dit is een gewetenszaak
LIBANON
geef éénmaal y2 procent
001
eei-
ZATERDAG 29 AUGUSTUS 1939
ve
monteufj
t Deze g
Rotter®
stopteiê
1 de lu8%
Inf
tomobi^
Cod slaat aan het begin. En Hij komt aan het einde. Zijn v
n het zijnde Oorsprong en doel e
(uit een gedicht van lan Wil)
Groot is de verantwoor
delijkheid die rust op
onze generatie. Want
groot zijn de problemen
van onze tijd. En zij ra
ken ons allen persoon
lijk. Op het moment dat
u dit leest, heeft de Ne
derlandse Hervormde Kerk een begin ge
maakt met een uitzonderlijk ondernemen
om een ernstig en benauwend probleem tot
oplossing te brengen. In snelle groei ont
staan door ons hele land nieuwe woon- en
werkgebieden. Ja, Nederland werkt hard om
huizen, fabrieken, scholen, kantoren, win
kels en ziekenhuizen te bouwen voor zijn
snel toenemende bevolking. In onze tijd
vergeten wij ook de aanleg van parken en
sportterreinen niet. En dat is goed. Want een
volk moet kunnen wonen en werken en
zich ontspannen. Maar er is méér. Een volk
heeft méér nodig dan wonen en werken al
leen. Temidden van de nieuwe huizenmas
sa's van de steeds groeiende wooncentra in
dorp en stad moeten kerken worden ge
bouwd. Middelpunten van evangelie-predi-
king. Tekenen van het besef dat zonder God,
die liefde, recht en waarheid is, een men
senleven ongezegend en leeg blijft.
TOT ALLEN
De Nederlandse Hervormde Kerk richt zich
tot al haar leden waar zij ook in Nederland
wonen en leven. Tot de ouderen èn tot de
jongeren. Want dit uitzonderlijk en histo
risch ondernemen zal alleen met uw aller
hulp kunnen Worden volbracht.
HERVORMDE KERKBOUWAC TIE 1959
HONDERD-EN-ZESTIG KERKEN - De nieuwe wooncentra in ons land
kunnen niet zonder kerken blijven. Nog honderd-en-zestig kerken moeten worden
gebouwd. En zij moeten nü worden gebouwd. Wij mógen niet achterraken. Het
gaat om de plaats en de toekomst van de Hervormde Kerk in Nederland
EENMAAL 1/2 PROCENT - Een ernstig beroep op u allen gaat uit. Wilt u -
voor éénmaal - voor de oplossing van dit enorme probleem, op z'n minst /j
van uw jaarinkomen geven aan het grote Kerkbouwplan? Dan zullen die 160 kerken
er binnen enkele jaren staan. Een groot werk zal zijn verricht.
EEN GEWETENSZAAK - Maak van deze zaak een gewetenszaak Uvy ant
woord zal zijn: „Ik kan en wil mij niet onttrekken aan dit beroep dat op mij
gedaan wordt. Ik zal meehelpen."
ZO KUNT U SNEL EN GOED HELPEN - Stort uw gift op de wijze die u
het beste schikt, b.v. per postwissel, via uw bank of per giro op postrekening
206.000 t.n.v. Hervormde Kerkbouwactie 1959 - Den Haag - Bezuidenhoutseweg 125.
Ook kunt u ons een bericht zenden, dan komen wij uw bijdrage gaarne bij u
halen. En natuurlijk kunt u ook in termijnen geven, als u dat beter uitkomt. Maar
gééf in ieder geval.
HELPEN NAAR DRAAGKRACHT - In vroeger tijden bouwde de bevolking
kerken door eigenhandig de stenen aan te dragen, door zelf te metselen en te
werken Die tijden zijn voorbij. De actie-van-nü moet rekenen met bijdragen in geld.
Dat ziet er misschien even wat minder sympathiek uit, maar wij hopen dat u, als
het ware, door deze tabel heen kunt kijken om het grote doel te zien: Samen naar
draagkracht offeren.
