De „Julius-Jazz-Diensten"
Ml
GEESTELIJK
LEVEN
Evangelie in
syncopen
cjekeim van dó* <Scltoclt
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 25 APRIL 1959
Moderne jeugd
rond hei
oude woord
7\
Wees niet bang voor het nieuwe
In de afgelopen tien jaar is de kerk tot de ontdekking
gekomen dat niet al het nieuwe slecht is. Het gevolg
is, dat we nu kerken hebben met een nieuwe kerk
orde, dat de meeste kerken zij het aarzelend
een nieuwe psalmberijming beproeven en dat de
overgrote meerderheid van de predikanten preekt uit
een nieuwe bijbelvertaling. Als we voorts een cata
logus zouden moeten geven van alle vernieuwingen uit
alle kerken, die ons land rijk is. dan zou de pagina
geestelijk leven daarvoor te klein zijn.
Deze ontwikkeling moeten we niet met argusogen aan
schouwen om direct de vinger te kunnen leggen op
iedere wonde plek die de vernieuwingen openbaren.
Ook Christus was niet bang voor vernieuwingen. Het
was in Zijn dagen eigenlijk ongehoord dat het Evan
gelie zo maar op straat werd gepredikt; het was
ongehoord dat de discipelen op zondag tijdens een
wandeling aren plukten; het was ongehoord dat een
geestelijk mens zich afgaf met hoeren en tollenaren.
Neen. Christus gelooft zelf in het nieuwe, want Hij wil
ons allen een nieuw hart. een nieuwe geest en een
nieuw lichaam geven, en Hij zal een nieuwe hemel
en een nieuwe aarde scheppen.
Wees niet bang voor het oude
We hebben soms de indruk dat de kerk zo aan het
experimenteren is om het nieuwe te vinden dat er
geen ruimte overblijft voor het oude. Wie'nog aan
iets uit het verleden wil vasthouden wordt alras door
de jeugd ,,een oude bok" genoemd. De kerk, die
vroeger sterk was in het behoudende, is zo plotseling
vooruitstrevend geworden dat ze in haar haast om
het nieuwe te vinden soms oude dingen vergeet, die
zij in wezen niet missen kan. Daarom laat God Jere-
mia profeteren; ,,Gaat staan aan de wegen en ziet
en vraagt naar de oude paden, waar toch de goede
we^.is, opdat gij die gaat en rust vindt voor uw
Vergeet niet, dat wie al het' oude afwijst, God af
wijst, want Hij is ouder dan al het geschapene Ver
geet ook met dat het nieuwe de mens heel gauw moe
maakt en doet klagen met Salomo: „Er is niets
nieuws onder de zon." Het nieuwe geeft de ziel geen
rust. en de geest geen voeding. Wie het nieuwe na
jaagt, moet altijd blijven jagen, omdat het nieuwe
steeds weer oud wordt, en dit jagen maakt vreselijk
moe. Het gevolg, is dan ook dat alles wat progressief
of modern is zichzelf vaak buiten adem loopt en op
een gegeven ogenblik niet meer kan.
Nieuw dat oud en oud dat nieuw is
Wie behoudend ls en- het nieuwe met een angstig ge
zicht op zich af ziet komen, moet eens bedenken dat
al het oude geneigd is oir, onder het stof der eeuwen
te verdwijnen. Laat een boek een jaar liggen en
u herkent de kleur van de omslag niet meer, zodat
we geneigd zijn te denken, dat het grijs van het stof
tevens de kleur van het boek is.
Christus kwam om het stof der
i God, te vegen, opdat wij
TREKKEN STEEDS MEER MENSEN
DS. G. JULIUS Evangelie
„Deze kaart is geen plaatsbewijs", staat er
gedrukt op de uitnodiging om de „dienst voor
jongeren" in de Rotterdamsche Schouwburg
bij te wonen. Die woorden staan er niet voor
niets. Ervaring heeft geleerd dat er zoveel be
langstelling is voor de diensten van Ds. Julius
dat velen zich reeds vroeg voor de deuren
verdringen om maar binnen te kunnen komen,
omdat er steeds mensen teleurgesteld moeten
worden.
