Jlicutue Jtsrlje (Courant
lletaal-C.A.O. (5 pet meer)
nu toch goedgekeurd
Spontane ontvangst voor
president Eisenhower
TOS®
Cortere werktijden na
1 april 1960
)ok cao voor
beambten al
goedgekeurd
Laos krijgt
hulp van
Amerika
s
Willemse tweede in
Kanaalrace?
V.S. schorten
kernproeven
verder op
Aardbeving
in Mexico
Tien-minuten-grens
al doorbroken
Indexcijfer van voeding
vijf punten omhoog
T
KINDERDAG 27 AUGUSTUS 1959
BUREAUS- Steenslraal 37
Directie. Redactie, Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel 31441.
ADVERTENTIES f 0 20 per millimeter
Familieberichten f0 18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936
Veertigste jaargang no. 11651
Directie: F. DIF.MER
Dr. E. DIEMER
CHRIST ELIJK-ISA T ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantuastfcfi fs ghcbleoen
mynhcrtin tcgljeospoct"
KINDEREN in de kerk
(Zie pagina 2)
SUKARNO Wie volgt
(Zie pagina 4)
Voor de OUDE DAG
(Zie pagina S)
Om 20 km KLEURENFILM
(Zie pagina 5)
Startschot voor vrijere loonvorming
(Van onze sociaal-economische redactie)
IET STARTSCHOT van de vrijere loonvorming is gelost: Gisteravond
1 bereikte het College van Rijksbemiddelaars na langdurig beraad
ueenstemming met de Vakraad in de metaalindustrie over de nieuwe
jnvoorstellen en andere arbeidsvoorwaarden in de metaal, waardoor
lts een goedkeuring van de C.A.O. meer in de weg staat. Hoewel par-
|n in de metaalindustrie concessies hebben moeten doen, is het voor-
doel bereikt. De lonen mogen met 5 procent worden verhoogd
de werktijd mag geleidelijk
ie concessies hebben betrekking
data: Inplaats van tot 1 juli 1961,
jls door partijen was overeen-
jomen, geldt de loonsverbetering
1 januari 1962. En aan verkor-
l van de werktijd mag niet per
muari a.s., maar eerst per 1 april
D worden begonnen (met een uur
week). In die bedrijfstakken
ar het rendabeler is de werktijd
t drie uur ineens te bekorten,
g daaraan eerst op 1 januari
1, na overleg met Rijksbemidde-
n' onze sociaal-economische redactie)
aar-wy vernemen heeft het College
Ryksbemiddelaars ook de collectieve
ïldsovereenkomst voor beambten in
metaalnijverheid, waarover partijen
(eruime tyd geleden overeenstemming
tikten, goedgekeurd. Onmiddellijk
goedkeuring van de c.a.o. voor
darbciders heeft het College ook o
foorstellen voor de beambten een
ting genomen.
de
aantal
ilen, die sinds 1956 op hetzelfde
ouden waren, gedenivelleerd met per-
tages die lopen tussen de twee-en-
•half en de zes procent. Deze achter
leven salarissen worden voorts per 1
üstus met terugwerkende kracht ver-
Ird met vijf procent. Alle schalen
prgaan een verhoging van een procent
compensatie van de ziekengeldpremie,
de schalen is voorts de huurbijslag
L zijnde 13.50 per maand, verwerkt.
ingang van l augustus wordt een
jwe gemeenteklasse-indeling van
fcht. De verschillen in de topsalarissen
fen de eerste en de laagste gemeente-
|se, bijvoorbeeld, worden met 15 per
jnd ingekrompen.
imerika zal militaire hulp en
lars naar Laos zenden om dit
1 te helpen de communistische
6llenactiviteiten te onderdruk-
Het Amerikaanse ministerie
buitenlandse zaken heeft dit
cieel meegedeeld.