Hier kunt u zien wat wij van ieder vragen om bijeen te brengen wat nodig is:
/aarinkomen
f. 1.000,-
kracht - meewerken
door een bijdrage vap
tenminste f. 5-
f. 4.500,-
door een bijdragevan
tenminste f. 22,50
f. 1.500,-
f. 7,50
f. 5.000,-
f-25,-
f. 2.000,- B
f. 10-
0
f. 6.000,-
f. 30,-
f. 2.500,-
f. 12,50
f. 35.-
f. 3.000,-
v f. 15,-
f. 40,-
f. 3.500,- -
f. 17,50
f. 9.000,-
f. 45,-
f. 4.000,-
f- 20,-
f. 10.000,-
f. 50,-
GIRO 206.000
door T. KNECHT
va ~\E HAAT tegen Israël is diep ingekankerd in de harten van de Ara-
ijner bieren. En de meeste Arabische christenen maken hierop helaas geen
o itzondering. Het Palestijnse vraagstuk is van zulk een ingrijpende aard,
at er vérgaande theologische consequenties uit worden getrokken. Het
h#oet wel heel pijnlijk aan te ervaren hoe bij christenen de norm moet wij-
e« en voor het ditmaal nationalistische eigenbelang, hoe hun feitelijke
nd« tuat'e bepalend is voor hun houding tegenover de Schrift. Maar ja, wie
terf0" de eerste steen durven werpen? Aan de andere kant van de lijn hoort
€j.jien °°k ü°0T christenen weer vaak eenzijdig Israels lof bazuinen
^Gesprek met de voorzitter
ee:
de „Bijbelraad
!=jroor het Midden-Oosten"
Maar nu ik iets over het protestantse
iderwijs ga vertellen, kan ik in dit ver-
ind toch ook iets hoopvollers vermelden.
Libanon en ook in Syrië leeft namelijk
g steeds een Joodse minderheid, waar-
a de kinderen vaak naar protestantse
:holen gaan, omdat het onderwijs daar
'n hoog peil staat.
Van enige haat of discriminatie tussen
rabische en Joodse kinderen bleek me
ets. Ook kan in 't algemeen worden ge-
ïgd. dat in de Arabische landen haat te
rn Israël nog niet Jodenhaat betekent:
in rascisme zijn de Arabieren in hoge
ate vrij.
In Libanon sprak ik verschillende Jo-
en. die dit land niet graag voor Israel
ouden willen ruilen: Zelfs in Egypte
Weidden de Joden vóór de Israël isch-
Ingels-Franse aanval van einde 1956 een
bestaan. Uit Irak werden vrijwel
He Joden geëvacueerd. De Israëlische re-
ering heeft zelf hierop sterk aangedron-
en, hoewel de Joden zelf zich niet be-
>aald bedreigd voelden.
Geen verdrukking
In Israel sprak ik een Irakse Jood, die
ie zei: „Ze hebben ons hierheen laten ko-
ien, maar ik wilde dat ik terug kon; in
'ak was het veel beter." Natuurlijk zal
e man zijn oude vaderland wel wat heb-
en geïdealiseerd nadat Israel was tegen-
evallen, maar dergelijke uitspraken wij-
:n er toch wel op, dat van verdrukking
Het protestantse onderwijs in Libanon
lercikt naast Joodse kinderen ook vele
inderen: christenen en niet-christenen,
-ibanczen maar ook velen uit andere,
ooral Arabische landen.
Ik kreeg op het protestantse (Franse)
'endingslyecum te Beiroet een leerlingen-
'jst onder ogen, die niet minder dan 29
lationaliteiten en zestien godsdiensten ver
meldde, waarbij de protestanten dan nog
onder één hoofd waren gegroepeerd. De
wet laat in dit land het godsdienstonder
wijs op de scholen volkomen vrij, zodat de
niet-christelijke kinderen op deze wijze
het Evangelie in aanraking komen.
Keus aan de ouders
Men laat echter vaak de ouders de keus,
of zij hun kinderen al dan niet aan het
godsdienstonderwijs zullen laten deelne
men. Vele Moslim-ouders maken uiteraard
bezwaar tegen uitdrukkelijke christelijke
beïnvloeding van hun kinderen, hoewel
de meer westers georiënteerden lessen in
«christelijke ethiek" wel op prijs stellen.