Twee van onze redacteuren zijn naar
Rotterdam gegaan om te spreken met de
de leiders en jongeren van jeugddiensten, die
niet te kampen hebben met lauwheid en half
lege zalen. Hoewel beiden Hervormd zijn
hebben de diensten van ds. G. Julius en
ds. M. L. W. Schoch niets met elkaar te
maken. Beiden proberen op hun eigen ma
nier de hun van God gegeven opdracht te
vervullen en beiden bereiken een „eigen
publiek". We brengen deze methoden niet
als de ..enig zaligmakende" maar als experi
menten, waartegen men bezwaar zou kunnen
hebben, maar die jonge mensen werkelijk
onder het gehoor van het evangelie brengen.
Ds.
zaal met 250 zitplaatsen zaal kunnen vinden, die
ge- was niet slechts gevuld, groot genoeg was om
afgeladen vol. alle mensen te bergen.
Jonge mensen, voor wie Ten einde raad heeft
geen stoel meer beschik- deze predikant besloten
baar was, hadden een om de volgende dienst
'de Scho{se"f6erk plaatsje gevonden op het (van 31 mei) maar twee
zijn jeugddiensten begon, podium, op de trappen, maal achtereen te hou-
of stonden in de zijpaden den
Julius heeft
„nieuw" probleem
schapen voor de kerk,
toen hij ongeveer twee
jaar geleden. :heel klein
en alleen bestemd voor
zijn wijk, in de beneden-
Wat trekt de jonge mensen die het koortje
en de ouderen naar deze vormen, aandach-
diensten? Er is een votum en een tig bestudeerd,
zegen, er wordt gepreekt, en de Stuk voor stuk
preek verschilt maar heel weinig zongen ze vol
van preken in andere jeugddien- overgave. Een
sten. Het enige werkelijke verschil nieuw lied werd
met een normale kerkdienst is de ingestudeerd en
afwezigheid van het orgel en de na twee of drie
lanwezigheid van een band met keer zingen.
eerste
de hal. Sindsdien Schouwburg
de Rotterdamsche drums, klarinet, trombones, gita- het er al i
•nkomst. De heeft ds. Julius nog geen
Het
elf i
n van het Woord
zouden zien wat
wij noodzakelijk moeten weten. Er zijn oude waar
heden, die de mens nooit mag vergeten in zijn zucht
het Faradijs i
- De zondeval L. ,.»r» ««-«w
zondevergeving op Golgotha. Wie vergeet dat de r
-- filosofie opbouwen, die
kelijkheid. Hij heeft
van nature zondig is, zal
breekt op de rotsen van
met het stof het boek weggesmeten.
Maar niet alleen ls God achter ons. Hij ls ook voor
ons. Daarom zal er altijd-het nieuwe zijn, dat wij
moeten en mogen aanvaarden. Met Goede Vrijdag
heeft God ons echter geleerd wat dat nieuwe moet
zijn. Toen. Christus stierf scheurde de voorhang van
de tempel. Alleen dat,nieuwe heeft waarde voor de
kerk van Christus, dat de voorhang verscheurt, die
door de eeuwen en de zonde is gegroeid tussen Gods
troon en de mens. We mogen in de kerk alleen
dat nieuwe aanvaarden dat het stof afwist van de
boodschap van verlossing.
trompetten en piano. Ook de was duidelijk, dat
oude bekende psalmen ontbreken de muziek hen in
en zelfs de gezangen. Ds. Julius het gehoor lag.
laat nieuwe liederen zingen, liede- Qe gr0ep bestond
die nog niemand kent, die tij- zeker niet uit „swing-nozems". De
moeten worden in- Jonge me„,en gaven eerder de
indruk een behoorlijke schoolop
leiding gehad,te hebben.
Ineens begrepen we wat de gro-
Na de eerste samenkomsten 'e aantrekkingskracht is van de
kortere en langere iau«<Wiensten. die ds Julius orgs-
nispprt TT tl znrht naar ppn mampr
Iets gewaagds
verschenen er kortere en langere
artikelen in de kranten. In iedere mseert- f"J zocht
- om de jeuga, die de militaire
dienst achtei de rug heeft op te
vangen. Voor dit doel heeft hij.
„kop" stond hetzelfde
„Jazz." Trok dat woord de moder
ne jeugd? Werden de diensten een
succes, omdat Julius iets ge
waagds deed? Als dat waar was
geweest, zouden de diensten reeds
lang geleden zijn uitgestorven.