(e Verenigde Staten zenden geen
ipen De hulp komt neer op leve-
[van kleine wapens, geld voor
ijverhoging, betere uniformen
De dollars mogen niet worden
ruikt voor het aanschaffen van
|cs, artillerie en andere zware
)ens, daar dit zou worden be
huwd als een schending van de
leefse wapenstilstand van 1954.
rt bedrag aan hulp wordt geschat op
(miljoen dollar, maar dit cijfer is niet
ptigd- Het zou dan mogelijk zijn het
jische leger met 4000 man uit breiden
Irika heeft reeds vliegtuigen en jeeps
^erd-
het front In Laos kwam giste-
weinig nieuws. In het land heerst
toestand die meer weg heeft van
voorlog", waarbjj kleine
Depen opstandelingen paniek in de
ovincies trachten te zaaien,
trwacht wordt dat de ministers van de
latlantische verdragsorganisatie eind
ember in Washington de toestand in
zullen bespreken.
■enhower. Voor het diner dat maan-
in Londen tot ere van president
fchower wordt gegeven, heeft pre-
t Macmillan ook sur Winston Chur-
I en oud-president Eden uitgenodigd
Mrf de Oostenrijkse kanselier, zal
5 tot 15 oktober een bezoek bren-
aan de Sowjetunie. Hij is de gast
president Worosjiiof
worden verkort.
laars, worden begonnen en niet per
1 juli 1960 zoals was gevraagd.
Laagst betaalden
Maar verder is er niets gewijzigd
de voorstellen zoals die in juli door
partijen werden overeengekomen. De
laagstbetaalden, werkzaam in onderne
mingen waarin boven het uurloon geen
enkele premie wordt verdiend, zullen
nog een extra toeslag krijgen
middeld 5 pet, met een persoonlijk
maximirm van zeven en een half pro
cent. Dit betekent dat deze categorie
handarbeiders tot een totale loonsver
hoging komt van maximaal 12% pet. De
huurtocslag 1957 zal voorts in de lonen
worden verwerkt en het gemeenteklas
senverschil wordt met 7 cent terugge-
De lonen van de vrouwenj worden ver
hoogd van 70 tot 75 pet vart' het uurloon
van vergelijkbare mannelijke werknemers
Verwacht wordt dat de c.a.o. voor de
beambten in de metaalindustrie, waar
over onlangs eveneens overeenstemming
werd bereikt door partijen nu ook spoe
dig goedgekeurd zal worden.
Bij het overleg tussen regering en de
Stichting van de Arbeid, is van de zijde
van de Stichting het verlangen uitgespro
ken gelijktijdig met die van de handar
beiders ook de c.a.o. voor de beambten
goed te keuren.
Tevreden
Partijen in de metaalindustrie zullen zo
spoedig mogelijk beginnen met het zoeken
naar de economische sleutel, die de moge
lijkheid moet ontsluiten om te komen tot
een verdere loonsverbetering per 1 jan
1962. Om een basis te krijgen voor onder
handelingen daartoe zal zo spoedig moge
lijk begonnen worden met het systema
tisch verzamelen van gegevens omtrent de
economische ontwikkeling in de bedrijfs
tak.
Hoewel men de c.a.o. gaarne ongewij
zigd goedgekeurd had gezien, is de vak
beweging toch heel tevreden met het be
reikte resultaat, zo vernamen wij van
de zijde van de Christelijke Metaal Be-
drijfsbond.
Dat de lonen met 5 pet worden ver-
Van t
p wei
hoogd en de werktijdverkorting een goede
kans krijgt, stemt haar tot verheuging.
Om de concessies die men heeft moeten
doen treurt men niet al te zeer, omdat
het resultaat van het gehele complex
maatregelen toch wel goed te noemei
De eindbeslissing over de c.a.o. heeft
langer op zich laten wachten dan werd
vermoed. De oorzaak heeft vooral gelegen
in het verschil van mening tussen rege
ring en bedrijfsleven over de wijze waar
op de aanwezige ruimte en de toekom
stige produktiviteit moest worden bere-
Vele uren hebben de Rijksbemiddelaars,
in nauw overleg met de regering en de
looncommissie van de Stichting van de
Arbeid, van gedachten gewisseld met de
Vakraad, tot gisteravond dan ove
stemming werd bereikt.
