Jlieutue £riJtsrije löournnl
Staten-Generaal
ge°
Mac en Ike voor besprekingen
naar rustige boerderij
Mr. Struycken sprak een
korte rede uit
Beel begint aan nieuwe
serie gesprekken
VRUDAG 20 MAART 1959
BUREAUS: Steenstraat 37
Directie. Redactie. Abonnementen- en
Advertentie-afdeling TeL 31441.
ABONNEMENTEN: f7.50 per kwartaal;
f 2.55 per maand; f 0.59 per week.
ADVERTENTIES: f 0.20 per millimeter.
Familieberichten f0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Postrekening 58936.
Dr. E. D1E.MEH
Directie: r. DEEMER
CHRISTELIJK'NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„5tantuasticfi Is ahfblfuen
myn hert in tcgljenspotf
jftargang no. 11519
Opmars
ELEKTRONICA
Zie pagina 9
Feestelijke luister van Prinsjesdag ontbrak
Hetzelfde beeld op het Haagse
Binnenhof, gistermiddag en he
denmiddag bij resp. de sluiting
en de opening van de zitting
der Staten-Generaal. Geen
Prinsjesdag, geen Gouden Koets
geen Landsvrouwe met
jaarlijkse praal en pracht
maar „eenvoudig" minister
Struycken in galakostuum
galarijtuig, met het escorte van
rijkspolitie te paard in groot
tenue
(Van een onzer redacteuren.)
0OK AL HAD de vice-minister-president en minister van binnenlandse
zaken, mr. A. A. M. Struycken, zijn ambtskostuum aan en al werd
hij geëscorteerd door erecommando's rijks- en gemeentepolitie, de opening
vanmiddag van de nieuwe zitting der Staten-Generaal werd slechts een
sobere plechtigheid. De luister van Prinsjesdag, met als hoogtepunt de
aanwezigheid van de Koningin, ontbrak. Men zal daarvoor moeten wach
ten tot de derde dinsdag in september.
DAT mr. Struycken in naam der Koningin de zitting moest openen, had
uiteraard zijn redenen. De Landsvrouwe komt pas zelf als er een
volwaardig kabinet met een volwaardig programma is. In het verleden is
het overigens toch wel om andere redenen gebeurd, dat het Staatshoofd de
j zitting niet zelf opende. In 1908 was koningin Wilhelmina in blijde ver
wachting, in 1909 was zij juist moeder geworden en in 1947 was zij door
ziekte verhinderd. In 1933, 1937, 1946 en 1948 was het net als thans: een
demissionair kabinet en geen regeringsprogram, zodat ook toen de Konin
gin de opening niet verrichtte.
1 Om kwart voor een kwamen dan vai
middag de leden van de Eerste Kamer e
de nieuw gekozen Tweede Kamer in c
Ridderzaal bijeen, onder voorzitterschap
van mr. J. A. Jonkman, voorzitter
Eerste Kamer. Hiervoor was mr. Struyc
ken per galaberliner naar het Binnenhof
gekomen, geëscorteerd door er
mando's in galatenue van de rijks-
Haagse gemeentepolitie.
Daar de hoofdingang in de steigers staat,
kwam de minister via de diplomaten-
ingang binnen. Hier stonden e.
detachement rijkspolitie en de drumband
van de rijkspolitiekapel-
In de Ridderzaal hadden zioh behalve
de Kamerleden, verzameld de leden
van de Raad van State, de directeur van
het Kabinet der Koningin, de president
van de Hoge Raad, de voorzitter van de
Algemene Rekenkamer, de gevolmach
tigde ministers van de Nederlandse
Antillen en Suriname en de leden van
het kabinet.
Opening
vrij weinig inte-
plechtigheid. Zowel binnen
als buiten de Ridderzaal stonden wel be
langstellenden, maar dat aantal zonk in
het niet, vergeleken met Prinjesdag.
