Jüeutue £dJtsrl)c (fournitt
Metaalindustrie besluit
tot werktijdverkorting
Socialisten zijn het onder
elkaar niet eens
Primeur in ons land voor
een lang weekeinde
Protest van
Djakarta
Ontwerp van VS voor
Duits vredesverdrag
Grivas in Griekenland als
een held ontvangen
PAASVUUR IN LUNTEREN
DOOR B. EN W. VERBODEN
wl£ 1314
In één jaar 3921 reizen
om de aardbol
WOENSDAG 18 MAART 1959
Advertentie-afdeling Tel 31441.
ABONNEMENTEN f7.50 per kwartaal;
f2.55 per maand; f0.59 per week.
ADVERTENTIES: f0.20 per millimeter.
Fam'tieberichten f0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Postrekening 58936.
Dr. E. DIEMEB
Directie: f DIEMEB
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantvasttcfj is ahfbltoea
niyn hert in togfjcnspocf
Negenendertigste jaargang no. 11517
NIEUWE AUTO'S
(Wegwijzer)
Zie pagina 7
(Van onze sociaal-economische redactie.)
handelingen over een nieuwe c.a.o. hebben een principiële overeen
stemming over een verkorting van de wekelijkse arbeidstijd van 48 tot 45
uur tot resultaat gehad. De metaalindustrie heeft dus de primeur in Neder
land voor een lang weekeinde.
De werkgevers en de werknemers in de metaalindustrie zijn het volgendi
overeengekomen:
1 De nieuwe c.a.o. treedt 1 juli a.s. in werking.
2 Een half jaar later, per 1 januari 1960, wordt de werktijd waar mogelijk
met een uur tot 47 uur per week verkort.
3 Eind 1962 zal overal de werktijd drie uur minder moeten zijn en niet
meer dan 45 uur per week bedragen. Dan zal de vrije zaterdag dus een
feit zijn.
Afgesproken is, dat niet alle bedrijven
per 1 januari 1960 de werktijd met een
uur verminderen. Voor sommige bedrij
ven is een verkorting ineens tot 45 uur
aantrekkelijker dan een geleidelijke
vermindering van de arbeidstijd.
Verwacht wordt, dat vooral de grote
gieterijen van deze bepaling gebruik zul
len maken. Een vrije zaterdag werkt
namelijk door het niet stoken kosten be
sparend. Een geleidelijke invoering van
het korter werken is daarom nadelig.
Aangenomen kan worden, dat de giete
rijen per 1 januari 1960 geen verande
ring in hun werktijd zullen aanbrengen.
Tarief lonen
Eind 1962 moeten alle metaalindustrieën
op 45 uur staan. Op 1 januari mag men
beginnen met de afbouw van een uur.
Voor de tussenperiode heeft men vrij
heid allerlei tussenvormen van arbeids-
verkorting te kiezen.
Gehoopt wordt, dat de nieuwe rege
ring nu ook snel het korter werken
gelijk zal maken.
De lonen in de nieuwe c.a.o.
reeds gebaseerd op een werktijd va
Tussenperiode
Verder is overeenstemming bereikt
over de afschaffing van de tariefba:
lonen en een versnelde invoering
de werkclassificatie.
Relletjes in raadzaal
Communist gewipt
in Le Havre
In Le Havre z(jn gisteravond ruim vijf
duizend communisten slaags geraakt met
achthonderd politiemannen, nadat bij de
burgemeestersverkiezing de communist
René Cance met negentien tegen achttien
stemmen door de socialist Robert Mon-
guillon was verslagen. Cance had tot dus
ver de gemeente geleid.
Zijn tegenstander werd gesteund doen
de onafihamkelijken, de nieuwe Gaullisten,
de socialisten en de volksnepublikeinen.
Le Havre was de enige grote stad met een
communistische burgemeester.
De relletjes begonnen zodra de uitslag
van de stemming bekend was. De voor
zitter Liet de vergaderzaal ontruimen,
waarbij gebruik moest worden gemaakt
van tnaangasbommen. Buiten het stadhuis
werd het gevecht voortgezet. Verschei
dene betogers en politiemannen liepen
verwondingen op.