Van de zijde van de werkgevers i
metaalindustrie vernemen wij dat de
goedkeuring door de drie organisaties
goed is ontvangen. Evenwel
;t men erop, dat men niet overal in
kgeverskring ingenomen is met de
nve cao. De voorstellen hebben
mers in eigen kring aanvankelijk ook hier
en daar nogal wat weerstand ondervon
den. Dat komt voornamelijk door het
heterogene van de bedrijfstak. In de ene
(Zie vervolg op pag. 9)
Triomfantelijke intocht in Bonn
Vaandeldrager
der vrijheid
N'
(Van onze correspondent)
BONN, donderdagmorgen
"AAR SCHATTING een kwart
miljoen Wesbduitsers heeft
president Eisenhower een hartelijke
ontvangst bereid. Langs de route
het vliegveld Wahn naar Bonn
(een afstand van ongeveer 32 km)
stond een lange rij mensen. Er was
zoveel volk op de been, dat de stoet
uur en vijftig minuten nodig
had om de betrekkelijk korte af
stand van het vliegveld naar de wo
ning van de Amerikaanse ambassa
deur in Bad Godesberg af te leggen.
Zes stukken zware artillerie begonnen
saluutschoten af te vuren, toen de
Boeing voor heit baldakijn was uitgerold-
Enkele seconden later betrad de Ameri
kaanse sta als chef de Westduitse bodem,
gevolgd door zijn minister van buiten
landse zaken, Herter.
bataljon
Minister van defensie Strauss, wetend
dat president Eisenhower gaarne een
praatje aanknoopt met soldaten, had spe
ciaal vergunning verleend dat de West
duitse militairen met het geweer gepresen
teerd de president zouden mogen ant
woorden. De president maakte van de ge
degenheid echter geen gebruik.
Na het militaire ceremonieel volgde de
voorstelling van de leden der wlstduitse
regering aan de president. Reeds op hei
vliegveld werd Eisenhower herhaaldelijk
toegejuicht door de duizenden
van de aankomstdag een „uitje" hadden
gemaakt en naar het vliegveld waren ge
trokken.
Het werd echter stil. toen eerst
bondskanselier dr. Adenauer plaats
nam achter een batterij microfoons om
president Eisenhower op Westduitse
Ruwe zee en loeiende wind
Twee andere Nederlanders vielen uit
over (Engeland) erg kalm aangezien
ook het weer uitstekend was, waren de
omstandigheden voor een Kanaal-zwem-
ideaal. Doch korte tijd later kwam
scherpe noordenwind opzetten en sloe
gen hoge golven tegen de Franse kust,
terwijl dreigende wolken aan de horizon
opdoemden.
Toch werd het startsein gegeven: acht
minuten voor twee Het werd de meest
■erwarde en onoverzicntelijke start In
Ie geschiedenis van de Kanaalzwemme-
ij. Pas enkele uren later wist men wie
vel en wie niet gestart waren en wai
r eigenlijk in liet nachtelijk duister bij
en loeiende wind en op de rotsen beu
kende golven aan de Franse kust was
geschied
Toen het startsein was gegeven, be
gaven verschillende deelnemers zich di-
•ect te water. Verscheidene anderen van
de 38 ingeschrevenen wachtten echter,
totdat de volgboten zo dicht mogelijk bij
de kust zouden verschijnen. Zij vonden
het te riskan» zonder een volgboot
de onmiddellijke omgeving, door
zware deining te zwemmen. De boten
konden echter de kust niet bereiken: de
deining was te hevig. Later werd dan
ook bekendgemaakt, dat dertien volgbo
ten naar Engeland waren teruggekeerd,
omdat ze door de ruwe zee toch niet
ïr staat zouden ziin de zwemmers op te
pikken.
