CHRISTFLIJK
Verliesposten voor de
zaak der hereniging
Gereformeerde münnenverenigingen
kunnen verdubbeld worden
Blik in de geschiedenis
alleen niet voldoende
Ontsnapt
langs Krakatau
Een woord voor vandaag
Kanttekening
's-Gravenhage-West steunt
Baarn en Almelo
j
Prof. Kamphuis over
Almelo en Baarn
Tl et contact tussen de synodale
en vrijgemaakte gerefor
meerde kerkeraden in Baarn en
Almelo heeft heel wat pennen
in beweging gebracht. Gaven we
enige dagen geleden de reactie
van prof. dr. Herman Ridderbos,
weer, ditmaal publiceren we
iets uit een zeer lang artikel van
prof. J. Kamphuis in ..De Refor
matie". Hij reageert eerst op de
uitspraak van Baarn: „Beide
kerkeraden begeren, overeen
komstig de eis des Heren en het
gebed van onze Heiland, te ko
men tot kerkelijke hereniging
op de basis van de Heilige Schrift
en de Drie Formulieren van
Enigheid," en schrijft:
7E lijkt zo onaantastbaar, deze
uitspraak. Ze is zo voos Want
ze negeert het feit. dat God here
niging in Baarn bewerkt heeft
toen een Synode de boel uit el
kaar sloeg, maar de Grote Her
der der schapen Zijn kudde terug
leidde in de grazige weide van het
Woord Gods. Nu. gij allen, was
dat uit God of was het uit de
mensen? Toen de gereformeerden
zich afscheidden van het Ned.
Herv. Kerkgenootschap beloofden
zij in de Acte van Afscheiding en
Wederkeer hereniging te zoeken,
wanneer die Herv. Kerk weder
keert tot het Woord Gods.
R.onder kan het niet. De weg
blijft open. Maar dat betekent dan
ook dat er metterdaad wederkeer
zal moeten komen bij de Herv.
Kerk. En komt die, dan zal ook
daar zoals blijvend hier de Af
scheiding als daad van wederkeer,
van hereniging erkend worden.
Dan mag de weg tot reformatie
variatie tonen (denk aan 1892)
maar de reformatie wordt als re
formatie erkend en de* hereniging
als hereniging.
Almelo
NA al wat we opmerkteh over
Baarn, kunnen we over Almelo
kort zijn. Men lette bij de lezing
van de missive der gebonden ker-
keraad op de wankele grondslag
van het geheel: particuliere sa-
mensprekingen van predikanten
en oncontroleerbare verslagen
daarvan aan de gebonden kerke-
raad uitgebracht. Van dominocra-
tie gesproken!!
Men lette voorts op het feit,
dat de schorsing van die br.. die
in 1945 de laan uit moest, „van
rechtskracht wordt beroofd". Dat
is dan dat. Schuld-belijdenis is er
niet bij. Zijn wij daar dan ver
liefd op? O neen. maar die b e-
1 i j d e n 1 s zal noodzakelijk zijn.
omdat de schuld er is. Het mes
wordt onder tafel weggemoffeld.
Maar zó leven we niet in de kerk.
Men lette er ook op. hoe ur'hft
synodocratische schrijven aam'de
Synbde ginds de vingerwijzing
wordt gegeven in welke weg het
kan: ..Wij zien echter voor deze
vrees geen grond meer" (onder
streping van ons). Zo loopt Alme
lo keurig op de weg door alle Sy
noden na de Vrijmaking gewezen;
ze zeiden allemaal; er kan best
nog eens een tijd komen, dat de
Vervangingsformule z'p werk ge
daan heeft en din kunnen we die
zaak wel terzijde schuiven: b.v.
als ónze interpretatie van de Be
lijdenis maar algemeen erkenning
heeft gevonden. K. Schilder kon
geen dogmaticus meei wezen en
zijn-kandidaten niet op de kansel,
daar was dat formuletje nodig
voor. Maar zö de wind waait,
waait ons jasje ook. We kunnen
altijd nog weer anders.
In de sloot
DV Gereformeerde Kerkeraad
g e h e
dat
anders dan: van rechtskracht be
roofd zijn. Maar weet de Gere
formeerde Kerkeraad ook, dat br.
Hagens weer in zijn ambt ont
vangen wordt' Want dat en
niets anders is het opheffen van
een schorsing. En weet de Gere
formeerde Kerkeraad ook, dat al
le andere schorsingen, die syn.
Almelo voor haar rekening geno-
heeft, zeker naar synodocra-
tisch kerkrecht, door deze Kerke
raad van nul en gener waarde
worden geacht? Integendeel: de
Synodocr. kerkeraad beiicht in
feite mets tnders. dan dat hij de
ze zaak gaat „bedienen" aan het
Kerkverband.
