RAKETVLIEGTUIG X-15
zal de mens in de ruimte brengen
Tal winnaar
Eerste fase begon met
korte zweefvlucht
Eurovisie-kerkdienst uit
Huil en Rotterdam
Verplichte W.A. brengt
geen gouden tijd
Economie en Financiën
DINSDAG 9 JUNI 1959
Als 'n
U niet lijkt 'n
-^U niet zint
te lang duurt
probeer dan
de 4e manier
van roken
OP HET vliegveld Edwards in liet
zonnige Californië stond al
enkele maanden liet streng bewaak
te, blauw-glanzende metalen gevaar
te de X-15. Het eerste vliegtuig dat
is voorbestemd 0111 met een man aan
boord de ruimte in te schieten en 11a
een korte vlucht op aarde terug te
keren, dwars door de „dodelijke
muur" van de dampkring heen.
Gisteren heeft de X-15 voor het eerste
het sigaartje
dat U als
sigaret kunt
roken!
WIILEMII
Schaken in Zürich
De 24-ijarige Rus Mikhail Tal is winnaar
geworden van het sterk bezette interna
tionale schaaktoernooi in Zürich. doordat
de Zuidelaviër Gligoric er niet in ge
slaagd is zijn afgebroken partij uit de
vijftiende en laatste ronde, tegen Kupper,
in een overwinning om te zetten. Met
een remise moest hij volstaan en hierdoor
kwam hij een halve punt tekort
naast Tal te komen.
Een mooie tweede plaat6 viel Gligoric
nu ten deel en deze rangvolgorde u
lijk aan die van het interzonale toernooi
in 1958 te Bad Portoroz. De derde plaats
wordt gedeeld door de Amerikaan Fischer
en de Rus Keres, twee spelers, die zich
eveneens hebben geplaatst voor het kan
didatentoernooi, dat in het najaar in Zuid-
Slavië wordt gehouden. Tal bracht ook
het grootste aantal overwinningen op zijn
naam, namelijk 10 terwijl Keres het klein
ste aantal nederlagen leed, namelijk één
Niet minder dan zeven remises kreeg
Kere6 achter zijn naam.
De uitslagen van de afgebroken par
tijen uit de vijftiende ronde waren:
KupperGligoric Vz—xh\ Unzicker—
Dückstein 10; Keres—Olafsson Vi—Vï,
Keiler—Wal ther 1—0.
De eindstand luidt: 1. Tal (Rusland) 1VA
pt; 2. Gligoric (Z.-Sl.) 11 pt; 3. en 4.
Fischer (V S.) en Keres (Rusl.) beiden lOtfe
pt; 5. en 6. Larsen (Den) en Unzicker
(Did) beiden 9,.z pt, 7. Barcza (Hong.)
pt; 8. Olafsson (IJsland) 8 pt; 9 Kupper
(Zwits.) 7 pt, 10. en 11. Bhend (Zwits.)
Donner (Ned.) beiden 6Vi pt; 12. Keiler
(Zwits.) 6 pt; 13. en 14. Dückstein (Oost.)
en Walther (Zwits,) beiden 5 pt; 15. e
Blau (Zwits. en Nievergelt (Zwits.T beiden
2 Mi punt.
Zomercompetitie KNZB
De uitslagen van de wedstrijden, gister
avond gespeeld voor de zomer-competiti
van de K.N.Z.B., luiden:
Dames eerste klasse: RDZDe Robben
0-9.
Heren eerste klasse B: PSV—GZC 1—4
Eerste klasse C: Neptunus (Amersfoort)—
De Walvis 15—3; UZSC—Zwemlust 2—8
Ere-voetbalwedslrijd
in Soestdijk
De traditionele ere-voetbalwedstrijd die
jaarlijks ter gelegenheid van de verjaar
dag van prins Bernhard te Soestdijk
v.ordt gespeeld, zal dit jaar gaan u
Volendam en Heracles. Na afloop va
wedstrijd zal prins Bernhard aan
winnende ploeg de beker overhandigen.
De ontmoeting wordt op 4 juli gespeeld.
MILITAIRE TITELS
DENKSPORTEN
De Nederlandse militaire kampioen
schappen denksporten 1959 die gisteren
in de legerplaats 't Harde bij Oldebroek
zijn gehouden kunnen bijzonder geslaagd
genoemd worden De Dienst Welzijnszorg
Leger zorgde voor een voortreffelijke or
ganisatie en zodoende hadden de wed
strijden die kwalitatief op een behoor
lijk peil stonden een vlot verloop.
