Jlicumc £riltedjc OTournnl
Stelde formateur De Quay
aan V.V.D. zetelruil voor?
Nederlandsche Bank ziet weg
naar nieuwe welvaart
Niet meedoen van CHU zou
niet wenselijk zijn
Regering bij besluiten van
de president
Winston Churchill stelt
zich weer verkiesbaar
Bemoedigende
berichten in
jaarverslag
Margot Fonteyn, verdacht
van rebellie, in arrest
DINSDAG 21 APRIL 1959
BUREAUS: Steenstraat 31
Directie, Redactie, Abonnementen-
Advertentie-afdeling Tel. 31441.
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Fam'lleberichten f0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
Postrekening 58936
F. DIEMER
CHRISTEL1JK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„StantuasUcfi is gljeblmn
myn hert io teyl}e nspoet"
Veertigste jaargang no. 11544
Or. E. DIEMER
Mariniers zeggen
GEEF ONS MAAR
SNERT EN BAMI
Zie pagina 5
Offer van andere partijen gevraagd?
(Van onze parlementaire redacteur)
T)ROF. DE QUAY zou vandaag nog een laatste poging doen om het extra-
•*- parlementaire rechts-liberale kabinet te vormen. Door de onjuiste
behandeling van de C.H.U., die het sluitstuk van de formatie moest zijn,
heeft de formateur zichzelf heel wat moeilijkheden op de hals gehaald.
Een oplossing is alleen nog maar te vinden in een verandering van de
zetelverdeling. Dat zal dan een vrij pijnlijke operatie worden, omdat prof.
De Quay zijn kabinet gereed heeft op volkshuisvesting en landbouw na.
Dat zijn de twee departementen die door de C.H.U. niet begeerd worden.
Zes jaar geëist
tegen Duitser
die man doodde
Voor de Maastrichtse rechtbank heeft
gisteren terechtgestaan de 19-jarige
montage-arbeider Günther B. uit Ubach-
Balenberg (Did.). Hij stond terecht wegens
doodslag op de 32-jarige A. J. A., die hij
met een revolverschot om het leven heeft
gebracht tijdens een schermutseling tussen
een groep Duitse en Nederlandse jongelui,
i In deze zaak werd als getuige-dekundige
de meester-geweermaker H. koenen uit
Maastricht gehoord, die verklaarde dat het
gebruikte wapen een alarmpistool was
dat door bepaalde bewerkingen tot een
deugdelijk schietwapen was omgevormd.
I A. was zeer agressief opgetreden, zoals
uit de verklaringen van andere Neder-
landers bleek. A. had de verdachte her-
haaldelijk aangevallen. Toen de Duitser
na het lossen van een waarschuwings
schot wegliep, de trap van een tunnel op,
was A. hem nagelopen en toen loste de
Duitser het dodelijke schot.
De officier van justitie, mr. J. Corsten,
I achtte de primair ten laste gelegde dood-
I dag bewezen. De opzet, althans de voor
waardelijk opzet, achtte hij vaststaan en
de eis luidde 6 jaar gevangenisstraf.
De verdediger, mr. J. Vencken uit Sit-
tard, wees op de mogelijkheid van aan
wezigheid van noodweer of noodweer
exces. Hij concludeerde ten aanzien van
I de doodslag vrijspraak en bepleitte
overigens terzake de mishandeling met
dodelijk gevolg een grote clementie bij de
rechtbank, die op 4 mei uitspraak zal
doen.
Stroom van giften
voor de Koningin
Vele kleine bedragen maken een belang
rijk deel uit van het totale bedrag, dat
wordt ingezameld voor het verjaarsge
schenk aan de Koningin, zo is het comité
dat de inzameling houdt, thans reeds ge-
i bleken. Overigens zijn er ook al vele aan
zienlijke giften binnen, maar het leeuwe-
deel is toch wel de stroom van briefkaar-
ten (adres: Po6tbu6 5000, Utrecht) waarop
twee kwartjes of een gulden zijn bijge-
plakt.
