«Kathedraal
71
DE WAARHEID IN HET CONFLICT
OVER DE PSALMEN
GEESTELIJK
LEVEN
Ml
zondagsblad
ZATERDAG 14 MAART 1959
Godsdienstige „dubbeldenk" I
Ik ben bang, dat mijn predikant verleden zondag geen
erge goede luisteraar aan mij heeft gehad, want door
een opmerking in zijn preek, moest ik steeds maar
weer denken aan een boek, dat een paar jaar gele-
den nogal wat opzien baarde: George Orwell's:
1984. Deze schrijver probeerde de toekomst te schil
deren van Europa, wanneer een dictator de macht
in handen heeft genomen en de wereld tot slavernij
heeft gebracht.
In de taal van dat jaar 1984 komt een woord voor, dat
wil aangeven hoe in de dictatoriale staat alles wordt
omgedraaid. Orwell noemt het ..dubbeldenk", en wat
het woord betekent is misschien het beste te verkla-
de leuzen, die door het regiem zijn bedacht:
j-., mvrijlheid is slavernij", en ,,on-
r~
OUDE GLORIE
IN HET
DRENTSE LAND
brengen
'^Diever ió bijna Ueratelcl
„Oorlog is vrede'
kunde is kracht".
Onveil probeert de nachtmerrie van de toekomst te
beschrijven, maar in zekere zin loopt hij tweeduizend
achter. Het klassieke bijbelse citaat van „dub-
HÉÉk woord van Kajafas: „Gij weet
uw belang is, dat
niet het gehele
Het hart van Diever is bijna hersteld. De „kathedraal van Drenthe" prijkt
weer in al haar glorie aan de Brink van dit kleine dorp, dat zich een weinig
teruggetrokken heeft van de drukke hoofdweg Zwolle—Assen. De dorpsbe
woners zijn reeds gewend aan het nieuwe aanzicht van het geheel gerestau
reerde kerkje, maar de bezoekers, die slechts in de zomer Diever bezoeken
beroemde openluchtspelen, kijken met verbazing naar de gladde
de
beldenk" is wel het
niets en beseft niet. dat het
eén mens sterft voor het volk
volk verloren gaat." (Joh. 11 48-50),
De geestelijke leiders wilden, koste wat het kost, hun
hachje redden. Zij doen alsof zij begaan zijn met
het lot van de mensen, terwijl zij eigenlijk alleen
begaan zijn met het lot van hun volgelingen, en dus
mpt hun eigen lot. Want leiders zonder volgelingen
zijn slechts lijders. „Dubbeldenk" geeft een medelij
den weer, dat niet verder reikt dan de eigen huid.
Godsdienstige „dubbeldenk" II
In de wereld komen we dagelijks deze „dubbeldenk"
tegen. In de afgelopen weken hebben de psychologie
studenten hoog van de toren geblazen, omdat onder
wijzers toelating zouden verkrijgen tot de collégeza
len. In _hun officiële berichtgeving spraken zij van
„ontzet". Zij waren „bewogen" over het toekom
stig wetenschappelijk peil van hun studie. Maar was
hier ook niet wat sprake van „dubbeldenk"?
Onder de vele redenen waarom zij de kweekschoolleer
lingen afwezen was ook deze: Ze waren bang voor
een te grote toevloed, zodat er meer gestudeerden
beschikbaar zouden komen dan ons land zou kunnen
gebruiken. Achter al het ideële stond toch ook weer
de broodvraag en de eigen huid.
Maar hoe vaak komt ditzelfde ook niet in ons eigen
leven voor. We kunnen in de kerk vaak zulke grote
woorden gebruiken, maar achterV onze godsdienstig
heid ligt toch de zelfhandhaving. We weten hei
vaak zo goed te.verbergen dat onzé naasten en ook
wij zelf het niet eens in de gaten hebben.
Christus is de weg tot God. Maar Hij is meer. Hij
is ook de Waarheid. Wie tot God wil komen, kan niei
leven in „dubbeldenk". Wie tot God wil komen moet
eerlijk worden tegenover God en tegenover zichzelf.
Pas dan kunnen wij het „Leven" deelachtig worden.
