Jliettuie £riitsri)e (üimraitt
Dalai Lama
en wel
in
gezond
India
Van verdeeldheid onder de
NAVO-partners geen sprake
NEHROE VERKLAARDE VANDAAG:
Verzoek om asiel al
ingewilligd
Op Madagascar
500 doden
Drie „gordels"
in Duitsland
:mrseh^
msfc
Gedeeltelijke amnestie
in Hongarije
Herter: leger
geheel ter
beschikking
5?
Gesprek met mr. Burger
werd geen succes
LINOLEUM-LIN0FELT
VILTZEIL
Werkloosheid in maart
aanzienlijk gedaald
Wil®
TRTJDAG 3 APRIL 1939
BUREAUS Steenstraat 37
Directie, Redactie. Abc
le-afdeling Tel 31441
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten f0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Postrekening 58936.
Veertigste jaargang no. 11529
Directie: F. DIE MER
Hoofdredacteur: Dr. B. DIEMEB
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantwastfcft Is gljcbleoen
tnytt bert ia tcgljcnspoet"
Op weg
AUTOMATIE
Zie pagina 5
DE DALAI LAMA heeft in de avond van 31 maart bij Tawwang de
Indiase grens overschreden. De Tibetaanse leider, die goed gezond is,
bevond zich in gezelschap van acht mensen. Later sloten zich bij het groepje
nog tien Tibetanen aan, zodat aan achttien Tibetanen toegang tot India is
verleend. Premier Nehroe van India heeft dit vanmorgen in het parlement
te New Delhi bekengemaakt. Na een geweldig applaus van de parlements
leden, verklaarde hij voorts, dat de regeringsvertegenwoordigers in het ge
bied waar de Dalai Lama zou kunnen aankomen van te voren instructies
hadden gekregen, hoe zij bij zijn aankomst dienden te handelen.
Op 1 april, zo verklaarde de Indiase
premier vanmorgen, ontving ik een
boodschap uit Sjillong, waarin werd
gezegd dat een afgezant van de Dalai
Lama zich bij de grenspolitie had ge
meld. De boodschap was gedateerd
Terwijl volgens de eerste berichten
enkele duizenden mensen om het leven
zouden zijn gekomen bij de overstromin
gen op Madagascar, ligt het aantal doden
volgens de laatste officiële schatting niet
boven de vijfhonderd.
Aanbiedingen voor hulp aan de 60.000
daklozen blijven in Parijs binnenkomen.
Franse burgers hebben al bijna duizend
ton goederen geschonken. Naast het be
drag van ruim miljoen gulden dat de
Franse, regering voor de hulpverlening
heeft gegeven, zijn in het land tal van
fondsen geopend. Het Rode Kruis van Ca
nada en Zuid-Afrika zendt dekens en kle-
Willem Polak op
vrije voeten
Het Westduitse gerechtshof In Lüne-
burg heeft gisteren de ex-Nederlandse
SS-er Willem Polak ontslagen van rechts
vervolging voor de hem ten laste ge
legde moord en medeplichtigheid aan
moord. Tevens bepaalde het hof, dat de
44-jarige Polak niet nogmaals voor de
zelfde feiten vervolgd kan worden.
De openbare aanklager had Polak be
schuldigd van het neerschieten van drie
Nederlandse verzetslieden te Arnhem
in 1944 en van medeplichtigheid aan het
neerschieten van anderen.
Een Nederlands gerechtshof veroor
deelde hem in 1949 ter dood voor deze
feiten, maar zijn straf werd gewijzigd
in levenslang. In 1952 wist Polak mei
zes anderen uit de gevangenis van Breda
te ontvluchten naar West-Duitsland.
Duitsland weigerde hem aan Neder
land uit te leveren, toen men Polak in
1953 in Hannover ontdekte, daar het
Hooggerechtshof te Celle het mogelijk
achtte, dat Polak de Duitse nationaliteit
had verkregen tijdens zijn dienst in d<
Waf f en S.S.