Ook de plaatselijke activiteiten nemer,
j sterk toe. Van verschillende gemeenten
hebben de burgemeesters zich aaneenge-
I sloten voor een gecombineerde actie. Op
I verschillende plaatsen in de 6teden en
dorpen vindt men opvallende bussen
waarin men zijn gaven kwijt kan en el
ders wordt met intekenlijsten gewerkt.
Deze (laatste) week verwacht men het
I meeste op giro 640.000, Amsterdam of bij
1 de banken.
Koningin-moeder en
Margaret in Rome
Per straalvliegtuig zijn koningin-moe
der Elizabeth en prinses Margaret van
Engeland gisteren voor een particulier
bezoek van vijf dagen in Rome aange
komen. Zij worden morgen door de Paus
in audiëntie ontvangen, doch wensen ver
der als gewone toeristen de Italiaanse
hoofdstad te bekijken.
Dat daar weinig van zal komen bleek
gisteren al uit de menigte die de vorste
lijke gasten op het vliegveld verwelkom
de. De aankomst verwekte enige opschud
ding door het feit dat de piloot de start
baan niet goed naderde. Het vliegtuig
raakte even de grond, steeg toen weer op.
cirkelde hoog over het vliegveld en maak
te voor de tweede keer de landings
manoeuvre.
Rijbewijzen. Nederlandse toeristen zui
len voortaan in Oostenrijk niet langer een
internationaal rijbewijs hoeven te kunnen
tonen, evenmin als de Oostenrijkers in
ons land. Men zal met een nationaal rij
bewijs kunnen volstaan.
Er is nog een ogenblik met de gedachte
gespeeld om voor deze twee ministeries
„neutrale" figuren aan te trekken. Dat
zou er op neer komen, dat de C.H.U. niet!
meedoet. Dit lijkt ons echter voor de A.R.-
kandidaat-ministers onaanvaardbaar. Met
de C.H. in de regering en de A.R. ii
kabinet, komt er van het eenheidsstreven
van deze partijen niets meer terecht. Bo-
De komst naar het Binnenhof
van de heren Beernink (rechts)
en Van Mastrigt, luidde gisteren
de laatste fase in van deze
kabinetsformatie: aan de bezwa
ren van de C.H.U. tegen de
„sluitpost-positie" waarin for
mateur De Quay de Unie ge
bracht heeft, zal nog tegemoet
gekomen moeten .worden.
vendien zou de positie van de heer Hazen-
bosch, die secretaris is van het C.N.V.,
wel heel erg moeilijk worden.
Gisteravond heeft de formateur lang
durig geconfereerd met de demissionaire
minister-president, prof. Beel. Beiden zul
len naar een oplossing voor de moeilijk
heden hebben gezocht. Hat is bekend dat
de C.H. graag een zetel in de sociaal-eco
nomische sector wil bezetten. Of deze
wens vervuld kan worden is nog
vraag. Met spanning wachtte men d
ook af welke stappen de formateur vi
daag zou ondernemen. Zij zullen
ieder geval voor het lot van zijn poging
van beslissende betekenis zijn.
Hedenmorgen heeft de formateur nog
een onderhoud gehad met de tweede
voorzitter van de Tweede-Kamerfractie
der VVD, de heer H. A. Korthals. Om
streeks het middaguur was prof. De
Quay wachtende op het schriftelijk
woord van de heer Korthals. Aangeno
men werd, dat de VVD een zetelruil is
voorgesteld.
Haagse kamerkring
steunt Beernink
Hedenmorgen heeft de C.H. kamerkring
's-Gravenhage het volgende telegram aan
mr. H. K. J. Beernink, voorzitter van de
C.H.U., verzonden
„De kamerkring 's-Gravenhage der
C.H.U. staat geheel achter uw stand
punt, dat de Unie bereid is tot mede
werking aan een kabinet onder voor
waarde, dat zij als volwaardig partner
wordit erkend".
Het telegram werd getekend door B.
Bol, voorzitter en W. de Kruijf,
Verschil van mening
bij federalisten
In de Beweging van Europese federa
listen is verschil van mening ontstaan
het ontwerp-programma voor 1059/
De afdeling Maastricht heeft de be
en hiertegen gestalte gegeven in een
ontwerp-resolutie. die men op 25 april
op het landelijk congres m Amsterdam
aangenomen wil zien. Hierin wordt ge
zegd, dat de Europese beweging Neder
land gefaald heeft bij het leveren van
een bijdrage tot een Europese politieke
kracht, onder meer door het ontbreken
van een concreet en duidelijk actiepro
gramma. De afdeling Maastricht wil daar
om het hoofdbestuur opgedragen zien zo
spoedig mogelijk een nieuw ontwerp-
ieprogramma op te stellen.
