CttRISTFLIJK
Verhouding tussen VU en
Ned. Hervormde kerk
Een voorzichtige trek
naar de oude kerk
Eert woord voor vandaag
VRIJE-UNIVERSITEITSDAGEN
Kanttekening
Moederkerk moet weer
vaderhuis worden
Ontsnapt
j langs Krakatau
^fêjunqham
Belangstelling groeit voor
herv. geref. prediking
In het „Gereformeerd Week
blad" (uitg. Bout) schrijft de
Rotterdamse pastor ds. W. L.
Tukker een uitvoerig artikel
over de verhouding van de ge
reformeerden binnen en buiten
de kerk. Onder de titel Kerend
getij?" wijst hij er op dat de
uittocht van gereformeerden
uit de hervormde kerk tot
staan schijnt gekomen te zijn.
Jarenlang hebben hervormden
de kerk verlaten omdat tij
getrokken werden door de
doorwrochte prediking met
een mystieke toon van de
Gereformeerde Kerken, de stille
vroomheid en het bescheiden
ingetogen leven binrien de
Christelijke Gereformeerde Ker
ken en de bevindelijke predi
king m de Gereformeerde Ge
meenten.
Vooral in de dertiger jaren
trokken de laatste gemeenten
vrij veel hervormden, maar,
evenals in de eerste twee ge
vallen is ook deze uittocht tot
staan gebracht en zij komen
sporadisch meer voor. Ds. Tuk
ker vervolgt dan:
dit tot staan
t de kerk
zijn niet zo eenvoudig aan te ge
ven. Bij velen in en buiten de
Hervormde Kerk, Gereformeerden
en niet-Gereformeerden. is bij de
toelating van de vrouw tot de
ambten verwacht, dat de Gerefor
meerde Bond uit de Hervormde
Kerk zou treden. Dit is niet ge
schied. De positie van de Gere
formeerden in de Hervormde Kerk
is niet eenvoudig. Hun wordt ver
weten een wettisch verstaan van
de Heilige Schrift en een funda
mentalistische opvatting van de
belijdenis.
In allerlei activiteiten van de
kerk en in allerlei vernieuwing
kunnen of willen de Hervormd Ge
reformeerden niet meekomen. De
aanwezigheid van de vrijzinnigen,
die blijkens de recente publicaties
tot rigoureuzer uitspraken kwa
men dan ooit, maken de drang
naar kerkelijke tuchtoefening drin.
gender dan ooit te voren. De Her
vormd Gereformeerden zijn ge
bleven en zijn voornemens te
blijven, omdat zij geloof hebben
voor de kerk, omdat zij geloof
hebben voor deze kerk.
Zoals te verwachten was bij de
ontwikkeling der dingen in de
laatste tijd, is de Gereformeerde
gezindte in de Hervormde Kerk
gaan groeien. In de leiding der
kerk, in het universitaire leven,
in de gemeenten neemt de Gere
formeerde Bond toe aan invloed
;n aan omvang.
Dit alles is nog wel niet opzien
barend, maar toch ook niet meer
te miskennen. Van belang is dit
niet slechts uit het oogpunt van
de groepsverhoudingen in de kerk,
maar vooral uit het oogpunt van
stem en invloed hebben op het
geheel
aan het leven in de Hervormde
Kerk? Wat is het dat de jeugd
der Gereformeerden zoveel belang
stelt in de moderne aanpak van
het jeugdwerk in de Hervormde
Kerk? Wat is het dat veel oude
re Gereformeerden oor en hart
hebben voor de prediking van de
Hervormd Gereformeerden?
Verbondenheid
op het laatste, wat óns uiter-
aard het meest interesseert,
door te gaan: Wat is het dat èn
bij de Christelijk Gereformeerden
en bij de mensen van de Gere
formeerde Gemeenten diezelfde
belangstelling is voor deze predi
king? Men zal van die zijde ook
wel zijn kritiek hebben op onze
prediking en op onze kerkelijke
activiteiten, zoals dat bij ons we
derzijds is.
Maar ergens ligt er toch een
diepere verbondenheid, beginsel-
verwantschap tussen de Gerefor
meerden buiten en binnen de Her
vormde Kerk, een verwantschap
die zich jaren lang openbaarde in
een trekken naar de andere ker
ken en welke zich sedert kortere
tijd openbaart in een voorzichtige
trek naar de oude kerk. Het voegt
in het raam van dit artikel niet,
om breder in te gaan op allerlei
verschijnselen en op uitspraken,
die wij bij de andere Gerefor
meerden waarnamen en lazen en
hoorden.