Plan-Mendès-France
Mendès-France, die premier van Frank
rijk is geweest, heeft gisteren op
persconferentie in Parijs een plan ont
vouwd om tot ontspanning te komen
de grenszone tussen Oost en West
Europa. Het gaat hier om afbakening
van drie „gordels" aan weerszijden
het IJzeren Gordijn.
In de eerste gordel van 25 km
weerszijden van de grens tussen Oost
en West-Duitsland zouden geen wapens
meer mogen zijn. Beide gebieden zouden
zo mogelijk onder toezicht van de V.N.
moeten worden gesteld. In de tweede
gordel zou slechts een beperkt aantal
nationale troepen met klassieke wapens
gelegerd mogen worden en in de derde
gordel zouden tenminste in de begin
periode alle soorten wapens mogen
voorkomen.
Volgens Mendès-France zou uitvoering
van dit plan de oplossing betekenen
de kwcstie-Berlijn, daar de stad ii
gordel zou liggen waarin geen wapens
worden toegelaten.
op 31 maart. De afgezant had de op
dracht gekregen, politiek asiel voor
de Tibetaanse leider te vragen. Uit
de verklaring van Nehroe blek dui
delijk dat dit verzoek is ingewilligd.
Verdere mededelingen kon premier
Nehroe niet doen. Hij maakte niet be
kend wie zich in het gezelschap van de
Dalai Lama bevinden. Het is niet bekend
of de Tibetanen naar New Delhi zullen
Van welingelichte zijde in India wordt
Brnomen dat Rood-Ohina als eerste
gendheid vain de grensoverschrijding op
die hoogbe is gesteld. Verinoedelijk is het
bericht, dat radio-Peking gisteravond be
kendmaakte. op deze mededeling gegrond.
De communistische zender verklaarde
dat de Dalai Lama zijn land „onder dwang
opstandige Tibetaanse elementen'"
'heeft moeten verlaten.
In New Delhi noemde men de ontsnap
ping van de Tibetaanse leidei" aan
Chinese achtervolgers de opzienbarendste
ontsnappingsgesohiedenis. De plaats
de hem vergezellende familieleden
de grens overschreden., ligt pal ten zuiden
Lhasa-
n er te komen heeft hij een bergpas
bijna vijfduizend meter hoogte
oversteken. De streek zou in handen
van opstandige Khampa's. die de
communisten veel last bezorgen. De Chi-
hebben gisteren zwaar geschut in
gezet tegen afgesneden eenheden var
9ze stam, die zich op ongeveer 40 kilo-
ieter van Lhasa bevinden.
De regering van India heeft de afgelo
pen dagen in voortdurend contact ge
staan met Peking. Nehroe heeft de Chi
li duidelijk willen maken, dat In-
hoewel het zich verplicht voelt d«
Dalai Lama tenminste tijdelijk asiel tt
verlenen, niet wil. dat Peking dit opvat
n onvriendelijke daad.
Radio-Moskou heeft inmiddels de Zuid-
oost-Aziatische Verdragsorganisatie, waai
de kwestie Tibet ter sprake zal komen,
jewaarschuwd, dat pogingen om Tibét
'an China los te maken, tot mislukking
:ijn gedoemd. De gebeurtenissen in Tibet
'kunen slechts eindigen met de opruiming
alle opstandige groepen, de consoli
datie vam het Chinese volk en de volle
dige bevrijding van Tibet van de agenten
hei imperialisme, die proberen de
vrede in dit deel van Azië te vers-toren,
audus de uitzending.
Het officiële Zuidslavische blad
Borba daarentegen heeft Peking ver
antwoordelijk gesteld voor de „tragi
sche gebeurtenissen" in Tibet. De ge
volgen van de opstand kunnen vol
gens het blad „schadelijk zijn vcor de
zaak van het socialisme". Wat zich in
Tibet afspeelt is weliswaar en bin
nenlandse aangelegenheid, maar le
vert tevens het bewijs voor de grote
zwakheid van de politiek van het
Chinese leiderschap, aldus Borba.
