Jücuuic fciitsrlje (üburanl Onzekerheid bleef tot laatste ogenblik Vandaag Westduitse presidentsverkiesing p lrf - i Deutsche Partei zat op de wip Geallieerd overleg voor hervatting Genève? Vorstelijk tuinfeest voor Paola en Albert Lozlof is nu in Washington Negerhoogleraar in Nederland Prof. Busia uit gevlucht geboorteland Leraarssalarissen komen spoedig in kabinet Vrijspraak voor Willem Polak Noorwegen en Nederland treden uit walvisvaartconventie Redelijke quota onmogelijk WOENSDAG 1 JULI 1959 BUREAUS: Steenstraat ri Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling TeL 81441. ADVERTENTIES: *0.20 per millimeter. Familieberichten f 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting) Postrekening 6893d. Veertigste jaargang no. 11602 CÜRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „StantwasHcfi is gbdjleuea myn bert in tegfjeospoet" Dr. E. DIEMER Zending in nieuwe stijl Zie pagina 2 Vandaag valt de beslissing OERLIJN Aan de vooravond van de verkiezing 1 -C' duitse president heerste i Tof. Carlo Schmid, de socialistische kandidaat voor het uitse presidentschap DE GAULLE NAAR ENGELAND Ramdaas zal naar in welingelichte ingen te Parijs wordt bevestigd pre nt De Gaulle van Frankrijk in een :ieel antwoord de uitnodiging aan- 'den, een officieel bezoek aan Enge- te brengen. Er moet nog een datum het bezoek worden vastgesteld. En- dagen geleden was reeds uitgelekt, premier Macmillan namens koningin zabeth een uitnodiging aan president Gaulle had gezonden. Officieel werd van het stilzwijgen bewaard. (Van onze correspondent in Bonn) an de nieuwe West- Berlijn nog steeds onzekerheid rol, die de Deutsche Partei zou spelen. Naar men zich herinnert, heelt op een partijcongres, dat het afgelopen weekeinde in Bremen werd ge houden, het hoofdbestuur van de D.P. haar 21 kiesmannen in het college van 1.038 aanbevolen vandaag op geen van de drie presidentskandidaten (dr. Luebke voor de C.D.U.-C.S.U., prof. Carlo Schmid voor de S.P.D. en dr. Max Becker voor de vrije democratische partij) te stemmen. Belangrijk was dat het d.p.-i AAlleen de machtige C.D.U.-C.S-U. zal hoofdbestuur zijn 21 kiesmannen1961 de DJ";ts;he b»"*1 d,°°r he4J>?' ju staan van enkele kieskringen kunnen hei geen afwijzende instructie, doch pen, haa.r bestaan als nationale politieke slechts een aanbeveling had mede-, partij te rekken en het C.D.U.-C.S.U. gegeven en in kringen der C.D.U.- hoofdbestuur zal zeker niet nalaten de S,eTT u lx DP--mannen dut voor ogen te houden U.a.U. hoopte men nu maar, dat De D.P. heeft in 196- dus de C.D.U.- toch nog een aantal D.P.-kiesman-C.S.U. niet zo hard nodig als omgekeerd nen in de geheime stemming zich vandaag in de Sileziehal het geval was^ - j Het was met onmogelijk, dat de ene hand niet aan de aanbeveling van het de andere zou schoonwassen en dat dus partijbestuur zou houden en toch op toch nog dr. Luebke van de C.D.U. bij de dr. Luebke zou stemmen. eerste stemming de slobheer zou worden van Schlosz Bellevue in West-Berlijn, dat -r- u ?€jj f Partei, zat dus op de wip- voortaan de Westduitse bondspresident Toch hadden haar 21 kiesmannen niet zo'n als Berlijnse residentie zal dienen- hefkracht als men geneigd zou zijn te geloven. Wanneer de D.P. zou willen trachten in een koehandel achter de lissen haar stemmen te verkopen door bijv. zich het ministerie van landbouw op te eisen, zou zij van een koude Ber lijnse kermis thuiskomen. De D.P. be weegt zich n.l. wat het aantal Westduitse algemene verkiezingen e haar uitgebrachte stemmen betreft dicht aan de rand van