Bij de dammers was het bijzonder span
nend. daar sergeant J. van Berkum van
He luchtmacht gelijk eindigde met adju
dant O. G. van Veen van de landmacht.
In een spannende herkamppartij wist Van
Veen in het eindspel te profiteren van
een fout van zijn tegenstander en zo
doende beslag te leggen op de damtitel
Bij de schakers ging de titel naar vaan
drig J. K. v. d. Pol van de vliegbasis
Ypenburg. Tweede werd landmachtkam
pioen soldaat J. van Oostersma.
De tafeltennistitel ging naar Frans
Schools, die in een spannend duel de
kampioen van Nederland 1959, Bert On
nes, versloeg. Het dubbelspel werd ge
wonnen door het paar Onnes-Habes.
De bridgeprijzen kwamen alle bij de
luchtmacht terecht. Eerste werd het p,
Rijkhoek-Smuts, gevolgd door het p
Brandt-Brilleman. De derde prijs v
voor het paar Veldhuizen-Krol.
Tank trof huzaar
Bij oefeningen van het elfde bataljon
zware tanks in het kamp Vogelsang in
Duitsland is gisteren de 20-jarige onge
huwde huzaar G. Th. H. Verbeek uit
Eindhoven dcor een ongeluk om het leven
gekomen. Huzaar Verbeek zat als
in een jeep. die opgesteld stond achter
een centurion-tank. De tank begon plot
seling achteruit te rijden en raakte
door He jeep. Huzaar Verbeek ws
slag dood.
een eenvoudige zweefvlucht ge
maakt, met aan boord de 37-jarige
Jack Seott Crossfield, chef-vlieger
van de North American Aviation
Inc. - de bouwers van het toestel.
Wanneer ook de verdere plannen
met de X-15 naar wens verlopen, zal
deze Amerikaanse testpiloot „ruim
tevaarder-nummer-één" zijn. Als een
Rus hem tenminste inmiddels niet is
voor geweest
Is het eigenlijk wel een vliegtuig, dat eerste model van de experimentele
X-15, waarvoor de opdrachtgevers, de Amerikaanse ministeries van lucht
vaart en marine en het Nationaal Adviesbureau voor Aeronautica, een be
drag van liefst vijfhonderd miljoen gulden hebben uitgeteld? Op 't eerste
gezicht ziet het toestel er als een projectiel uit en als men ook hoort dat
het niet in staat is op eigen kracht van de grond te komen, dan wordt
de mening, dat men met een raket heeft te doen. nog versterkt.
Bij nadere bestudering vallen echter
enkele kenmerkende verschillen op Er
is, onder een flauw gebogen lijn, een
cockpit zichtbaar. Er zijn wielen en
zelfs twee botte vleugels, die vlak voor
de stabilisatievinnen zijn aangebracht.
Onder de romp bevindt zich verder een
tweetal stangen, dat bij landing, als een
paar ski's dienst zal moeten doen,
BEPERKTE TAAK
Voor dit vliegtuig van het raket-tijd-
perk is slechts een zeer beperkte taak
weggelegd. Het zal d,e mens net even
over de rand van de wereldruimte moe
ten brengen en proefondervindelijk
moeten vaststellen op welke "punten de
berekeningen van de wetenschap ge
faald hebben.
Zijn de gebruikte materialen en ap
paraten eenmaal grondig getoetst en
blijken toestel zowel als piloot zich
onder alle omstandigheden goed te
houden, dan is er voor de X-15 geen
plaats meer onder de zon. Onvermoeid
zal men dan echter verder zoeken
naar nóg sterkere en nóg snellere be
mande projectielen, welke de plane
ten om ons heen zullen moeten ver-
V/at in de eerste plaats nodig is ge
weest, was het vinden van een uiterst
harde metaallegering, die, zonder ver-
vorming, een abnormaal grote hitte kan
doorstaan en daarnaast ook aan alle
bijzondere eisen voldoet, welke in de
wereld der snelheid nu eenmaal gesteld
worden. Een raket immers, die van „ge
wone" metalen is vervaardigd, onder
vindt bij terugkeer in de dampkring een
dusdanige wrijving dat zij volledig ver
brandt of half gesmolten naar beneden
De oplossing van dit probleem meent
men thans gevonden te hebben in een
bekleding, die uit een alliage van nikkel
bestaat, waaronder zich nog huiden van
titanium' en roestvrij staal bevinden
Volgens de spaarzame gegevens, welke
over de X-15 zijn bekend gemaakt, is
het door deze bescherming mogelijk
temperaturen tot dertienhonderd gra
den Ceisius op te vangen. Tegelijkertijd
ondervindt het bemande projectiel ook
geen enkele hinder van de lage tempe
raturen, welke tijdens de klim naar de
ruimte op kunnen treden en die tot
185 graden onder nul kunnen bedragen.
