Over grafische c.a.o.,
warenhuizen en
de Klucht van de
Kip
Bibliotheekgebouw en
jeugdcentrum nodig
Oostduitse ziekenhuizen
weren dominees
Ontsnapt
langs Krakatau
Een woord voor vandaag
Kanttekeningy
Synode zet bespreking
dinsdag voort
INI
Actuelesociale
problemen
(Van
Bij geruchten verneemt men
wel, dat de besprekingen over
de grafische c.a.o.-en in de
Stichting van de Arbeid en het
College van Rijksbemiddelaars
volop aan de gang zijn, zo
schrijft Grafisch Orgaan, uitga
ve van de Nederlandse Chris
telijke Grafische Bedrijfsfond.
Maar partijen weten officieel
van niets. Wachten maar, wach
ten maar. Zou de regering er
wat in te vertellen willen heb
ben? Waar blijft dan het hoog
geroemde ,,uit handen geven"?
De beloofde zegeningen van
de gedifferentieerde loonpoli
tiek zo er nog van zegenin
gen sprake is blijven lang
uit. De bedrijfsgenoten begin
nen ongeduldig te worden, om
dat zij er niets meer van be
grijpen. Wie nog wel?, zo
schrijft het blad. Wellicht al
leen zij, die meer politiek dan
sociaal-economisch denken.
Kort na de indiening van de
ontworpen c.a.o.-en heeft het Col
lege van Rijksbemiddelaars aan
partijen gevraagd naar cijfers
over produktiviteitsstijging in het
grafisch bedrijf. Dat was op 9 juli
jl. Prompt daarop, op de 11de juli
kon het bedrijf deze gegevens ver
strekken en daarbij melding ma
ken van het werk der economen-
commissie.
Partijen in het grafisch bedrijf
hadden namelijk van tevoren haar
verantwoordelijkheid begrepen,
aldus het orgaan, en stelden ge
zamenlijk een onderzoek in naar
een in het licht van de gedifferen
tieerde loonvorming, verantwoor
de loonsverbetering.
Vier economen aangewezen door
de vier werkgeversorganisaties en
drie economen aangewezen door
de drie werknemersorganisaties
verrichtten deze studie. Namens
de Christelijke Grafische Be-
drijfsbond nam aan deze studie
deel, dr. W. Albeda, economisch
adviseur van de Ned. Chr. Bond
van Werknemers in de Hout- en
Bouwnijverheid.
Aan het College kon meegedeeld
worden, dat de commissie zich
unaniem had uitgesproken over
de ontwikkeling van de arbeids-
produktiviteit in de grafische in
dustrie en dat zij zich daarbij ge
baseerd had op de toegevoegde
waarde in constante prijzen per
werknemer. Dit is toen voor het
College verder uitgewerkt met
cijfers en tabellen.
Dit was echter nog niet vol
doende, want het College vroeg
op 22 juli nog nadere gegevens en
berekeningen, uitgesplitst over
verschillende jaren. Op 27 juli
ging alweer een zeer deskundig
opgesteld stuk met veel gecijfer
naar het College. Tijdens een hea
ring op 12 augustus werd toen nog
alles mondeling toegelicht namens
partijen door drs. E. van Gelder.
Een nadere schriftelijke toe
lichting op een onderdeel is ver
volgens nog verzocht. Daarna heb
ben partijen niets meer gehoord.
,,Den Haag" zwijgt in alle talen,
aldus Grafisch Orgaan.
In de strop
Onder de titel: zelfstandigheid
in. de strop, schrijft Gemengde
Branche, vakblad voor de Huis
houdelijke-, Luxe- en Speelgoed
branche, over de zelfstandigheid
van de middenstander, welke ver
loren gaat. wanneer hij in de mi
niatuurwarenhuizen van Priba of
Hema een soort filiaalchef wordt
zonder vast salaris.
Het blad geeft toe, dat de be
grippen zelfstandigheid en vrij
heid in onze tijd toch al geen ab
solute inhoud meer hebben. Hun
inhoud wordt relatiever naarmate
wettelijke regels of economische
verhoudingen meer beperkingen
opleggen.
Grossiersbinding en Inkoopcom
binatie vormen evenzeer een be
perking van de vrijheid als een
winkelsluitingsverordening. Dit
neemt echter niet weg. dat de
middenstander door het aangaan
van vrijwillige bindingen (en door
het „ondergaan" van een aantal
wettelijke maatregelen) zijn
maatschappelijke zelfstandigheid,
d.w.z. zijn positie in de strijd om
het bestaan, heeft weten te hand
haven.
In het Priba- en Hemacontract
wordt echter kennis gemaakt met
een geheel andere soort van ge
bondenheid In de detailhandel.
Bindingen, die een positie creëren,
welke het midden houdt tussen
filiaalchef en vrijwillig filiaalbe
drijf.
