|4icuu"c £riltsrf)e tCourant
nstemming met concessies
van kabinet-De Quay
REGERING IS PLOEG MET TEAM-SPIRIT
linister-president levert kritiek op de
socialistische opmerkingen
Nieuwe staatssecretaris
maakte goed debuut
Gromyko's „soepelheid'
biedt nieuwe hoop
Foto uit Canada brengt
licht in moordzaak
rRIJDAG 17 JULI 1959
j ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten f0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Postrekening 58930.
Direct!®: DIEMEB
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMEB
CHR1STELIJK.NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantvasticf) is gfjebleuen
myn fort in tegfjenspoet"
Veertigste jaargang no. 11616
STRIJD
om samenwerking
Zie pagina 2
(Van onze parlementsredactie)
TET INSTEMMING hebben de Tweede-Kamerfrac-
ties van K.V.P., A.R. en G.H.U. gisteren kennis
ionien van de belangrijke concessies, die het kabinet-
,Quay op de derde dag van het Kamerdebat over de
feringsnota heeft gedaan op liet punt van de in-
tingsdata van huur- en melkprijsverhoging. Zoals
reeds in een deel van onze edities meldden, deelde
minister-president, prof. dr. J. E. de Quay, gister-
Idag mee, dat de regering overeenkomstig de wens
j de drie grote confessionele groeperingen in de
mer de voorgenomen huurverhoging van 20 pet.
verschuiven van 1 januari naar 1 april van het
gend jaar, zodat er wat meer tijd en gelegenheid is
in het raam van de vrijere loonvorming loonsver-
eringen tot stand te brengen. De regering voldeed
aan het verlangen van met name de heer Hazen-
ch (a.r.) om de sluitingsdatum voor het herzien der
b.'s te verschuiven van 1 juli naar 1 april 1960.
j mededelingen van de minister-pre
nt stelden de heren Andriessen (kath.
!n Hazenbosch (a.r.) tevreden en de
Roemers (soc.) teleur. De heer An-
Ssen twijfelde, na alles wait hij ge
il had, niet meer aan de sociale ge
heid van het kabinet. Voor de con-
les was hij dankbaar, maar wel zou hij
op prijs stelten, dat de regering bij
iehandeling van het wetsontwerp tot
(verhoging aan de Kamer een lijst
i gegevens voorlegt, waaruit blijkt,
jfle gedifferentieerde loonvorming zich
b praktijk zal hebben ontwikkeld. De
j Andriessen deelde nog mee. dat één
Ki de K.V-P.-fraotie, de jonge K.A.B.-
rder Bogaers, op het standpunt
t, dat ook bij een verschuiving naar
{tril nog onvoldoende voorwaarden
wezlg zijn voor een effectieve doorvoe-
j van de vrijere loonvorming. De heei
pers wil de regering echter wel de
tgenheid geven haar
Verder kondigde prof. De Quay aan, dat de consumen
tensubsidie op melk niet ineens, maar etappesgewijze
zal worden afgeschaft. Op 1 januari a.s. zal de melk
prijs met 2 cent per liter stijgen en op 1 april weer
met 2 cent. De compensatie voor de melkprijsstijging
op 1 januari kan door een verhoging van de kinder
bijslag op 1 oktober a.s. worden opgevangen. Voor de
huur- en melkprijsstijging per 1 april kan de com
pensatie worden gegeven, die in de regeringsnota is
aangegeven. De huurhijslag 1957 zal normaal bij het
herzien van de c.a.o.'s kunnen worden verwerkt en
wel uiterlijk per 1 april 1960. „De regering is van
mening", zo zei de minister-president, „dat, na de
gedachtenwisseling in deze Kamer, met een verschui
ving van de datum van ingang met drie maanden, de
grootst mogelijke voorzichtigheid wordt geschapen
voor een effectieve doorvoering van het door de re
gering als essentieel beschouwde programma."
6r de door de regering aangebrachte
ingen in haar program toonde ook
heer Hazenbosch (a.r.) zich voldaan
kabinet heeft z.i. nu getoond, dat het
nslaat voor reëel overleg met de Sta-
<ïeneraal en dat is een goede start.