Het enorme en vaak plotselinge tem-
peratuursverloop vereist niet alleen
voor het toestel zelf een zeer ingewik
keld koelings- en verwarmingssysteem,
maar ook voor de piloot, die het mee
voert. Nooit is er dan ook een duurder
..costuum" on aarde gemaakt dan Hat
wat Cressfield aan heeft moeten
trekken. De kosten bedragen meer dan
een miljoen gulden, niet meegerekend
de vele elektronische controle-appara
ten, waarmee de lichamelijke en gees
telijke gesteldheid van de vlieger wor
den geregistreerd.
Op het gebied van de bestudering zijn
enkele bijzondere voorzieningen getrof
fen, Hoewel het bij de X-15 niet onmid
dellijk op het bedienen van de normale
roeren aankomt het raketvliegtuig
bevindt zich als een projectiel in een
ballistische baan moeten er tijdens
de vlucht enkele correcties worden aan
gebracht, vooral als het er om gaat on
der de juiste hoek in de dampkring terug
te keren. De piloot maakt hierbij ge
bruik van chemisch opgewekte stoom,
die hij zowel voor de rol- als voor de
richtingsbesturing laat ontsnappen. Het
toestel wordt zodoende gedwongen de
berekende baan minitueus te volgen en
te landen, waar dit noodzakelijk wordt
geacht.
valt het niet moeilijk de innerlijke
kracht van het monster op zfln juiste
waarde te schatten
Het plafond en de snelheid zijn al
even indrukwekkend. De X-15 kan in
teder geval een theoretische hoogte van
168 kilometer bereiken, wat betekent
dat men er voor de toekomst aanzienlijk
meer in ziet. De. eveneens theoretische,
kruissnelheid bedraagt bijna zesduizend
kilometer per uur, doch men verwacht
hier spoedig tienduizend kilometer van
te kunnen maken. Als dit lukken zou.
kan met recht van een historisch mo
ment worden gesproken. Niet alleen zou
dan het wereldsnelheldsrecord bijna
verdrievoudigd zijn, maar men zou ook
de weg hebben gebaand voor de ver
vaardiging van bemande projectielen,
welke nóg grotere capaciteiten bezitten.
TWEE FASEN
De lancering van de X-15 verloopt in
twee fasen. Aan de eerste is men nu be-
gonnen, het afwerpen van het raket-
vliegtuig door een B-52 bommenwerper.
Gisteren was 't een korte zweefvlucht.
De volgende proeven zullen langer du
ren, waarbij het toestel zich brullend tot
een enorme hoogte zal verheffen. In een
spiraalvormige baan dit om de snel
heid wat af te remmen valt dan naar
de aarde terug, ondergaat de „vuur
doop" bij het bereiken van de atmos
feer het meest kritieke moment!
en komt ten slotte in een lange glij
vlucht op het vliegveld of het ter
rein terecht, dat voor de met para
chutes afgeremde landing geprojecteerd
Als de eerste fase tot aller voldoe
ning is afgewerkt er staan ver
schillende vluchten en ook verschei
dene piloten cp het program volgt
de tweede fase. Deze zal bestaan uit
het meerdere malen afschieten van
de X-15 op de grond, als een gewone
raket dus. maar dan bemand.
Men kan moeilijk zeggen dat de ont-
wrepers van het projectiel niet alles
hebben gedaan om de kans op terugkeer
van de piloot op aarde zo groot moge
lijk te maken. Mocht er iets misgaan,
zelfs op zeer grote hoogte, dan kan de
hele drukcabine als een capsule van
de X-15 worden losgemaakt. Op een re
delijke hoogte daar dus, waar zich
weer voldoende zuurstof bevindt kan
dan de verdere redding per parachute
volgen,
Buiten de dampkring verwachten de
experts weinig moeilijkheden. Door het
ontbreken van lucht zouden er geen
aërodynamische krachten kunnen op
treden, die het toestel zouden kunnen
breken, terwijl, door de afwezigheid
van zuurstof, explosies onwaarschijnlijk
worden geacht Als het beslissende
ogenblik wordt de terugkeer in de
dampkring gezien, omdat dan bepaald
wordt of de gebruikte metalen tegen
de geweldige wrijving en de hitte, welke
hierdoor ontstaat, bestand zullen zijn.