Voorzover wij deze wonderlijke
terminologie verstaan, wil dat zeg
gen, dat synodocr. Almelo heel ge
woon, zoals al jaren lang, zoals
ook t.a.v. dc vorige Synode, de
weg van de hiërarchie zal gaan.
Want de Gereformeerde Kerke
raad kan wel zeggen: wij gaan
onzerzijds deze zaak nu ook be
dienen aan óns Kerkverband,
maar daarmee heeft die Kerke
raad twee volmaakt ongelijksoor-
uge dingen naast elkaar gezet: de
weg der hiërarchie èn de vrijfe
samenleving van Gereformeerde
zusterkerken en in die nivellering
en egalisering van leugen en
waarheid is vanzelfsprekend de
leugen triomfator. Waarom helper,
als
irust
helpen we van de wal in de sloot0
Maneuvreren
QOK de Gereformeerde Kerke
raad gaat nu manoeuvreren
met dat drie jaar lang samen-
spreken van een paar particulie
re personen. We kregen deze
brief voor plaatsing in onze krant.
We zijn dus niet onbescheiden,
als we vragen: wat weet die Ker
keraad van die samensprekmzen?
Of wordt hier óók een knieval
v°°r de dominocratie gemaakt?
De hiërarchie verliest haar aard
nooit. Wij horen als buitenstaan
ders tenminste niets over de aard
van die besprekingen en de con
clusies. waartoe men gekomen is
en die nu helder en voor geen
misverstand vatbaar zijn gepre
senteerd als werkmateriaal aan
beide kerkeraden.
Tenslotte: inderdaad, eindelijk
komt er dan uit de mond van de
Gereformeerde Kerkeraad een
woord over de nieuwe Kerkorde.
Op zichzelf een reden tot verheu
ging. Maar het is NU het paard
achter de wagen! Het is de mos
terd na de maaltijd. De Gerefor
meerde Kerkeraad acht het toch
een „vanzelfsprekende" zaak, dat
de synodocr. kerkeraad ,,deze gro
te zaak" „bediende" aan het
Kerkverband, de weg van de hiër
archie gaat? Ga dan nog maar
eens praten over de nieuwe K.Oü
Mogelijkheid
("AF wij dan geen enkele mogelijk
heid in heel deze situatie zien?
Het hangt er weer vanaf hoe men
het stelt. Als men kijkt naar wat
daar tot nog toe is gesproken, ge
schreven en eedaan, zo er wer
kelijk wat gedaan is!, dan 'zeggen
we: alleen maar verliesposten.
Als men ziet op Gods ontfer
ming. dan belijden we: ook in die
verwarde en levensgevaarlijke si
tuatie daar in Almelo kan de Hee-
re bevrijdend werken. Maar we
zullen dat dan ook aanwijzen kun
nen: zodra de band van de svno-
docratie metterdaad verscheurd
wordt, dan is men daar wellicht
veel kwyt, en zal er dan wéét van
krijgen wa. het is naakt aan de
aijk gezet te worden door de op-
perkerkeraad en deszelfs organen,
maar DAN heeft men één ding
jonnen: de vrijheid in Chris-
Tot zo lapg delen we niet in de
..grote vreugde en ontroering.'»-
van de Gereformeerde Kerkeraad
ai p aa,se: geloven, dat ér
wé] plaats is voor ontroering, niet
Bond stuurt cian op vernieuwing
Christenen van
de tweede mijl
onderop cp tot
JAp het begin van de te Middel
burg gehouden 37e bondsverga
dering van de Bond van Gereformeer
de Mannenverenigingen, heeft de
voorzitter, ds. IJ. van der Zee te
Castricum, gespróken over de 'trouw
'van God. Hij stflde dit voorop, omdat
fnen- in het verenigingsleven vaak zo
weinig trouw bespeurt. Het gemid
delde ledental van de 550 aangesloten
verenigingen is te laag.
Dat het totale ledental van de Bond
na de aderlating van 1944—1945 tenge
volge van de vrijmaking, weer op het
oude peil gekomen is (12.118». moet al
leen geweten worden aan de trouw van
God
Uit een enquête, die de Bond heeft in
gesteld. bleek dat er liefde is voor de
organisatie. Toen in de huishoudelijke
vergadering, het voorstel aan de orde
kwam om ter'gelëgenheid van het veer-
tigjarig bestaan (1962) een geschenk aan
te bieden, in de vorm van een kapitaal
tot vermindering van de schuldenlast,
werd dit met geestdrift aanvaard. Drie
jaar lang gaat men daarvoor offeren
Maar niettegenstaande deze liefde, is
er ook gebrek aan trouw. Met een beet
je ijver zou elke vereniging haar leden
tal kunnn vergroten.
Dat dit oók door de generale synode
der geref. kerken gewenst wordt, ver
klaarde dr. C. Stam te Goes, die in op
dracht -van het moderamen der laatst
gehouden synode tot de bondsvergade
ring het wpord richtte.
