CHRISTELIJK
Christelij k onderwij s
heeft nog verlangens
Christelijk gereformeerde jeugd
herdacht Johannes Calvijn
Lutherse jeugdbond
bijeen in Enkhuizen
Eert woord voor vandaag
Kanttekening
Gelijkstelling nog niet
geheel verworven
IJ ET blad „Berichten en Bij-
dragen", een tweemaande
lijks tijdschrift voor leden en
aangesloten scholen uitgegeven
vanwege de Ver. voor Christ.
Nationaal Onderwijs schrijft
over de gelijkstelling van het
buitengewoon met het openbaar
onderwijs, die nog wel enige
wensen overlaat:
nanciële gelijkstelling van
openbaar en bijzonder onderwijs
bewerkstelligde, betekende dit de
afsluiting van een strijd op school
gebied, die langer dan een eeuw
had geduurd. De inzet van deze
strijd was het recht van de ouders
op vrijheid van onderwijs.
Neutraliteit
De Franse revolutie had een
grote verandering gebracht in de
staatkundige opvattingen. Was
voordien de overheid algemeen
beschouwd als „Gods dienares"
en kon ons land toen dus nog met
recht gezien worden als een Chris
telijke staat in Protestantse zin,
daarna ging men de staat veel
meer als een menselijke instel
ling zien die neutraal stond tegen
over de religie. De vroegere
Christelijke staatsschool wordt
neutraal.
Tegen deze neutraliteit in het
onderwijs hebben de voorstanders
van het bijzonder onderwijs in de
vorige eeuw de strijd aangebon
den. Ten koste van grote per
soonlijke offers zijn christelijke
scholen opgericht die geheel uit
partikuliere middelen moesten
worden gefinancierd. Dank zij de
onvermoeide strijd van mannen
als Kuyper, De Savornin Lohman
en anderen wordt langzamerhand
de subsidieregeling gunstiger, tot
dat eindelijk in 1920 de langver
wachte gelijkstelling komt van
openbaar en bijzonder onderwijs.
Verantwoording
Het ideaal is nu dus bereikt, de
strijd voor de vrijheid van onder
wijs is gestreden. Grote financiële
offers worden van ons niet meer
gevraagd. Dit brengt echter het
gevaar mee, dat we tevreden op
onze lauweren gaan rusten.
Hoewel er in de kring van onze
scholen gelukkig nog tal van gun
stige uitzonderingen zijn. meen
ik toch dat de interesse voor de
eigen school niet overal meer vol
doende aanwezig is. Wanneer op
de jaarvergadering van een
schoolvereniging nog niet een
kwart van de leden aanwezig is.
dan is er iets mis.
Niet zelden beperkt de belang
stelling van de ouders zich slechts
tot de vorderingen van hun eigen
kroost. Wanneer deze opvatting
gemeengoed zou worden, dreigt
de leus die we in de kring van
het christelijk onderwijs graag
aanheffen: „De school aan de
ouders", inderdaad niet meer dan
een leus te worden.
De voorstanders van de open
bare school zoeken op het ogenblik
naar een verantwoorde vorm om
de ouders meer medezeggenschap
te geven in het bestuur van de
school. Ook hier is men tot de
overtuiging gekomen, dat een
school zonder het actief mede
leven van de ouders nooit goed
kan functioneren.
Valse propaganda
DIT is te meer nodig, omdat zij
die de openbare school voor
staan. wel zeer actief zijn. De
vereniging „Volksonderwijs", die
de propaganda voert voor de open
bare school, kan men zeker geen
gebrek aan activiteit verwijten.
Dit is natuurlijk haar goed
recht, mits de propaganda op
juiste wijze wordt gevoerd. Wan
neer „Volksonderwijs" het echter
voorstelt, alsof de openbare school
de kinderen verdraagzaamheid
leert, terwijl de christelijke school
alleen maar aan de verzuiling
meewerkt en de hokjesgeest ln
ons volk bevordert, moeten we
protesteren.
Niet splijtzucht en hokjesgeest
zijn onze drijfveren, maar het ver
langen de kinderen, ook in de
school, een opvoeding te geven in
christelijke geest, waarbij we de
neutraliteit van de openbare
school moeten verwerpen Op de
leus van „Volksonderwijs": „Eén
en onverdeeld naar de openbare
school", antwoorden we afwijzend
zolang deze school haar strikte
neutraliteit moet handhaven. En
daartoe is ze nog steeds wettelijk
verplicht.
Ongelijke kansen
TNE wet 1920 bracht gelijkstelling
J-7 voor openbaar en bijzonder on
derwijs. We vragen ons echter af:
„Is deze gelijkstelling er werke-
kelijk?".
Ik zal me bepalen tot het lager
onderwijs. Hier ligt .en grote
moeilijkheid en wel met name bij
de oprichting van christelijke
scholen in nieuwe st iswijken.
Hier heeft de openbare school een
enorme voorsprong. Voordat de
nieuwe wijk is volgebouwd, zorgt
het gemeentebestuur al voor een
openbare school, kant en klaar.