DE MENS
Als het voornaamste doel van de
proefnemingen met de X-15 moet echter
de reactie van de mens op supersonische
snelheden beschouwd worden (gewicht
loosheid treedt niet op, daar de piloot
zich in een drukcabine bevindt). Door
middel van op de grond staande vlucht-
simulanten kajuiten dus, waarin de
werkelijkheid zo getrouw mogelijk
wordt nagebootst is reeds aangetoond
dat het ruimtevaartuig bijna vol-auto-
matisch moet zijn. Bij zeer grote snel
heden is de vlieger niet bij machte het
geheel van handelingen aan de omstan
digheden aan te passen, m.a.w.: het
menselijk reactie-vermogen schiet te
kort
In de uitrusting van de X-15 komt dit
al zeer duidelijk naar voren. Men re
kent er bijvoorbeeld op dat de piloot
door de versnelling aan een druk zal
worden blootgesteld, die zeven keer
zo groot is als op aarde en die hem
zal beletten zijn lichaamsdelen nor
maal te bewegen. In de leuningen van
zijn stoel, waarop zijn armen als een
blok zullen rusten, zijn ian ook alle
bedieningsknoppen aangebracht, waar
door hij deze slechts met de vingers
behoeft te bespelen.
Dit is de X-15, het snelheids
monster dat is voorbestemd de
eerste Amerikaan buiten de
dampkring te voeren. Het toestel
is reeds in de lucht geweest,
zij 't onder de vleugels van zijn
„moeder": een gigantische B-52
bommenwerper, die het binnen
kort op twaalf kilometer hoogte
zal lanceren.
zondag 27 september a.s. Dan zal nl. een gemeenschappelijke kerk
dienst worden uitgezonden uit de Holy Trinity Church in Hull (Enge
land) en de Morgensterkerk in Rotterdam. De diensten worden afzonder
lijk gehouden, maar de gemeentezang tegelijk. Omdat er in de nieuwe
Morgensterkerk nog geen orgel is, zal de zang worden begeleid op het
orgel van de kerk in Huil en elke gemeente zal in haar eigen taal maar
op dezelfde melodie zingen.
Eurovisie, al kennen wij zulke gemeen
schappelijke samenkomsten
den via radioverbinding w<
Het initiatief tot dit gebeuren
ïitzending zal leiden.
Bedoeling is, de eenheid v
estants-christelijke kerken
M. Kalmijn.
Het uur van begin is nog niet vast
gesteld. maar zal waarschijnlijk 5 uur
zijn. In belde diensten zullen de predi
kanten een kort woord spreken, ieder
in de landstaal. Verder zal in elke kerk
de dienst een gelijksoortig verloop ben-
ben en de camera's zullen nu de ene en
dan de andere kerk in het beeld
gen. De samenzang bij bet orgelspel uit
Huil zal echter het grote evenement
zijn.
Huil en Rotterdam zijn hiervoor uit- journaal
gekozen, omdat beide steden, ieder aan uur dan
een kant van de Noordzee, in hun ge- Charier
schiedenis veelvuldige zakelijke con
necties op scheepvaartgebied hebben
nodig, opdat het geen
rommelig geheel wordt, want de kij
kers in beide landen, die eikaars taal
weinig of niet verstaan (en dit geldt
vooral voor Eng*
boeid blijven dot
afwisselend beelden op het scherm
komen.
De Morgensterkerk (Ned. Herv.)
staat aan de Slinge in Rotterdam-Zuid,
oorganger van de gemeente is ds. W.
fèlèhfeïé.
vanavond
Dat zij ook nog op andere wijze met „Geluidsba;
elkaar verbonden kunnen zijn. zal deze ogen geschikt,
kerkdienst tonen.