de gevaarlijke vijf procent clausule in de Westduitse kies wet. Deze bepaalt dat een partij, die geen vijf procent der uitgebrachte stemme zich verzamelt, geen zetel in de Bondsdag krijgt. Al haar stemmen gaan verloren. Zonder jacquet 'ïi streepbroeken 'ONING BOUDEWIJN heeft gis- t teren het tweede tuinfeest ge rende zijn regering gegeven. Het bd plaats ter ere van een van de toste prinsessen van Europa, Bla Ruffo di Calabria. Meer dan 0 gasten bevonden zich in de met en overdekte tuinen van bis van Laeken, maar zij keken 1 naar de rozen, maar naar Paola )f zij de een of andere zeldzame (tische orchidee was. n democratisch koninklijk tuin- hetgeen betekende dat stireepjes- i jacquet niet verplicht wa- Minder dan een maanïd geleden left de 28-jarige koning verklaard, „afschuw" heeft van de ieepjesbroeken en de jacquets van t koninklijk protocol. Op de uitnodl- het tuinfeest van vandaag brd alleen vermeld „donkere kleding de heren". Leopold was medegastheer op Er werden twee uitnodigingen sonden: een van Boudewijn en de i Leopold en zijn vrouw, a droeg een groen mousseline toilet, enige juwelen waren haar ver dring en een snoer paarlen. Bou- |wijn, Leopold en Albert droegen allen >rmele grijze kostuums. Enkele gas- i hielden zich strikt aan het proto- hoge hoeden, jacquets en 8epje6broeken. Li-liane vertoonde zich niet. Zij a Russisohe vice-premier. Frol Koz- is gisteren in Washington aange- len, waar hij vandaag besprekingen J voeren met president Eisenhower minister Herter. Hij werd bij aan- tst begroet door vice-president Ni- I die hij al in New York had ont- t bij de opening van de grote Rus tle tentoonstelling. ozlof verklaarde bij aankomst, dat toetrekkingen tussen de Sowjetunie de Ver Staten zioh verder in een jeraadschappeiijke geest kunnen en •ten ontwikkelen. Nixon zeide te ho- i dat Kozlofs bezoek aan Washing- zou bijdragen to-t het vinden van Bsingen voor politieke vraagstukken, er tussen beide landen bestaan. New York vroeg Kozlof aan een tider van een speelgoedfabriek, hoe hij verdiende. De man antwoordde: I dollar per week" En hoevee] huur t je daarvan betalen?" luidde de twe vraag van de nieuwsgierige Koz- „Niets, ik heb een eigen huis", kon arbeider hem mededelen.... heeft griep. Prins Karei, oom van bert, was eveneens afwezig. Hij i een uitnodiging voor het huwelijk de hand. Er werd champagne, vruchtensap whiskey gedronken. Paola en Boudewijn dronken vruchtensap. Albert en zijn vader dronken champagne. Ten gevolge van de bedekte luoh-t vond het grootste gedeelte van het tuinfeest plaats in de overdekte tropische tui nen van het paleis. Het was geduren de het .gehele feest zo druk, dat ver schillende gasten na iets meer dan een half uur reeds vertrokken. Toen de vorstelijke 6toet tussen de rijen gasten door wandelde werd er vaak ge applaudisseerd. lim 1000 kiesmannen war swaardige hindernissen i lyn aangakomen. De Oostduitse autoriteiten aan de zonegrens tussen West-Duitsland en de Oos richtten zich voornamelijk op de vracht wagens, die sinds maandagmiddag opval lend langzaam wrden afgehandeld, dat zich lange queues van wachtende vrachtauto's aan de grensposten vormden. Indonesië zal betalen als De vorige maand door de Indonesische regering ingestelde speciale commissie ter vaststelling van de schadevergoeding voor de genationaliseerde Nederlandse ondernemingen onder leiding van de mi nister van economische stabilisatie, kolo nel Suprajogi, heeft een wet ontworpen betreffende de wijze, waarop de schade vergoeding zal geregeld worden. D» com missie