Wie het evangelie met een stunt
wil prediken, komt in ons land
meestal niet verder dan tot een
enkele grote opkomst. Daarna
zakken de opkomsten vanzelf weer
tot een kleine kern.
geïnspireerd door herinnering
negerdiensten, die hij heeft bijge
woond, toen hij nog vlootpredi-
kant was, gegrepen naaf het rit
me. Niet de „jazz" is kenmerkend
voor deze diensten, maar het lied,
dat gezongen kan worden door
jongeren, die onder de invloed
staan van de "ritmische muziek
van onze tijd.
Alle leeftijden
gesprek met ds. Julius
Ongetwijfeld heeft het woord
„jazz" de eerste opkomsten beïn
vloed. Jonge mensen wilden wel
eens zien wat er in die diensten
zou gaan gebeuren. Het woord vertelde hij ons. dat mensen ven
heeft ook averechts gewerkt, zoals alle leeftijden zijn diensten voor-
te verwachten was Toen ds. Ju- jongeren bezoeken en hij liet ons
fes ^'rVtX' k.?k invuNor-
vroeg, omdat de benedenzaal te muller. waarop mensen hun adres
klein was, hadden leden van de kunnen opgeven, die op de hoogte
kerkeraad bezwaren. Zij achtten willen blijven van de diensten, een
ouder iemand met een al wat be-
zijn Jonge mensen, die hem op
bellen voor een persoonlijk ge
sprek en er zijn er, die hem ko
men vragen of hij hun huwelijk
wil inzegenen.
„Denk niet", vertelde ds. Ju
lius ons In ons gesprek, „dat ik
deze diensten houd om de jonge
mensen in een fuik te vangen.
Ik probeer ze niet te beïnvloe
den. In de diensten stel ik ze al
leen voor de eis van het evange
lie en verder laat ik het aan
henzelf over. Dan moeten ze het
zelf maar weten."
Wel wil ds Julius proberen zijn
.jazz-diensten" zoals we ze
nog maar even zullen noemen
vaker te houden, het hangt ech-
tef van veel factoren af, hoe vaak.
Ds. Julius hoopt op een maal
per maand, en hij hoopt vuiig,
dat dan de belangstelling niet
meer zo overstelpend zal zijn,
maar door de regelmaat wat af
geremd zal worden zodat de zaal
.wee. groot genoeg zal zijn.
Natuurlijk konden we het niet
nalaten, eer we weer naar huis
gingen te vragen of er geen be-
Ook de moderne jeugd houdt
van zingen, hij Julius, bij Schoch,
in schouwburg- en kerkdiensten,
in moderne of klassieke stijl.
langstelling was van andere ste
den. Ds. Julius glimlacht even en
egt: Daar beginnen we niet
aan. Wij zijn zelf begonnen en zij
moeten het ook maar zelf probe
ren. Wel gaan we met de kern
groep en de band naar Gouda,
om daar in de grote St. Janskerk
een dienst te houden.
Als we na het gesprek naar huis
lopen, deint in ons hoofd nog^ het
refrein van één van de liederen
en zichtjes zingen we voor ons
zelf, zodat een aantal mensen ons
op straat verbaasd aankijken:
Looft de Heer der Heren,
want zijn machtig woord
plant zich in de wereld
als een trilling voort
Niets blijft bij het oude
alles is geraakt
Wat de duivel bouwde
Heeft de Here opnieuw
gemaakt.
'■irüirirtrüirtrirfrtrtrirtTi
BIJBEL KAN LEVEN VOOR JONGEREN
muziek,
in de kerk thuis hoorde. In
moede ging ds. Julius i
'xPPP-irb-tr-trb-ir-lr&iririz-b-irtrfriiirtrfr-tiirtriririrt:
verbazing vol liep.
Ook verdwenen
gen."
De jeugddienst Vegint'om 11 uur en voorganger is ds. M.
L. W. Schoch. Lang voordat de kerkdeuren opengaan begint
de rij van kerkgangers zich te vormen. Zij komen uit glle
delen van de stad en zelfs van ver daarbuiten. Zij komen
tper bus, per fiets, per scooter of, omdat ze dichtbij wonen,
gewoon te voetKerkelijk behoren ze tot alle richtingen. Het
merendeel is Hervormd, maar onder hen zijn ook Gerefor
meerden, Luthersen, en een zeer groot aantal zal rond-Uit
zeggen bij geen enkel Kerkgenootschap te zijn ingedeeld. Hun
gemiddelde leeftijd is 25 jaar, maar er zijn er onder hen ook
aan te wijzen, die de veertig of zelfs de vijftig al zijn gepas
seerd, niettegenstaande herhaaldelijk op hen een beroep
wordt gedaan hun plaats af te staan aan de jongeren, aan
de jeugd, voor wie deze, diensten worden belegd.
