ï™hni/»fJ likI Waar blijft bet verbaal?
Een Vincent van Gogli ging
de kachel in
Schoolmeester was ook
PUZZEL VAN DE WEEK
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1959,
GEDICHTEN... TEKENINGEN...
Een van de
laatste Sagen van
onze vakantie HET LEVEN
hebben we nog
een fietstocht ge
maakt naar Nuenen. Nooit van
ons leven waren we in Nuenen
geweest, maar, zo zeiden ze in
Vlierden verschrikt, ge kunt
toch niet naar Holland terug
keren zonder dat ge de geboorteplaats van onze Vincent van Gogh hebt bezocht! Vooral niet
nu ge er zo vlak bij zijt, zeiden ze overredend. En daarom waren we dan deze week enkele
uren in het dorp, dat een groot man heeft voortgebracht en zich jarenlang niet bewust is ge
weest dat die ene zoon van de dominee een groot man was. Maar dat kunt ge die van Nuenen
niet kwalijk nemen, vinden we, want de rest van Holland, dat meer dan Nuenen met schilders
in aanraking was gekomen, was zich dat evenmin bewust. Nu weet men wel over Vincent
van Gogh mee te praten, zeker in het dorp waar hij het levenslicht aanschouwde en dat hij op
zovele tekeningen en schetsen heeft vereeuwigd.
Maar als ge goedkoop in het bezit van een Van Gogh wil ko
men, hoeft ge heus niet naar Nuenen te gaan. We hebben er daar
geen een kunnen ontdekken. En als ze er zijn, heeft men ze wel
angstvallig voor ons verborgen gehouden. Er is veel verloren ge
gaan, hoorden we in Nuenen. Vincent moet een vrijgevig mens
geweest zijn, die er geen been in zag iemand, die hem een dienst
had bewezen of alleen maar vriendelijk tegen hem was geweest,
een tekening of een schilderij cadeau te doen. Er moeten huizen
zijn geweest, waar in elke kamer een echte Vincent hing, maar Maar is nog van mijn vader
langer dan twee of drie zomers hebben ze er nooit gehangen, is ons geweest
verteld. „Met de schoonmaak werden de prentjes meestal opge- Ooitl Adriaail
11 S mf M JB Jg £f ju JW I Vandaag, goede mensen, een rubriek met veel inzendingen en al evenveel na-
A ■TOpF TafflP W Wj&fa&wjlSr men als resultaat van eerste roep om kopij, die je zelf aardig leek. Het stroomde
eedichten en tekeningen, de verhalen kwamen slechts aarzelend binnen. Zó aar-
:elfporlretten
nt van Gogh.
ruimd. Want wat deed je
Over die daden
zonnenheid,
nog jaren schreit, hebben we
veel vernomen. Een middag
lang heeft de heer S. Rijken
uit Deurne ons een boekje
daarover open gedaan. De
heer Rijken is een wonderlijk
mens. vinden we. Een tijd
heeft hij een eigen boeren
bedrijf geleid, maar nu doet
hij het wat rustiger aan. Zijn
lege uren vult hij naarstig
met hobbies, waarover we
binnenkort meer hopen te
vertellen. Een van die hob
bies houdt verband met het
Protestantisme in de Peel-
streek, heel in het begin van
de vorige eeuw daar gekomen
door toedoen van de Maat
schappij van Welstand, waar
over ge wellicht eens iets
hebt gehoord. Een tweede
hobby, die hij met grote des
kundigheid beoefent, is het
verzamelen van oud tin en
van koper. Prachtig tin heb
ben we in zijn kamer gezien. Tin
nen borden en tinnen schalen en
ook een oud Avondmaalsstel van
tin. dat afkomstig is uit een kerk
in Friesland. En de as van onze
sigaret hebben we achteloos afge
tikt in een tinnen asbak, die we
graag in onze zak hadden gesto
ken, zo echt
vonden
Doosje
Een paar uur achtereen hebben
onze ogen door de kamer ge
dwaald. Van het tin naar de kope
ren kannen en ketels, naar de
stevige, de eeuwen trotserende
dekenkist, waarop een prachtige,
goed-onderhouden Pieter Keur lag,
naar de tekeningen van de dokter-
schilder Hendrik Wiegersma aan
de muur, naar het fraaie aarde
werk, naar de test van Deurnse
pottebakkerskunst
van Gogh, de vader van Vin-
■it, iverd door de grote schilder
in dit portret uitgebeeld.
punt stonden te vertrekken, nog
even voor de dag haalde. Een on
betaalbaar kistje, vonden we, vol
van aardige dingetjes, zoals oud-
Hollandse pijpewissers en gele-
genheidspijpen, bewerkte zilveren
sloten van oude kerkboeken en
een heel fijn bewerkt zilveren
kruikje.
