CHRISTELIJK
Spanningen bedreigen de
bouwvakken opnieuw
VITELLA
Formulering van de
kernvragen nodig
Verlaging van premies
kan bouw stagneren
Moeilijkheden sluiten
mogelijkheden niet uit
Ontsnapt
l langs Krakatau
Een woord voor vandaag
Kanttekenin r
Moeder
M
Prof. mr. W. F. de Gaay Fortman:
TT aslijsten met wensen
zijn uit de tijd
met een hoog levenspeil en
goede onderwijsmogelijkheden
moeilijk te bedenken. De Anti
revolutionaire Partij koos dit
jaar christelijke politiek" zo
schrijft prof. mr. W. F. de Gaay
Fortman in het Centraal Week
blad. Hij vervolgt dan:
Ik meen gemerkt te hebben, dat
de leus het niet erg deed: Buiten
de kring van ingewijden'' merk
te ik drieërlei reactie op. Er wa
ren de eerste plaats men en,
bij wie deze leus geen enk'-le re
actie wakker riep; ze wisten een
voudig iet waarover het ging.
Een tweede groep trok de conclu
sie, dat wie op lijst 3 stemde,
dus s'emde voor sluiting van de
bioscopen en verbod van sj.t p
zondac Ten slotte varcr. er
en ik vrees, dat dit er bij niet
zo weinigen nog diep in zit
die reageerden ch '-teliike p-':-
tiek, dat betekent, dat. als er nog
eens g-ote werkloosheid ,mt, er
niets tegen gedaan --1 wordei.
Want :n de christelijke politiek
gaat het er ten diepste om voor
de krachten van het evangelie een
weg te banen in het publieke le-
CHRISTELIJKE politiek spitste
zich in de eerste tientallen
jaren van deze eeuw toe op voor-
al twee punten: de school en het
sociale vraagstuk. De verbinding
met het evangelie was daar ook
zo duidelijk. De schoolstrijd kwam
in 1920 met de wet-De Visser in
beginse' tot een oplossing Kuyper
heeft scherp gezien, dat daardoor
een machtig aantrekkingsmiddel
aan de christelijke politieke par
tijen ontviel. In zijn laatste depu-
tatenrede (Wat nu?. 1918) heeft
hij erop aangedrongen, dat men
nu al zijn aandacht zou geven aan
dat andere grote vraagstuk, dat
van de rechtvaardige maatschap
pelijke orde. Daarbij zou nauw
contact tussen christelijke politie
ke partijen en de christelijke so
ciale organisaties noodzakelijk
Aalberse, Nederlands eerste
minister van arbeid, is bij de
rechterzijde de aandacht voor het
sociale vraagstuk verslapt. Inci
denteel zijn op zichzelf niet onbe
langrijke maatregelen zo nu en
dan nog wel tot stand gebracht,
maar van „architectonische kri
tiek" op het maatschappelijk ge
bouw, waartoe Kuyper zo drin
gend had opgeroepen, was geep
tiek, dit èn door haar doeleinden
èn door de overtuiging, waardoor
zij kennelijk gedragen wordt, al
gemeen aanspreekt. Mensen, die
op zichzelf de gedachte van een
christelijke politiek zijn toegedaan,
dreigen van haar vervreemd te
geraken, omdat zij in spreken en
handelen der christelijke politieke
partijen te weinig terugvinden,
van wat zij in eigen leven als exis
tentieel christelijk hebben leren
Meh verzet zich tegen de hou
ding. alsof de christelijke politie
ke partijen voor alles altijd de
enig juiste oplossing gereed heb
ben. Men wil eer. ridderlijke be
strijding van de tegenstander.
Men vraagt in het onderling ver
keer binnen de chris.elijke partij
een eerlijk omgaan met elkander,
waarbij niet door slimmigheidjes
sommigen bulten spel worden ge
zet
'olgcn, die
zijn gaven strookt.
Ik noem slechts een paar din
gen die mij zo onmiddellijk voor
de geest komen. Er zijn er onge-
twijfeH meer. Het zou in het be
lang an de christelijke politiek
zijn, wanneer men zich tot et
formul. -en van deze kernvragen
zette. Wij dreigen te verdrinken
in de technische problemen en de
verlanglijstjes van belangengroe
pen.
T\/TAG IK eindigen met een punt,
dat mij in deze dagen van
kabinetsformatie van uitnemend
christelijk gehalte Lijkt?
Ik zou willen pleiten voor een
passagü in de regeringsverklaring,
waarin de regering uitspreekt,
dat zij ernstig wil streven naar
herstel van goede betrekkingen
met Indonesië en als eerste stap
daartoe bereid is met Indonesië
te spreken over alles wat de bei
de landen verdeeld houdt.