Terecht overigens, want volgens
de grondwet heeft de overheid
overal te zorgen voor voldoend
openbaar lager onderwijs.
Wil
in
nieuwe stads
wijk echter een christelijke school
oprichten, dan moet een lange
procedure gevolgd worden. Veelal
moet er eerst een voldoend aantal
ouders wonen met kinderen in
de leerplichtige leeftijd om aan
het vereiste aantal handtekenin
gen te komen. Zo kan het voorko
men dat pas na enkele jaren een
christelijke school in zo'n nieuwe
stadswijk tot stand komt. Ik
meen, dat hier de kansen wel
zeer ongelijk liggen en van ge
lijkstelling is op dit gebied stellig
nog .geen sprake.
0Ï fJ! M
:¥A
's
««J 's V-t- -
In een tent op de terreinen van het
park Sonsbeek te Arnhem heeft de
Federatie van Bonden van Christe
lijke Gereformeerde Jongelings- en
Meisjesverenigingen in Nederland
haar bondsdag gehouden. Ruim 2300
jongeren hebben er aan deelgenomen.
De onderwerpen op deze bondsdag
waren gericht op de kerk. In de mor
gensamenkomst herdacht men Cal
vijn als steunpilaar der kerk: 's mid
dags ging het over de kracht cn de
toekomst der kerk.
Maar er werd méér gedaan in de
feestelijk met vlaggen en bloemen
(Aalsmeer) versierde tent. Mejuffrouw
T. Boersema te Amsterdam-West. presi
dente van de meisjesbond, leidde in de
morgenuren het samenzijn. Na de mid
dagpauze hanteerde de voorzitter van de
jongelingsbond. ds. M. W. Nieuwenhuijze
te Amsterdam-West. de hamer.
Er waren vertegenwoordigers van wat
mejuffrouw Boersema noemde de bur
gerlijke en de kerkelijke overheid. Uit
naam van het eerstgenoemde gezag
voerde burgemeester Ch. G. Matser het
woord op een wijze, die zeer gewaar
deerd werd.
Van Nelle bestellen 1
Oud-Katholieke Kerk
Prof. Jans benoemd
tot bisschop
Steunpilaar'van
de Kerk
Van Nelle bestellen
In Amsterdam
Centrum christelijke
organisaties gevormd
Dezer dagen heeft de vorming van
het Amsterdams Centrum van Christe
lijke Maatschappelijke. Culturele en
Staatkundige Organisaties haar beslag
gekregen.
Er van uitgaande dat deze organisa
ties. hoe gevarieerd karakter en taak
ook mogen zijn, haar gemeenschappe
lijke basis hebben in de belijdenis dat
Jezus Christus Heer is op elk terrein
van het leven, stelt het Centrum zich ten
doel te streven naar de bevordering van
onderling overleg en samenwerking bij
de uitvoering van haar taken, waarbij
zij volledige vrijheid behouden ten aan
zien van de eigen activiteit.
De organisaties, die met dit streven
instemming hebben betuigd (voorlopig
circa 30). zullen secticsgewijze samen
werken en het optreden van het Cen
trum naar buiten ten opzichte van be
paalde aangelegenheden voorbereiden.
Het ligt in het voornemen op 18 ju
ni a.s. bijeen te komen. In deze verga
dering zullen de secties worden ge
vormd en zal het bestuur worden sa
mengesteld. Tot die datum blijft de com
missie van voorbereiding, welker secre
tariaat is gevestigd aan de Postjeskade.
in functie.
Van Nelle bestellen I Adv
Kerkedag te Egm-ond
aan Zee
Uitgaande van de Gereformeerde Ker
ken in Noord-Holland is op Tweede
Pinksterdag onder leiding van prof. dr.
G. C. Berkhouwer in Egmond aan Zee
een kerkedag gehouden. Ongeveer 7000
deelnemers verzamelden zich in een
duinpan, waar in de ochtend prof. mr.
W. F. de Gaay Fortman een toespraak
hield.
Maandagmiddag werd het speciaal door
Aart Romijn geschreven spel „Totdat
onder regie van Johan Bodegraven
door 500 medewerkers opgevoerd De
koor- en samenzang stond onder leiding
van Kees Deenik.
Van Nelle bestellen 1 Adv
Beroepinirsvverk
cature F. E. Hoekstra): D.
Haarlem-Zuid.
Bedankt voor Ferwerd: A. Ykema te
2e Exloërmond.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te London, Ontario. Canada
(Free Reformed Churoh): W. van
Spijker te Drogeham-
Jaarverslag van het
hospitaal-kerkschip
„De Hoop"
De elf predikanten die in 1958 diensten
leidden op het hospitaal-kerkschip ..De
Hoop" hebben volgens het jaarverslag
125 „huisbezoeken" afgelegd aan boord
van loggers. In totaal werden 1473 pa
tiënten behandeld waarvan er 121 in de
ziekenboeg werden opgenomen. Dit jaar
bracht de trawllogger Sch 117 de groot
ste bijdrage aan dit werk. Het busje
bevatte ƒ343.02. In totaal kwam uit de
busjes van de vissersvloot 13.986,37. Er
werden in totaal 9 reizen gemaakt.
schop van Utrecht, mgr dr. Andreas Rin
kel, benoemd tot Bisschop van Deven
ter, kanunnik prof. P. J. Jans, thans
president van het seminarie te Amers
foort.
