Zo stemde Leiden voor de Tweede Kamer ('59]
Hoe Leiden stemde
bij 3 verkiezingen
Zo stemde Leiden vorig jaar
voor de Provinciale Staten
Uitslag voor C.H.U. is
een verdrietige zaak
A.R.P. Leiden in Den Burcht
uitslag geen bron van vreugd
NIEITKT LEIDSCHE COURANT
3
VRUDAG 13 MAART 1959
Voorzitter Harmsen in Prediker
De BIJEENKOMST, die de afdeling Leiden van de C.H.U. gisteravond in het
gebouw „Prediker" had, kenmerkte zich niet bepaald door een hoera-stem-
ming. Via de radio waren de niet talrijke aanwezigen al enigszins vertrouwd ge
raakt met de achteruitgang, die de C.H.U. in vele plaatsen moest incasseren, en de
door ons blad verzorgde einduitslag van Leiden kwam, vooral wat de resultaten
der C.H.U. betreft, dus beslist niet als een donderslag bij heldere hemel.
De heer P. S. Harmsen vertolkte als
voorzitter de reactie van het Leidse be
stuur. Hij vond de uitslag voor de CHU
een verdrietige zaak in Leiden wist
men zelfs niet eens het streefgetal (6000)
te halen. Dat bewijst, dat er ook in de
Sleutelstad iets mis is bij de CHU, al is
het onmogelijk, op staande voet te zeg
gen, wèt er niet in orde is. Vóór alles
moet nu worden getracht, een verklaring
voor de achteruitgang te vinden. In geen
geval moet het bijltje er bij worden neer
gelegd.
Alhoewel het moeilijk is, ook voor
de algehele achteruitgang van de
C.H.U. een verklaring te vinden, was
de heer Harmsen wel van mening,
dat de kritiek op het defensiebeleid
van de C.H.-minister Staf ongetwij-
het volk de naam, dat zij voor de
dere man opkomt.
Ten slotte liet de heer Harmsen nog
enige positieve geluiden horen bij
teruggang van de CHU. Het ideaal moet
niet uit het oog worden verloren. Wan
neer we geloven, dat de CHU nog een
taak heeft in Nederland, dan betekent
dit, dat alle beschikbare krachten zullen
moeten worden ontplooid. Wie eenmaal
is gegrepen door de gedachte, dat Chris
tus Heer en Koning is, niet alleen in 1
persoonlijke maar ook in het maatsch;
pelijke en staatkundige leven, raakt de
gedachte niet meer kwijt en gaat
danks de teleurstelling, die moest w
den geïncasseerd, voort. Het gaat
wezen niet om de majoriteit, de kracht
van het getal, maar om de autoriteit, de
kracht van het beginsel.
STEMBUREAUS
1 Stadhuis Breestraat
2 Gymlokaal Pieterskerkstraat
3 Hervormde school Noordeinde 40
4 HBS voor meisjes Garenmarkt
5 R.K. meisjesschool v. ulo, Levendaal 56
6 Gymn.lok. openb. school Haverstraat 73
7 Rembrandt-lyceum Burggravenlaan
8 Openb. lagere school Kernstraat
9 Gymnasium Fruinlaan
.0 Openbare school Roodenburgerstraat la
11 Openb. school Du Rieustraat 4
12 R.K. meisjesschool Lorentzkade 15a
13 Openbare school Lorentzkade 61
14 R.K. school Franchimontiaan 20
15 Geref. sohool Stadhouderslaan lb
16 Ver.geb. ..Tuinstad Hyacintenstr. 18
17 Bijz kleuterschool Herenstraat 64
18 Openb. schooi Dr;e-Octoberstraat 27
19 Openb. schooi Duwertbodestraat 11
20 Kweekschool Vleet 8
21 Neutrale school Noorde.nöe 1
22 Gymn. lokaal rik. school Potgiieterlaan 7
23 Amoachtsschool Haagweg
24 Openb. 6chooi eind Da Costastraat
25 Bijz. kleuterschool Morsweg 114
26 R.K. school Damlaan 22
27 Openb. school Damlaan 1
28 Openb. ulo-school Plesmanlaan
29 Montessor;-lagere-school Schuttersveld
30 Ohr. lyceum Kagerstraat 1
31 R.K. tec'nn. school Boerhaavelaan
32 Gymn. lok. Chr Kweekech P„ Buysstraat
33 Openb. school Schuttereveld
34 Gebouw GO. en GD
35 Stadshuüpwerf Oude Herengracht
36 Gvmn.iok. openb. vglo-school O. Vest
37 R.K. kleuterschool V. d. Werffstr. 96