Herten vochten zich dood
Twee hertebokken hebben op de Schal-
terbergweg te Beekbergen een hevig ge
vecht met elkaar geleverd, dat beide met
de dood hebben moeten bekopen. De
dieren gingen zo fel tegen elkaar tekeer
dat een van de twee op slag overleed en
de andere voor een groot gedeelte ver
lamd werd. Een politieman heeft het dier
met een pistoolschot uit zijn lijden verlost.
te Nieuwerkerk aan de IJssel. voorzitter,
en A. van Duist if Capelle aan de IJssel,
secretaris, een telegram van de volgende
inhoud aan de Unie.voorzitter, mr. Beer
nink. en aan de fractievoorzitter in de
Tweede Kamer, dr Tilanus. gezonden:
„Moeilijkheden bij de kabinetsformatie
mogen niet worden afgewenteld op onze
Unie. Wij wensen u standvastigheid en
wijsheid toe om de belangen van land
en Unie te dienen."
Baby met wagen
aan 't varen
Op een ongewone manier is gis
teren in Rotterdam een kind te
water geraakt en dit was weer oor
zaak, dat de redding niet veel moei
lijkheden heeft opgeleverd. Aan
boord van het in de Koningshaven
liggende Duitse Rijnschip Rhein-
preussen 7 stond een kinderwagen,
waarin de bijna een jaar oude Peter
Keunig. De wagen was met een
riempje aan een lier vastgelegd.
Door onverklaarbare oorzaak schoot
dat riempje los en de kinderwagen
reed het dek af het water in. waar
hij bleef ronddobberen. De 22-jarige
matroos Kurt Bartsch, sprong
meteen de wagen na en kon deze
boven water houden. De vader van
het kind, ook matroos op het Rjjn-
schip, hielp toen de wagen weer
op het schip te krijgen. Het kind
was ongedeerd en had zelfs het
grootste plezier.
Sukarno vraagt bevoegdheden
vragen hem grotere bevoegdheden te geven. Hij wil daarmee een einde
maken aan een lange strijd over een definitieve grondwet voor de repu
bliek. De president zal trachten terug te keren tot de beginselen van de
revolutionaire grondwet van 1945, volgens welke de president werkelijke
macht had.
Vermanend woord tot de Russen
heeft gisteravond een enthou
siast gehoor uit de kieskring Wood
ford in Essex meegedeeld, dat hij zich
bij de komende algemene verkiezin
gen weer verkiesbaar zal stellen voor
het Lagerhuis.
Een oorverdovend gejuich uit de zaal was
zijn dank. Ontroerd stond Churchill
weer op en zei „Dames en heren, laat
ik uiting geven aan mijn dankbaarheid.
„Als uw parlementslid zal ik mijn best
doen u te dienen, tot mijn laatste adem
tocht."
Het was enkele ogenblikken weer hele
maal de oude Churchill, die gisteravond
sprak. Met klem sprak hij de bewering I
van Chroesjtsjef tegen dat hij, Chur
chill, de aanstichter zou zijn va
koude oorlog
„Ik heb altijd naar vrede met de Ri
gestreefd en mijn uiterste best gedaan
om Duitsland weer in het Europese ge
zin terug te krijgen", zei hij. Churchill
1 Een presidentieel kabinet met de
bevoegdheid om bij besluit te rege
ren. mits de besluiten binnen een
bepaalde termijn door het parle
ment worden goedgekeurd.