Meer zicht
TNEZE gemeenschap in Gerefor-
meerd belijden en beleven is
er van ouds en wordt naar ik dan
meen allengs meer van de Her
vormd Gereformeerden herkend
en erkend. Het is er wel verre
vandaan, dat men zou kunnen ver
wachten. dat de eenwording van
de Gereformeerde gezindte een
feit zou worden, en zeker ook dat
dat zou geschieden onder het dak
van de Moederkerk.
Er is, dacht ik, iets gewonnen,
als wij merken, dat er weer wat
meer zicht komt op de Grote kerk
en er is wat gewonnen binnen de
kringen van de Gereformeerde ge
zindte. als wij merken, dat er ook
nog een deel van die gezindte in
de veelszins afgeschreven Her
vormde Kerk zich bevindt. Het is
volk, dat om die kerk wor
stelt en bidt, bidt en worstelt. Het
is een volk, dat dit doet tevens
om en voor die delen van de Ge
reformeerde gezindheid, van wie
het thans gescheiden leeft. Niet
om de kleine winst van wat over-
komers gaat het ons, maar, als
het God mocht behagen, om de
volledige winst van al de broede-
De kerk en de gemeenschap
geloofs-
Groeiproces
vormd Gereformeerden
zijn gaan
ontkomen aan de gedachte,
groeiproces gaande
dat
Bij alle kritiek, die de Gerefor
meerde gezindte in en buiten de
Hervormde Kerk op deze kerk ge
had heeft en heeft, is al te veel
uit het oog verloren dat de Hei
lige Geest hier dan toch, door
verlies cn winst heen, een werk
werkte. Toegegeven: het is met
gebrekkige en zondige mensen ge
werkt. maar het is gewerkt. De
Gereformeerden in de Hervormde
Kerk hebben niet uitgemunt in
kerkelijk besef en munten er nog
niet in uit, maar desondanks is
toch dit besef ontwaakt: deze kerk
is toch de kerk.
Van de zijde van de Gerefor
meerde broederen buiten de kerk
hun dit kerkelijk besef van
overlang ook niet bijgebracht. Van
alle zijden is hun de vraag voor
gehouden: Wat verwacht ge van
een kerk. die geer. belijdenis heeft
of daarnaar niet leeft? Is uw kerk
ieer dan een genootschap, waar-
gij samenspeelt met hen, die
met de belijdenis overhoop lig
gen? Op deze vragen willen wij
nu geen antwoord geven.
Wij willen wijzen op iets an
ders. Vanwaar komt het dat die
Hervormde Kerk u altijd belang
5 blijven inboezemen? Wat is het
dat het leven in de Gereformeer
de kerken kerkordelijk en litur
gisch zo parallel is gaan lopen
nrt «r/>n i,*AM f rrl nn—7n U t r 4.'nt - - t, t --L J
Veel misverstanden
ZONDER dat dit een voorop
gezet plan was, heeft op de
hoofdsamenkomst van de
te Utrecht gehouden Vrije Uni- (Van een onzer verslaggevers)
versiteitsdagen de verhouding
Woord anders beziet dan gebruikelijk
Uit onbekendheid Particuliere aangelegenheid
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
i^a.'15CH0mDn:c nu ar °ldemarkt-Paasloo
uoezjh. p. Schouten, voorheen pred.
voor bijz. werkz.h. te Paramaribo wo
nende te Katwijk aan Zee.
Amsterdam: P. H. Quar-
Bedankt
tel te Rotterdai
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Noordwijk-Binnen
Dekker te IJlst.
Aangenomen naar Zwaegwesteinde: J.
Tevel, kano', te Middelburg.
Bedankt voor Dirkshorn, Gees, Dr. en
Wateringen: J. Tevel, kand. te Middel
burg.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Vianen: M. S. Roos te Al
phen a. d. Rijn en P. Zwier te Zaamslag.
Beroepen te Haarlem-Noord: J. J. Re
bel te Murmurwoude.
Beroepbaarstelling: aan de Theologi
sche School te Apeldoorn zijn geslaagd
voor het kandidaatsexamen H. P.
Brandsma te Sneek, L. Harder te Leeu
warden. J. de Jong te Rotterdam. W. J.
v. d. Linden te Santpoort, M. Rebel te
Hilversum en P. V. Sonneveld te Bus-
sum, die allen terstond beroepbaar zijn.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te Aalst, Giessendam en
Goudswaard: P. Blok, kand. te Rotter
dam; te Enschede en Werkendam: C.