De nieuwe bisschop is 49 jaar oud en
werd geboren te Hilversum. Na zijn stu
die aan het seminarie werd hij in 1934
tot priester gewijd. Van 1937 tot 1939
was hij kapelaan te IJmuiden en gedu
rende de oorlogsjaren, nl. van 1939 tot
1945 pastoor te Amsterdam.
Met ingang van 15 oktober 1945 werd
hij president van het oud-katholiek semi
narie. Prof. Jans doceert de vakken dog
matiek, katechetiek en poimeniek. Hij
heeft zich steeds sterk geïnteresseerd
voor het oecumenisch werk der kerken.
Voor de Oud-Katholieke kerk maakt hij
reeds jaren deel uit van de Oecumeni
sche Raad van kerken in Nederland,
laatsvervangend voorzitter hij
ook enige tijd was. Als zodanig had hij
in 1955 de leiding van de oecumenische
delegatie naar Moskou, Ook is hij redac
teur en was enige tijd hoofdredacteur
van het oecumenisch blad „Gemeen
schap der kerken".
Prof. Jans is voorzitter van de Syno-
en van de Synodale Raad der Oud-
Katholieke kerk van Nederland, redac
teur van het blad ,,De Oud-Katholiek"
Ds. S. van Dijken
40 jaar predikant
Ds. S. van Dijken te Harderwijk, emeri
tus-predikant der Gereformeerde Kerken,
viert 25 mei zijn veertigjarig ambts
jubileum. Ds. Van Dijken werd 11 de
cember 1894 te Marken, waar zijn vader
predikant was. geboren. Hij bezocht het
Gereformeerd Gymnasium te Amsterdam
en studeerde aan de Vrije Universiteit
Op 25 mei 1919 bevestigde zijn vader
hem te Zweeloo in zijn ambt. In juli
1923 vertrok ds. Van Dijken naar Nieu-
weroord en in 1928 deed hij intrede te
Nijkerk in zijn derde en laatste gemeente
die hij gediend heeft tot aan zijn emeri
taat. dat hem 1 november 1951 om ge
zondheidsredenen vervroegd werd ver
leend.
Derde in Noorderkwartier
Kerk van St. Maarten
wordt gesloopt
De hervormde kerk van Sint Maarten,
een dorp ten westen van Schagen, is der
mate bouwvallig geworden tengevolge
van het scheuren der muren dat het ge
bouw voor de kerkdiensten is gesloten.
Een sloopvergunning is reeds aange
vraagd.
Het kerkje is uit architectonisch en
oudheidkundig oogpunt niet zeer belang
rijk, maar door zijn charmante ligging
een sieraad voor het Noordhollandse
landschap in het oude land van West-
Frieslana binnen de voormalige zeedijk.
De hervormde gemeente wil het gemeen
tebestuur vragen een oude school voor
haar bijeenkomsten te mogen inrichten.
Na Koedijk en Graft is Sint Maarten
het derde dorp in het Noorderkwartier
waar de kerk moet worden afgebroken.
bezig zijn. Dat komt ook de kerkgang
en het verenigingsleven ten goede.
Laat Pinksteren al zien welke kracht
het Woord heeft, daarnaast moet het ge
bed als kracht van de kerk worden aan
gemerkt. Nevens de dagelijkse persoon
lijke bestudering van de bijbel moet het
dagelijks persoonlijk gebed staan. Een
christen zonder gebed is een christen
zonder kracht.
Ds. J. H. Velema te Apeldoorn, 2e
voorzitter van de jongelingsbond, refe
reerde over de toekomst van de kerk.
Ogenschijnlijk is de kerk aan de ver
liezende hand. een aftands geval in de
hypermoderne wereld van 1959. Maar in
werkelijkheid is er maar één ding in
de wereld, dat zin en toekomst heeft,
namelijk de kerk van Jezus Christus.
De kerk heeft toekomst, als we die
kerk met al haar klein-menselijkheden
en irriterende pietluttigheden zien als
het goddelijk resultaat van Gods heil-
plan in deze wereld. De kerk, hoe menig
maal ook -aan de tijd gebonden, door
de tijd bepaald en helaas ook met de
tijd meegaand, is ten diepste gezien een
stuk eeuwigheid midden in de tijd: Gods
bruggehoofd in het vijandelijke gebied,
een wonder dat we nooit logisch verkla
ren kunnen.
Dit neemt niet weg, dat de kerk op
vele plaatsen op haar retour is, dat haar
cijfers in de statistiek steeds ongunsti
ger worden, ook de chr. geref. kerken.