En er lag, in dat kistje, ook
een medaille, zoals in het leger
worden uitgereikt aan onderoffi
cieren voor 24 jaren trouwe
dienst. Dit, vertelde de heer Rij
ken, kreeg ik nadat ik een vrouw
uit een brandende woonwagen
had gehaald. Haar man kwam de
medaille 's avonds brengen. Hij
niet geven.
telde de heer Rijken, woonden in
de Beekstraat in Nuenen, vlak
achter de pastorie van ds. Van
Gogh. En toen mijn vader nog
een opkomende jongen was, mocht
hij zo af en toe het atelier van
Vincent opruimen. Hij heeft het
me dikwijls verteld: kruiwagens
vol schetsen en tekeningen, die
Vincent van Gogh om een of an
dere reden niet wilde bewaren,
gingen de grond in. Voor enkele
tekeningen en schilderstukken is
mijn vader nog model geweest
Mijn grootmoeder trouwens ook.
En nu hoor je wel eens het ver
haal, dat Vincent gierig was,
maar dat kunt ge gerust tegen
spreken. Ik hoor het mijn vader
nog zeggen: als ik een schilderij
had ingepakt en weggebracht, gaf
hij me altijd een rijksdaalder, en
voor die tijd was een rijksdaalder
een hoop geld.
Nee, zei de heer Rijken. Wij
hebben niets van Vincent van
Gogh. Geen tekening of schets
en geen schilderwerk. Ik her
inner me ook niet dat we wat
van hem hebben gehad. Een
broer van mijn vader wel. Oom
Adriaan had een prachtig stuk
werk van Vincent van Gogh, de
kerktoren van Zundert. Het
hing in zijn kamer en iedereen
die het zag, was er vol bewon
dering voor. Jaren en jarenlang
had het een vaste plaats. En toen
ineens was het verdwenen. We
zeiden: Maar oom Adriaan, waar
is toch dat schilderij van Vin
cent van Gogh gebleven? Hij
antwoordde: Ach jongens, daar
had ik al zo lang tegen aange
keken, dat heb ik maar opge
stookt!
Oom Adriaan is 81 jaar gewor
den, hoorden we nog van de heer
Rijken. Hij zei: Het is goed, dat
de stukken van Vincent van Gogh
in zijn tijd nog niet die waarde
hadden, die ze nu hebben. Want
dan had hij het vast en zeker ver
kocht. En voor dat geld veel
„katskes" gekocht, want daar
was hij een liefhebber van. Maar
dan" was hij geen 81 jaar gewor
den. Zo ziet u, alles heeft toch
zijn nut.
Overhemden
Het Westberlijnse dagblad Tele-
graf heeft onder 500 Westberlijnse
mannen (375 kantoorbedienden en
125 handarbeiders) een enquête
gehouden door hen te vragen, hoe
veel dagen zij hetzelfde overhemd
aanhouden.
De uitslag luidde als volgt: twee
dagen: 57 mannen; drie tot vijf
dagen: 110; een week: 234; twee
weken: 73.
Het blad schrijft verontwaardigd,
dat het 12 tot 14 dagen achtereen
dragen van hetzelfde overhemd te
ver gaat, wat voor beroep de dra
ger ervan ook uitoefent.
Veilig verkeer
De Amerikaan Woodrow Platt
uit Crauston (Rhode Island) heeft
vorig jaar naam gemaakt door de
in het hele land bekend geworden
slagzin voor veilig verkeer „slow
down and live" (rijdt langzamer
en leef langer) te bedenken. Eni
ge weken geleden is hij tot een
boete van vijftien dollar veroor
deeld. Hij had te hard gereden.