B.r.-afgevaardigde had ook lof voor de
ie, waarop de regering haar tegemoet-
lingen in dit debat heeft gemotiveerd
hij bleek voorts aangenaam verrast
r de „team-spirit" van de ministers-
!g.
ser erkentelijk was ook de heer Van
trigt (c.h.), die meende dat door de
Schuiving naar 1 april aan de eis van
aiteit der welvaarsverbetering in tijd
fuimte grotendeels is voldaan. „Als alle
'leg in het leven tot een dergelijk
iltaat leidt, dan zouden er heel wat
der moeilijkheden zijn", zo zei de c.h -
(vaardigde. Hij vond het prettig, dat de
Sessies zonder veel druk van de kant
de Staten-Generaal zijn gedaan.
Di 'ie moties
e P-v.d.A-woordvoerder, de heer Roe-
s, daarentegen was teleurgesteld, dat
(minister-president de oppositie van
„gemeen overleg tussen regering en
len-Generaal" had uitgsloten. Naar
mening biedt de regeringsnota, ook
de aangebrachte wijzigingen, onvol-
nde waarborg, dat de welvaart van
•werknemers redelijk zal zijn verbe-
I, voordat de woninghuren zullen wor-
Iverhoogd. Niettemin meende de heer
feers zijn dinsdag ingediende motie te
Sten intrekken, waarin de regering
der meer werd uitgenodigd allereerst
(welvaart van werknemers en rente-
pers te vermeerderen. De socialis
ts afgevaardigde verving deze motie
r één van onmiskenbaar gematigdei
(re. waarin aan de regering wordt ge-
tgd de Kamer tijdig de nodige gege-
P over de loonontwikkeling te verstrek -
I om haar in staat te stellen te beoor-
fn of en zo ja met ingang van welke
pm een hurverhoging mogelijk zal zijn,
|de alereerste noodzakelijke welvaarts-
ippen op een stok met veer,
'eer iets nieuws op speelgoed-
ebied voor jong en oud. Hoe-
>el; vroeger schijnt deze „hop
ing ho" óók al te hebben be-
'oan, maar dan in een wat min-
„geperfectioneerde" vorm.
fooral in de Franse badplaatsen
op het ogenblik een rage
met die „hopping ho".
'erbetering voor werknemers enz. niet in'
;evaar brengt.
De heer Roemers diende nog twee an
dere, reeds dinsdag door hem aangekon
digde moties in, resp. over de melkprijs
en de gemeenteklasse. In de ene motie
wordt de regering uitgenodigd uit een
oogpunt van volksgezondheid melkprijs-
verhoging te voorkomen door handhaving
'•an de consumentensubsidie op melk. De
andere motie vraagt de regering met het
georganiseerde bedrijfsleven overleg te
openen over de afschaffing van de vijfde
gemeenteklasse als eerste stap. Over het
lot van de drie socialistische moties zal
vandaag worden beslist.
Met de in eerste termijn Ingediende, en
'.ater ingetrokken motie-Roemers (waarin
geconstateerd werd, dat de' regering voor
rang geeft aan huurverhoging enz. boven
welvaars vermeerdering der werknemers)
had minister-president De Quay weinig
moeite. Hij zag er een duidelijke afkeuring
van het regeringsbeleid in. Met nadruk
betoogde hij, dat de regering de welvaarts
vermeerdering voor de werknemers wel
•Iegelijk verenigbaar acht met de voorge
stelde algemene maatregelen.
De minister-president had nog andere
grieven tegen de P.v.d.A. en de socialis
tische woordvoerder, de heer Roemers,
die in zijn rede van dinsdag het kabinet
meermalen als „conservatief" had bestem
peld. Prof. De Quay meende juist, dat het
inslaan van een gedeeltelijk andere rich
ting door dit kabinet eerder recht heeft op
de benaming „progressief. De ervaring
van de laaste weken had hem geleerd, dat
deze ministersploeg bestaat uit personen,
dip de sociaie rechtvaardigheid en liefde
niet inzet van alle kraohten zullen be
trachten- De minister-president prees zich
gelukkig de C.N.V.-secretaris B. Roolvink
als staatssecretaris voor de loonpolitiek in
zijn kabinet te hebben kunnen opnemen,
en met verontwaardiging wees hij de be
schuldiging van de heer Roemers van de
hand, dat de heer Roolvink niet te goeder
trouw zou zijn geweest door tot het laatst
toe aan het loonoverleg der vakcentrales
deel te nemen, hoewel hij wist staatssecre
taris te zullen worden. „Minister Van Rooy
en ik hebben eerst op 10 juni een onder
houd gehad rnet de heer Roolvink ên op
de avond van die dag heeft hij besloten een
eventuele benoeming te aanvaarden. Wel
was hij eerder benaderd, maar nam toen
een afwijzend standpunt in. Sinds de tien
de juni heeft hij niet meer aan de loon-
besprekingen der centrales deelgenomen.