Wisse, kand. te Tholen.
van deze universiteit ten opzich
te van de Ned. Herv. Kerk een
belangrijk punt van bespreking
uitgemaakt. Dat begon 's mor
gens al, toen by de vaststelling
van het jaarverslag de heer N.
de Bruin te Ryswyk de vraag
stelde die men hem van her
vormde zijde had gedaan
waarom geen der directeuren
van de Vrye Universiteit tot de
hervormde kerk behoort.
In antwoord hierop verklaarde de
aftredende voorzitter van het college
directeuren, dr. J. Schouten, dat dit
vroeger niet mogelijk was. daar het
reglement voorschreef dat directeuren lid
van de gereformeerde kerken moester
zijn. Enkele jaren geleden is dat regle
ment gewijzigd, maar door allerlei om
standigheden heeft men niet aanstonds
de oude traditie kunnen breken, zodat
inderdaad totnogtoe alle directeuren ge
reformeerd zijn, ook de nieuwbenoemde
in die dag, oud-minister mr. J. Algera
Dr. Schouten geloofde, dat van de
mogelijkheid om ook anderen dan ge
reformeerden tot het college van direc
teuren toe te laten, in de toekomst zeker
gebruik gemaakt zal worden. Intussen
vestigde hij er de aandacht op, dat mer
bij de benoeming van hoogleraren, lec
toren enz. veel verder is. Daar zijn al
verschillende niet-gereformeerden.
Contact
Middags kwam deze zaak opnieuw
de orde. De hoogleraar dr. R. Schip
pers sprak toen over de positie van de
Vrije Universiteit in ons land; niet hoe
zij is, maar hoe zij zou moeten zijn.
Prof. Schippers drong sterk aan o
nauwer contact met de hervormde kerk,
in die zin dan, dat het hervormde element
volledig wordt aanvaard bü de V.U. Hü
er trouwens van overtuigd, dat de
ormde docenten zich aan de V.U.
niet laten uitpeilen uit de Hervormde
Kerk, om zich als een aparte attracti
op de gereformeerde rijsttafel te laten
opdienen.
Eerlang zal de Vrije Universiteit haar
eerste hervormde rector-magnificus heb
ben. Dat^ de hervormde studentenpredi.-
kant aatf de V.U. op een normale manier
werkzaam is, wordt in deze gemeenschap
als vanzelfsprekend aanvaard. Het leek
prof. Schippers gewenst, dat men oog
heeft voor wat de hervormde kerk doet
haar apostolaat onder academici.
Struikelblok
)e heer A. J. van Oosten te 's-Graven-
ïde stelde de vraag, waarom de V.U.
haar predikantenweken ook niet voor
hervormde dominees openstelt, en zich
daardoor de gelegenheid verschaft om
meer bekendheid te krijgen bij deze
predikanten. Veel misverstanden komen
immers uit onbekendheid voort.
Ds E. J. Beens, hervormd predikant te
Hillegersberg, vroeg zich af, of het grote
struikelblok voor hervormden niet blijft
de bepaling, dat hoogleraren in. de theo
logische faculteit der V.U. bij de ge
reformeerde kerken moeten horen.
Prof Schippers deelde mee, dat van de
126 docenten aan de V.U. er vijftien tot
de herv. kerk behoren, terwijl enkele
andere chr. geref., vrijgemaakt of luthers
zijn. Van de studenten is 68 pet. gerefor
meerd en 16 pet. hervormd Dat de V.U
haar predikantenweken dient open te
stellen voor hervormde dominees, gaf hij
volmondig toe.
Over de opmerking van ds. Beens dacht
prof. Schippers anders. Dat de theolo
gische faculteit gereformeerd is. hoefde
volgens de hoogleraar geen struikelblok
te zijn. Wat betekent in de totaliteit der
faculteiten dat zevental theologen? Het!
i de theologische
is werkelijk niet m<
bestaat bij de gratie
faculteit, integendeel.
De hervormde kerk erkent toch ook
volledig de theologische faculteiten der
rijksuniversiteiten, ofschoon daartoe ook
hoogleraren behoren (bijv. in Amsterdam
door de doopsgezinde en lutherse
naria), die niet hervormd zijn. Men zal
respect moeten hebben voor de ingewik
kelde problematiek, als gevolg van dc
kerkelijke situatie. Ook
persoonlijk zou willen, dat een hervormde
theoloog aan de V.U. doceerde, dan moet
men het toch geen struikelblok
nader contact achten, nu dit niet zo
Politieke keus
Nog twee andere vragers kwamen
uren. De eerste, de heer E. van Ruller
Groningen, vroeg o.a. met verhef
fing van stem of het te tolereren is,
dat een gereformeerde studentenpredi
kant aan de V.U. het in het midden laat
of de studenten op christelijke politieke
partijen zullen stemmen of niet. Daarbij
doelde hij op de discussie over politieke
keuze, geleid door ds. H. M. Kuitert, in
het orgaan der studentenpredikanten
„Sermo".