2. Een parlement dat tenminste voor
de helft bestaat uit vertegenwoordi
gers van verschillende sociale groe
pen terwijl de andere helft uit ver
tegenwoordigers van verschillende
sociale groepen terwijl de andere
helft uit vertegenwoordigers van
politieke partijen moet bestaan. De
strijdkrachten zouden door 35 be-
Minister Zijlstra
Brood hoeft niet
duurder te zijn
(Van c
i parlementsrodacbie)
Er bestaat geen aanleiding maatregelen
te treffen om de onlangs tot stand geko
men verhogingen van de bloem- en tarwe-
maelprijzen ongedaan te maken. Wel volgt
de minister van economische zaken
nauwlettend de bewegingen van de bloem
en meelprijzen en zal niet nalaten
grijpen, wanneer deze te hoog zouden
worden opgevoerd. Dit schrijft minister
Zijlstra in antwoord op schriftelijke
gen van het Tweede-Kamerlid M. Bakker
(comm.). Voor een verhoging var
broodprijzen (op grond van de recente
stijging van de bloem- en meerprijzen)
bestaat, volgens de bewindsman, geen
reden, omdat daarvoor de bloemprijzen
ook nu nog te zeer beneden het peil
eind 1958 liggen.
vertegenwoordigd
Een c
vangrijk lichaam dat bekend
zal zijn als een algemeen raad
gevend orgaan voor de bevolking.
Hierin zullen parlementsleden en
vertegenwoordigers van sociale
groepen en de provincies zitting
hebben. Dit lichaam zal minstens
eens in de vijf jaar bijeenkomen
om een president en een vice-presi
dent te kiezen.
Alvorens president Soekarno donder-
dag zijn grote wereldreis van twee maa
den zal beginnen, zal hij zijn planni
aan de grondwetgevende vergadering
voorleggen. Men verwacht dat zij met
een meerderheid van tweederden aange
nomen zullen worden. Het leger heeft
reeds nu bekendgemaakt dat het zijn
zal geven aan de voorstellen. De
Masjoemi echter zal waarschijnlijk ver
zoeken de oude grondwet te wijzigen.
De grondwetgevende vergadering heeft
op dit ogenblik drie jaar vergaderd zon-
•ereenstemming over een defini
tieve grondwet te bereiken.
TABAKSPROCES
VERLOREN
heeft vanochtend het verzoek
van de Verenigde Deli-maatschap-
pijen en Senembah om conservatoir
te leggen op 1559 balen tabak
uit Indonesië, afgewezen.
Het gaat om een partij Sumatra-tabak
ter waarde van ongeveer twee en half
miljoen gulden, die naar Bremen is ver
scheept om daar te worden geveild door
de Deutsch-Indonesische Tabak-Handel-
gesellschaft, waarin een aantal tabaks
handelaren uit Bremen en het Indonesi
sche beheersinstituut voor genationali
seerde ondernemingen gelijkelijk zijn ver
tegenwoordigd.
Bovenste verdieping
voor Dalai Lama
De Dalai Lama is vandaag in Mus-
soorie aangekomen, de stad die de
Indiase regering hem tijdens zijn ver
blijf in India als woonplaats heeft
toegewezen. Hij neemt zijn intrek in
een hooggelegen villa, waarvan hij
de bovenste verdieping zal bewonen
omdat niemand zich boven de god
koning mag bevinden.
vond overigens de Russische vrees voor
een herrijzend Duitsland begrijpelijk.
„Maar", vervolgde hij, de Russen moeten
van hun kant begrijpen, dat wij niet
kunnen gedogen, dat het aantal volken
onder hun dictatuur toeneemt. West-
Duitsland is onze bondgenoot in de
N.A.V.O. Wij kunnen het niet in de
steek laten. Wij mogen ook de mensen
van West-Berlijn niet in de steek laten".
Eisenhower schrijft
Chroesjtsjef over
staken kernproeven
President Eisenhower heeft geprobeerd
de impasse van de Geneefse ontwape
ningsbesprekingen te doorbreken. Ver
leden week heeft hij premier Chroesj
tsjef van Rusland in een persoonlijk
schrijven voorgesteld een akkoord te
sluiten over het verbod van kernproe
ven beneden een hoogte van 50 km
boven de oppervlakte van de aarde.
Een dergelijk verbod zou de eerste
en belangrijkste stap kunnen zijn op
weg naar een volledig akkoord over het
staken van de kernproeven, zo schreef
Eisenhower aan de Russische premier.
Wij kunnen niet toestaan, vervolgde hij,
dat de belangrijke onderhandelingen in
Genève mislukken.
