Jlieuwc geütórije (üburaitl
GEVLEUGELDE SATELLIET
DRAAIT OM DE
AARDE
ROKEN
Vliegend laboratorium van Amerikanen
Eerste stap op
weg naar Venus
Amerikaans
overwicht
in ruimte
de
Frans plan voor Algerije
stagneert financieel
Radaroog ziet
over ronding
der aarde
Bonn heeft vertrouwen
in Eisenhower
Nieuw salarisakkoord
voor K.L.M.-vliegers
Eisenhower
naar Parijs
en Londen
Overstroming
70 doden
Nieuws over baby bracht
vreugde in Engeland
Acht doden bij
ontploffing
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1959
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie. Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ABONNEMENTEN: f 7.50 per kwartaal;
f 2.55 per maand; f 0.59 per week-
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter
Familieberichten f 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Postrekening 58936.
Veertigste jaargang no. 11635
Directie: F. DIEMEB
Dr. B. DIEMER
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
^Stantwasticfi Is gebleven
oiyn bert la tcgbcnspocf
achter het stuur is
GEVAARLIJK
Zie pagina 5
r\E STAND is 5—1 voor Amerika.
Terwijl maar één Spoetnik om
de aarde draait, bevinden zich nog
vijf van de negen kunstmanen die
de laatste twee jaar door de Ame
rikanen zijn gelanceerd in banen
om onze planeet. In diezelfde tijd
lanceerden de Russen er voor zo
ver bekend drie.
De nieuwe „Verkenner" is het
zestiende voorwerp dat vanaf de
aarde is gelanceerd en lange tijd
in de ruimte blijft. Van de Ame
rikanen weet men dat een groot
aantal van hun proeven op een
mislukking uitliep.
Voorts is dit de zesde Verkenner
die de lucht inging. Slechts vier
exemplaren uit deze serie bereik
ten echter de uitgestippelde baan
om de aarde. Twee Vanguard-sa-
tellieten en twee Discoverers be
reikten hun doel eveneens.
Een Atlasraket werd in decem
ber van het vorige jaar in haar ge
heel als kunstmaan in een baan
gebracht. Via deze raket werd,
mals bekend, een Kerstboodschap
yan president Eisenhower uitge
zonden.
Ten slotte zijn er wat de Ame
rikaanse experimenten betreft
drie Pioniers, die geen van drieën
geheel aan de verwachtingen vol
deden. Zij werden afgeschoten naar
de maan, maar twee verbrandden
onderweg en de derde schoot zijn
doel voorbij, om een reusachtige
baan om de zon te gaan beschrij-
Datzeifde lot onderging dc Rus
sische Loenik, die ook naar de
maan werd afgeschoten. De twee
kunstmatige zonnesatellieten zul
len vermoedelijk eeuwig om de zon
blijven razen.
Behalve de Loenik hebben de
Russen drie Spoetniks gelanceerd.
De tweede in deze serie nam het
hondje Laika mee, dat onderweg
overleed. Alleen de derde Spoet
nik is nog in de ruimte.
CAPE CANAVERAL, zaterdag.
T~\E „SCHEPRAD-SATELLIET", die de Amerikaanse luchtmacht gister-
middag heeft gelanceerd, draait in een baan om de aarde op grotere
afstand dan door een van de andere kunstmanen is bereikt. In 12% uur
schrijft zij een ellipsvormige baan op een afstand die varieert tussen 41.500
en 250 kilometer van de aarde. Officieel heet de nieuwe Amerikaanse aan
winst een waar vliegend laboratorium Verkenner-VI. Zijn gewicht is
bijna 65 kilogram en hij is voorzien van vier wieken, die een lengte van
negentig centimeter hebben. De kunstmaan zelf heeft een diameter van
65 centimeter. In dew ieken zijn achtduizend kleine zonnebatterijen ge
bouwd. Men verwacht dat de „wentelwiek", waarin alle instrumenten goed
functioneren, minstens een jaar in de baan blijft.