Pat hij tot die datum zijn functie als
C.N.V.-secretaris normaal vervulde, kan
men hem bepaald niet euvel duiden"-
De minister-president is nog even inge
gaan op de vanuit de Kamer geuite kritiek
laar aanleiding van het feit, dat de rege-
„Overheid is machteloos als het
bedrijfsleven gaat samenspannen'"
De nieuwe staatssecretaris van sociale
zaken, speciaal belast met de loonvor
ming, de heer B. Roolvink, kan op een
goed parlementair debuut terugzien. Er
werd in de Kamer met grote aandacht
naar zijn vlot uitgesproken en degelijk
geargumenteerde betoog geluisterd. Ook
hij bleek niet zonder zorg te zijn over
het in de naaste toekomst te volgen so
ciaal-economische beleid.
Grote verwachtingen, zo zei hij, zijn
de laatste maanden gewekt met betrek
king tot loonsverhogingen. De mogelijk
heden daartoe zijn er, en ze moeten zo
goed mogelijk worden benut, maar ze
zijn niettemin beperkt. Men wordt wel
eens ongerust als men ziet, wat er in
sommige bedrijfstakken aan eisen op
tafel ligt en men vraagt zich af, hoe
deze zonder inflatie zijn te verwezen
lijken. Dc overheid staat betrekkelijk
machteloos als het bedrijfsleven gaat
samenspannen. Daarom wilde de staats
secretaris een ernstig beroep doen op
dat bedrijfsleven en op de Stichting
de Arbeid de juiste proporties in acht
te nemen, zodat de nominale verbeterin
gen ook werkelijke verbeteringen zul
len blijken te zijn.
Uitvoerig is de staatssecretaris ingegaa:
op de thans weer actuele kwestie van d
„openbreek-bepalingen" in de c.a.o.'s
Deze bepalingen schrijven voor, dat de
c.a.o.'s herzien mogen worden na wijzigin
gen in de sociaal-economische situatie-
Een dergelijke regeling is geheel afge
stemd op het stelsel der algemene loon-
rondes en nu overgestapt wordt op het
em van vrijere loonvorming, is het
de vraag of die „openbreek-bepalin-
nog gehandhaafd moeten worden. De
ssecretaris meende, dat men terug
naar de „ordentelijke" c.a.o., die
:n rust voor werkgevers en werkne-
waarborgt doordat ze niet maar elk
ogenblik gewijzigd kan worden naar ge
lang de economische structuur verandert.
Deze kwestie zal nog met het georgani-
de bedrijfsleven moeten worden be
sproken, maar reeds dient men te weten,
dat het de wens van regering en het Col
van Rijksbemiddelaars is in straks
sluiten contracten de bepalingen niet
op te nemen. Het spreekt overigens
vanzelf, dat men zich niet zomaar in-
aan de bestaande openbrekingsbepa-
lingen zal mogen onttrekken.
In zijn repliek zei de heer Hazenbosch
i.r.), dat het al of niet opnemen van
openbrekingsclausules in de c.a.o.'s een
is van partijen. Het zou hem veel te
gaan wanneer het College van Rijks
bemiddelaars c.a.o.'s, waarin deze bepa
lingen zijn opgenomen, niet meer zou
De staatssecretaris prees zich gelukkig,
dat de regering geen ogenblik geaarzeld
ift de groep der rentetrekkers in de
a extra te bedenken. Het christelijk-
iaal karakter van het kabinet is door
de P v.d.A in twijfel getrokken. Door eèn
maatregel te treffen, waardoor sommige
lociale rentetrekkers f 520 per jaar meer
:ullen ontvangen, heeft het kabinet echter
duidelijk getoond, dat het de zwakken
helpen en dat er dus voor twijfel
haar christelijk-sociale gezindheid geen
reden is.