Maar door haar getuigen blijft de kerk
leven, ook als zij de verdrukking in
moet, ook als zij als organisatie wordt
opgerold, als de zwarte vanen van de
antichrist straks wapperen boven Sons
beek. Met een opwekking niet tot de
bijlopers van de kerk te behoren maar
om getuigen te zijn, besloot ds. Velema
zijn rede.
Er werd op deze bondsdag veel ge
zongen, ook spontaan. Het viel op, dat
allerlei gezangen en opwekkingslie
deren met verbazend enthousiasme
de I werden aangeheven. Wie dat hoorde
miï h?t' "rif ÏZ'Z 5€ne"
daarom niet enkel voor de dominees re- raUe over ,een Paar W
serveren. Ook niet alleen voor dc ver- voor het z«00en krijgt in de chr.
enigingen. Ieder lid van de kerk moet geref. kerken zal men het daar niet
persoonlijk met dat Woord omgaan cn lang meer zonder gezangen doen.
De „kerkelijke overheid" sprak de
jeugd toe bij monde van de heer K„
Geleynse te Wildervank, één der vijf
jeugddeputaten. Dat de kerk op een
bondsdag aanwezig is, vindt men thans
niet ongewoon meer. Maar de heer'
Geleynse herinnerde aan de tijd toen
hijzelf deelnam aan het jeugdwerk. In
die periode was men blij als er eens
een dominee werd gevonden, die voor
de jeugd wilde spreken.
Op deze bondsdag ontbrak het niet
aan predikanten. Ds. W. van 't Spijker
te Drogeham sprak over Calvijn. Hij
ging de levensloop van de 450 jaar ge
leden geboren reformator na en zette
duidelijk diens betekenis voor de kerk
Van blijvende waarde is de Institutie
Dit boek heeft een kleine minderheid
van ons volk zó gegrepen, dat in de
16e eeuw onze natie door dat boek ge
stempeld is als een protestantse natie.
Gestaald door de leer der Institutie
heeft het voorgeslacht het aangedurfd
de macht van Spanje en Rome te weer
staan. Door dit boek is de hervorming
in Nederland calvinistisch geworden.
Wat Calvijn steeds weer vooropgesteld
heeft, is het roepen Gods. waardoor
zwakke vaten tot levende getuigen wor
den, waardoor onmachtige mensen ge
bruikt worden in dienst van Zijn rijk.
De prediking der vrije genade was de
in Calvijns kracht. Daardoor
een steunpilaar der kerk.
DE KRACHT
EEN GEMEENSCHAP
het voorgaande aan. De kracht
Bewogen plaats, behouden veld
De bondsdagen van de Nederlandse
Lutherse Jeugd Bond ztyn een succes ge
worden. Ongeveer 176 van het totaal van
2200 leden waren naar Enkhulzen geko
men voor de 72ste bondsdag en hebben
daar samen Pinksteren gevierd en het
nieuwe motto: Bewogen plaats, behouden
veld aangenomen.
Bijzonder gastvrij werden de deelnemers
door de burgemeester en wethouders
van de gemeente Enkhuizen ten stad-
huize ontvangen. Na ©en toespraaje van
burgemeester Admiraal, waarin hij
o.m. met historische feiten de verhou
ding tussen de stad Enkhuizen en de
Lutheranen belichtte, werden de deel
nemers onthaald op dranken en was
ieder in de gelegenheid het interieur
van het fraaie gemeentehuis, dat o.a.
een museum herbergt, te bewonderen.
Nadat de bondsvoorzitter, ds. G. Schro
der, in een korte toespraak dc deelne
mers het Pinksterwonder in gedachten
had gebracht, werd de avond verder
gevuld met de opvoering van het to
neelspel: „Vrijdag de dertiende", op
voortreffelijke wijze voor het voetlicht
gebracht door de „Enkhuizer Toneel
Groep".
Zondagmiddag werd de eigenlijke bonds
vergadering gehouden. Onder de aan
wezigen bevonden zich vele vertegen
woordigers van kerkelijke en burger
lijke instanties.
Als belangrijke punten van de vergade
ring kunnen genoemd worden: de In
stallatie van een aantal nieuwe afde
lingen en de bespreking van de jaar
verslagen, waaruit o.m. bleek, dat door
de uiterst voorzichtig gevoerde finan
ciële politiek het oude verlies van vo
rige jaren, dat tot 4500 was opgelopen,
geheel was weggewerkt. Het ledental
was in 1958 opgelopen tot ruim 2200.
Afscheid moest worden genomen van de
bondsbestuursleden J. G. Tromp en H.
Noordhuis, die beiden 7 jaar hun beste
krachten hebben gewijd aan het bonds-
werk. Als nieuwe leden van hef bonds-
Van Nelle bestellen I Adv
27
IV
Twee uur had kapitein Findhorn hum gegeven;
twee uur op zijn hoogst^ i
evengoed t ■-
Hoop dat i
i hun éigen geweten
R UOÖ6 Jhet hadden eigenlijk
minuten kunnen zijn, of twee dagen.