OM 15.23 uur Nederlandse tijd ging
de Verkenner-VI gisteren met
een drietraps Thor-Able-raket op de
basis te Cape Canaveral de lucht in.
De lancering verliep naar wens en de
laatste trap vaji de raket bereikte de
vereiste snelheid van 35.000 kilo
meter per uur, waarop de Verkenner
die met opgevouwen wieken
neuskegel was aangebracht werd
uitgestoten. Mocht de satelliet
baan zijn gekomen,a te dicht bij de
aarde, dan zou men een raketjë heb
ben afgeschoten dat in het lichaam
van de Verkenner is aangebracht.
Door het raketje af te schieten op het
moment dat de kunstmaan het dichts
bij de aarde zou komen, zou men de
Verkenner mogelijk in de juiste rich
ting kunnen sturen.
De Amerikaanse geleerden hechten
grote waarde aan hun jongste experi
ment, dat een voorbereiding is voor po
gingen in november, om een projectiel
naar Mars of Venus te zenden. Het feit
dat alle apparaten werken, ziet men
een groot succes. Een nieuw snufje
deze kunstmaan is, dat de voornaamste
zender van de aarde af kan worden
en uitgeschakeld. De seinen die worden
uitgezonden, zijn duidelijk hoorbaar. Te
Jodrell Bank in Engeland bevindt zich
Democraten in
Amerika tegen
De Gaulle
TAE FRANSE minister-president,
Debré heeft gisteren in Algiers
gesproken over de financiering van
het welvaartsplan voor Algerije. Het
bleek, dat er een achterstand is ont
staan bij de kredietverlening. Debré
heeft beloofd deze zaak zo spoedig
mogelijk recht te trekken.
Op industrieel gebied daarentegen
werkt het plan voortreffelijk. Er
zijn reeds een honderd verzoeken
voor vestiging van fabrieken ont
vangen.
Verder heeft Debré met Delouvrier, de
vertegenwoordiger van de Franse rege
ring in Algiers, gesproken over de uit
breiding van het burgerlijke bestuur,
dat zoveel mogelijk de taak van de mili
tairen moet overnemen. Het is de bedoe
ling bij dit bestuur op steeds grotere
schaal Mohammedanen in te schakelen
Inmiddels is de minister van voorlich
ting der „Vrije Algerijnse regering" en
thousiast teruggekeerd van de conferen
tie in Monrovia. Hij verklaarde, dat het
vrij Afrika gemobiliseerd zal worden om
de verzetsstrijders in Algerije te steunen
Het vrije Algerije, zo zei minister Mo
hammed Jazzid, zal volledig ingescha
keld worden bij het opstellen van de po
litieke plannen voor Afrika.
Frankrijk, aldus de Algerijnse leider,
heeft geen toekomst in Afrika, tenzij
et met ons wil onderhandelen.
In Amerika hebben zestien democrati
sche leden van het Huis van Afgevaar
digden openlijk positie gekozen tegen
Frankrijk. Zij hebben de Franse presi-
:nt De Gaulle en de premier van de
•ije Algerijnen, Ferhat Abbas, een brief
gestuurd, waarin wordt gezegd, dat
Amerika zich in het komende debat in
de Verenigde Naties zich niet van stem
ming mag onthouden, wanneer de Alge
rijnse kwestie aan de orde is.
Frankrijk, aldus de 16 Amerikanen,
moet de onderhandelingen met de Alge
rijnen beginnen. Tenslotte verklaren de
Amerikaanse volksvertegenwoordigers,
dat het Algerijnse volk recht op zelf
beschikking en onafhankelijkheid heeft.
Om dit recht te krijgen, zo besluit de
brief, sterven elke maand duizenden Al
gerijnen, terwijl duizenden anderen het
land hebben verlaten.
Gevluchte Amerikaan
- met 19.000 dollar -
op Schiphol geland
De politie van de Amerikaanse staat
New Hampshire zoekt naar de 26-jarige
Emory N. Eaton, die met negentiendui
zend dollar van een staatsdrankwinkel
in Seabrook de vlucht heeft genomen.