„Meer kan ik
jeneverstoker en varkenshoeder
Drie weken laaig zijn we op de
flets en te voet enkele uren per
dag door Zuid-Oost-Brabant g«-
gaa-n, en we zouden u er veel
van kunnen vertellen. Als het ons
werd gevraagd zouden we makke
lijk voor de V.V.V. een folder
kunnen samenstellen over Deurne-
Vlierden en alle dorpen, gehuch
ten en vlekken daar in wijde
kring omheen. Veel van wat we
weten hebben we gelezen in het
lijvige boek Geschiedenis der dor
pen en heerlijkheden Deurne,
Liessel en Vlierden, dat Is ge
schreven door de heer H. N. Ou-
werling, een bekend publicist, die
veel van dat deel van Brabant
aan de vergetelheid heeft ontrukt
en tot zijn dood het typische land-
huls De Romeyn heeft bewoond,
dat later ook een tijdlang, betrok
ken is geweest door de roman
schrijver Antoon Coolen.
Klachten
Uit dit boek zouden we graag
gedeelten citeren, omdat we ver
moeden, dat ze ook uw belang
stelling hebben. Want niets ter we
reld is zo interessant als het ver
leden. En het verleden van Bra
bant is boeiend. Er is daar veel
gebeurd in de voorbije eeuwen.
Maar we zijn.aan onze ruimte ge
bonden en daarom zullen we ons
beperken tot een verhaal, dat be
slist niet typisch is voor Brabant
maar waar we ons wel mee heb
ben vermaakt. De hoofdpersoon is
een zekere mr. Daniel Van Esch,
die tegen het einde van de zeven
tiende en in de eerste jaren van
de achttiende eeuw schoolmeester
te Deurne-Vlierden was. 'Het moet
een vrolijke kwant geweest zijn,
die mr. Daniel. Maar het duurde
niet lang, zo schrijft de heer Ou-
werling of hij raakte in onmin
met de om- en ingezetenen van
het eenvoudige Vlierden. Ernsti
ge klachten hadden die goede lui
den tegen hem in te brengen er
hij moet het er wel een beetje
naar hebben gemaakt, dat de in
gezetenen met heren regenten aai
het hoofd enige notariële acten
lieten opmaken, waarin het
gedrag en het plichtsverzuim
de schoolmeester tot in de klein
ste bijzonderheden vermeld wer
den".
Afpersing
Een van de voornaamste grie
ven was wel, dat mr. Daniel zich
schuldig maakte aan afpersing in
zijn functie van koster, Hij liet,
hebben we begrepen, zich voor
verleende diensten méérmalen be
talen of eiste een schrikbarend
hoog bedrag ineens. En toen de
bal eenmaal aan het rollen was,
kwam er meer. Op 20 september
1702 zo lang is het al geleden
barstte de bom In een officië
le acte werd opgenomen, dat mr.
Daniel in het turfschuurtje naast
de school een grote varkenskooi
had laten maken, waarin hij vier
varkens had staan, die met de af
zijn branderij werden ge
mest. „Dagelijks", zo verklaarden
twee verbolgen vaders, „stookt de
meester gedistilleerde wateren,
terwijl hij zich om de school niet
bekommert." Overigens hielp dat
allemaal niet, want twee maanden
later verklaren een paar inwoners
van Vlierden: dat de schoolmees
ter nog altijd brandewijn brandt
en varkens houdt, die niets an
ders doen dan wroeten en graven
waardoor het schoolgebouw ge
vaar loopt in te storten. En door
de dampen van de stokerij krijgen
de kleine kinderen het erg be
nauwd".
Deurwaarder
Meester Daniel heeft jarenlang
zijn gang kunnen gaan. Verder
dan het uiten van klachten kwa
men de bewoners, en de vaders
en moeders niet. In 1712 deed hij
zijn brouwerij van de hand. Niet
omdat hij inzag, dat hij op de
verkeerde weg was, dan wel dat
hij een nieuwe functie kreeg, die
hem vermoedelijk zoveel ople
verde, dat hij het brandewijn sto
ken en het varkens houden er
makkelijk aan kon geven. Hij
werd nl. deurwaarder bij den Ra
de van Brabant. Twee jaar is hij
dat geweest. Toen stierf hij. Zijn
opvolger als schoolmeester in
Vlierden was een zekere Carl Lus
ting, die „goede papieren" had,
maar die wel heel weinig herinne
ringen heeft nagelaten, omdat hij
door
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal: 1- gem. in Z.H., 5. gem. in N.H., 10. insekteneter. 12.
tijdrekening, 13. harde plof, 15. telwoord, 17. titel van Turkse land
voogden, 18. zijtak Donau, 20. landschap op de O.kust van Sumatra,
22. bijwoord, 23. muzieknoot. 25. volgens andere (afk.), 26. voorzetsel,
27. gem- in Z.H., 31. muzieknoot, 32. rivier in Siberië, 34 gem. in Z.H.,
41. voorvoegsel, 42. dyne (afk), 43 in het jaar onzes Heren (afk. Lat.),
44. voedsel, 45. leeg, 47. bij elkaar behorende voorwerpen, 49. water
in Limb-, 51. meisjesnaam, 53. stad in Mexico, 55. eer, 58. gem. in
Gelderl., 59. gem. in Z.H., 60. stad in Z.H.