Men verplicht zich het hele
assortiment te betrekken bij het
grootwinkelbedrijf, dat daartoe
een aparte grossiersafdeling heeft
gesticht Alle contact met de in-
koopmarkt wordt prijsgegeven.
Alleen de hoeveelheden, die wor
den ingekocht houdt men in eigen
hand. Op de inkoopprijzen heeft
men geen enkele invloed.
Alle verkoopprijzen worden
voorgeschreven. Plaatselijke af
wijkingen van deze prijzen moe
ten tegenover de grossier verde
digd worden. Priba en Hema be
palen de winstmarges. Voor
waarden worden gesteld aan ad
ministratie en winkelinrichting.
Wijze en tijdstip van levering en
betaling zijn concreet bepaald.
Voor het aantrekken van leveran-
cierscrediet is weinig ruimte. Pri
ba en Hema hebben het recht
in een opvolgingskwestie een
eventuele koper of huurder van
het bedrijf af te wijzen. De erfe
lijke opvolging is iets soepeler ge
regeld. De financiering blijft bij
de betrokkene liggen, maar zo
meent het blad, men kan zich te
recht afvragen, of de nauwe ver
bondenheid van de economische
belangen in de toekomst ook niet
een financiële afhankelijkheid zal
gaan betekenen.
Men stelt België ten voorbeeld,
maar hier wijkt het distributie
patroon sterk af van dat in ons
land en de Belgische middenstan
der kan op het gebied van orga
nisatie en samenwerking nog wel
iets leren.
Het blad besluit, dat de econo
mische voordelen van het experi
ment afgewogen zullen moeten
worden tegen een aanmerkelijk
verlies aan vrijheid. Zij, die zon
der in zelfstandigheidsromantiek
te vervallen, uit het vrije onder
nemerschap nog enige levensinspi-
ratie putten, dienen zich van dit
verlies wel bewust te zijn, aldus
Gemengde Branche.
Klucht van de Kip
Het kruideniersvakblad schrijft
naar analogie van de Ballade
van de Boer, thans over de
Klucht van de Kip. In de Wet
is namelijk onlangs de moge
lijkheid geopenddat meer
levensmidde lenbedrijven diep
vrieskip zullen mogen verkopen.
Maar nu blijktdat bij de
Kamer van Koophandel daartoe
eerst f 10 gestort moet worden,
m drievoud een formulier wor
den ingevuld, inzage van de
balans moet worden gegeven
ter beoordeling van de krediet
waardigheid en ook nog bijzon
dere omstandigheden moeten
worden vermeld op grond waar
van men diepvrieskip wil ver
kopen. Iedere detailhandelaar is
echter bij zijn vestiging al op
kredietwaardigheid beoordeeld
en gevraagde bijzondere omstan
digheden kunnen alleen maar
wijzen in de richting van de
verfoeide hantering van het
behoefte-element.
In de Tweede en Eerste Ka
mer heeft de staatssecretaris
geen mededelingen willen doen
over normen en richtlijnen voor
het ontheffingsbeleid bij de
verkoop van diepvrieskip. Vele
Kamerleden zouden zich tegen
de gang van zaken verzet heb
ben, aldus het kruideniers
vakblad, indien zij alles ge
weten hadden.
De secretaris van de Kruide
niersvakcentrale, mr. P. J. v. d.
Hout, zou deze week een onder
houd hebben op het departe
ment. Gehoopt wordt, dat de
geschetste gang van zaken op
een afschuwelijk misverstand
zal blijken te berusten. Mocht
dit niet het geval zijn, dan kan
het departement zich op een
hevige storm uit alle richtingen
voorbereiden, aldus het blad.
VAN NELLE BESTELLEN.
De jury tot toekenning van de
Keizer Karei de Grote-prijs voor toon
kunst, heeft voor 1959 de prijs voor
muziek toegekend aan de dirigent Jan
Out uit Arnhem, wegens zijn zeer grote
verdiensten voor het Nijmeegs muziek
leven op muzikaal gebied.
v':
VAN NELLE BESTELLEN.
Beroepingswerk
NEDERLANDS HERVORMDE KERK
Beroepen te Ommen: J. W. van Bar.
neveld te 's-Gravenhage; le Ee (Fr.)
E. J. Loor te Heemse; te 's-Gravenhage
(vak. F. J. Broeyer): N. den Oudsten
te Amersfoort, geestelijk verzorger
„Zon en Schild",
Aangenomen de benoeming tot vikaris
te Eersel-Hoogeloon-Bergeijk en Bladel:
J. J. Botma, vikaris te Goor.
Beroepbaarstelling. De heer A J. de
Bue, vikaris, Bergweg 41b. Rotterdam,
is beroepbaar.
GEREFORMEERDE KERKEN
Examens: De classis Amsterdam heeft
praep. geëxamineerd en beroepbaar ver
klaard de heren F. L. van der Bom,
lstc Helmersstraat 99-1, Amsterdam: P.