Indonesische opstand
verslindt schatten
Volgens de Indonesische minister voor
Wahib Wahab, is zestig procent van de
nationale begroting nodig voor bestrijding
van opstanden en benden. Het optreden
van de opstandelingen veroorzaakte vele
economische moeilijkheden en ook de
overneming van de Nederlandse onder
nemingen en hetgeen daarop volgde, heeft
die moeilijkheden vergroot.
De leider van de Daroe-l-Islam in
Atjeh, Daud Beureueh, is door zijn chef
staf Hasan Saleh aan kant gezet, waar
na deze zelf de leiding op zich heeft
genomen, aldus wordt te Djakarta ge
meld. De bevelhebber van de regerings
troepen in Atjeh, overste Sjamaun Ga-
haru verklaart, dat de strijdkrachten
van de Daroe-l-Islam daardoor in tweeën
zijn gesplitst en veel van hun kracht
hebben verloren. Naar verluidt,'is Beu
reueh voorstander van verdrijving der
regeringstroepen met geweld van wape
nen, doch Saleh zou de voorkeur geven
aan vreedzame onderhandelingen.
Invoerbeperkin g
in Euromarkt
De katoenindustrieën van de Euromarkt
staan op het punt een overeenkomst te
sluiten ten einde een eind te maken aan
de abnormale concurrentie van Azië, het
communistische blok en Zuid-Amerika,
aldus melden Franse katoenkringen. Al
leen Nederland maakte enig voorbehoud,
doch men hoopt volgens die kringen op
20 maart in Den Haag die moeilijkheden
te overwinnen. Aan de commissie der
Euromarkt zal dan worden aanbevnlpn
invoercontingenten voor katoenen goede
ren uit bepaalde landen vast te stellen.
Begrijpelijkerwijze bestaat onder de
werknemers in de metaal voldoening
over dit resultaat, al betreurt men de
tweede verlenging van de oude c.a.o.
Burgemeester Van Hall:
Nieuw Kabinet beslist
over IJmuiden
Dc burgemeester van Amsterdam, mr,
G. van Hall, heeft gisteren in de gemeen
teraad meegedeeld goede hoop te hebben
dat het nieuwe kabinet spoedig een
stig besluit zal nemen over de verbetering
van de toegang tot de Amsterdamse ha
ven in IJmuiden.
MACMILLAN WEER
OP REIS
Premier Macmillan van Engeland en
zijn minister van buitenlandse zaken Sel-
wyn Lloyd zijn vanmorgen vroeg na3r
de Canadese hoofdstad Ottawa vertrok
ken. Zij zullen besprekingen voeren met
premier Diefenbaker en vervolgens door
reizen naar Washington, waar zij vier
dagen blijven.
Voor zijn vertrek heeft minister Sel-
wyn Lloyd gisteren een onderhoud ge
had met Michail Soeslof, de secretaris
van het centrale comité der Russische
communistische partij, die op verzoek
van de Engelse socialistische partij een
bezoek aan Engeland brengt.
n welingelichte zijde werd vemo-
dat de politici hebben gesproken
het recente bezoek van premier
Macmillan en minister Selwyn Lloyd
Moskou. Er zou echter geen belang-
nieuw gezichtspunt aan de orde zijn
'gesteld.
Tegen aansluitende
zone om N.-Guinea
PEN WOORDVOERDER van de
Indonesische diplomatieke
tegenwoordiging te 's-Gravenhage
heeft verteld, dat Indonesië de in
stelling van een aansluitende zone
van negen mijl in de wateren rondom
Nederlands Nieuw-Guinea niet er
kent. „Dit geldt", aldus de woord
voerder, „voor elke maatregel, die in
Nieuw-Guinea wordt getroffen, om
dat Indonesië het gebied beschouwt
als deel van de republiek Indonesia."
(Op 11 dezer heeft een woordvoerder
van het Nederlandse ministerie van bui
tenlandse zaken medegedeeld, dat binnen
het kader van het geldende volkenrecht
en in overeenstemming met de verdragen,
die zijn tot stand gekomen op de jongste
te Gei
rondom Nederlands
aansluitende zone is i
breedte van negen mijl. Dez
betekent geen uitbreiding vai
de
haai
ijl behoudt. De Verenigde Staten, En
geland en vele andere landen hebben
reeds eerder aansluitenden zones inge
steld).