In de omroepgids staat aan- elkander opbellen of hét be-
gekondigd, dat in de dienst, die richt mondeling doorgeven:
om 5 uur 's middags wordt uit- morgen spreekt Schoch!
gezonden, ds. M. L. W. Schoch
als voorganger zal optreden. In Schoch
duizenden Nederlandse gezin-
wordt de gang van zak<
Marie Louis Willem
vriendelijke
an normale
lengte en hij draagt een bril.
radio ivordt aangezet. Straks
komt uit de luidspreker de stem
van de man, wiens woord
niét willen missen,
spreekt.
Zeer waarschijnlijk zijn de le
den van deze kerkeraad niet de
enigen geweest, die zo dachten.
De samenkomsten werden gehou
den vanuit de „Jonge Kerkgroep"
van de wijk van ds
we nu rondkijken i
ik^uh sommige gezichten verdwe- trekt'
zijn. Ds. Julius geeft dat ook
rustig in de gemeenschap bezig
te zijn. Bij het werk ga ik uit
van het standpunt, dat de jeugd g€
in haar hart onkprkeliik is maar eerliJk toe. Bepaalde.
ik spreek ze aan alsof ze'kerke- ^"Vj£S.iSr,t*ï!5elwiOI,,er'°
lijk is. Wat ik doe is volkomen i, veidwenen en
ouderwets. Ik preek orthodox. Ik Z Hp 'i» L" l°n*eren
probeer de jeugd te leren zich in t'L^ren M
De diensten trekken vooral dp
randkerkelijken. De „jazz" trekt
niet in de eerste plaats de men
sen. die generaties lang totaal van
het evangelie vervreemd zijn. Zij
kunnen hun 'azz horen, en veel
beter, op talloos vele andere
Julius. Als plaatsen. Het is dan ook waar
dat schijnlijk niet de jazz zelf die
|P tar het feit dat mensen
kunnen zingen.
„Natuurlijk''
de geestelijke orde te gedragen
Wat ik oreng is het Oude Woord
op een moderne manier gezegd.
En de jeugd luistert met aandacht.
Het blijkt dus dat er behoefte
bestaat aan een gedegen woord.
Ik doe niets bijzonders, het is al
les doodgewoon. Je moet
hebben leren Juist de randkerkelijken die
■ae ie eearaeen Bach n°S altijd als zich met meer in de kerk thuis
hrt Oude Woord hel ""d
uitgai
heid
oelen vaak omdat
punt van de kerkmuziek beschou- taal vervreemd zijn van de psal-
Gezeten op een wankel tafeltje kunnen zingen. kunnen in deze
hebben we onze benen laten mee- diensten hun hart ophalen. In een
slingeren op het ritme van de mu- gewone "kerkdienst worstelen zij -
ziek en al gauw gingen we zelf vaak met het zingen van psalmen
'dat de Biibel de Waar- ook bepaalde refreintjes óp onze die ritmisch helemaal niet in hun
en dat de Geest werkt, °nrr>uzikale manier meebrommen. gehoor liggen,, terwijl ^deze
het bijzonder je jei
Wo mrtP. de. band
latuurlijk" is.
lï'ïrXfiÏÏ ISvenutUopë;: .e luS: De-Ued,,-,;,
vsn'^oor'een uftnoTig?ng'vooi^on- JL
ze diensten. Het zi)n er een veer- dd he,c'< geschreven. z.Jn
tienhond ,rd. die geregeld worden
uitgenodigd Er komen er
geen kaart hebben. Ma
Uil de
VOLKSWIJK
hoopt hij 48 jaar te worden.
In 1947 kwam hij uit
Vlissingen naar Hervormd
Schoch Groot-Rotterdam als predikant DS: M: L. ff'. SCHOCH
voor de jeugd. En in. zijn schap door de C
intree-preek zei hij: ..Veèl woon
van de jeugdpredikant verwacht. .m.