Ik meen mij te herinneren, dat
deze formulering verwantschap
vertoont met die. waarmee de sy
node onzer kerken aan die van de
Gereformeerde Kerken, onderhou
dende artikel 31 van de kerkeno-
de, heeft trachten duidelijk te ma
ken hoezeer zij harerzijds zo ver
mogelijk wilde gaan in pogingen
de scheuring van 1944 te herstel
len. Zou zo ook de Nederlandse
regering niet op passende wijze
uitdrukking geven aan een ver
langen. dat zeker behoort te le
ven bij hen. die het aandurven
omdat zij menen dat het moet en
mag te staan voor een chris
telijke politiek?
met enigszins uf-
ijkende opvattingen niet naar vo-
?n komen.
BOVENAL échter vraagt
naar een program, was
men het christelijk karakter
belangrijke punten
i de
.v«~a.N~- onmiddellijk
herkent. Ik ben overtuigd geraakt,
dat wij af moeten van de pro
grams. die waslijsten met wen
sen bevatten. Een kort program,
puntig geformuleerd, zich beper
kend tit de grote vragen, heeft
meer wervende kracht. Daarin
zou men kunnen wijzen op de
kernpunten van het sociale vraag
stuk nu, op enkele hoofdproble
men van het maatschappelijk
werk. op de roeping van Neder
land in het volkerenleven en voor
wat hulp betreft aan minder ont
wikkelde gebieden als verbin-
dipgsschakel tussen de Europees
georiënteerde landen J~
ge staten A
Avertentie
hoofdpijn
1 of tl
;e "Akkertjes
10 minuten later denkt U
pijn". Het lijkt wel toveren,
verklaring Die zit in het ger
krachtige micropoeder in
weidoosjes".
kleine
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Bodegraven G. van Est
rik te Nieuwland (Z.H.); te Üpneusi
W. L. Tukker te Rotterdam; te Hijker-
Oudeschot; te Schalkwijk (toez.) kand.
Chr. S. Verwoert te Rhenen. -
Aangenomen: naar Bergum (Fr.) (vac.
dr. F. Bloemhof) (toez.) J. A. Fricke
Bonaire, met verlof te Leeuwarden; ni
Londen (koopvaardypredikant) Vic. J.
Leij te Hilversum (beroep van de Gen.
Synode voor buitengewone werkzaam-
GEREF KERKEN
Beroepen: te Midsland en West-Ter-
schelling kand. K. Bisschop te Rotter
dam; te Belle Ville (Ontario. Canada)
(Chr. Reformed Church) J. E. F. Dressel-
huis te Lobith, tevens verbonden aan h
schipperscentrum „Gelderland"
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Aangenomen: naar Gees kand. H. de
Jong te Alblasserdam.
CHRISTELIJK GEREF. KERKEN
Tweetal te 's-Gravendeel: G. de Vries
te Zeist en S. van Zwoll te Kampen.
Beroepen: te Harlingen C. v. d. Zaal,
hulpprediker aldaar, die dit beroep ook
Chr. aannemers spreken zich uit
(Van onze sociaal-economische redactie)
WEE zeer belangrijke zaken heeft de voorzitter van de Ne
derlandse, Christelijke Aannemers- en Bouwvakpatroons
Bond, de heer H. Stamhuis te Utrecht, vandaag uitgesproken in zijn
openingsrede op het drukbezochte dertigste jaarvergadering van
de bond in de Twentse Schouwburg te Enschede:
J Dc huurverhoging en de daarmee corresponderende verla
ging van de overheidssubsidies ten behoeve van de woning
bouw zyn een welkome bijdrage tot herstel van de gezonde basis
voor de activiteiten van onze bouwers. Het zal voor de bouwonder
nemers niet meevallen hun bedr\jfspolitiek hieraan aan te passen,
maar toch hopen wjj, dat de overheidssubsidies spoedig geheel
zullen kunnen vervallen als een bewijs, dat huurpeil en bouwkosten van Bestuur Bouwbedrijf,
weer met elkaar in evenwicht zqn. Voor de bouwondernemer zal
dit eerherstel betekenen in meer dan een opzicht.
2 De nieuwe bouw-c.a.o. heeft voor grote delen van het land geleid
tot een sanering van de ontspoorde bouwvakionen. Maar thans
ontstaan er op tal van plaatsen in het westen van het land opnieuw
ernstige spanningen op de arbeidsmarkt, die voor de naleving van de
c.a.o. het ergste doen vrezen. De bouw loopt opt het ogenblik het
gevaar binnenkort opnieuw in een situatie te geraken op loongebied,
welke we enkele jaren geleden ook hebben gekend.