Het nieuwe vlaggeschip van de
Oranjelijn, de 139 meter lange
Prinses Irene (8526 brt.), ge
bouwd bij de werf Mprwede
te Hardinxveld-Giessendam en
door H.K.H. Prinses Irene te
water gelaten, nadert zijn vol
tooiing. Gisteren voer het fraaie
schip van de werf naar de Park
haven in Rotterdam. Een slagzij
van tien graden was nodig voor
het passeren van de beruchte
Baanhoekbrug over de Merwe-
de, waarvoor een overspanning
moest worden uitgelicht. De
proefvaart is maandag a.s., de
overdracht op 9 april.
T^EN BELANGRIJK onderwerp van
gesprek tussen premier Mac
millan Van Engeland en president
Eisenhower van de Verenigde Sta
ten zal een door de Verenigde Staten
opgesteld vredesverdrag met Duits
land zijn. Dit ontwerp-verdrag zal
nog intensief besproken worden tus
sen de vertegenwoordigers van de
westelijke mogendheden alvorens
men het aan de Russen zal voor
stellen.
In het ontwerp-verdrag vindt men het
Brettonwoods. De Amerikaanse se
naatscommissie voor buitenlandse be
trekkingen heeft het verzoek van presi
dent Eisenhower om de Amerikaanse bij
drage aan de Wereldbank tegen 1 juli
tot 1375 miljoen dollar en aan het Inter
nationale Monetaire Fonds tot 3105 min
dollar te verhogen goedgekeurd.
Na jaren van vreselijke terreur
RIVAS, de verzetsleider var
Eoka, die de laatste jaren op
Cyprus een vreselijke terreur heeft
uitgeoefend en voor wiens arrestatie
de Engelsen een enorm bedrap had
den uitgeloofd, is gisteren in Grie
kenland als een nationale held inge
haald. De Griekse minister van bui
tenlandse zaken, Averoff, heeft hem
officieel begroet. Vandaag heeft Gri-
voor wie ook de Griekse bevol
king op Cyprus bevreesd was, uit
handen van koning Paul een van de
hoogste Griekse onderscheidingen
ontvangen.
Een grote menigte juichte hem luid
toe. toen Grivas een krans legde op het
graf van de onbekende soldaat. Heel
Athene leek uitgelopen te zijn
held van Cyprus en strijder
Tweede Wereldoorlog te zien.
De burgemeester van Athene kreeg
van Grivas een kruik van Cyprische
aard, gekleurd, zoals Grivas zei, n
het bloed van de Cyprische strijders.
In i
(Van onze parlementaire redacteur.)
VANDAAG heeft informateur Beel dus zijn eerste oriënterende bespre
kingen gehouden. De ochtenduren werden uitgetrokken voor prof. mr.
C. P. M. Romme, terwijl de middag was besteed aan een gesprek met de
voorzitter van de socialistische Tweede-Kamerfractie, mr. J. A. W. Burger.
Hoewel dit waarschijnlijk niet het laatste onderhoud zal zijn geweest met
de woordvoerder der socialisten, zal dit gesprek deinformateur duidelijk
hebben gemaakt dat het niet gemakkelijk zal zijn met deze groep tot over
eenstemming te komen.
zij duidelijke afspraken maken op basis
van een uitgewerkt program. Dat zij ir
dat program een deel van hun verlangen:
willen terugvinden, ligt al evenzeer vooi
de hand. De praktijk zal echter teren
dat het moeilijk is op een aantal z
zakelijke punten met de socialisten te
vergelijk te komen. Men denke slechts
aan Nieuw-Guinea en het defensiebeleid.
Maar afgezien van deze eenstemmig
heid blijft er verschil van mening
de algemene vraag óf men wel
streven naar deelneming in het kabinet.