38 Gymn.lok. r.k. sch Vrouwenkerkhof 1
39 Geref. ulo-school Hoogl. Kerkgr
40 Bijz. kleutea-sohool Middelstegracht 5
41 Evangelisatr.egeb. Middelstegraoht 3
42 Gem- werkplaats Groenesteeg 97
43 Openb. school Zuids-.ngel 8
44 Herv. school Munnikenstraat
45 Herv school Oosterstraat 16
46 Bedrijfsteohn school Medusastraat 24
47 Geref. school Driftstraat 49
48 Openb. kleuterschool Atjohstraat 32
49 Openb. school Driftstraat 77
50 Geref. school Lusthoflaan 4
51 R K. school Os- en Paardenlaan 2
52 Openb. schooi W. de Zwijgerlaan 28
53 Dr. v. Voorthuysenschool Marnixstraat 104
54 Openb. school Maresingel 54
55 Herv. school Pasteurstraat 2 (rechts)
56 Herv school Pasteurstraat 2 (knies)
57 Herv. school Asserstraat 1
58 Herv. school Boshuizorkade 119
59 Openbare schooi •Tetderekade
60 Openbare school Maresingel 54
P.v.d.A. K.V.P. A.R.P. V.V.D. C.H.U. Brug S.G.P C.P.N,
18 845
21 935
Ook de C.H.U. moest een veer laten en dus kon er bij deze heren
gisteravond in het gebouw Prediker geen vreugde zijn over het resul
taat van deze verkiezingen. „Volharden bij tegenslag" is echter het
parool voor deze tijd. De heren Mattheüs, Van der Kwaak, Van Vliet
en Harmsen (van links naar rechts) bekijken hier de cijfers.
Foto N. van der Horst
feld een zekere invloed heeft gehad.
Maar ook al draagt de oorzaak van de
achteruitgang geen plaatselijk karakter,
dan wil dit nog niet zgggen, dat er
plaatselijk niets aan moet worden ge
daan. Het is jammer, dat het streven
naar consolidatie" door huisbezoek Werd
doorkruist door dé kabinetscrisis.
Niet onbegrijpelijk
Dat de PvdA zich tegen de algemene
verwachting in niet alleen wist te hand
haven maar zelfs winst wist te boeken,
vond de heer Harmsen niet zo onbegrij
pelijk als het wel lijkt. Iemand, die de
naam heeft vroeg op te staan, kan het
zich vrij gemakkelijk veroorloven zich
eens een keer te verslapen. En ten slotte
heeft de PvdA bij een groot gedeelte van
Om te zien hoé de politieke
verschuivingen zich in Leiden
hebben voortgezet, hebben
wij ook een tabel opgenomen
met de uitslag van de ver
schillende stembureaus voor
de Prov. Staten van vorig
jaar. In een ander kader vindt
u een vergelijking van de
Leidse stemmenfotalen en per
centages tussen 195ó (Tivee-
de Kamer, 1958 (Prov. St.)
en gisteren Tweede Kamer).
Onnodige mineur bij
Leidse K.V.P.
Het zeer kleine groepje KVP-ers, dat
zioh gisteravond in de danszaal van Evert
Castelein aan de Hooglandse Kerikgracht
rond het televisietoestel had geschaard,
had het karakter van een flink gezin.
Maar de gezinssfeer daalde bij het binnen
komen van de uitslagen beneden heit pedl
van gezelligheid. Partij-autoriteiben had
den zich al vrij spoedig teruggetrokken
en de leden wisten met de uitslagen ken
nelijk geen raad. Men las het onbegrip
over de in deze kring totaal onverwachte
teruggang in de ogen.
Ijverig commentarieerde men het her
stel van de PvdA, de zware teruggang
van de communisten en de voortgezette
vooruitgang van de WD Over de KVP
sprak men erg weinig.
Overigens bleek ook gisteren, dat niets
yerrassender is dan verkiezingsuitslagen.
Doorlopend meent men gedurende het
binnenkomen van de plaatselijke uitsla
gen een beeld van het totaal te zullen
krijgen. Maar zeker tot opluchting va
KVP is de uitslag niet geworden, wat
men in min of meer angstige spanning
gedurende de avond had verwacht.
PARTIJEN
Aantal stemmen
Tweede Kamer
1956
Aantal stemmen
Provinciale Staten
1958
Aantal stemmen
Tweede Kamer
1959
P.v.d.A.