Stamhuis, wanneer de minister van
economische zaken zijn heilloze voor
nemens met betrekking tot de
egeling doorzet. De N.C.A.B zal deze
kwestie nader in studie nemen en po
pen het apparaat van de bond nog
ter beschikking van de be
trokken leden te stellen.
Nationaal fonds
De heer Stamhuis kon ook de oprich
ting mededelen van een nationaal fonds
ter financiering en zo mogelijk bundeling
van het gehele wetenschappelijk onder
zoek ten dienste van de bouwnijverheid.
In beginsel zijn de besturen van een aan
tal ondernemersorganisaties, waartoe ook
de N.C.A.B. behoort, het al eens
worden over de methode waarop de
het fonds nodige middelen moeten
den bijeengebracht. De bonden hebben
uit eigen middelen al een aanzienlijk
stamkapitaal verstrekt. Het fonds dat
een breed samengesteld bestuur
nog bredere adviesraad krijgt zal nog
dit jaar zijn werk beginnen.
ordt dat er naast de Raad
de c
BAPTISTEN GEM.
Bedankt: voor Coevorden J. Ketelaar
te Hoogezand.
Evangelisatie-landdag
Op 2e pinksterdag zal in het park
..Velserbeek" aan de Parkweg te Vel-
sen een evangelisatie-landdag gehouden
worden die woro't belegd door de Stich
ting tot Verkondiging van het evangelie
en verspreiding van christelijke lec
tuur. Om half elf, half drie en half zes
worden in een tent met 2000 zitplaatsen
samenkomsten gehouden, waaraan als
sprekers medewerken: ds. J. Langstraat,
hervormd predikant te Arnhem; ds. G
Toornvliet, geref. pred. te Bloemendaal.
ds. J. Visser uit Amsterdam en de evan
gelisten J Kits. directeur van het
..Brandpunt" te Doorn. Th. Dikkes uit
Leiden en Jac. Klein Haneveld uit Bo
degraven Verder werken mee: een
groot koor, samengesteld uit 8 evangeli-
satiezangkoren. het „Cross-kwartet", de
„Zingende Zusjes" en het muziekkorps
van de Christengemeenschap uit Den
Haag. In een aparte tent worden kin
dersamenkomsten gehouden.
Ten aanzien van het eerste punt merk
te de enkele maanden geleden gekozen
voorzitter van de N.C.A.B., de opvolger
van de heer J. Apon. op, dat een te rigou
reuze verlaging van de premie met name
bij de bouw van woningen de verkoop
ernstig kan doen stagneren. Maar de zin
voor de realiteit gebiedt er rekening mee
te houden, dat de premies bij herstel van
evenwicht op -de woningmarkt nu een
maal zullen moeten verdwijnen.
Behalve de premies hoopte de heer
Stamhuis, dat spoedig ook allerlei an
dere kunstmatige hinderpalen, die de
bouwondernemer beletten zijn maximale
bijdrage tot leniging van de womngmisere
te leveren, met kracht terzijde zullen
worden geschoven.
Wat betreft het punt van de bouw-
c-.a.o., verklaarde de heer Stamhuis
voorts, dat behalve de opnieuw dreigen
de moeilijkheden bij de lonen, de
ook op andere punten geen succes
bleken. Op 29 februari 1960 loopt de
eenkomst af, reeds thans zal men zich
moeten bezinnen op voorstellen tot wij
ziging of aanvulling.
Een
gaan oi
arbeid van bouwvakarbeider
vraagstuk van de werktijdverkorting. De
voorzitter kon maar moeiljjk warm lopen
voor de verkorting van de arbeidsdag
in het bouwbedrijf zolang nog duizenden
op een eigen woning wachten. Ook
hy weinig enthousiast voor een vrye .za
terdag, indien deze door grote aantallen
bouwvakarbeiders alleen maar gebruikt
wordt om patroonsarbeid te verrichten.
De voorkeur wordt er ook aan gegeven
een nieuwe c.a.o. te doen ingaan gelijk
tijdig met een huurverhoging en de daar-
jïj behorende looncompensatie.
Het kleinbedrijf
De voortschrijdende ontwikkeling van
het grootbedrijf en de kunstmatige be
voorrechting van een aantal van deze
grootbedrijven door middel van de zoge
naamde contmu-contracten. zijn twee fac
toren, die enige verontrusting doen ont
staan in de bouwwereld over de positie
van het kleinbedrijf.