AANPAKKEN
iar naast de vermeerdering va
ledental moet toch tets anders op de
voorgrond staan. Hierover sprak ds
A. I. Koffeman te Nijkerk, tweede voor
tter van de Bond.
In de vorige bondsvergadering had
Koffeman gesproken over
methode van het werk. Sindsdien zijn
de reeds genoemde enquête aller-
suggesties gedaan. Het verlangen
naar het doen van practisch werk ir
gemeente, naast de principiële stu
die. blijkt bij vele verenigingen t<
leven en hier en daar al gerealiseerd
zijn.
Wijr^iioéteR ïetts verder gaan dan
ong- worar geVrfagd: Daarin kan het
liggen van een ople
VAN NELLE BESTELLEN (Adv)
Brief aan ger. kerkeraden
I.C.C.C. reageert op
oeeumene-rapport
Gereformeerde bestuursleden van de
organisatie ter bevordering van het
werk van de Internationale Raad van
Christelijke kerken (I.C.C.C.) in
deriand hebben een schrijven aai
kerkeraden der Gereformeerde Kerken
gericht, waarin zij verklaren, dat zij
het met de deputaten voor bestude
ring van het vraagstuk „pluriformi
teit" en „oecumeniciteit" volkomen
eens zijn „als zij in hun rapport aan
generale synode straks in Utrecht
samenkomende, zeggen, dat de kerken
ieder afzonderlijk en gezamenlijk heb
ben te arbeiden om de oecumenische
roeping van elke kerk en van de ge-
zamelijke kerken tot ontplooiing te
brengen."
Het schrijven vervolgt: ,,Wij stemmen
hun ook volledig toe, dat de oecumeni
sche roeping van onze kerken meer
omvat dan de gemeenschap met1 ker
ken van gereformeerde belijdenis en
wij betreuren het met hen, dat de oe
cumenische bezinning in onze kerken
telkens weer is vastgelopen als het
om aansluiting bij enige oecumenische
organisatie ging
Wij zijn van mening, dat de oecumenische
bezinning op deze vraag van aanslui
ting niet behoeft vast te lopen. Wij zijn
God dankbaar dat Hij ons de I.C.C.C
gegeven heeft. Wij geloven dat de
I.C.C.C. in de oecumenische wéreld.
Ds. Koffeman meende, dat men er
op uit moet zijn om jongeren in te
dat gene-
schakelen. Het
ratie van plm. 25 jaar zich als régel
niet aangetrokken voelt tot dé
nenvereniging. Mer kan dan eè
senweg kiezen, namelijk door het
.stichten van een „jonge"
eniglng.
VAN NELLE BESTELLEN (Adv)
Beroenirififswerk
NEÜ. HERV. KERK
Beroepen te Ee (Fr.) D. F. van der
Staat te Bierum.
Bedankt voor Benthuizen: T. Langerak
te Vinkeveen,
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Valthermond: W. Mole
naar, kand. te Wormer.
BOND VAN VRIJE EV. GEM.
Beroepen te Groningen: Joh. M. D.
Beeuwkes te'Veïp
UNIE VAN BAPT. GEMEENTEN
Beroepen te Nieuwe Pekala Pa Lin
deman 'te Sté
van vandaag een organisatie is die
recht doet aan de oecumenische roe
ping van hen,- die in Christus geloven
als hun God en Zaligmaker en tevens
'niet te kort doet aan de waarheids-
vraag, die onlosmakelijk verbonden is
aan de eenheidsvraag.
Wh oordelen, dat onze kerken, die door
Gods genade de belijdenis handhaven
mogen, zich bij die oecumenische or
ganisatie moeten aansluiten, die, wij
der génomen, toch ook de belijdenis
Wil handhaven.
VAN NELLE BESTELLEN (Adv)
mistisch Allerlei tekenen, b.v. het goe
de kerkbezoek door jongeren, wijzen
er op dat God zijn werk voortzet in
nieuwe generaties.
TREIN GEMIST
Er kwamen veel vragen op deze toe*
spraak; zóveel, dat van beantwoording
niets kon korren en ds. Koffeman zich
genoodzaakt zag om schriftelijke ant
woorden in het bondsorgaan Opdracht
en Dienst toe te zeggen.
Ongedacht kreeg hij toch gelegenhi
om op de vragen in te gaan. De spre
ker voor de middagvergadering, prof
dr H. Bergema te Kampen, verscheen
niet op de afgesproken tijd ter verga-
Het bestuur zat daarmee niet weinig
in zijn maag, daar het referaat van
prof. Bergema door de radio zou wor
den uitgezonden
Hierdoor geviel het. dat ds. Koffeman.
als invaller fungerende, alle vragen kon
beantwoorden. Niet alleen voor de ver
gadering maar ook voor een grote kring
van belangstellenden aan de radio.
