
de natuurkunde en de afbouw van
het zoölogisch laboratorium. Intussen
is my als rector bekend geworden,
dat het aantal aanhangige bouw-
voorzieningen aanzienlijk groter is
dan ik hier heb geschetst, maar mij
wordt in sommige van de vele brie
ven, die rnjj over deze zaak hebben
bereikt, ook gesproken van moeilijk
heden met personeelsuitbreiding.
Al deze dingen zullen zeker vlotter gaan
lopen als de lang verbeide autonomie
werkelijkheid zal zijn geworden en het
universitaire bouwbureau tot volle ont
plooiing zal zijn gekomen. In dit verband
ook worden vermeld de aanwijzing
.bouw-hoogileraren" voor alle facul-
Nihilisten
12.30
en bibliotheek Reuvens. Bree-
maandag en woensdag van
n van 7 tot 9 uur. dinsdag en
rd; hderdag van 1 tot 5.30 uur; vrijdag
4 10 tot 5.30 en van 7 tot 9 uurzater-
10 tot 5.30 uur.
egermuseum „Generaal Hoefer",
Vervolgens" sneed prof. Lam het onder
werp Stichting Pro Civitate aan, en ging
daarbij uitvoerig in op het zogenaamde
nihilisten-probleem onder de studenten.
Hoewel ook op dit terrein wel enige
reden bot tevredenheid is, valt er op zeer
fundamentele punten een toenemende on
rust te bespeuren, gepaard met onbe
vredigdheid. Met name op het punt van
het zogenaamde civibasudeaal van 1945,
verenigen van alle mannelijke en
vrouwelijke studenten elk in één gezel-
Ligheidsvareniging, zijn de gemoederen
beweging gekomen. Heerste er op dil
punt reeds geruime tijd gemurmureer, het
zogenaamde Nihdlistenrapport, dat de
sociologische werkgroep, met name de
heer C. E. Vervoort, op verzoek van de
Civitas samenstelde, werkte als een on
bedoelde "knuppel im het reeds onrustige
hoenderhok.
Het rapport is een uitvoerig en goed
gedocumenteerd geschrift geworden,
waardoor vele bot dusver onvoldoende
bewust geworden verhoudingen werden
hellicht, en spr. acht het een vanzelf
sprekende zaak, dat da rapporteur aan'
zijn verslag conclusies en adviezen ver
bond, die de natuurlijke afsluiting van
zijn werk vormden Het stuk werd uit
voerig in het consilium behandeld, zon
der dat een conclusie werd bereikt. „Zo-
Peslhuislaan 7elke dag geopend van
10 tot 5 uur.
Inlichtingenkantoor V.V.V., Steenstr
1 elke dag geopend van 9 tot 5 uur,
op zaterdag tot 1 uur.
Jeugdbibliotheek, leeszaal en biblio
theek Reuvens, Plantage 6: maandag,
dinsdag en tonderdag van 4 tot 5.30 u„
woensdag zaterdag van 12 tot 4.30 u.
en vrijdag (speciaai voo: de grotere
leugd) van 6.3;) to' 8:30 uur 's avonds
Pilgrirnfalhers-huisje. Boisotkade t,
elke dag geopend van half 10 tot 12 en
van 2 tot 4 uur.
(Deze opgaven geld"-- <tet voor zon
en feestdagen).
wel het dagelijks bestuur als het consi-|
lium", aldus prof. Lam, „munt uit door
praabvaard'igheid maar helaas niet door
besluitvaardigheid, zodat men moet con
stateren dat effectief en rendement te
leurstellend zijn.
Er zijn na de bevrijding meer
dan 14 jaar verlopen, zonder dat
er op het gebied van het Civitas-
ideaal en in het bijzonder op dat
van zijn kernpunt, het nihilisme,
iets feitelijks is bereikt; van dit
laatste verschijnsel vertoonden de
eerste sporen zich intussen reeds
bijna een eeuw geleden. Weliswaar
is er enige toenadering te bespeu
ren tussen Leidsch Studenten Corps
en Catena, welke toenadering voor
al van de kant van het Corps schijnt
te komen, maar of hieruit iets reëels
zal groeien, moet met gerechtvaar
digd scepticisme worden afgewacht;
en zo ja, dan valt te vrezen dat het
Corps zijn traditionele structuur zal
gaan verliezen, hetgeen ik bepaald
betreuren zou.