Sytsma, Wouwermanstraat 17-3, Amster
dam, beiden kandidaat aan de V.U.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Tweetal te Werkendam: W. C. Lamain
te Grand Rapids (U.S.A.) en H. Rijksen
te Vlaardingen,
Christ. Geref. Synode
De generale synode van de Chris
telijke Gereformeerde Kerken
heeft zich gisteren-met kennelijk
enthousiasme gesteld achter de
plannen van de jeugdbonden, die
een eigen vrijgestelde willen heb
ben en een eigen jeugdcentrum.
Het werd een dag van „acties",
want in de avondvergadering kreeg
het curatorium van de TheolO'
gische School het mandaat om een
nieuw bibliotheekgebouw te laten
bouwen.
Nadat de synode in de morgenverga
dering een aantal zaken besproken had
die betrekking hadden op studiegelden
de evangelisatiearbeid werd in de
.middagvergadering het rapport van de
deputaten voor het contact met de jeugd
bonden behandeld. Het rapport belichtte
ntie
vermoeid
drink:
litei!
J
d
RIVELLA
I 'JfltideU dan andeU
In EEH FRIESCHE VUG-DOMO PRODUCT
Voorbede gevraagd
voor gemeenten
in Oostzone
De in Driebergen bijeengekomen
Hervormde en Gereformeerde zie
kenhuispastores hebben de tweede
dag van hun bijeenkomst het genoe
gen gehad dr. H, S. Dummer uit
Münster, een Duitse collega, te ho
ren over de arbeid in de niet-confes-
sionclc ziekenhuizen in de Bondsrepu
bliek.
Dr. Dummer, die werkt in de gro
te universiteitsklinieken te Münster,
gaf een overzicht van de stand van
zaken, waaruit wel bleek, dat de
Kerken in Nederland zich veel meer
moeite getroosten om een verant
woord ziekenhuispastoraat op te bou
wen en te doen functioneren dan
zulks in West-Duitsland het geval is.
Slechts enkele predikanten en vicaris
sen vinden hun volle dagtaak ïn dit
werk: vaak is het toevertrouwd aan een
emeritus-predikant of aan een kracht,
die naast het werk in de grote zieken
huizen nog een andere taak toebedeeld
krijgt b.v, het geven van godsdienston
derwijs op scholen.
De meeste Landes- en Kreissynoden
besteden wel aandacht aan de zielszorg
in het algemeen doch bitter .weinig aan
het zo belangrijke pastoraat in de al
gemene ziekenhuizen. Met een geringe
geldelijke steun houdt alles op! Omdat
dit werk niet leeft in de gemeenten is
het uiterst moeilijk- om vrijwillige krach
ten aan te trekken
Wel zeer triest is wat aan berich
ten binnenkomt uit de Oostzone. Daar
zijn de confessionele ziekenhuizen nog
wel niet verboden (dat durft men
blijkbaar nog niet aan), wel wordt
b.v. het subsidie, zonder welke geen
modern ziekenhuis kan bestaan, al
meer ingehouden. Het prédikantenbe-
zoek aan niet-confessionele ziekenhui
zen is in 1956 „geregeld": pastores
mogen alleen komen tijdens de be
zoekuren!
Tot een grote universiteitskliniek
heeft b.v. slechts één vrouwelijke vica
ris toegang, die bovendien nog belast is
met allerlei werk buiten het ziekenhuis.
De zusters noteren welke patiënten be
zoek wensen, doch vrijwel niemand geeft
zich op uit vrees voor de „zwarte
lijst".
Bij levensgevaar kan er buiten de be
zoekuren (3"per week!) door de zieke
om bezoek worden gevraagd. Meestal
de, Raad
Kerk cn Ziekenzorg over „Vragen rond-
gebedsgeneji"
Met dé strekkuij
komt hiér- niets van terecht. Dringend
verzocht pastor Dummer om de voor
bede voor.de gemeenten achter het
IJzeren Gordijn.
Gebedsgenezing
De rest van de dag was gewijd
de bespreking van het door de synode
aanvaarde rapport
big van dit rapport
bleek men zowel Van Hervormde als
van Gereformeerde zijde zeer ingent
men te zijn. De voorzitter der confe
rentie, ds. A. Hijmans (A'dam), die te
vens als rapporteur van de Raad dit
rapport heeft samengesteld, deelde mee,
dat deze „voorzichtige titel" gekozen
was, omdat niet alle vragen breedvoe
rig konden worden behandeld (b.v. niet
die van de gave der genezing uit
1 Cor. 12).
Langdurige stüdie van artsen en pre
dikanten. ernstige bezinning op vragen
waar men; aanvankelijk verschillend
over dacht" (men wilde niet met een
meerderheids- en een minderheidsrap
port uitkomen-V, hebben uiteindelijk ge
leid tot dit resultaat.