Hoe ver reikt uw naastenliefde? Is het ook verkapte
zelfzucht, zoals bij velen? Dan moet u niet verbaasd
zijn als u het gevoel hebt ver van God af te staan.
tufsteen, di
vroeger stond.
Toen de nog jonge
predikant ds, C. Smit
in 1951 naar Diever
kwam, brokkelden de
muren als een slangen
huid af. De steunberen
waren niet sterk genoeg
om tegen aan' te leunen,-
want dan vielen er
'stenen uit. En in het dak
zat een gat van- 12 m2.
Als ds. Smit preekte op
een regenachtige zon
dag, dan stond er een
boven op
zij denken terug
klankbord
streepte het trage getik
van druppels zijn woor
den. Voor de gemeente
leden was dit niets
nieuws. De kerk was al
sinds mensenheugenis
een ruïne en eigenlijk
hadden zij de moed
dl opgegeven om tot
restauratie te komen.
Hoe zouden ze ooit het
geld ervoor bij elkaar
kunnen krijgen?
De hele situatie da
teerde al van 1759 toen
een brand de kerk vol-
dat een ommekeer
In de toestand.
Het oudheidkundig museum van
Assen had een nieuwe directeur
gekregen in de heer G. C. Hel-
bers. Om zich te oriënteren reis
de hij de provincie door en op
een goede dag stapte hij op de
Brink van Diever uit de bus. Hel
eerste wat hij zag was de kerk,
en onmiddellijk liep hij ontsteld
naar de pastórie om te vragen,
wat er met de kerk was gebeurd,
of er een beschieting was geweest
of zoiets.
Ds. Smit vertelde, dat de kerk
nooit anders was geweest, waarop
hij beloofde, dat hij binnen veer
tien dagen zou zorgen, dat de res
tauratie zou kunnen beginnen.
Heel Diever heeft die dag gela-
komen^verwoestte. Veel chen. Zo'n goede mop hadden de
J SÉ H mensen nog nooit gehoord. Maar
binnen de termijn was de heer
Helbers terug om te vertellen,
dat de zaak voor elkaar was.
Toen lachte Diever niet meer,
maar ging aan het werk.
aandacht kon
aan de nieuwe kerk ge
schonken worden, want
het halve dorp was
door de brand ge
teisterd. Ongeveer 40
huizen waren met de
grond gelijk gemaakt.
Het geld was hard
nodig voor het herstel om
van het eigen huis. bije*
Gods huis kon slechts
provisorisch hersteld Qok
Geld
Voor de kleine gemeente leek
:t een welhaast onmogeljke taak
n haar aandeel in de financiën
jeen te krijgen. Van de 400 ge-
nnen komen slechts 60 a 70
'gelmatig in de kerk.
.1 betaalde het rijk 60 pet.
worden. de provincie 20 pet. en de burgei
lijke gemeente 10 pet. van de kos
ten toch bleef er nog een behoor
lijk percentage van de benodig-
de 260.000 gulden over voor de
-iiupiiir werri kerkelijke gemeente,
zijbeuk werd
De door de brand verwoeste ge
welven werden aan het gezicht
onttrokken door een platte hou
ten zoldering, een zijbeuk werd
naar beneden gehaald en de oude
luister was schijnbaar voorgoed
u door het nieuwe dichterspsalter in de kerkelijke pers weer meer aandacht
wordt geschonken aan de psalmberijming, krijgt ook de berijming Hasper weer
belangstelling. Zoals men weet, werd deze berijming eerst door de Gereformeerde
Kerken aanvaard ter kennisneming, maar later weer afgewezen. Over deze materie
conflict ontstaan tussen ds. Hasper en de „Stichting Geestelijke Liederen uit
den schat van de kerk der eeuwen" enerzijds en de Gereformeerde Kerken ander
zijds. Ds. Hasper schreef ons over deze kwestie:
verdwenen.
Het bleef tobben met de kerk,
zo erg zelfs dat een Dieverse boer
en kerkeraadslid in 1886 al met
het voorstel kwam om een res
tauratiepotje te stichten. „En als
een Drentse boer zoiets voorstelt,"
voegde ds. Smit er aan toe, „re
ken dan maar, dat de toestand
ernstig is." Maar in 1951 was de
toestand nog niets veranderd, ei
genlijk was zij alleen maar ver
ergerd. Diever had zich gewend
aan haar stervende hart en klei
ne jongens gooiden naar elkaar
met stukken steen die uit de mu
ren gevallen waren, verder bleef
alles liggen waar het lag.