verklaart, dat tot nog toe geen verzoek van de eigenaren om schadever goeding is ontvangen. Zij meent, dat dra de omvang van het bedrag der scha devergoeding is vastgesteld en door b< de partijen de Indonesische regering de eigenaren zal zijn goedgekeurd, niet meer dan passend is schadever goeding aan de eigenaars te betalen n de politieke toestand dit toelaat, wet wordt binnenkort aan het par lement voorgelegd. De commissie meent, dat de aanvragen vanschadevergoeding alsnog kunnen worden ingediend en heeft geen tijds- grens gesteld. Dit kan geschieden door de eigenaar zelf. een advocaat of een ge machtigde. Het merendeel der Westduitse kiesmannen was gisteren al in Berlijn. De foto werd genomen tijdens een receptie in de tuin van het Orangerie-kasteel. Bonds kanselier Adenauer klinkt met de kandidaat van zijn partij dr. Luebke. Ontmoeting Luns en von Brentano op 7 juli Een woordvoerder van het West duitse ministerie van buitenlandse zaken heeft medegedeeld, dat de mi nisters von Brentano en Luns elkaar spoedig zullen ontmoeten om de tus sen Nederland en de Bondsrepubliek hangende kwesties te bespreken. Het overleg tussen de twee ministers van buitenlandse zaken zal waarschijnlijk op 7 juli in de omgeving van Frank fort worden gehouden. De directeur- generaal politieke zaken van het mi nisterie van buitenlandse zaken in Den Haag. dr. H. R. van Houten, zal volgens de woordvoerder donderdag naar Bonn vertrekken om met ambas sadeur dr. R. Lahr voorbereidingen te treffen voor dit gesprek. De Nederlandse regering heeft nog geen standpunt bepaald ten aanzien van het houden van een bijeenkomst van de minis terraad van de N.A.V.O. alvorens het overleg in Genève wordt hervat. De Ne derlandse houding zal worden vastge steld nadat deze kwestie zal zijn bespro ken op de eerstvolgende vergadering van de permanente vertegenwoordigers bij de Noordatlantische vefarigsorganisatie in De ambassadeurs van België. Italië en Frankrijk hebben onverwacht bezoek gebracht aan Sir Frederick Hoyar-Miller, de permanente staats secretaris van het Foreign Office te Londen, om aan te dringen op geal lieerd overleg voor de hervatting van de Geneefse conferentie. Als eerete heeft België officiële stappen in Londen, Washington en Parijs gedaan om er op aan te dringen dat de 15 m ters van buitenlandse zaken van OF DE NEGERHOOGLERAAR dr. Kofi A. Busia uit Akkra in Ghana bijzonder hoogleraar in de Afrikaanse culturele antropologie en sociologie aan de Leidse universi teit zal worden en bovendien docent aan het Institute of social studies in Den Haag, is nog een vraag. is namelijk een arrestatiebevel tegen hem uitgevaardigd, daar hij de oppositie tegen de regering heeft geleid. Prof. Busia zou de procureur-generaal, Geoffrey Bing, hebben belasterd en vandaar dat er een dagvaarding tegen hem is uitgebracht Ook twee andere oppositieleiders, even van de Verenigde partij, moeten te- recht staan. In Londen heeft dr. Busia gisteren ver klaard, dat hij zijn land heeft verlaten om arrestatie te ontkomen. Zonodig zou hij echter bereid zijn naar Ghana terug te keren om de strijd met Bing aan te binden. Hij legde er de nadruk op, dat hij nog steeds leider van de oppositie is, maar dat het geen zin heeft in de gevan genis te zitten. Zijn benoemingen in Lei den en Den Haag heeft hij nog niet of ficieel aanvaard. Wat Leiden betreft, kon dit ook nog niet daar er voor de bijzon dere leerstoel, die dr. Busia zou moeten bezetten, nog geen koninklijke goedkeu ring is verleend. MINISTER CALS BELOOFT: Prof. Busia is reeds