Net zo min als de voormalige sociali:
tische ministers verlangend hebben ui'
In de kring van de P.v.d.A. is nl. nogal
'at verschil van mening. De socialisten
ijn het wel met elkander eens dat zij
lleen maar aan een kabinet kunnen deel-
emen, dat een duidelijk uitgewerkt pro
gram heeft, waaraan de fracties der even-
andere „regeringspartijen" zich ge
bonden weten. De socialisten willen dus
parlementair kabinet. Deze houding
in hun standpunt uit wel te begrijpen.
Zij gaan uit van de ervaring dat zij al-
n de minderheid zijn, zowel in de
volksvertegenwoordiging als in het ka-'
Om niet overspoeld te worden
door de niet-socialistische partijen, willen
Op verzoek van kerkeraden
O
P VERZOEK van de Hervormd
de Gereformeerde kerkera
den hebben B. en W. van Ede het
Paasvuur in Lunteren dit jaar ver
boden. De verenigingen, die een be
langrijke rol spelen bij het organise-
dit Paasvuur, te weten de
V.V.V., de Middenstandsvereniging
de Oranjevereniging, zullen de
predikanten verzoeken met hen deze
zaak alsnog in een gesprek te be
handelen.
in formulering stellen de kerkc-
dat het Paasvuur van heidense
oorsprong is en dal een dergelijk luid-
uchtig en soms onordelijk verlopend
'uurfeest moeilijk in overeenstemming is
e brengen met het karakter van de Paas
dagen en bovendien oorzaak zou kunnen
zijn tot ongewenste omgang van dc man
nelijke en dc vrouwelijke jeugd.
De kerkeraden stellen voor het Paas
vuur te verschuiven naar Koninginnedag.
Dc verenigingen hebben over deze zaak'
vergaderd en zijn unaniem van gevoelen,
dat dit Paasvuur reeds een zeer oude
traditie is. Niemand denkt daarbij aan
een eventuele heidense oorsprong. De
beide predikanten, ds. C. J. B. Lam (Her
vormd) en dr. mr. J. Osinga (Geref.) zijn
nog te kor.t in Lunteren om de waarde
van deze traditie voor de Lunterse ge
meenschap te kunnen beseffen. Tegen een
Paaspredikatie of een andere positieve
uiting van de kerk bij dit Paasvuur be
staat zeer zeker geen bezwaar. Verschui
ving naar Koninginnedag heeft geen zin,
De Nieuwzeelandse dames-
hockeyploeg blaakt van en
thousiasme. Bij aankomst in de
haven van Southampton maak
ten de meisjes een echte Maori-
vreugdesprong. De schoentjes
bleven op het dek achter en de
uitgestoken tongen schijnen bij
de vreugde-uiting te horen. De
ploeg gaat spelen in Sschotland,
Ierland, Wales en in het Wage-
ner Stadion te Amstelveen,
waar een internationaal dames-
hockey-toernooi wordt
georganiseerd.
dien zouden eventuele excessen daarmee
niet voorkomen worden. De verenigingen
betreurden het, dat de kerkeraden hun
aar rechtstreeks bij B. en W.
Ede hadden gedeponeerd, zonder vooraf
overleg met hen als organisatoren.
Deze handelwijze is niet In overeen
stemming met de in Lunteren geldende
gebruiken. Van de zijde der verenigingen
wordt alsnog op een gesprek met de be-
omdat dan de traditie teloorgaat. Boven- trokken predikanten prijsgesteld.
gezien naar de crisis van de elfde de
cember, zien zij pu de oppositie als
begeerlijk goed waarna per se gestreefd
moet worden. De voormalige
tische bewindslieden willen, zo schijnl
op een vergadering van het partijbi
stuur gebleken te zijn, de weg naa
samenwerking niet bij voorbaat uitslui
ten. De heren Vermeer en Burger staan
negatiever tegenover een samenwer
king. Zo is er dus sinds de elfde de
cember in deze kring wezenlijk niets
veranderd. In de verkiezingstijd heb-
ialige
be
windslieden weliswaar de taal der frac
tie gesproken,
weg, dat deze taal een geheel andere
was dan die tijdens hun ministerschap,
toen zij het pleit voerden voor zaken
(huurverhoging en afschaffing
mentensubsidies) die door de fractie
werden afgewi
Het zal dus voor minister Beel bijzon
der moeilijk zijn (hoewel hij dat onge
twijfeld zal proberen) de socialisten over
de streep te krijgen. Hij zit niet tegen
over oud-minister Samkalden, maar
tegenover mr. Burger.