Prof. mr. Jonckers
nieuwe rector
pROF. MR. J. E. JONKERS is de
de nieuwe rector van de Leidse
universiteit. Voor deze hoogleraar
is dit een bijzondere belevenis,
want als hij volgend jaar het recto
raat zal overdragen, hoopt hij te
vens het ambt van hoogleraar neer
te leggen, in verband met het be
reiken van de zeventigjarige leef
tijd.
Ruiten de universitaire wereld
zal men zich wel eens afvragen,
wat alzo tot de taak van de rector
moet worden gerekend.
De rector is de voorzitter van de
senaat, een lichaam, dat door het
grote aantal leraaren bestaat uit
niet minder dan 195 leden. Het is
begrijpelijk, dat de zaken in zo'n
groot college niet zo soepel kun
nen worden behandeld. Daarom is
De rector is meestal aanwezig bjj
de vergadering van curatoren van
de universiteit. Daarnaast zijn er
nog talrijke andere vergaderingen,
waarbij hij niet kan worden ge-
Dc promoties vormen een ander
aspect van de rectorale functie.
De rector zit de promoties voor.
Een ondergeschikt deel van zjjn
taak is dit zeker niet; het aantal
promoties kan wel tot in dc tach
tig lopen.
Van groot gewicht is de repre
sentatieve taak van de rector. Hij
wordt verwacht op dc meest uit
eenlopende congressen, plechtig-
cn feestelijkheden.
Een en ander houdt in, dat
voor de onderwijstaak in dc perio
de van het rectoraat niet veel tjjd
overblijft. Prof. Jonkers zal er ech
ter naar streven, zijn colleges te
laten doorgaan. Ook moeten de
studenten gelegenheid hebben, zich
met de rector te verstaan. Daar
voor wordt elke donderdagmiddag
spreekuur gehouden.
Prof. dr. H. J. Lam.
men zou aankomen hetgeen intussen
zelden of nooit het geval is grote en
belangrijke delen der Givitas; met name
de senaat en de wetenschappelijke staf,
eenvoudig kunnen worden overstemd, en
dat het onder de student-leden weer de
Corpsleden zijn, die numeriek sterk over
wegen. Spr. zei te hopen dat op korte
termijn een andere, gezonüere en meer
effectieve koers zal vvord«B ingeslagen.
Wellicht voert die in de richting van een
algemene studentenvereniging, zoals
sprekers ambtsvoorganger in diens over-
drachtsrede reeds suggereerde en die ook
door Catena is bepleit.
„Ook ik zie een oplossing," aldus
prof. Lam. „in de richting van een
dergelijke federatie, mits de onder
delen daarvan grote zelfstandigheid
genieten en daartcté" behoren dan
mede degenen die zich op het socië
teitsleven toeleggen. 'Zoals het socio
logisch rapport stelt: de studenten
maatschappij is veel te heterogeen
geworden om haar nog in één ge
meenschap met tamelijk beperkte
doelstelling en idealen fe kunnen
vangen. Ik ben mij uiteraard be
wust van het gevaar voor scheu
ringen, dat een dergelijk federatief
systeem aankleeft. Niettemin acht
ik het een hogere vorpi van demo
cratie dan die welke berust op de
suprematie om niet té zeggen dic
tatuur, van een slechts in schijn
representatief lichaam, als het con
silium, dat in de praktijk een ver
lammende uitwerking heeft op het
natuurlijke groeiproces.
Ik vrees, dat zich daarbjj de laat
ste jaren zodanige spanningen hebben
ontwikkeld, dat dit groeiproces, wordt
het nog langer belemmerd, zich ex
plosief een uitweg zal banen, en dan
bestaat de kans dat de zaak uit de
hand loopt. Als het sociologisch rap
port een aanleiding kan zjjn thans In
te grijpen, dan is het niet alleen een
gedegen maar ook een gezegend
stuk."
Hervorming
Hierna wijdde prof. Lam een uitvoerige
beschouwing aan de wijze waarop de
senaat werd en wordt bestuurd, waarbij
hij allereerst stilstond bij het ambt van
rector magnificus. Er is een tijd geweest
waarin geen gewoon hoogleraar eraan
zou denken aarzeling te tonen dit ambt
te aanvaarden, hebgeen evenwel de laat
ste jaren meer en meer het geval wordt.