Auto tegen boom
twee doden
Gisternacht om 4 uur is in Milheeze.
;meente Bakel, op de weg naar Deurne.
:n personenauto iin een flauwe krom
ming van de we" uit de bocht gevlogen
n tegen een boom gebotst. Omwonenden
■erden wakker van de lievige slag. De
,vee inzittenden, de 23-jarige S. van
eldhoven, wonende in Heeze bij Gel
drop en de 24-jaTige mejuffrouw A. Ver-
.berne wonende in Lierop. gemeente So-
in, waren op slag dood.
TTET VONNIS van Zoltan Tildy, die I opVap'Sm!" zul!
11 als minister van staat in de re- len ech.ter met profiteren „de initiatief-
gering van Irnre Nagy tot zes jaar ge- nemers tot en de leiders van het tegen-
uangenisstraf was veroordeeld, is op"
geschort. Als reden gaf de Hongaarse
regering op, dat Tildy berouw had
jetoond en dat dit voorts was gedaan
met het oog op zijn leeftijd.
Tildy, die van 1946 tot 1948 staatshoofd
■as, i,s leider geweest van de grootste
politieke beweging in Hongarije, de par-
j van kleingrondbezitters. Hij is onge
ler 70 jaar oud.
Tegelijkertijd heeft
presidentiële
sinds
itand van oktober 1956 een gedeeltelijke
afgekondigd voor gevangenen,
die vastzitten wegens misdrijven die voor
957 waren begaan. Voor degenen,
ten hoogste vier jaar zijn veroor
deeld, zal de straf worden gehalveerd.
deze maatregel, die genomen is
Een oude Tibetaanse zwerver, de gebedsmolen in de hand en de scha
mele bezittingen op de rug, passeren de Indiase grens, op weg naar
de vrijheid
A LLE BERICHTEN over verdeeld-
heid tussen de NAVO-bondge-
noten zijn ongegrond. Dit blijkt na de
werkvergadering van ministers van
buitenlandse zaken, die in Washing
ton bijeenzijn voor de viering van het
tienjarig bestaan der verdragsorga
nisatie. De Engelse minister van bui
tenlandse zaken, Selwyn Lloyd, ver
zekerde dat zijn land nooit lichtvaar
dige concessies aan Rusland heeft
willen doen „Engeland heeft nooit
gepleit voor neutralisering of demi'
litaris.ering van Duitsland".
Selwyn Lloyd noemde vijf punten, waar
over de Britse regering niet wenst te
schipperen:
1. de vrijheid van West-Duitsland moet
gehandhaafd blijven;
een oplossing die neutralisering van
Duitsland inhoudt, zou de slechtst mo
gelijke oplossing zijn;
er kan geen sprake zijn van „disengage
er is geen oplossing aanvaardbaar die
kan leiden tot verzwakking van de
NAVO of tot het vertrek van de Brit
se, Amerikaanse en Canadese troepen
van het Europese vasteland;
er mag geen discriminatie worden toe
gepast, wat betreft de bewapening
het aantal troepen.
Verdediging
■evolutionaire komplot en die misdadi
gers, die wegens oorlogsmisdaden of mis
drijven tegen het volk zijn veroordeeld".
Met deze beperking geldt de amnestie
oorts volledig voor jongeren, zwangere
■rouwen, moeders met kinderen beneden
Ie tien jaar, vrouwen van vijftig jaar en
ouder en mannen boven de zestig jaar,
die zijn veroordeeld voor misdrijven be-
1957.
Steenfabriek door
brand verwoest
In De Steeg (Gld.) is gisteren de grote
steenfabriek De Havikenwaard door
brand vrijwel geheel verwoest. Alleen
het gebouw, waarin de «tenenpers staat,
bleef gespaard.