Loonpolitiek
Volgens sommige politieke kringen zal
het ook daarom moeilijk zijn een parle
mentair kabinet met de socialisten te vor-
omdat men in de SE7R nog onder
handelt over de verdeling van de econo
mische ruimte, die in de eerstkomende
aren zal vrijkomen. Het is voor ons echter
de vraag of de toekomstige formateur op
dit rapport moet wachten.
Het demissionaire kabdnet-Beel heeft
deze gang van zaken voorzien en het So
ciaal-economisch comité (een interde
partementaal orgaan, bestaande uit hoge
ambtenaren) reeds een advies laten uit
brengen over het gehele complex
huren, belastingen, lonen en subsidies.
Dit rapport is gereed en het is gevoegd
het dikke dossier dat bestemd was voor
de formateur. Daarin is de pdoblematlek
duidelijk gesteld.
Tot voor kort was er hoop dat alle
ganisaties. behalve het N.V.V. dat een
gemene loonsverhoging wenst (het liefst
5 procent per 1 mei a.s.) akkoord zouden
gaan met de definitieve invoering va
bedr(jfstaksgcw(jzc loonvorming. Het li
berale werkgeversverbond is echter op
laatste moment overstag gegaan. Het
nu gaan pleiten voor een algemene
tironde- Zo z(jn de liberalen (die legen
dirigisme zjjn!) plotseling weer voor
dirigistische loonpolitiek. Deze om
waai zal ongetwijfeld het overleg in
betreffende SER-commlslc weer ver
ten. Nu de algemene standpunten zo'n
beetje bekend zjjn, zullen de verant
woordelijke politici er maar goed aan
de knopen door te hakken en dus
te wachten op het definitieve SER-
rapport. Ook dat zal een moeilijke zaak
maar het is voor informateur Beel
slechts een van de moeilijke zaken, die
hjj heeft op te lossen.
Gistermiddag heeft de informateur nog
n gesprek gehad met de voorzitter van
de Sociaal-economische raad, prof. mr.
M. Verrijn Stuart. Gisteravond heeft
prof. Beel in het kader van de bestu
dering van de lopende vraagstukken
gesprekken gevoerd met de demissionaire
ministers Witte (volkshuisvesting en
bouwnijverheid) en Staf (defensie en land
bouw a.l.).
(Ongecorrigeerd)
:oespraak, waarbij hij zijn
nen vrij liet stromen, zei Grivas: „Mijn
vurigste wens is ooit weer voet op Cypri
sche bodem te zetten. Na vier jaar adem
ik weer de vrije lucht van Griekenland,
na mijn plicht te hebben gedaan
Cyprus, waar ik voor het eerst het dag
licht aanschouwde".
Flessekind
Staande op echte wtebelbenen accep
teert de nu een week oude baby-
giraffe in de dierentuin van dc En
gelse stad Bristol dankbaar een zuig
fles van een van de oppassers, die de
volle 24 uur van elk etmaal sinds de
geboorte in de weer zijn om het leven
van het „diertje" te redden. Judith,
de moeder van de „kleine", wil nl.
niets met haar nageslacht te maken
hebben en dus moet het leven op een
flessediëet van koemelk met ritamt-
nen. De jonge giraffe, die zich tot
heden toe wel bevindt bij dit diëet, Is
de eerste die sedert de oorlog in de
dierentuin van Bristol is geboren.
oude westelijke standpunt terug. Maar
ook zijn er een aantal nieuwe ideeën
aan toegevoegd. Zo zou Amerika willen
voorstellen dat na het sluiten van een
vredesverdrag met Duitsland de Russi
sche en geallieerde troepen in etappen
worden teruggetrokken. Verder zouden
de Duitse strijdkrachten in etappen ver
minderd moeten worden.
Ook zou Amerika bereid zijn toe te
stemmen in een tijdelijke terugtrekking
van Duitsland uit bondgenootschappen
als de N.A.V.O. Voorwaarde blijft ech
ter. dat het soevereine Duitsland het
recht behoudt zijn militaire bondgeno
ten te kiezen. De hereniging van Duits
land, zo is uit de rede van Eisenhower
gebleken, blijft een eerste eis van
Amerika.