Ommekeer
Er was in het verleden wel eens
geprobeerd om Monumentenzorg
voor de kerk te interesseren,
maar het antwoord was onveran
derlijk: „Er zijn nog zo veel
noodzakelijker dingen te doen."
In 1954 gebeurde er echter Iets
kwam daarbij nog de inrichting,
erwarming. enz. Alles bij el-
moest er toch nog een be
drag van 70.000 gulden op tafel
komen.
Maar Dicver moge dan een
dorp zijn dat beslist niet kerke
lijk genoemd kan worden, waar
trouwe kerkgangers als zij ver
huizen naar een wijk waar het
niet gewoonte is naar de kerk te
gaan, ook prompt uit de kerk
wegblijven, het zei toch: De kerk
moet er blijven. Ds. Smit heeft
verbaasd gestaan over de gewil
ligheid, waarmee ook niet kerke
lijke mensen In Diever gegeven
hebben. De adat van het Drentse
dorp sprak en de mensen gehoor
zaamden zodat nog slechts 15.000
gulden niet bijeen is.
Vloeren
Zo i
de restauratie dan begon
nen. Opgravingen brachten aan
het licht dat het kerkje al heel
oud was en dat het gebouwd was
op een fundering van Drentse kei
en. Er werden vijf vloeren gevon
den. Het oudste kerkje was van
hout geweest en gebouwd boven
op de begraafplaats in een tijd
dat het dorp nog niet bestond.
Over de resten werd een romaan-
se kerk heengebóuwd met een
rechthoekig koor, maar daarna is
men aan het vergothiseren ge
gaan. Er kwamen twee zijbeuken B_.,
bij en het koor werd veelhoekig, kinderen zelf het
Na de brand in 1759 is er niets
meer aan gedaan, totdat nu het kerk
partijen met elkander in strijd aijn .kerkje kersleld werd zoals het nel al:
eventuele getuigen moeten worden vnnr ran ,"oc
Vier en een half jaar lang vond
de hervormde gemeente onderdak
bij de gereformeerden en in een
zaal, maar binnenkort hoopt zij
haar eigen kerk weer te. kunnen
betrekken.
lijkskapel, zodat in de besloten
ruimte toch het idee gevonden
wordt van een volle kerk en do
familieleden van bruid en bruide
gom niet verdwaald In het mid
denschip komen te zitten.
Kinderhoek
Geheel nieuw voor Nederland is
het plan om in de noordooste
lijke zijbeuk een speciale kinder
hoek te maken. Er is een prach
tige ruimte waar klapstoelen zul
len komen, waarin de grote nis
sen gebruikt zullen worden voor
boekenplanken en planten en
waar aan de muur een school
bord bevestigd zal worden. De
zondagsschool zal dus in de kerk
bijeenkomen.
Ds. Smit weet niet of hij wel
zo heel erg blij is met deze
originele oplossing, want hij ziet
zijn „brave" zondagsschoolkinde
ren al in de nieuwe kerk ravot-
ongetwijfeld zullen de
Missionaire
taak
Het altijd wel lezenswaardige in
structieblad voor het gerefor
meerde jeugdwerk „Schering en
Inslag" heeft een bijzonder inte
ressant nummer uitgegeven dat
geheel gewijd is aan de missio
naire taak van kerk- en jeugd
beweging. Dr. A. Veerman schrijft
over het „gezonden zijn" in de
politiek en dr. H. Bergema over
de gereformeerde jeugd en de zen
ding. Ds. J. Rinzema wijdt een
uitmuntend artikel aan: het gere
formeerde jeugdwerk en de evan
gelisatie waarin hij aan de ene
kant duidelijk maakt dat naast
vorming evangelisatie ook een
taak is voor het georganiseerde
jeugdwerk maar waarin hij niet
doorslaat naar het andere uiter
ste dat van de J.V. een soort J.
en E. wil maken. Wie bij het on
derwijs werkzaam is. zal zich
zeker interesseren voor het mis
sionair karakter van de school
met de Bijbel, van de hand van
T. M. Gilhuis.
Y.M.C.A.
