Jiicuiuc £dJtsrf)e GTouranl
Militairen verstoren
Iraaks verjaarsfeest
Komt Castro
„gesterkt"
terug?
Devaluatie van
de peseta
Censuur hield berieliten
4 dagen „binnenskamers"
Onderhandelingen op
lager niveau
Vijf jaar geëist
tegen Glezos
Gesprek zonder
veel hoop
Ongeluk met raket
eist drie doden
CHROESJTSJEF
NIET NAAR
SKANDINAVIË
Ook beambten in metaal
krijgen 5 procent meer
Vliegtuig in overtocht-
race gisteren vermist
MAANDAG 20 JULI 1959
BUREAUS: Steenstraai 37
Dlrectl*. Radactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling TeL 81441.
ABONNEMENTEN: f7.90 per Kwartaal;
f 2 AS per maand; f 0.59 per week.
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten f 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Postrekening 98030.
Veertigste jaargang no, 11618
F. DIEMER
CHRIST ELI JK'N AT ION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantvasticfi is gfjebleuen
myn bert ia Uyfjenspoct"
Verleden
schipperskerkhof
Straks
rustige vaarroute
Zie pag. 5
Rode muiterij in oliegebied
"TTDEL CASTRO, de vroegere Cu-
baanse rebellenleider. d«e als pre
mier is afgetreden in verband met
„verraad" van de indertijd door hem-
j zelf voorgedragen president Urrutia.
heeft van de nieuwe president Dor-
Iticos het verzoek gekrfcgen, zijn werk
I als premier te hervatten. Men ver
moedde dat Castro hierop zou reage
ren tiidens de bijzondere kabinetsver
gadering van vandaag. Algemeen ver
wachtte men dat de ex-rebellenleider
het verzoek zou inwilligen en dan
met nog grotere macht dan vroeger
zal terugkeren.
die onder de verdreven
i bevelhebber van de Cu-
Pedro Lan;
dictator Bati<
baanse luchtmacht
de Amerikaanse stad Milwa
commentaar op de gebeurtenissen in zijn
land: „Het aftreden van president Urru
tia betekent dat de communisten in Cuba
nu de absolute macht krijgen."
Gisteren heeft Castro op een perscon
ferentie gezegd dat het optreden'van de
afgetreden president Urrutia. met wie
hij in conflict was gekomen, grensde aan
verraad. Urrutia zou getracht hebben
zich op te werpen als de kampioen van
het communisme. Hij zou hebben ge
talmd met het ondertekenen van wetten,
waardoor het kabinet in onzekerheid
verkeerde over de vraag of zij door een
veto zouden worden getroffen. Hij zou
verder zijn volledige salaris hebben be
houden, hoewel de ministers het hunne
met de helft hadden verminderd.
„Zijn eigen belangen heeft hij boven
die van de revolutie en het land ge
steld en hij heeft onnodige bezwaren
gemaakt tegen voorgestelde maatregelen
en benoemingen van mensen die wegens
onbekwaamheid uit andere functies wa
ren ontslagen Ten slotte heeft Urrutia
getracht, de premier en de kabinetsleden
als communisten voor te stellen," aldus
Fidel Castro.
De Spaanse regering heeft vandaag
overeenkomstig de verwachtingen,- een
devaluatie van de peseta ten opzichte van
de dollar bekend gemaakt. De koers be-|
draagt nu 60 peseta per dollar, wat neer
komt op een devaluatie van 42.5 procent.
Dit is de eerste stap in een groot stabili
satieprogram. dat ten doel heeft de
Spaanse economie te versterken.
BLOEDIGE GEVECHTEN, vorige week woensdag de eerste verjaar
dag van de Iraakse revolutie ontstaan na „uitlokkende demonstra
ties" van de communisten, hebben Irak op de rand van een burgeroorlog
gebracht.
Berichten uit Egypte en Syrië over straatgevechten en muiterij in
leger in het olierijke noordoosten van Irak werden zaterdag bevestigd
door westelijke correspondenten, die Bagdad Iraks hoofdstad hadden
verlaten. De censuur had hen verhinderd eerder berichten over de onrust
het land te verspreiden.
De officiële bevestiging van de
moeilijkheden kwam gistermiddag
toen premier Kassem in een radio
rede de muiters in Kirkoek (de voor
naamste plaats in het oliegebied)
krachtig veroordeelde en de com
munisten brandmerkte als „lieden
die de vrijheid van het volk be
dreigen".