De
Haua!
instant pudding
38 ct per pakje
ook tal
reeks v
tracten
ver tot
den,
van kleine bedrijven voor een
m jaren uit. De continu-con-
zouden voor de opdrachtge-
aanzienlijk lagere prijzen lei-
de resultaten zijn tot nog
toe weinig bemoedigend geweest.
De heer Stamhuis noemde in dit
verband ook de voortschrijdende ont
wikkeling van de bouw in eigen be
heer. welke reeds thans een ernstige
bedreiging vormt voor de kleine on
derhoudsbedrijven. Deze bedreiging
zal nog groter worden,, aldus de heer
ganisaties van bouwondernemers perma
nent samenwerken, geen permanent or
gaan bestaat voor overleg met de werk
nemers. Er worden thans pogingen in
deze richting gedaan.
Tenslotte hoopt de N.C.A.B. in het ko
mende vergaderseizoen speciaal voor de
jonge en aanstaande ondernemers een
actie te organiseren om ook hen reeds
Maak «en einde aan nw
aambeien-klachten.
Hemotabi keipen U
tabletje doet
i bevordert de gene
^zwellingen
g. Hemotabs
helpen
sn zijn daardoi
>edig herstel
(fl 1.47) bij apothekei
Zendingsappel te Amsterdam
Indonesiër dankt
Nederlandse
zendelingen
In het Concertgebouw te Am
sterdam begonnen de Amster
dammers gisteravond hun pink
sterviering met een zendings
appel dat belegd werd door de
Nederlandse Zendingsraad in sa
menwerking met de N.C.R.V.
Vanavond om acht uur zal de
rest van Nederland dit appel via
hun radio kunnen horen. Spre
kers waren ds. P. J. Mackaay,
ds. E. Tulung en ds. Okke Jager.
De bijeenkomst stond onder leiding
van ds. B. Richters, directeur van het
Gereformeerd Zendingscentrum, die
er de nadruk op legde dat in de poli
tieke wereldsituatie met zijn groeiende
verdeeldheid, de kerk zegt: „je kunt
me nog meer vertellen" en in een
heid samenkomt. Zij gelooft in het on
gerijmde.
~>e eerste spreker was ds. P. J. Mackaay.
secretaris van de Raad voor de Zen
ding van de Nederlandse Hervormde
Kerk. Hij sprak over het onderwerp „De
Indonesische Kerken en wij" en stond
stil bij de politieke moeilijkheden die
er gerezen zijn tussen Indonesië en
Nederland, die nu tegenover elkaar
staan en niet meer in een adem ge
noemd kunnen worden.
23
Geen mens zei iets; niemand bewoog zich. De
stilte was er weer: zwaar, ondoordringbaar en vol
voorgevoelens. De lucht was stil en erg benauwd -
misschien was dat de op handen zijnde storm, wi-
colsón leunde tegen de vlaggekist; zijn ogen keken
naar zijn over elkaar gevouwen handen, de ande
ren keken naar de kapitein, zonder met de ogen tc
knipperen: de „Viroma" was nog verder uit haar
koers geraakt, wel tien, misschien zelfs wel twaalf
eraden, en zwaaide nog steeds verder om.
Kapitein Findhorns ronddolende blik vestigde zich
ten slotte op Nicolson: het starende was uit de ogen
van de kapitein verdwenen, toen hij naar zijn eer
ste stuurman keek.
„En mijnheer Nicolson?" vroeg hij.
„U hebt natuurlijk volkomen gelijk, kapitein.
Nicolson keek op. staarde door het raam naar bui
ten naar de voormast, die langzaam zachtjes neen
en weer zwaaide door de sterker wordende deining
„Duizend tegen één, dat het een val is; en als het
dat niet is, zijn schip, bemanning en passagiers toen
op de een of andere manier allang naar de kelder
Ernstig keek hij naar de kwartiermeester naar het
kompas, en toen weer naar Findhorn. „Maar aan
gezien we. zoals ik zie. toch reeds tien graden uit
onze koers zijn geraakt en nog steeds verder
stuurboord afdrijven zouden we ons gemakshalve
nog verder kunnen laten afdrijven naar stuurboord.
De koers zou dan ongeveer 320 zijn. kapitein.
.Dank u, mijnheer Nicolson." Findhorn slaakte
een diepe zucht en liep naar Nicolson met zijn open
sigarettenetui in de hand. „Deze keer hebben we
eens maling aan alle regels. Vannier. jij hebt de
positie van de ..Kerry Dancer" Geef de kwartier
meester de koers aan. asjeblieft."