20.838
40,3)
19.215
37,3)
20.910
39,5)
K.V.P.
11.052
21,4)
11.411
22,1)
11.142
2D)
A.R.P.
4.031
7,8)
3.919
7,6)
3.947
7,5)
V.V.D.
5.075
9,8)
6.289
12,2)
6.734
12,7)
C.H.U.
5.993
1M)
6.634
12,9)
5.555
10,5)
De Brug
(comm.)
-
-
-
-
285
0,5)
S.G.P.
645
1'2)
827
W)
653
1'2)
C.P.N.
3.405
6,6)
3.000
5,8)
1.849
3,5)
Boeren en
Burgers
-
-
-
-
373
0,7)
G.P.V.
183
0,4)
248
0,5)
192
0,4)
P.S.P.
-
-
-
-
1.266
2,4)
Overige
459
0,9)
-
-
-
-
Totaal
51.681
(100
51.543
(100
52.906
(100
Run op de N.L.C.-biljetten tij
dens de bijeenkomst van de cen
trale a.r. kiesvereniging in de
Jacobazaal van Den Burcht.
Foto N. van der Horst
QVER DE verkiezingsbijeenkomst
de A.R.P. gisteravond in Den Burcht
hield, viel de schaduw van het overlijdci
van de heer Chr. van den Heuvel, li
leven voorzitter van de Leidse centrale
kiesvereniging. De voorzitter van deze
avond, de heer J. Verduyn, sprak aai
begin van de avond een korte herden
kingstoespraak uit. Met de heer Van den
Heuvel is, aldus de heer Verduyn, een
groot man uit onze partij heengegaan.
Zijn leven heeft gestaan in het teken van
de strijd voor de A.R. beginselen. Zijn
helder inzicht en zijn kracht om de volle
betekenis van ccn zaak diep te pellen,
gaven hem bij vriend en vijand ontzag.
Wij willen, aldus de voorzitter, niet de
mens Van den Heuvel bewieroken om
zyn veelzydige activiteiten, maar God
danken voor het vele dat H\j heeft ge
schonken in deze Christen.
Na dit woord kwamen de uitslagen aan
de beurt. De belangstelling was groot,
waarschijnlijk ook omdat de uitslagen
een deel op de televisie waren t<
volgen. Nadat onze nieuwsdienst de uit-
voor Leiden had bekendgemaakt, gaf
de Leidse kandidaat mr. dr. N. G. Geel
kerken commentaar op deze uitslag. Aller
eerst sprak hij zijn droefheid uit ovei
feit, dat de A.R. In Leiden toch we-
achteruit gegaan. Ook de grote achteruit
gang van de C.H.U. betreurde hij. Dr.
Geelkerken constateerde, dat de socialis
ten in Leiden zijn vooruit gegaan en dat
deel van die vooruitgang aan het ver
van de communisten is te danken.
De P.v.d.A. is dus linkser geworden.
Trouwens, de roerigheid van de Linkse
elementen in de partij is de laatste tijd
oor ieder zichtbaar geweest.
V.V.D. of P.v.d.A., dat is principieel
lood om oud ijzer. Toch, minister Zijlstra,
die door velen voor „rood" wordt uitge
kreten, heeft het duidelijk gesteld, dat
het program van de V-V.D. meer
knopingspunten voor samenwerking
biedt.
Met dit al is deze uitslag geen bron van
vreugde. Dr. Geelkerken stak ten slotte
de propagandacommissie nog een pluim
op de hoed. De activiteit van de A.R.P. is
geprezen en uit het verslag van de com
missie bleek, dat men steeds naar nieuwe
middelen zoekt.
Zie voor stadsnieuws
ook pagina 7 en 11
Jubel noch geween
bij Leidse V.V.D.
De plaatselijke autoriteiten van de
VVD waren kennelijk reeds voordat de
uitslagendienst in werking kwam, over
tuigd van de veiligheid van hun veste.
Want de belangstelling in de bovenzaal
van Het Gulden Vlies, waar belangstel
lende WD-ers de verkiezingsresultaten
zouden beschouwen, was uiterst gering
Het grootste deel van het gezelschap
werd gevormd door studenten, die met
ernstige gezichten korte pijpen rookten.
Een hunner had zich opgeworpen als
commentator en de uitslagen, die twee
anderen via de radio konden bemach
tigen, werden door hem met een praat
je versierd.