Prof. Schippers verklaarde, dat de V.U.
niet verantwoordelijk kan zijn voor wat
in Sermo staat. Hijzelf had in dit blad
overigens zijn persoonlijke voorkeur
de a.r. partij kunnen uiteenzetten ei.
had tot „bekéring" van enkele studenten
geleid.
begrijp, dat men tegen uitlatingen
n ds. Kuitert gesteigerd heeft", zei
prof. Schippers, „maar ik vraag toch be
grip voor de wijze waarop men in een
studentenblad vrij over deze dingen kan
praten Ds. Kuitert wilde, door afstand
te nemen van de chr. politieke partijen
de zaak „opengooien" en daardoor de
kans geven om tot een eerlijke d:
komen.
Laat men toch niet vergeten, aldus
prof. Schippers, dat men aan een univer
siteit kritisch bezig is. Dat behoort tot
het wetenschappelijk leven. Natuurlijk
kan dat te ver gaan, maar daarvoor be
staat de V.U. nu juist, namelijk orr.
kritisch bezig te zijn in het licht der
Heilige Schrift.
De andere vrager, de heer D. Dijkstra
te Emmen, laakte de houding van prof.
dr. J. P van Rooijen, die op een studie
conferentie van het C.N.V. de geboorte
beperking zou hebben aangeprezen. Is dat
nu een hoogleraar, die terdege rekening
houdt met Gods< Woord?, vroeg hij.
Prof. Schippers'.wilde hierop niet in
gaan, daar prof. Van Rooijen niet per
soonlijk aanwezig was. Alleen noteerde
hij dankbaar, dat de vrager er kennelijk
van overtuigd was dat prof. Van Rooijen
terdege rekening houdt met Gods Woord
Daarvan is men bij de V.U. ten aanzien
deze hoogleraar ook tenvolle ver
zekerd. Dan hoeft het echter niet uitge
sloten te zijn, dat men het probleem van
de wereldbevolking op grond van Gods
Prof. Schippers had in zijn rede
dat de V.U. het recht van toeschouwershouding
aan de Vrije Universiteit ontzegd. De
universiteit moet midden onder het
volk staan, niet enkel midden onder
het eigen volkgelijk tot. 1940 het
geval was.
In het voetspoor van dr. H. Colijn
en prof. mr. J. Oranje wilde hij ook
de verhouding tegenover de andere
universiteiten in een ander licht zien.
De federatiegedachte op universitair
gebied leek hem allerminst verwer
pelijk.
Enige kritiek oefende prof. Schippers
op de grote christelijke instellingen
en organen van wie hij met name
de N.C.R.V. en het C.N.V. noemde
die de V.U. zien als een particuliere
aangelegenheid van hun gereformeer
de leden, een zaak van „speciaal ge-
reformeerdendom", waaraan die or
ganisaties in haar verheven interker
kelijkheid wel kunnen voorbijgaan.
Laat men toch inzien, dat de V.U.
gelijk doel en een gelijke verantwoorde
lijkheid heeft, zij het op het speciale
de christelijke wetenschaps-
De mens van Gods geslachtEr stijgt een hoongelach ij
en met een stortvloed van woorden en argumenten wori
diezelfde mens met zijn neus op de feiten gedrukt. Massj
moordenaars, gewetenloze dictators, machtswellustelingen
gaat u zo maar door. En vraag eens aan een rechter, die
in dag uit lieden voor zich krijgt, die zich hebben vergrepi
misschien o zo geraffineerd, aan het leven en de eigendommi
van hun medemensen. De mens van Gods geslacht? Wilt
vooral niet vergeten, dat er vanaf het paradijs tot het laati
uurdat onze wereld zal bestaan, een adembenemende strij
wordt gevoerd öm de mens, tussen God en satan? En laat
genoemde zou zich heus niet zo inspannen, als hij niet w
dat juist die mens van Gods geslacht is, dat hij Gods beel
draagt. In een voortdurende poging is de satan bezig dat bee\
uit te wissen en er zijn eigen gruwelijke stempel op te d:
ken. Hij kan zeer ver gaan, maar zijn poging is tot mislukkii
gedoemd. Hoe dat kan? Gods eigen Zoon heeft de satan ov
wonnen en daardoor is het mogelijk geworden, dat de mei
zich weer is gaan realiseren, dat hij in volle werkelijkhei
van Gods geslacht is. God zegt: „Mijn kind" en de me ij
antwoordt: Mijn Vader!"