O.a. was de vraag gesteld of het
hoofdbestuur gezien de beweging,
welke zich thans in de vrijgemaakte
kerken ontpopt niet op een samen-
spreking met de vrijgemaakte man
nenbond moest aansturen. Ds. Koffe
man achtte dit onjuist. Laat men de
synode niet voor de voeten lopen, zei
hij Wel spoorde hij aan tot het zoe-
kqn van contact
voortdurend gebed voor de 'eenheid.
Een uur overtijd verscheen de' hoog
geleerde spreker; fjij had de trein ge
mist. Om met het tijdschema" met iji
Öe war te raken, kortte hij zijn referaat
aanmerkelijk in.
Prof. Bergema Oesprak enkele proble
men rondom Israël gelijk hij
zijn onlangs-onder die titel versehenen
brochure'opk .deed. Met dien .v.erstande,
dat hel acéent thans /helemaal op de
bijbelse vragen kwam te liggen.
Met «espenriep aandacht luisterden
de mannen nog naar de voordracht van
de heer J B Oosterwelder te Amster
dam. die tweemaal een halfuur vertel
de van „Het gouden wagenwiel"
HUISHOUDELIJK
De huishoudelijke vergadering, daags
tevoren, had een zeer geanimeerd
Dit viel te meer op, daar negen jaar
geleden toen men ook in Middelburg
was de huishoudelijke vergadering al
lesbehalve soepel verliep.
Bondspenningmeester M. van der Ven
te Rotterdam herinnerde daaraan. Het
ging destijds om het voorstel de contri
butie van 2. op 2,50 te brengen.
Tientallen sprekers waren daartegen
verweer gekomen „Dat was onze ov_.
gangsperiode nog", glimlachte de heer
Van der Ven, „we moesten naar een
hoger niveau, maar dat viel sommigen
niet mee, ze fs niet terwijl het om twee
kwartjes ging."
Met overweldigende meerderheid koos
en de secretaris, de heer P Hogeweg
te Honselersdijk. opnieuw in het be
stuur. Voor hem en voor de administra
teur van het bondsoureau. de heer A.
Span te Huis ter Heide (U) had de ver
gadering gr .e waardering.
Volgend jaar hoop men de. bondsdag
Arnhem te houden.
VAN NELLE BESTELLEN (Adv).
De eerste spreker was prof dr. G. C.
Berkouwer. die sprak over „Calvijn en
de kerk". Hij legde er de nadruk op dat
Calvijn geen individualist was, die de
s eenzaam heeft gemaakt door hem
het gezag van de kerk te onttrek
ken. Calvijn vond dat gezag niet in de
paus of in de traditie maar in het evan
gelie der Schriften. De kerk en haar
leden zullen altijd weer voor dat gezag
moeten buigen.
Advertentie
Neem dit tablet]e
tegen aambeien
om de pUn Vim*
te stillen
i om afdoend een einde te maken
_an die hinderlijke kwaal. Als U de
Hemotabkuur volgt kunnen zalf of zet
pillen achterwege blijven. De zwellingen
slinken al gauw. genezing wordt tege
lijkertijd bevorderd. Daarom, ook voor
U Hemotabs. om van aambeien spoedig
herstellen.
i complete kuur 1.47-, bij apothekers
i drogisten.
Voor Calvijn was de eenheid
kerk een consequentie van zijn
de Bijbel. Er kunnen geèn twee of drie
kerken naast elkaar staan. Vanuit deze
onmogelijkheid nrqbeerde hij rusteloos
om de eenhéWi"Va"n de kerk te vinden.
Daarom erkènde'hij de kerken, waar hij
gebogen hoofd
Nationale Calvijn-herdenking
Delen in Calvijns
hunkering tiaar
eenheid der kerk
De nationale Calvijn-herden
king, die gisteravond in de Am
sterdamse Westerkerk werd ge
houden stond sterk in het teken
van de eenheid der kerk. De
dienst wérd belegd door een com
missie waarin, zoals dr. Emmen
zei, de verschillende hervormde
en gereformeerde kerken waren
vertegenwoordigd. Zowel her
vormde als gereformeerde en
christelijk gereformeerde predi
kanten en theologen verleenden
hun medewerking.
nog iets zag
de Schrift.
Hij wil zich niet neerleggen bij de
historische verscheurdheid als iets wat
nu eenmaal zo is, maar ziet de eenheid
juist verbonden met de verzoening. Hij
roept tot matiging op in de kerkstrijd als
het licht van de verzoening in de kerk
nog wordt gevonden.
Calvijn weigerde ook de gedachte dat
de eenheid alleen in de onzichtbare kerk
vinden is. Hij noemde de verdeeldheid
i van de verschrikkelijkste misstanden.
Calvijn heeft zich nimmer fatalistisch
willen leggen bij de verscheurdheid,
s dan ook geen wonder dat onze tijd
aandacht, aan hem gaat schenken.