Nadat mr. Jonkman de bijeenkomst had
Senaat tegen rust
in de lonen
De Eerste Kamer, waarvan zoals be
kend ook de voorzitters van N.V.V.,
K.A.B. en C.N.V. lid zijn, onderschrijft
niet de stelling van oud-mindster Suurhoff
((verkondigd in de memorie van toelich
ting op de begroting-1959 van sooiale
zaken), dat „rust op loongebied beslist
noodzakelijk is". In het voorlopig verslag
van de Eerste Kamer over soc. zaken be
twisten verscheidene leden, dat de (inder
daad nog noodzakelijke) voorzichtigheid
een volstrekte rust op loongebied zou ver
eisen. Vele leden vragen, of prof. Beel
(sociale zaken ai.) de mening, dat er rust
op loongebied moet zijn, thans deelt.
Van alle kanten wordt in het voorlopig
verslag voorts aangedrongen op een spoe
dige indiening van het aangekondigde
wetsontwerp inzake de bevoegdheid tot
loonreguderdng.
P. S. P. rechts in
de Tweede Kamer
De pacifistisch-®ocialdsti6chie parle
mentsleden Lankhorst en Van der Veen
zullen dn de vergaderzaal der Tweede
Kamer niet aan dc linkerzijde komen te
zitten, waar zij politiek gesproken thuis
horen, maar aan de rechterzijde en wel
tussen an/ti-revolutionairen en christelijk-
historischen. Als gevolg van de uitbrei
ding der liberale fractie zullen voorts de
communisten, die tot dusver het dichtst
bij de linkerhand van de voorzitter zaten,
naar achteren verdwijnen. De C.P.N.-
driemansfraotie zal voortaan, evenals de
staatkundig-gereformeerden, aan één
bank genoeg hebben.
geopend en het besluit had voorgelezen
waarbij hij tot voorzitter der Eerste
Kamer was herbenoemd, wees hij de com-
m in- en uitgeleide aande
Eerste Kamerleden Van Huls en mevrouw
Schouwenaar-Franssen en de Tweede
Kamerleden Van den Tempel, Albering
en Versteeg. Deze commissie begaf zich
naar de ingang om mr. Struycken te be
groeten. Daarna ging zij hem voor naar
voor de troon geplaatste tafel, van
■achter de minister een korte
openingsrede uitsprak.
De rede luidde als volgt:
„Hare Majesteit de Koningin heeft
mij opgedragen deze buitengewone
zitting van de Staten-Generaal te
openen.
In deze korte zitting zal veel
van uw werkkracht geëist worden
om achterstand op het gebied van
de wetgeving zoveel mogelijk te
voorkomen. Ook zullen op ander
terrein belangrijke beslissingen
moeten worden genomen. Mogen,
mede door een wijze zelfbeper
king, in de korte u toegemeten
spanne tijds de meest urgente aan
gelegenheden tot een goed einde
worden gebracht.
De regering spreekt de hoop uit,
dat op deze zitting van de Staten-
Generaal Gods zegen moge rusten.
In naam der Koningin verklaar
ik de buitengewone zitting van de
Staten-Generaal geopend".
Nadat de minister weer uitgeleide was
gedaan, werd de vergadering gesloten. Mr.
Struycken vertrok naar Huis ten Bosch.
Om twee uur kwam hierna de Tweede
Kamer in vergadering bijeen, ter ver
kiezing van een voorzitter en om te
beslissen over de toelating der nieuwe
Nog geen .spijkers mei koppen geslagen
Beroering over brief van Burger
(Van onze parlementaire redacteur)
"TJE KABINETSFORMATEUR, prof. dr. L. J. M. Beel, heeft gisteren de
eerste fase van zijn onderzoek afgesloten. Gistermorgen sprak hij
anderhalf uur met de liberale fractieleider prof. mr. P. J. Oud, gistermid
dag eveneens anderhalf uur met dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot (a.r.) en twee
uur met dr. H. W. Tilanus (c.h.). Uit de gesprekken met de vijf fractievoor
zitters is prof. Beel nu gebleken hoe er precies gedacht wordt over tal van
actuele vraagstukken en voor welk soort kabinet men in het algemeen ge
porteerd is. Deze eerste fase had een volledig oriënterend karakter, zodat
er onmogelijk spijkers met koppen geslagen kunnen zijn. Vandaag bestu
deerde de informateur de standpunten en vraagstukken, die tijdens de ge
sprekken met de fractieleiders naar voren zijn gekomen.