eerder in Neder land als hoogleraar opgetreden. Hij gaf vijf maanden lang gastcolleges aan de Landbouwhogeschool in Wageningen. „U begrijpt, dat ik eerst aan de Neder landse autoriteiten uiteen wil zetten, hoe mijn positie is, alvorens een besluit te kunnen nemen over de mij aangeboden bijzondere leerstoel in de culturele antro pologie van Afrika te Leiden en opdracht in de sociologie aan het Institute of social studies", zei prof. Busia, op de boot uit Harwich, die hem vandaag naar Nederland bracht. Prof. Busia, die met zijn echtgenote, drie zoontjes en een dochtertje naar Ne derland overstak, zal als bestuurslid van de Wereldraad van kerken (zwervend am bassadeur noemt hij zich voor deze raad) het secretariaat te Genève bezoeken de komende vergadering van de raad Saloniki in Griekenland bijwonen. Hij liet zich niet uit over mogelijkheden om voorlopig naar Ghana terug te keren, Ternauwernood kon hij zijn land verlaten om via het aangrenzende Sierra Leone Freetown aan boord van het schip Accra te komen, waarop zijn vrouw en kinderen zich in Ghana hadden ingescheept. Voor dien had hij al voortdurend onder politie bewaking gestaan. Ook was gepoogd zijn paspoort in te trekken. Bij haar vertrek Werdert aan mevrouw Busia vele moeilijk heden. in de weg gelegd. Zij slaagde er echter in aan boord van het schip te komen. Via Liverpool en Londen is het gezin daarna naar Nederland gereisd, waar het vanmorgen blijmoedig lachend tae minister van onderwijs, kun sten en wetenschappen heeft 15 juli een voorstel over herziening var de salarisschaal voor leraren toege zonden aan de ministers van binnen landse zaken en van financiën. t voorstel heeft het ministerie verlaten, twee dagen nadat een werk groep uit de bijzondere commissie: Koning Boudewijn en kuning Leopold gaven gisteren in en om het kasteel Laeken een groot tuinfeest ter ere van prins Albert en prinses Paola, die morgen in het huwelijk treden. De télefoto toont het bruidspaar te midden van hun gasten. In het midden prinses Maria Beatrix van Savoye Sukarno wordt premier zegt Nasution De chef-staf vah het Indonesische leger, luitenant-generaal Nasution, heeft heden te Djakarta verklaard, dat Sukarno tege lijkertijd hoofd van de staat en leider van de regering in het volgende kabinet zal worden. De constitutionale positie de president zal gelijk worden aan /an de Verenigde Staten en van de nigde Arabische republiek, zeide Nasution. voor overleg aan de minister rapport over de salarisherziening had uitge bracht. Minister Cals heeft dit medegedeeld in antwoord op schriftelijke vragen van het Tweede-Kamerlid de heer Tans (soc.) De minister is zich ervan bewust dat opnieuw ongerustheid is ontstaan in de kring der leraren, doordat met de op stelling van het rapport ruim vier maan den gemoeid waren. Insiders begrijpen, dat een dergelijke studie qu eenmaal v tijd moet kosten, aldus de minister. Over het rapport is inmiddels noodzakelijke, interdepartementaal ov leg geopend. De minister stelt alles het werk om op zeer korte termijn deze aangelegenheid in het kabinet te behan delen. zodat het overleg in de bijzon dere commissie zo spoedig mogelijk ka: worden voortgezet. De districtsrechtbank in Celle (West- Duitsland) heeft gisteren de Nederlander Willem Polak, die door een Nederlands hof ter dood veroordeeld was, vrijgespro ken, Hij werd beschuldigd van het doden van drie verzetsmensen tijdens de oorlog. De 44-jarige Polak was Nederlander, maar hij kreeg de Duitse nationaliteit toen hij zich bij de SS aansloot. Na. zijn veroordeling in