Hij schetste de omvang, die.dit ambt heeft
gekregen, waardoor het voor de betrok
ken hoogleraar vrijwel onmogelijk is zich
in dat jaar aan de leeropdracht te wijden.
Hij woog hierna de voordelen- van het
meerjarig rectoraat af tegen die van het
éénjarig, en merkbe op dat deze kwestie
herhaaldelijk in het versterkt college van
rector en assessoren is behandeld, waar
bij
gekomen. Naar sprekers indruk geeft de
meerderheid der senaatsleden evenwel de
voorkeur aan de vertrouwde vorm van
het éénjarig rectoraat, misschien in het
vooruitzicht dat een versterkt praesidium
wel voor de continuïteit zou zorgen.
De aftredende rector gaf hierna
een beschouwing over de wijzigin
gen, die de bestuursvorm van de
senaat in de loop der jaren heeft
ondergaan- de instelling van het
versterkt college, het piroseoreta-
riaat en (hans het praesidium- Dit
nieuwe bestuurslichaam, dat te
zamen met het dagelijks bestuur
van rector prosecretaris en secre
taris als voltallig senaatsbestuur op
trad, legde daarbij onder leiding van
prof. Dankmeijer een activiteit aan
de dag, die resulteerde in het uit
stippelen van tal van problemen van
het grootste belang voor de toe
komt: bestuursvorm, positie van de
rector, indeling van en in falcul-
teiten, hei ontwerp H.O.wet 'en ran
gen van hoogleraren, lectoren en
stafleden
j zal leiden, noemde prof. Lam een uit
voerige documentatie omtrent 'alflo stu
denten, die vooral beoogt een inricht te
verkrijgen- in studieduur, studieverloop
en studieresultaten.
Het praesidium mag er voorts trots op
zijn nog voor het einde van deze cursus
de laatste stap te hebben kunnen zetten
op de weg, die ertoe moest leiden, dat
aan versterkt college en senaat de voor
stellen voor het nieuwe senaatsreglement
konden worden voorgelegd Deze voor
stellen. die in de senaatsvergadering van
6 juli dit jaar zijn aangenomen, kunnen
als volgt worden samengevat:
het bestaande versterkt college van rec
tor en assessoren en het bestaande prae
sidium worden opgeheven en vervangen
doou een nieuwe praesidium, groter dan
het vorige en kleiner dan het versterkt
college. Het zal 12 tot 14 leden tellen, te
weten: rector, prosecretaris, tevens se
cretaris van het praesidium, de zeven
decanen en drie tot vijf leden, die voor
vijf jaar worden benoemd. De keuze van
de laatsbbedoelden geschiedt in de eerste
plaats op grond van verwachte be6buurs-
bekwaamheden; zij treden volgens roos-
r af.
Beginselen
Ten aanzien van de werkzaamheden
van het nieuwe praesidium gelden de vol
gende beginselen: delegatie van de meeste
bevoegdheden van de senaat aan het
praesidium; veelvuldig onderling con
tact; er zal elke veertien dagen worden
vergaderd; persoonlijke activiteit van
praesidiuimledeh, dae uit hun midden een
voorzitter zuilen aanwijzen; spreiding
van werk en verantwoordelijkheid in het
senaatsbestuur, waarbij ook commisso
riaal zal worden gewerkt; splitsing in
representatie en kortdurende plannen
enerzijds en veeljarige projecten aan de
andere kant; het soepeler maken van de
positie van de rector, zodat ook hoog
leraren van uiteenlopende geaardheid
zich op die post kunnen
1 nuttig maken, naar
of langer, maar ndet langer
ER KAN met voldoening worden geconstateerd, dat vele Leidse
onderzoekers hebben bijgedragen tot de in het buitenland
nog wel gehuldigde misvatting dat Leiden d e, zo niet de enige
Nederlandse universiteit is, een achterlijk standpunt, dat al in
1614 is overwonnen (1614: stichting universiteit van Groningen).