Met het College van Rijksbemiddelaars,
zo deelde de staatssecretaris mee, wordt
thans overleg gepleegd over nieuwe aan
wijzingen ten aanzien van de loonpolitiek
Er is nagenoeg overeenstemming bereikt
Overleg met de Stichting van de Arbeid
zal spoedig volgen. Het College van Rijks
bemiddelaars is bereid en in staat zijn
verzwaarde taak in het kader van de
nieuwe loonpolitiek uit te voeren. De heer
Roolvink deelde nog mee, dat vóór 1 ja
nuari 1960 driekwart of misschien vier-
vijfde van alle c.a.o.'safloopt. De aan
vankelijk in het havenbedrijf voorgeno
men loonsverbetering noemde hij
torpedo in het scheepje van de vrijere
loonvorming" In dit verband vestigde hij
er nog de aandacht op, dat hij de werk
nemers in het havenbedrijf niet op het
matje had geroepen. Het initiatief tot
bespreking was uitgegaan van de w
gevers in deze sector. De staatssecretaris
had toen laten weten, dat hij dit overleg
niet wenste te voeren in afwezigheid
de werknemers.
ring zich zondeT voldoende motivering
afwijkingen van het S.E R.-advles heeft
orlonfd. Prof. De Quay wees erop, dat
dit advies niet eensluidend was, zodat de
regering min of meer verplicht was een
eigen lijn te velgen. Men kan echter moei
lijk steJicn. dat het kabinet geen rekening
heeft gehouden met het advies. De nota
was, met name op het punt van de moti
vering, te kort en tè bondig, maar hij was
in elk geval duidelijk. De tijd van samen
stelling was kort. want alles moest worden
gedaan om de vrijere loonvorming zo spoe
dig mogelijk in werking be doen treden.
Had de S.E.R. zeven maanden nodig voor
zijn advies, de regering moest in één
maand een program opstellen en dat dit
geen volledig uitgewerkt program is ge
worden doch slechts enkele „hoofdpunten
van het sociaal-economisch beleid" spreekt
welhaast vanrali. Op het gebrek aan tijd,
dat de regering parten speelde bij net op
stellen van de nota. wees ook de minister
van sociaie zaken, dr. Van Rooy, die zich
moest verweren tegen de kritiek op het
niet plegen van oveiieg met het bedrijfs
leven over de boogte van de compensaties.
(Zie vervolg pagina 7)
Botsing bij duik
jongen overleden
In het zwembad „De Warande" in Oos
terhout is gistermiddag de dertienjarige
Bruno Kostuchowski bij het zwemmen
verdronken. De jongen maakte in het
herenbad een duik van de springplank,
onmiddellijk gevolgd door een andere
jongen, die tijdens de duik met hem
botsing kwam. De laatste jongen meende,
dat er niets ernstigs gebeurd was
zwom gewoon door. Bruno kwam echter
niet meer boven en werd enkele m
ten later door de badmeester levenloos
uit het water gehaald.
Jongetje verdronken. De zesjarige
Maarten Nieuwdorp uit Rotterdam is gis
teravond in de Maashaven- gevallen
verdronken.
Debatteren tijdens de thee
De ministers van buitenlandse zaken der Grote Vier zouden vanmiddag
met elkaar theedrinken en daarbij geheime diplomatieke besprekingen
voeren. Minister Gromyko van de Sow jetunie heeft gisteren in een rede
aangeduid dat hij bereid zou zijn, zijn plan voor Berlijn te wijzigen om
daarmee tegemoet te komen aan bezwaren van het Westen. Sommigen
houden het daardoor voor mogelijk dat er een compromis kan worden
gevonden, waardoor het gevaar van een conflict tussen Oost en West
over Berlijn tijdelijk uit de wereld is.
De Banque de France heeft de
eerste nieuwe francs in omloop
gegeven. Zij zijn honderd oude
francs waard. Voorlopig worden
alleen bestaande bankbiljetten
uitgegeven, waarop in rode inkt
de nieuwe waarde is afgedrukt.