Alle herdenkingen zijn echter vruchte-
twoordelijkheid
Na een langdurige orgelbewerking van
isalm 8 die meer iyd vereiste dan de
sprekers was toegemeten, kreeg prof dr
Dankbaar eindelijk het woord om te spre-
'"ïn over Calvijn en Nederland.
HU stond stil bij, het directe contact
dat Calvijn gehad heeft op jonge Neder
landers. die in ons land zijn inzichten
op velerlei gebieden hebben uitgedragen.
Hij memoreerde dat de Nederlandse ge
loofsbelijdenis. die door Guido de Brés
werd opgesteld, sterk verwant was met
de Franse, die op zijn beurt weer een
ontwerp van Calvijn ten grondslag had.
Ook op de organisatie van de kerken
heeft Calvijn .zijn stempel gedrukt, Hoe
wel twee predikanten van Nederlandse
vluchtelingengemeenten haar in grote
lijnen hebben ontwikkeld (vooral Datneen
umeegewerkt) waren beiden
Calvijn en hebben zij zijn
heeft i
studenten i
ïvloed ondergaan.
Na i
47
„Onder anderenFindhorn schudde het hoofd.
„Het is een merkwaardig troepje passagiers, maar
hun gedragingen zijn nog veel wonderlijker Neem
nou de brigadegeneraal en die mohammedaanse
priester. Ze zijn de beste vrienden. Dat is niet
gewoon meer, zou je zo zeggen."
„Ongelooflijk. De deuren van de Bengal Club en
de Singapore Club zouden voorgoed voor ze wor
den gesloten „Geen toegang", met koelen van let
ters." Nicolson grijnsde „Stel je de schrik voor,
en het hoge sterftecijfer in de hoge militaire
kringen, bedoel ik: overal beroertegevallen in de
goeae bars in het oosten, stervende officieren, met
het borielglas nog tussen de verstijvende vingers.
Brigadegeneraal Farnholme torst wei een ontzetten
de verantwoordelijkheid op z'n schouders
Findhorn glimlachte flauwtjes. „Zou het niet mo
gelijk zijn dat hu zich anders voordoet dan hij is?"
„Nee. kapitein. Een kolonel Blimp bij uitnemend
heid. Maar dan zegt of doet hij opeens weer iets
dat daar totaal niet bij past Hij is eenvoudig niet
gemakkelijk ergens in te delen helemaal niet
aardig van hem -
„Neen. allesbehalve aardig, beaamde Findhorn
•droog. ..En dan hebben we die andere kerel nog.
die Van Effen Waarom zou Siran in vredesnaam
zo bezorgd zijn geweest voor zijn welzijn?"
„Het is een vreemd geval." gaf Nicolson toe
„Vooral omdat Van Effen zich bitter weinig be
kommerde om het welzijn van Siran, en dreigde
hem een kogel door zijn ribbenkast te jagen en
hem te wurgen. Maar toch ben ik geneigd Van
Effen te geloven. Ik mag hem wel."
„Ik geloof hem ook. Maar Farnholme gelooft
hem niet alleen, hij wéét dat Van Effen de waar
heid spreekt. Maar als ik hem vraag waarom,
kruipt hij in zijn schulp cn komt aanzetten mei
allerlei onnozele redenen, die zelfs een klein kind
niet zouden overtuigen."
Findhorn zuchtte vermoeid „Even ktnderlijk en
weinig overtuigend als de redenen die juffrouw
Plenderleith opgaf, waarom ze me wilde spreken,
toen ik gisteravond" even ln-tiaar hut ben geweest.
door ALISTAIR MAC LEAN
(vertaling Rob Limburg)
nadat jij en Siran een eind hadden gemaakt aan
jullie nou laat ik maar zeggen: gesprek
„Zo, dus 'u bent per slot van rekening toch nog
bij haar geweest?' vroeg Nicolson met een glim
lach. „Het spijt me. dat ik daar niet bij heb kun-
„Dus je wist er van?"
Vannier had het me verteld. Ik moest hem let
terlijk de eetzaal binnenslepen om u haar bood
schap over te brengen. En wat zei ze wel?"
„Om te beginnen ontkende' ze, dat ze mij had
laten roepen, en toen kwam ze'met allerlei onzin
aanzetten: wanneer oi we een haven zouden berei
ken. zodat ze een telegram aan haar zuster in En
geland zou kunnen sturen. Het lag er dik op. dat
dit maar een haastig verzonnen uitvlucht was. Ze
tobt blijkbaar over iets. en ik dacht al dat ze
me zou vertellen wat datwas, maar opeens ver
anderde ze van plan." Kapitein Findhorn haalde
de schouders op en piekerde daar niet langer
over. „Wist je, dat juffrouw Plenderleith ook van
Borneo komt? Ze schijnt daar directrice te zijn
geweest van een meisjesschool en is er tot het
laatste ogenblik gebleven
..Ja dat wist ik al We hebben vanochtend een
lang gesprek gehad samen. Ze 'noemde me voort
durend „jongeman", zodat ik begon te twijfelen of
ik werkelijk al wel droog was ScHter de oren."