Dat dit boekje kón verschijnen en dat
deze vragen in onze tijd aan dè orde
zijn gesteld, vloeit voort uit een aller-
wege nieuw verstaan van de Bijbelse
boodschap van het Koninkrijk Gods.
Uit de levendige en belangrijke be
sprekingen noteren wij enkele momen
ten. Het rapport kwalificeert ziekte als
..gebonden-zijn" (Thurneysen»voorge
steld werd te spreken van disintegra
te". wijl gemakkelijker alle ziekten om
vattend.
Natuurlijk werd uitvoerig stilgestaan
bij het eventuele v'erband tussen ziekte
en zonde en de van dr. Koole overge
nomen onderscheiding: kastijdingstraf,
hetgeen weer aanleiding was tot een
uitvoerig ingaan op, de eenheid (zij het
niet zonder accentsverschil) van Oud en
Nieuw Testament.
Ook vragen als „wil God de ziek
te?" (die Hij vaak gebruikt om Zijn
doel te bereiken met de mens) en naai
de plaats en de functie van het wonder
ïn het apostolaat vroegen aandacht.
Wat het laatste betreft: het rapport
stelt: door het geloof komt men tot
het wonder.
Hetgeen niet uitsluit, dat Hij (b.v. in
zendingssituatie) het wonder gebrui
ken kan om Zijn Woord (dat het won
der verklaart) ingang te doen vinden.
Want het Woord, niet het wonder zon
der meer brengt tot geloof in de rijke
zin van dit woord.
VAN NELLE BESTELLEN.
126
Een halve minuut was het ledig en stal geworden
in het vertrek. Slechts Kiseki en zijn twee naaste
buren zaten er nog. De anderen werden in de ves
tiaire gepropt, waarna de deur achter hen op slot
ging. McKinnon stond tegen de muur aangedrukt
naast de openstaande dubbele deur, terwijl Nicol
son in de geopende deur stond die naar de zijgang
leidde. Hij stond zo. dat hij de dubbele deur kon
zien door de reet, tussen zijn deur en de post daar
van, maar tegelijkertijd ook zo. dat de loop van
het geweer, dat hij in zijn handen had. precies mid
den op de borst van kolonel Kiseki was gericht. En
deze had ondubbelzinnige orders ontvangen. Hij had
al een lang leven achter de rug, en in dat lange
leven voldoende wanhopige en onverzoenlijke men
sen meegemaakt om er zeker van te zijn dat Nicol-
son hem als een hond zou neerschieten wanneer hij
ook maar vermoedde, laat staan dan de zekerheid
had, dat deze dubbel spel speelde. Kiseki's beruchte
wreedheid werd slechts geëvenaard door zijn onge
hoorde moed, maar een dwaas was hij'niet. En dus
was hij van plan zijn instructies zorgvuldig op te
volgen.
Terwijl de soldaten ever het grind kwamen aan
lopen en het huis binnenkwamen, hoorde Nicolson
de kleine Peter reeds huilen, een moedeloos ge
kerm van vermoeidheid, en hij klemde de lippen
op elkaar. Kiseki ving zijn blik op en zijn spieren
spanden zich, daan hij nu ieder ogenblik een kogel
meende te mogen 'verwachten uit het geweer van
de stuurman. Maar toen zag hij deze het hoofd
schudden en zich zichtbaar, bewust ontspannen.
De voetstappen klonken nu in de vestibule, hielden
op bij de deur, en weerklonken opnieuw nadat Ki
seki een bevel had gegeven. Een ogenblik later
kwam het Japanse escorte, zes man in getal, de
kamer binnen, zijn gevangenen voor zich uit drij-
Kapitein Findhorn liep voorop, aan beide kanten
door een soldaat bij een arm gehouden. Zijn benen
sleepten achter hem aan; hij zag er asgrauw en
doodop uit; hij haalde snel en met de grootste
moeite adem. Zodra de soldaten stilstonden, lieten
doer ALISTAIR MAC LEAN
(vertaling Rob Limburg)
zij hem los. Hij zwaaide een keer heen en weer,
terwijl zijn met bloed doorlopen ogen in hun kas
sen draaiden, zakte in elkaar en lag een ogenblik
later bewusteloos op de grond. Gudrun Drachmann
kwam vlak achter hem aan, met Peter nog altijd
in haar armen. Haar donkere haar was geheel in
de war, en haar blouse, die eens wit was geweest
was tot halverwege haar rug omlaaggetrokken. Van
waar hij stond, kon Nicolson haar rug niet zien,
■maar hij wist dat deze vol bloedplekken moest
zit'en, want de soldaat achtei haar prikte met zijn
bajonet tussen haar schouders. Hij kon de verlei
ding bijna niet weerstaan deze de volle lading van
zijn automatische geweer in het lichaam te jagen,
maar slaagde er toch in zich te beheersen. Rustig
en kalm bleef hij staan, terwijl zijn blik van het
onvérstoorbare gezicht van Kiseki gleed naar het
vuile, gehavende gezicht van het meisje. Hij zag
nu ook dat zij niet meer stevig op haar dodelijk
vermoeide, trillende benen stond. Maar nog altijd
hield zij het hoofd trots omhooggeheven.