De nieuwe 90 cm reflector en een zeer moderne foto-elektrische
spectograaf die de Leidse Sterrewacht in Zuid-Afrika heeft op
gesteld, zijn thans in vol bedrijf. In Dwingeloo is de radiotelescoop
voor 70°/0 van de tijd in gebruik, en voorts zijn er nog plannen in
Benelux-verband.
Over onbevoegde krachten bij het m.o.: niet alleen kandidaten
geven les, zelfs praékandidaten. Dit geldt niet alleen voor de talen,
doch ook voor de natuurwetenschappen.
Een vaak gehoorde klacht is de slechte hantering der Neder
landse taal in publikaties, w.o. dissertaties. Speciale cursussen
zouden hierin verbetering kunnen brengen-
Het is merkwaardig hoe men in één mensenleeftijd zijn taal ziet
veranderen, en niet altijd verrijken; maar smeuïge woorden als
„bromfiets" alias brommerof „plof" zijn een verheugend tegen
wicht tegen termen als „attractief", „team", „full time", „research"
en vele andere, waarvoor goede Nederlandse termen voorhanden
zijn, als men ze maar wilde gebruiken
Wil onze universiteit op zaterdag 8 februari 1975 haar talrijke
gasten van overal ter wereld waardig kunnen ontvangen, dan
moeten spoedig plannen in gedetailleerde vorm worden gemaakt,
en dan zal uiterlijk in 1972, dat is over dertien jaar, met de bouw
van een auditorium maximum moeten 1 oorden begonnen.
In 1916 werd het eerste 1000-tal studenten bereikt, in 1927 het
tweede, in 1947 het derde, in 1949 het vierde en in 1959 het vijfde.
Volgens raming zullen er in 1980 20.000 zijn-
Niettegenstaande de toeneming van het aantal studenten, is het
getal der promoties dit jaar iets kleiner: 75 tegen 81; een gering
aantal, als men bedenkt dat in deze cursus 414 studenten voor hun
doctoraal slaagden.
Van de 75 gepromoveerden behaalden 13 (18.5 °/o) het predicant
cum laude. Het komt mij voor dat dit percentage te hoog is, en dat
voor de toekenning van het predicaat wat strengere maatstaven
dienen te worden aangelegd; „cum laude" moet een uitzondering
blijven, en daarvan kan men bij bijna 1/5 niet spreken.
De groentijd verliep redelijk rustig, althans voorzover onze ge
gevens strekken. Enkele de rector gemelde wandaden bleken of
overdreven voorgesteld of elders te zijn voorgevallen. Niettemin
zolang de corrigerende tik", een eufemisme voor slaan in alle denk
bare gradaties en uitdrukkelijk in het groentijdsregelement ver
boden nog wordt toegepast, en gelukkig, althans in dit geval, zij
het niet zonder zelfverzekerdheid opgebiecht, is er toch nog iets mis.
bhuisvoelen 1
voor één ja{
dan vijf jaa
In dit verband loslatten van het
anciënniteitsbegiinsel als enige prin
cipe bij de keuze van een rector, in-
plaats waarvan komt een keuze
naar speciale besbuursbekwaamheid
of geschiktheid tot representatie
met inachtneming van individuele
wensen ten aanzien van het éigen
werk. De secretaris, niet noodzake
lijk rector designatus, krijgt voor
namelijk de taak de rector in zijn
representatieve taak bij te staan. De
rector behoeft dus niet eerst secre
taris van de senaat te zijn geweest;
in de komende constellatie lijkt een
korte tijd van voorbereiding tot zijn
ambt voldoende. Bepaalde taken
blijven hem voorbehouden: het voor
zitterschap van de senaat en van
promoties, de representatie, tenmin
ste één diesoratie en de overdraohts-
rede. In andere taken en eventueel
ook bij promoties, kan hij zich des
gewenst of zo nodlig doen vervan
gen, maar hij behoudt de volle vrij
heid zich zoveel hij wenst met be
stuurszaken en organisatorische
aangelegenheden te bemoeien. Even
als prosecretaris en secretaris kan
hij optreden als langjarig praesi-
diumlïd.
Mest de bekende formule: Salve Rector
magnnfice, iterumque salve!, droeg prof.
Lam ten slotte zijn ambt over aan prof.
mr. J.'E. Jonkers.