De foto laat een bankloket zien
met biljetten, die vroeger vijf
duizend francs waard waren,
maar die nu vijftig francs „doen"
Minister Herter en minister Lloyd
menen dat Rusland en het Westen op
verschillende punten elkaar schijnen
naderen. Maar m westelijke kringen
de mening verdeeld over de vooruitzich
ten op het bereiken van een ove
komst over Berlijn in Genève en het tot
standkomen van een topconferentie. Mi
nister Couve de Murville van Frankrijk
houdt vast aan zijn standpunt dat Gro
myko alle kansen op succes in gevaar
heeft gebracht door onderhandelingen
tussen Oost- en West-Duitsland ov<
Duitse éénwording te eisen.
schil. De Fransen zijn tegen het instellen
van organen die tijdens de voorgestelde
„bevreizingsperiode" zich gaan bezighou
den met algemene Duitse politieke pro
blemen. Amerika, Engeland en tot op
zekere hoogte West-Duitsland. schijnen
bereid te zijn Rusland deze prijs
talen ten einde tot een bes bandsregeling
voor Berlijn te komen
De Britten en de Amerikanen
dat een aantal nieuwe punten
standpunt van Gromyko enige hoop bie
den op het bereiken van i
komst. Deze punten zijn:
1. Rusland heeft een bestandsperiode
van 18 maanden voorgesteld,
Gromyko stemde in met de opmerking
van Selwyn Lloyd dat de Sowjet-
regering op onderdelen van haar
stel soepel is en dat er op het punt
van de duur der bcvriezingsperiode
Purdy's moordenaar in arrest?
EEN FOTO uit Canada en een tip
uit de onderwereld hebben ge
leid tot de arrestatie van de 30-jarige
Günther Podola, waarschijnlijk be
trokken bij de moord op de 43-
jarige politie-sergeant Raymond
Purdy.
Zoals bekend, werd Purdy maandag
nacht neergeschoten door een man, die
werd gearresteerd wegens het voeren van
beledigende telefoongesprekken. Het
slachtoffer van de gesprekken, een 30-
jarige mevrouw Joan Schiffman, diende
bij de politie een klacht in. Na het neer
schieten van Purdy werd mevrouw
Schiffman dag en nacht bewaakt Ge-
reesd werd dat de moordenaar ook haar
lit de weg zou ruimen.
Podola, een voormalige Oost-Berlijner
n vroeger lid van de Hitlerjugend.
/erd gearresteerd in een kamer van het
hotel South Kensington, waar hij zich
had lajen inschrijven als Canadees foto
graaf met vakantie.
j is door de politie ter observatie
een ziekenhuis gebracht, omdat hij
te uitgeput zou zijn om een verklaring af
te leggen.
De recherche kwam op het spoor
Podola door een zakboekje dat de i
geant Purdy de moordenaar ontni
kort voordat deze een revolver trok
de rechercheur door het hart schoot.
Het zakboekje bracht de Londense po
litie in verbinding met de Canadese po
litie. Daar kende men Podola door een
aantal veroordelingen wegens diefstal
van auto's en inbraak. De foto van Podo
la werd met een vliegtuig naar Engeland
Door een tip uit de onderwereld kwam
men achter de verblijfplaats van de ge
zochte. Hij werd van zijn bed gelicht en
onder grote publieke belangstelling
aar het politiebureau in de Londense
ijk Chelsea gebracht. Twee uur later
rriveerde daar ook mevrouw Schiff-
Officieel beschouwt de Britse politie
Podola als een man „van wie de politie
denkt dat hij kan helpen bij het onder-
De foto van Podola werd voor de arres-
tie gepubliceerd in de Britse dag-
alle kans is, tot een overeenkomst te
komen. Het Westen wil een periode
van 30 maanden, maar zon bereid zijn
met 24 maanden genoegen te nt
2. Tijdens deze bevriezingsperiode wil
Rusland een commissie van Oost-
Westduitsers die moet trachten het
eens te worden over de Dnitse een
wording en een vredesregeling. Vol
gens het Westen is dit een taak vooi
de vier grote mogendheden. Gromyko
heeft hierop gezegd dat als het Westen
deze Duitse commissie niet aanstaat,
er andere middelen gevonden kunnen
worden om de onderhandelingen te
3. Gromyko heeft verzekerd dat Rusland
niet zal overgaan tot de unilaterale
handeling van het sluiten van ee
zonderlijk vredesverdrag met Oost-
Duitsland indien de onderhandelingen
over Berlijn zouden falen.