Prof. Beel verwacht, zo werd heden
morgen meegedeeld, dat hetgeen hvJ mcl
de vtff fractieleiders heeft besproken, hem
aanleiding zal geven tot nieuwe contacten,
met meerdere, zo niet alle fractieleiders
die hem dc afgelopen dagen hebben be
zocht. Er is nog niet beslist, wanneer
deze gesprekken zullen plaats hebben. In
ieder geval hoopt prof. Beel zich te hou
den aan z(jn tüdsschcma van tien dagen,
d.w.z. dat h(j omstreeks woensdag a.s.
klaar hoopt te zijn met een eindadvies,
waaruit een door H.M. de Koningin te
benoemen formateur dan voldoende ge
gevens zal kunnen putten voor zijn for
matietaak. Wel zal de informateur nog
tussentijds rapport aan dc Koningin uit-
Het heeft nog weinig zin zich te verbe
en in alle mogelijke speculaties over de
amenstelling van het nieuwe kabinet. Het
lgemene beeld blijft echter ongewijzigd
het zal uiterst moeilijk zijn met de socia-
i tot een vergelijk te komen. Het li
berale Algemeen Handelsblad heeft gis
teravond een duidelijk standpunt ingeno
men tegen de gedachte om een kabinet
de
Gevederde Indianen
belegeren het
Witte Huis
Honderd Indian cA uit de staat New
York, van wie velcii een hoofdtqpi
veren droegen, hebben gisteren tever
geefs bij het Witte Huis te Washington
getracht president Eisenhower een
met „grove onrechtvaardigheden"
overhandigen, waaraan hun volk
blootgesteld.
De Indianen, Irakezen, zijn ven
aan de Indianen die veertien di
geleden onrust verwekten in een C
dees reservaat. De Irokezen in New
York
als hun broedei
Canada, een afzonderlijke staat.
Een ambtenaar van het Witte Huis
zei tot de betogende Indianen da
hun petitie aan hem konden geven. Hij
zou haar dan wel naar de President
brengen. De woordvoerder van de Iro
kezen antwoordde echter dat de
Irokese volken op grond van een in
met George Washington gesloten t
eenkomst het recht hebben hun grieven
persoonlijk aan de President te
handigen.
De heren Oud, Bruins Slot en
Tilanus hebben gisteren hun op
wachting gemaakt bij informa
teur Beel. De liberale en anti
revolutionaire fractieleiders
kwamen wandelend naar het mi
nisterie van Algemene zaken,
waar de besprekingen over de
kabinetsformatie worden gehou
den. De christelijk-historische
fractievoorzitter kwam zoals
gewoonlijk op de fiets.
Stralingskringen
om de aarde
Uit gegevens van de Amerikaanse ruim
teraket Pionier-4 die thans om de zon
draait, is gebleken dat de kosmische stra
lingskring om de aarde zich veel verder
uitstrekt dan men tot nog toe geloofde.
Van de twee bekende stralingskringen
strekt de laatste zich van 13.000 tot
88.000 km in de ruimte uit, terwijl men
eerst meende tot 19.000 km.
De binnenste kring loopt van 2400 tot
4800 km en is de dadelijkste van de twee.
Om in een raket aan deze dodelijke stra
ling te ontkomen zou men of zware iso
leringen moeten gebruiken of de aarde via
de polen moeten verlaten, waar de stra
ling minder sterk is. De tweede kring
levert voor snelle reizen weinig gevaar
op.