Verticaal: 1. water in N.H-, 2. masker, 3. aanloop, 4. academische
titel (afk.), 6. klein kind, 7 half, 8. kanton in Zwitserland, 9. gem
in N.H., 11- lidwoord, 14. rivier inz. op Java (Indonesië), 15. afnemend
getij, 16. na dato (afk.), 17. als 3 vert., 19 bloeiwijze, 21. morsdoekje,
24. rund, 27. woedend, 28. deel van een helm, 29. dunbladig gesteente,
30. rivier in Rusland, 33. dorp in Z H. onder Ridderkerk, 35. zijtak
Fulda. 36. zijtak Donau, 37. plaats in de oudheid, 38. aanwijzend voor-
39 nobel, 40. gem. in Z.H., 45 bereide dierenhuid, 46.
10. eb, 11, Madrid, 12. pronk, 13-
Oslo, 15. sein, 17. men, 20. Enos,
25. Delila, 27 Ares, 28. Rome. 30.
Sam, 31- borat, 32. welk, 33. la,
35. hek, 36. solo, 37. gaar, 38.
Kreta, 40. moedig. 41, hups, 44.
ons, 46. smet, 48. gene. 49. dat,
51. en, 52. indien, 54. eend, 56.
aarde, 57. shawl, 58. loon, 59.
Linne, 60. muit, 61. aak, 63. emoe,
64 lied, 67. rio, 69. Epe, 71- Eu,
73. kr.
INZENDINGEN
Horizontaal: 1. muis, 5- krab,
9. Dempo, 14. ereis, 16. elim, 18.
bars, 19. entree, 21. keen, 22. dol,
23. Ne, 24. eind, 26- Sn, 27. Arno,
29. noest, 31. brik, 32. wol, 34. sla,
35. hoed, 37. gemak, 39. immers,
41 ho, 42- ale, 43. rol, 45. Oka,
46. sul, 47. A.K., 48. genade, 50.
tempo. 52. iets, 53. adé, 55. Nes,
56 Anna, 57. stiel, 60. Made, 61.
ah. 62. gnoe, 64. li, 65. Uri, 66.
raar, 68. domein, 70. idee, 72.
kwik, 74. nopen, 75. tenue, 76.
lord. 77. Eede.
Verticaal: 1. meent, 2. urne, 3.
iet, 4. sire, 6. re, 7. alk, 8. biest,
Inzendingen worden vóór donder
dag a.s op ons bureau verwacht.
Oplossingen mogen uitsluitend op
een briefkaart worden geschre
ven. In de linkerbovenhoek ver
melden: „Puzzeloplossing" Er zijn
drie prijzen: een van 5,— en
twee van 2,50.
Vandaag, goede mensen, een rubriek met veel inzendingen en al evenveel i
als resultaat van de eerste roep om kopij, die je zelf aardig leek. Het stroomde
gedichten en tekeningen, de verhalen kwamen slechts aarzelend binnen. Zó s
zeiend, dat ik het maar bij de verzen en de plaatjes heb gelaten. Overigens vind ik
dat voor een keer nu weer niet zó erg, maar toch hoop ik, dat één (liefst meer)
van jullie in deze vakantietijd de moed kan (kunnen) opbrengen weer eens een
goed verhaal op papier te zetten. Daar wacht ik dan maar op.
En nu dus van start met wat jullie instuurden voor deze rubriek zonder thema.
KIND
Welkom
Ook Piet Koster (meterüker e
uit Middelharnis, zoals je je we
licht herinnert) schreef een g»
dicht. Het heet:
Argeloos lopend langs eendekroossloten
turend naar torren en trilgras
Achteloos kijkend naar blazende boten
alsof het je speelhoekje was
Kind zijn is zonder Genève leven
en kunstmaantje spelen achter de schuur
De lente in volle glorie beleven
en hopen op morgen. De dood wenkt geen uur.