De brand is waarschijnlijk ontstaan
door een lek in een nlieleiding. De
schade is moeilijk te schatten, maar is
r groot, te meer daar er, naar men
aanneemt, het eerste half jaar niet ge
werkt kan worden. Het bedrijf is ver
zekerd
Door het stoken van het vuurtje heeft
het achtjarig zoontje van een landarbei
der uit Holwierde een schade veroorzaakt
50.000. Het brandje greep zo snel
zich heen, dat een grote kapschuur
60.000 kilo stro, 20.000 kilo hooi en
aantal landbouwwerktuigen in vlam-
opging. Het gebeurde op de boer
derij van A. W. Ritsema uit Holwierde.
Het bedrijf is verzekerd.
Morgen in ons
DE QUAY: VEEL WIJSHEID NODIG...
Liberalen wensen vice-premierschap
(Van onze parlementaire redacteur)
'ANAVOND zal het duidelijk zijn in welke richting de kabinetsforma
teur prof. De Quay gaat koersen. Dan heeft hij zijn gesprekken met
de voorzitters der vijf grote fracties achter de rug. In socialistische kring
was men vannacht de opvatting toegedaan dat de formateur niet in eerste
aanleg zal aansturen op een herstel van de brede basis. Van een werke
lijke onderhandeling met de socialistische fractievooi-zitter, de heer Bur
ger, schijnt geen sprake te zijn geweest.
Betekent dit dat de breuk tussen de
K.V.P en de P.v.d.A. definitief is? Om
een definitief oordeel te kunnen vellen
zal men eerst het verloop van de bespre
kingen van heden moeten afwachten.
Wat gaat er bijv. gebeuren als de forma
teur niet met prof. Oud tot overeen
stemming komt? Dan zijn er weer tal van
andere mogelijkheden om een kabinet te
formeren. Een feit ls echter, dat het
programma van formateur De Quay
kom
de
socialisten. In dit programma zijn de
Hoofdpunten voor een eventueel nieuw re
geringsbeleid uitgewerkt, zoals de poli
tiek t.a.v. de lonen, huren en subsidies,
de Nieuw-Guinea kwestie en de defensie
politiek. Het concept-programma komt
dus voor een belangrijk deel tegemoet
aan de opvattingen van de drie christe
lijke fracties. En zo gezien is het geen
der dat het gesprek met de heer
Burger met tot resultaat heeft kun:
Het gesprek met prof. Oud kan de for-
Dit zou een plaatje kunnen zijn
uit India, maar in werkelijk
heid is het een foto, die werd
gemaakt in Denemarken, aan
de kust van het eiland Seeland,
waar de olifanten van een i
cus een fikse strandwandeling
maken in de milde voorjaars
zon, voordat zij weer aan het
werk gaan.
matiepoging van de heer De Quay ii
beslissend stadium brengen. Al is er
de liberalen overeenstemming te bereiken
over het programma, dan blijven ei
moeilijkheden genoeg over. Daar is i
eerste plaats de zetelverdeling. De libe
ralen hebben op dit gebied hun wei
drie ministers, waaronder de vice
mier Daartegen kan men niet al te
bezwaren inbrengen, want de huidige
sterkte van de V.V.D is nu eenmaa
politiek realiteit. Veel moeilijker zal ech
ter zijn de bezetting van de posten. Het
land heeft behoefte aan een sterk kabi
net; de partijen zullen daaraan hun beste
mensen dienen te leveren. Als een of
meer partijen de neiging hebben het ex
tra-parlementair kabinet te doen bezet
ten door te lichte politieke figuren dan
wordt 's lands belang niet gediend. En dat
zou dan de nodige moeilijkheden kunnen
geven Zou prof. De Quay zaterdag kun
nen beginnen met het polsën van kandi
daat-ministers, dan heeft hij nóg veel
wijsheid nodig om zijn formatie tot
goed einde te brengen.
Adenauer naar de
Ver. Staten?
Bondskanselier Adenauer zal volgens
verschillende Westduitse bladen spoedig
naar de Verenigde Staten gaan voor be
sprekingen met president Eisenhower.