De rede van Eisenhower, waarin hij
het Amerikaanse standpunt duidelijk
heeft uiteengezet, is in de westelijke
landen zeer gunstig beoordeeld. Vlak
voor zijn vertrek naar de Nieuwe
Wereld (de afgelopen nacht) verklaarde
premier Macmillan met de rede ingeno
men te zijn. Vooral had het zijn in
stemming, dat Eisenhower eventueel
bereid is aan een topconferentie deel te
58936
is het nummer van onze poetreke
ning. Als u daarop vóór 1 april het
abonnementsgeld voor het 2e kwar
taal 1959 k f 7.50 overschrijft, dan
voorkomt u dat er bij u een kwi
tantie wordt aangeboden en het is
gemakkelijk voor onze admini
stratie.
Wilt u er vooral op letten dat het
juiste adres, waar de krant be
zorgd wondt op het 6trookje wordt
De betaling kan ook geschieden aan
ons loket: Steenstraat 37.
Bij voorbaat vriendelijk dank voor
uw medewerking.
DE ADMINISTRATIE
Oostelijke wind
De Bilt verwacht tot mor
genavond
Over het algemeen veel be
wolking en op de meeste
plaatsen droog. Matige ooste
lijke wind. Weinig verandering
in temperatuur. (Opgemaakl
om 11.15 uur).
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen 7 uur
Wenen
Innsbruck
AJacdo
geh bew
licht b^
regei
geh bew
geh bew
geh bew
licht bew
half bew
ONO
NO
windstil
Amerikaanse raketdeskundigen
hebben gisteren met een feeste
lijk diner het feit herdacht dat eer
jaar geleden de kunstmaan Van
guard I de lucht inging. Het satel
lietje, dat nog steeds om de aarde
draait en dit vermoedelijk nog
honderden jaren zal doen had
gisteren om 13.15 uur, precies
jaar na de lancering, 3.921 reizen om
de aarde achter de rug.
project, dr. John P. Hagen, gi:
Washington onthuld, dat binnenkort
de basis Cape Canaveral een kunstmaan
zal worden gelanceerd, die eigenlijk uit
tellleten zal bestaan. Deze Van-
guard-III, die wordt gelanceerd door een
combinatie van drie raketten, zal bestaan
uit de volgende onderdelen:
1. De lege
Deze is t
en weegt ongeveer 22 kg.
2. Een plastic bol met een doorsnee
33 centimeter. Uit deze bol zal
60 centimeter lange arm steken, aar
het eind waarvan zich een magneto
meter bevindt, die de magnetische vel
den van de aarde zal registreren. Deze I vangen.
constructie dient om te voorkomen,
dat de magnetometer wordt beïnvloed
door de metalen delen in de plastic
bol. Deze tweede satelliet moet onge
veer 9 kilogram wegen.
3. Een ballon, die door een gaspatroon
zal worden opgeblazen tot hij een
doorsnede heeft van 75 centimeter.
Deze weegt tussen de 700 en 900 gram.
De ballon zal opgevouwen liggen In een
kleine ruimte aan de onderkant van de
plastic ballon en worden opgeblazen,
wanneer de neus zich van de derde en
laatste trap losmaakt.
Door zijn grotere omvang en zijn ge
ringe gewicht, zal de ballon veel vbuggcr
vaart minderen dan de andere delen van
de Vanguard-III en daardoor nauwkeu
riger gegevens verstrekken over de wrij
ving en weerstand In de ruimte.
Dr. Hagen zei, dat getracht zal worden
de drievoudige Vanguard-III in een ex
centrische baan om de aarde te brengen,
opdat zowel dichtbij als ver weg van de
aarde metingen en waarnemingen kun-
worden verricht.
Inmiddels is de Dlscoverer-I, de eerste
satelliet die in een baan over de twee
polen is gebracht, niet meer in functie.
Het Amerikaanse ministerie van defensie
maakte dit bekend, nadat geen seinen
kunstmaan waren opge-