Hoewel op de mentaliteit van het op
groeiende geslacht van dit onderwijs
natuurlijk wel invloed uitgaat, is het
aantal overgangen van Islam naar chris
tendom in dit land, dat er wettelijk alle
vrijheid voor laat. opmerkelijk gering. De
traditie, de sociale pressie die de pa
triarchale familie uitoefent en die zo
nodig ook in Libanon nog wel eens tot
fysieke vormen overgaat vormen
een zeer grote barrière.
De volwassenen
Is de jeugd dus al moeilijk te winnen,
bij de volwassenen gaat het nog veel
moeilijker. Toch hoorde ik van verschil
lende zijden, dat vele Moslims in hun hart
zich christen voelen, maar in hun om
geving daarvoor niet durven uitkomen.
Volgens deze zegslieden is het wachten op
een verdere secularisatie, die in de gehele
samenleving de oude bindingen zal doen
verslappen en de individu de gelegenheid
zal laten vrij en openlijk te kiezen.
In dit verband moet nog iets gezegd
worden over het hoger onderwijs, dat in
Libanon ook bijzonder floreert. De Ameri
kaanse universiteit trekt duizenden stu
denten, van wie ook honderden uit alle
landen van het Midden-Oosten en zelf? uit
Azië. Oorspronkelijk was deze instelling
als protestants „college" opgezet, maar
enkele tientallen jaren geleden verwierf
ze de universitaire status, waarmee ook
het positief protestantse karakter ver-
Seculariserend
Het is niet goed te verklaren, hoe en
kele Nederlandse publikaties van de laat
ste jaren deze universiteit als bolwerk
van het christendom in het Nabije Oosten
kunnen noemen Alle predikanten die ik
erover sprak waren het eens, dat deze
universiteit in hoofdzaak seculariserend
Enkele hoogleraren arbeiden er met
protestantse studenten samen in het chris
telijk studentencentrum, dat met Ameri
kaanse hulp is opgezet. Met zijn helaas
zwakke krachten doet dit centrum voor
treffelijk werk onder de duizenden stu
denten, van wie zo velen zich in een toe
stand van geestelijke onzekerheid bevin
den.
Nog wil ik vermelden het werk van de
Morgenlandzending: de Nederlandse af
deling van de Franse „Action Chrétien
en Orient",. In Aleppo had ik reeds het
genoegen kennis te maken met de wer
kers in het Zendingshuis, dat de Action
centrum van christelijke activiteiten
In het centrum van Beiroet be
vindt zich de nationale Evange
lische kerk (links op de foto). Pre
dikant is hier Farid Audeh, voor
zitter van de Evangelische Hoge
Raad. Midden op de foto het ge
bouw, waarin naast andere evan
gelische instellingen de Hoge
Raad van de Evangelische Gemeen
schap zfjn zetel heeft.
aldaar heeft. Het is nu omgedoopt tot
,Kerk van Christus", omdat de zending
als zodanig in Syrië is verboden.
Verpleegsters
In Libanon werken in Saghbien. een
dorp, dat ligt tegen de oostelijke helling
het gebergte, enkele Nederlandse ver
pleegsters, die in dienst van de „Action"
aan. Het zijn de zusters Hartmann en
roeneveld.
Saghbine is een dorp met 2500 inwoners,
len nominaal christen. Hier ziet men
duidelijk gedemonstreerd hoe de christe
lijke groep in Libanon slinkt, want vroe
ger telde het dorp 5000 inwoners; de helft
de loop der jaren naar Amerika ver
trokken.
In dit verband is het nog interessant op
merken, dat Libanon, in het kader van
de geplande emigratie van twee miljoen
Egyptenaren naar andere Arabische lan
den, heeft geprobeerd een aantal Egyp
tische christenen aan te trekken. De
activiteit in zulke dorpen is vaak in ver
houding tot hun aantal verblijdend groot.
Druk bezoek
Zo heeft evangelist Soeleman Azar in
Sagnbine een school georganiseerd, die
door niet minder dan honderd kinderen
wordt bezocht, van wie slechts negentien
protestant zijn. Een schoolgebouw is er
niet, de leerlingen zitten in de kerk
banken en schrijven op hun knieën. Toch
blijven ze de protestantse school trouw,
hoewel op het dorp ook een gemeentelijke
school is, die geheel gratis onderwijs
geeft,
Ook het Zondagsschoolwerk bloeit
deze streek. In een klein dorp in
Bekaavlakte, waar een kinderloze pro
testantse familie woont, komen
veertig kinderen.