Premier Kassem, die zonder meer aan-
am, dat de gebeurtenissen in Kirkoek
omstreken algemeen bekend waren,
„U kunt ervan verzekerd zijn, dat wij
;terk genoeg zijn 'om elke samenzwering
de kop in te drukken".
De militaire gouverneur van Irak. ge
neraal Ahmed Saleh Abdi, heeft gister
avond verklaard, dat de ongeregeldheden
te Kirkoek vele doden hebben geëist.
Maar. zo zeide de generaal, wij hebben
de toestand weer volkomen onder de
Bagdad
Westen stelt voor:
Berlijnse crisis
in cle ijskast
militaire parade gadesloeg, deden
mnistische groepen een aanval op het
huis van kolonel Sjamsoeddin Abdoellah,
oorzitter van de eerste legerraad.
Westelijke correspondenten ver
klaarden gisteren in Damascus, dat
het leger Kirkoek Is binnengetrok
ken en de rust heeft hersteld. Vol
gens de Syrische pers daarentegen
werd er ook zaterdagavond nog ge
vochten tussen Kassems troepen en
muitende communisten.
Volgens de Syrische pers is de muiterij
ontstaan in een brigade van de tweede
Iraakse divisie. Deze brigade zou onder
communistische leiding staan.
De troepen van Kassem zouden de rel
letjes in Kirkoek snel de kop hebben
ingedrukt, maar na het optreden
communistische brigade zouden
verschillende delen van de stad
omliggende streek in handen v
communisten zijn gevallen.
De straatgevechten laaiden weer
vielen honderden slachtoffers, aldus
de officieuze berichten. Aanhangers
Kassem zouden zijn opgehangen en
moet het lichaam van de vice-comr
dant van de tweede divisie door de stra-
an Kirkoek zijn gesleurd.
Proces in Athene
Tegen de Griekse verzetsheld Manolis
Glezos heeft de openbare aanklager in
Athene wegens spionage voor de com
munisten een straf van vijf jaar geëist.
De aanklager verzocht het Griekse mili
taire hof. Glezos eveneens tot drie jaar
ballingschap te veroordelen, na het uit
zitten van zijn straf. Voorts heeft hij ver
vallenverklaring van burgerrechten voor
de duur van zeven jaar geëist en een
boete van 10.000 drachmen.
Glezos is een bekende figuur uit het
Griekse verzet en het proces tegen hem
en zeventien anderen heeft in het land
grote opschudding verwekt. In zijn re
quisitoir vroeg de aanklager veroorde
ling van zeven beklaagden, onder wie
dus Glezos en vrijspraak voor de an
deren. Voor twee beklaagden eiste hij de
doodstraf.
DE WESTELIJKE ministers zou
den de Russische minister van
buitenlandse zaken, Gromyko, van
daag voorstellen de onderhandelin
gen over de Duitse kwestie te laten
voortzetten door onderministers of
ambassadeurs. Gedurende de tijd,
dat deze diplomaten vergaderen zal
de Berlijnse crisis worden bevroren.
Aan het overleg kunnen ook Oost
en Westduitse vertegenwoordigers
deelnemen.
Het westelijke voorstel om een s
permanent orgaan voor de onderhande
lingen te vormen .is een variatie van
Westduitse suggestie voor een comm
van de Grote Vier, met medewerking
van deskundige uit de beide Duitslanden.
Zoals bekend, heeft Rusland een ge
mengde commissie van Oost- en West
duitsers voorgesteld, die binnen achttien
maanden een oplossing moet vinden voor
Duitse probleem.
Aangenomen wordt, dat Gromyko het
westelijke voorstel niet zal aanvaarden.
Als dat inderdaad het geval is, bevindt
de Gencefse conferentie zich in een nieu
we crisis.
Intussen blijft men van communisti
sche zijde optimistisch over het verloop
van de conferentie. Zo heeft de Oostduit-
se communistische minister van buiten
landse zaken in een vraaggesprek vooi
de Canadese televisie gezegd, dat op de
conferentie zeker overeenstemming zal
worden bereikt.
Ook radio-Moskou zag nog mogelijk
heden voor een akkoord in Genève. In
een commentaar op de onderhandelingen
werd gezegd:
„Er zijn reële kansen voor een oplos
sing van de Berlijnse kwestie en het
armen van een gemengde Duitse
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Herter, heeft bijna een ge-
iprek aan de top gehad met de Oost-
duitse minister Bolz, dat wil zegger
de top van de Aiguilli du Midi. Het
scheelde weinig of beiden hadden in het
zelfde schuitje van de kabelbaan gezetei
De kabine. waarmee Herter naar bovc
reisde, vertrok juist, toen Bolz arriveerde
„Staalstaking"
Regeringsbemiddelaars zouden van
daag afzonderlijke besprekingen voeren
met vertegenwoordigers van de direc
ties der Amerikaanse staalfabrieken en
niet vakbondsleiders, om te trachten een
einde te maken aan de staking in de
staalindustrie.