Vanzelfsprekend wordt het een staal-
NTS-filmprogramma met vooraf het
het weeroverzicht. Om 8.20
tekenfilm, een musical met
net en de eerder mislukte
kennismaking van de „Amerikaanse fa
milie Doorsnee". Om 9 uur het volkje
ider 14 jaar naar bed, want de film
kinder-
Herindeling van
t.v.-zendtijd
Met Ingang van het winterseizoen,
dus op 1 oktober, Is er een nieuwe in
deling van de televisie-zendtijd te ver
wachten. Een van de belangrijkste wij
zigingen is dat de vrijdagavond dan ook
aan de omroepsectics zal worden toe
gewezen en dus niet langer wordt ge
vuld met telerecordings of films van
de NTS.
Mogelijk zal de NTS dan meer ge
legenheid voor Eurovisie overhouden.
Wat er
den u op de hoogte. Het was oorspron-
kelijk al de bedoeling, dat de vrijdag'
avond mede zou worden opgedeeld aar
de omroepverenigingen, maar de krap
pe personeelsbezetting en de problemen
met de studioverdeling maakten dat
onmogelijk. Intussen is er meer tech
nisch personeel aangetrokken door de
NTS en een her-indeling voor het
studiogebruik zal ook verruiming geven
voor de vrijdagavond.
Niettemin blijft de overheidsbepaltng
dat de NTS 40 pet van de zendtijd moet
vullen, van kracht. Op het ogenblik be
schikt de NTS over 3 van de 4 dins-
dagavonden plus de vrijdagavond en
verder verzorgt zij dc journaaluitzen-
dingen, de Eurovisie en nog zo dit en
dat. Daarmee komt zij aan haar 40 pet.
Indien nu de vrijdagavond ook aan de
omroepsecties vervalt, zal de NTS twee Enkel'
andere uren moeten vinden (indien er geschie
althans geen ruimere zendtijdtoewijzing
komt!) en er wordt aan gedacht deze
te besteden aan meer Eurovisie. Blijft
de zendtijd ongewijzigd, dan betekent
dit dus in geen geval twee uren meer.
maar zullen de omroepsecties^andere
tijden moeten vrijmaken. Een
betekent dus, dat er teg—
weer een hele wijziging
schema komt.
0 Met een uitvoering van Debussy's
,,Le Martyre de St. Sebastien" door het
omroeporkest, het Groot omroepkoor
en solisten, allen onder leiding van Al-
bert Wolf, opent de KRO om 8.30 uur
het avondprogramma, dat verder be
vat: om 9.45 uur een uitzending in de
reeks „Aan de poorten van een nieuwe
tijd" en om 10.15 uur een orgelconcert
dat Albert de Klerk geeft in Breda.
0 De AVRO begint om 8.05 uur met
rd programma van vrolijke
muziek, presenteert om 8.4U
hoorspel „Met voorbedachte
van Randwijk en Chris
9.20 uur een Weens pro-
1 Tony Hartweger en om
derde reportage uit Israël,
'de "problemen Om half elf is er nog een pianorecital
door Gerard Hengeveld.
WOENSDAG 10 JUNI 1959
srsum I. 402 m. 748 kc/s. NCRV:
ws 7.13 Gram 7 50 Een woord voor
8.00 Nws 8.15 Gewijde muz 9 00
:ieken 9 30 Gram 9 35 Waterst 9 40
rouw 10.15 Gram 10.30 Morgendienst
ïram 31.30 Orgelspel 12 00 Tenor en
12.30 Land- en tuinbouwmeded 32-33
muz 12.53 Gram en act 13.00 Nws
liet PIT op pad. caus 13 20 Metro-
rk en solist 14 00 Bondsdag Geref
romingen in c
1 ander
1 Gram.
1007 kc/s. VARA:
7.10 Gym 7.20 Gram 8 00 Nw
maar ook een spectaculaire taal. Is de
lengte (zonder neuspiek) slechts 15,25
meter, de vleugelwfjdtc slechte 6.70 m.
en het totaalgcwicht (Inclusief brand
stof dus) slechts zestien ton, de meter-
stuwdruk bedraagt ruim 22,5 ton en het
motorvermogen vijfhonderdduizend
paardckrachten. Als men bedenkt dat
de „Forestal het grootste vliegkamp
schip van de Verenigde Staten, op top
snelheid „slechts" tweehondcrdvgftig-
dufzend paardckrachten ontwikkelt, dan
Autoverzekeraars verzuchten
DE INVOERING van de verplichte verzekering tegen wettelijke aan
sprakelijkheid betekent voor de automobielverzekcraars niet het aan
breken van een gouden tijd en evenmin een niet onwelkome uitbreiding
van zaken, aldus de voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Auto
mobiel-assuradeuren, mr. J. C. van Laer, heden in de jaarvergadering te
Amsterdam. In de eerste plaats is het aantal niet verzekerde gebruikers
van een motorrijtuig uitermate gering, met uitzondering van de gebruikers
van bromfietsen.