Langzaam maar zeker zwaaide de jrote tankboot
om en zette weer koers naar het noordwesten, terug
in de richting Singapore, naar het centrum van de
opkomende storm.
Duizend tegen één zou Nicolson hebben gewed, en
de kapitein zou hebben meegedaan en er zelfs nog
een schepje op hebben gegooid. Maar zij zouden er
door ALISTAIR MAC LEAN
(vertaling Rob Limburg)
beiden naast zijn geweest. Er was geen sprake van
een val, en de „Kerry Dancer" dreef nog altijd, en
was ook niet verlaten, althans niet geheel.
Ze dreef nog om twee uur, op die drukkende, be
nauwde februarimiddag in 1942, maar het zag er niet
naar uit. dat ze het nog lang zou volhouden. Ze
lag met het voorschip diep in het water en helde zo
sterk over naar stuurboord, dat de verschansing van
het benedendek telkens even in het water onder
dook. om weer boven te komen wanneer de lange,
lage deining het hellende dek omhoogtilde, en weer
te verdwijnen wanneer de deining terugliep, zoals
golven die op het strand breken.
De voormast was verdwenen, een kleine twee me
ter boven dek afgeknapt. Een donker, gapend gat
waar nog rook uitkwam, wees de plaats aan waar
de pijp eens had gestaan, terwijl de brug totaal on
herkenbaar was geworden: een groot
verbogen stalen platen
verwrongen hoekijzer:
stak tegen de koperkleurige hemel af als een fan
tastisch surrealistisch silhouet. Het vooronder, %vaai
de bemanning had gehuisd, vlak vóór het beneden
dek. zag er uit. alsof het door een reusachtige blik
opener was opengereten. De luiken opzij
het
geen spoor
totaal verdwene..
tc bekennen van ankers, windassen, laadbo
men en takelaars op het voorschip: heel deze rava
ge was kennelijk het werk geweest van een bom
die door de dunne stalen dekplaten was heengedron
gen zonder te exploderen, en pas was ontploft toen
ze tot diep in het schip was doorgedrongen. Nie
mand die daar op dat ogenblik ii»de buurt was ge
weest, kon iets van het dreigende gevaar hebben be
merkt, want de noodlottige ontploffing moest reeds
hebben plaats gehad, eer men zich iets had kunnen
realiseren. Achter het benedendek waren de met
hout beklede hutten op het midden- en het bovendek
totaal uitgebrand, tot aan het achterruim toe, zodat
zee en lucht duidelijk zichtbaar waren tussen de
kromgetrokken binten dóór.
Het was eenvoudig onmogelijk dat menselijke we
zens die blakerende, alles vernielende, metalen
smeltende hitte zouden hebben kunnen overleven,
die van de .Kerry Dander" dit levenloze verkoolde
wrak had gemaakt dat nu onmerkbaar naar het
zuidwesten voortdreef in de richting van Straat
Abang en van het verre Sumatra. En er viel inder
daad geen teken van leven te bespeuren op wat er
nog over was van de dekken van de ..Kerry Dan
cer" nergens kon men enig leven ontdekken, boven
noch beneden. Het schip leek een verlaten, zwijgend
geraamte, dat op drift was geraakt op de Chinese
Zee. En toch waren er nog drieëntwintig mensen
in leven in het achteronder van de „Kerry Dancer"
Drieëntwintig mensen: maar enkele daarvan had
den niet lang meer te leven. Dat waren de gewonde
soldaten, die op de draagbaren hadden gelegen Zij
waren reeds na aan het sterven toe geweest toen
het schip Singapore had verlaten: en de ontzettende
schokken, veroorzaakt door de bommen, en die ver
schrikkelijke gloeihitte, veroorzaakt door de brand,
die pas op korte afstand van het achteronder was
tot staan gekomen, hadden de laatste resten van
hun levenskracht vernietigd en herstel onmogelijk
gemaakt. Er zou misschien nog een greintje hoop
hebben kunnen zijn, wanneer zij bijtijds uit die ver
stikkende benauwdheid waren verlost en op vlotten
of in de boten waren gezet. Maar daartoe had de
tijd ontbroken Enkele seconden na het vallen van
de eerste bom had iemand de grendels vastgeha-
merd. die de enige deur afsloten: de waterdichte
deur die naar het bovendek leidde.
(Wordt vervolgd)
Met de kerken is dat echter anders- Toen
eind 1957 de Nederlanders uit Indo
nesië weg moesten, schreef de Raad
Kerken in Indonesië een brief aac
zendmgsarbeiders. waarin zij werden
gevraagd niet te gaan.