GERINGERE VERSCHEIDENHEID
TN prof. Beel, die dr. Rutgers gaat
opvolgen, krijgt de Raad van
State zijn eerste rooms-katholieke
vice-president. Wij hebben geen be-
Raad van State schikt, is op zij»
minst voor twijfel vatbaar.
De benoeming van prof. Beel tij
-president van de Raad van Stal
hoefte, daartegen bedenkingen in te te roept intussen nog een vraag i
beoefening.
Prof. Schippers bedoelde dit niet als
verwijt Hij was er dankbaar
velen de V.U. vanouds al zien zoals zij
is en wat zij wil zijn: de actuele bijdra-
»e tot wetenschappelijke bezinning op,
en wetenschappelijk getuigenis van het
evangelie.
Overige sprekers
De V.U.-dag, geleid door de curator
ds. P. N. Kruyswijk te Amsterdam, tel
de nog meer sprekers. Ir. C. A. Doets
te Leerdam lichtte de ontwikkeling
i het
de nadruk legde op de zich steeds ^her
halende vraag over de verhouding tus
sen geloof en wetenschap.
Jhr. mr. C. J. A. de Ranitz richtte
zich als burgemeester van Utrecht tot
de vergadering. Het slotwoord was voor
rekening van mevrouw S. H. Engelkes—
Wijngaarden te Amersfoort.
Aan het begin van de vergadering had
ds. Kruyswijk een woord "van gedach-
gesproken i.v.m. het overlijden
ïej. A. Vinhuizen te Middelstum,
C. C. P. Ingwersen te Amsterdam en dr
W. A. van Es te Baarn, die elk op hun
manier veel voor de V.U. hebben bete
kend. Ook herdacht men 'architect John.
H. Groenewcgen, een der ontwerpers van
het in aanbouw zijnde V.U.-ziekenhuis.
Tot dr. J. Schouten, die 24 jaar in het
college van directeuren zitting had,
sprak ds. Kruyswijk een woord van dank.
Een bijzonder waardevolle bijdrage
leverde op deze dag het studentenkoor
der Vrije Universiteit, dat onder leiding
van Simon C. Jansen van koorzang
deed genieten.
brengen. De rooms-katholieken zijn
Nederlanders als alle anderen en ko
men evengoed als alle anderen voor
benoemingen tot op de hoogste pos
ten in aanmerking.
Wie het betreuren wil, dat thans een
rooms-katholiek is benoemd, zou wel
licht verstandig doen, zich af te
verband met het feit, dal
bij problemen rondom kabinetsfor
maties, onze Koningin zich steed
laat adviseren door drie gezagheb
bende figuren: te weten door de vic»
president van de Raad van State q
door de voorzitters der beide Kamen
Nu wil het feit, dat er straks
gen, of deze benoeming niet mee deze hooggeplaatsten geen zal
van wie kan worden aangenome»
dat hij gerekend mag worden te bi
beschouwd moet worden als een ge
volg van een slinkende invloed
het protestantisme in ons land, een horen tot de geesteswereld der pi
slinkende invloed die niet valt los te testants-christelijke partijen. De
maken van de gespletenheid binnen president
het protestantisme, een gespleten
heid ook en niet het minst op poli
tiek terrein.
i de Raad van State
rooms-katholiek zijn. Ook
voorzitter van de Tweede Kamer
rooms-katholiek. De voorzitter
Zoals in andere hoge ambten de heer de Eerste Kamer tenslotte is socia:
Beel zich een bij uitstek knap i
list.
gistraat heeft betoond, zo zal hij dit Het is ons bekend, dat deze perso
ook doen als fungerend president
i hun adviezen verstrekken vanul
hoogste adviescollege, dat Raad het ambt dat zij bekleden. Maar da!
mocht niet verhinderen, dat de gees
van State heet.
nood aan de man komt, de heer lijk een gelukkige omstandigheid bs
Beel niet steeds ongenegen is, de tekende, die, vermoeden wij, aan dl
stilte van de Raad van State te ver- waarde van hun adviezen slecht]
laten om, zij het tijdelijk, op het ten goede kon komen. Thans is dit
politieke erf hulpvaardig naar voren verscheidenheid een geringere ge)
DEERNISWEKKEND VERLOOP
TN Indonesië heeft, na een van zijn
vele buitenlandse reizen, Soekarno
weer eens afgelegd wat
kunnen
terschap.