Dc verzekeraar zal dus het risico moe
ten dekken van een nieuwe (roep. die
bewezen heeft een volledig gebrek aan
verantwoordelijkheidsgevoel te bezitten.
Wat bromfietsen betreft is er wel een
toevloed van nieuwe verzekerden tc ver
wachten, doch dit is niet een bij uitstek
gunstig risico. Voorts zullen de admi
nistratiekosten onevenredig zwaar zijn
bij een geringe premie.
Een monopoliepositie van de verze
keraars is niet te duchten daar een bin
dende tariefsafspraak praktisch onver-
wezenlijkbaar is. tenzij de overheid zou
ingrijpen in het prijsbeleid en een maxi
mumpremie vaststelt, die laag zal zijn
met kleine marge Deze zal dan veelal
tevens minimumpremie zijn.
Niet steeds vergoeding
Voorts is het niet juist, dat het slacht
offer nu in elk geval schadevergoeding
zou krijgen. Nog steeds moet de aanspra
kelijkheid van de automobilist voor hei
ongeluk vaststaan en tevens moet het
slachtoffer de omvang van zijn schade
bewijzen. Het slachtoffer zal thans on
middellijk de verzekeraar kunnen aan
spreken ook al zou de automobilist niet
voldaan hebben op de hem bij de ver
zekeringsovereenkomst opgelegde ver
plichtingen.
Dit leidt tot dc verkeerde opvatting
dat dc automobilist voortaan niet
meer belang zou hebben bij naleving
van de voorwaarden, want de verze
keraar heeft in dat geval recht van
verhaal op de automobilist cn hij zal
dit recht inderdaad uitoefenen. Voorts
heeft de verzekeraar dan het recht
de overeenkomst te beëindigen en dan
zal het niet gemakkelijk zo niet on
mogelijk worden zich even gunstig
elders te verzekeren. Uitbreiding van
administratie wordt ook noodzakelijk
door de verplichte verzekering van
handwagens met motorhulpkracht,
voorheftrucks e.d.. waarvoor de pre
mie slechts zeer gering kan zijn.
Een waar schrikbeeld voor de verze
keraars wordt het verzekeringsbewijs.
Dit heeft grote administratieve bezwa
ren, zelfs bij mechanische invulling. Het
bewijs moet bovendien telkenjare wor
den vernieuwd. Voorts is de grote moei
lijkheid, dat dit bewijs onder alle om
standigheden de verzekerde voor de
ingangs- en verlengingsdatum moet be
reiken. Wrijvingen met het pubhek zijn
onvermijdelijk, en de hulp van het ver
zekerde publiek zal onontbeerlijk blijken.
Maatschappijnieuws
Jansen en Sutorius. Produktie vrij sterk
gedaald in 1958; baten f 150.127 (v.j
f 292.300); afschrijvingen en lasten f 172 718
(f 242 146); verlies f 22.365 (winst f 37 766)
naar nieuwe rekening, dividend nihil (id);
orderpositie op 13 me: garandeert behoor
lijke omzetstijging in 1959; overplaatsing
van Arnhem naar Utrecht draagt bij tot
kostenverlaging en produktiviteitsverbe-
tering; liquiditeit verbeterd door voor-
raadverbetering en verkoop van gebou
wen en deel van inventaris te Arnhem:
nog te vroeg voor voorspellingen.
Belirie: Aandeelhouder bekritiseerde
hoge onkosten ad 10.657 en te laag ge
acht bod van grootaandeelhoudster Cut-
tuurbank van 125 pet op aandelen Beli
rie, hij stelde inwendige waarde op 145
pet; ook bestuur achtte onkosten 'e
hoog, doch was contractueel gebonden
aan de Cultuurbank, die directie voert;
bod werd echter redelijk geacht; in bod
moet zowel voor koper als voor verk>
per een voordeeltje zitten; voor de aan
deelhouders is dit de niet belastbare uit
kering, die 30 pet hoger is dan de toen
malige koers op de incourante markt;
jaarstukken goedgekeurd met 249 stem
men voor. 14 tegen en 1 blanco; J. C. F
Schor herbenoemd tot commissaris.