Inmiddels stonden enkele deelnemers
in het nachtelijk duister aan de Franse
kust te wachten, doch zij zagen na ver
loop van tijd de dansende lichten van
de kleine armada van 38 volgboten lans
zaam in de veste verdwijnen in de rich-
t.ng van het ruim 33 km verder gelegen
CONTROLE
van de zeven zwemsters die
zich voor de Kanaalrace hadden
opgegeven: v.l.n.r. Arati Saha
(India, 19 jaar oud), Christine Fre
(Bergen op Zoom, 21 jaar wegens
zeeziekte op het laatste moment
afgevallen), Greta Andersen (Ver.
Staten, 31 jaar, oud-kampiocnc),
Rosemary George (Eng., 20 jaar)
en Myra Thompson (V.S., 24 jaar).
na de verwarde start meer gegevens te
verkrijgen. Toen bleek, dat zestien van
de deelnemers in feite niet waren ge
start en zich nog aan de Franse kust
bevonden. Zij werden in de loop van de
morgen naar Dover overgebracht. Om
vijf uur bleek ook, dat zich eveneens
zestien zwemmers in de richting van de
•itte klippen van Dover bewogen. On-
eveer een uur later werd men gewaar
dat ook dc Indiase Areti Saha zich nog
i het water bevond.
Onder hen, die de strijd tegen de ele-
enten waren begonnen en nog volhiel
den, bevonden zich toen ook onze land
genoten Herman Willemse en Bastiaan
Weemhoff. Inmiddels was het 21-jarige
Nederlandse meisje Christine Free al uit
het water gehaald en voor medisch on
derzoek naar Dover teruggebracht.
Gezien het slechte weer was het niet
aarschijnlijk. dat het Kanaal-snelheids-
icord zou worden verbeterd. Dit record
in handen van de Egyptenaar Assan
Abdel met 10 uur en 50 minuten. Dc
beste tijd van Greta Anderson, die de
■edstrijd al tweemaal heeft gewonnen
i thans weer tot de deelnemers behoort
i 11 uur en 1 minuut.
De initiatiefnemer van de wedstrijd
(Zie vervolg op pag. 9)
bodem welkom te heten. Hjj noemde
de president de „vaandeldrager van de
vryheid in een bedreigde wereld". Pre
sident Eisenhower verklaarde, dat de
naam van dr. Adenauer in Amerika
gelijkstaat met vastberadenheid in de
zaak van de verdediging van de vrij
heid. Hü zei van de komende bespre
kingen goede verwachtingen te heb
ben en verzekerde de Berlijnse bevol
king dat Amerika haar altijd zal be-
„God zegene u allen", zo besloot de
President, zich richtend tot de duizen
den op het vliegveld en de miljoenen
Duitsers, die aan radio- en televisie
toestellen van de aankomst van presi
dent Eisenhower in woord en beeld
De rit naar de hoofdstad, die daarna
>egon, is een evenement geworden, dan
illes wat tot dusverre op het gebied
taatsontvangsten ten beste is gegeven,
de schaduw heeft gesteld
Van het vliegveld tot aan de residentie
an de Amerikaanse ambassadeur stonden
honderdduizenden langs de straten. Pre
sident Eisenhower reed door onder span
doeken, die hem met 'n ,,I like Ike" her
innerden aan zijn twee presidents-cam-
oagnes en die hem met een ,,I like Konny"
(Adenauer) er op attendeerden dat iets
de glans van deze ontvangst toch ook
afstraalde op de stramme kanselier- Hij
aanplakbiljetten voorbij die overge-
plakt waren met de Westduitse nationale
kleuren en waarop de woorden „Duitsland
vertrouwt Eisenhouwer" stonden. Maar
ook zag Eisenhower staan: „Ike, ga door,
laat je niet door hem tegenhouden". Met
hem" werd kennelijk Adenauer bedoeld-
Toen president Eisenhower om ongeveer
half acht arriveerde aan de woning v
mbassadeur Bruce in de Rolandstrasze
Bad Godesberg de ambassadeur en z
gezin zijn zolang naar een hotel verhuisd
is zijn bagage al afgeleverd. Helikop-
van de Amerikaanse luchtmacht had
den de koffers van he» vliegveld op deze
snelste manier naar Bad Godesberg ge
bracht. Onderweg konden zij ..ter bescher
ming van de president een beetje boven
de auto-colonne blijven „hangen".