,ien zou vinden, was er niet. Ieder-
1 *wist dat; wist, dat het maar een symbolisch ge
baar was geweest, misschien c
gerust te stellen; of wij wijze y
H 1 laatste
handjevol' gewonde soldaten,
verpleegstertjes en een marconist, die c'«"
j Ontsnapt
I langs Krakatau
door ALISTAIR MAC LEAN
"elkaar was "gezakt en overleden. Maar het
bleef toch een gebaar zonder hoop.
Zij vonder de „Kerry Dancer" om drie minuten
voor half negen, drie minuten dus voor de fatale
tijdslimiet. Zij vonden haar. voornamelijk omdat de
voorspellingen van Nicolson griezelig juist bleken te
zijn. en het schip vrijwel precies ronddreef op de
plek waar hij het had verondersteld. Een lange,
zigzaggende bliksemstraal had één verblindend ogen
blik het spookachtige, totaal uitgebrande, schrikaan
jagende wrak beschenen, helder, alsof het tn de
stralende middagzon had gelegen. En nog zouden zij
het niet hebben gevonden, wanneer de vliegende
orkaan niet opeens had plaatsgemaakt voor een bij
na onmerkbaar zacht koeltje, terwijl de verblin
dende regen zo plotseling ophield, dat men bijna zou
denken, dat iemand daarboven een kraan had dicht
gedraaid.
Dat deze plotselinge overgang van het woeden
der elementen naar een bijkans ongelofelijke rust en
stilte geen mirakel was, was kapitein Finfhorn zich
grimmLg bewust, In het hart van elke woedende tai
foen ligt een oase van vredige rust. Deze broeieri
ge, totale windstilte kende hij van vorige gelegenhe
den maar de paar laatste keren had hij volop
ruimte gehad om te manoeuvreren en elke willekeu
rige richting te kiezen, wanneer hij het te benauwd
kireeg. Doch hier was het anders: Naar het noor
den, westen en zuidwesten zouden zij niet kunnen
ontkomen, in die richtingen was het vaarwater ge-
(vertaling Rob Limburg)
blokkeerd door eilanden van de archipel. Zij had
den op geen ongelukkiger ogenblik in het hart van
de taifoen kunnen belanden.
En tegelijkertijd had het op geen beter ogenblik
kunnen gebeuren Wanneer er nog iemand leefde
op de ..Kerry Dancer", hadden de kansen voor
een redding nooit gunstiger kunnen zijn dan nu. In
dien er ten minste nog iemand leefde, maar te oor
delen naar wat zij bij het licht van de sein
lamp aan bakboord en bij het licht van de zoek
lichten. die dienst moeten doen in nauw vaarwa
ter. konden zien. terwijl zij langzaam naderden,
was dat toch wel heel erg onwaarschijnlijk. Sterker
nog: het leek vrijwel onmogelijk. In het schelle
lient van de schijnwerpers zag het wrak er hope
lozer en verlatener uit dan ooit; het voorschip lag
nu zo diep in het water, dat er van het beneden-
dek niets meer te zien was, terwijl de bak, als een
eenzame rots, nu eens zichtbaar was, dan weer diep
onder water verdween, wanneer hij door een zwa
re stortzee werd overspoeld. Want de wind was wel
verdwenen, en de regen had opgehouden, maar de
zee liep nog altijd hoog en de golven leken nu van
alle kanten te komen.
Zwijgend staarde kapitein Findhorn met sombe
re blik naar de ..Kerry Dancer", die in de licht-
kegel van de schijnwerpers traag lag te dansen op
de aanstormende golven. Haar zwaartepunt lag nu
heel wat dieper, dank zij de watermassa's in de
ruimen. Dood, dacht hij bij zich zelf. zo dood als
een schip maar dood kan zijn en nog wil het 't
niet opgeven. Dood en dit is de geest ervan,
dacht hij inconsequent, al zag het er inderdaad wel
erg spookachtig uit, nu het felle licht scheen door de
kromgetrokken rechthoekige gaten in de uitgebran
de bovenhelft van het schip De .Kerry Dancer"
deed hem vaag aan iets denken, doch hij kon er
maar niet op komen waaraan en toen wist hij
het opeens: aan het dodenschip van de Ancient
Mariner, door welks geraamte immers de rode stra
len van de ondergaande zon schenen. Maar daf
had niet doder kunnen zijn dan deze schuit hier.
dacht hij grimmig Opeens werd hij zich bewust,
dat zijn eerste machinist vlak achter hem stond.
..Nou, daar heb je het schip. Johnny." mompelde
hij. „Uitverkoren voor de Sargasso Zee. of waar
dode schepen anders heengaan. Het is een mooi
tochtje geweest. Laten we nu maar weer teruggaan.
,Ja. kapitein." Nicolson scheen hem niet te heb
ben gehoord. „Mag ik er met een boot heen. kapi
tein?"
„Nee." De weigering kwam bot en absoluut. „We
hebben alles gezien wat we wilden zien."
„We zijn er een heel eind voor teruggevaren Er
klonk geen speciale intonatie in Nicolsons stem
„Vannier. de bootsman. Ferris, ik zelf en nog' een
paar anderen. We spelen het wel klaar samen."