Schiedam van 1866 Winst na reserverin
gen en afschrijving f 130.081-(v.j. f 37.159);
dividendvoorstel 6(6) pet over f 250.000
(f 50 000) vrijwillig gestort kapi
afdelingen droegen tot winst bij. doch
transport gaf klein verlies; winst var
auto-afdeling toegeschreven aan maxi
mumsnelheid doch door vcrpliche WA-
icht
inde
Reorganisatie Beleggingen van
Dinteloord Waerdye 'stegen
In d« Jaarvergadering van de verenigde
coöperatieve suikerfabrieken te Dintel
oord deelde voorzitter ir. M. A. Geuze
mede, dat de wereldproduktiecapaciteil
is gestegen van 39 miljoen ton ruwe sui
ker in 1955-'56 tot 50 miljoen in 1958-59 en
dat er in 1958 voor Europa een stijging
van 5 pet. te verwachten is, grotendeels
achter het IJzeren Gordijn. De stijging
van de wereldvoorraad met 2 miljoen ton
Daar de te verwerken hoeveelheden
bieten zullen toenemen, werd het bestuur
gemachtigd de investeringen te verho
gen. De jaarstukken werden goedgekeurd,
waardoor de balanswaarde van terreinen,
gebouwen en machines van 3.43 miljoen
tot 2 miljoen werd verlaagd. Tevens
werd het bestuur gemachtigd geldlenin
gen aan te gaan en de reorganisatie werd
goedgekeurd De V.C.S. telde sinds 1947
drie leden de coöp. suikerfabriek en raf-
finaarderij Dinteloord. de coöp beetwor
telsuikerfabrieken te Roosendaal en te
Zevenbergen. Thans kunnen de bieten
telers lid worden met ingang van 1 ok
tober. mits de drie deelgenoten tot ont
binding hunner verenigingen besluiten
In 1957 werd 355 000 (1956 323 000) ton
kristalsuiker geproduceerd. Aan de VCS
werden 707.782 ton bieten geleverd en
vens 103 647 ton aangekochte bieten
werkt. Een belangrijke hoeveelheid
gevoerde ruwe suiker is in opdracht
de regering geraffineerd. Het aandelen
kapitaal werd gekocht van de Gebr. van
Gilse Kandiifabriek N V. te Roosendaal.
De investeringen ad 3 miljoen zijn. ten
laste van de exploitatierekening gebracht.
lultuur 39 00 Nws en weerber 19.30
Vrouwenkoor en piano 39.30 Radiokrant
39 55 Gram 20 00 Nationale Calvijn-herden-
king in de Westerkerk te Amsterdam 91.30
Gram 21.40 Dagboek uit de wildernis, rep
22 25 Meisjeskoor cn instr kwintet 22 45
Avondoverdenking 93 00 Nws en SOS-be r
1 Aktober 2315 sP°r,ui^ 23 20—24 0'
1 oktODer Hilversum II, 29» m. 10
het zend- 7 oo Nws 710 Gym 7.20
3 13 Gram 9 05 Gym v d vrouw 9 15 Gram
VPRO: 1000 Schoolradio. VAiRA: 10-30 V d
vrouw 1100 Gram 12 00 Lichte muz 13 30
Land- en tuinbouwmeded 12 33 V h plat
teland 12.38 Orgelspel 13 00 Nws 13 15
Dansmuz 13 .50 In de wou ken, rep 14 00
Gram 34 30 Muzikale caus 15 00 V d Jeugd
17 00 Vakantletips 17.50 Regeringröitz
Rijksdelen Overzee: De brievenbus gaat
open. correspondentleclub olv Reglna
18.00 Nws en comm 18.20 Lichte muz
18 50 Act 19.00 V d kind 1910 Zang en
/PRO: 19 30 V d Jeugd VARA:
es 20 05 Metropole ork en soliste
De Waerdye leed in 1958 een boek
houdkundig verlies van 122.000 tegen
194.000 in 1957, doordat de aanloopkos
ten onmiddellijk nagenoeg geheel zijn
afgeboekt. De sterftewinst bedroeg
22.400, het rendement op aandelen Ro-
beco 5,59 pet, waarvan 0,5 pet toekwam
aan de N.V. en de rest aan polishouders.