Bij de VVD kan men nu eenmaal geen
uitbundigheid verwachten. Deze was er
zelfs het vorig jaar niet, toen deze partij
met een voor Nederland ongewone winst
uit de bus kwam. Toen bepaalden de
vreugdekreten zich tot een voorzichtig
„bravo!" Thans werd zelfs dit niet meer
gehoord, want men was kennelijk al
aan de zege gewend geraakt.
Bij de P.v.d.A,:
Jongeleen: „Meer
dan tevreden
Het valt te betwijfelen of de Leidse
PvdA-ers verwachtingsvol waren ge
stemd, toen zij zich gisteravond naar hun
partijgebouw „Het Centrum" begaven.
Over het algemeen werd ook in die
kring ernstig rekening gehouden met
een doorbraak naar de van de PvdA-
standpunt uit bezien verkeerde richting.
Opvallend was echter, dat de belang
stelling veel groter was dan vorig jaar,
toen deze partij niet alleen in Leiden
maar in geheel Nederland gevoelige
klappen kreeg te incasseren.
Hoe het zij, de PvdA-ers hebben er
een gezellige avond van gemaakt. De
stemming was niet, zoals in 1956, toen
vooral de oudere garde zich bijna we
nend van vreugde in de Stadsgehoor
zaal om de hals vielen, maar de op
luchting, dat de teruggang van 1958 zich
niet alleen niet had voortgezet, maar
dat er zelfs van een onverwacht herstel
sprake was, was in de zaal tastbaar.
Wethouder A. J. Jongeleen stond glun
derend met de uitslagen van Leiden in
de gang. „Ik ben meer dan tevreden
het is mij ontzettend meegevallen tot
nu toe. Als we nu gemeenteraadsver
kiezingen hadden gehad, zou de P.v.d.A.
zich volledig hebben hersteld".
De televisiecommentaren werden met
openhartige aandacht beluisterd; de po
litieke tegenstanders ontvingen gemoe
delijk gejoel op hun commentaren en
men kreeg de indruk, dat de aanwezigen
elkaar bemoedigend op de schouders
wilden kloppen.
Puzzel prominenten
1. Mevrouw G. Verdoes, Rijn
mond 51, Katwijk aan Zee; 2. G. de
Wilde, Rijndijk 28b, Hazerswoude,
3. Mevrouw J. Punselie-Brandsen,
Stieltjesstraat 11, Leiden.
Eerste doopdienst in aula
van school Marnixstraat
Zondagmorgert om 10 uur wordt in
de aula van de gemeentelijke b.l.o.-school
aan de Marnixstraat de eerste doop
dienst gehouden. Deze gaat uit van de
Hervormde Gemeente en ds. M. Otte-
vanger, predikant van de wijkgemeente
„Marewijk", hoopt erin voor te gaan.
1 2 3 4 5 6 7
STEMBUREAUS PvdA KVP ARP VVD CÜU CPN SGP
1 Stadhuis Breestraat 179 214 70 238 105 24 16 3 25 849
2 Openbare u.l.o.-school Pieterskerkstr. 238 145 80 258 87 20 26 1 25 855
3 Hervormde school Noordeiiinde 40 306 154 63 111 110 53 20 4 47 821
4 HBS voor meisjes Garenmarkt 198 288 67 96 126 32 22 2 33 831
5 R.K. meisjessch. v. u.l.o., Levendaal 56 337 191 72 119 130 48 12 3 33 912
6 Gymn.lok. openb. school Haverstraat 73 288 290 58 112 108 77 17 3 44 953
7 Rembrandt-lyceum Burggravenlaan 382 133 101 58 133 47 13 2 21 869
8 Openb. lagere school Kernsfcraat 194 204 109 201 138 13 14 11 16 884
9 Gymnasium Fruinlaan 389 123 64 59 105 29 13 3 17 785
10 Herv. lagere school v. VoLlenh.kade 2 148 131 170 246 101 3 9 5 16 813
11 Openb. school Du Rieustraat 4 161 170 95 231 129 12 11 12 12 821
12 R.K. meisjesschool Lorentzkade 15a 248 345 72 219 116 16 10 12 11 1038
13 Openbare school Lorentzkade 61 322 271 82 164 110 13 17 4 26 943