Herv. jongerensociëteit
in Leiden
Woensdagavond om 8 uur wordt in het
Hervormd jeugdgebouw In de Moriaan
(Hooglandse Kerkgracht) 'n jongerensocië-
■»n de Hervormde Jeugdraad geopend.
is bedoeld voor leiders en leidsters
clubs en verenigingen, bestuursleden,
de leiding van zondagsscholen en allen die
op enigerlei wijze in dienst van het jeugd-
rk werkzaam zijn. Het is de bedoeling,
bijeenkomsten van de sociëteit regel-
tig te houden.
Ernstig beroep in PIETERSKERK
Waar liet huis van God wordt
gebouwd, wordt het leven
goed en gaaf
vormde Gemeente te Leiden, heeft gistermorgen in een speciale jeugd
dienst ter opening van het winterwerk in de Pieterskerk een beroep op
de vele kerkgangers gedaan tot deelneming aan het-werk van de Kerk.
Hij noemde onder meer de actie voor de bouw van kerken, die de Her
vormden verzoekt een half procent van. het inkomen af te staan om in de
op vele plaatsen dringende behoefte aan kerkgebouwen te voorzien, het
bezoeken van de catechisatie, het verlenen van medewerking aan jeugd- en
kerkewerk en het onderhouden van de kerkgang op zondag. Tot uitgangs
punt had ds. De Ruiter Haggaï 1 vers 8 (midden) gekozen: „Herbouwt
dit huis".
De predikant begon met te zegger
in het verkeer de voorrangsregel heel be
langrijk is. De Joden waren geroepen op
de weg van het leven voorrang te
lenen aan God en Zijn dienst. Zij lieten
dat na, al was het levensgevaarlijk. God,
heeft recht op die voorrang; als Hij krijgt
wat Hem toekomt, wordt het bestaan1
eerst leefbaar.
Dé Joden in de dagen van Haggaï wa
ren met de herbouw van de tempel be
gonnen. De grondstenen lager er. Maar
het werk werd niet voltooid. Ze warer
er niet te lui voor, maar er waren nog
zoveel andere dingen van schijnbaar gro
ter belang voor de reconstructie van hel
volksbestaan. Je moest werkelijk niet
kijken naar het tempelplein. Daar was
tijd niet geschikt voor. Eerst huizen
welvaart.
Zodoende overtraden zij de regels 1
het verkeer. Echte voldoening werd dan
niet gevonden. Toen kwam Haggaï.
Hij riep het volk op, ervoor te zorgen,
dat God tempelmuren zou krijgen, waar
binnen Hij kon wonen. God wil immers
verheerlijkt worden.
Half procent.
Ook Nederland heeft na 1945 een
gigantische opbouw beleefd. En wjj
kunnen zeggen, aldus ds. De Ruiter,
in een welvaartsstaat te leven. Maar
hoe zit het met de voorrangsregels?
Nemen wij deel aan de kerkbouw-
Weekeinde van G.J.V. LEIDEN
De Kerk is geen troep mensen,
maar gemeenschap cler heiligen
TTET Gereformeerde Jeugdverband te Leiden had voor zijn leden voor
zaterdag en zondag een weekeinde in het jeugdcentrum De Haven in
Wassenaar georganiseerd, ter opening van het jeugdwerk in het komende
seizoen. Zaterdagavond hield dr. D. K. Wielenga G.zn., voorheen predikant
in Bandoeng en nu verbonden aan het Christelijk Lyceum Zandvliet te
Den Haag, een referaat dat als titel had: Wat bezielt ons? Spreker bracht
dit in verband met 2 Timotheüs 1 7, waar staat: „Want God heeft ons niet
gegeven een geest van lafhartigheid, maar van kracht, van liefde en van
bezonnenheid".
God heeft ons niet een leven gegeven
van lafhartigheid, maar het is geen
schande bang te zijn. Paulus zegt, dat
God ons een geest heeft gegeven, nl. de
Geest van Christus, dat onbegrijpelijke
dat er iets is tussen God en mensen, dat
ons in de doop gegeven is en dat je nooit
meer ongedaan kunt maken.
God heeft ons wel een geest van kracht
gegeven. Geen spier- of geesteskracht,
want die gaat voorbij, maar zo'n geest van
kracht als Petrus met Pinksteren bezat
In de Bijbel staat: Ik vermag alles door
Christus, Die mij kracht geeft. Achter ons
staat de gekruisigde Heiland. Die heeft
gezegd: ,,Ik ben met jou!"