protesteert
Tegen tekening
in „Der Stern"
Een stapel protestbrieven en
een officiële aanklacht, inge
diend door de Duitse YMCA,
zijn de niet erg lachende reac
ties op een getekend mopje in
het Duitse geïllustreerde tijd
schrift ..Der Stern". Een groep
jongens staat, volgens de teke
ning, te kijken naar een foto
met een al te uitgeklede pinup-
girl. Achter de jongens hangt
in de kamer, die kennelijk een
YMCA-hospitium uitbeeldt, een
YMCA-wimpel. Twee mannen,
waarvan de één de vader van
het tehuis moet zijn, kijken
naar de jongens. Het- onder
schrift van dc tekening luidt:
„Als het echt zijn moeder is
kunnen we hem niet verbieden,
het op te hangen".
Van verschillende kanten is
er heftig tegen deze tekening
geprotesteerd, omdat hij een
smaad zou werpen op de
YMCA-arbeid in haar hospitien,
omdat van de naam van de
YMCA misbruik gemaakt werd
en om andere redenen. De voor
zitter van het landelijke werk
ds. Arnold Dannemannheeft
een officiële aanklacht inge
diend tegen het tijdschrift. Qp
het bureau van de jongerenbond
zijn stapels brieven binnen
gekomen met het verzoek ze
aan „Der Stern" door te zen
den, terwijl zeer vele anderen
zich direct tot het blad gewend
hebben.
Naar het schijnt zal ook in de
Duitse Bondsdag geprotesteerd
worden tegen de publiicatie in
„Der Stern."
Reformierte
Kirchenzeitung
honderd jaar
Nog maar nauwelijks meldden
wc dat een Amerikaans kerkelijk
blad „Sunday School times" aan
de honderdste jaargang was be
gonnen of we ontmoetten nog een
honderdjarige. Het is de „Refor
mierte Kirchenzeitung", die in
haar eerste nummer van de hon
derdste jaargang de aandacht van
zijn meest jongere lezers
vraagt voor een artikel van prof.
Wilhelm Niesel over „Aufgaben
reformierten Theologie heute",
een ander artikel geeft een be
schouwing over de plaats en de
opdracht van de Duitse gerefor
meerde kerken binnen het geheel
van dc Evangelische Kirchen in
Deutschland. Het zeer oecume
nisch ingesteld blad biedt veel
theologische artikelen.
al
"pEMIDDEN van de grootscheepse reclame, waarmede de 110 ik uit de mond vai
Hervormde Psalmen door de makers ervan en hun uitgeefster hcb Sehoord> levert
worden aanbevolenf verschijnen opeens de Acta van de Generale
Synode van Assen, waarin de kerken thans de bekende „scheids
rechterlijke beslissing" van 3 april 1958 openbaar maken. Daar nu
de Acta van Synode voor tijdgenoot en nageslacht een bron plegen
prof. Okma
oor het Mo-
deramen geen „bewijs" op. Het
Moderamen bericht aan de Kerke
raden, dat de rechter zulk een
verklaring alleen aanvaardt, „ais
het getuigenis
historisch onderzoek, noodzaken de Gereformeerde den of door een schriftelijk be-
Kerken mij, de thans door haar zonder enig overleg met de Stich- wijs bevestigd wordt."
ting gepubliceerde beslissing in het openbaar van enkele aanteke
ningen te
opgeroepen om die onder ede te
Het ontdekken van een ten pro-
cesse nog niet bekend document
levert voor de in het ongelijk ge
stelde partij een grond om ver
nietiging van de uitspraak
gèn. Hetzelfde geldt,
ter af een onomstootbai
geleverd kan worden, dat de be
slissing van scheidsrechters be
rust op arglist in de procedure
gepleegd.
Wachten
de brand
Nu staat het kerkje (eigenlijk
een veel te kleinerend woord voor
deze „kathedraal", die in
middenschip toch zeker
250 mensen zal kunnen bergi
al zijn glorie en
burgemeester J.
Meyboom, de voorzitter
vra- restauratiecommissie,
ach- cretaris A. Mulder,
bewijs drieën de kerk lieten
terecht -1 *- *-
al t
trots op.