14 R.K. school Franchimontiaan 20 278 231 94 107 139 26 6 4 17 925
15 Geref. school Stadhouderslaan 1 b 416 277 95 147° 146 41 13 6 30 1141
16 Ver.geb. „Tuinstad". Hyacintenstr. 18 447 173 49 41 158 49 22 4 27 943
1? Bijz. Kleuterschool Herenstraat 64 407 170 63 42 147 55 17 2 33 903
18 Openb. school Drie-Oct.-straat 27 344 153 52 71 157 42 11 1 34 831
19 Openb. school Duivenbodestraat U 427 139 65 96 118 51 25 2 33 923
20 Kweekschool Vliet 8 241 124 81 218 128 17 22 1 15 832
21 Neutrale school Noordeinde 1 166 174 96 235 107 9 10 7 15 804
22 Gymn.lokaal r.k. school PotgieteTlaan 7 224 149 42 73 61 fll 6 1 25 647
23 Ambachtsschool Haagweg 421 181 39 64 73 66 11 7 43 862
24 Openb. school eind Da Costastraat 374 202 48 53 108 47 9 5 39 846
25 Bijz. kleuterschool Morsweg 114 368 245 93 106 138 38 16 4 30 1008
26 R.K. school Damlaan 22 406 190 98 75 140 34 22 4 36 969
27 Openb. school Damlaan 1 454 18 86 88 131 73 13 10 47 1036
28 Openb. ulo-sohool Plesmanlaan 416 128 44 37 70 133 10 3 49 841
29 Montessori lagere-school Schuttersveld 207 226 38 115 85 30 14 3 35 718
30 Chr. lyceum Kagerstraat 1 112 127 99 289 90 4 9 5 19 735
31 R.K. techn. school Boerhaavelaan 147 177 72 290 86 6 9 5 22 792
32 Gymn.lok. Chr. kweeksch. P. Buysstr..239 146 67 133 70 19 7 8 16 689
33 Openb. school Schuttersveld 386 205 70 94 130 43 17 2 28 947
34 Gebouw G.G. en G.D. 256 265 47 128 77 38 9 10 38 830
35 Stadhulpwerf Oude Herengracht 373 197 40 19 79 118 19 5 42 850
36 Gymn.lok. openb. vglo-school O. Vest 263 189 51 110 120 69 14 3 77 819
37 R.K. kleuterschool V. d. Werffstra 96 352 176 39 58 156 77 21 3 55 882
38 Gymn.lok. r.k. school Vrouwenkerkh. 1 111 303 58 215 74 14 13 7 19 795
39 Geref. ulo-school Hoogl. Kerkgracht 276 264 79 150 109 45 21 3 51 947
40 Bijz. kleuterschool Middelstegracht 5.. 150 307 118 155 100 21 18 7 25 876
41 Herv. school Middelstegracht 119 33 113 60 48 77 75 15 2 50 720
42 Gem. werkplaats Groenesteeg 97 410 115 22 23 83 134 9 3 62 799
43 Openb. school Zuidsingel 8 308 93 48 20 135 72 14 3 49 693
44 Gymn.lok. Herv. school Munnikenstraat 367 139 99 33 239 62 13 6 18 958
45 Herv. school Oosterstraat 16 414 146 77 40 238 31 31 2 41 979
46 Bedrijfstechn. school Medusastraat 24 421 201 70 37 101 65 24 1 43 920
47 Geref. school Drifstraat 49 505 137 30 34 108 97 12 4 28 927
48 Openb. kleuterschool Atjehstraat 32 489 138 46 27 119 94 2 2 39 917
49 Openb. school Driftstraat 77 526 110 27 20 97 81 3 9 44 873
50 Geref. school Lusthoflaan 4 467 168 35 25 107 155 19 6 60 982
51 R.K. school Os- en Paardenlaan 2 303 340 43 35 81 91 6 0 56 899
52 Openb. school W. de Zwijgerlaan 28 634 240 81 40 95 115 10 9 62 1203
53 Dr. v. Voorthuysenschool Marndxetr. 104 383 360 65 50 82 67 28 0 38 1035
54 Openb. school Maresingel 54 430 209 32 28 90 53 10 2 36 854
55 Herv. school Pasteurstraat 2 306 217 53 44 106 37 12 0 25 775
56 Herv, school Pasteurstraat 2 287 192 38 44 75 39 8 4 33 687
57 Herv. school Asserstraat 7 211 105 73 235 90 9 11 l 12 735
58 Herv. school Boshulzerkade 119 503 310 84 126 127 54 12 2 47 1218
59 Openb. school Telderskade 267 120 40 50 89 26 4 5 20 601
TOTAAL 19.215 11.411 3.9X9 6.289 6.634 3.000 827 248 1.990 51.543