Helaas is de vraag gerechtvaardigd,
of er zelfs in zijn eigen land nog
Onder deze omstandigheden heet
Soekarno zich veroorloofd wat and«
ren zich onder soortgelijke omstai
belofte van be- digheden veroorloofd hebben: hj
heeft zich grote bevoegdheden aar
gematigd. Of daarin de oplossini
ligt? Het is voor alle twijfel vatbaar
velen zijn die in deze nieuwe belofte In elk geval betekent het i
stal
nog voldoende vertrouwen hebben. terug op de weg naar een democrat
Encycliek van Paus Johannes
Paus Johannes heeft gisteren
zijn eerste herderlijk schrijven
aan zijn rooms-katholieke gelovi
gen gezonden. De encycliek
draagt de titel ,,Bij de stoel van
Petrus" en is meer dan elfdui
zend woorden lang. Zij handelt
over het zoeken naar de waar
heid, over de vrede tussen de
Advertentie
66
De westelijke hemel stond nog altijd in vuur en
vlam en vormde één caleidoscopische schittering
van rood en oranje en goud, terwijl de wolkenstre-
pen vlak boven de horizon vurige tongen vorm
den. Maar de zon was al ondergegaan, de hemel in
het oosten was reeds grauw geworden, en de plotse
ling invallende duisternis van de tropische nacht
kwam over de zee aangesneld. De duikboot nader
de onder een scherpe hoek aan stuurboordzijde,
grimmig, zwart en dreigend in de vallende sche
mering, het spiegelgladde water aan weerskanten
van haar boeg fosforescerend wit opstuwend. Het
geronk van de dieselmotoren stierf weg tot een dof
gemompel, terwijl de kwaadaardige donkere loop
van het grote kanon op de voorsteven langzaam op
en neer scheen te deinen tengevolge van het gedob-
ber van de kleine reddingboot. Meter voor meter
kwam zij onvermurwbaar dichterbij En toen weer
klonk er een scherp, onweerstaanbaar bevel m de
commandotoren van de duikboot; op een gebaar
van Nicolson bracht McKinnon de motor lot stil
stand. en een ogenblik later schuurde de duikboot
ruw langs de zijkant van de reddingboot.
Nicolson rekte zijn hals uit en liet zijn blik snel
langs het dek en de commandotoren van de duikboot
glijden. Zoals hij reeds had verwacht, wees het
grote kanon op de voorsteven in hun richting, maar
over hun hoofden heen. Het lichte luchtafweerkanon
was eveneens op hen gericht, precies op het mid
den van de boot: ten aanzien daarvan had hij zich
misrekend, doch dat risico moesten zij dan maar
op de koop toe nemen. Er bevonden zich drie man
nen in de commandotoren, van wie er twee waren
gewapend een officier met een pistool en een ma
troos met wat wel een licht machinegeweer leek
terwijl er vijf man aan de voet van de toren ston
den. van wie er slechts één gewapend was. Bij wij
ze van commissie van ontvangst was dat angstwek
kend genoeg, maar toch minder erg dan hij had
verwacht. Hij was bang geweest dat de plotselinge
koersverandering van de reddingboot, op het aller
laatste ogenblik welke ten doel had gehad hen
aan bakboordzijde langszij van de duikboot te bren
gen, zodat zij ten oosten daarvan in het halfdonker
kwamen te liggen, terwijl het silhouet van de duik-
door ALISTAIR MAC LEAN i
(vertaling Rob Limburg)
boot scherp afstak tegen het avondrood een ster
ke verdenking zou hebben opgewekt, maar men had
die beweging kennelijk opgevat als een wanhopige
poging om op het allerlaatste ogenblik nog te ont
komen. waarvan men echter ook onmiddellijk het
hopeloze had ingezien. Een reddingboot was voor
niemand een bedreiging, en de duikbootcommandanl
moest wel van mening zijn geweest dat hij meer
dan voldoende voorzorgsmaatregelen had genomen
tegen het minieme verzet dat zij eventueel zouden
kunnen bieden.
De drie vaartuigen de duikboot en de beide red
dingboten hadden nog altijd een vaartje van on
geveer twee knopen, toen er een touw van het dek
van de duikboot naar beneden kwam suizen en op
de voorsteven van de voorste reddingboot terecht
kwam Vannier greep het automatisch en keek om
naar Nicolson.
,,Je kunt wel vastmaken, vierde." Nicolsons stem
klonk berustend en bitter. ..Wat zouden een aantal
vuisten en een stuk of wat zakmessen kunnen uit
richten tegen deze overmacht?"
..Verstandig, buitengewoon verstandig!" De offi
cier hing met gekruiste armen over de commando-
toren; de loop van zijn revolver in het verlengde
van zijn linkerbovenarm. Zijn Engels was goed en
zijn stem klonk zelfingenomen, terwijl 2ijn landen
een glinsterend witte streep trokken door de donke
re vlek van zijn gezicht. ..Weerstand bieden zou al
leen maar onaangenaam zijn, voor ons allemaal,
nietwaar?"