De brief van Eisenhower is in hét
vakantieoord in Augusta gepubliceerd
nadat een Russische functionaris in
Genève na afloop van de onderhande
lingen van gisteren iets over deze brief
had meegedeeld.
99
|LJet vanmiddag verschenen
jaarverslag der Neder
landsche Bank verklaart:
Wij hebben het dal der recessie
door schreden, doch zijn niet
gestort in de afgrond van een diepe
depressie. Wij zijn gekomen op
wat lagere vlakte van bedrijvigheid.
Daarna is een nieuwe stijging
belangrijke toeneming van welvaart
mogelijk.
2- Bij een voorzichtige groei kun
nen de lonen geleidelijk weer
gaan stijgen. Men hoede zich ervoor
dit schoksgewijze te doen. Wij moe
ons voor ogen houden, dat een
loonstijging zonder toeneming van de
produktiviteit, in werkelijkheid de
loonsverhoging ongedaan maakt voor
de arbeider, en dat men de groepen
met vaste inkomsten door inflatie
een deel hunner inkomsten be
rooft.
Met ingang van 1 mei
Verkeerszondaars mogen op straat
afrekenen
q. Een stap iö gedaan naar een hechtere
economische eenwording van
Na 1 mei kunnen zoals bekend in som
mige streken van het land verkeerszon
daars voor eenvoudige overtredingen di
rect met de bekeurende agent afrekenen
De boete voor deze kleine overtredin
gen is voor voetgangers gesteld op 2.50,
voor fietsers en bromfietsers op 5 en
auto's, motoren e.d
voor gebruikers
7,50.
Gaat men niet akkoord met deze „po
litiële transactie" dan kan men, evenals
nu het geval is, de zaak „voor" laten
komen.
Onder eenvoudige overtredingen val
len onder meer het niet gebruik maken
van oversteekplaatsen, het springen
een rijdende tram, zonder licht rijden
rijden in verboden richting.
Mosterdgas zaait
paniek in Polen
Een wolk van mosterdgas heeft gisteren
n het Poolse stadje Gorllce paniek onder
i bevolking veroorzaakt. Een arbeider
ad in een werkplaats een stenen kruik
gevonden, die hij er zou mogelijk
wodka inzitten met een houweel stuk
sloeg. In plaats van wodkageur verspreid
de zich echter een wolk mosterdgas, waar
door de arbeider onmiddellijk flauw viel.
Andere arbeiders moesten in een zieken
huis worden behandeld.
Er vormde zich een grote wolk die door
de wind het stadje indreef. De bewoners
sloegen op de vlucht. Specialisten slaag
den er na enige uren in het dodelijke
gas onschadelijk te maken.
Jh. mr. A. K. C. de Braun is ontheven
van zijn functie als plaatsvervangend lid
van de raad van beroep voor het perso
neel der koninklijke hofhouding onder
dankbetuiging voor de gedurende een
lange reeks van jaren in deze functie be-
De uitverkoop van aandelen beliep
1200 miljoen, Dat kan aanleiding
:ijn tot bezorgdheid voor dè waardevast-
ïeid van het geld en als daardoor hel
evenwicht in onze nationale huishouding
komt te rusten op ongewis kapitaal. De
ze uitverkoop is echter tevens een ge
volg van de economische eenwording van
het Westen.
gulden i
f. De woningbouw i6 hersteld.
(Zie ook pag. 7)
DE
BEROEMDE Britse ballerina
Margot Fonteyn is gisteravond
op last van de Panamese autoriteiten
gearresteerd onder verdenking van
revolutionaire activiteiten. Haar
echtgenoot, de voormalige ambassa
deur van Panama in Londen, Rober
to Arias, ontsprong de dans.
Het gaat de Panamese autoriteiten in
de eerste plaats om Arias. Met zijn
vrouw maakte hij een zeereis en de re
gering van Panama beschuldigt hem er
van, tijdens deze tocht een komplot te
hebben voorbereid. Hij zou een aanval
hebben willen organiseren op een
nizoen van de nationale garde even
ten de hoofdstad.
De Panamese politie kreeg zaterdag
eigendom van een maatschappij waarin
de familie Arias een groot belang heeft.