Nederland (later veran derd in levenslang) wist hij uit de ge vangenis van Breda te ontsnappen. Hij vluchtte naar Duitsland. Het Duitse hof besliste, dat Polak door bevelen van zijn meerderen gedwongen was de drie verzetsmensen dood te schie ten. Hij zou zijn eigen leven bij weigering in de waagschaal hebben gesteld, aldus het Duitse hof maar de directie van de Neder landse maatschappij voor de wal visvaart mededeelt is de internatio nale walvisvaartconferentie te Lon den gisteren geëindigd met de beslis sing, dat Noorwegen en Nederland in overleg met hun walvisvaartmaat schappijen, definitief uit de conventie zijn getreden. De reden hiervan is. dat redelijke quota voor deze landen niet verkrijgbaar bleken. Zoals ge meld heeft Japan zijn opzegging in getrokken. De consequenties van deze besluiten zijn thans nog moeilijk te overzien. Ne derland heeft zich bereid verklaard, zijo vangst-kwantum vrijwillig te beperken tot 1200 eenheden (in het afgelopen sei zoen heeft de Willem Barendtsz-expeditie ca. 960 eenheden gevangen). De conventie heeft voorts vandaag in Londen besloten, de openingsdatum van het walvisseizoen te vervroegen van 7 janhari tot 28 december. Overigens ne Noorwegen en Nederland nu geen deel meer aan de besprekingen binnen de in ternationale walvisvaartconventie. Van de zijde van het ministerie van landbouw en visserij wordt medegedeeld, dat de Nederlandse regering ter confe rentie de eventuele bereidheid heeft uit gesproken, terug te keren als alsnog een aanvaardbaar quotum aan Nederland wordt aangeboden. De woordvoerder leg de er de nadruk op, dat de Londense conferentie niét is geëindigd, doch der Nederland en Noorwegen doorgang vindt. Nederland was reeds voorlopig uit de conventie getreden en heeft thans déze uittreding gehandhaafd. Australië's premier Menzies was met zijn echtgenote gisteren de gast van H.M. koningin Juliana op paleis Soestdijk. De staats man voerde gisteren tevens be sprekingen met zijn Nederlandse collega over Nieuw-Guinea. Acht jaar geëist voor roofoverval op de 74-jarige magazijnbeheerder J. H. Smit heeft niet veel licht in deze bijzonder duistere zaak gebracht. Vo rige week had de Amsterdamse recht bank de zitting tegen de verdachte, de 40-jarige keukenknecht G. van der H., verdaagd, omdat het op het laatste moment noodzakelijk werd gevonden vijfde getuige te horen. Met een politieauto werd de man. een ijsco- venter, tevergeefs gezocht. Gisteren verscheen hij wel, maar zijn verkla ringen waren in het geheel niet be zwarend voor Van der H. Zoals bekend werd de overval gepleegd op 2 december aan de Wilgenweg in Amsterdam-noord. Volgens de officier van justitie, mr. S. R. Nubé, was het overtuigend bewijs geleverd. Hij eiste wegens poging tot doodslag acht jaar met aftrek van voor arrest en terbeschikkingstelling van de regering. Uitspraak 10 juli. De Koningin en de Prins zullen zondag 5 juli in Den Helder een deel van het feestprogramma bijwonen van de Kon. marine-jachtclub, die die dag haar zestig jarig bestaan viert. N A.V.O.-landen in Parijs bijeenkomen voor de hervatting. Daarna heeft Italië, gesteund door Frankrijk, formeel de Britse en Ameri kaanse regering voorgesteld dat voor de hervatting de ministers van buitenlandse zaken van de Westelijke Grote Drie en die van Italië en West-Duitsland zullen bijeenkomen. België en Italië willen beide een grotere zeggenschap bij het uitstippelen van het westelijke beleid voor de onderhandeling met de Sowjetunie over de toekomst van Berlijn. Duitsland en de Europese veilig- De Westelijke Grote Drie zjjn alle tegen een ministeriële N.A.V.O.