Toen de voorzitter van deze Raad vorig
jaar sprak voor de Generale Synode
van de hervormde kerk legde hij er de
nadruk op dat er voor kerken voort
durend de verzoeking is geweest om te
gaan in de weg van het nationalisme,
maar dat de Indonesische Kerken dat
niet gedaan hebben.
In Indonesische Kerkelijke kringen is sa
menwerking een toetssteen voor de
kerk. Samenwerking is een zaak van
ieven en dood. In deze felle verhou
dingen heeft de kerk getoond anders
te zijn dan de wereld en dit is binnen
en buiten de kerk begrepen.
De tweede spreker ds. Tulung sloot bij
dit onderwerp aan door te spreken
over „De Nederlandse kerken en
Hij nam de plaats in van ds, A. 1
Nabadan, die door een samenloop
omstandigheden zyn visum niet op tijd
had gekregen. Hij had nl. zijn pas
het ene consulaat gestuurd, terwijl
ander consulaat klaar stond om het te
Ds. Tulung legde er de nadruk op dat
eeuwen lang in Minahassa sedert
1663 het evangelie in Indonesië ge
predikt werd in een Nederlands ge
waad. Veel is er sedertdien gebeurd.
Er is een los-van-Nederland-beweging
ontstaan en velen meenden, dat als
de Nederlanders zouden vertrekken het
christendom zou verdwijnen. Dit is niet
gebeurd, de kerk is gebleven, en dc
kerk groeit.
Natuurlijk zijn er moeilijkheden te over
winnen, maar steeds nieuwere moge
lijkheden voor het evangelie open
baren zich. Ds. Tulung legde er de
nadruk op dat in de jongere kerken
het met Pinksteren bijna voelbaar
wordt ervaren dat de Geest der Waar.
heid de weg zal wijzen.
De spreker prees de Nederlandse zen-
dingsarbeiders, waarvan hij er enkelen
met name noemde, die onder
moeilijke omstandigheden hun
voortzetten. Er zijn er die in een streek
waar gevochten wordt overdag v
ken en de nacht vaak met vrouw
kinderen in een loopgraaf moi
doorbrengen.
Hoewel de politieke situatie de san
werking moeilijker maakt moeten
vertrouwen, aldus ds. Tulung dat de
Nederlandse en Indonesische Kerken
deze samenwerking toch zullen leren
beleven.
Het slotwoord werd gesproken door ds.
Okke Jager met als onderwerp „De
Heer der Kerk en wij". Hij gaf als
zijn mening te kennen dat het Pinkster
feest een gevaarlijk feest is. Terwijl
de andere christelijke feesten niet te
ve. anderen zyn, kan de christen met
Pinksteren de Heilige Geest uitblussen.
Door de Heilige Geest krijgt de kerk op
deze feestdag echter de einden der
aarde cadeau. De kerk wordt in de
ruimte van dé wereld gezet. Ds. Jager
jde er de nadruk op dat er ook in
mze tijd nog zoveel mogelijkheden
ijn als er mensen zijn die niet ge
loven. Met het oog op de moeilijkheden
laaide hij een spreekwoord aan dat uit
India komt en zegt: Als de kelkblaad-
■es gaan barsten zullen de bloemen
spoedig komen.
an de samenkomst werkten o.a. de Ko
ninklijke Militaire Kapel mee die de
samenzang voortreffelijk begeleidde,
het leerlingenkoor van lie hervormde
kweekschool te Amsterdam en de ne-
:er-barlton Henry Blackmon. die uil-
stekend begeleid werd door Piet van
Egmond.
In de bovenzaal baden de discipelen eendrachtig volhard
met enige vrouwen. Soms hebben we de indruk, dat als
nog gebeden wordt in onze kerken het enige vrouwen 4
zonder discipelen. De vrouw heeft in ieder geval de mee
volharding opgebracht.
Er is veel over geschreven of er een plaats is in de ambj
voor de vrouw. Er is in ieder geval een plaats in één arrt'
nl. in het priesterambt van alle gelovigen. De vrouwen bidj
naast de mannende vrouwer\ ontvangen de Heilige Gt
naast de mannen en daarom ontvangen de vrouwen G
kracht naast de mannen, maar zo ontvangen zij ook naast]
mannen de opdracht om getuigen te zijn van Gods gena
gerechtigheid en liefde.