De aankomst van Eisenhower bij de
ambtswoning van de Amerikaanse am
bassadeur was in het geheel niet for
meel. Achter een politieafzetting ston
den Eisenhower en Adenauer op het
smalle trottoir onder een beukeboom
en wuifden naar de duizenden die zich
rond het gebouw hadden verzameld
waarvan de voorste rijen de President
tot op enige meters waren genaderd.
Toen kanselier Adenauer zich op de
achtergrond probeerde te houden tij
dens het offensief van de persfotogra
fen werd hij door Eisenhower krach
tig b(j dc arm genomen en naar voren
geschoven.
Zelfs nadat Eisenhower binnenshuis
was verdwenen cn de Westduitse Kan
selier was doorgereden naar zgn huis
op de andere oever van de R(jn, bleven
de mensen voor het ambtsgebouw
staan onder het uitroepen van ,Ikc
Ike".
Op het vliegveld Wahn ont
ving hondskanselier Adenauer
zijn Amerikaanse gast.
President Eisenhower heeft op
dracht gegeven, het besluit tot stop
zetting van de proeven met kernwa
pens van kracht te laten tot het einde
van dit jaar, zo heeft het Amerikaan
se ministerie van buitenlandse zaken
gisteren bekendgemaakt. De belofte
dat de V.S. geen proeven zouden ne
men, gold oorsrponkelijk tot 31 okt.
Het ministerie deelde niet mee of het
verwachtte dat de proeven na 1 januari
1960 zouden worden hervat, of dat mo
gelijk voor die tijd een verbod op de
proeven met kernwapens zou worden
bereikt.
Van westelijke zijde werd echter in
Genève gezegd dat president Eisenhower
Chroesjtsjef een compromis tussen de
drie atoom-mogendheden wil voorstellen,
dat het stopzetten van de kernproeven
zal inhouden ter wille van het welzijn
der mensheid.
Men verwacht dat de Amerikaanse
president bij dit voorstel zal uitgaan van
het voorstel dat hij eerder dit jaar aan
Chroesjtsjef heeft gedaan, om „in fasen"
te komen tot een alles-omvattend verbod
van de kernproeven. Zegslieden in Ge
nève zijn van mening dat de moeilijk
heden welke een etappe-gewijs verbod in
de weg hebben gestaan, nu betrekkelijk
gering zijn geworden.
Mexico ls gisteren getroffen door een
zware aardbeving. De schattingen van
het aantal doden lopen uiteen van vijf
tien tot ongeveer veertig en het aantal
gewonden schat men op honderd. Vol
gens de eerste berichten is een groot deel
van een dorp verwoest.
Er wordt een officieel onderzoek inge
steld naar berichten dat tientallen men
sen een schitterend licht hebben gezien,
even voor de aardbeving. Het licht zou
hebben geleken op dat van een meteoor.
Het selsmografisch centrum In Vera Cruz,
een van de getroffen staten, deelde mee
dat de beving in leder geval niet kan
worden toegeschreven aan een vulka
nische uitbarsting.
Er heerst nog steeds een gevaar
lijke toestand in dc Belgische Kongo.
Daarom moet. zowel in het belang
van België als de Kongo, zo spoedig
mogelijk een representatieve Kongo
lese regering worden gevormd.
Twee afgevaardigden van de nationale
Kongolse beweging. Ileo en Ngulula,
zeiden dit gisteren in een persconferentie
Brussel.
Veranderlijke
bewolking
Veranderlijke bewolking en
hier en daar enige regen.
Zwakke tot matige wind uit
westelijke richtingen. De
zelfde temperaturen als van
daag of iets hogere.
(Opgemaakt 11.15 uur.)