Nicolson keek zijn kapiteirr onderzoekend" aan.
„En om al uw zorgen nog met eerr te
deren, zal ik iets vertellen dat u nog niet
Juffrouw Plenderleith heeft vannacht herenbezoek
gehad in haar hut."
„Wat zeg je? En heeft zij je dat zelf verteld
„Nee! Dat heb ik van Walters. Hij was juist op
zijn rustbank gaan liggen, nadat hij gisteravond van
de wacht was gekomen, toen hij op haar deur hoor
de kloppen heel zachtjes, maar hij hoorde het
toch: zijn rustbank in de radiohut staat precies te
gen de muur die de radiohut van zijn kajuit scheidt
Walters vertelde, dat hij nieuwsgierig genoeg was
om te gaan luisteren aan de tussendeur, maar die
zat goed dicht, en hij kon niets verstaan; het was
een geheimzinnig gefluister. Maar een van de stem
men was bijzonder zwaar en moet vast van eer.
man zijn geweest. Deze bleef zowat tien minuten
en is toen weer weggegaan
„Nachtelijke afspraakjes in de hut van juffrouw
Plenderleith
Findhorn was nog niet van zijn verbazing beko
men „Je zou zo zeggen, dat ze zich een ongeluk
zou hebben gegild
„Zij niet, hoor!" grijnsde Nicolson hoofdschuddend
„Ze is een toppunt van respectabiliteit. En als er
een nachtelijke bezoeker aan haar deur klopt, laat
ze die binnen en leest hem de les over een ver
manende bewegende vinger heen. Daarna wordt hij
weer weggestuurd als een gekastijde, die zich vasl
heeft voorgenomen een beter leven te beginnen
Maar in dit geval was het geen zedenpreek, maar
een zeer geheimzinnig gesprek
..Had Walters enig idee, waarover het ging?"
„Hoegenaamd niet. Hij was er alleen maar zeker
van dat het een mannenstem was. maar hij wa6
veel te moe en had veel te veel slaap om er verder
over na te denken
„Ja. daar heeft hij misschien wel verstandig aan
gedaan Findhorn nam zijn pet af en veegde zijn
donkere hoofd met een zakdoek af het was pas
acht uur. maar de zon begon alweer te branden
„We hebben werkelijk wel wat beters te doen dan
ons daar het hoofd over te breken. Ik kom er ge
woonweg niet uit. Het is een vreemd stel: (edere
volgende die ik spreek, lijkt 'nog wonderlijker dan
de vorige."
(Wordt vervólgd)
nog op gewezen te hebben dat
kerkelijke liturgie en onze in
zichten op de tucht van Calvijn waren
overgenomen stond de spreker nog even
stil bij de verhouding tussen de ver
schillende kerken. Hij citeerde een brief
Calvijn geschreven naar» aanleiding
een conflict tussen een gereformeer-
en lutherse kerk over. ceremoniën
Calvijn schreef daarin dat de eenheid
niet verstoord mag worden door al
grote gestrengheid.
Prof. Dankbaar vroeg zich af hoe het
Calvijn te moede zou zijn als hij de scheu
ringen van onze tijd zou kunnen zien
Zijn wij-niet geestelijk bijziend en moe
ten we niet opnieuw naar hem gaan luis
teren. als hij zegt dat de hoofdzaken
verenigen en de bijzaken nooit mogen
scheiden
De spreker riep zijn gehoor op
Gods wég te gaan en citeerde tot slot
een vermaning van Calvijn, Waarin deze
de gemeente van Antwerpen opriep
ijverig te lezen in Gods Woord en Zijn
wil te zoeken.
Het christendom is niet bestemd voor slappelingen. Integer
deel, het wijst de weg naar werkelijk succes, ook al is deze toé
vaak steil en helemaal niet gemakkelijk te begaan. De eersi
eis die gesteld wordt om de voorspoed van het geloof te ervar*
is: „Weest sterk" (zie Jozua 1 7 en 8).
Er zijn mensen die onmiddellijk zullen reageren: maar dt
kunnen wij immers niet. Wij hebben al zo vaak genrobeeij
tegen onze karakterfouten of teqen bepaalde verleidingen
vechten, maar steeds moeten we het weer verliezen. I
God weet, dat wij in onszelf niet de kracht kunnen vinden d
wij graag zouden bezitten. Hij wil ons echter bepalen bij icf
wij niet kunnen. De mens, die iveet wat hij niet kan, staat ai
het begin van het succes, want hij weet waar hij hulp nodi
heeft:
Dat is misschien ook wel de achtergrond van de uitspraak vc
God tot Paulus: „Mijn kracht ivordt in zwakheid volbrachv,
Juist de mens die zijn zwakheden kent is sterk, want hij a
zijn tijd niet verknoeien met pogingen die toch geen sued
zullen hebben.