Het is niet onmogelijk dat Eaton mo
menteel in Nederland verblijft. Nadat hij
in de nacht van dinsdag op woensdag
op Schiphol was aangekomen, is hij
spoorloos verdwenen.
Hij is in het bezit van een paspoort
dat geldig is voor Europa, de Sowjet-
unie, Noord-Alrika en het Nabije Oosten.
De drankwinkel is eigendom van de
staat New Hampshire en wordt beheerd
door Eaton's vader. Eaton haalde het
geld van de bank, waar zijn vader het
heen had gebracht. De volgende d;
nam hij het vliegtuig naar Arnsterdai
weer het voornaamste waarnemings
station.
De meeste instrumenten in de Verken
ner zijn bevestigd op een bodem van
plastic en metaal. Er zijn;
Zo is de nieuwe Amerikaanse
aardsatelliet als hij in de ruimte
zijn wieken uitslaat.
Dr. William J. Thaler van het bureau
voor wetenschappelijk onderzoek va
Amerikaanse marine heeft gisteren
gedeeld, dat de Amerikaanse marine
bezig is met het ontwikkelen van een
nieuw radarsysteem, dat het mogelijk
maakt over de romding van de aarde
heen te kijken en de plaats van een bal
listische raket te bepalen bijna onmiddel
lijk nadat deze op een afstand van 8.000
km is gelanceerd.
Aan dit project, dat de naam „Tepee"
draagt, is reeds ongeveer twee en eei
half jaar gewerkt en de laatste zomer
zijn er geslaagde proeven mee genomen
waarbij atoomexplosies van raketten vai
af een punt in de Ver. Staten werden ont.
dekt.
Volgens Thaler mag men hopen, dat het
nieuwe systeem de waarschuwingstijd
gen ballistische raketten zal verdubbe
len.
Parachutesprong
van 14500 nieter
Een 39-jarige vlieger van de Ameri
kaanse marine, luitenant-kolonel William
Rankin, heeft een sprong uit een vlieg
tuig op 14.500 meter hoogte en het zak
ken door een onweersbui overleefd. Veer
tig minuten nadat overste Rankin zijn
straalvliegtuig had verlaten, stond hij op
de grond met een gebroken hand ei
vriezingen. Vermoedelijk is nog nooi
parachutesprong van zo'n grote hoogte
ondernomen.
2. een apparaat van ruim een kilo, dat
als een televisiecamera een ruw beeld
van het wolkendek der aarde over-
3. zonnebatterijen, waardoor de chemi
sche batterijen gedurende de vlucht
kunnen worden geladen; in de satelliet
bevinden zich drie zenders en twee
ontvangers;
4. een apparaat dat de omvang v
meteorietdeeltjes, die de satelliet i
ken, vaststelt;
5. twee soorten meters om het magne
tisch veld van de aarde in kaart te
brengen.
De Verkenner-VI zal vermoedelijk
vanaf de aarde niet kunnen worden
waargenomen. De golflengten waarop de
gegevens worden doorgeseind het be
treft vijftien verschillende waarnemin
gen zijn geheim gehouden. De beelden
zullen worden doorgegeven volgens
vrij langzaam werkend systeem; het kan
weken duren, voordat uit de serie „har
de" en „minder-harde" punten, die de
aarde moeten bereiken, een foto is
vormd.
Brutale overval
in Genève
Drie gewapende en gemaskerde
hebben gisteren in Genève op klaar
lichte dag een bankloper neergeslagen
hem beroofd van een tas met onge-
r 120.000 gulden aan Zwitsers en Ita
liaans geld. De mannen droegen auto
matische geweren en losten enige scho-
n de lucht. Nadat zij de banklopi
hadden neergeslagen renden de tw«
nannen naar een auto, die werd be-
;tuurd door een derde, eveneens gemas
kerde man. De auto werd later terug
gevonden aan de rand van de stad en
bleek gestolen te zijn. Aangenomen
rordt dat de bandieten zijn ontkomen
aar Frankrijk.