„Misschien wel." Findhorn zette zich schrap te
gen het zware slingeren van de „Vlroma", liep naar
bakboord en keek naar de zee beneden hem. Zelfs
onder beschutting van het schip was er nog een
verschil van drie vijf meter tussen golfde! en
golftop: de korte, hoge zeeën waren grillig en ver
raderlijk. „En misschien ook niet. Maar ik ben niet
van plan mensenlevens op het spel te zetten om
daar achter te komen."
Nicolson zei niets. Er verliepen seconden. Toen
wendde Findhorn zich tot hem; zijn stem klonk een
ietsje geprikkeld.
(Wordt vervolgd)
C H. Weijsenfeld.
Geconstateerd kon worden tijdens deze
vergadering, dat de activiteiten zich
steeds uitbreiden.
Bondsmotto
Tijdens de kerkdiensten op 1ste en 2de
Pinksterdag werden de bedoeling en de
bijbelse achtergrond van het motto, Be
wogen plaats en behouden veld dat voor
het jaar 1959/1960 zal gelden, duidelijk
gemaakt. Op maandagmiddag werd
het nieuwe bondsmotto bij de deelne
mers in discussie gegeven. Bijzonder
plezierig was, dat hoewel de deelne
mers al twee zware dagen achter de
rug hadden, met veel enthousiasme aan
de discussie werd deelgenomen. De
bondsdag werd besloten met een bonds-
diner.
Onder wijs benoemingen
Benoemd tot onderwijzeres aan de
Pr. Juliana-school te Breda: W. v. Se-
gers te Raamsdonksveer; aan de Christ.
Nat. School Iepenlaan te Eindhoven:
J. v. d. Molen te Veenendaal; aan de
lste Hervormde School te Nunspeet
(tijd.): mej. Leeman te Nunspeet; aan
de Prot. Christ. School te Ruurlo, Veld-
hoek: C. Weernelers te Ruurlo; aan de
Ned. Herv. school te Terschuur: T.
van Beveren te Noordwijk aan Zee; aan
de Christ. Nat. School te Vreeswijk: W.
A Doornenbal te Utrecht.
Benoemd tot onderwijzeres aan
Oranje-Nassauschool te Alphen
Rijn: E. Bloem te Alphen aan
a.d. Rijn: E. Bloem te Alphen aa
Rijn; en Y. Snclleman te Alphen aa
Rijn: aan de Prins Willem-school te
Delft: M. N Oprei te Apeldoorn: aar
de Chr. Nat. School te Doetin-
chem, E. van Strien te Eindhoven: aan
de Ned. Herv. School te Ederveen:
mevr. A. M. H. Segoud von Banchet te
Ederveen; aan de Nassau-school te
Haarlem: F. W Dijkstra te Hilvaren-
beek; aan de Christ, school te Hoorn:
E. J. Elferink te Amsterdam: aan de
School met de Bijbel te Linschoten,
Utr.: T. Oosterom te Lange Ruige Wei
de; aan de Rehobothschool te Nijkerk;
G. Kuyper te Putten; aan de Herv.
school te Schoonhoven: A. C. Korte-
noeven te Schoonhoven en P M Heerens
Benoemd tot onderwijzer aan de
school op Presikhaaf te Arnhem: G. J.
Garritsen te Arnhem; aan de Christ,
school te Dintelo- S. W de Jonge te
Aalten; aan de Bilderdijkschool II te
's-Gravenhage: K. W. van Leeuwen te
Oegstgeest; aan de Christ. School te
Hoorn: C. M. de Zwart te Amsterdam;
aan de School met de Bijbel te Lisse:
A Rozema te Den Boer: aan de Herv
School te Putten: J. A. van Keulen te
Zuilichem; aan de School met de Bij
bel te Stadskanaal: Th. Holwerda. te
Beerzerveld: aan de Kon Julianaschool
te Veenendaal: A D. P. A. Hagoort te
Vinkeveen.
Predikantsvrouw
verongelukt in
Tiroolse her o en
De echtgenote van de gereformeerde
firedikant uit Oldehove. ds. D. van Keu
en, is op zaterdag voor Pinksteren bij
een bergbewandeling in Tirol dod
verongelukt. Het echtpaar Van Ke
was onderweg naar Griesenau, toen het
door een onweersbul werd overvallen.
Ondanks de waarschuwingen van haar
man verliet mevrouw Van Keulen op een
bepaald moment de normale route. Zij
viel toen van een 100 meter hoge rotswand
Zondagmorgen vroeg is het stoffelijk
overschot door een berggids gevonden
en overgebracht naar Kirchdorf. Mevrouw
Van Keulen wu moeder van drie kin.
deren.
De feestdagen zijn voorbij en het duurt nog een hele tijd eer
het weer Kerstmis is. Menige dominee zal gisteren een
zucht van verlichting hebben geslaakt dat hij nu voor een
poosje zich niet hoeft te wijden aan „feeststof', maar vrij zijn
tekst kan kiezen.