Opeens gaf kolonel Kiseki een bars bevel. Totaal
verbluft keken zijn mannen hem aan. Vrijwel on
middellijk herhaalde hij het dan ook met zijn
vlakke hand op de tafel slaand, waarop vier van
de zes soldaten dadelijk hun wapens op de parket
vloer lieten vallen. De vijfde trok met een stupide
gezicht zijn wenkbrauwen op, alsof hij zijn ogen
nog altijd weigerde te Voven, keek ziu> metge-
zijn hand en liet ook zijn geweer naast dat
de anderen op de grond vallen. Alleen de zesde,
de man die zijn bajonet tegert Gudruns rug aange
drukt hield, begreep dat er iets niet in de haak
was. Hij bukte zich voorover, keek verwilderd om
zich heen, en sloeg tegen de-grond als een gevel
de boom, toen Telak snel en onhoorbaar uit de
vestibule van achteren op hem kwam toelopen en
de kolf van zijn geweer met volle kracht deed
neerkomen op zijn onbeschermde achterhoofd.
Op dat ogenblik kwamen Nicolson, McKinnon en
Telak tegelijkertijd in actie. De laatste dreef de
vijf Japanse soldaten in een hoek, McKinnon schopte
de dubbele deur dicht, en hield het drietal achter
de tafel in het oog, terwijl Nicolson op Gudrun en
Peter was afgestormd en hen, zonder ook maar één
woord te zeggen, ongegeneerd omhelsde en liefkoos
de. terwijl hij straalde van blijdschap en grenzelo
ze opluchting Gudrun bleef hem een tijdlang strak
ongelovig en niet begrijpend aanstaren, maar liet
zich toen tegen hem aanzakken en verborg haar
gezicht tegen zijn schouder, terwijl zij voortdurend
zijn naam herhaalde. Met een brede grijns op zijn
gezicht stond McKinnon naar het drietal te kijken,
van zijn woede was nu geen spoor meer te beken
nen Maar het waren slechts steelse blikken, die
hij op hen kon werpen, aangezien de loop van zijn
wapen ononderbroken gericht bleef op de drie man
nen aan het hoofd van de tafel.
„Johnny, Johnny!" Gudrun hief het hoofd op en
keek hem aan met stralende vochtige ogen. waar
uit tranen welden, die strepen trokken over haar
met stof bedekte gezicht. Zij begon nu te huive
ren, ten dele uit pure reactie, maar ook van de
kou. daar haar kleren dropen van het regenwater,
zonder dat zij daar zelf iets van merkte Nicolson
kon maar niet genoeg krijgen van haar innig ge
lukkige ogen „O Johnny, ik dacht dat het nu wer
kelijk gedaan was met ons. Ik dacht dat Peter en
ik. Zij zweeg weer en glimlachte opnieuw tegen
hem. „Hoe ben je hier gekomen? Ik.... ik begrijp
er niets van. Hoe heb je dat klaargespeeld?"
(Wordt vervolgd)
de vele aspecten van het bloeiende
jeugdwerk, maar de synode concentreert
zich in haar bespreking hoofdzakelijk op
het verlangen van de jeugdbonden
een eigen vrijgestelde en een eigen
jeugdcentrum te hebben. Vele synodele
den ondersteunden deze plannen. Ds. J.
H. Velema legde er de nadruk op dat
het jeugdcentrum ook een bredere be
stemming zou moeten krijgen. De syno
de dróeg de deputaten op om de plan-
ÉifiHg te
Emigratie
Bij de bespreking van het rapport
de deputaten voor de emigratie bleek
dat de handleiding van de Ned Emigra
tie Dienst de naam van de Old Chris
tian Reformed Church vertaalt met Oud
Gereformeerde Kerk, wat ten ene male
onjuist is. Ook wordt d Christ. Geref.
Kerk in die handleiding in het geheel
niet genoemd., In de bespreking drongen
de synodeleden er dan ook op aan dat
de deputaten zouden trachten zitting te
krijgen in het bestuur van de Christ.
Emigratie Centrale.
Ds. Jac. Overduin heeft de synode tij
dens de bespreking er nog op gewezen
dat emigreren een moeilijk zaak is. Er
moet een bereidheid zijn om te strijden
ook voor het geloof of men moet in het
geheel niet emigreren, "muit de synode
werd er op aangedrongen dat emigran-
oégtijdig er op gewezen zullen
worden bij wélke kerk zè zich moetén
ansluiten.