De kerk in het Oude Testament was erg mannelijk ingestj
In het Nieuwe Testament kan zij echter het vrouweh
element niet missen. Als de man niet zonder Gods Geest fq
kan zijn „hulpe naast hem" het evenmin. In onze dagen i\A
echter het gevaar, dat de kerk gaat vervrouwelijken, omj
de mannen zich aan hun opdracht onttrekken. God wil ech
het verstandelijke element van de man paren met het mi
emotionele van de vrouw, opdat hoofd en hart samen i c
Christus zullen getuigen. ioi
DE KERK IN ONS WERK
DEGELMATIG verschijnen er de
laatste tijd brochures en ook wel
boeken, waarin de sociale verant
woordelijkheid van de individuele
mens in het algemeen, en van de
christen in het bijzonder, aan de or
de worden gesteld. Ook plaats en taak
van de kerk worden dan dikwijls bij
het bepalen van deze verantwoorde
lijkheid in één adem genoemd.
Voor wie geen leek is op het terrein
van de sociale ontwikkeling geduren
de de laatste honderd jaar zal dit ap
pel op het verantwoordelijkheidsbesef
van de christen en de kerk niet zo
vreemd klinken. De sociale ontwik
keling is op de achtergrond immers
gepaard gegaan met een diepingrij
pende structuurwijziging van de
maatschappij, waarbij de christen,
en veelal ook de kerk als instituut,
onmachtig aan de kant is blijven
staan.
De duidelijke en Bijbels verantwoor
de visie op het grote maatschappij-
gebeuren ontbrak. En nu dit gemis
zich duidelijk begint te wreken,
wordt er van vele zijden een poging
gedaan of althans een aanwijzing ge
geven, om de christen en de kerk
de greep op het zogenaamde „leven"
weer te doen herkrijgen.
Wat men wil blijft echter in vele ge
vallen nog te vaag, nog te weinig
wordt de vinger duidelijk op wonde
plekken gelegd en wordt gespeurd
naar de plaats waar een verkeerde
richting werd gekozen.
Met grote belangstelling namen wij
daarom kennis van een boekje, dat
dezer dagen is verschenen bij de uit
geversmaatschappij J. H. Kok N.V.
te Kaïnpen, getiteld „Ons dagelijks
werk" met als ondertitel „De chris
ten in de industrie", geschreven door
ds. D. N. Habermeh! met een inlei
dend woord van prof. dr. R. Schip
pers, hoogleraar aan de Vrije Uni
versiteit.
Het boekje geeft eerst in verschil
lend opzicht weer, wat het Evange
lie voor ons dagelijks werk heeft te
zeggen, ook in onze verhouding tot
anderen op dat dagelijkse werk, in
de verhouding tot het gezin als thuis
front en de zondag als rustdag. Ook
is een hoofdstuk gewijd aan de kerk
en ons dagelijks werk en speciaal
aan de vraag, hoe de kerk functio
neert in het werkmilieu. Bij deze
laatste vraag wordt zeer duidelijk de
vinger gelegd en naar onze mening
volkomen terecht.
Ds. Habermehl schrijft, dat de hui
dige organisatie van de kerk is ge-
GEEN FEESTSTEMMING
richt op de verzorging van het wqy,
milieu. Er wordt gerekend met |u
zinnen, gezinnen worden bezo{«
Naast deze indeling van de geme 1
te in gezinnen, welke indeling r
woonmilieu van de leden raakt,
hoort er echter een indeling te j
men, die betrekking heeft op
werkmilieu van de leden. In Pj
werkmilieu kan men als kerk t,,
functioneren vanuit het woonmili i
De kerk is een gemeenschap en m>i
rusten op een bestaande sociale I*
meenschap: de fabriek of de al
ling waar men werkt.
Het gezin was oorspronkelijk woja
en werkmilieu, maar het is verei 5
tot woonmilieu. De fabriek is w^<
milieu geworden. De kerk kwam lJ
ten het werkmilieu te staan, omC
zij eenzijdig vasthield aan het gei i
Het gezin was niet langer de pl»c
waar samen werd gegeten, geslap
gewerkt, gespeeld en gekerkt enae
kerk verloor de helft van haar t
rein. De woorden, die zij spreekt i
werkelijkheidsvreemd, want zij kP1
de eigen geheimtaal en zedevorm j
van elk beroep niet. n
Het verliezen van het contact met i
arbeidswereld en met name inD(
industrie heeft een negativisme ,a
genover de industrie en haar arb j
tot gevolg gehad, welke zondig Q(
omdat oordelen geveld worden o 1
verhoudingen, die men niet kent]0
omdat krachten tot het aanvat^
van nieuwe mogelijkheden verlaa
worden.