BONDSKANSELIER
NAAR LONDEN
De Westduitse bondskanselier, Ade
nauer, zal omstreeks 28 augustus een
bezoek aan Londen brengen, zo is gis
teren van gewoonlijk welingelichte zijde
Adenauer zcu dan met de Britse mi
nster-president Macmillan spreken en
vaarschijnlijk ook met president Eisen-
ïower, die omstreeks die tijd in Londen
vordt verwacht.
DE
WESTDUITSE regering staat
volledig achter de besprekin
gen, die president Eisenhower van
Amerika met de Russische premier
Chroesjtsjef gaat voeren. Er is geen
reden, zo zei de minister van bui
tenlandse zaken, dr. von Brentano,
gisteren op een persconferentie, het
gesprek te wantrouwen.
Op deze persconferentie, die was be
legd als een reactie op kritieken in de
Westduitse pers, was ook Hans Furler,
voorzitter van de parlementaire com-
issie van buitenlandse zaken aanwezig.
Von Brentano verklaarde, dat de in
druk verkeerd is, als zou
N.V. levensverzekering Mij. UB0
Levens- Studie- en Uitzet-, Lijfrente
Pensioen- en Begrafenisverzekeringen
N.V. Algem. Verzekering Mij. UB0
Brand-, inbraak-. Ongevallen- en
W.A.-verzekeringen UBO voor alle
verzekeringen.
Kromme Nieuwe Gracht 8—10
Utrecht
van buitenlandse zaken zich werkelijk
zorgen maken over de Amerikaans-Rus
sische besprekingen. Verder moet een
westelijk vooroverleg in een goede at
mosfeer van vertrouwen plaats hebben
De bezoeken van Chroesjtsjef en Eisen
hower, zo zei de Westduitse minister,
houden het gesprek tussen Oost en West
gaande en bevo'rderen de voorbereiding
van nieuwe formele onderhandelingen.
Op huwelijksreis
onder treinaan
dood ontsnapt
Een Duits echtpaar op huwelijksreis is
gistermiddag als door een wonder aan
de dood ontsnapt toen zijn auto op de
onbewaakt! overweg op de Ruigeweg te
Oude Sluit nabij Schagen door een goe
derentrein werd gegrepen. De auto werd
een eind meegesleurd en tegen een hek
langs de spoorbaan gedrukt. De bestuur
der, de 41-jarige heer Limpe uit Dort
mund, kon geheel ongedeerd uit de
zwaar beschadigde auto kruipen. Zijn
20-jarige echtgenote liep een kaakfrac-
tuur en een gebroken sleutelbeen op. De
trein werd slechts licht beschadigd en
het treinverkeer had weinig vertraging.
Aanzienlijke verbetering
Het overleg tussen de directie va
K.L.M. en de Vereniging van K.L.M.-
vliegere heeft geleid tot overeenstemming
over de salariëring voo; het tijdvak var
1 januari 1959 tot 1 jdauari 1962. Over
eengekomen i6 dat de vliegere in nieuwe
salariërinigsgroepen, gebaseerd op het
vliegtuigtype dat zij vliegen, zullen
den ingedeeld. In dit salarissysteem i6 de
betaling wegens extra-prestaties in ver
band met gewijzigde bemannimgsEamen-
stelling en het vliegen met straalvlieg
tuigen geregeld. Zo zal de salariëring van
een gezagvoerder van een DC-8 circa
twintig procent 800 per maand) hoger
President Eisenhower vliegt 2f
augustus naar Londen voor een uit
voerig overleg met de Engelse pre
mier Macmillan om, zoals officieel
is meegedeeld, „belangrijke aspecten
van de huidige toestand in de wereld
te bespreken."
Enkele dagen later. 2 september, vliegt
de Amerikaanse President door naar
Parijs voor een conferentie met De Gaulle.
De Franse President heeft hem hiervoor
speciaal uitgenodigd.