Bibliotheek
Uitvoerig- ging de synode in op het
rapport van het curatorium van de The
ologische School te n. Ds. C. v.
d. Zaal sprak een goed woord voor de
busjesactie van de vrouwen om de bouw
an het nieuwe bibliotheekgebouw
moest kómen: de synode verleende het
curatorium dan ook het mandaat om in
de tuin van de Theologische School te
gaan bouwen.
De particuliere synode van het
Noorden had er op aangedrongen dat
de studenten een bepaalde tijd tijdens
hun laatste studiejaar praktisch werk
zaam zouden zijn. De commissie, die
deze instructie had besproken, advi
seerde er op aan te dringen dat de
praktische werkzaamheden der stu.
dentèn in het kader van de aanwezige
mogelijkheden nog meer uitgebreid
zullen worden. Daar prof. dr. B. J.
Oosterhoff meedeelde dat dit inder
daad al gebeurt, nam de synode het
commissie-rapport zonder meer aan.
Groet
In de middagvergadering brac'ht ds.
Y. van de Woude de'groeten over van
de Reformed Churches van Australië
Hij schilderde de moeilijkheden van zijn
kerk, die in korte tijd van
ken op Tasmanië. Het calvinisme leeft
vrijwel met meer jn dit land. De kerken
die een „dorpskerkelijk leven" leiden
hebben de geestelijke en morelé steun
hard nodig.
Sprekend over het geestelijk leven in
Australië zei ds. Van der Woude dat
als een Nederlands gereformeerd predi
kant die voorstander is vr - de Wereld
raad, naar Australië beroepen wordt,
ij een jaar later heel anders denkt.
Diep ging de spreker nog in op de
schoolstrijd en de noodzaak van de klei-
kerken om eigen lagere scholen en
eigen theologische opleiding te on
derhouden. Voor al dit werk wordt geen
cent subsidie ontvangen zodat de kerken
alles zelf moeten opbrengen. Hij vroeg
dan ook de morele en financiële steun
verzocht, de kerkeraden, indien er
verzoek zou worden gedaan om fi
nanciële hulp, dit ook inderdaad te doen.
Ds. J. H. Velema vroeg hem tijdens
de beantwoording de groeten over te
brengen van de chr. geref. synode en
sprak zijn blijdschap uit over dit con
tact.
Schippers
Laat in de avondzitting werd nog
het rapport van de deputaten voor de
ambtelijke bearbeiding van chr. geref.
schippers in behandeling genomen. De
schipperspredikant ds. L. Kleisen
kreeg de gelegenheid om de synode
zijn werk toe te spreken. Hij
deed een beroep op de christ.-geref.
gezinnen om schipperskinderen, die
aan de wal naar school moetenop te
en, Vanuit zijn ervaring besprak
hij verschillende moeilijkheden, die
zich voordoen bij de ambtelijke be
arbeiding zoals de catechisaties, en hel
doen van belijdenis. Vandaag zal de
synode zich nog verder op deze pro
blemen beraden.
Statistiek van het
kleuteronderwijs
Bij hel Centraal Bureau voor de Sta
tistiek is verschenen de statistiek van
•t kleutei c! 'rwijs en van de vóórzie-
ng in de behoefte aan klèuterleidsters
l58-'59.
Het aantal leerlingen bij het kleuter
onderwijs steeg blijkens deze publika-
tie van 361 900 tót 372.800. Ook het aan
tal scholen en leid 'ters im toe en wel
resp. 133 en 284. De belangstelling
de opleiding kleuterleidster blijf:
afnemen.
Het percentage der vervangingsbehoef
te d.i. het aai leidsters, nodig ter
vervanging i :n vertrokkenen, bedro g
12,3 pet onder de 2529-jarigen was het
verloop 28,6 pet., waarvan het meren-
'1 vertrekt wegens huwelijk.
VAN NELLE BESTELLEN.
Voor God is iedereen gelijk. Hij maakt geen onderscheid
tussen heren en knechtentussen mannen en vrouwen, tussen
groten en kleinen en toch.... spreekt de Bijbel van loon.
Van Mozes wordt bijv. gezegd, dat hij „de smaad van Christus
groter rijkdom geacht heeft dan de schatten van Egypte,
want hij hield de blik gericht op de vergelding".
Deze vergelding slaat niet slechts op het oordeel over de
zonden van het rijke Egypte, maar ook op het loon voor de9P
man die Gods kant kiest.
Zijn er dan rangen in de hemel? Wunt ongetwijfeld sZaatgsj
het loon niet alleen op de aardse zegeningen die God onsx
schenkt. De Bijbel spreekt ook van „uw loon in de hemel"}
Als er al rangen zijn, dan zullen het zeker geen rangen zijn
van heer, koning, keizer, maar van dienen, meer dienen en
nog meer dienen.