Hierna is de interestwinst 17.500. De
produktie aan kapitaalverzekeringen was
6,7 miljoen en aan renteverzekeringen 4,8
min. Waerdyefracties, terwijl het gul
densbedrag der verzekeringen steeg van
ƒ13,9 min. tot ƒ32.9 min. De beleggin
gen geschiedden geheel in aandelen Ro-
beco, waarvan het bezit steeg van
ƒ742.000 tot ƒ1,41 min. nominaal, de
beurswaarde van ƒ2.1 min. tot ƒ5,3 min
Vooral door koersstijging van aandelen
vermeerderde de guldenswaarde per
fractie van ƒ0.85 eind 1957. tot ƒ1,13
eind 1958 en 1,28 juni 1959. De koers
winst op de aandelenportefeuille nam
met .ruim een miljoen toe.
Grote order voor Geld.
Electriciteitsmij.
De Provinciale Geldersche Electrici
teitsmij. heeft bij de Kon. Mij De Schelde
en de Machinefabriek Breda twee hoge-
drukstoomketeisinstallaties volgens het
sulzerdoorstromprincipe met verhitting
besteld voor de centrale Gelderland-Zuid
De stoomproduktie per installatie wordt
400 ton per uur de stoomdruk aan de
uitlaat van de oververhitter 190 atmos
feer en de stoomtemperatuur 540 graden
Celsius. De installaties moeten twee tur
bogeneratoren van 125.000 kW. elk aan
drijven. De oplevering is in 1962.
Alg. Frleache Brandverzekeringmij.
Premie-ontvangst 5.57 (v.j. 5.02) mil
joen, interestbaten 186.067 (140.326);
premie e.r. na versterking van technische
reserves geheel nodig voor schaden, kos
ten, provisie en belasting; winst 204.475;
dividend 4van gestort kapitaal, rest in
bedrijf gehouden; extra reserve mede
dank zij 48.277 koerswinst 700.000
(500.000); activa 5,56 (4,53) min, waar
van 4,65 min. rentegevend belegd.
20 45 Hoeveel aarde heeft
hoorspel 2: 50 Instr kwintet 231;
Televisleprogr.
(over dc 4e lijn)
Woensdag 10 juni 1959 van 18—20 uur:
Jealous heart (Carson), Orkest Jan Gar-
ber; Smart and charming (Bötteher). Ger
hard Gregor;My happiness (Bergantine),
Orkest Jan Garber; I'll see you in my
dreams (Jones), Gerhard Gregor; Muskrat
ramble (Ory). Orkest Jan Garber; Who's
sorry now iSnyder), Fritz Schulz Rei-
chelAll the things you are (Kern), Or
kest Jan Garber; I can't give you anything
but love (McHugh). Fritz Schulz Rei-
chel: Pagan love song (Brown). Orkest
Jan Garber; Get up on the stars. Trio
Harmonie; Mamas gone, goodbye (Bo-
cage). Orkest Jan Garber. Avalon (Rose).
Trio Harmonie San Antonio Rose (Wills)
Orkest Jan Garber. Forget me not (Mar
tini. The Kalln Twins. Mit siebzehn -
Hula Liebe - Du gehorst mir. Orkest
Max Greger: I got a feeling (B Knight).
Ricky Nelson: Dansero (Heyman). Orkest
Tommy Dorsey; No other arms, no other
lanty in old
yWunderbares
Hula babv (Knox).
Hawaii (Robin), Orkest Kurt Edel-
i: Die Fabe de Liebe (Robbins).
Rolf Jago, Quatctto Rhythrnico; Tlpiti-
tctto Enza Gallo: Chel
Orkest Riberto del Gado; Piove (D. Mo-
dguno). Umberto Marcato: Music music
music - If you were the only girl In the
;ha eha for Gla (Mancini). Orkest
Tommy Dorsey: All of a sudden my heart
sings (Rome), Paul Anka: Teenager me
lody - I love you baby - Sugar baby.
Orkest Max Greger; When (Reardon). The
Kalin Twins; Jam for Brigitte (Hampton),
Hamp swings the bells (Ellington). Lionel
Hampton: Royal Garden blues (S Wil
liams) Bobby Hackett and his Jazz Band:
Basin street blues (S Williams). Jack
Teagarden: I want a big butter and egg
man (P Venable). Bobby Hacket and
his Jazz Band; How high the moon (M.
Lewis), Orkest Ray Anthony.