De Bijbelverspreiding, uitgaande
het Bijbelgenootschap, neemt ook in
banon een belangrijke plaats in. De heer
F. E. Accau, die de leider is van
werk, vertelde mij enthousiast van
moderne methoden, die hij aanwendt
de Bijbel onder de aandacht van
bevolkingsgroepen te brengen. Elke v<
van propaganda is hier toegestaan
daar wordt dankbaar gebruik van
maakt.
Voorg
anger
Zoals gezegd, Libanon kent vele evan
gelische instellingen. Er zou nog te
schrijven zijn over de Bijbelscholen,
waar vele evangelisten worden opge
leid, over dc theologische hogeschool
voor het Midden-Oosten, over de jeugd
organisaties en haar werk. Maar ik wil
iets weergeven van het gesprek, dat ik
had met de man die mij werd beschreven
als een van de meest succesvolle zende
lingen onder de moslims in dit gebied:
pastor E. C. Eicher, voorganger van een
Zwitsers-Evangelische Zendingsgemeente
in Beiroet. Zijn gemeente heeft een Frans
sprekende en Arabisch sprekende sectie.
„Ongeveer 18 jaar verbreid ik nu het
Evangelie in de landen van het Nabije
Oosten", aldus de heer Eicher. „Ik ben
nu permanent voorganger van een ge
meente in Beiroet, maar vroeger bereisde
ik als evangelist de meest afgelegen stre
ken, colporteerde en deed allerlei pio
nierswerk. Het was moeilijk en vaak ge
vaarlijk werk. Vooral voor een buiten
lander is het niet gemakkelijk het ver-|
trouwen te winnen. Toch heeft onze kerk|
Fia de kinderen
„Wij proberen de ouderen te berei
ken via de kinderen, die we op
dagsschool en andere clubjes hebben",
zei de heer Eicher. „Op een woensdag
avondclub komen naast tien christen
kinderen 35 jongens en meisjes uit Is
lamitisch milieu. Ondanks de godsdienst
vrijheid, die hier overgangen van de
naar de andere godsdienst makkelijker
maakt dan in enig ander Arabisch land,
hebben de Moslims, die ik zo nu en dan
in de kerk zie, grote vrees om door be
kenden bij de kerkgang betrapt te wor
den. Maar door het uitreiken van tracta-
ten worden velen bereikt. Er is ook in dit
opzicht hier alle vrijheid, wat van Sy-
aiet gezegd kan' worden: het uit
delen van tractaten is daar verboden.
Bijbelcolportage is officieel echter nog
toegestaan. Maar overal is het bijzon
der moeilijk in de gesloten groep, die
de Moslims vormen, door te dringen. Zij
ïaar ons overkomen, zijn enkelingen.
Een Deense medische missie, die kort
geleden de balans van 40 jaar arbeid in
Syrië opmaakte, kon wijzen op één ge
zin en twee enkelingen, die door haar
toedoen christen werden: het gezin keer-
echter weer tot de Islam terug".
Sociale positie
Hoe is de sociale positie van de ver
schillende religieuze groepen? Zij die
overkomen naar het Christendom beho
ren meestal tot de armsten; de leden
van de christelijke kerken zijn over 't
lgemeen als middenstanders te classi
ficeren. Er is een opmerkelijk verschil
tussen het Frans- en het Arabisch spre-
kènde deel: de eersten zijn rijk. de laat-
sten bepaald arm. De rijken helpen hun
arme broeders echter uitstekend.
De kerken, aldus de heer Eicher, heb
ben grotendeels helaas de geest verlaten;
het „social gospel" wordt geleerd en de
vrijzinnigheid dringt op. Ook in de theo
logische school voor het Midden-Oosten
heeft het modernisme veel invloed;
zijn weinig studenten, die werkelijk
ping voor het ambt voelen. Daarom heb
ben reeds in 1952 een aantal individuele
leden van Presbyteriaanse-, Baptisten-,
Christian and Missionary Alliance-groe-
pen, van de Kerk der Nazarenen. de
Broeders en de Vrije Evangelische Ker
ken zich aaneengesloten in de Bijbel-
raad voor het Midden-Oosten.