Paulus spreekt van mensen die behouden worden als door
vuur. Anderen komen met handen vol edelstenen. Er is dus
verschil. Christus is de weg naar en de deur van de hemel. A
Maar ons leven op aarde bepaalt onze plaats in de hemel. Er
zijn mensen die zeggen: Het doet er niet toe hoe wij leven.\
De Bijbel zegt: „Het doet er alles toe!" Q
VOORAVOND MILJOENENNOTA
QVER enkele dagen zal de minister
van financiën met het bekende
koffertje in de hand het gebouw
van de Tweede Kamer binnenstap
pen en de miljoenennota indienen.
Moge de inhoud voor de buitenwe
reld nog een groot vraagteken zijn,
zeker is wel, dat de huidige econo
mische situatie een degelijke spring
plank voor de naaste toekomst is.
Wij kunnen namelijk over de gang
van zaken best tevreden zijn, ook
al is niet alles goud wat er blinkt.
Regelmatig kunnen wij lezen, dat
er (zeer) bevredigend wordt gewerkt
door de ondernemingen, dat de af
delingen goed van opdrachten zijn
voorzien, dat de resultaten tot nu
toe hoger waren dan in de overeen
komstige periode van vorig jaar,
cn dat er ook voor het resterende
deel van dit jaar goede verwachtin
gen bestaan.
Dit is dan zo ongeveer de taal van
de jaarverslagen en de tussentijdse
berichten over de gang van zaken.
Er zijn echter wel duidelijker cij
fers ter beschikking, dank zij het
Centraal Bureau voor de Statistiek,
ook al lopen die niet alle tot de dag
van gisteren.
Zo weten wij, dat de produktie In
de industrie in de eerste helft van
dit jaar 8 pet. boven het niveau van
vorig jaar is komen te liggen. Maar
binnen de industrie komen er grote
verschillen te voorschijn. Bij de che
mische nijverheid bijv. was de stij
ging van de produkiiviteit 5 pet., bij
de leder- en rubbernijverheid 14 pet.
bij de metaalnijverheid 11 pet., bij
de papierindustrie 11 pet., bij de
textielnijverheid 3 pet., en bij de
voedings- en genotmiddelenindustrie
niet meer dan 1 pet.
Er wordt evenwel niet alleen méér
geproduceerd, belangrijker is nog,
dat de werkloosheid naar beneden
loopt. Eind augustus waren er in to
taal 50.000 werklozen (van wie er
8800 op aanvullende werken werk
zaam waren). Vorig jaar om deze
tijd was het totaal 71.200 mannen.
Sprekender is nog, dat toen 16.000
mannen werkloos waren door de te
ruggang in het bedrijfsleven (de zo
genaamde conjunctuurwerklozen),
en thans geen een meer.
De stijging van de werkgelegenheid
blijkt ook zonneklaar uit het gerin
ge aantal bedrijven, dat eind juli
nog personeel wegens gebrek aan
werk korter dan 48 uur moest laten
werken: het waren maar 48 bedrij
ven, die in totaal 1505 mensen kor
ter lieten werken.
Een grotere produktie betekent een
groter nationaal inkomen. Wij zien
dan ook, dat èn de totale consump
tie èn de totale besparingen dit jaar
de hoogte ingaan.
De consumptie van de Nederlandse
bevolking in haar geheel nam in het
eerste halfjaar met 4 pet. toe ten
opzichte van het eerste halfjaar van
1958. Bij de besparingen zijn de cij
fers echter minstens even indruk
wekkend.
Bij alle spaarbanken te zamen werd
Mee
B
er van januari tot cn met juli 530Lei
miljoen gespaard: dit is 200 mil- h
joen meer dan in dezelfde periodekrir
van 1958. In augustus haddén de^uc
banken, ondanks de vakantiestem-?ra'
ming, evenmin over de spaarlust te
klagen, zoals uit de cijfers van een L
aantal banken blijkt. stai
De spaarcenten vloeien echter ook S
naar de levensverzekeringsmaat-5Pe
schappijen. Juist deze week werd, B
bekendgemaakt, dat de produktie n
(het totaal aan nieuwe verzekerin- D
gen) in de eerste helft van het jaar11111;
met ƒ150 miljoen was gestegen tot""3'
iets over de twee miljard gulden.
Dit grotere nationale inkomen kon
echter niet ontstaan door extra lo-|^
nen, want van een verhoging wasjan
geen sprake. Wij moeten het daar
om elders zoeken: een grotere koop-
'tracht door de toegenomen werk-^g
''genheid en door de uitkering van gen
'ificaties en tantièmes, bonussen 18,
c.i kapitaal, winsten en dividenden, Do',
alsmede de opbrengsten van naar
het buitenland verkochte aandelen. C
Wat de dividenden aangaat, in de tan
eerste 8 maanden van dit jaar wa- L
ren 116 dividenden hoger dan ver-^'
De uitverkoop van dividenden heeft con
natuurlijk een enorme herbelcg-Ma
gingsvraag doen ontstaan, welke, te
zamen met het gunstige bedrijfs- e
nieuws en de sedert het begin van
dit jaar van 4,75 tot 4Va pet. gedaal-
de rente, voor de frappante stijging °}e
van de aandelenkoersen heeft ge
zorgd.