Van de kerk wordt een andere or
nisatie gevraagd. Waarom zou i^t
vrees hebben voor de paraparoch^
gemeente, voor verschillende |e
meenten, die samengesteld «ijn.'
leden van uiteenlopende sociale r
ging. De kerk zal het zonder ver^,
doorgevoerd specialisme niet lan{
kunnen stellen. Hoopvol is reeds
ontwikkeling van het diaconale ara
Een plaats voor de arbeid in det]
turgie, in het gebed, in het lied e
in de eredienst is juist. Ook juiie
ds. Habermehl het aanstellen
industrie-predikanten toe, waarop I
een uitvoerige toelichting geeft, a
Wij hebben hier slechts volstaan n
het weergeven van enkele hoofdf'
dachten van de schrijver. Het bo\.
je zelf geeft nog een verdere uitw
king van deze gedachten, die onfc
twijfeld de interesse verdienen
allen, die zich betrokken weten n
het vraagstuk van de sociale vera
woordelijkheid.
TNE dertiende mei is een feestdag
in Algerije, maar een ware feest
stemming zal men er vandaag te
vergeefs zoeken. Een jaar geleden
brak de opstand tegen het gezag van
Parijs uit, welke het voorspel was
van het hernieuwd aan de macht ko
men van generaal De Gaulle.
In die spannende meidagen was de
kreet „De Gaulle aan de macht"
niet van de lucht. De generaal was
de enige, die de problemen, welke
Frankrijk aan de rand van de af
grond dreigden te brengen, zou kun
nen oplossen.
De Gaulle kwam aan de macht. De
Vierde Republiek maakte plaats voor
de Vijfde, en een nieuwe grondwet,
die de Instemming van de opstandige
elementen in Algerije kon wegdra
gen, zou de generaal in staat stellen,
als president de maatregelen te ne
men, die in het belang van Frankrijk
nodig zouden zijn.
Niet ten onrechte zijn er bedenkin
gen gerezen tegen de uitgebreide
volmachten, die aan de nieuwe Fran
se president werden gegeven, omi
zij in handen van een minder li
kreukbare figuur dan De Gaulle,
onverkwikkelijke ontwikkelingen zi
den kunnen leiden.
En nu doet zich na een jaar de me*
waardige situatie voor, dat degei^
die het destijds zo met De Gau
eens waren thans de felste kritieke
zijn beleid uitoefenen.
Men spreekt openlijk de beschuh
ging uit, dat de grondwet iedere
wordt geschonden en dat er spri
is van dictatuur, als president 1
Gaulle gelegenheid krijgt de zah
in Frankrijk persoonlijk te regel^
De Gaulle heeft zich totdusver d%
deze en soortgelijke beschuldiging
niet van zijn stuk laten brengen. 1
opstandige elementen van een j^
geleden proberen nu weer een ai
vaardbare regeling van het Algerij,
se probleem te doen mislukken. f
Zij vinden nu echter De Gaulle i
hun weg en zullen zich vele ma^
bedenken, voordat zij opnieuw t
actie overgaan. !i
Gastcoleges V.U.
Prof dr. Werner Kagi. hoogleraar
het staatsrecht en het volkenrecht as
de universiteit van Zürich, voorzitti
van de commissie van de Wereldraad
van Kerken ter bestudering vai
christelijke internationale ethos,
woensdag 20 mei a s. aan de Vrije
Universiteit twee gastcolleges geven
resp. over: „Neutraliteit en Solidari
teit" en „De kamp om de rechtsstaat
als universele opgave".
Ds. C. v. d. Zaal beroepen
te Harlingen
Ds. C. v?»n der Zaal, christelijk ge
reformeerd predikant te Harlingen. is
by acclamatie beroepen tot predikant
de kerk te Harlingen. Destijds werd
an der zaal op grond van zijn lid
maatschap van de weede Kamer be
noemd tot hulpprediker aldaar. Daar
ds. Van der Zaal nu geen kamerlid meer
is, hneft de kerk van Harlingen een be
roep op hem uitgebracht. Hij heeft dit I
beroep ook aangenomen.
Advertentie)
Inaugurele rede
te Sliedrecht
SLIEDRECHT. Op zaterdag 6 jd
a.s. 's middags om vier uur, zal in T
kerkgebouw der Gereformeerde G
meen'e (H.V.) aan de MiddeldiepstrJ
31 te Sliedrecht een academische plei
tigheid plaats hebben, waarin de nieii
benoemde hoogleraar aan de Academ
Theologiae Peformatae te Sliedrecl
Prof. Dr J J. Hooykaas zijn inaugun
le rede zal houden, getiteld „Calvijn
Leer van het Huwelijk".
Als curiositeit ir vermeldenswaardl
dat .iet op die dag precies :00 jaar q
leden zal zijn, dat Calvijn zijn aca3
mie opende.