Zijbeuken
der drie arbiters
niet met het oordeel van een ho
mogene commissie. „Een der ar
biters, prof. dr. H. Bergema, heeft
geweigerd deze beslissing mede te de Kerken zich
Een schriftelijk bewijs van prof.
Okma ontbreekt. Maar aan de ar
biters waren de namen en woon
plaatsen van vier betrouwbare TI
getuigen medegedeeld. Ge- Hat wachten is dus op
h'J de dachtig aan het oude spreekwoord schien tóch nog voor den dag ko-
Absit reverontia vero (uit eer.
personen mag men de
zwijgen)
De kerk bezit twee prachtige
zijbeuken, waarvan de zuidweste
lijke wordt ingericht als huwe-
wichtig vinden,
eigen ruimte hebben,
de paartjes, die gaan
en als de kerkeraad die
aan de andere kant van de zij-
oor beuk met de zondagsschool zijn
het kerkeraadskamer heeft gekre-
straks gen.
:n) Met Pinksteren hoopt Diever
de zijn nieuwe „oude kerk" te be-
C. trekken. Veel moet er nog ge-
de beuren rondom de kerk en de
se- burgemeester Is wel een beetje
ge- bang dat de tijd zal ontbreken
er om het terrein te egaliseren voot
dc- ingebruikneming. Maar on
danks dergelijke kleinigheden is
Dicver trots op zijn nieuwe hart
en menige inwoner zal in de ko
mende zomer aan de vele pensi
ongasten vragen: Hebt u onze
kerk al gezien?
verbintenis der Kerken tegenover
de Stichting had neergelegd, heeft bied'
prof. Okma op gezaghebbende wij- waarheid ,uc,
verklaard, dat de Gereformeer- schroom ik „,et het
ondertekenen." Dit ontnam
Kerkeraden en gemeenteleden
stond aan de uitspraak alle o
tuigende kracht. De wetenschap, Stichting-Psalmgezang
dat de twee arbiters, die vonnis reformeerde deputaten om ter -
hadden geveld, niet bij machte le van de eenheid in Kerk
waren geweest aan de derde school de Hervormde Synode
arbiter de rechtmatigheid van hun samenwerking te bewegen met
inzicht aan te tonen, deed van het Gereformeerde Kerken en
begin af twijfel ontstaan omtrent Stichting Geestelijke Liederen
de deugdelijkheid van de g r o r 1
d e n, waarop de uitspraak rust.
De basis van de actie der schone beloften
Stichting was het sinds 22 okto
ber 1952 niet-nakomen door de
Kerken van de verbintenis tot
„aanbevelen", gelijk dit
end vruchteloos gebleken pogin-
jen- van het Hervormde Comité-
Kerkzang^ de Gereformeerde tuigerT
arbiters, die de Kerken in het ge
lijk hebben gesteld, dat zij de ge-
'et hebben opgeroepen,
is het blote mel-aanne-
mijn woord geen grond,
i dit geschil voor de Ne
derlandse wet een rechtsgeldige
arbitrale beslissing bestaanbaav
Een tweede grond
waarop i
tegenover de Stichting verbonden Spraak hebben beide arbiters onl
met verder te wachten op de 3 ,en ainsnede eel
me beloften van de secretaris „nef van mij aan 0[ Jkmi
der Hervormde Psalmberijming- d d 2t fabruim 1950 Maar ook Jjum.
mende aantekening
prof. mr. N. Okma uit p
1 i e r e archieven, of bij het
ernstig uitblijven hiervan op verklarin-
gen van getuigen, die mijn weerga
ve van de door prof. Okma bij de
contractsluiting gehouden vertogen
bevestigde. De scheidsrechters
hadden de bevoegdheid om de vier
getuigen zelf onder ede te horen
of aan de rechtbank te verzoeken
dit te willen doen. De twee arbi
ters van de uitspraak hebben van
deze bevoegdheid geen gebruik ge
maakt en nochtans vonnis gewe-
„„uucvcjcu gJSl m» „aanbe- Prof. Okma
velen" respectievelijk het recht meerde Kerken
om het aanbevelen te staken "an
vóór het aangaan der overeen
komst aan de Stichting is uitge
legd door wijlen prof. mr. N. Ok
ma, gevolmachtigde der Kerken.