Gromyko is ook bereid gebleken,
te wijken van zijn eigen e:s dat de
Duitse vertegenwoordigers zowel de ge
heime als dc half-openbare zittingen
de vier ministers bijwonen. Hij
vaardde voor vandaag een uitnodiging
voor de lunch van Couve de Murville,
die ook Herter en Lloyd heeft uitge
nodigd.
In westelijke diplomatieke kringen
wordt verwacht dat de ministers elkaar
voortaan ontmoeten aan de lunch, het
diner of de „afternoon-tea", onder het
voorwendsel dat dit bij wijze van gezel
ligheid zou zijn gedaan, maar in werke
lijkheid komen deze bijeenkomsten
op geheime werkzittingen.
In de eerste ronde van die conferentie
werden zulke particuliere besprekingen
in de villa's van de ministers gehouden
zonder de facade van de gezelligheid.
Gromyko liet maandag weten dat
hij op dit soort bijeenkomsten niet i
verschijnen, tenzij ook de Duitsers
worden toegelaten.
De Canadese krantenkoning Roy Thom-
►n heeft voor 50 miljoen gulden een
meerderheidsbelang gekocht in het
krantenconcern van de 76-jarige Lord
Kemsley en krijgt hierdoor zeggenschap
vier grote zondagbladen, o.a. de
Sunday Times, en elf dag- en weekbladen
buiten Londen Hieroe behoren ook I
Sunday Graphic en Empire News.
Hartelijk welkom
voor vorstelijke
vakantiegangers
Koningin Juliana en de prinsessen Bea
trix en Irene zijn gistermiddag op het
vliegveld van Napels aangekomen voor
een vakantie van ongeveer een maand. De
Nederlandse consul uit deze Zuid-Italiaan
se havenplaats was ter begroeting aan-
De vorstelijke gasten reden daarna per
auto naar Ravello, een badplaatsje aan de
Golf van Salerno. Op het idyllische dorps
pleintje van Ravello hadden zich de bur
gemeester en de gemeenteraad, alsmede
vele Italianen opgesteld, om het konink
lijk bezoek een hartelijk welkom toe te
roepen.
De Koningin en de beide Prinsessen ver
blijven in de villa van de hertog Riccardo
di Sangro.
Prins Bernhard, die gistermiddag van
uit Wpst-Duitsland per auto in Rome aan
kwam, heeft zich vandaag bij het gezel
schap gevoegd.
(Advertentie)
opruiming
coupons linofelt
in courante maten
karpetten
nu bizonder goedkoop!
BULTHUIS
- botermarkt 23
Aanhoudend
droog
De Bilt verwacht tot zater-
dagavond:
li» Droog, zonnig en warm weer
met overwegend zwakke
wind. (Opgemaakt om 11.15
Zaterdag 18 juli: Zon op 4.40, onder
10.51Maan op 19.06, onder 3.03. 20 juli
'olie maan.
Morgen in ons
ZONDAGSBLAD
Radio Vrij Europa wordt door
de mensen achter het ijzeren gor
dijn bijzonder intensief beluisterd.
Over deze zender, die geleld wordt
door mr. Hazelhoff Roelfzema,
vertelt een onzer redacteuren inte
ressante bijzonderheden. Hij bracht
namelijk kort geleden een bezoek
aan radio Vrij Europa.
0 Eveneens op de voorpagina
van ons Zondagsblad een repor
tage over de Luitwielers en de
Leutwylers, een familie, die on
langs een grote reünie hield in hef
Zwitserse plaatsje Leutwyl.
Op Blad Zij wordt verteld
over een unieke keuken in het
Rotterdamse Bouwcentrum.
Op de pagina Geestelijk Leven
wordt geschreven over de moeilijk
heden rondom het beroepingswerk.
In het Cultureel Venster be
spreekt C. Rijnsdorp enkele nieuwe
gedichtenbundels en wordt o.m.
aartdacht geschonken aan een jonge