Het hoofd van de federale dienst van
bemiddelaars, Finnegan, heeft gezegd dat
afzonderlijke besprekingen met de beide
partijen betere resultaten zullen kunnen
opleveren dan gezamenlijke vergade
ringen.
Slechts weinig waarnemers zijn van
oordeel, dat het overleg van vandaag de
twee partijen veel tot elkaar zal brengen.
Over het algemeen gelooft men, dat de
staking minstens vijf weken zal duren.
Tot dusver betekent de staking een
verlies van anderhalf miljoen ton staal,
terwijl de loonderving op ongeveer vijf
tig miljoen dollar wordt geraamd.
Sint Margriet
zonder regen
Op vliegbasis Eindhoven
TVRIE MILITAIREN zijn zaterdag-
middag op de vliegbasis Eind
hoven om het leven gekomen toen de
lanceerinrichting van een Thunder-
streak bij het ophangen van raketten
onverwacht in werking trad. Een on
deraan de vleugel opgehangen raket
werd daardoor afgevuurd en kwam
vijftien meter verder in een berm
terecht.
.n?'ILR van
Rossum uit Eindhoven, 26 jaar, gehuwd
er. soldaat J. D. J. van Maasakkers uit
Nuenen, 21 jaar, ongehuwd.
Zwaargewond werd soldaat J. M. Hak
kaart uit Leiden, 21 jaar, ongehuwd. Hij
werd onmiddellijk naar het ziekenhuis
te Tilburg overgebracht, waar hij later
is overleden.
Op welke wijze de slachtoffers zijn
Vier dagen lang is koning Boude-
wijn thans gastheer. Zijn gast:
Haile Selassie, keizer van Ethio
pië. Hij arriveerde op het vlieg
veld van Brussel, waar hij door
koning Boudewijn hartelijk werd
begroet.
Twee gewonden bij
ontploffing op
motorjacht
Twee personen zijn zaterdagavond ge
wond geraakt bij een ontploffing aan
boord van een motorjacht in het IJ. De
slachtoffers zijn de 22-jarige jongen
ten Have cn de 49-jarige mevrouw
Westink, beiden uit Amsterdam. Zij w
den door de ontploffing vanaf de boot
in het water geslingerd. Mevrouw
Westink is in zorgwekkende toestand,
overdekt met brandwonden naar het
ziekenhuis vervoerd. De jongeman was
er minder ernstig aan toe. maar ook mj
moest in het ziekenhuis worden o;
nomen. De drijvende brandspuit Jan
der Heijden bluste de brand.
Het bezoek van de Russische pre
mier Chroesjtsjef aan Zweden gaat
niet door. Dit is vandaag bekendge
maakt door bet Zweedse nieuwsagent
schap. Premier Chroesjtsjef zou van
15 tot 20 augustus Zweden een offi
cieel bezoek brengen, tezamen met
zijn vrouw, zijn dochters en een aan
tal hoge diplómatcn. In Zweden en
ook in de andere Skandinavische lan
den die zouden worden bezocht, zijn
reeds verschillende voorbereidingen
getroffen. Officieel is nog niets be
kendgemaakt over de redenen waar
om het bezoek is afgelast.
Van gezaghebbende zijde in Londen is
meegedeeld dat de reis volgens de Russi
sche regering is afgelast in verband met
de kritiek die de voorgenomen bezoeken
hebben gewekt. Chroesjtsjef zou evenwel
de mogelijkheid hebben opengelaten om
later als de sfeer verbeterd zou zijn
nog eens terug te komen op zijn voorne
men. een reis door Skandinavië te maken.
Het is namelijk hoewel dit nog niet
in alle hoofdsteden officieel is bekendge
maakt wel zeker dat het afgelasten niet
alleen het bezoek aan Zweden betreft,
maar ook de bezoeken aan Denemarken
Noorwegen en Finland.
omgekomen, kon nog niet nauwkeurig
orden vastgesteld, daar de lichtgewon
de sergeant le klasse G. van Londen uit
Meerveldhoven, 34 jaar en gehuwd, nog
niet kon worden verhoord. Verder wa-
geen ooggetuigen aanwezig,
n commissie van onderzoek is aan
het werk gegaan. Het wordt mogelijk
geacht dat de militairen door vuur uit
de lanceerinrichting werden getroffen of
door de luchtdruk tegen de grond wer
den geworpen.