-confe- rentie. Functionarissen wijzen er op, dat deze te zeer de hervatting van de Geneef se conferentie zou dramatiseren. Het zou de Russen ook de verkeerde indruk kun nen geven, dat er een wijziging op han den is in het westelijke standpunt. Aan de Belgische ambassadeur René van Meerbeke is dit ook gisteren meegedeeld. Groot-Britanmë en vermoedelijk ook de Verenigde Staten is bereid akkoord te gaan met de Frans-Italiaanse stap, de minister van buitenlandse zaken te betrekken bij het vooroverleg Genève. Dit is in overeenstemming wat 10 mei jl. gebeurd is toen Giu seppe Pella van Italië een dag voor de Geneefse conferentie met zijn westelijke ambtgenoten aam het vooroverleg heeft deelgenomen. België en Italië zijn nog steeds van plan anneer vandaag de permanente NA.V.O.-raad bijeenkomt aan te dringen N.A.V.O.-ministersconferentie in Parijs. Indien men algemeen hiervoor is, dan zouden de grote mogendheden zich hierbij wel moeten neerleggen. Drukinkt raakt op Londense kranten zondag uitgeput Weer zijn bemiddelingspopingen in het arbeidsconflict met de arbeiders van de Britse drukinktfabrieken mislukt. Dit be tekent dat na zondag de Britse landelijke bladen, die in Londen gedrukt worden, waarschijnlijk niet meer kunnen ver schijnen. Vandaag reeds kwamen de kranten in kleiner formaat uit, maar ook dit kan niet verhinderen dat de voorraad drukinkt zondag verbruikt zal zijn. Al leen de twee landelijke bladen die in Manchester verschijnen, de Manchester Guardian en de Manchester Evening News schijnen hét langer te kunnen vol houden. Maar deze oplagen zijn maar een drup pel op de gloeiende plaat van het naar ";_|uws dorstende Engelse publiek. De Londen verschijnende kranten hebben i gezamenlijke oplage van twintig mil joen exemplaren per dag en die zullen de lezers moeten ontberen. Buiten Londen verschijnen al sinds twee eken een duizend periodieken en dag bladen niet meer door de staking van 10.000 drukkers, die hogere lonen en kor- *~:re werktijden eisen. De landelijke bladen hebben aparte overeenkomsten met hun typografisch personeel, maar worden nu getroffen door de staking in de drukinktfabrieken. Merkwaardig genoeg is inmiddels een euwe krant aangekondigd. De British ewspaper Trust heeft aangekondigd dat gereed is volgende week uit te komen et een dagblad, New Daily. Deze orga nisatie wordt gesteund door de rechtse volksliga voor de verdediging van de vrijheid en de vrije pers en zegt over voldoende voorraden drukinkt te be schikken. In kleinere plaatsen ontwikkelen zich acties om door middel van gestencelde blaadjes het nieuws uit de omgeving toch t e verspreiden. Die blaadjes vliegen weg Maar dat alles kan niet verhinderen, dat na zondag in Londen 25.000 arbeiders in de krantenindustrie zonder werk to men, waarbij men ook nog moet denken aan het leger van krantenverkopers, dat zonder broodwinning zal komen. Vrij veel bewolking De Bilt verwacht tot donder dagavond: Zachter weer met vrij veel be wolking en aanvankelijk hier en daar wat lichte regen, maar morgen overdag op de meeste plaatsen droog, matige in het noorden van bet land vrij krachtige wind tussen zuidwest. (Opgemaakt om 11.15 u.) Donderdag 2 juli Zon op 24, onder 21.03, maan op 2.14, onder 17.34; 6 juli nieuwe maan. HET WEER IN EUROPA Rapporten hedenmorgen 7 uur Vltss Eelde De Bin Twente Emdh Zd -Limt Helsinki Stockhol: Osio MUncheD ZUrich Geneve h bew geh bc geh bew WNW NNO NNW 5

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1959 | | pagina 1