De Gereformeerde Kerken heb- Richter
ben' en processe hoewel dit
strijd is met het bepaalde in
artt. 1378-1387 B W. de a k
van overeenkomst losgemaakt v
de overeenkomst zelve, dus v Ü9HR
de zin, welke in de vergadering weike
tot afsluiting der ov
door beide partijen
die nog niet één Psalm deze d
hnuroi-ii-inff had. Volgens
de Gerefor-
de
de Psalmzang niet het ben losgemaak, en daaraa
r p nprRripp ie m ppn zjn hebben gegeVen. die tegenge
steld is aan de betekenis in het
verband van de brief.
allergeringste perspectief
samengaan met de Hervormde
dichters van het jaar 1950. Boven
dien zou het lange wachten op een
rerende berijming van Uit een oogpunt van „recht pen.
ers" hei Psalmgezang in de hééft dc- uitspraak, d:£ op zulke
Kerken doen verstommen. Daar- aanvechtbare om niet te zeg-
om beloofden de Kerken bij mon- gen: totaal verwerpelijke gron
de van prof. Okma aan de Stich- den berust, niet de minste bete-
ting, dat zij zich met al haar kehis.
kracht en met de volle autoriteit, OnV/aar
het Gereformeerde kerk-
rfnnr h p i ri p nartiien aan de con- erband aan Generale Synoden £,e receriie mededeling van het
door b e a e paitijen aan ae con tegenover de plaatselijke Kerken Mnrfpramm rler Asspr Svnnrh
•Vactuële verbintenis der Kerken toikomt. voor een tijdperk van Moderamen der Asser Synodi
i gehecht. Zo kregen de arbiters ten mjnste 50 a 60 jaar zouden
tegenstrijdige beijveren om de berijming-1949
(al of niet met kleine wijzigingen),
in alle Kerken ingevoerd te
krijgen.
Kerkelijke vergaderingen
kunnen niet onder ede horen.
Generale of Provinciale
Classis vergadering
d van een pla
lijke gemeente, die tot het
onrechte in het gelijk gestelde
kerkverband behoort, kan aan
de getuigen vragen of zij mijn ten
processe gegeven
zaken bevestige
voorstelling
ireenkomst
doen met
Verklaringen: a. van de Kerken,
«vier enige deelhebber aan het ge-
'prek gestorven was zonder dien
aangaande een rapport na te la
an; b. van mij als voorzitter der
~:®ichting.
f'Op de dpor mij
de Gereformeerde Kerkerade'n, dal
c zou zijn uitgenodigd voor een
ergadering te Baarn op 31 janua-
De door prof. Okma in een lang
durige vergadering gegeven uitleg
door mij samengevat
beginnend overleg deel te nemen",
is onwaar. Hiertoe ben ik juist
niet uitgenodigd.
Ten onrechte beschouwen som
migen het als onbehoorlijk, dat de
Eerst wanneer deze door de ver
schijning der bovengenoemde AC
TA en verzending van voornoem
den brief aan de Kerkeraden nóg
ingewikkelder geworden zaak ln
het licht der waarheid wordt
gesteld, zal het misschien mogelijk
zijn wegen en middelen te vinden,
die aan de 25-jarige Nederland
se Psalmenstrijd voorgoed een
einde maken.
"rde Sf'ichting uitgesproken bezwaren arbiters voorgelegd. Toen twee Stichting zich niet bij de arbitrale
van hen mijn weergave van de uitspraak van 3 april 1958 neer-
door prof. Okma gesproken woor- legt. hoewel zij in de akte van
den voor onaannemelijk verklaar- overeenkomst en latef. in de akte
deh, heb ik eigener beweging het van compromis (deze laatste
essentiële van de uitlegging van wordt eveneens thans door de
prnf. Okma onder ede herhaald Kerken gepubliceerd) van tevo-
en een afschrift van het proces- ren heeft verklaard, dat zij
Open kerk,
waskerk
ressort
Sommige predikanten pli
or een dagelijks open zijn
kerk. Hoe stichtelijk di
n zijn, blijkt uit het
Een brief
i de scheidsrechterlijke uitspraak
een uitspraak in hoogst
zou aanvaarden.