Het straalvliegtuig was het laaste van
m reeks, die voor de vandaag boven
de Vliehors te houden schietoefeningen,
raketten was voorzien. Alle raketten
hingen reeds aan het toestel toen het
ongeluk plaats vond.
De Thunderstreak werd niet besoha-
De Amerikaanse luchtmacht
heeft thans foto's van de mis
lukte lancering van de Juno 2-
raket op 16 juli j.l. voor publi-
katie vrijgegeven. De raket
moest een 91,5 pond wegende
satelliet met wetenschappelijke
instrumenten in de ruimte
brengen. Het projectiel moest
echter vrijwel onmiddellijk
de lancering worden vernietigd,
omdat het niet in de juiste baan
was terechtgekomen.
Koningin Elizabeth
oververmoeid
Koningin Elisabeth van Engeland, die
met prins Philip een bezoek brengt aan
Canada, heeft gisteren haar officiële af
spraken moeten afzeggen, omdat zij aan
een maagstoornis leed. Volgens haar art
sen was deze stoornis te wijten aan over
vermoeidheid en de warmte. De Konin
gin heeft gisteren gerust in het hotel bij
het vliegveld Whitehorse. Vandaag
zij echter haar bezoek kunnen voort;
50.000 BELANGHEBBENDEN
Tevens verwerking huurbijslag en
wijziging gemeente-indeling
de vakraad
trie overeenstemming werd bereikt
over een loonsverhoging van vijf pro
cent voor de handarbeiders, is thans
voor de beambten werkzaam in de
metaalindustrie eenzelfde verhoging
van de salarissen overeengekomen. In
de centrale commissie voor de beamb
ten in de metaalindustrie kwam eind
vorige week dit akkoord tot stand.
De werkgevers- en werknemersorgani
saties moeten nu nog hieraan hun fiat
geven, wat echter slechts een formaliteit
is. Het salarisakkoord zal vervolgens aan
het college van rijkebemidd-elaars ter
goedkeuring worden voorgelegd. Tot het
akkoord over de vijf procent salarisver
hoging heeft belangrijk bijgedragen de
aanvullende overeenkomst die gelijktijdig
met de in het voorjaar reeds ingediende
nieuwe c.a.o. werd afgesloten. Deze
vullende overeenkomst bepaalde, dat
wanneer voor de handarbeiders een loons
verhoging overeengekomen zou worden
ook de beambten „zoveel mogelijk gelijk
tijdig ten minste een gelijkwaardige ver
betering" van de salarissen zouden krij
gen De aanvullende overeenkomst hield
tevens in dat een eventuele nieuwe ge
meenteklasse-indeling voor de handarbei
ders tevens voor de beambten zou gelden.
Op grond hiervan krijgen de beambten
in de metaal nu ook vijf procent salaris
meer en wordt het gemeenteklasverschil
(tussen de eerste en de vijfde gemeente
klasse) teruggebracht tot f 14 per maand
voor de salarissen boven 250 per maand.
Op het ogenblik zijn er nog verschillen
van 30 per maand.
Nu aan deze twee voorwaarden van de
aan uitende overeenkomst is voldaan,
wordt deze overeenkomst als vervallen
beschouwd. Zoals bekend is bij het col
lege van rijksbemiddelaars in het begin
van dit jaar reeds een nieuwe ontwerf
c.a.o. ingediend voor de beambten in d(
metaalindustrie, welk ontwerp inhield eer
denivellering van de salarissen wat neer.
kwam op een verbetering van de scha
len,, variërend van 2xk tot 6 procent.
Het college heeft tot nog toe geen be
slissing genomen, zeer tot ontstemming
van de bcambtcnorganisatiedie kortge
leden reeds protest aantekenden b(j de
minister van sociale zaken tegen het
lange uitblijven van een beslissing.
Het nieuwe akkoefcd is dus nog een
vulling op ddt reeds ingediend ontwerp-
c.a.o. De bedoeling i6 dat de overeenge—
komen vijf procent berekend zal worden
over de voorgestelde gedenivelleerde sala*
rissen. De looptijd van de c.a.o. zal zijn
1 april 1959 (met terugwerkende
kracht dus) tot 1 juli 1960. De vijf procent
zal echter in moeten gaan op 1 augustus.