Bondskanselier Adenauer zal vermoe
delijk naar Parijs of Londen gaan om
Eisenhower te ontmoeten. De juiste da-
um is nog niet bekend.
De Italiaanse minister-president, Segni,
in zijn minister van buitenlandse zaken,
'ella, zijn uitgenodigd naar Parijs te ko
nen om daar een gesprek met Eisen-
lower te hebben.
Ramp op Formosa
aan zeventig
irwtfl honder-
Een plotseling opgestoki
•elstorm heeft in Formos
aensen het leven gekost,
den worden vermist.
De omgekomenen warer
het ten zuiden van Taipch gelegen dorp
Mioli. De rivier, waaraan dit dorp ligt,
•ad als gevolg van de wervelstorm zo
iel buiten haar oevers, dat de dorsbe-
Völgens te Taipeh ontvangen berichten
het gehele middengedeelte van het
eiland Formosa overstroomd, terwijl de
verbindingen ermede verbroken zijn.
Volgens de Formosaansc weerkundigen
betreft het hier dc wervelstorm „Ellen",
die ook de Japanse eilanden Kioesjoc cn
Sjikokoe heeft getroffen.
Staking dreigt nu ook
in koperindustrie
De bond van arbeiders in de Ameri
kaanse koperindustrie heeft gedreigd op
20 augustus het werk te zullen neerleg
gen, als men het dan nog niet eens is
worden over een nieuwe c.a.o. In de
Amerikaanse staalindustrie wordt al
drie weken gestaakt.
liggen dan die van een gezagvoerder op
een vliegtuig met zuigermotoren, over
eenkomstig de verhoudingen welke ook
bij andere lucntvaartmaatschappijen
De regeling is mede van betekenis, om
dat de KLM volgend jaar begint met het
vliegen met straalvliegtuigen. De eerste
van een serie van twaalf zal in april in
gebruik worden genomen. Ongetwijfeld
zal de animo voor het vliegen met deze
DC-8S door de nieuwe salarisregeling
aanzienlijk toenemen.
De overeengekomen regeling zal zo
spoedig mogelijk ter goedkeuring worden
voorgelegd aan heit college van rijksbe
middelaars.
KONINGIN ELIZABETH MET VAKANTIE
TIET NIEUWS dat koningin Eliza-
i'J- beth van Engeland in het begin
van het volgend jaar een baby
wacht, is in Engeland met vreugde
ontvangen. Alle officiële afspraken
die de Koningin hadT zijn afgezegd,
maar daar is niemand in Engeland
rouwig om. Alom wordt de vorstin
geprezen voor haar flinke gedrag tij
dens haar reis door Canada.
Een paar mensen wisten het nieuws reeds
voordat het gisteren door een woord
voerder van Buckingham Palace werd
bekendgemaakt.
Voordat de Koningin naar Canada
Koningin Elizabeth donderdag
avond met haar lievelingshondje
Corgi op het station van Euston
(Londen) bij haar vertrek op va
kantie naar Schotland.
trok, werd premier Macmillan in het
geheim ingewijd. Vervolgens werd de
Canadese premier John Diefenbaker
ingelicht, toen de Koningin zichtbaar
vermoeid was. Hij stelde onmiddellijk
voor de reis te wijzigen of af te ge-
Het 700-jarige Amersfoort kan
maar niet genoeg krijgen van
feestvieren. Nu is er weer een
ouderwetse keuenmarkt gehou
den, en de burgers en kooplièn
eromheen waren natuurlijk in
historisch kostuum.
In Ghana is men teleurgesteld over het
uitblijven van het zo lang verwachte
bezoek van koningin Elizabeth. Pre
mier Nkroemah hoopt echter dat de
Koningin later Ghana zal bezoeken.
Zegslieden van het paleis verwachten
niet dat het aanstaande bezoek van
president Eisenhower nu ingewikkel
der wordt. Het is namelijk niet nodig
dat de Koningin bij dit bezoek zware
taken te verrichten krijgt. President
en mevrouw Eisenhower waren al op
de hoogte, voordat het nieuws werd
bekendgemaakt. Beiden waren zeer
verheugd.