Het merkwaardige is. dat een slappeling zelden zal erkenne
dat hij de kracht mist, die leeft als het miskende genie, dt
nog nooit de kans van zijn leven gehad heeft. Alleen de ster\
kan erkennen, dat hij ztvak is. Daarom zegt God: „Weest sterki
FEITEN IN SAMENHANG
TN het buitenlandse nieuws, dat de sische leider werkelijk zijn topca'
krant vandaag publiceert, zijn er ferentie, wil hij werkelijk, zoals h;
twee berichten die als vanzelf uit- heet, met de staatslieden van h»
springen. Het is het nieuwe Russi- Westen op één foto, dan zal hij
sche ultimatum al betwisten de iets voor over moeten hebben. A;
Russen dat het zo genoemd mag wor- ders wordt het een nogal onderb
den. Het is voorts de verzoening tus- licht geval.
sen Adenauer en Erhard. Daarnaast is er de verzoening bii:
Beide berichten mogen stellig wor- de Westduitse christendemocrat
den samengevat. Aangenomen moet sche partij. Het heeft er even gi
worden, dat „Genève" ook ditmaal spannen. En de publiciteit heeft I'
geen oplossing zal brengen. Zulks is spanning niet verminderd, doch we
oprecht te betreuren. Ten aanzien ,icht vergroot. Openbaarmaking leiil
van Berlijn zit de wereld in een im- eenmaal meestal tot vergrotii'
passé, en er zijn nog geen aanwdjzin- van de prestigegevoelens.
gen, hoe zij in gemeenschappelijk Het was voor de bekwame Erhai
overleg daaruit kan geraken. Te ook geen prettige ervaring. H:
noodzakelijker is het, dat binnen dc toch hetgeen geschied was de schij
grootste politieke partij van West- kunnen wekken van een tekort ai
Duitsland interne verwijderingen niet vertrouwen in zijn persoon en wer;:
blijven voortbestaan, doch integen- Zoiets kan een actief politicus nii
déél zo spoedig mogelijk in over- worden aangedaan,
bruggingen worden omgezet. Het optreden van Adenauer leek ou
Dat Genève niet tot overeenkomst wat opmerkelijk. Moest niet wordt
schijnt te kunnen leiden, valt te be- gevreesd, dat hij langzaamaan e»
treuren. Maar het is altijd beter dan leeftijd had bereikt waarvan w
een overeenkomst die resultaat zou wordt gezegd dat sommigen dan nk
zijn van ingrijpende Westerse con- meer de kracht vinden om terug t
cessies. treden? Adenauer heeft zelf nu ee
Rusland wenst een topconferentie.' *>P van de sluier opgelicht: indie
De anderen van de Grote Vier zijn dan terugtreden, zo toch niet op d
daarvoor slechts te vinden, indien er moment: zo kort na de dood va
enige redelijke kans is dat zulk een Dulles, zo bij de emoties om Berliji
topconferentie.effect zal hebben. Ge- Men moet de Westduitse politici kei.
nève' moest daarvoor als het ware de nen, om te weten hoezeer zij hu;
proef op de som leveren; Genève hevige politieke interesse hebben u
moest het voor een topconferentie koe ZÜ reeds in het algemeen ertt
wenselijke klimaat scheppen. Dat dit neigen hetgeen waar ook ter were
geschiedt, daarnaar ziet het niet uit. gebeurt in verband te brengen m
Rusland wenst een topconferentie de Duitse problematiek. Is dit in bi
zonder zélf overigens enige werke- algemeen reeds zo, hoe dan wel rac
lijfte toenadering te betrachten, wat in deze dagen Genève te zie
Waarom wenst het dit dan? Er is geeft. Adenauer was door de doo
een theorie, dat de nieuwe Russische van zijn vriend Dulles geschokt. R'
leider zulk een conferentie behoeft voorziet moeilijke tijden, of lievei
ten dienste van zijn eigen binnen- voortzetting daarvan. Zich op d
lands gezag. Zijn veelvuldige activi- ogenblik terug te trekken, acht ty
teiten over de grenzen zouden moe- niet te stroken met zijn besef vz
ten dienen onl zijn niet onbestreden verantwoordelijkheid,
positie binnen het land zelf te verhul- Het zijn sterke mannen, die elkai
len. Een topconferentie, die intussen weten te vinden. Zij kunnen het zie
niets zou behoeven op te leveren, zou veroorloven. Adenauer en Erhai
aan zijn gezag ten goede komen. zijn sterke mannen: zij hebben elkas
Wat daarvan zij, het valt temeer toe gevonden. Voor immer? Eens zi
te juichen, dat de Westelijke wereld toch moeten kunnen, wat nu no
voet bij stuk houdt. Zij mocht zulks niet bleek te kunnen. Dat zij elkaa
te gereder doen, omdat het harerzijds gevonden hebben, achten wij èn voe
aan goede en gezonde voorstellen Duitsland èn voor heel de vrije we
niet ontbroken heeft. Zij houdt voet reld een verheugend feit. Mogen zi
bij stuk, zolang te Genève wordt ver- elkaar hebben gevonden om elkaa
gaderd; aan te nemen valt, dat zij ook te beter te kunnen vasthouden,
het ook voorts zal doen. Wil de Rus-
Kerkeraad gaf verklaring uit
VAN NELLE BESTELLEN (Adv)
Scholendag voor
West-Bra band en
Tliolen
Op donderdag 18 juni organiseert de
Bond van Christ. Scholen in West-Bra
bant én Thplen een scholenó'ag. De bij
eenkomst begint om tien uur in het
restaurant „Dc Gi-aanbeurs" te. Breda
De inspecteur van het lager onderwijs,
de heer P. A Eggermont zal de dag
openen. Voor de pauze zal ds. C. v d.