Eveneens zal per 1 augustus de huurbij
slag 1957 in de salarisschalen verwerkt
moeten worden, wat neerkomt op ee
extra bedrag van 13,50 per maand. De;
verwerking zal ook gelden voor de sala
risschalen van de jeugdige beambten die
geen huurverhoging betalen en geen huui
bijslag ontvingen. Voor deze categori
betekent de verwerking van de huurbij-
6log in de salarisschalen dus een
verbetering.
Na goedkeuring door het college
rijksbcmiddelaars zullen de overeengeko
men maatregelen gelden voor ong
50.000 beambten werkzaam in dc metaal
industrie.
(Van
weerkundige medewerker)
T~ÏE DUIZENDEN bouwvak-vakantie-
LJ gangers gaan een mooie zomerweek
tegemoet. Het afgelopen weekeinde was
al zomers met zaterdag een temperatuur
die ook hier in het westen tot 30 graden
Celsius steeg.
Zondagmiddag drong een wat frissere
zeelucht binnen, maar het bleef droog,
zodat er opnieuw een mooi weekeinde
de al lange reeks kon worden toe
gevoegd. Inmiddels heeft ons een nieuw
hogedrukgebied bereikt van de Oceaan,
iar het met dit artikel uitverkoop lijkt
zijn. Dit hogedrukgebied doet de week
nieuw met zonnig en zomers weer be
ginnen. Vandaag is het Sint Margriet,,
welke dag volgens een oud weerrijmpje
■egen moet brengen, daar het anders
rste weken regenachtig zou blijven.
De temepratuur zal morgen weer iets
verder stijgen en een zwak front dat
Ierland bereikte, kan tegen morgenavond
tijdelijk iets meer bewolking brengen,
ar er zijn geen depressies onderweg om
de eerste dagen een belangrijke ver
andering in het zomerse weertype te
brengen.
Weer zonnig
De Bilt verwacht tot dins-
i dagavond:
Droog en overwegend zon
nig weer. Zwakke tot matige
wind in hoofdzaak tussen west
en noord. Weinig verandering
in temperatuur. (Opgemaakt
om 11.15 uur).
Dinsdag 21 juli
Zon op 4.44, onder 20.48, maan op 21.12,
onder 6.31. 27 Juli laatste kwartder.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Vliss.
Eelde
De Bilt
Twente
Eindh
Zd.-Limt
Helsinki
Stockhol
Oslo
Koperih.
Op onbekende plaats geland?
SINDS gistermiddag wordt er in het
gebied van het Kanaal een sport-
vliegluxg vermist, waarmee een deel
nemer aan de Blèriot-race op weg
was van Engeland naar Frankrijk.
Het toestel een Tiger Moth zonder
radio aan boord werd bestuurd
door de 67-jarige Britse majoor
Christopher Draper, die de bijnaam
draagt van „de gekke majoor".
Draper zorgde zes jaar geleden voor
een sensatie door onder de vijftien Lon-
dense Theemsbruggen door te vliegen.
Zijn bijnaam dankt hij echter aan zijn
vermetel optreden als piloot in de Eer
ste Wereldoorlog.
Majoor Draper was zondag omstreeks
vijf uur opgestegen, om de publiciteits
agent Joe Matthews, die als burger voor
de race had ingeschreven, over het Ka
naal te brengen Het toestel had voor
twee uur brandstof aan boord. Toen het
vliegtuig niet in Frankrijk aankwam,
werd de scheepvaart verzocht naar de
vermiste Tiger Moth uit te zien. Een
Brits patrouillevliegtuig zou zodra het
licht geworden was een onderzoek in
stellen. Later werden deze veiligheids
maatregelen ingetrokken, nadat de direc
teur van de maatschappij die de poging
van Matthews betaalt, had verklaard
telefonisch bericht te hebben ontvangen
van een onbekende vrouw, die gezegd
Diskivalificatie
Het record in de Blériot-race staat
thans op naam van een burger-deelne
mer, Eric Rylands, directeur 'van een
luchtvaartmaatschappij Rylands legde de
aftsand af in 41 minuten en 41 seconden.
Weliswaar had een officier van de Brit
se luchtmacht, Williams, de afstand za
terdag in 41 minuten en 14 seconden af
gelegd, maar Williams werd gisteren ge
diskwalificeerd. Vermoed wordt dat de
officier boven de maximum snelheid
heeft gereden, wat tegen de reglementen
is. Rylands maakte gebruik van een mo
tor, een auto, een helikopter en een
straaljager.
De voorzitter van de K.N.A.C. en di
recteur van het circuit van Zandvoort,
de heer J. B. Th. Hugenholtz, legde de
afstand af in één uur, één minuut en
35 seconden.