Zo zijn de aandelen van de vier in-
ternationale fondsen (Koninklijke, Par
Philips, Unilever en A.K.U.), als 6n
groep gezien, van 2 januari tot en E
met deze week met 18 pet. in koers Ha'|
gestegen. In geld betekent dit, dat urn
de gezamenlijke koerswaarde steeg F
van 15'/j miljard tot 17,25 mil- da?
jard op het eind van juli. De koers-
waarde van alle aan de Amsterdam- tigl
se beurs genoteerde effecten liep in |(iü
die 7 maanden met 3 miljard op ma
tot 24 miljard. C
Zo kunnen wij nog méér voorbed- ^a
den geven: een stijgende uitvoer, j
toenemende kredieten, stijgende om- dai
zetten bij de middenstand, en sta-2 t
biele prijzen. Maar evenals bij elke 1
medaille is er ook hier een keerzij- rU!
de.
Er zijn weer spanningen op de ar-
beidsmarkt door gebrek aan vol- tot
doende vaklieden in verscheidene i
branches. Mede hierdoor kan thans 74,
een loongolf ontstaan die econo- lee
misch gezien de bestedingen in ha.
sterke mate zal opstuwen, waar- Ra
door er ook een opwaartse druk op ivri
de prijzen gaat ontstaan en de in- 2 1
voer sterk wordt gestimuleerd. De- L
ze inflatore krachten worden te ge- str
vaarlijker, als de ondernemers hun Aot
Investeringen gaan opvoeren en
daarvoor nieuwe kredieten opnemen, da
Laten wij ons thans echter maar i
geen extra zorgen maken. Over en- Pe
kele dagen zullen wij weten, hoe de 10
overheid erover denkt. 3
Het rapport over de hereniging
(Van
verslaggevers)
Gistermiddag had de generale syno-
van de gereformeerde kerken wil
len voortgaan met de bespreking van
voorstellen inzake de verhouding tus
sen de gereformeerde- en de vrijge
maakte gereformeerde kerken en de
mogelijkheid om tot hereniging te ko
men. Gehoord de discussies van de
dag tevoren en gezien de amendè-
VAN NELLE BESTELLEN.
Uitzending van
Joke Bourna
lejuffroüw Joke
verbonden zal worden aan de-
Kraamkliniek „Panti Wilasa" te Sema-
rang en op 13 september a.s. per K.L.M.
hoopt te vertrekken.
Voorganger in deze dienst was de
plaatselijke predikant, ds. H. A. L. v.
Linden.
Namens de Raad van Samenwerking
werd het woord gevoerd dóór prof. dr.
P. J. Zuidema, die jarenlang aan het
Chr Ziekenhuis „Bethesda" te Jogjakar-
*- verbonden is geweest, waarna dokter
ums. ook zelf dé gemeente heeft toe
gesproken. In een samenkomst na de
dienst spraken prof. dr. H. Bergema en
ds. H. A. L. v. 3. .inden en werd ha r
de uitzendende kerk, een pick
up met platen aangeboden.
menten, die waren ingediend, had de
commissie inzake de leeruitspraak van
1946 enige veranderingen aangebracht
in de tekst van het voorstel Om de
vervangingsformulterzijde te stel- i
len.
De rapporteur, prof. dr. H. N. Rid
derbos te Kampen, lichtte de wijzigin
gen toe. De commissie is gebleven bij
haar oorspronkelijk idee, namelijk om
te zeggen dat door deze terzijdestel
ling niets wordt afgedaan van wat in
de gereformeerde kerken steeds heeft
gegolden ten aanzien van de leer van
verbond en doop.
Prof dr. D. Nauta, die geneigd zeide
te zijn om met dit voorstel mee te gaan,
vroeg van dé synode echter uitstel van
behandeling, daar de zaak bij hem niet
voldoende bezonken was. Hij achtte zich
niet in staat alles ineens te doorzien. Het
gaat om uitermate belangrijke dingen,
waarbij de formulering wel precies moet
zijn.
ingeval de synode met de behandeling
toch zou voortgaan, achtte prof, Nauta
zich genoodzaakt om niet aan de stem
ming deel te nemen. Zijn collega próf.
dr. A. D, R, Polman te Kampen, stelde
zich achter dit verzoek.
mede, dat het moderamen in deze zaak
beslist niet overhaasten wilde. Zodat be
sloten werd de behandeling van een cn
te s(C|jen tot dc zjttinft van
VAN NELLE BESTELLEN.