Twee Bijbelscholen
De genoemde groepen van fundamen
talisten betrekken hun voorgangers uit
enkele Bijbelscholen, waarvan er zich
twee in Beiroet bevinden. De Bijbel-
raad wordt gesteund door de Interna
tionale Raad van Christelijke Kerken
en omvat kerken, groepen en individuele
zendelingen in Griekenland, Turkije,
Syrië, Libanon, Jordanië, Irak en Egyp
te. Zy allen aanvaarden de gehele Bijbel
als Gods Woord. Helaas splitsen de laat
ste jaren de tegenstellingen zich toe.
Welke houding neemt men in de groep
van de heer Eicher aan ten opzichte
van de politieke vraagstukken, die dit
deel van de wereld beroeren? „In
kringen is men over 't algemeen niet
bijster geïnteresseerd in de politiek.
Maar u denkt natuurlijk aan het pro
bleem Israël. Het is treurig, dat menige
Arabische predikant, gedreven door af
keer van de Israëlische staat, ertoe ge
komen in het Oude Testament te
werpen. In onze kring heerst het geloof,
dat God een plan met Israël heeft".
Hebben ook de Arabische landen
de fundamentalistische gemeenten deze
overtuiging? Zeker, ook zij geloven a
het profetisch woord dat over Israël
gesproken en dat met name in het Oude
Testament zo helder klinkt". Het bleek
mij steeds weer dat wij hiermede eer
probleem aanroerden dat in alle protes
tantse kerken van het Midden-Oosten
sterk leeft. In sommige gemeenten, die
nog onder Europese invloed staan, leefde
het vraagstuk niet, en de in de Euro
pese theologie heersende opvatting ovei
het „geestelijke Israël" werd er nog
aangehangen.
Dit ls de ingang van het moderne
kerkgebouw van de Egllse Rcfor-
mée te Beiroet.
Wijziging A.W.W.-wet
voorgesteld
(Van onze pari emenrtsredacti e)
Wanneer hei mogelijk is de Algemene
Weduwen- en Wezenwet op 1 januari
1960 in werking te doen treden, zuilen
in deze wet enkele wijzigingen moeten
worden aangebracht Een wetsontwerp
hiertoe is thans door de staatssecretaris
van sociale zalken en de minister van
financiën bij de Tweede Kamer inge
diend. In de huidige versie van de
A.W.W.-wet komen bepalingen voor die
tot gevolg zouden hebben, dat wanneer
de wet op 1 oktober in werking treedt,
weduwen, die de leeftijd van 60 jaar
zullen bereiken na 1 oktober 1959. maar
vóór 2 januari I960, geen reahit op pen
sioen hebben. Dit zou in strijd zijn met
de gewekte verwachting en daarom stelt
de regering nu een nieuwe bepaling
voor, die eventuele misverstanden bij
voorbaat uitsluit.
Nieuwe wisselkoersen
te Djakarta
De nieuwe wisselkoersen te Djakarta
zijn: pond sterling 126,45 roepiah, Austra
lisch pond 101,16 rp„ Belgische frank 90.08
rp., zware Franse franc 9,18 rp., Duitse
mark 10,76, Ned. gulden 11,91 rp. (of 8.4
cent per roepiah), Zweedse kroon 8,70 rp„
Zwitserse frank 10.44 rp., Ned. Westindi-
sche gulden 24 rp.
Minister Marijnen
handhaaft zijn
verklaring
Nederland zal geen officieel commen-
lar verstrekken over de Belgische uit
latingen, dat wel overleg met Den Haag
zijn gepleegd inzake de vaststelling
invoercontingenteringen van groen
en fruit voor de E.E.G.
:t ministerie van landbouw en vis
serij heeft desgevraagd médegedeeld, dat
minister Marijnen zijn verklaring aan de
Tweede Kamer handhaaft. Op schrifte
lijke vragen had de minister geantwoord,
dat België, door zonder overleg de in-
nercontingenten vast te stellen, de geest
an het Beneluxverdrag had geschonden.
De Nederlandse regering heeft geen be
hoefte aan nader commentaar, daar de
uitwerking van de resultaten van de op
de Hoge Veluwe gehouden Beneluxcon-
ferentie afgewacht worden. Overigens zal
op 12 oktober een vervolgconferentie wor
den gehouden.