De opvarenden van de boot vertelden, pas
een ontmoeting te hebben gehad met
Roberto Arias, die op zijn jacht Nola
voor de kust verbleef. Bij die gelegen
heid zouden zij nog meer wapens heb
ben gezien.
Men maakte zich dus gereed om Arias
op te vangen, wanneer zijn jacht de ha
ven van Panama zou binnenvaren. Arias
kreeg echter in de gaten dat men hem
op het spoor was en stapte op zee over
op een garnalenboot. Hij is gevlucht
naar familie die 115 kilometer ten wes
ten van de hoofdstad aan de Stille
Oceaan woont
Margot Fonteyn, „dame of tbe
British empire", kwam gistermorgen
vroeg in Panama terug en wist onge
zien te verdwijnen. Het duurde tot
gisteravond, voor de politie haar had
opgespoord en ingerekend.
De nieuwe minister doet zijn in
trede. Steunend op krukken gaat
hij door de gang van het State
Department: Christian Herter, de
opvolger van Foster Dulles, minis
ter van buitenlandse zaken der
Verenigde Staten en daardoor een
man die beslissingen zal moeten
nemen van betekenis voor de ge
hele wereld. De eenzame figuur in
het kille gebouw, waar de ijzeren
wil van John Foster Dulles heer
ste men moet wel onder de in
druk komen van Herters moed.
Gekweld door ewrichtsontsteking,
niet zo jong meer, neemt hij het
roer over op het moment dat
uiterst belangrijke besprekingen
met de Russische leiders beginnen.
WASSENAAR. Dezer dagen kreeg
de Wasseaarse politie van een Haagse
ingezetene de mededeling, dat hij op de
Rijksstraatweg een portefeuille had gevon
den met ruim 1000,— aan bankbiljetten.
Een half uur later meldde zich aan het
bureau de hevig geschrokken verliezer
van het geld. Hij kreeg het adres van de
vinder en was binnen de korst mogelijke
weer in het bezit van zijn eigendom ,»iauria
De eerlijke vinder werd ruim beloond. Mnllorc
1 Alciers
„Kernexplosies
bedreigen
Engeland
In Engeland wordt morgen en over
morgen een oefening gehouden door
de B.B.-organisatie. Bij het experi
ment gaat men uit van de gedachte
dat de bevolking bedreigd wordt door
radio-activiteit ten gevolge van kern
explosies.
Voor het eerst zijn bij deze oefe
ning, die elk half jaar wordt gehou
den, ook de NAVO-landen Nederland,
België, Frankrijk en Denemarken be
trokken.
Tijdens de alarmtoestand worden
gegevens uitgewisseld over de nade
ring van „radio-actieve fronten" die
zich bij de „aanval' op het ene land,
verspreiden naar de andere geallieer
de naties.
Generaal Delgado
naar Brazilië
De Portugese generaal Delgado. die als
oppositiekandidaat bij de laatste presi
dentsverkiezingen werd verslagen en op
12 januari politiek asiel kreeg in de Bra
ziliaanse ambassade te Lissabon, is gis
teravond naar Rio de Janeiro vertrokken.
Dit betekent dat over de kwestie-Del-
gado overeenstemming is bereikt tussen
de Portugese en de Braziliaanse autori
teiten. Delgado had asiel gevraagd omdat
hij naar zijn zeggen gevaar liep te
worden gearresteerd. De Portugese rege
ring ontkende dit en weigerde aanvan
kelijk hem een vrijgeleide te geven om
het land te verlaten.
Staatsgreep in Perzië
op handen
Volgens een bericht In het Engelse blad
Daily Mail zouden waarnemers in Bei
roet van mening zjjn, dat er een door de
Russen gesteunde staatsgreep tegen de
Sjah van Perzië op handen is.
Zachter
De Bilt verwacht tot morgenavond
Bewolkt met opklaringen en
op de meeste plaatsen droog
'VÜif weer. Zwakke tot matige
wind uit westelijke richtin-
gen- Zachter. Bijna nergens
l '1/ nachtvorst meer. (Opge-
maakt om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
licht bew
half bew
WNW
ozo
windstil
WNW
windstil
windstil