Deze ontmoeting, aldus de kranten, zou
moeten plaatshebben voor de elfde mei.
Op die datum begint in Genève de ver
gadering van ministers van buitenlandse
De kanselarij in Bonn weigert echter
de berichten te bevestigen of te ontken
nen. Van officiële zijde verklaarde men,
van niets te weten.
Vandaag heeft de plaatsvervan
gende Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Herter,
klaard dat de Ver. Staten hun vol
ledige strijdmacht van vliegtuigen en
geleide projectielen zullen inzetten
ter verdediging van de NAVO-bond-
genoten, indien zulks noodzakelijk
mocht worden.
Herter verklaarde voorts dat de V.S.
bij de ontwikkeling van geleide projec-
elen thans snellere vorderingen ma
ken dan de Sowjetunie. Hij noemde de
Amerikaanse militaire macht sterker dan
tevoren en een hecht middel om
Moskou te weerhouden van plannen
een grote oorlog in de naaste toe
komst.
Evening Star breekt
lans voor Luns
Iet Amerikaanse blad Evening
Star wijdde gisteren een artikel aan
de Nederlandse minister Luns, „een
die er een eigen mening op na
houdt en in zijn vrije tijd over
de Nederlandse koninklijke marine
schrijft. Hij spreekt als econoom, ju
rist en diplomaat en is een voortdu
rend beijveraar voor zijn standpunt".
Over dat standpunt schreef het
blad: „Een van de kleine mysteries
Europa is de niet aflatende
krachtige houding van Nederland ten
aanzien van de Sowjetunie. Terwijl
andere kleine Europese landen tot
zichtigheid geneigd zijn en immer
vol goede hoop dat spoedig een regen-,
hoon in zicht zal komen, heeft het
Nederland van minister Luns gewaar
schuwd tegen concessies en verklaard
dat de enige wijze van omgang met
Rusland mag zijn: het. been strak hou
den en standvastig zijn".
(Advertentie)
—NIEUWE KLEUREN—
(gratis klcurenfolder verkrijgbaar)
BULTHUIS
BOTERMARKT 23
werp van een interview, dat een
onzer redacteuren had met de
leraar Engels uit Breda, die naam
heeft gemaakt met enkele bundels
gedichten van een wel zeer bijzon
der karakter. Dit onderhoud vindt
u in ons zondagsblad van morgen
afgedrukt, evenals een verhaal over
de zeevaarder Henry Hudson, die
350 jaar geleden de naar hem ge
noemde rivier bij New York invoer.
De rubrieken „Het leven bont
en bondig" en „Ruimte voor jullie"
zijn weer op pagina 2 bijeenge
bracht.
Op Blad Zij beginnen wij met
een verhaal over een Rotterdamse
vrouwelijke doctor, die een wel
zeer uniek beroep uitoefent. Zij
controleert olietanks op schepen en
deinst er niet voor terug persoonlijk
in zo'n tank te kruipen.
Op pagina Geestelijk Leven is
voor een groot deel gewijd aan een
enquête, die onlangs in Frankrijk
werd gehouden onder de jeugd.
„Gelooft de jeugd van Frankrijk
nog in God?" is de vraag, die daar
wordt gesteld.
Onze kunstredacteur heeft in
het Cultureel Venster een artikel
geschreven over de Duitse compo
nisten van heden.
f 10.000 verduisterd
De politie in Groningen heeft een 45-
jarige procuratiehouder van een 'bank
instelling in Groningen, A. van R., ge
arresteerd, beschuldigd van verduisterin
gen, gepleegd ten nadele van enkele
r.k. instellingen in Groningen. Verdachte
was onder meer penningmeester van de
r.k. openbare leeszaal en bibliotheek,
welke instelling voor ƒ10.000 is benadeeld.
r IEMCO 1
„Amco" wasmachines
ƒ149-
„Amco" centrifuges
1
00
*1
NIEUWE RIJN 30-32
LEIDEN - TEL: 24244
IN MAART is de werkloosheid be
langrijk gedaald. Omvatte de ge
registreerde arbeidsreserve eind fe
bruari nog 120.600 personen, eind
maart was dit cijfer 89.900. Ook in
vergelijking met de cijfers van eind
februari en eind maart 1958 waren
de cijfers aanzienlijk lager.