Dit heeft de Amerikaanse hoogleraar
dr. Van Allen van de universiteit van
Iowa gisteren in een lezing te Pasadena
bekend gemaakt.
„Willem de Zwijger"
krijgt 6 jaar
De rechtbank te 's-Hertogenbosch heeft
vandaag de handelsreiziger W. Z., alias
Willem de Zwijger, veroordeeld tot zes
jaar gevanggenisstraf met aftrek van
voorarrest. Toen hij op 5 maart terecht
stond wegens een groot aantal inbraken
en andere vermogensdelicten, eiste de of
ficier van justitie tegen hem negen jaar
gevangenisstraf met aftrek.
Wcst-Duitsland verstrekte Ehtiopië een
vijfjarig krediet van 27 miljoen voor
aanschaffing van machines en industrieel
materieel benevens een gift van 9 ton
voor gezondheidszorg; het sloot met Gui
nea een overeenkomst voor technische
Chroesjtsjef akkoord met gesprek ministers
CHROESJTSJEF gaat akkoord met
een gesprek tussen de minis-
ters van buitenlandse zaken der
voornaamste oostelijke en westelijke
mogendheden. Dit gesprek zou 11
mei in Genève kunnen beginnen. De
Russische premier maakte dit gis
termiddag bekend tijdens een
ferentie met meer dan driehonderd
journalisten.
Een ander positief punt in Chroesjtejefs
ïrklaritiigein van gistermiddag ie:
kent het recht van de westelijke
gendhrden, troepen in Weet-Berlijn te
legeren. Chroesjtsjef haastte zich echter,
daaraan toe te voegen, dat het tijd word't
einde te maken aan ddit recht, n|
Tweede Wereldoorlog al veertien jaar
achter de rug is.
Chroesjtsjef sprak op rustige toon
Prins Bernhard naar
de Verenigde Staten
De Prins der Nederlanden zal op 11
april voor een kort bezoek naar de Ver
enigde Staten vertrekken. Na enkele
vliegtuigfabrieken in Californië te heb
ben bezocht, zal de Prins een deel van hel
in Las Vegas te houden eerste „World
ingress of flight" bijwonen.
Vervolgens zal hij deelnemen aan de
World conference on religion and free
dom in Dallas (Texas). Aan de Prins is
verzocht op beide congressen het woord
te voeren.
Op 23 april zal de prins, na een kort ver
blijf in Washington en in New York, naar
Nederland terugkeren.
(Adverteniu
TERLENKA VITRAGE
5.75
Bijpassende
VENSTERRAND 4.25
BULTHUIS
BOTERMARKT 23
„Dienstplicht" voor
meisje bepleit
(Vain onz» parlementsredactie.)
Ettelijke leden van de Eerste Kamer
zouden het zeer gewenst achten, indien
bijv. meisjes, die willen studeren te voren
een stage zouden doormaken als hulp in
een gezin. In het voorlopig verslag van de
Senaat over de begroting van sociale za
ken en volksgezondheid schrijven deze
leden: „Nu jonge mannen enkele jaren
hun militaire dienstplicht moeten vervul
len, zou het daarnaast juist zijn, indien
meisjes zioh op huishoudelijk gebied ge
durende een zekere tijd verdienstelijk zou
den maken".
deed kennelijk zijn best, begrip te wek
ken voor het Russische stand-punt in-zake
de kwestoe-Dui telandHij verklaarde, veel
waardering te hebben voor de rede die
president Eisenhower maandagavond
heelt gehouden,
„Laten de Verenigde Naties en ook dc
neutrale landen gerust troepen naar West-
Beriyn sturen. Wtf hebben er geen be
zwaar tegen. Als wtf echter genoodzaakt
worden een afzonderlijk vredesverdrag
met Oost-Duitsland te sluiten, zullen or
troepen Oost-Duitsland niet verlatei
aldus de Russische premier.