ZON EN MAAN
I Vrijdag 28 augustus: zon op 5.43, onder
19.39. Maan op 0.06, onder 15.54. Op 3 sep
tember N.M.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
belgrac
A then*
1. be-w
h' bew
Dam - tot - Damrace gestart
1Z" LOKSLAG tien uur vanmorgen
knipte de Amsterdamse burge
meester Van Hall op de Amster
damse Dam het touw los, waarmee
elf ballonnen het luchtruim kozen.
Dit was het eenvoudige begin van
de veel en breed besproken Dam-
tot-Damrace. die de Zaanse WV
vandaag, morgen en zaterdag orga
niseert. Honderden Amsterdammers
waren op het met Amsterdamse,
Zaandamse en Zaanse VVV-vlaggen
afgezette terrein op de Dam getuige
van het begin van de race.
Op hetzelfde moment dat de burgemees
ter het touw doorknipte, ging in Zaandam
de eerste deelnemer van start. Het was de
46-jarige G. P. J. Murk uit Hilversum, die
onder gejuich van honderden supporters
op zijn fiets naar het bodencentrum
TXE LANGDURIGE DROOGTE is er oorzaak van, dat het landelijk prijs-
indexcijfer van het levensonderhoud van juni tot half juli is gestegen
met maar liefst drie punten tot 124. De belangrijkste veranderingen
vonden plaats in de sector voeding. Het indexcijfer voor voeding steeg
met 5 punten tot 125, doordat in deze periode de prijzen van aardappelen,
groenten en fruit (in 't bijzonder van sla, bloemkool, komkommer, tomaten
en zomerfruit aanzienlijk gestegen, nl. van 115 op 15 mei tot 122 op 15
juni en 156 op 15 juli.
In de niet-voedingssector werd een lichte stijging waargenomen in de
brandstoffenprijzen. Het indexcijfer voor kleding daalde iets tengevolge
van de opruiming, nl van 83 tot 80, terwijl de prijzen van schoeisel een
lichte stijging vertoonden.
Zaandam spurt-te. Hier begon zijn reis
over het water per speedboot naar het
Amsterdamse Centraal Station. Het was
dezelfde boot waarmee de heer Murk gis
teren een proeftocht maakte en die toen
door het stoten op het water lek sloeg.
In de afgelopen nacht is de boot in allerijl
gerepareerd
Bij aankomst op de Amsterdamse Dam
had de heer Murk pech, doordat hij bij
het gedrang rond de finish enkele kostbare
minuten verloor, eer hij zijn kaart in de
klok kon drukken, die toen 16.32 minuten
aanwees.
Binnen tien minuten
met proces-verbaal
De tweede deelnemer ln de snelheids
klasse wist de tien minutengrens te door
breken, doch liep wegens gevaarlijk rijden
op een motor in Zaandam een proces ver
baal op. Het was de 17-jarige Herman Hei
kens uit Zaandam- Toen hij om kwart over
tien bij het Czaar Peter standbeeld arri
veerde en vermoeid zijn startkaart in de
duiven-klok liet afstempelen, bleek dat
zijn totaal-tijd 9 min. 18 sec. was. De
vreugde hierover werd echter snel getem
perd toen een politieman kwam vertellen
dat tegen de motorrijder, die de jonge
Herman had vervoerd, proces verbaal zou
worden opgemaakt wegens roekeloos rij
den. De kans is dus groot dat de ploeg zal
worden gediskwalificeerd. Het accoun-
tantskantoor waar Herman Heikens als
kantoorbediende werkt, had een privé
elektrisch treinstel gehuurd. In topsnelheid
bracht de treni Heikens naar het hoogge-
legen station Hembrug, waar de jongeman
zich hals over kop uit de trein stortte, de
trappen afrende en op de duo van de
motor sprong.
De toerklasse in de Dam-tot-Damrac«
werd geopend door de firma Gesink en
Terwey uit Koog aan de Zaan. die d«?
tocht maakte in een personenauto van
heer en dame in oud-Zaans
kostuum. Namens het comité „Leeuwar
den Frieslands kern" vertrok de heer A.
(Zie vervolg op pag. 9)