Misschien heeft menige kerkganger ook wel een zucht van
verlichting geslaakt, maar hij is waarschijnlijk nu al weer
bezig met de dagelijkse dingen en één van die dingen is de
kop op de voorpagina. Wat zal Genève brengen? Daar staat
macht tegenover macht.
Wij zijn het zo gewoon geworden om in termen van machts
evenwicht te denken dat wij vergeten zijn dat Jesaja zegt:
Wee hun die steunen op paarden en vertrouwen op wagenen,
omdat zij machtig in aantal zijn, maar de blik niet richten op
de Heilige Israëls." Zien wij achter de zwarte koppen van de
krant nog wel de hand van God, die zich uitstrekt om te
genezen?
Pinksteren was het feest van de macht en nu moet ons
gebed volgen: „U is het koninkrijk en de macht en de heer
lijkheid." Niet Genève beslist over onze naaste en verre toe
komst, maar God. Zijn macht werkt echter door u en mij.
Aan ons was de Pinksterbelofte: Gij zult kracht ontvangen
van de Heilige Geest. Wat beheerst ons leven: de vrees voor
Genève of de kracht van God?
17EN landbouwer moet eens gezegd
hebben, dat hij een goed arbei
der reeds hieraan herkent, als deze
spreekt van „onze" paarden in de
stal of in de weide, en niet over
,,de" paarden. Hij leidde daaruit af,
dat een zo sprekende arbeider niet
onverschillig is voor het bedrijf
waarin hij werkt, dat hij zich niet
uitsluitend als een loondienaar be
schouwt, daarvoor loon ontvangt,
maar zich verder om niets bekom
mert.
Het is misschien een wat primitief
kenmerk. Maar de boer kon toch
wel eens gelijk hebben. Het „onze"
is natuurlijk juridisch onjuist; de ar
beider heeft geen „medebezit" van
de paarden. Maar hij gevoelt er wei
verantwoordelijkheid voor.
Aan een dergelijke medewerker zal
een rechtgeaard ondernemer de
waarborg niet onthouden, zich niet
te hoog tonen om met hem over be-
drijfsaangelegenheden overleg te
plegen, hem dus „medezeggen
schap" toe te kennen.
In vele kleinere ondernemingen is
dit ook praktijk. Maar in de grote
ondernemingen, met een meer uit
gebreide staf van personeel, kan het
overleg niet zo „huiselijk" gevoerd
worden. Daar moet het georgani
seerd worden. Daar bestaat de be
hoefte aan ondernemingsraden.
De wet op de ondernemingsraden
van 4 mei 1950 heeft deze raden ver
plichtend gesteld voor bedrijven,
waarin 25 of meer werknemers ar
beiden, die de leeftijd van 21 jaar
hebben bereikt en ten minste gedu
rende een jaar onafgebroken aan de
onderneming zijn verbonden. Er is
enerzijds mogelijkheid van dispen
satie. Maar het is anderzijds ook mo
gelijk, dat ondernemingen met min
der dan 25 arbeiders tot de instelling
van een ondernemingsraad verplicht
worden.
GESPREK BEGINT PAS
TNE besprekingen in Genève hebben
totdusver het verloop gehad, dat
men ervan moest verwachten. Zowel
de westelijke mogendheden als de
Sowjetunie hebben hun plannen op
tafel gelegd en beide partijen heb
ben eikaars voorstel van de hand
gewezen.
Voor het afbreken van de onderhan
delingen van de ministers van bui
tenlandse zaken behoeft in het hui
dige stadium niet te worden gevreesd
van een werkelijk gesprek is nog
geen sprake geweest; dat gaat nu
pas beginnen.
Het moeilijkste gedeelte van de con
ferentie is aangebroken. De weste
lijke mogendheden heben reeds be
langrijke concessies aan het stand
punt van de Sowjetunie gedaan. Veel
verder kunnen zij niet meer gaan,
willen zij niet de veiligheid van de
vrije wereld ln gevaar brengen.
Er liggen nu twee plannen. Dat van
de Sowjetunie beperkt zich tot de
Berlljnse kwestie en een vredesver
drag voor beide delen van Duitsland.
Het streeft naar het vertrek van de
Amerikaanse, Britse en Franse strijd
krachten uit West-Berlijn, naar er
kenning van het communistische
regiem in Oost-Duitsland en naar
eenzijdige ontwapening door West-
Duitsland.
Het Westen daarentegen is met een
„De Werkgever" wijdt
nummer aan de
ruimtelijke ordening
Het Verbond van Protestants-Christe
lijke Werkgevers in Nederland heeft een
speciale editie van zijn orgaan „De Werk
gever" gewijd aan een zaak. die steeds
meer in de belangstelling komt te staan
en die voor een niet onbelangrijk deel
beslissend zal zijn voor de leefbaarheid
in Nederland: de ruimtelijke ordening.
Het is een goede bijdrage aan de aller
wegen op gang zijnde discussie, die
echter weinig of geen nieuwe gezichts
punten opent De aantrekkelijkheid van
deze publikatie is. dat het vraagstuk van
vele kanten wordt belicht en dat de
argumenten pro en contra een (indus
triële» decentralisatie door de verschil
lende schrijvers der artikelen nog eens
worden uiteengezet. Minister Zijlstra
schreef een „Ten geleide" Bijdragen
werden voorts geleverd door mr. H P.