Ten slotte herhaalde Chroesjtsjef zijn
voorkeur voor een topconferentie, boven
een gesprek tussen de ministère van
tenlandse zaken. Ook premier Maemillan
van Engeland heeft trouwens laten blij
ken, voor een topconferentie te voelen.
President Eisenhower zou, door de
wikkelingen sinds Macmillans reis
Moskou, minder afkerig zijn van een der
gelijke ontmoeting dan voorheen het ge-
De Britse premier, die gisteren vooi
een bezoek van enkele dagen in de Ver
enigde Staten arriveerde, heeft vandaag
tezamen met zijn minister van buiten
landse zaken, Selwyn Lloyd en president
Morgen in ons
ZONDAGSBLAD
O"
ONLANGS werd dc aandacht
eens gevestigd op een
van de naslepen van de wereld
oorlog: in Enschede werden twee
vliegtuigbommen opgeruimd, die
een hele woonwijk .jarenlang had
den bedreigd. Naar aanleiding
hiervan heeft een onzer redacteu
ren een bezoek gebracht aan de
man, die dit gevaarlijke werk
leidt, de heer A. II. Drent, de
plaatsvervangende commandant
van de Hulpverlening. Hij is Ne
derlands „Bommenlemmer num
mer 1".
De Koninklijke Marechaussee
heeft een museum heropend in
Rotterdam en ook daarover vindt
u morgen in ons Zondagsblad een
beschouwing. Op pagina 2 kregen
de rubrieken „Het leven bont en
bondig" en „Ruimte voor jullie"
weer hun plaats en op Blad Zij
werd een interview opgenomen
met dr Annie Mulder van de
Graaf, een vrouwelijke chirurg,
die al zeer vele dankbare patiën
ten heeft en brieven krijgt als
deze: „Lieve tante An, bedankt
Op de pagina „Geestelijk Le
ven" is een exclusief onderhoud
afgedrukt, dat een speciale mede
werker van ons Zondagsblad
mocht hebben met de Duitse bis
schop Otto Dibelius. Daarin wor
den de problemen van het heden
daagse Duitsland uiteengezet dooi
deze kerkelijke hoogwaardigheids
bekleder.
Het „Cultureel Venster" be-
artikel over Anne
Bijlsr
de
het cel
lis", dat
Eisenhower een bezoek gebracht aan mi
nister Dulles in het Walter Reedzicken-
huis.
De drie sta a-telled en zouden na dof be
zoek per helikopter naar Eisenhowers
boerderij in de bergen, veertig kilometer
van Gettysburg, vertrekken. Hier zullen
zij hef weekeinde doorbrengen er. be
sprekingen voeren.
christelijke partijen, aangevuld met enige
„links-liberale figuren als een soort rand
versiering". Het schrijft: „Uiteraard staat
het iedere formateur vrij, politiek neutra
le figuren voor zitting nemen in een ka
binet te polsen, evenals het die figuren
volkomen vrijstaat, zulk een aanbod in
beginsel te aanvaarden. Het zal echter
duidelijk zijn, dat de V.V.D.-fractie geen
enkele bijzondere binding aan dergelijke
personen zal gevoelen en haar houding
zoals zij trouwens gewend is telken
male in alle concrete gevallen volkomen
in vrijheid zal bepalen". Een dergelijke
ontboezeming is overbodig, want het
Slikker-incident heeft in het verleden ge
leerd dat de liberalen ook in een parle
mentair kabinet geen al te safe partners
zijn. Een ding staat voor ons vast: als er
een kabinet komt, dat gesteund wordt
door de beide prot. christelijke fracties
dan zal ook uit de samenstelling van het
kabinet moeten blijken, dat het in staat
is een vooruitstrevend sociaal beleid te
Kamerpresident
Intussen heeft de brief van mr. Burger
over de herverkiezing van dr. Korten-
horst als Kamerpresident de politieke ge
moederen danig in beroering gebracht.