De arbeidsreserve bedroeg toen resp.
124.200 en 116.100 personen. Dë open
staande vraag naai arbeidskrachten
toegenomen van 18.500 tot 22.500 man
en van 24.600 boit 26.200 vrouiwen.
De daling der werkloosheid Ln de
provincies verliep als volgt: Gronin
gen van 12.500 naar 9.400, Friesland
van 10.800 naar 7.700, Drente
11.300 naar 8200, Overijssel van 9800
73Ü0. Gelderland van 11-300 naar
Utrecht van 4300 naar 3100, Noordholland
van 15.000 naar 12.000. Zuid-Holland
17.700 naar 14.000. Zeeland van 5500
4300, Noordbrabant van 17.000 naar 12.000
en Limburg van 5400 naar 4000
In de grote steden was het verloop:
Amsterdam van 7860 naar 6840. Den Haag
van 6830 naar 5870 en Rotterdam vai
naar 4370.
IS ZELFVERTROUWEN
124.- GULDEN WAARD
U weet dat zelfvertrouwen, zekerheid
van optreden tot succes leidt. En dat
bereikt u mede met herenmode op ni
veau. Brixon! Voorjaarsmode 1959!
Vanaf 124,hebt u ruime keuze
uit een grote, gevarieerde collectie
Brixon-costuums, gedistingeerd èn de
gelijk. Ja. slechts 124,— gulden:
'n belegging in zelfvertrouwen, in suc
ces! Alleen Brixon geeft u de garantie
van herenmode op niveau: blijvende
pasvorm, blijvende distinctie!
aizC^z
Hoogstraat - Leidei
Maart was een
mooie maand
(Van onze weerkundige medewerker)
FOORAL wanneer wij het weer van
deze lente vergelijken met verleden
jaar dan staan wij er goed voor. Maart
heeft zich van een hele mooie kant laten
zien. De temperatuur bleef gemiddeld
twee graden boven normaal en 25 van de
31 dagen waren warmer dan normaal. Het
aantal vorstdagen had weinig te be
tekenen en bedroeg in De Bilt 3 tegen
normaal 12. Vooral in het begin van de
maand kwamen enkele zeer warme dagen
voor met ook in Zuid-Holland record
hoge temperaturen.
In De Bilt scheen de zon op 125 tegen
normaal op 133 uren. De grootste afwij
king gaf plaatselijk de regenval te zien
die naar de hoge kant uitviel. Normaal is
maart met nog geen 40 mm hier de droog
ste maand van het jaar. Nu viel er in
Rotterdam 60 mm, Den Haag 72, Hazers-
woude 70, Oud-Beijerland 64., Katwijk 66,
Heiningen 63, Sliedrecht 51, Ypenburg 46,
Boskoop 53, Dordrecht 39, Hoek van Hol
land 45 mm
Wanneer wij ook in deze grasmaand
verschoond mogen blijven van voorjaars
koudegolven met nachtvorsten en schrale
noordenwinden dan kan het niet anders
of het voorjaar van 1959 zal een heel
goed figuur slaan. Het begin was in ieder
geval al voorbeeldig
Rustig
vandaag,
De Bilt verwacht tot mor
genavond:
Droog weer met weinig
wind. In de nacht en ochtend
plaatselijk mist. Overdag zon
nige perioden en ongeveer
dezelfde temperaturen als
.ar later voornamelijk in de
kustprovincies afkoeling door zeewind en
binnendrjjvende bewolking. (Opgemaakt
om 11.15 uur).
ZON EN MAAN
8 April: Nieuwe Maan.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
windstil
windstil
windstil
windstil