AD VAN DEN BERG
Al weer een poosje geleden ontving ik een gedicht van Mary
Storm. Voor deze „zo-maar-rubriek" heb ik het uit m'n bewaar
map gehaald en zo kun je nu lezen:
FICTIE
Een ster verschiet; zij zien het
maar zij blijven roerloos
als donk're reeënsilhouetten
die zich koest'ren aan elkaar,
hun vrijheid en het wonder.
De zon komt op; zij schrikken
van de vage schemer
die 't innig duister zacht verja>
maar felle, helle gloed lijkt
voor wie slechts sterren kent.
't Is hen teveel; zij vluchten,
verlangend toch naar licht
maar banger nog voor 't tijdloos roepen
dat hen in een cirkel sluit,
waar vrijheid fictie is.
MARY STORM.
't Staat zo gek, anders had ik
willen zeggen: hiep hiep (enz.)
geval: welkom Jan van Loon (die
18 is en de vrije academie in Den
Haag frequenteert).
Mooie meisjes
Een heleboel (mooie...) teen
agers kreeg ik van Anneke van
der Giessen. Meisjes met spij
kerbroek, een schone manne
quin in een ballonachtige crea
tie en een soort mysterieuze Ju
liette Greco. Ik heb deze (gete
kende) juffrouw dan maar mee
genomen, omdat ik haar wel
aardig vond. Overigens: Anneke
woont in Hendrik Ido Ambacht,
is 16 jaar en heeft pas haar
m.u.l.o. achter de rug.
Onderwerploze tijdperk
Omdat het met die vakanties toch een wat warrige tijd is,
lijkt het me wel geschikt het oude thema zijnde géén the
ma nog maar even vol te houden. Uit de reacties mag ik
afleiden, dat dit onderwerploze-tijdperk jullie op het ogen
blik wel bevalt. Daarom beveel ik onze zo-maar-ruimte"
maar weer van harte aan, hopend, vertrouwend en verwach
tend op een enerverend aantal enveloppen, die dan als je
gauw bent (vóór dinsdag) en anders wel over een week, aan
de beurt komen. En nog steeds op de couverts: „Ruimte voor
jullie".
Morgenavond
in de delta
bang voor het einde van de
i de
eiland in het
water
hielpen mee.
't Is al weer een tijdje geleden, dat jullie werk van Aad van der
Wees (toen nog lerend, nu tijden lang varend tussen Indië en
Noord-Amerika) hebben gelezen. Ik kreeg van deze Delftenaar
weer enkele gedichten, die ik graag wil meenemen. Niet allemaal
tegelijk vanzelfsprekend en daarom volgt nu alleen:
Chanson de la pluie
Het regent
Wat valt er nog te zeggen
Het zachte ruisen van het water
klinkt op in de smalle gootstraat
De blinde ramen huilen om verloren
zonnedagen en het schichtig
glimmende plaveisel ondergaat
deemoedig de bestraffing die
ze niet verdiende
Het regent
De holle ogen vragen om een uitspraak
Waarom waardoor waartoe
Het schaarse voedsel is reeds lang
gegeten, bleek en uitgeput
vegen de lantaarns niet meer
dan vagelichtplekschimmen
De holle ogen van de etalages
spiegelen opstandig naar het grijsdek
en slechts de straatsteen weet
wat hem te doen staat, niets
De gesels striemen het plaveisel
dat zonder protesteren
wacht totdat de zon weer komt
Wat valt er nog te zeggen
Het regent.
AAD VAN DER WEES.
Nu ligt een anker verstild
op de bodem van het
watervlak,
waar rietgorzen wuiven
naar de overkant.
Waarom huil je nu,
kleine delta,
met je rode ogen
en je zwarte mond?
Ik weet het wel:
Poedi is dood.
helemaal dood.
Maar wat zou dat?
Ik zie land,
land,
LAND!
PIET KOSTER.
ER UIT GELICHT
Zijnde enkele soms meer, soms
minder kritische opmerkingen
naar aanleiding van binnengeko
men brieven.
AAN ALLEN
Aan allen, die Iets stuurden, hun
naam niet in dit rubriekje tegen
komen en ook geen briefje van me
kregen wil ik zeggen: bedankt voor
zover. Heb de tekeningen en ge
dichten bewaard tot een van de
volgende keren, je komt ze dus
vanzelf wel tegen.