Hij moet van alles kunnen.
de taal der jongeren
:n spreken. Wie echter leerd, dat
tot dit alles in staat? Er is dus Ikor
mij schuchtere en
voelen komen". ons
duidelijke taal. Schuchte-
duidelijk
De jeugddienst van ds. Schoch
zal te volgen zijn op het televi-
siescherm. Op het ogenblik, dat verstaan
de uitzending gaat beginnen, is tot dit
wordt m duizenden gezinnen aanleidin:
het toestel ingeschakeld. Nu zal
men dan de man, die de greep
op de jeugd heeft, .en op hen- taakomschrijving';"1,^Staande"
komen, bij horden Wel be
treur ik het. dat ik, door het gro
te aantal, door het veelomvatten
de van het werk, iedereen niet
meer van hart tot hart kan bena
deren. Ik houd van de jeugd en
ik waardeer haar. Er zijn oude
ren, die bevreesd zijn
jongeren. Ik zeg dan
kunt hoogstens bevreesd zijn
Fascinerend
kent, en
dat door
zongen en
zaal schijnt het te
ils er een lied komt.
vocalist wordt ge-
e zaal alleen maar
het refrein mee mag zingen, dan
komt er al gauw Iemand bij ds.
*?™°nieuze evangelie. Julius om te zeggen: „Dominee,
is wel een mooi lied, maar
lk zing 'och llevi
zelf, kunnen
lies mogelijk is. Het
r vroeg me voor radiodiensten,
toen ze er waren hebben we
ons afgevraagd: wat kunnen we
doen opdat oeze diensten beter in
•zijn het gehoor komen. Zo zijn de sa-
0. „i de menspreidngen ontstaan en de
Kerk, de gemeenschap der gelo- klankbeelden.
dat de gespleten
evenwichtig wezen wil herscheppen
de gezongen worden met een begelei-
u ding waarin de noten over elkaar
ttuusotco -oor buitelen en met elkaar in voort-
eigen zieleheil. Je moet de durend conflict zijn? Ook wie kri-
jeugd begrijpen. Als ik een radio- '1SC,. }u'Stert moet erkennen dat - - - --- --
uitzending heb. repeteer ik altijd genliederen iets fascinerends heb- ste maal zullen dan^als proef twee
de liederen. Op een keer
jongen: Ik ben hier niet gekomei
om les te krijgen! Ik heb toei
geantwoord: Maar ook niet om ti
diensten achter elkaar worden
Het overheersende ritme is iets belegd in de Schouwburg. Maar
tija. Ons leven wordt ds. Julius kijkt nu reeds uit
Geheim
Wie is
Schoch?
om altijd volle kerken te trekken,
en volle znlen, welke krachten be
zit hij, dat hij de jeugd tot grote
prestaties Kan brengen en kan
helpen bij het ontdekken
Niet erg
„dogmatische type" moest
n denken aan het hekende
I van iemand, die naar Mött-
schil-
op de He:
leen geluk, liefde
met ontferming
bewogen
1, dat Zijn
an". Du:
naast de vrees de blijdschap van:
In Rotterdam werd hij secreta-
de Centrale Hervormde
woordt hij: „Er valt niets
te schrijven. Ik heb altijd het Ou
de Woord gepreekt".
Gemeenschap
Toen de E55 werd georganiseerd
en het herenhuis
meer als plaats
voor een gioep scholier....
merking kw-im, werd onderdak ge-
Mogelijkheden? Toen
eer de oeschikking hadden over
de jongeren het huis in het Park moest er iets
anders komen. Maar wat. Een va
der vertelde me op een een
verhaal over een organisatie, die
aan haar leden tien dollar had ge
geven met de opdracht met dit
bedrag te woekeren. Toen wist lk
het ineens. Op een samenkomst
heb ik 500 zilveren guldens uitge
deeld en aan de hand van de ge
lijkenis verteld, wat lk verwacht
te. Ikzei er bij, dat als zij, al
die jongeren, niet bi staat waren
met die 500.- een bedrag van
brengen, zij een
verbluffend. Het
Bijbel Waarheid
niet teleurstellingen e
b r een verdrietige
denken
i dikwijls, om-
gelooft. dat de
s. Er zijn veel
het wordt soms
ak Maar blijf
de gelijkenis van de
verloren zoon Er zijn ook veel
vreugden al is het werk ook on
dragelijk vermoeiend. Er
gezegd: ,,W' *--*
Gods werkt
omvallen van moeheid".