Linthorst Homan, Commissaris der
Koningin ln Friesland; burgemeester P.
B. M. Alberts van Rucphen; drs. A Th.
Bogaardta, burgemeester van RiJswUk
(Z.H drs. B. J. Udink, secretaris Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor Rot
terdam; de heer B. Roolvink, secretaris
van het C.N.V.; dr. G. A Kohnstamm,
hootdafdelingschef economisch-technische
afdeling A.K.U te Arnhem, en ir W.
Fuhri Snethlage, directeur van het E.T.I.
Noord-Holland.
De taak van een raad Is, onder er
kenning van de zelfstandige funktie
van de ondernemer, naar vermogen
bij te dragen tot een zo goed moge
lijk funktioneren van de onderne
ming.
De wetgever heeft aan de raad ver
schillende bevoegdheden toege
kend. Maar veel, zo niet alles, hangt
af van de geest, die een werkgever
en de vertegenwoordigers der werk
nemers in de raad bezielt.
Is die geest goed, zijn allen bereid
tot samenwerking, dan is er van
het instituut iets te maken, zodat de
werknemers zich al meer bedrijfsge-
noten, medewerkers, gaan gevoelen.
De praktijk schijnt tot dusver niet
onbevredigend. Des te meer valt het
te betreuren, dat nog niet ln alle,
daarvoor in aanmerking komende,
ondernemingen raden zijn gevormd.
Hoe meer een onderneming daad
werkelijk toont een gemeenschap te
zijn, hoe meer zij tot bloei zal ko
men. De interne bedrijfsverhoudin-
gen zijn van grote invloed ook op de
produktie.
Er is nog wel méér nodig dan de
ondernemingsraden met hun beperk
te taak om de massificatie te be
strijden, om het verantwoordelijk
heidsbesef der arbeiders te verster
ken, om de arbeidsvreugde te doen
toenemen.
Maar in de ondernemingsraden kan
de kiem voor een verdere ontwik
keling liggen.
Het socialistisch streven, dat de on
dernemingen al meer wil brengen
aan de „gemeenschap", d.w.z. aan
de staat en zijn organen, is om vele
redenen af te wijzen. Maar van de
ondernemingen echte gemeen
schappen te maken, is een christe-
lijk-sociaal ideaal, waarvan de ver
wezenlijking van grote betekenis zal
zijn voor de vrije wereld.
plan voor de dag gekomen, dat zich
ook met de Berlijnse kwestie bezig
houdt, maar de oplossing ervan zoekt
te verwezenlijken door middel van
de hereniging van Duitsland, zonodig
in het kader van een Europees vei
ligheidsverdrag.
De negatieve houding van de Sow
jetunie zal wanneer het Westen
voet bij stuk weet te houden in
de komende weken steeds meer
aan de dag treden. Zo sterk steekt
zij af bij de positieve voorstellen van
de westelijke mogendheden, dat het
niet anders kan, of de wereldopinie
zal zich op beslissende momenten
tegen de Sowjetunie keren.
Dit moet de westelijke ministers en
in het bijzonder de Brit Selwyn
Lloyd duidelijk voor ogen staan, als
zij geheime besprekingen met hun
Russische collega voeren of blootge
steld worden aan aanvallen uit de
communistische propaganda-machine.
Het Westen neemt in Genève een
stevige positie in, dank zij het tot de
verbeelding sprekende plan dat het
op de conferentietafel heeft gedepo
neerd. Slechts wanneer het als een
eenheid blijft optreden, kan het zich
handhaven.
De Sowjetunie beseft dit terdege en
zal haar zwaarste geschut dan ook
op de zwakste plekken In de weste
lijke samenwerking richten.
Van Nelle bestellen I Adv.
Kadetten van het
Leger des Heils
worden uitgezonden
Op een in Bellevue te Amsterdam ge
houden wijdingsdlenst zijn op Tweede
Pinksterdag 22 kadetten van de William
Booth Kweekschool in Amstelveen be
vorderd tot kadet-offlcier. Tijdens de
ochtendbijeenkomst werd het woord ge
voerd onder meer door de territoriaal
leider van het Leger des Heils in Neder
land. commissioner R. Ahlberg.
Maandagavond werden de 22 kadet-
officieren tijdens een bijeenkomst in het
Concertgebouw uitgezonden naar hun
eerste posten voor het evangelisatie- en
maatschappelijk werk in Nederland. Mu
zikale medewerking werd verleend door
het Norwich Citadel muziekkorps onder
leiding van John G. Gibson.
Volgens de Russische bioloog Amka-
lasjnikof leven er in de Sowjetunie meer
dan 30.000 mensen die ouder zijn dan
honderd jaar. De oudste, Machmoet Aiva-
zof, is 150 jaar, zijn dochter 135. De ge
middelde levensduur in de Sowjetunie is
thans 67.