Zij die de houding der Stichting
veroordelen, vergeten dat de wet
heeft in iedere wederkerige
Ds. T. L. Bos in „Eenigheid des Geloofs:"
Uit de
VOLKSWIJK
bij de massajeugd
Stemmings-stemming
We hebben deze week dus iveer gestemd, we zijn onze
plicht weer nagekomen en we hebben ons als rechte vader
landse burgers gedragen. De manshoge verkiezingsborden
kunnen afgebroken en opgeborgen worden: we zullen ze
weinig of niet missen. Daarvoor vormen partijlijst-cijfers en
levensgrote portretten van wat laatdunkende of erg manne
lijke of liefdevol om stemmersgunsten soebattende lijst
aanvoerders een te weinig gelukkige stadsverfraaiing, al
weet iedereen dat heel wat wijken best wat versiering ge
bruiken kunnen. De volkswijk voorop.
Het was eigenlijk maar 'n ge
luk dat de aanplakzuilen gelijk
tijdig die aankondiging van si
naasappelen en citroenen droe
gen: dat bracht tenminste nog
'n fleurige noot in het geheel.
En het was ook opwekkend om
aan énen door te lezen: „Stemt Romme... om te zoenen!" Of
"?nT„uVw°e,,nen ,ussen«et«kende dubbele punt ..Zijlstra!"
L^ul i vVcrgoJedcn veel' maar ie moet er wel echt
beweging d<? reSl Vind 'k het maar een saaie
TN DF. WIJK vinden ze dat ook. Zn hier en daar heb ik
mijn licht opgestoken en heb met deze en gene over onze
maartse buien gebabbeld. Begrijp me wel: niet met de jeugd
die nog in geen jaren aan stemmen toe is. al is ze genoeg
aan stemmingen onderworpen. Maar wel met de ouders en dan
^!0o°erari„me i^° ers' Hoe dat kwam- weet ik zelf niet pre-
Up óén va" onze moedergroepen kwam het gesprek
op dit onderwerp, en tocn_ had het me meteen te pakken, r
TEERSTE WIJSHEID: een groot percentage van de jeugdiger
van^.m ^hioCeft r'wdtflaUWStc notie omtrent stemmen
an hun echtgenoot. We kunnen zeker niet zeggen dat verkie
zingen worden voorafgegaan door intense huiselijke overlc-ggin-
,^le, ™G,n ^maal z'n gunsten zal gunnen. Wel mogen we
a verklezin8en m Nederland geheim zijn: zelfs de
aaneengesmede zielen verzwijgen voor elkaar wat ze precies in
dat rare houten stemkastje uitvoeren. Weliswaar zei een groot
dffiIeVnderVraa.*dcn dat hun man b'ï voorkeur „ongeldig"
stemde door een streep over de hele lijst te halen, maar onze
v^SZ°U^u J£egden 1aaraan ,oe dat zp dal "1' geloofden,
wat hij doet^ sPrak: --Hij zegt dat het mij niet aangaat
TWEEDE WIJSHEID bij ontstentenis vuur_
lichting van de zyde van haar echtgenoot weet menige
duidelijke voor-
UITVEItKIEZrVG
k Ds. P. H. Quartel
Je kunt nog al een.