Verantwoordelijkheid
immers begeleid door het
van ponsende machines, het
tonig geklop van zuigers en
gekraak van krukassen.
het
Ds. De Bruine ls er in geslaagd
zijn liederen te ontrukken aan de
zwoele sfeer van de danszaal, ter
wijl toch onze technische eeuw
meezingt ln iedere maat en iedere
regel. De ivoorden zijn alleszins
aanvaardbaar, missen de ouder-
In september
hoopt ds. De Bruine terug te ko
men uit Nieuw Guinea en dan
zal hij weer nieuwe liederen kun
nen dichten en componeren.
Toekomst
En de toekomst die achter dat
seizoen ligt? Ds. Julius weet het
niet. Tot nu toe hebben de dien
sten in ieder geval de opkomsten
in de gewone kerkdiensten van
ds. Julius sterk beïnvloed. Hij ziet
tegenwoordig veel jonge gezichten
waarvan hij de indruk krijgt, dat
zij vreemd zijn in de kerk. Er
mijn taak
daar geregeld voor te gaan. En
proberen
j de vraag: hoe kryg ik vrede daar zouden komen,
et God? schap te vormen, r
Het ging hem blykbaar allemaal gemeenschap, die van uit het
tudig en te simpel Woord geboren wordt. Alle acti-
zodat hjj op een gegevi
zei: maar ik ben profet
theologie, waarop een v
1 de bre
Het werk is zo veel. Een jongen
hield me eens voor: Dominee, er
staat: Hij geeft het zijn beminde
in de slaap, maar u moet er toch
maar voor ploeteren en siouwen
Ik heb hem toen gezegd: Ja. des
ondanks, toch is het zo. De ver
antwoordalijkheden zijn zo grieze
lig groot. Want wat is je taak als
dominee en als herder? Het gaat
er bij alles om hoe je leeft met de
Heer. En toch heb ik soms het
•d 12.000.-. We komen straks ?evoei. dat het mij ontglipt. Wal
uit de ik doe. ik blijf het zeggen, is
niets bijzonders. Ik doe mijn werk
naar mijn beste weten. En mis
schien /.egt de Heer straks toch
nog: Je hebt het helemaal ver
keerd gedaan.
En nu vraagt men wel eens:
houdt dat werk, houdt die toeloop
belangstelling stand''
prachtig gebou'
bus, dat zo tegen het miljoen kos
bedrag
gemeen- grote deel bij elkander hebben.
.Ouderwets"
plooien, zou ik van harte toejui
chen, maar het belangrijkste r
moest blijven: het elkander terug- onder het Woord, iets fascinerends Wat komt dat er feitelijk op t
vinden in de zondagmorgendien- wordt gebnr
sten. En nu heeft de ervaring mij graag bij hoort
geleerd, dat er een groot enthou- een gras
siasme t? om bij elkander te ko- lijk ben
men. En de ervaring heeft ook ge-
ieder-
graag meewerkt. Tk persoon
ben in alle werk wars van
PPèls en prikkels. Het is beter
Ik breng de jeugd nu het Evan
geile en Ik hoop, dat als zc strak;
een jaar of veertig ls,
van heeft onthouden".
bij de massajeugd
Ratelslang in 't paradijs
Natuurlijk is de benaming „paradijs" voor elke aardse
situatie in wezen onjuist: het paradijs is verloren en de toe-
i gangswegen zijn versperd. Maar u weet net zo goed als ik
i dat we 't zó ook niet bedoelen wanneer we ergens op een
zonierse vakantiereis was het maar al weer zo ver!
zo om en nabij de Italiaanse meren iets uitroepen van „Wat
'n paradijsje is het hier!" Maar dan heb ik ook meteen het
recht om te zeggen dat die éne bepaalde trap met aanpalende
l Verdiepingen méér recht op deze fraaie naam had dan alle
i eilandjes met schilderachtige palmen onder blauwe luchten
tezamen. Want die trap was „het paradijs!" Helaas, was...!
s Helaas, had die naam...
i Kijk, zó zat dat. Die ene trap
x verbond ergens in de volkswijk
J een eerste met een tweede
t etage. Het was in zoverre zelfs
j een „vrije" trap iets, wat
i in het voetballatijn nog iets
anders betekent, maar daar
z moet u nu maar niet aan denken, want dan raakt u in de
war! dat het benedenhuis er niets mee en niets op te
i maken had. Deze trap was het privé eigendom van de drie
personen, die op de eerste verdieping woonden, plus van de
j drie personen, die op de tweede verdieping woonden. En
t laten nu al deze zes personen enkele belangrijke hoedanig-
l heden gemeen hebben. Eerstens: dat zij alle zes dames zijn.