Nicolson mompelde een verwensing.
ie verdrietig het hoofd en amuseerde zich koste
lijk. Maar opeens richtte hij zich op en keek Ni
colson scherp aan, over de loop van zijn revolver
heen „Wees vooral voorzichtig". Zijn stem klonk
als een zweepslag.
Langzaam, zonder zich ook maar im het minst te
haasten of zich ergens aan te storen, haalde Ni
colson een sigaret uit hel pakje, dat Willoughby
hem voorhield, streek even langzaam een lucifer
aan, stak zijn sigaret en die van Willoughby aan,
en gooide de lucifer in zee.
,,0, ja! Natuurlijk!" De officier lachte kort en
minachtend. ,,De flegmatieke Engelsman! Hij moet
zijn reputatie hooghouden in het bijzijn van zijn
manschappen, al klapperen zijn tanden van angst.
Daar heb je er nóg zo eentje!"
Voorin de boot werd het voorover gebogen hoofd
van Vannier. met een sigaret tussen de lippen, plot
seling fel verlicht door de lucifer in zijn hand, die
opeens aanging. „Dat is roerend, werkelijk roe
rend!" Opeens veranderde de toon van zijn stem.
..Maar nou genoeg van al die onzin. Dadelijk aan
boord allemaal'" Hij richtte zijn revolver op
Nicolson. „Jij eerst!"
Nicolson stond op. leunde met zijn ene arm te
gen de zijkant van de duikboot, terwijl hij de ande
re stijf tegen zich aanklemde. „Wat bent u van
plan met ons te doen?
Zijn stem klonk luid, het was bijna een schreeuw; i
er trilde een meesterlijke huivering in door. „Ons I
allemaal afmaken? Ons martelen? Ons opsluiten ui
die gevangenkampen in Japan?" Hij schreeuwde nu
inderdaad; er klonken woede en vrees in zijn stem:
de lucifer van Vannier was niet overboord geval
len. en het gesis, voorin de boot, klonk zelfs nog
luider, dan hij had verwacht. „Waarom schiet u ons
allemaal met meteen neer. in plaats van
Adembenemend-plotseling weerklonk er voorin de
reddingboot een luid gesis en twee slierten vonken,
rood en vlammen schoten onder een hoek van zes
tig graden de donkerdei wordende lucht in, ovei
het dek van de duikboot neen, en toen ontbrandden
de beide vuurpijlen var de reddingboot bijna tege
lijkertijd, wel honderd meter boven het watervlak
(Wordt vervotgd)
volken en op de arbeidsmarkt en
over de eenheid van de gelo
vigen.
De paus, die in dit schrijven zijn pro
gramma bekend maakt, doet een beroep
op de staatsleiders in de tegenover elkaar
staande kampen „om elke weg naa
vrede te beproeven." Hij drong er op
bij pers, film en t.v. een tegenwicht te
vormen tegen de om zich heen grijpende
tendens naar vervalsing van de v
heid en immoraliteit.
Hoewel sommige persbureau's delen
van de encycliek dramatisch noemden,
bevat zij betrekkelijk weinig nieuwe
dingen Voor de protestanten is verre
weg het belangrijkste gedeelte het hoofd
stuk van bijna 2500 woorden over
wereldconcilie en de eenheid var
christenen.
Discussie
De paus zegt dat de rooms-katholieke
kerk alles wat door God is geopenbaard
als te geloven waarheid moet opleggen
en dat de kerk er nimmer van afgelaten
heelt degenen die zich daarvan verwij
derd hebben naar de rechte weg terug
te roepen.
„Er zijn echter talrijke punten
waarvoor de rooms-katholieke kerk
de godgeleerde discussie toestaat, voor
zover het gaat om niet uitgemaakte
kwesties en voorzover, zoals kardinaal
Newman het noemde, dergelijke dis
cussies geen afbreuk doen aan de een
heid van de kerk, maar integendeel
bijdragen aan een beter en dieper
begrip van de dogma'
Volgens de paus zal het voornaamste
werk van het concilie zijn de bevorde
ring van het rooms-katholieke geloof en
de vernieuwing volgens de juiste lijnen
an de traditie van het christelijk volk
n de aanpassing v, j I j
an de vereisten
an deze tijd.
Het hoofd va
'de roomse kerk
Advertentie
Kruschen Salts -
de kleine dagelijkse dosis,
kan ook voor D wonderen doen.
Duizenden-werden verlost vaa
bun rheumatische pijnen.
Waarom zoudt U dan nog langer lijden.