V erbondenheid
God heeft ons ook een geest van liefde
gegeven. Het hoogste dat wij van God
kunnen zeggen is, dat Hij een God van
liefde is. Deze liefde merken we door de
liefde van onze ouders, van onze broers
en zusters en van ons meisje of onze
vriend. Liefde is verbondenheid, verbon
den zijn aan iemand of iets, in gemeen
schap leven. Onze liefde moet ook uit
gaan naar de kerk. De kerk is geen troep
mensen, maar een gemeenschap der hei-
De derde geest die God ons heeft ge
geven, is die van de bezonnenheid. Als
de Geest over ons komt, moeten we ook
eens denken wat we zullen gaan doen.
Dit kan zeer goed op de zondag worden
gedaan. Een kostbare gave van God. Dr.
Wielenga drukte dan ook al de jongeren
op het hart trouw naar de kerk te gaan.
Het machtige is dat men dit voor Gods
aangezicht mag doen, maar we zijn dan
ook verantwoordelijk.
Na dit referaat was er gelegenheid tot
discussie in groepen. De tachtig detine-
mers vonden dit moeilijk, maar toch
kwamen er enkele goede vragen naar.
actie, die zaterdag in Utrecht wordt
ingeluid? Kan het halve procent er
bg ons af? „Bouwt huizen", zegt God,
„w:aar Ik wonen kan om Mgn genade
in de prediking der verzoening te
kunnen uitdelen. Anders gebeuren er
ongelukken. Dat geldt ook voor de
catechisatie, voor onze medewerking
aan allerlei kerkeiyke arbeid en voor
onze kerkgang. Ook wordt Gods huis
niet gebouwd, als het gelovig horen
van het gepredikte Woord achterwege
bluft. God wil een plaats hebben in
mensenlevens. Hij is niet een goed
zak, die alles maar neemt. Botsing en
schade zün het gevolg van onze
Ds. De Ruiter besloot zijn prediking
met te zeggen, dat wij ons als levende
stenen mogen laten invoegen in Gods
huis. Waar het huis van God wordt ge
bouwd, wordt het leven goed en gaaf.
De pijpers van K. en G. verleenden aan
deze dienst medewerking.
Beeldhouwwerk in Leiden-
Zuid-West
Naar wij vernemen, zal het bestuur van
de woningbouwvereniging Eensgezindheid
oktober in de Jacobazaal van Den
Burcht te houden ledenvergadering een
voorstel aan de orde stellen tot het doen
maken en plaatsen van een beeldhouw
de wijk van deze vereniging in
het zuid-westen van Leiden.
Smit-Röntgen begon
nieuwe seizoen
De personeelsvereniging van de Smit-
Röntgen-apparatenfabriek, de S.R.O., gaf
zaterdagavond in het Antoniusclubhuis
gezellig feest, waarop onder leiding
Henk Bukman ,een goed cabaret-
programma naar voren werd gebracht.
De heer J. Vink, voorzitter van de per
soneelsvereniging, opende deze eerste
contactavond in het seizoen.
Na de kennismaking met Henk Buk
man, die zich als een uitstekend conferen
cier en een knap mimuiekspeler ontpop
te, verschenen Les deux Jeateux op het
podium, die de stemming nog verhoog
den met hun vrolijke accordeonklanken.
Sylvia van Renesse, bekend van de radio,
gaf met haar warme stem enige liedjes
ten beste en de Skating Stars vormden
op de rolschaatsen een ware sensatie.
De muzikale illustraties werden ver
zorgd door Jan van Oost, die ook in en
kele sehetjes meespeelde.
Het G.A.B. te Den Haag verzorgde de
samenstelling en produktie.
Zie voor stadsnieuws
ook pagina 4
Leidse N.Z.H.-chauffeurs
op eretribune
Aan negen buschauffeurs van de
N.Z.H.V M. kon een diploma met pre
mie en onderscheidingsteken worden
toegekend wegens gedurende zeven
jaren achtereen schadevry ryden. Tot
hen behoren de heren H. Versteegen
en L. Zitman to Leiden.