Gisteravond achtte men het vrijwel zeker
dat de K.V.P. niet bereid zou zijn de kan
didatuur van de heer Bommer (als eer
ste ondervoorzitter) te steunen. Er gingen
stemmen op om niet deze socialist, maar
óf de heer Roosjen (a.r.) óf de heer Kort
hals (lib.) in deze functie te kiezen. De
P.v.d.A.-fractie scheen, wat de voorzit
tersfunctie betreft, wel bereid op een an
dere K.V.P.-er te stemmen. Dit alles zou
echter in de loop van deze dag blijken.
Na de opening van het nieuwe zittings
jaar moest de Tweede Kamer over deze
Bij dc behandeling van de geloofsbrie
ven van de nieuw gekozen leden, zal
misschien ook de vraag aan de orde ge
steld worden of er een algemene hertel
ling moet plaatsvinden. Dit uiteraard
vooral ten gerieve van het G.V.P. In de
Kamer heeft men gistermiddag reeds ver
schillende Amsterdamse stembussen over
geteld. Of de hertelling zal plaatsvinden
zal voor een belangrijk deel afhangen
van de vraag of er veel fouten zijn ont
dekt.
Denen van plan 22 kilometer
lange brug te bouwen
Kopenhagen bereikbaar
zonder tussenkomst
van veerboten
In Denemarken houdt een specialepar-
lcmcntscommissie zich bezig met plannen
voor de houw van een 22 kilmoter lange
brug voor weg- en treinverkeer. Deze
langste brug ter wereld zou de eilanden
Sceland (met Kopenhagen) en Fflnen moe
ten verbinden. Füncn is door de Kleine-
Bclt-brug met het vasteland verbonden.
Met de bouw van dc enorme brug zou een
bedrag van ongeveer een miljard gulden
gemoeid zijn.
Volgens het plan verheft de staalcon-
Directie mag werf
niet betreden
De president van de rechtbank te Zwol
le heeft directie en commissarissen van
de N.V. Scheepswerf Kampen tot 8 april
de toegang tot de terreinen van de werf
verboden in verband met onenigheid
tussen directie en bewindvoerders. Enige
tijd geleden werd surséance van betaling
gevraagd en tot bewindvoerders werden
benoemd mr. H. J. Bouwman voo:
juridische en de heer A. H. Cramer, hout
fabrikant te Kampen, voer de zakelijke
langelegenheden. De werkgelegenheid
:iet er niet ongunstig uit door een vrij
goed gevulde orderportefeuille. Op 8 april
il beslist worden of men het faillisse-
ent zal aanvragen of de werf verkopen.
Tot nog toe hebben zich nog geen kopers
gemeld. Het bedrijf zou een mil'
schuld hebben tengevolge van te grote
iteringen in de hoogconjunctuur.
structie zich 140 meter boven de water
spiegel en weegt zij 350.000 ton. Voor de
bouw wil men zeven jaar uittrekken. Dc
commissie is van mening dat de brug,
ondanks de grote bouwkosten, toch voor
deliger zal zijn dan het onderhouden van
de bestaande reuzenveren voor trein- en
autoverkeer.
Naar Duitsland gebrachte
activa
De ambassade van de bondsrepubliek
Duitsland deelt mede, dat de aanmeldings-
tijd voor schade-aanspraken krachtens het
Bundesrückcrstattungsgezets op 31 maart
afloop. Aanvragen dienen voor die tijd
ln Duitsland te zijn ontvangen. De wet
regelt de schadevergoeding voor tijdens
de oorlog ln beslag genomen en naar
Duitsland overgebrachte vermogensbe
standdelen.
BIN NENVERINGBED
Teeb/efi
1j
SCHUIMRUBBERBEO
Oostelijke wind
Nu en dan opklaringen en
op de meeste plaatsen droog
weer. Vannacht en morgen
ochtend hier en daar mist.
Zwakke tot matige oostelijke
wind en ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag.
(Opgemaakt om —.15 uur).
Zon en maan
Zaterdag 21 maart: zon op 6.43, onder
18.53; maan op 15.01, onder 4.46. 24 maart
volle maan.