Néém Kruschen - hoe eerder hoe beter
De gunstige werking op Uw bloedzuive
rende organen blijkt al gauw Pijnen
verdwijnen, naarmate Kruschen Uw
bloed vrij maakt van de onzuiverheden.
Uw pijnen verwekken Als U
land dat, hoe rijk ook van nature,
niettemin financieel en economisch
arm kan zijn. Arm omdat er van zijn
regering geen daadkracht uitgaat.
een tische ontwikkeling
ding van verantwoordelijkheid.
Waarbij komt, dat dezelfde omstan
digheden voor het leger aanleidini
zijn geworden, zich breder te maken.
landen
land af te zetten boven zelf
bevangen eigen fouten
mingen te erkennen.
De democratie leidt in Indonesië een sultaat
zorgelijk bestaan. De bureaucratie ming
daarentegen viert er hoogtij. Het ming ook weer bevorderend,
enige wat er in overvloedige mate Juist wie bij zichzelf gevoelens
geproduceerd schijnt te worden, zijn
d" problemen; zij stapelen er zich op,
en geen
gedaan.
in het bijzonder Neder- al geen aanwijzing voor een nor
male en gezonde gang van zaken,
tekortko- Zo is het daar in Indonesië een voort
durende botsing en wrijving, als re-
een algemene veriam
op haar beurt die verlam-
sympathie weet te leven voor land
volk ginds, zal dit alles moeten
wordt bevredigend af- aanmerken als een wel volop deernis)
wekkend verloop.
A verten tie
schreef: „Wij hopen dat degenen die
dit zien plaats vinden, maar van deze
apostolische stoel zijn gescheiden, het
zullen opnemen als een vriendelijke
uitnodiging om die eenheid te zoe- Vrouwen hebben vaak moeilijke en
Christus \ïufiT trta<Zbn°hemelsSe pRnliJke tfjden. Zij kunnen deze aan-
Chnstus o vurig tot Zijn hemelse merkelijk verlichten, ja die pijnen
Vrouwen
Vader heeft gebeden.'
alinea schrijft hij tenminste: „Wij heb-
vernomen en dat was werkelijk
trbost voor ons dat zeer kort ge
leden in niet weinig gemeenschappen,
die zijn afgescheiden van de stoel van
sint Petrus, een zekere welwillendheid
geest is ontwaakt ten aanzien
het geloof en de katholieke leer ei
aanzienlijke eerbied voor deze aposto
lische stoel is geboren en dagelijks
groeit naarmate de bestudering van cl
waarheid oude vooroordelen vernietigt.
Geen gesprek
De paus schijnt nauwelijks te begrijpen
dat het verlangen naar gemeenschap
;-katholieke en niet-rooms-katholie-
ke christenen is gebaseerd op een verli
in die oude kerk terug te kei-
Zij verlangen veeleer om los van pau
selijke stoel samen in eenheid tot God
gaan. De paus echter vraagt:
„Staal ons dit vriendelijk verlangen
toe, dat wij hebben om u aan te spre
ken als broeders en zonen. Staat ons
toe de hoop op uw terugkeer welke
wij koesteren met de gevoelens van
vaderlijke liefde te voedenmerkt
op, bidden wij u, dat indien wij u met
liefde uitnodigen tot eenheid van de
kerk wij u niet nodigen naar het huis
een vreemde, maar naar uw eigen
huis, naar het vaderhuis dat allen toe
behoort.
Voor de paus blijkt de „moeder
kerk" nog altijd het „vaderhuis" te
zoals wij reeds eerder hebben
geschreven komt er tijdens het oecu
menisch concilie geen gesprek van
christenen onder elkaar, van gelijken
ïijnen verwekken Als U voor Gods troon- en daarom zal er
vandaag met 'Kruschen begint - iedere daar in bet geheel geen gesprek komen
dag de kleine dosis - ondervindt U die tussen rooms-katholieken en protes-
weldadige verlossing al gauw. I tanten.
doen verdwijnen door het gebruik
van Togal, de grote pijnverdrijver.
Togal is onschadelijk voor hart, nieren
en maag. Bij apotheek en drogist 0.95,
2.40 en 8.f"
VAN HER EN DER
Van 12 juli t.in. 23 augustus a.s.
len, naar men ons van de zijde va
A.M.V.J. meedeelt, in de Kapel
Kasteel Staverden korte zondagmor
gendiensten voor vacantiegangers en
kampeerders worden gehouden.
Deze diensten beginnen om 11.30 u
duren ongeveer drie kwartier. Ieder
een is hartelijk welkom.
Avertenue
dp naam voor goede uurwerken