i Voorts: dat zij ook alle zes weduwen en nog wel kinderloze
weduwen zijn. Derdens: dat zij daarbij ook nog eens geestes
i zijn, te weten allemaal van het christelijke geloof, en zelfs,
l wat nog wonderbaarlijker is, van hetzelfde christelijke geloof,
terwijl toch iedereen weet dat dit maar heel weinig pleegt
te geschieden.
HOE bestaat zoiets eigenlijk, hè?! Je kunt zeker niet zeggen
dat de volkswijk rijk aan kerkgangsters is. En toch zitten
er hier dan opeens zes bij elkander, verbonden door eenzelfde
trap. Opgeborgen in zes piepkleine, maar liefelijke kamertjes,
i als kanarietjes van hetzelfde broed in nestkastjes aan de wand
van een kanariepionier. Maar dan in nestkastjes met open
deurtjes, want onafgebroken trippelen ze naar boven en naar
I beneden, fladderen ze van buurvrouw rechts naar buurvrouw
links-voor (wee mij, wéér dat nare voetballatijn!), van buur-
vrouw midden-achter naar buurvrouw midden-voor. En dat bab
belt en dat praat. Dat praat en dat babbelt. Dat drinkt een
kopje koffie links, en dat brengt een kopje thee rechts; dat
smikkelt een boterkoekje bóven en dat pikt een snippertje vlees
mee beneden. En dat is alles tezamen: het paradijs. Zonder
één wanklank. En samen uit, samen thuis. Naar een naai-
kransje hier. Naar een kerkdienstje daar. Naar een wijkavond
zus. En naar een bejaardengroep zo. Zes Eva'tjes boven de
leeftijd. Zes overjarige Eva'tjes. Eensgezind. Liefelijk. Har-
monieus. En nooit geen zweempje onaardigheid, hoor. Geen spel-
deprik van jaloezie. Geen wenkbrauwgeknipper van afgunst, j
EN dan schuifelt ook in dit paradijs de slang binnen, de trappen
op. Een ratelslang zogezegd, en daar hadden de zes Eva'tjes
haar aan moeten herkennen, want dat mens kletst maar en
kletst maar, en mensen, die zoveel te vertellen hebben zonder i
ooit een te zwijgen die hebben altijd een hele boel te verber- 1
gen en die zijn dus met te vertrouwen. Maar ja, de ratelslang j
is óók bovendien nog familie van één der zes paradijs-vrouw-
tjes. Ze is als ik me niet vergis de gescheiden vrouw van
een man, wiens broer getrouwd is geweest met een nichtje van
dat betreffende vrouwtje. Niet erg dichtbij in de familie dus. I
maar toch nog wel na te cijferen met wat goede wil en met x
veel tijd waarover de Eva'tjes ruimschoots beschikken. En die i
ratelslang begint dan haar werk. Want ze zegt tegen haar die 1
ze gemakshalve maar „Tante heet' ..Tante, wat leeft U
hier met slecht volk op de trap. Mens. ik ben er naar en 5
koud van. Want dat ene mens, hier beneden rechts dat ken ik. t
Dat heb vroeger bij mijn Ln de buurt gewoond en die heeft
arsenicum in het eten van d'r man gedaanZijj je vooral 5
oppassen dat je nóóóóóóit wat van haar aanpakt?!" Ach, en 5
laat dat nu net de lieve buurvrouw van d# boterkoekjes zijn, 3
die steevast de trap opklimt en haar gezellinnen noodt tot toe-
tasten: „Buurvrouw, als ik U soms dienen kan?!"
Ziet wat het eerste woord van de ratelslang nu vermag. Als 3
de boterkoekjes de volgende ochtend weer, vriendelijk, hoffelijk 2
als steeds worden gepresenteerd, zegt Tante, zenuwachtig en S
"Lf* I1?. ro°d kleurtje en 'n schril overslaand stemmetje: ij
„Nee. Alleen maar „Nee!" Zonder nadere uitleg „Nee!" En 3-
wat „Looft den Heet
MIEBEL-