DUBBEL
Een „dubbele" inzending en we
van Jannie S. (Nieuwpoort), gi
vormd door een getekende aap e
een gedicht over onweer in d
nacht. In beide gevallen moet
helaas teleurstellen. Stuur nog
k je
OOK NEGATIEF
Ook moet ik een negatief ant
woord geven op de inzending van
„Theodorik" (Delft), wiens mening
ik overigens kan delen, maar wiens
gedicht ik althans voor onze
rubriek niet zó geschikt vond.
't Zelfde geldt voor de bijdrage van
„Sproet" (Den Haag) en Rina de
J. (ook Den Haag).
TEKENINGEN
Tekeningen en nog eens tekenin
gen Ik voel me wel wat afwij
zend vandaag maar ook de prentjes
van Truus W. (Hardinxveld-Gicssen-
dam), Anneke B. (Voorburg), Her-
mine de H. (Numansdorp) en Wira
K. (Katwijk aan Zee) kan ik niet
gebruiken. Op Wims speciale ver
zoek: oost-indische inkt is wel het
Een roos zonder meer. Mlep
Bijl (19 en uit Wanneperveen)
deed er haar best op. Mag ik
nog eve"n jouw adres (vanwege
het gebruikelijke postwlsseltje)
Maakt nood vindingrijk
Men zegt wel eens dat de nood vinding
rijk maakt, en er zijn vele verbluffende
staaltjes vóór de juistheid dezer bewering
aaneevoerd. Het omeekeerde is echter niet
minder waar. Er zijn evenzeer talriike
voorbeelden bekend, waarin de partij welke
in nood verkeerde zich zou hebben kunnen
redden, indien ze maar te rechter tijd de
nrv^ee vindingrijkheid tentnongesnreid had.
Drie van de vier opgaven uit deze ru
briek hebben op 'het laatstgenoemde thema
betrekking: de verzuimde vindingrijkheid.
Bii no. 2 is dit nog niet zo duidel'ik, want
in deze studie luidt He opdracht: Wit sneelt
en maakt remise. Maar in de nos 3 en 4
komt de aao uit de mouw: In no. 3 strui
kelt de grote Naidorf: hii speelt 1 g5g6
en Hat kost hem een half punt Fn in no 4
sneelt zwart aan zet 1 Df5' en dat
kost hem het volle punt Maar znwel Nai
dorf (In no. 3) als Israilovici (in no. 4)
hadden een half punt meer kunnen beha
len wanneer zii te rechter tijd voldoende
vindingrlik waren geweest.
De eerste on«ave van deze rubriek staat
op zichzelf Ze is heel eenvoudig, maar
juist hierom is het de mneite waard even
naar He sleutelzet te zoeken.
Nu eerst de vier diagrammen
OnlnssinhPH
Hieronder volgen de oplossingen der op
gaven uit onze rubriek van 25 juli jl
1 Griinfeld—Tartaknwer: 1 Lh4' hB" 2.
2. DfR+ü Pxf8: 3 Lf6t Kh7; 4. Tg7t Kh8;
5. Txf7t Kg8; 6, Pxh6 mat. Het loont de
moeite zelf de diverse varianten op te zoe-
2 RubinsteinHromadka: 1. Db6ü Td7;
2. Lc.5 Txf7: 3 Lxd6 Tf2t; 4 Dxf2! en zwart
gaf het op Na 4. Pxf2; 5. Lxg8 Lxd6:
6 Le6 benevens Tfl zou het overwicht van
de kwaliteit snel beslissen.
3 Hallbauer—Mandel: Op 1. Tfl?? volgde
heel aardig 1. Lf2ü met de dreiging
2 Dglt enz. Wit moet nu de dame
offeren: 2. Pc8+ Tg8: 3. Dxp8t Kxg8; 4. Txf2
De4t; 5. Tg2t Kf8; 6. Lgl Df3; 7. Lf2 Da3
en wit gaf het op. omdat na de val van
pion a3 de zwarte vrijpion snel wint.
4. Studie van Skuja: 1 b7! Kb6" 2 Ka8
Ka6: 3 Tg8ü Dc6?; 4. Tg6ü Dxg6: 5 b8Pt
Kb6: 6 Pd7t Kc6; 7. Pe5+ remise Beter
speelt zwart: 3. c5! maar dan komt
4 Tg7! Dc6: 5 Tf7! c4; 6. Tf6! Dxf6; 7. b8Pt
Kb6; 8. Pd7t remise.
Na 1. g5—g6 maakte zwart remise. Hoe?
4. Uit de partij Günsberger—Israilovici,
Roemenië 1959.
W
a
a
i
Wt
la
if m ff
kunnen maken?