Zwet spreken over „Mentaliteit", ter
wij] na de pauze de hervormde predi
kant van Bennebroek ds. H. S J Kalf
het woord zal voeren over „Lafheid is
erger dan een nederlaag, geloofsmoed
s meer dan overwinning".
Aan deze scholendag is een tentoon-
telling van leermiddelen verbonden,
vaaraan verschillende uitgevers hun
tneaewerking verlenen.
Naar wij vernemen heeft de kerke
raad van de gereformeerde kerk van
's-Gravenhage-West een verklaring
uitgegeven, waarin hij zich stelt ach
ter de pogingen van Baarn en Almelo
om tot hereniging te komen. Hij ver
zoekt de synode van Utrecht 1959 om
de vervangingsformule op te heffen
en heeft de uitspraak ter kennisgeving
gestuurd aan de vrijgemaakte gere
formeerde kerkeraad.
De kerkeraad spreekt uit, dat hij, ge
troffen en met hoop vervuld door de
reactie van velen in „synodale" en „vrij
gemaakte" kring op de pogingen orr
tot hereniging te komen te Almelo er
te Baarn. gaarne van zijn kant alle:
wil doen om tot verzoening en hereniging
te komen, van allen die krachtc
belijdenis en volgens het gebed des
Heren in Joh. 17 bijeen horen. Wat de
hoofdzaak betreft stelt de kerkeraad
zich gaarne achter de verklaring van
Baarn gepubliceerd op 30 mei 1959
Om alle misverstand uit te sluiten
merkt de kerkeraad op. dat hij er geen
behoefte aan voelt een oordeel uit te
spreken over de inhoud van de vervan
gingsformule van 1946. zoals in punt
vier van de Baarnse verklaring ge
schiedt.
Het is hem voldoende te constateren,
dat voor dc vrijgemaakte broeders deze
vervangingsformule een complex vormt
dat hen in dc kerkstrijd pijnlijk getrof
fen heeft. Daarom vraagt hij de binding
aan deze formule op te heffen, gelijk hij
ook eerder (bij schrijven aan dc gene
rale synode der gereformeerde kerken
in Leeuwarden 1955) heeft gedaan.
Punt 5 b van dc Baarnse verklaring
leest de kerkeraad zo, dat er geen oor
deel over de tuchtoefening in het ver
leden gegeven wordt, maar dat de lucht-
egelen in het verleden, waar thans
een hereniging van elkaar
VAN NELLE BESTELLEN (Adv).
kerk niet anders zal handelen dan ii
overeenstemming met de regels van ne
kerkverband.
De weg naar hereniging dient naar he
oordeel van de kerkeraad gevonden ti
worden door een streep te zetten onde:
het verleden in die zin, dat het oordee
dienaangaande wordt overgegeven aai
Hem, die rechtvaardig oordeelt, zoals di
Baarnse verklaring het formuleert.
De kerkeraad vraagt de generale sy
node van Utrecht 1959 met de meeMi
aandrang deze weg tot hereniging in ti
slaan, in het diepe besef van de grol»
betekenis hiervan voor het Konlnkry)
Gods in het algemeen en voor de gerefor
meerde gezindte in het bijzonder.
Dambordpuzzel
D A M BORD-P UZZLE
Woorden invullen die horizontaal zo
wel als verticaal dezelfde betekenis heb
ben. 1. Gem. in Z.H., 2. stok. 3. tor,
4. nobele, 5. onderrichten. 6. stuk ge
schut, 7 geurigheid, 8. voorschrift, 9.
dorp in N-Brab. bij Asten. 10. wijzer
in een kompas
OPLOSSING VORIGE PUZZEL.
2- 2. emjr, 4. spreeuw.