Kinderbijslag
Evenals iedere andere Britse moeder zal
koningin Elizabeth na de geboorte van
haar derde kind recht hebben op een
kinderbijslag van drie pond sterling en
twaalf shilling ongeveer 38 gulden
per maand. Voor haar twee kinderen
krijgt zij thans ongeveer negentien
gulden.
Koningin Elizabeth is gisteren haar zo
mervakantie begonnen. Tegen de auto
riteiten die haar op het Ballater sta
tion nabij Balmoral Castle verwel
komden, zei zij verlangend uit te zien
naar haar verblijf op Balmoral. Er is
niet bekendgemaakt wanneer de Ko
ningin van plan is naar Londen terug
te keren, maar gewoonlijk is dat half
Ravage in Roseburg
De vrachtauto met dynamiet, die gis
teren in het oentrum van de stad Rose
burg in de Amerikaanse staart Oregon
ontplofte, heeft een zware verwoesting
aangericht. Ten minste acht mensen zijn
bij de ramp om het leven gekomen. In
de ziekenhuizen werden 52 mensen op
genomen, van wie er enkelen ernstig ge-
De brand in de stad werd na vier uur
bedwongen. Op de plaats waar de
vrachtauto had gestaan was een gat ge
slagen van zeventien meter breed en
i meter diep.
Warm weekeind
(Van onze weerkundige medewerker)
TJET ZOMERWEER is er deze week
elke dag een stapje op vooruit ge-
n. Wel bleef het aantal uren zonne-
ijn door het sombere begin van
augustus belangrijk beneden normaal,
al kreeg het hele kustgebied meer zon
dan het binnenland.
teren begon zich een verdere ver
betering af te tekenen, waarbij in Lim
burg de temperatuur al weer boven 25
graden Celsius kwam.
ijdens het weekend wordt een klei-
depressie van belang, die voorafge
gaan van warme lucht, langzaam over
Frankrijk naar het noorden trekt. On
der invloed hiervan is de wind naar het
n gedraaid en wordt er vandaag,
ils morgen, warmere lucht aange-
1, waarbij het kwik ook in Zuid-
Holland boven 25 graden Celsius zal
komen.
Van het zuiden uit zullen in de loop
an zondag de onweerskansen toene-
stabiel karakter heeft. Wellicht dat na
ondag weer iets koelere lucht wordt
•ongevoerd. Maar overigens blijven de
'ooruitzichten gunstig.
Warm
Dc Bilt verwacht tot mor
••V 4 1 genavond
AsÜ' Warm cn overwegend zon-
Jfc/m nig met kans op onweer.
Zwakke veranderlijke wind.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Zondag 9 augustus: Zon op 5.12, onder
20.18; Maan op 11.02, onder 22.17.
Maandag 10 augustus: Zon op 5.14, on
der 20.16; Maan op 12.17, onder 22.48.
ug. eerste kwartier.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Gevluchte zoonvan Nagy met 4
broersen 1 „neef' in kamp
DE NAAR ITALIË gevluchte jongeman, die beweert de zoen van de terecht
gestelde Hongaarse premier Imre Nagy te zijn, blijft bij zijn bewering, n
heeft geweigerd zijn vroegere adres in Boedapest en zelfs zijn leeftijd bekend te
maken. De jongen is ondergebracht in een Italiaans kamp voor ontheemden.
hij in contact is gebracht met andere gevluchte Hongaren. Dezen betwijfelen
de waarheid van zijn beweringen ten sterkste. Overigens is een verklaring als
•an de nieuwaangekomene voor de Italiaanse autoriteiten niets nieuws. In het
opvangkamp verblijven vier mensen die beweren een zoon van Imre Nagy te
ïn vijfde, die zegt een neef van de ex-premier te zijn. De laatste vluchteling
kreeg meer aandacht dan de vorige „zoons", doordat hij zijn verhaal aan de pers
vertelde.
1 bew
1 bew