da» niet voorbestemd c
„Rotterdamse Kerk-
EN
In Londen staat
der partij-
afspraak
olgend node dezer dagen aan de Kerke- houdt, stilzwijgend als een ontbin-
raden óók een brief gestuurd, dende voorwaarde vóóronderstelt,
igrega- waarin het de Kerkeraden
lozen ook bijbels.- Het
it niet meer dedeh. Wai
En hel ontbreken van
erop tionalistische kerk, die dag cn nacht wijst, dat in Nederland bij
open is, en die vooral door zwer- geschil een partij niet zelf als ge- spraak
vers bezocht wordt. Op de gaai> tuigc kan optreden. Het Modera-
derij van de kerk vinden
slaapplaats. Ze kunnen er i
kleren wassen. Dc gevolgen
duidelijk op de foto. die v
Zo ligt in een geval
trage aan een verklaring
partijen, dat zij zich
een fatale zelfmisleidin
MEEIt AMBTEN
„Woord en Dienst" pleit voor een doorbreking
arbiters zullen onder-
èrpen als aan een uitspraak in
U --ti TX~ hoogste ressort (waarvan dus geen
schrijft. „Deze in de Wet beroep mogelijk is), stilzwijgend
neergelegde gedragslijn gaat van de vooronderstelling ten grondslag
de wijze gedachte uit, dat nie- dat arbiters, die zich verbonden
mand ta elged*.k vólkernen ob-, £fubi^Se^tJ1S„o^fenman°mmenrader
jectief is. Mijn onder ede afge- primaire rechtsregel verwaarlo-
legde verklaring omtrent hetgeen zen, dat ingeval verklaringen van
uit- Van de trits: predikant, ouderling, diaken:
oelen ons te weinig onderlegd o
we hebben de indruk dat er te weinig ambten
We menen vaag dat er in hel nit^iwe tettame
meer ambtsdragers rondwandelen dan in onze
gemeenten, en we zijn ook van gevóelen dat
derscheid van ambten en bedieningen mitschi
helemaal bijbels en niet helemaal gelukkig ia.
Grc
lebakker wil elk i
INTERNATIONALE ZENDINGSRAAD
Mevr. J. Schelhaas-Exmorra in „Waarheid en
Eenheid" over de Internationale Zendingsraad:
De Zendelingen menen nu wel, dat dit orgaan on
misbaar is maar over de wereld zijn slechts 40%
van de Zendingen bij de Zendingsraad aangesloten,
terwijl de andere 60% verdeeld Ja over nog 3 Zen
dingsraden, die snel in ledental groeien. De Synode
zal 't in deze, kerkpolitiek gezien, niet makkelijk
krijgen, want de voorstanders van de Wereldraad zijn
vele en de tegenstanden ook, terwijl er ook nog
heel wat voor de Bijbelgetrouwe Raad zijn.
- - J weei menige
Wle A1 da«n de voorkeur dient te geven.
kan aaarover hfiar moeder interpelleren, maar moeders van
hunner- wón s?"ls. duidelilk teleurgesteldZei niet één
Hn": "H°°r eenf- lk, heb nou mijn hele leven gestemd, en
k Wan nfnt l I"aa ^W» L.eenS een kans «e8even- hoor. Maar
p nnn 4 a ei T' PIezier va" heb beleefd. Of
je nou door de kat of door de hond gebeten wordt, dat maakt
bar weinig verschil Het is allemaal lood om oud ijzer als Je
het mij vraagt! Zodat de jongere vrouwen het zclf maar moé-
ten uitkienen.
w' a wat*'eli* voor alla partij-instanties, die zich bezig
j. gehouden hebben met de verkiezings-propaganda. maar „it
mijn gesprekken is me wel bijzonder duidelijk geworden dat heel
mensen nu nog niet weten waarom het bij wie precies
2 JCn SPljt van. aanP'akborden en advertenties en folders
ondanks radio- en televisiepraatjes is men zo wijs nog als te
t Ik„-retuwel hoe dat komt- Dat kom* omdat zoveel
propagandisten beginnen met andere partijen eens lekker zwart
t, maken Dan kgen ..Lieve men.en, moet Je een. hor?"
o"ze tegenparto wil de huren omhoog brengen en de lonen om-
laag Of ook: „Beste luisteraars, hoe vindt u nu zó iets. On-
ze tegencandidaat is voor hogere belastingen!" Daar praten ze
2 mI, 8 gekscherend, minachtend of hoe ook over
Si, vergeten dat menige luisteraar en kijker door re-
S „r£f zinswendingen meteen 't spoor bijster wordt, en zich wel
erg belaagd maar helemaal niet voorgelicht gaat voelen.
TEERDE WIJSHEID: het aantrekkelijkst bleken nog de anti
revolutionairen en de communisten. Daar zullen ze samen
van staan te kijken. Maar anti-revolutionair zou wel voor alles
-ö tegen oorlog zijn, want revolutie en oorlog zijn allebei nare din-
een. En bij de communisten is ieder mens óók gelijk Zodat
g Ik op dit moment erg nieuwgierig ben naar deze coalit'ic-nege-
X niet? Z°U CC WPer CCnS W8t nieuw® zÜn' vind u oók
MIEBEL A
